De bijeenkomst van de Europese Centrale Bank (ECB) in Frankfurt aankomende donderdag kan wel eens een belangrijk eventrisico worden voor de valutamarkten. De algemene teneur van de verklaring op de ECB-bijeenkomst in juli – en van de persconferentie van Draghi – was nogal ‘dovish’. Draghi benadrukte dat beleidsmakers ‘vasthoudend’ moeten blijven en ‘geduldig’ moeten zijn met de bestaande stimuleringsmaatregelen. Wel erkende hij dat de huidige economische groei nog niet tot een sterkere dynamiek van de inflatie heeft geleid.
Valutahandelaren hielden zich liever vast aan zijn opmerking dat het opkoopprogramma ‘in de herfst’ besproken zal worden. Dit wakkerde speculatie aan dat Draghi de bijeenkomst in september gaat gebruiken om een geleidelijke afbouw van de activa-aankopen aan te kondigen. De hoeveelheid activa die de centrale bank koopt, zou daarbij gereduceerd worden tot onder het huidige niveau van €60 miljard per maand.
De economische condities in de eurozone lijken te vragen om een discussie over een stringenter beleid. In het tweede kwartaal groeide de economie van de eurozone op jaarbasis het snelst sinds 2011. De werkloosheid bleef in juli gelijk en is nu op het laagste punt sinds februari 2009; dit zou een voedingsbodem moeten worden voor sterkere groei. De nominale inflatie sprong in augustus onverwacht van 1,3% naar 1,5% jaar-op-jaar: het hoogste niveau sinds april (figuur 1). Toch bleef de kerninflatie, die de volatiele componenten agrarische producten en energie buiten beschouwing laat en door de ECB nauwlettend in de gaten wordt gehouden, onveranderd op slechts 1,2%.
Figuur 1: Inflatie en kerninflatie Eurozone
Ondanks de duidelijke verbetering van de economische condities in de eurozone blijft de Raad van Bestuur benadrukken dat een soepel monetair beleid gehandhaafd moet worden. In zijn laatste verslag stelt de Raad dat een convergentie van de inflatie naar het doel “slechts geleidelijk zal komen en afhankelijk zal blijven van een substantiële mate van monetaire accommodatie”.
Ook Draghi zelf was eind augustus nogal voorzichtig toen hij sprak vanaf de conferentie in Jackson Hole, Wyoming. Wij zien duidelijk dat de beleidsmakers in de eurozone geen directe haast hebben om het beleid aan te passen. We zeggen het al een paar maanden: volgens ons zou een duurzamer herstel van de kerninflatie nodig zijn richting het ECB-doel ‘dichtbij, maar onder de 2%’, voordat de bank zal aankondigen dat er een geleidelijke afbouw van het opkoopprogramma aankomt.
Beleidsmakers zullen zeker ook de recente sterkte van de euro wantrouwen. Er wordt nu steeds meer gespeculeerd dat Draghi een opmerking zal maken over de sterkte van de gemeenschappelijke munt, in een poging om de reactie van de markt te kalmeren en de recente appreciatie af te toppen. De euro maakt in 2017 tot nu toe opvallend veel indruk, met een appreciatie van bijna 15% voor dit jaar en een korte doorbraak van het psychologische niveau van 1,20 ten opzichte van de Amerikaanse dollar, voor het eerst sinds januari 2015 (zie figuur 2). Er was ook een vrij dramatische kentering in de positionering van euro shorts. De ECB heeft al eerder gezinspeeld op haar voorkeur voor een zwakkere munt. Het zou ons niet verbazen als Draghi tijdens zijn bijeenkomst op een of andere manier naar de wisselkoers verwijst.
Figuur 2: Euro naar hoogste niveau tegenover dollar sinds 2015
Wij denken dat er een aanzienlijke kans is dat de Europese Centrale Bank de markt op de bijeenkomst donderdag teleurstelt. De inflatie is nog steeds lager dan beoogd en de euro staat naar recente maatstaven hoog. Dit betekent dat we een iets voorzichtigere verklaring verwachten, die de deur op een kier laat voor een meer significante beleidsmededeling op de bijeenkomst van oktober of december.
