Categorie: Economie

Economisch Nieuws

  • Italiaanse premier Renzi: “Brexit is ramp voor Verenigd Koninkrijk”

    De Italiaanse premier Matteo Renzi verwacht dat de Britse premier David Cameron met de Europese regeringsleiders overeenstemming zal bereiken over een anti-‘Brexit’ deal, zo bericht Bloomberg. Volgende week overleggen de landen van de EU met Groot-Brittannië over de voorwaarden die laatstgenoemde stelt om binnen de EU te blijven.

    David Cameron wil van Europa de zekerheid krijgen dat zijn land de komende vier jaar geen bijdrages aan Europa hoeft te leveren voor het opvangen van vluchtelingen. Ook wil hij dat er meer zeggenschap blijft bij de landelijke parlementen van de lidstaten en dat de Britse financiële sector afgeschermd blijft van Europees toezicht.

    “Brexit rampzalig voor Verenigd Koninkrijk”

    Renzi ziet het als een plicht de Britse premier te ondersteunen, omdat een mogelijke ‘Brexit’ naar zijn oordeel “rampzalig zal zijn voor het Verenigd Koninkrijk”. Hij verwacht dat er tijdens het Europese topoverleg van 18 en 19 februari een akkoord bereikt zal worden. Cameron zoekt de steun van meer Europese regeringsleiders voor het voorstel dat EU-president Donald Tusk op tafel heeft gelegd.

    Matteo_Renzi“De brief van Tusk is een goed compromis, omdat David Cameron iets gekregen heeft waar hij om vroeg. Dit is een belangrijke verandering voor de EU”, zo verklaarde de Italiaanse premier. “We kunnen het ons niet permitteren dat een gebrek aan overeenstemming een Brexit veroorzaakt.” Ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel is bereid de Britten tegemoet te komen, zodat ze binnen de EU kunnen blijven.

    Vluchtelingencrisis

    Volgens de Italiaanse premier zijn de twee belangrijkste thema’s waar Europa de komende twaalf maanden een oplossing voor moet vinden het vluchtelingenprobleem en economische situatie. Italië heeft samen met Griekenland de zwaarste last gedragen van de grootste vluchtelingencrisis sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. “We moeten een overeenkomst bereiken met Afrikaanse landen over de terugkeer van deze vluchtelingen. We moeten in die landen investeren en infrastructuur ontwikkelen.”

    Volgens Renzi moeten Europese landen stoppen met het agressief bezuinigen en juist aansturen op een stimulerend fiscaal beleid dat inzet op investeringen en economische groei.

  • Goldman Sachs schrapt vijf van zes beleggingsadviezen voor 2016

    Het nieuwe jaar is nog maar zes weken oud, maar door alle volatiliteit op de financiële markten en een toenemende twijfels over de degelijkheid Europese bankensector zag Goldman Sachs zich genoodzaakt een groot aantal beleggingsadviezen voor dit jaar weer in te trekken. Vijf van de zes ’top recommendations’ voor dit jaar gaan nu al de prullenbak in, zo meldt Bloomberg.

    De adviezen die Goldman Sachs heeft gegeven over de wisselkoers tussen de euro en de dollar, de ‘spread’ tussen Italiaanse en Duitse staatsobligaties en de inflatieverwachtingen in de Verenigde Staten zijn slechts een aantal voorbeelden van koersdoelen die de bank drastisch heeft moeten bijstellen. Hadden beleggers deze adviezen gevolgd, dan keken ze nu tegen grote verliezen aan.

    Zorgen over systeemrisico neemt toe

    “De markten hebben begin deze week agressief risico’s afgebouwd, omdat er zorgen zijn dat de tragere groei van de wereldeconomie tot een nieuwe recessie kunnen leiden”, zo schrijft Goldman Sachs kredietanalist Charles Himmelberg in een nieuwsupdate naar de klanten van de bank. De oplopende kosten om je te verzekeren tegen een default van verschillende banken suggereert dat beleggers zich wereldwijd zorgen maken over het systeemrisico.

    goldmansachsGoldman Sachs sprak vorig jaar nog van pariteit tussen de euro en de dollar, maar kort nadat ze dit koersdoel formuleerde begon de euro juist hard te stijgen. Deze week steeg de koers van de munt ten opzichte van de dollar zelfs naar het hoogste niveau in ruim drie maanden tijd. Blijkbaar zien beleggers vandaag de dag meer reden om in de euro te vluchten in onzekere tijden. De rente op 10-jaars staatsobligaties van Duitsland zakten deze week tot onder de 0,2%, het laagste niveau sinds april vorig jaar.

    Ook vergiste Goldman Sachs zich in de valuta van verschillende opkomende markten. In plaats van dat de Mexicaanse peso en de Russische roebel sterker zouden worden tegenover de Zuid-Afrikaanse rand en de Chileense peso, werden deze munten juist zwakker. Beleggers die dit advies hadden opgevolgd zouden er 6,6% op verloren hebben.

  • Negatieve rente voor $7 biljoen aan staatsobligaties

    Meer dan $7 biljoen aan staatsobligaties wordt vandaag de dag verhandeld tegen een negatief rendement. Dat is omgerekend 29% van alle staatsobligaties die zijn uitgegeven door landen die zijn opgenomen in de Global Developed Sovereign Bond Index van Bloomberg. De totale hoeveelheid schuldpapier met een negatieve rente is sterk toegenomen, nu ook de Japanse 10-jaars staatsleningen een negatief rendement hebben. Niet alleen de vlucht naar veiligheid stuwt de obligatiekoersen omhoog (en daarmee het rendement omlaag), maar ook het stimulerende beleid van centrale bank. Zo blijven de ECB en de Bank of Japan maandelijks staatsobligaties opkopen om de rente verder omlaag te drukken.

    negative-bond-yield

    Negatieve rente op $7 biljoen aan staatsobligaties (Grafiek van Bloomberg, via @russian_market)

    Negatieve rente

    Een negatieve rente betekent dat de prijs van een obligatie hoger ligt dan de nominale waarde van de lening plus alle rente-inkomsten. Een ’tekort’ aan relatief veilig schuldpapier zoals staatsobligaties zorgt ervoor dat beleggers de koersen tot ver boven de nominale waarde opdrijven. Het is tekenend voor het wantrouwen in het financiële systeem dat iedereen in de rij staat om geld uit te lenen aan de overheid. Blijkbaar hebben beleggers onvoldoende vertrouwen in banken en bedrijven.

    Met een negatieve rente loont het steeds minder om je spaargeld in obligaties te parkeren. Daarom gaan meer en meer beleggers op zoek naar alternatieven die een beter rendement of meer zekerheid opleveren. Historisch gezien heeft fysiek goud zich bewezen als een goede opslag van waarde, die juist aan populariteit wint in onzekere tijden. Daalt de rente nog verder, dan wordt goud kopen of edelmetaal in opslag op een gegeven moment zelfs aantrekkelijker.

    Lees ook:

  • Grafiek: Deutsche Bank in de problemen

    Grafiek: Deutsche Bank in de problemen

    Beleggers twijfelen over Deutsche Bank en doen aandelen en obligaties van de bank in de verkoop. De groene lijn laat zien dat het aandeel op de beurs sinds november vorig jaar in waarde gehalveerd is. De oranje lijn geeft de koers weer van speciale hoog renderende obligaties die Deutsche Bank heeft uitgegeven. Dit zijn obligaties waar beleggers jaarlijks een vergoeding van 6% op krijgen, maar dit in tijden van crisis door de bank omgezet kunnen worden in aandelen. De dreiging dat dit werkelijk zal gebeuren drukte de koers van deze obligaties naar een dieptepunt van 27% onder de uitgiftekoers.

    deutsche-bank-cocfo

    Verzekeren tegen default Deutsche Bank is dit jaar twee keer zo duur geworden (h/t @Buddendorf)

    Beleggers willen zich verzekeren tegen een mogelijke default van Deutsche Bank en sluiten daarom vaker credit default swaps af. Daardoor is de prijs van deze verzekeringen (blauwe lijn) in korte tijd verdubbeld. De bank benadrukte dat er geen problemen zijn en dat alle obligatiehouders hun geld zullen krijgen, maar de markt is daar nog niet van overtuigd. De koers waarvoor de aandelen van Deutsche Bank verhandeld worden ligt slechts op 1/3 van de boekwaarde van het bedrijf, bijzonder laag in vergelijking met andere grote Europese en Amerikaanse banken. Beleggers en analisten betwijfelen dus of de bezittingen van de bank wel waard zijn wat de bank zegt dat het waard is.