Naar onze mening overheerst het neerwaartse risico voor de euro. Als Draghi helemaal niets laat doorschemeren over een mogelijke afbouw van de stimuleringsmaatregelen, dan kan dit tot een behoorlijke sell-off in de gemeenschappelijke munt leiden. Vooral omdat de markt de lat na de bijeenkomst in juli heel hoog heeft gelegd.
Door: Enrique Díaz-Álvarez (Ebury)
Enrique Diaz-Alvarez is chief risk officer en staat aan het hoofd van het analistenteam van Ebury in New York. Vanwege zijn gedrevenheid, passie en gedegen kennis, wordt Enrique door Bloomberg erkend als een van de meest accurate voorspellers van de marktbewegingen.
Over Ebury:
Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:
Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
Financiering van uw aankopen
Marktkennis en valutadiensten op maat
Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
De ECB maakt vanmiddag om 14:00 haar rentebesluit bekend en zal een half uur later een toelichting geven tijdens de persconferentie. De financiële markten hopen dat ECB-president Draghi meer duidelijkheid zal geven over de afbouw van het stimuleringsprogramma.
Een paar weken geleden suggereerde hij tijdens een bijeenkomst in het Portugese Sintra dat de ECB bereid is het omstreden stimuleringsprogramma af te bouwen. Daardoor groeide het vertrouwen in de euro en steeg de waarde van de gemeenschappelijke munt naar het hoogste niveau ten opzichte van de dollar in meer dan een jaar tijd.
Hogere rente
Tegelijkertijd met de euro steeg ook de rente op verschillende Europese staatsobligaties. Zo steeg de rente op Duitse staatsleningen met een looptijd van 10 jaar tot 0,60%, terwijl die een jaar eerder nog tegen een negatieve rente verhandeld werden. Een hogere rente op Europees schuldpapier maakt het voor beleggers aantrekkelijker om vermogen in de euro aan te houden, waardoor de munt in waarde stijgt tegenover de dollar.
Beleggers hebben hoge verwachtingen van het rentebesluit van Draghi. Stelt hij de afbouw van het stimuleringsprogramma toch weer uit, dan kan dat een daling van de euro en van de rente teweeg brengen. In theorie zijn deze factoren positief voor de goudprijs, al bleek de renteverhoging van de Federal Reserve begin dit jaar ook een gunstig effect te hebben op de prijs van het edelmetaal.
De ECB zal waarschijnlijk in september meer duidelijkheid geven over het afbouw van haar stimuleringsprogramma, zo schrijft de Wall Street Journal op basis van verschillende bronnen bij de centrale bank. Toch zal het nog tot begin volgend jaar duren voordat de ECB daadwerkelijk begint met het terugschroeven van het opkoopprogramma.
Beleggers kijken uit naar eind augustus, wanneer verschillende centrale bankiers elkaar ontmoeten in het Amerikaanse Jackson Hole. Ook ECB-president Draghi zal hier een toespraak houden, waar hij mogelijk meer informatie zal prijsgeven over het monetaire beleid van de centrale bank. De laatste keer dat Draghi deze bijeenkomst bijwoonde was drie jaar geleden, toen het opkoopprogramma nog moest beginnen.
Op 7 september, twee weken na de bijeenkomst in Jackson Hole, staat een nieuw rentebesluit van de ECB op de agenda. Volgens econoom Nick Kounis van de ABN Amro zal dat naar alle waarschijnlijkheid het moment zijn waarop de centrale bank haar eigen variant van ‘tapering’ zal aankondigen.
Stimuleringsprogramma
In juni liet Draghi voor het eerst doorschemeren dat hij open staat voor het afbouwen van het stimuleringsprogramma, dat bestaat uit het opkopen van staatsobligaties en bedrijfsobligaties. Eerder stond de president van de centrale bank nog achter het opkoopprogramma, omdat de inflatie nog steeds beneden de doelstelling van 2% lag.
Sinds het begin van het stimuleringsprogramma heeft de ECB voor meer dan €1.600 miljard aan schuldpapier opgekocht, waardoor de financieringskosten van overheden en grote bedrijven verder omlaag gingen. Tot de zomer van vorig jaar, toen de rente een absoluut dieptepunt bereikte. Sindsdien loopt de rente weer op, omdat beleggers rekening houden met een tijdperk waarin centrale banken de rente weer verhogen.
Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.
De euro bereikte woensdag het hoogste niveau in een jaar tijd, nadat president Mario Draghi in een toespraak kenbaar maakte dat de ECB het monetaire stimuleringsprogramma wil afbouwen. Er wordt al langer gesproken over het afbouwen van het opkoopprogramma en het normaliseren van de rente, maar tot voor kort probeerde Draghi deze maatregelen nog zo ver mogelijk voor zich uit te schuiven.
Dinsdag steeg de wisselkoers van de euro al met 1,4% en woensdagochtend kwam daar nog eens 0,7% bij, waarmee de koers bijna op $1,14 tegenover de dollar kwam. Beleggers verwachten dat de ECB meer vaart zal maken met het afbouwen van de monetaire stimulering, waardoor de rente langzaam maar zeker weer zal gaan stijgen. Een hogere rente op staatsobligaties betekent dat er wereldwijd meer kapitaal richting de Eurozone zal stromen, met een hogere wisselkoers voor de gemeenschappelijke munt tot gevolg.
Euro just hit $1.1305, highest level since Sept as Draghi took mkts by surprise. pic.twitter.com/xe21OoLdAZ
— Holger Zschaepitz (@Schuldensuehner) June 27, 2017
Euro in de lift
De euro zit al sinds begin dit jaar in de lift, nadat een dieptepunt van ongeveer $1,04 bereikt werd. De verkiezingen in Nederland en Frankrijk leverden geen breuk met de status quo op, waardoor beleggers meer vertrouwen hebben dat de Europese samenwerking wordt voortgezet en dat het gevreesde domino-effect van de Brexit uitblijft. Ook worden de macro-economische cijfers in veel Eurolanden weer wat beter, waardoor het vertrouwen in de euro toeneemt.
Een logisch gevolg van de stijgende euro is dat de goudprijs in euro daalt. De koopkracht van het geld neemt toe, wat betekent dat je minder geld hoeft neer te leggen om dezelfde hoeveelheid goud te kopen. Op het moment van schrijven staat de goudprijs op €35.500 per kilo, het laagste niveau sinds begin januari.
Goudprijs in euro naar laagste niveau sinds januari
De zilverprijs staat de laatste maanden wat meer onder druk en noteert op het moment van schrijven ongeveer €475 per kilo. Daarmee is zilver op dit moment zelfs goedkoper dan begin dit jaar, toen er een koers van €485 op de borden stond.
Volgens Draghi is het streven naar een beetje inflatie niet slecht, omdat het de schuldenaren bevoordeelt ten opzichte van de spaarders. Op die manier levert de centrale bank naar eigen zeggen een bijdrage aan het verkleinen van de vermogensongelijkheid. Hij deed deze uitspraken bij de Universiteit van Lissabon, waar hij verschillende vragen van studenten beantwoordde. Onder de video staan de belangrijkste vragen uitgewerkt.
Waarom is de ECB niet tegelijkertijd met de Fed begonnen met QE?
Dit is geen makkelijke vraag om te beantwoorden. Mijn antwoord is daarom wat langer dan we allebei zouden willen.
Er zijn veel verschillen tussen de VS en de Eurozone en in de manier waarop de crisis zich in verschillende delen van de wereld ontwikkelde. Eind 2007 begon de sub-prime crisis. De ECB en de Fed reageerden toen op dezelfde manier, namelijk met een sterke uitbreiding van de beschikbare liquiditeit. Maar we ontdekten al snel dat dat nog maar het begin van de crisis was. Een jaar lang gebeurde er niks, totdat in 2009 de grote bail-outs kwamen in de VS en we realiseerden dat de giftige leningen ook veel banken in Europa hadden besmet.
De val van Lehman Brothers was een keerpunt. De VS is anders dan de Eurozone in de zin dat de financiering grotendeels marktgebaseerd is. De Eurozone is een bank-gebaseerde economie, waar 80% van de financiering via banken gaat. In de VS is dat slechts 30%. Dit is het eerste grote verschil tussen beide situaties.
De Fed bracht de rente naar nul en begon met QE, omdat er geen andere instrumenten meer over waren. De negatieve effecten bleven zich in die tijd ontwikkelen in de VS. In de Eurozone gebeurde wat anders. De toename van onzekerheid raakte overheden die niet voorbereid waren. Die werden gekenmerkt door hoge schuldniveaus, weinig hervormingen, zwakke budgetten… zo veranderde de crisis in een crisis in staatsobligaties.