    Begin deze week maakten analisten van CreditSight bekend dat de grootste bank van Duitsland mogelijk niet voldoende middelen in kas heeft om alle obligatiehouders in 2017 te kunnen betalen. Maandag verloor het aandeel op de beurs 9% van haar waarde, het grootste verlies in lange tijd.

    deutsche-bank-bookvalue

    Marktwaarde Deutsche Bank is nog maar 1/3 van de boekwaarde (Bron: Bloomberg)

    bank-default-risk

    Beleggers twijfelen aan kredietwaardigheid banken (Bron: Bloomberg)

  • Italiaanse beurs dit jaar al 24% gedaald

    De Italiaanse beurs heeft sinds het begin van dit jaar al 24% van haar waarde verloren. De daling wordt vooral aangevoerd door Italiaanse banken, die sinds het begin van dit jaar sterk in waarde gedaald zijn. Stond de beurs in Milaan rond de jaarwisseling op een stand van meer dan 21.400, op het moment van schrijven staat de index op 16.238 punten. De Italiaanse beurs doet het veel slechter dan de Nederlandse, want ondanks het feit dat we even onder de 400 punten gestaan hebben is het verlies voor de AEX-index beperkt gebleven tot iets meer dan 10%.

    Toch is dat volgens de directeur van de Italiaanse bank Intesa Sanpaolo geen reden tot paniek. In een gesprek met CNBC noemde hij de zorgen over Italiaanse bankaandelen overdreven en vertelde hij dat het huidige sentiment een unieke koopkans biedt voor Europese bankaandelen. Volgens hem hebben de Europese banken voldoende buffers om eventuele klappen op te vangen.

    italiaanse-beurs-min24procent

    Italiaanse beurs is dit jaar ruim 24% gedaald (Bron: Bloomberg)

  • Wereldwijd $6 biljoen uit aandelen verdampt in 2016

    Sinds het begin van dit jaar is er wereldwijd $6 biljoen aan beurswaarde verdampt, zo blijkt uit onderzoek van Deutsche Bank. In de Verenigde Staten beleefden aandelen de slechtste start van het jaar ooit, terwijl ook de beurzen in Europa hard onderuit gaan. Sinds het begin van dit jaar is de Euro Stoxx 600 index van grote Europese bedrijven met 14% in waarde gedaald, terwijl de index van Europese bankaandelen het met een verlies van 26,4% sinds het begin van dit jaar veel slechter deden.

    De beurscrash begon dit jaar echter niet in Europa of Amerika, maar in China. De Shanghai Stock Exchange is deze week gesloten vanwege het Chinese Nieuwjaar, maar ook daar staan de koersen gemiddeld 21,9% lager dan begin dit jaar. In het kielzog van China gingen beurzen wereldwijd hard onderuit.

    Deutsche Bank maakte een overzicht van de totale marktwaarde van alle aandelenmarkten in de wereld, waarop te zien is dat er wereldwijd $6 biljoen aan waarde op de beurs verdampt is. De daling is in omvang al vergelijkbaar met die van augustus vorig jaar, toen de Chinese beurs in korte tijd meer dan dertig procent moest inleveren.

    global-stocks-down

    Deutsche Bank: Wereldwijd $6 biljoen aan waarde in aandelen verdampt (Bron: Deutsche Bank, via Business Insider)

  • AEX weer onder de 400 punten

    De AEX is vanmorgen opnieuw onder de grens van 400 punten gezakt. De index stond rond half tien op iets meer dan 398 punten, een verlies van bijna 0,6%. Beleggers maken zich zorgen over de degelijkheid van de bankensector, want het aandeel Deutsche Bank verloor gisteren op de beurs bijna 9% van haar waarde. Aandelen van Griekse banken gingen zelfs met 25% onderuit. Of de paniek gerechtvaardigd is of dat de markt weer overdreven reageert, dat kunnen we over enige tijd pas goed beoordelen.