In 2010 gebeurde er iets wat alles veranderde. We waren gewend dat staatsobligaties risicovrij waren. Alle andere theorieën waren op deze aanname gebaseerd. In 2010 bleken staatsobligaties opeens niet meer risicovrij, waardoor het hele plaatje van risico’s veranderde in de Eurozone. Veel van onze banken hadden veel staatsobligaties op hun balans, waardoor de crisis evolueerde in een bankencrisis. Daarom begon de ECB in 2010 met een gereduceerde versie van QE, namelijk het SMP programma. Daarmee probeerden we de obligatiemarkt te ondersteunen om die grote veranderingen in rente en obligatiekoersen op te vangen.
In 2011 daalde de liquiditeit in het bankwezen substantieel, waardoor de ECB besloot LTRO te starten. Dat was onbeperkte liquiditeit voor banken tegen een zeer gunstige condities en voor een ongekend lange termijn van vier jaar. Iedereen dacht dat daarmee de banken voldoende ondersteund waren en dat daarmee grootschalige falen van banken voorkomen kon worden.
Dat werkte ook een paar maanden, maar toen kwam de obligatiecrisis over en begonnen we met OMT. Dat programma had in omvang veel groter kunnen zijn, maar dat was het niet omdat de markt had ingezien dat er niet langer een risico bestond dat de euro zou omvallen. Toen verbeterden de marktomstandigheden substantieel. Sindsdien zijn er 2 miljoen nieuwe banen gecreëerd in de Eurozone. Het herstel was op dat moment al begonnen, langzaam maar constant.
Toen die bankencrisis was gaan liggen en de fragmentatie in Europa verminderde zagen we een nieuw risico van deflatie. En dat is waarom de ECB net als de Fed begon met QE. De les is dat beide instituten op verschillende manieren reageerden op verschillende omstandigheden.
Bij de Federal Reserve – in een marktgebaseerde economie – greep men in via de open markt, namelijk met het opkopen van staatsobligaties en het verstrekken van liquiditeit of met het verkopen van staatsobligaties en het terughalen van liquiditeit. Bij de ECB – actief in een bankgebaseerde economie – ging dat via de banken. Beide instituten hebben gedurende de crisis hun beleid veranderd. De Fed schakelde meer over op herfinancieringen, terwijl de ECB begon met het opkopen van obligaties. De ECB introduceerde daarnaast ook een ander instrument, namelijk negatieve rente. Daar moet ik het voor dit moment bij laten…
Kan inkomensongelijkheid een bedreiging vormen voor de financiële stabiliteit?
Door globalisering en wereldwijde concurrentie en verspreiding van technologie is er ongekend veel welvaart gecreëerd, maar tegelijkertijd is er ook een grote groep mensen die niet (voldoende) profiteert van deze verbeteringen. Deze mensen delen niet mee, kunnen bijvoorbeeld geen auto of huis kopen. Dat is inderdaad niet goed voor de financiële stabiliteit en de samenleving.
Wat kan de ECB daaraan doen? Volgens Draghi is het goed om een beetje inflatie na te streven, omdat dat gunstiger is voor de schuldenaren dan voor de spaarders. Daarmee wordt de ongelijkheid verzacht. Daar komt bij dat de jonge generatie vaak de schuldenaren zijn, terwijl de oudere generatie over het algemeen besparingen hebben.
De belangrijkste veroorzaker van ongelijkheid is werkloosheid. Juist dat is belangrijk om aan te pakken, bijvoorbeeld met investeringen in onderwijs en technologische kennis. Maar het is niet de taak voor mij als gouverneur van de centrale banken om te beslissen welk beleid men zou moeten voeren.
Doet de ECB voldoende om te voorkomen dat baantjes naar elkaar toegespeeld worden?
Centrale banken hebben vertrouwen nodig en om dat vertrouwen te winnen moeten ze duidelijk communiceren en verantwoording afleggen. Daar hebben alle centrale banken verbetering in aangebracht, niet alleen de ECB. Tot midden jaren negentig veranderde de Federal Reserve de rente zonder daar iemand over te informeren. Mensen moesten daar via de markt maar achter zien te komen.