    Beleggers verschuiven een deel van hun vermogen uit aandelen richting traditionele veilige havens. Zo zakte de rente op Japanse 10-jaars staatsleningen voor het eerst onder de nul en dook de rente op Amerikaanse Treasuries met dezelfde looptijd naar 1,73%, het laagste niveau in meer dan een jaar tijd. Duitsland leent momenteel voor tien jaar tegen een rente van 0,199%, het laagste niveau sinds april 2015.

    Goudprijs omhoog

    Niet alleen vluchten beleggers richting obligaties, ook besluiten ze weer meer goud te kopen. Maandag steeg de goudkoers met 3% naar het hoogste niveau in acht maanden tijd, terwijl zilver 4% in waarde steeg. Ook stappen beleggers weer in aandelen van goud-ETF’s, zoals het SPDR Gold Trust (GLD). Sinds het begin van dit jaar is de goudvoorraad van dit fonds gestegen van 642,37 naar 703,52 ton, een stijging van 10%. De volgende grafiek laat de voorraadontwikkeling van het ETF zien, afgezet tegenover de goudkoers in dollars per troy ounce.

    beleggers-stappen-in-gld

    Beleggers stappen weer in GLD

  • Deutsche Bank 7% lager op de beurs

    Deutsche Bank 7% lager op de beurs

    Het aandeel van Deutsche Bank is vandaag met ruim 7% gezakt naar een historisch dieptepunt van €14,03. Beleggers maken zich meer zorgen over de degelijkheid van deze bank met een balanstotaal dat vele malen groter is dan de omvang van de Duitse economie. Afgelopen maandag rapporteerden analisten van CreditSights dat de grootste bank van Duitsland volgend jaar mogelijk niet alle obligatiehouders kan terugbetalen. Dit jaar is het aandeel van de bank op de Duitse beurs al met 35% gedaald, veel meer dan de 20% daling voor de Euro Stoxx index van Europese bankaandelen.

    De toenemende druk op de bank is ook zichtbaar in de risicopremie die beleggers moeten betalen om zich te verzekeren tegen een default van de bank. In 18 dagen tijd is deze risicopremie verdubbeld naar een hoogtepunt van 240 basispunten (zie onderstaande grafiek). Dat zijn premies die we tot voor kort alleen zagen bij banken als het Italiaanse Unicredit en het Duitse Commerzbank.

    cds-deutsche

    Prijs van een verzekering tegen default Deutsche Bank is dit jaar verdubbeld (via @AlasdairPal)

    Deutsche Bank in moeilijkheden?

    De obligaties van Deutsche Bank waar analisten zich zorgen over maken de zogeheten coco’s (contingent convertible capital instruments). Dit zijn converteerbare obligaties waar beleggers een relatief hoge rentevergoeding van 6% op krijgen. Het risico dat deze leningen mogelijk niet afbetaald worden zit al in de prijs verwerkt, want deze schuldpapieren werden vandaag voor een kwart minder dan de nominale waarde verhandeld. De bank mag deze obligaties omzetten in bankaandelen, wanneer de bank onvoldoende kapitaal op de balans heeft staan.

    Vorig jaar rapporteerde Deutsche Bank nog een verlies van €6,7 miljard. Ook wordt er al jaren gesproken over de grote blootstelling aan risicovolle derivaten die de bank zou hebben. Beleggers die het niet vertrouwen doen de aandelen in de verkoop.

    Deutsche Bank verliest 7% op de beurs

  • Banken Griekenland hard onderuit

    De Griekse aandelenmarkt staat op het moment van schrijven ruim 7% lager, maar dat is niets vergeleken met de aandelenkoersen van verschillende banken die genoteerd staan aan de Athens Stock Exchange. Vandaag verdampte een kwart van de beurswaarde van bijna alle grote banken. Alleen bij Alpha Bank bleef het verlies op de beurs beperkt, dat aandeel staat op het moment van schrijven ruim 16% lager. De verliezen waren groter bij Pireaus Bank, Attica Bank, de National Bank of Greece en de Eurobank Ergasias.

    greek-bank-stocks-8feb2016

    Griekse banken hard onderuit op de beurs

  • Rendementsvrij risico

    Duitsland maakt momenteel bezwaar tegen de grote hoeveelheid staatsobligaties op de balansen van Europese banken. Staatsobligaties worden tot op de dag van vandaag aangemerkt als risicovrij kapitaal (Economen noemen dit de risicovrije rentevoet, hét fundament onder vrijwel elke economische theorie), waarvoor banken geen enkele buffer hoeven aan te houden. Maar de laatste jaren beginnen steeds meer mensen zich te realiseren dat ook staatsobligaties geen absolute zekerheid bieden.

    Europe crisisOok Duitsland ziet dat gevaar en wil dat er een einde komt aan de ‘onschendbare’ status van staatsobligaties. Ze wordt daarin gesteund door Nederland en door instanties als de Bank for International Settlements (BIS) en de Europese Bankautoriteit (EBA).

    Tijdens de Europese schuldencrisis moest in alle haast een nieuw noodfonds opgezet worden om te voorkomen dat landen als Griekenland, Italie, Spanje en Portugal afgesloten zouden worden van de kapitaalmarkt. Door (nood)ingrijpen van de Europese centrale bank werd de situatie weer enigszins onder controle gebracht, maar nu slaat de balans weer door naar de andere kant….

    Obligatiebubbel

    Ruim €1.500 miljard aan staatsobligaties in de Eurozone leveren vandaag de dag een negatief rendement op. Dat betekent dat je als belegger geld bij moet leggen om het overgewaardeerde (mijn persoonlijke mening) schuldpapier te kopen. In plaats van risicovrij rendement kunnen we dus beter spreken van een rendementsvrij risico!

    Als de rente in de toekomst weer gaat stijgen betekent dat grote verliezen voor iedereen die veel staatsobligaties in de boeken heeft staan. Dat zijn dus de banken (u dus), maar ook onze pensioenfondsen (ook u) en de verzekeraars…

    Geen rendement

    Een veel gehoord (terecht) argument in het verleden tegen het kopen van goud is dat het geen rente of dividend oplevert. Maar nu veel staatsobligaties ook geen rendement meer opleveren, kunnen we dit argument naar de prullenbak verwijzen. Waarom zou u als belegger nog voor staatsobligaties kiezen, als u tegen dezelfde kosten ook bijvoorbeeld fysiek goud kunt bezitten?

    Het wordt tijd dat we grondig nadenken over het fundament onder ons financiële systeem. Zijn staatsobligaties daar echt het meest geschikt voor? Of zijn er alternatieven? De geschiedenis leert ons dat overheden met enige regelmaat hun schuldverplichting niet nakomen, een politiek risico dat u in ieder geval niet loopt als u kiest voor fysiek goud.

    Sander Noordhof

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard.

  • Oud-bankier wil grote bankbiljetten verbieden

    Grote bankbiljetten moeten uit circulatie gehaald worden omdat deze voornamelijk voor criminele doeleinden gebruikt worden. Dat is de boodschap die Peter Sands, voormalig directeur van de Britse bank Standard Chartered, in een nieuwste paper probeert over te brengen. Volgens de oud-bankier zijn illegale geldstromen een grote last voor de maatschappij, omdat ze volgens hem voornamelijk gebruikt worden voor malafide doelen als corruptie, mensensmokkel, drugshandel en belastingontduiking. Met de publicatie van dit paper probeert hij dit onderwerp op de agenda van de G20 te krijgen.