De ECB is van begin af aan al opgezet vanuit het idee van transparantie. Denk aan de persconferenties na elk rentebesluit, interviews, verhoren en onderzoeken. We gaan door met deze traditie en breiden dit zelfs uit. Ook deze bijeenkomst bijvoorbeeld, alles wordt uitgezonden. Dat is allemaal heel transparant.
Voor wat betreft belangenverstrengeling. Sinds 2015 geven we inzicht in wat we bespreken. Mijn dagboeken en de ontmoetingen die wij hebben worden ook met enige regelmatig gepubliceerd. Ook wijzen we heel veel uitnodigingen af, omdat die van buitenaf gezien kunnen worden als een vorm van belangenverstrengeling of die afwijken van datgene wat mensen van een centrale bank verwachten. Ik denk dus dat we het oké doen, al kan het natuurlijk altijd beter. We leren van kritiek en passen onze procedures aan als we vinden dat de kritiek terecht is.
Maakt de lage rente het voor millennials niet onmogelijk vermogen op te bouwen?
Als eerste is het de vraag over welke millennials het gaat. Diegene die dankzij het beleid van de ECB een baan hebben kunnen vinden zullen waarschijnlijk blij zijn met dit beleid. Er zijn ook millennials die geld sparen of die ouders hebben die geld hebben.
Ik heb het al vaak gezegd en zal het nog eens herhalen, besparingen komen van groei. Als er geen groei is zijn er ook geen besparingen. De rente moet op dit moment wel laag zijn om groei te krijgen. Wanneer die groei eenmaal komt en de inflatie richting de doelstelling gaat zal de rente ook toenemen en krijgen spaarders hun rendement. Maar als we de rente op het verkeerde moment verhogen krijgen we een recessie en daar wordt niemand beter van. Spaarders en schuldenaren niet.
Millennials zijn vaak nog te jong om een huis te kopen, maar voor de iets oudere groep is de lage rente gunstig voor de hypotheek. We moeten dus geduldig zijn, de rente zal op termijn wel weer herstellen.
Zie je de lage productiviteitsgroei van de laatste jaren als een korte termijn fenomeen of een langere trend?
Dat is een lastige vraag waar veel verschillende visies op zijn. De cyclische daling van de economische productiviteit begon al ruim voor de grote financiële crisis. Tijdens de crisis daalde de kredietverlening en de investeringen en daalden ook de verwachtingen ten aanzien van de economische groei. Maar ook belangrijk voor productiviteitsgroei is een optimale verspreiding van nieuwe technologieën.
Gaat de ECB meer investeren in fintech?
De ECB ondersteunt fintech. We zijn het afgelopen anderhalf jaar met verschillende projecten begonnen. De meest recente is instant payment, een technologie waarmee iedereen 24 uur per dag en 365 dagen per jaar direct betalingen kan doen. Ook ondersteunen we de distributed ledger technologie, een zeer belangrijke ontwikkeling waarmee je informatie op decentrale manier kunt opslaan.
We besteden hier om verschillende redenen veel aandacht aan. Ten eerste omdat ze het financiële systeem kunnen versterken tegen cyberaanvallen. De andere reden is dat cybermisdaad een grote dreiging is voor financiële stabiliteit en dat toezichthouders hier meer en meer op zullen gaan inspelen. Daar is tijdens de laatste G7 top ook veel over gesproken.
De afgelopen tien jaar heeft Portugal bijna €10 miljard aan bail-outs verstrekt. Wat is er de laatste jaren gedaan om te voorkomen dat er weer belastinggeld naar banken gaat?
In het verleden werd er inderdaad belastinggeld gebruikt om aandeelhouders, obligatiehouders en spaarders van banken te compenseren. In reactie op deze ontwikkeling heeft de Europese Unie de Banking Resolution aangenomen, waarmee het veel moeilijker is geworden om voor een bail-out in aanmerking te komen.
Als er weer een nieuwe bankencrisis komt zal eerst worden gekeken naar de bail-in van aandeelhouders en bepaalde categorieën van obligatiehouders. Als dat niet genoeg is zal dat worden aangevuld met een speciaal fonds. Het doel van de bail-in is dat het gebruik van belastinggeld wordt geminimaliseerd, maar dat tegelijkertijd ook wordt voorkomen dat activiteiten van banken worden stopgezet, met alle verliezen die daaruit voortkomen.
Het is nog te vroeg om te zeggen dat er niet meer belastinggeld naar het redden van banken gaat. Banken moeten nu meer middelen opzij zetten om toekomstige verliezen op te vangen.
Hoe kan de ECB beleid voeren als de lidstaten allemaal in een andere fase van de economische cyclus zitten en om die reden allemaal misschien een ander beleid nodig hebben?
We hebben niet allemaal verschillende landen, maar één Eurozone. Ons beleid is voor de hele Eurozone. Om een meer inhoudelijk antwoord te geven, laat mij eens de vergelijking maken met de Verenigde Staten. In de VS heb je verschillende staten die allemaal op verschillende snelheden werken. Dat veroorzaakt misschien onbalans, maar dat wordt verzacht via de landelijke begroting. Er zijn dus geldstromen tussen verschillende delen van de Verenigde Staten om te compenseren voor mogelijke onbalans van een verschillende snelheid.
De Eurozone is geen transferunie, dat is wat het Verdrag van Maastricht ook zegt. Wij hebben dus geen federaal budget. Wel hebben we andere manieren om te compenseren voor landen die op verschillende snelheden werken. Dat is waarom convergentie in de Eurozone essentieel is. Ik denk dat we daarin grote vooruitgang hebben geboekt sinds het verdrag van Maastricht.
Cijfers op dat gebied lieten onlangs zien dat de mate van divergentie tussen landen, gemeten als de toegevoegde waarde per land, op een historisch dieptepunt staat. Die verschillen staan op het laagste niveau sinds 1997. Dat betekent dat inspanningen richting convergentie geleverd worden.
Ook op het gebied van beleid is er convergentie, zoals het doorvoeren van hervormingen en het overeenstemmen van beleid dat bewezen heeft het beste te werken. Dat is erg belangrijk voor de weerbaarheid van de monetaire unie. Convergentie is een van de twee pilaren waarop de monetaire unie gebouwd is. De andere pilaar is vertrouwen. Wat we op dit moment doen is convergentie versterken en het vertrouwen repareren en versterken.
De ECB heeft besloten de rente op nul procent te houden, ondanks toenemende kritiek op de extreem lage rente en het opkoopprogramma van €60 miljard per maand. Mario Draghi zal vanmiddag om half drie een toelichting geven op het rentebesluit en het monetaire beleid van de ECB.
De ECB bezit op dit moment bijna €1,9 biljoen aan staatsobligaties en bedrijfsobligaties, schuldpapier dat de centrale bank gekocht heeft om de lange rente verder omlaag te krijgen. Volgens de centrale bank levert dat een bijdrage aan het herstel van de economie, maar critici waarschuwen voor het ontstaan van nieuwe bubbels in de economie.
Deze week was Mario Draghi in de Tweede Kamer om uitleg te geven over het monetaire beleid van de ECB. Niet geheel onverwachts kreeg hij vooral vragen over het stimuleringsprogramma van €60 miljard per maand. De conclusie van het verhaal was dat de ECB haar stimuleringsbeleid zal voortzetten, omdat het allemaal binnen de kaders van het mandaat van prijsstabiliteit blijft.
Onder het mom van prijsstabiliteit heeft de centrale bank inmiddels voor €1.700 miljard aan staatsobligaties en bedrijfsobligaties opgekocht. Daarmee is de rente naar een historisch laag niveau gedaald, met als gevolg dan iedereen weer kan lenen alsof er niets aan de hand is. In Nederland zitten we met een huizenbubbel, terwijl de zuidelijke landen van de Eurozone achterover kunnen leunen en de noodzakelijke bezuinigingen voor zich uit kunnen schuiven.
Prijsstabiliteit
Wat de ECB op dit moment doet is misschien niet in strijd met het mandaat van prijsstabiliteit, maar wel met de gedachte waarmee de centrale bank ooit werd opgericht. Duisenberg zei in 2005 dat geld boven alles een sociaal contract is, waar alle gebruikers van de munt op moeten kunnen vertrouwen. Met de lancering van de euro was de eerste valuta geboren die geheel onafhankelijk opereerde van de politiek.
Dat gaf spaarders vertrouwen, omdat die niet meer bang hoefden te zijn voor devaluaties. Ook gaf het bedrijven en investeerders vertrouwen, omdat die niet langer hoefden te vrezen voor grote schommelingen in de wisselkoersen.