    Peter Sands beschrijft in zijn paper getiteld Making it Harder for the Bad Guys: The Case for Eliminating High Denomination Notes dat illegale geldstromen wereldwijd een totale omvang hebben van $2 biljoen per jaar. Ook beweert hij op basis van verschillende bronnen dat overheden 6 tot zelfs 70 procent aan belastinginkomsten mislopen door de ‘zwarte’ economie. Deze ongewenste effecten worden volgens hem gefaciliteerd door grote bankbiljetten zoals de €500, de $100 en de CHF 1.000, omdat daarmee gemakkelijker grote bedragen getransporteerd kunnen worden.

    Grote bankbiljetten verbieden

    Een bedrag van £250.000 bestaande uit kleine biljetten van £10 en £20 weegt ongeveer 20 kilogram en past net in een grote sporttas, terwijl hetzelfde bedrag in bankbiljetten van €500 in een dikke A4-formaat envelop vervoerd kan worden en slechts 600 gram in de weegschaal legt. Grote biljetten zijn dus praktisch als het om bedragen van enkele tonnen of meer gaat.

    In een tijdperk waarin steeds meer mensen elektronisch betalen zouden we deze grote bankbiljetten moeten afschaffen, zo concludeert Sands.“Als je criminelen een bankbiljet van €1.000 zou aanbieden zouden ze daar meteen op overschakelen, dus moeten we de grens juist wat omlaag brengen. Als de mensen die ervaring hebben met terreur- en misdaadbestrijding denken dat dit een no-brainer is, waarom doen we dat dan niet?”

    Criminaliteit?

    Peter Sands was negen jaar directeur bij de Standard bank, maar hij gaf zijn positie vorig jaar op om bij de Harvard Kennedy School aan deze paper te kunnen werken. Zijn missie om grote bankbiljetten aan banden te leggen is omstreden, want er zijn twijfels over de werkelijke bedoeling van deze maatregel. Onder het mom van misdaad- en terreurbestrijding moeten grote bankbiljetten het veld ruimen, maar waar leg je dan die grens? Het klinkt als een opmaat naar een zogeheten ‘cashless society’, waarin alle betalingen via de digitale snelweg geregistreerd en uitgevoerd worden.

    Overheden en banken vrezen dat spaarders door de extreem lage rente (binnenkort negatieve rente?) hun spaargeld van de bank halen en in contant geld bewaren. Als dat gebeurt moeten banken ergens anders vermogen aantrekken en zijn spaartegoeden niet meer te traceren. Om de grip op het geld van de burgers te verstevigen willen banken en overheden de vluchtroute van contant geld belemmeren. Je zou het een vorm van financiële repressie kunnen noemen.

    Het verlies van controle over de geldstromen en de vrees dat de zwarte economie opbloeit onder een toenemende belastingdruk verklaren mogelijk de jacht op contant geld die momenteel plaatsvindt. Terrorisme en misdaad worden als goed excuus gebruikt om deze verandering door te drukken bij het grote publiek. Een ander probleem is waar je de grens legt. Het uit roulatie halen van €500 en €200 bankbiljetten zal criminelen en terroristen waarschijnlijk niet op andere gedachten brengen. Waarschijnlijk stappen ze dan over op biljetten van €50 om hun activiteiten voort te zetten.

    Spaarder, let op!

    In de toekomst zullen elektronische betalingen waarschijnlijk de standaard worden, onder andere vanwege het veiligheidsaspect en het gebruiksgemak. Maar we moeten ons ook realiseren dat er een kwetsbaarheid schuilt in een geldsysteem waarin iedereen spaargeld bij een bank parkeert. We leggen een groot vertrouwen in banken, terwijl we in 2008 hebben gezien dat het ook mogelijk is dat een bank omvalt en andere banken in haar val mee kan sleuren.

    De spaarder dient zich ervan bewust te zijn dat er geen 100% zekerheid bestaat in het financiële systeem. Voor die kleine kans dat er iets mis gaat is het wellicht verstandig een stukje vermogen buiten het financiële systeem te bewaren, bijvoorbeeld door contant geld te bewaren of goud te kopen.

    Meer over dit onderwerp lezen?