ECB moet terug naar haar fundament
Het leek allemaal zo mooi, maar vandaag de dag moeten we helaas concluderen dat ook de ECB onderhevig is aan politieke druk. Tijdens de Europese schuldencrisis werden de fundamenten van de euro ondermijnd om een acute politieke crisis te voorkomen.
Nog niet zo lang geleden werd een nieuw dieptepunt bereikt, toen de ECB bekend maakte dat ze er alles aan zou doen om banken te helpen die door de uitslag van de Franse verkiezingen in de problemen zouden komen. Een centrale bank die iedereen te hulp schiet… dat kan alleen maar van kwaad naar erger!
Draghi zei in de hoorzitting van deze week dat het niet zijn taak is om een held te zijn. Hij zou pas echt een held zijn als hij de onafhankelijkheid van de centrale bank zou respecteren door het opkoopprogramma snel af te bouwen!
Deze column van Frank Knopers verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].
Mario Draghi gaf afgelopen woensdag in de Tweede Kamer een toelichting op het monetaire beleid van de centrale bank. Inmiddels staat ook de volledige video van de twee uur durende hoorzitting online.
Draghi zei gisteren in de persconferentie van de ECB dat de euro onomkeerbaar is. De munt zal blijven bestaan en daarom kunnen we volgens de centraal bankier beter nadenken over de vraag hoe we de welvaart kunnen vergroten en de muntunie beter kunnen maken. Hieronder het fragment van de persconferentie.
De ECB heeft de rente ongewijzigd gelaten op 0% en zal deze nog een lange tijd laag houden. Ook blijft het stimuleringsprogramma onveranderd, in de zin dat de centrale bank in maart voor het laatst €80 miljard aan obligaties zal opkopen. Met ingang van april schroeft de centrale bank het bedrag terug naar €60 miljard per maand, tenminste tot het einde van dit jaar. Ook blijft de ECB haar obligatieportefeuille doorrollen, wat wil zeggen dat ze met de opbrengst van afgeloste leningen weer nieuw schuldpapier zal kopen.
De centrale bank blijft een soepel monetair beleid voeren zo lang de kerninflatie nog ver beneden de doelstelling van 2% per jaar blijft. In sommige landen is de inflatie al boven de 2% uitgestegen, vooral als gevolg van de stijgende olieprijs. Volgens Draghi is er dus nog geen aanleiding om het monetaire beleid te verkrappen, ondanks de toenemende zorgen over relatief hoge waarderingen van aandelen, obligaties én vastgoed.
Vanmiddag om 14:30 zal Draghi een toelichting geven op het rentebesluit. Aansluitend zal hij vragen van de pers beantwoorden. De livestream van de persconferentie is hieronder rechtstreeks te volgen.
Als een land een zwakke groei kent als gevolg van structurele problemen, dan mag een verandering van de wisselkoers niet de oplossing zijn. Dat zei ECB-president Draghi vandaag tijdens een toespraak in de Sloveense hoofdstad Ljubljana. Met deze uitspraak reageert hij op de veel gehoorde kritiek dat de euro landen de mogelijkheid ontneemt om hun munt te devalueren.
Sommige geloven dat Europa beter af zou zijn als we geen gemeenschappelijke munt hadden en landen hun munt konden devalueren. Maar wat we gezien hebben is dat landen die hervormingen doorvoeren niet van een flexibele wisselkoers afhankelijk zijn om duurzame economische groei te realiseren. En voor de landen die geen hervormingen hebben doorgevoerd is het nog maar de vraag hoe gunstig een flexibele wisselkoers is. De wisselkoers kan per slot van rekening niet het antwoord zijn als de lage groei veroorzaakt wordt door structurele en diepgewortelde problemen.
Met deze woorden benadrukt Draghi dat de centrale bank de politiek geen ruimte zal geven om het wisselkoersbeleid te beïnvloeden. In plaats van toe te geven aan de wens van een zwakkere munt moeten landen volgens Draghi juist proberen hun economie structureel te hervormen, zodat hun concurrentievermogen groter wordt. Het devalueren van de munt geeft slechts een tijdelijke impuls en biedt geen structurele oplossing. Misschien is dat wel de reden dat Duitsland zoveel productiever is dan de zuidelijke landen.
Over Ebury:
