Marketupdate

Categorie: Geopolitiek

Om de rol van goud te begrijpen kun je bijna niet om geopolitiek heen. De waarde van goud wordt namelijk sterk beïnvloedt door de functie die ze vervuld en daar hebben centrale banken en politici een sterke hand in. Op Marketupdate brengen we alle geopolitieke ontwikkelingen die van invloed kunnen zijn op de goudprijs en de goudmarkt.

  • China wil helpen met wederopbouw Syrië

    China zal een belangrijke rol gaan spelen in de wederopbouw van Syrië. Dat werd afgelopen zondag duidelijk, toen in de Chinese hoofdstad Beijing een expositie gehouden werd die geheel in het teken stond van de wederopbouw van Syrië. Bij deze expositie waren meer dan duizend Chinese bedrijven vertegenwoordigd, die allemaal kennis hebben van bouw en infrastructuur.

    Imad Mustafa, de Syrische ambassadeur in China, bevestigde tegenover het Syrische persbureau SANA dat Chinese bedrijven voorrang krijgen in de wederopbouw van het land. Dat is geen onlogische keuze, als je bedenkt dat China van begin af aan Assad en zijn regeringsleger gesteund heeft en net als Rusland niet wilde meewerken aan de Westerse sancties tegen Syrië.

    China ziet kansen voor nieuwe Zijderoute

    Ook voor China biedt deze samenwerking mogelijkheden, omdat Syrië een belangrijke schakel is in het ‘Silk Road’ project. Deze handelsroute van China naar Europa loopt ook door Syrië, een land dat aan de Middellandse Zee ligt en daarom een belangrijke schakel kan vormen. Met nieuwe investeringen in Syrische havens kan China ook zonder een passage van het Suezkanaal goederen over de Middellandse Zee transporteren.

    China heeft zich nooit gemengd in de strijd van het Syrische regeringsleger tegen de gewapende rebellen, maar nu Syrië met hulp van bondgenoot Rusland weer veilig is en honderdduizenden inwoners weer terugkeren komt China in beeld als een neutrale partij die kan helpen in de wederopbouw van het land, waarbij ze tegelijkertijd haar ambitieuze plannen voor de nieuwe Zijderoute kan realiseren.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Video: Peter Stuivenberg over immigratie en geopolitiek

    De migrantenstroom vanuit Afrika zal niet ophouden voordat de situatie in die landen zelf verbetert, om de simpele reden dat de bevolking daar snel groeit en de economische situatie weinig perspectief biedt op een verbetering van de levensstandaard. Die conclusie trekt onderzoeksjournalist Peter Stuivenberg in een interview met Harry van Bommel voor Café Weltschmerz.

    Om die reden moeten we verder kijken dan alleen het huidige immigratiebeleid en ook nadenken over hoe we dit probleem in Europa structureel moeten aanpassen. En dan blijkt dat de Westerse landen ook de hand in eigen boezem moeten steken, omdat ook wij mede verantwoordelijk zijn voor de slechte economische omstandigheden in veel Afrikaanse landen. Stuivenberg noemt bijvoorbeeld de levering van wapens vanuit de Verenigde Staten en Groot-Brittannië, waardoor conflicten veel langer kunnen duren en een veel grotere impact hebben op de veiligheidssituatie.

    Ontwikkelingshulp

    Een ander probleem is dat de ontwikkelingshulp in veel gevallen niet helpt om landen echt zelfstandig te maken, waardoor ontwikkelingslanden eigenlijk meer een investeringsproject zijn geworden voor Westerse bedrijven. Stuivenberg merkt op dat er in ontwikkelingslanden bijvoorbeeld veel geëxperimenteerd wordt met duurzame en relatief kostbare energiebronnen als zon, wind en water, terwijl er nog niet eens een stabiel energienetwerk is waar bedrijven op kunnen vertrouwen. Daarom zijn er nog steeds op veel plaatsen vervuilende generatoren nodig om de stroomvoorziening te ondersteunen.

    Zo lang er nog geen netwerk van goedkope energie is kunnen deze economieën zich niet ontwikkelen, maar dat lijkt ook niet de hoogste prioriteit te hebben bij de Westerse bedrijven die duurzame energieprojecten opstarten. Die zitten daar volgens Stuivenberg vooral om geld te verdienen, terwijl de bevolking eigenlijk meer behoefte heeft aan goedkopere alternatieven als kernenergie of steenkool. Als je op die manier gaat kijken zijn er best veel mogelijkheden om de economie van ontwikkelingslanden echt te ontwikkelen.

    Zelfcensuur

    Om de migratiestroom en alle problemen die daarbij komen kijken te maskeren wordt er in de Westerse wereld in toenemende mate zelfcensuur toegepast, zo concludeert Stuivenberg. Bepaalde woorden die politiek incorrect zijn verdwijnen uit de vocabulaire en worden vervangen door nieuwe woorden, vergelijkbaar met de ‘Nieuwspraak’ uit het boek 1984 van George Orwell. Ook worden misdaadcijfers sinds enige tijd niet meer volledig openbaar gemaakt, omdat daaruit zou blijken dat migranten bovengemiddeld vaak betrokken zijn bij geweldsdelicten.

    Om de oppositie niet in de kaart te spelen probeert de regering dit soort problemen volgens Stuivenberg zoveel mogelijk te verhullen. Veel meer kunnen ze overigens ook niet doen, omdat er binnen de Europese Unie van bovenaf een immigratiebeleid is vastgelegd waar alle landen zich aan moeten houden. De Nederlandse politiek heeft bijna geen andere keuze dan om dit beleid te voort te zetten, ook al is het tegen de wil van een groot deel van de bevolking. Om een ander beleid te kunnen voeren zou Nederland de weg van het Verenigd Koninkrijk moeten volgen, namelijk een vertrek uit de Europese Unie.

    Geopolitiek

    In de laatste tien minuten van het gesprek worden ook de laatste geopolitieke ontwikkelingen besproken. Daarin zegt Stuivenberg dat de echte bedreiging voor Europa niet uit Rusland komt, maar van terreuraanslagen die van binnenuit worden gepleegd door extremisten. In plaats van Poetin als een bedreiging te zien kunnen we beter met hem samenwerken, omdat dat voor beide partijen beter is.

    Ook voor wat betreft de situatie in Syrië is het heel duidelijk wat de belangen zijn, namelijk het transport van aardgas richting Europa. Qatar als Iran delen een groot gasveld en willen beide graag een pijpleiding aanleggen om via Turkije aardgas naar Europa te brengen. Daar heeft ook Turkije belang bij, omdat dat land volgens Stuivenberg een belangrijk knooppunt voor aardgas wil worden voor de hele regio. Tot ongenoegen van olieproducent Saoedi-Arabië, die samen met een aantal andere landen in het Midden-Oosten een boycot heeft opgelegd aan Qatar.

    Ondertussen probeert Rusland de integriteit van Syrië te bewaken door het regeringsleger van Assad te steunen, terwijl de Amerikanen de situatie juist willen destabiliseren om te voorkomen dat die gasleiding er komt. De Verenigde Staten produceren immers zelf ook veel aardgas en willen dat graag op de Europese markt brengen.

    De conclusie van dit alles is dat Europa uiteindelijk toch aardgas uit Rusland zal krijgen, maar dat er verschillende politieke belangen spelen die een vreedzame oplossing in de weg staan. Daarom zou volgens Stuivenberg niet de politiek, maar de zakenwereld de leidende rol moeten vervullen.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • VS wil Europese markt voor aardgas veroveren

    Als het aan president Trump ligt worden de landen in Oost-Europa minder afhankelijk van aardgas uit Rusland en halen ze in de toekomst meer vloeibaar aardgas uit de Verenigde Staten. Om dit plan kracht bij te zetten was de president vandaag aanwezig bij een bijeenkomst van het Three Seas Initiative, een alliantie van twaalf oost-Europese landen die minder afhankelijk willen worden van aardgas uit Rusland.

    De afgelopen jaren heeft de VS veel geïnvesteerd in de productie van aardgas en de verwachting is dat de productie de komende jaren verder zal toenemen. Dat betekent dat de Verenigde Staten op zoek is naar nieuwe afnemers, die ze op dit moment vooral probeert te vinden in het oosten van Europa. Daarom willen de Amerikaanse energiebedrijven samen met Polen een nieuw distributienetwerk opzetten, zodat de hele Oost-Europese regio van Amerikaans aardgas kan worden voorzien.

    De Amerikaanse president Trump hield ook een toespraak, waarin hij uitlegt waarom vloeibaar aardgas uit de Verenigde Staten volgens hem zo belangrijk is voor deze twaalf Europese landen. Hieronder een kort fragment, de volledige tekst is hier te vinden.

    De Verenigde Staten zijn trots om te zien dat onze overvloedige energiebronnen nu al een bijdrage leveren aan de zo noodzakelijke diversificatie van energie voor de Three Seas landen. Eigenlijk wil ik van deze gelegenheid gebruik maken om de regering en de bevolking van Polen te feliciteren met de eerste lading van Amerikaans vloeibaar aardgas die afgelopen maand binnen kwam. En jullie hebben een goede deal gesloten, heb ik begrepen.

    Three Seas Initiative

    Het Three Seas Initiative is vernoemd naar de ligging van de twaalf aangesloten landen tussen de Baltische Zee in het noorden, de Adriatische Zee in het westen en de Zwarte Zee in het oosten. Samen vormen deze landen een lange keten, die van het meest noordelijke Estland helemaal door loopt tot aan Bulgarije in het zuiden.

    Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog is er in Europa veel geïnvesteerd in infrastructuur, ook op het gebied van olie en gas. Maar omdat deze routes en pijpleidingen voor het grootste deel van oost naar west lopen zijn de landen die in het midden liggen relatief kwetsbaar voor een verstoring van de aanvoer van energie.

    Om de afhankelijkheid van Rusland te verkleinen willen de twaalf landen van het Three Seas Initiative het energienet verder uitbreiden, door de bouw van nieuwe pijpleidingen die de landen van noord naar zuid in verbinding brengen. Daarin speelt Polen een belangrijke rol, omdat dit land een belangrijk distributiepunt wordt. Dat is ook de reden waarom Polen de laatste jaren zoveel geïnvesteerd heeft in LNG-terminals, de aanlegplaatsen voor schepen met vloeibaar aardgas uit de Verenigde Staten.

    Rusland

    Door de zorgelijke ontwikkelingen in Oekraïne van de afgelopen jaren heeft Rusland besloten meer te investeren in alternatieve transportroutes richting Europa, namelijk de Nord Stream 2 in het noorden en de Turkish Stream in het zuiden. Dat vooruitzicht maakt sommige oost-Europese landen ongerust, omdat de afhankelijkheid van Rusland daarmee nog groter wordt.

    De Verenigde Staten willen tegelijkertijd voorkomen dat Europa volledig afhankelijk wordt van energie uit Rusland. Met de aanleg van nieuwe gasleidingen door Rusland en nieuwe transportroutes door China wordt Europa meer en meer verbonden met haar handelspartners op het Euraziatische continent, waardoor de invloed van de Verenigde Staten op Europa zal afnemen.

    Juist om dat te voorkomen zet Trump de vaart achter zijn nieuwe plan om Europa minder afhankelijk te maken van aardgas uit Rusland. Of dat een succesvolle strategie is moet nog maar blijken, want de kosten om aardgas vloeibaar te maken, over de oceaan te transporteren en vervolgens weer om te zetten naar gas zijn aanzienlijk hoger dan de kosten om het door een pijpleiding van Rusland naar Europa te brengen.

    Ervan uitgaande dat de winning van aardgas in de Verenigde Staten ongeveer hetzelfde kost als in Rusland is het Russische aardgas in principe dus altijd goedkoper. Daar komt bij dat de winning van schaliegas veel schadelijker is voor het milieu en dat het ook veel energie kost om aardgas vloeibaar te maken en te transporteren. Europa kan zich minder afhankelijk maken van aardgas uit Rusland, maar daar hangt dus wel een prijskaartje aan.

    Lees ook:

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Rusland waarschuwt voor propaganda over chemische wapens in Syrië

    De propagandacampagne om Assad te kunnen beschuldigen van het gebruik van chemische wapens is begonnen, zo waarschuwt de woordvoerster van het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken, Maria Zakharova. In een bericht op Facebook schrijft ze dat de eerste video’s daarvan al zijn opgedoken en dat er waarschijnlijk nog veel meer zullen volgen.

    “Zoals we een paar dagen geleden al waarschuwden is de propagandacampagne in de media over ‘het gebruik van chemische wapens door de regering in Damascus’ begonnen. Er zullen meer van dit soort video’s verschijnen, uiteenlopend van lage kwaliteit tot video’s van Hollywood kwaliteit. Er zullen veel van dit soort valse video’s opduiken.”

    Bij deze tekst plaatste Zakharova een fragment van een video die nu al op sociale media circuleert, dat naar verluid is opgenomen in een ziekenhuis in het oosten van Ghouta, hetzelfde gebied waar in 2013 een chemische aanval zou hebben plaatsgevonden. In de video zegt een man dat hij mensen aan het filmen is die het slachtoffer zijn geworden van een chloorgasaanval van het regime van Assad.

    Syrië ontkent gebruik chemische wapens

    Het Syrische regeringsleger is bekend met de beschuldigingen over het gebruik van chemische wapens en schrijft in een verklaring dat er valse claims gemaakt worden op verschillende websites die banden onderhouden met terroristische organisaties. Het regeringsleger zegt dat ze nooit chemische wapens hebben gebruikt en dat ze die ook nooit zouden gebruiken, ook niet als ze die hadden.

    Volgens de regering in Damascus is er altijd volledige medewerking verleend aan de Organization for the Prohibition of Chemical Weapons (OPCW) van de Verenigde Naties. De Syrische regering was dan ook erg verrast door het rapport dat deze organisatie publiceerde over een chemische aanval die in april dit jaar plaatsvond in de stad Idlib. Het onderzoeksteam had de plaats van het delict niet eens bezocht en vertrouwde uitsluitend op bewijsmateriaal dat door de Syrische oppositie en door bepaalde non-gouvernementele organisaties (NGO’s) werd aangeleverd.

    ‘Potentiële voorbereidingen’

    Vorige week kwam de Amerikaanse regering met een opmerkelijk persbericht over ‘potentiële voorbereidingen’ van Assad voor een nieuwe chemische aanval op zijn eigen bevolking. Tot ergernis van de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergei Lavrov. Hij zei vorige week dat dit soort berichten juist door terroristen gebruikt zullen worden om een aanslag te plegen en Assad daar de schuld van te geven.

    De timing van dit persbericht uit Washington is ook opmerkelijk te noemen, omdat het Syrische regeringsleger de laatste maanden juist aan de winnende hand is. En juist doordat het Syrische leger de terroristen weet terug te dringen durven Syrische vluchtelingen weer op grote schaal terug te keren naar hun eigen land. Hoe geloofwaardig is het verhaal dat Assad chemische wapens gebruikt tegen zijn eigen bevolking?

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • “Invasie Syrië stond al jaren op Britse agenda”

    Twee jaar voordat de problemen in Syrië begonnen werden er binnen de Britse regering al voorbereidingen getroffen voor een invasie. Daarbij probeerden men ook de Franse regering over te halen mee te doen.

    Het volgende videofragment is al een paar jaar oud, maar is met de laatste ontwikkelingen in Syrië niet minder relevant geworden. In deze video legt de voormalige Franse minister van Buitenlandse Zaken Roland Dumas uit hoe de Britten al ver van tevoren plannen maakten om Syrië binnen te vallen, met als doel de regering van Assad omver te werpen.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Karel van Wolferen over Trump, de media en MH17

    Karel van Wolferen over Trump, de media en MH17

    Karel van Wolferen was onlangs weer te gast bij Café Weltschmerz. In een gesprek met Laszlo Maracz praat hij ons bij over de laatste politieke en geopolitieke ontwikkelingen in de wereld. Hieronder de hoofdlijnen, scroll verder naar beneden voor het hele interview.

    Over Trump

    Van Wolferen merkt in het gesprek op dat het niet de bewijzen tegen Trump zijn die zich opstapelen, maar de voortdurende verdachtmaking en herhaling van vermeende banden die hij zou hebben met Rusland. Door voortdurend deze onbewezen verdachtmaking te herhalen ga je vanzelf denken dat Trump werkelijk iets misdaan heeft, terwijl daar helemaal geen bewijs voor geleverd is.

    Over de rol van Europa

    In het gesprek praten Karel van Wolferen en interview Laszlo Maracz ook over de evoluerende rol van Europa, dat langzaam maar zeker probeert los te komen van de Amerikaanse invloedssfeer. Van Wolferen haalt recente uitspraken van de Duitse bondskanselier Merkel aan, die gezegd heeft dat Europa op eigen benen moet staan en minder afhankelijk moet worden van de Verenigde Staten.

    Over Hongarije

    Laszlo Maracz vertelt in het interview over alle ontwikkelingen in Hongarije sinds het aantreden van president Orban, een man die zich sterk verzet tegen de neoliberale invloeden uit het Westen. Een man die onder de eigen bevolking veel steun geniet, maar die in de Westerse media juist zeer bekritiseerd wordt. Maracz wijst daarbij op een recent artikel in de Washington Post, waarin werd opgeroepen tot een kleurenrevolutie in Hongarije.

    Over de media

    Beide heren praten ook over de verschraling van het medialandschap, waarin er steeds minder redacties zijn die zelf het controlerende werk kunnen doen. Ook zijn het vaak jonge mensen die minder kennis hebben van de geschiedenis.

    Doordat er steeds minder verdiend kan worden in de journalistiek worden journalisten volgens Van Wolferen vatbaar voor extra bijverdiensten via de Atlantische Commissie, waar ze opdracht krijgen om op een bepaalde manier over zaken te gaan schrijven. Dat verklaart waarom sommige protesten breed worden uitgemeten in de media, terwijl beelden die het tegendeel bewijzen niet getoond worden. Daardoor krijgen we volgens hem geen goed beeld van de realiteit.

    Over de MH17

    Volgens Karel van Wolferen is het heel duidelijk dat de MH17 is neergehaald door de Oekraïense regering en dat het duidelijk is dat dat door een gevechtsvliegtuig is gedaan. Daarom is het erg opvallend dat onlangs bekend is geworden dat de Oekraïense geheime dienst bewijsmateriaal met betrekking tot het ongeluk met de MH17 heeft uitgewist.

    Van Wolferen denkt dat het slechts een kwestie van tijd is voordat deze doofpotaffaire uitkomt, maar dat dergelijke berichtgeving toch niet snel zijn weg naar de mainstream media zal vinden. De reden daarvoor is dat zelfs de Nederlandse inlichtingendienst volgens Van Wolferen niet geheel onafhankelijk kan opereren.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Verenigde Staten willen sancties Nord Stream 2, Duitsland boos

    Duitsland en Oostenrijk hebben hard uitgehaald naar de plannen van de Verenigde Staten om sancties op te leggen aan de Nord Stream 2, de nieuwe pijpleiding die over een paar jaar miljoenen Europeanen van Russisch aardgas moet voorzien.

    De Verenigde Staten wil met deze uitbreiding van de sancties de druk op Rusland verhogen, maar Duitsland en Oostenrijk zien de Amerikaanse boycot van de Nord Stream 2 als een directe aanval op het Europese energiebeleid en als een verkapte poging om de Europese afzetmarkt voor Amerikaans schaliegas te vergroten.

    In een gezamenlijke verklaring maken de Oostenrijkse kanselier Christian Kern en de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Sigmar Gabriel duidelijk dat ze niet gediend zijn van Amerikaanse inmenging in het Europese energiebeleid en dat het aan Europa is om te bepalen van wie ze aardgas kopen. Hieronder een vertaling van de volledige verklaring.

    Sinds 2014 hebben Europa en de Verenigde Staten nauw samengewerkt, als partners, in reactie op de illegale annexatie van de Krim en op de acties van Rusland in het oosten van Oekraine. Dat was een juiste en noodzakelijke reactie op gedrag van Rusland dat niet alleen de vrede en veiligheid in Europa in gevaar brengt, maar dat ook – voor het eerste sinds het einde van de Koude Oorlog – een schaamteloze schending was van onze principes ten aanzien van de onschendbaarheid van landsgrenzen in Europa.

    Het is in het gemeenschappelijke belang van de EU en de VS om resoluut en gezamenlijk actie te ondernemen, met als doel het conflict in Oekraine op te lossen. We kunnen echter niet accepteren dat er van buitenaf gedreigd wordt met sancties voor Europese bedrijven die deelnemen aan een project dat bedoeld is om het Europese energienet uit te breiden!

    Het wetsvoorstel in de Verenigde Staten is opvallend open over wat er precies op het spel staat, namelijk het verkopen van Amerikaans vloeibaar aardgas en een beeindiging van de aanvoer van Russische aardgas naar de Europese markt. Het wetsvoorstel is erop gericht Amerikaanse banen in de olie- en gas industrie te beschermen.

    Politieke sancties mogen op geen enkele wijze gekoppeld worden aan economische belangen. Dreigen met sancties op bedrijven in Duitsland, Oostenrijk en in andere Europese landen ten aanzien van hun activiteiten in de Verenigde Staten of in Rusland, zoals in het geval van de Nord Stream 2, beïnvloedt de relaties tussen Europa en de Verenigde Staten op een nieuwe en zeer negatieve manier. Dit gaat over het concurrentievermogen van onze energie-intensieve industrieën, en daarmee over duizenden banen. We staan er daarom volledig achter dat het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken dit wetsvoorstel aanpast.

    Het Europese energienet is een Europese aangelegenheid, niet die van de Verenigde Staten van Amerika! Wij beslissen wie ons van energie voorziet en op welke manier zij dat doen. We doen dat op basis van transparantie en vrije markt principes.

    Het zou niet alleen zeer betreurenswaardig zijn, maar ook nog eens de effectiviteit van onze positie ten aanzien van het conflict in Oekraine kunnen verminderen, indien we niet langer gezamenlijk actie kunnen ondernemen en eigenbelangen voor het gezamenlijke belang worden gesteld, zoals de Amerikaanse economische doelen op het gebied van gasexport.

    De belangen van het buitenlandse beleid mogen op geen enkele wijze gekoppeld worden aan economische belangen! Er is echter nog genoeg tijd en ruimte om dat te voorkomen!

    Nord Stream 2

    De Nord Stream 2 is een nieuwe gasleiding die de capaciteit van de oorspronkelijke Nord Stream gasleiding verdubbelt van 55 naar 110 miljard kubieke meter aardgas per jaar. De voorbereiding van de aanleg van de tweede Nord Stream is al begonnen, terwijl de daadwerkelijke bouw van de 1.220 kilometer lange pijpleiding in 2018 en 2019 zal plaatsvinden.

    De aanleg van deze tweede gasleiding is een gezamenlijk project van Rusland en Europa, waar ook verschillende Europese energiebedrijven aan deelnemen. Het Russische Gazprom heeft een 50% belang in het Nord Stream 2 project en zal de helft van de totale kosten van €9,5 miljard voor haar rekening nemen. De andere helft wordt opgebracht door vijf verschillende Europese energiebedrijven, namelijk het Nederlands-Britse Shell, het Franse ENGIE, het Oostenrijkse OMV, het Duitse Wintershall en Uniper. Deze vijf bedrijven nemen allemaal 10% van de totale kosten van de aanleg voor hun rekening.

    Nord_Stream_ceremony

    Nord Stream 2 versterkt economische band tussen Europa en Rusland (Foto van Kremlin)

    Europese energiemarkt

    De Europese energiemarkt staat voor verschillende uitdagingen. Door een dalende binnenlandse productie wordt Europa steeds afhankelijker van de import van aardgas. Daarnaast wordt er in Europa veel geïnvesteerd in alternatieve energiebronnen op basis van wind en zon, waarvan de opbrengst voortdurend schommelt.

    Conventionele energiecentrales moeten deze schommelingen opvangen en daarvoor is aardgas het meest interessant. Energiecentrales op basis van aardgas kunnen sneller hun energieproductie aanpassen dan kolencentrales en kerncentrales, terwijl het alternatief van oliecentrales meer vervuilend is dan aardgas. Wil je meer energie uit duurzame bronnen als wind en zon halen, dan moet je de rest van je energienetwerk dus ook meer afstemmen op aardgas.

    Een andere complexiteit in de Europese energievoorziening is van geopolitieke aard. Een groot deel van het aardgas dat Rusland naar Europa exporteert gaat via pijpleidingen door Oekraïne, een gebied waar de politieke situatie nog steeds niet bepaald stabiel is. Daarom heeft zowel Europa als Rusland er belang bij alternatieve transportroutes te bouwen, zodat de afhankelijkheid van Oekraïne als tussenliggende schakel minder groot wordt.

    Amerikaans aardgas

    De Amerikaanse schalie-industrie zoekt een afzetmarkt voor haar schaliegas, maar in Europa stuit ze op concurrentie vanuit Rusland. Het gas dat via pijpleidingen naar Europa wordt getransporteerd is veel goedkoper dan het vloeibare aardgas uit de Verenigde Staten, waardoor de Amerikaanse energiebedrijven moeite hebben om een voet aan de grond te krijgen in Europa. De concurrentie van Rusland als belangrijke energieleverancier voor de Europese markt is de Amerikanen een doorn in het oog, want meer economische samenwerking tussen deze economische blokken betekent ook dat Europa steeds minder afhankelijk wordt van de Verenigde Staten.

    Het is geen toeval dat bepaalde belangengroepen in de Verenigde Staten (waaronder ook de media) voortdurend aansturen op een conflict met Rusland en daar de Europese bondgenoten bij proberen te betrekken. De grootste vrees van de Amerikanen is dat er een sterk Euraziatisch economisch blok ontstaat, omdat daarmee de dominante positie van de Amerikaanse dollar als wereldmunt onder vuur komt te liggen.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • EU verlengt sancties tegen Rusland

    De Europese Unie heeft de sancties tegen Rusland met een jaar verlengd, zo blijkt uit het persbericht dat maandag naar buiten werd gebracht. In een gezamenlijke verklaring schrijven de ministers van Buitenlandse Zaken van de 28 lidstaten dat ze de Krim en de stad Sebastopol niet erkennen als Russisch grondgebied.

    In 2014 werd er op de Krim een referendum gehouden, waarin de meerderheid van de bevolking zich uitsprak voor aansluiting bij Rusland. Sindsdien is het gebied in handen van de Russen, wat voor de Westerse regeringsleiders aanleiding was om sancties op te leggen aan het Kremlin.

    Economische sancties

    De economische sancties houden in dat de lidstaten van de Europese Unie tot en met 23 juni 2018 geen goederen zullen importeren uit de Krim en dat bedrijven die in de EU gevestigd zijn geen vastgoed mogen kopen in dat gebied. Ook mogen Europese bedrijven onder de nieuwe sancties geen investeringen meer doen in bedrijven die in de Krim gevestigd zijn.

    De Europese lidstaten mogen onder de nieuwe sancties ook geen goederen en technologieën beschikbaar stellen aan bedrijven in de Krim die zich bezig houden met belangrijke sectoren als transport, telecommunicatie en energie. Ook investeringen met betrekking tot de exploratie van olie, gas en andere grondstoffen zijn onder de sancties niet toegestaan. Ook mogen de bedrijven in de EU geen onderhoudswerkzaamheden of andere ondersteunende diensten meer verlenen die gerelateerd zijn aan de infrastructuur in de Krim.

    De EU blijft bij haar eerder geformuleerde standpunt dat de Krim illegaal geannexeerd is door Rusland en dat het gebied daarom niet erkend zal worden. Federica Mogherini, woordvoerder van het buitenlandse beleid van de EU, sprak in maart haar zorgen uit over een toenemende militarisering van het schiereiland en van een verslechterde situatie voor de Tartaren die op de Krim wonen. Deze bevolkingsgroep zou sinds de aansluiting bij Rusland meer onderdrukt worden en minder kans krijgen om zich via de media uit te spreken.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

    crimea

    EU verlengd sancties tegen Rusland en de Krim

  • Poetin interview met Oliver Stone

    Met de Poetin interviews probeert documentairemaker Oliver Stone een andere kant van de Russische president te laten zien. In verschillende interviews die tussen 2015 en begin 2017 werden opgenomen geeft Oliver Stone alle tijd en ruimte aan Poetin om zijn kant van het verhaal te vertellen.

    Het doel van deze uitgebreide interviewreeks is om de rest van de wereld (en dan vooral de Westerse wereld) meer inzicht te geven in het Russische perspectief. En dat is geen gek idee in een wereld waarin er meer over dan met Rusland gesproken wordt en waarin het land vaak met negatieve associaties omgeven wordt.

    De interviewreeks met de Russische president wordt van maandagavond tot en met donderdagavond Amerikaanse tijd uitgezonden door Showtime. Nederlandse kijkers hoeven er ook niets van te missen, want National Geographic zendt alle afleveringen uitgesmeerd over twee avonden uit. Dat zal gebeuren op vrijdagavond en op zaterdagavond om 22:00.

    Poetin Interviews (Deel 1)

    In het eerste deel van het interview vertelt Poetin meer over zijn eigen achtergrond en hoe zijn ouders de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Toen hij van Leningrad naar Moskou verhuisde voor zijn studie rechten kwamen de zaken in een stroomversnelling. Hij wilde bij de inlichtingendienst en binnen de kortste keren kwam hij ook op de radar bij het Kremlin.

    Poetin vertelt in het interview over het moment waarop hij door Boris Jeltsin gevraagd werd om de nieuwe president van Rusland te worden. Over alle uitdagingen waar het land voor kwam te staan na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en de grootschalige privatisering van staatseigendommen als olie- en gasbedrijven. Over de terreuraanslagen en het gewapende conflict in Tsjetsjenië, waarbij talloze burgerslachtoffers vielen. Maar ook over de economie die volledig in puin lag na het instorten van de staatseconomie.

    Het is bijzonder wat Poetin sinds zijn aantreden heeft weten te bereiken. Zo steeg het inkomen per hoofd van de bevolking aanzienlijk, terwijl het aantal mensen in bittere armoede daalde. De productie van de industrie en de landbouwsector namen sterk toe door een inhaalslag van innovatie.

    Winsten uit natuurlijke energiebronnen als olie en gas, die na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie verdeeld werden onder een groepje superrijke oligarchen, werden onder Poetin weer voor een groter deel teruggebracht naar de staat. Hij wilde voorkomen dat publieke eigendommen zoals grondstoffen onevenredig ten goede zouden komen aan een kleine groep mensen.

    Poetin bracht de begroting op orde en verlaagde de staatsschuld naar 12 á 13% van het bbp. Tegelijkertijd werden de valutareserves versterkt, waardoor Rusland minder kwetsbaar is voor economische schokken van buitenaf.

    In het eerste deel van het Poetin interview sprak de Russische president ook zijn frustratie uit over de uitbreiding van de NAVO, die geheel tegen de afspraken in was. Hij beschrijft de NAVO als een systeem waarbij Europese landen gereduceerd worden tot vazalstaten, die van de andere kant van de oceaan opdrachten opgelegd krijgen en zich daar aan moeten houden. De bouw van het raketschild is daar een voorbeeld van.

    Volgens Poetin heeft de NAVO na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie bewust aangestuurd op een conflict met Rusland, omdat de veiligheidsunie anders geen bestaansrecht meer had. Een uitermate gevaarlijke situatie, gezien de oplopende spanningen langs de grenzen.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Hoe lang blijft Turkije nog in de NAVO?

    Iets meer dan een maand geleden bracht de Turkse premier Erdogan achtereenvolgens een bezoek aan India, Rusland en China. Niet alleen om te praten over meer economische integratie op het Euraziatische continent, maar ook over het veiligheidsvraagstuk in een wereld die snel veranderd.

    China en Rusland hebben zich al meer dan eens positief uitgelaten over deelname van Turkije aan de Shanghai Cooperation Organisation (SCO). Ook heeft Erdogan al verschillende keren gezegd dat hij open staat voor een Euraziatisch samenwerkingsverband binnen de SCO en dat hij niet tegen iedere prijs wil samenwerken met de Europese Unie. Betekent deelname aan dit Euraziatische verbond een einde van de militaire alliantie van Turkije met de NAVO?

    Shanghai Cooperation Organisation

    De SCO is het Euraziatische politiek, economische en militaire verbond dat in 2001 werd opgericht door de regeringsleiders van China, Rusland, Kirgizië, Tadzjikistan en Oezbekistan en dat als doel heeft de veiligheidssituatie in deze landen te verbeteren. Zo maakten de deelnemende landen afspraken om zich niet te mengen in elkaars binnenlandse kwesties en om de soevereiniteit en stabiliteit in de deelnemende landen te garanderen.

    Deze veiligheidsunie was in het begin uitsluitend een Aziatische aangelegenheid, maar door de oplopende spanningen in het Midden-Oosten en de toegenomen terreurdreiging zijn er steeds meer landen die zich bij de SCO willen aansluiten. Afgelopen week hield de SCO nog een bijeenkomst in Astana, waar de deelname van India en Pakistan formeel werd goedgekeurd.

    Iran

    Daar zal het waarschijnlijk niet bij blijven, want er staan meer landen op het lijstje om zich bij dit Euraziatische blok aan te sluiten. Vorig jaar zei Poetin dat er met het opheffen van de sancties tegen Iran eigenlijk geen obstakels meer zijn die deelname in de weg staan en vorige week opperde ook China de mogelijkheid voor Iran om deel te nemen aan de SCO.

    Op dit moment geniet Iran in verschillende opzichten al politieke en militaire steun vanuit Rusland. Zo heeft Iran al diverse luchtafweersystemen van Rusland gekocht en beschikt het Russische leger over gevechtsschepen die vanuit de Kaspische Zee rugdekking kunnen geven. Ook op economisch gebied en ten aanzien van het energiebeleid werken deze twee landen al veel samen, wat doet vermoeden dat deelname aan de SCO voor Iran ook slechts een kwestie van tijd is.

    Turkije

    Turkije zit op dit moment nog in het kamp van de NAVO, maar door de verslechterde relatie met het Westen is ook dit militaire verbond onder druk komen te staan. Eerder dit jaar botste Turkije met verschillende Europese landen over het Turkse referendum, omdat Europese landen weigerden een podium te geven aan Turkse politici.

    Daar kwam vorige week een nieuw incident bij, toen de Duitse minister van Buitenlandse Zaken besloot alle Duitse militairen terug te trekken uit de Turkse Incirlik luchtbasis. Een maand eerder had een grote Turkse krant de oproep gedaan om ook het Amerikaanse leger de toegang tot deze militaire basis te ontzeggen. Met alle onderlinge spanningen wordt militaire samenwerking tussen Turkije en andere NAVO lidstaten steeds problematischer.

    Gevolgen voor de NAVO

    De Turkse premier Erdogan heeft zich al verschillende keren positief uitgelaten over deelname aan de Euraziatische veiligheidsunie van de SCO. Werd er ruim tien jaar geleden nog gesproken over een mogelijke toetreding van Turkije tot de Europese Unie, nu is dat scenario vrijwel ondenkbaar geworden.

    Tegelijkertijd komen de economische belangen van Turkije steeds meer op een lijn te liggen met die van opkomende economieën als die van Rusland, China en India. Met nieuwe investeringen in de Zijderoute worden ook de transportverbindingen van Turkije richting het Oosten aanzienlijk verbeterd, waarmee de groeiende afzetmarkt in landen als India en China dichterbij komt.

    Op de lange termijn lijkt een toetreding van Turkije tot de Shanghai Cooperation Organization een logische keuze, maar dat zal misschien ook betekenen dat de NAVO een strategische uitvalsbasis in het Midden-Oosten kwijtraakt.

    Dit artikel verscheen eerder op Geotrendlines

  • NAVO bereid grootschalige militaire oefening voor bij Zwarte Zee

    Het Amerikaanse leger en haar NAVO bondgenoten brengen deze zomer 25.000 militairen op de been voor een grootschalige militaire oefening bij de Zwarte Zee. Deze oefening, genaamd Saber Guardian 2017, moet in juli plaatsvinden in de landen Bulgarije, Hongarije en Roemenië.

    Dit soort oefeningen van de NAVO zijn een jaarlijks terugkerend fenomeen, maar volgens het US European Command is er de afgelopen jaren nog niet eerder op een dergelijk grote schaal geoefend. Inclusief de Amerikaanse bijdrage doen er in totaal 24 verschillende landen mee aan de militaire oefeningen van de NAVO, waarvan ‘Saber Guardian 2017’ de grootste is.

    Operatie Saber Guardian

    Uit het persbericht van het Amerikaanse leger blijkt dat er voor dit jaar nog zeventien andere NAVO oefeningen gepland staan, waarvan het grootste gedeelte langs de grenzen van Rusland. Het doel van deze oefeningen is om snel te kunnen mobiliseren in het geval van dreiging, waar die ook vandaan mag komen. Daarnaast zal er geoefend worden met het oversteken van meerdere rivieren, met het schieten op doelen en een scenario waarin een groot aantal slachtoffers valt.

    De ontwikkelingen in Oekraine en de Krim werden door de NAVO landen gezien als rechtvaardiging om meer troepen en militair materiaal naar de grens met Rusland te sturen. Zo is er de afgelopen jaren in de Baltische Staten en in de landen grenzend aan de Zwarte Zee een grote hoeveelheid militairen, tanks, transportvoertuigen en munitie geplaatst. Ook worden er 50 oorlogsschepen en meer dan 50 gevechtsvliegtuigen in gereedheid gebracht.

    NAVO bedreigt Rusland

    Volgens het US European Command zijn de militaire oefeningen van de NAVO langs de grens met Rusland bedoeld om de stabiliteit in de regio te verbeteren, maar zo denken ze er aan de andere kant van de grens niet over. Rusland spreekt van een provocatie en ziet zich daarom als soeverein land genoodzaakt een leger klaar te zetten dat minstens gelijkwaardig is aan dat van de NAVO landen.

    Afgelopen week onderschepte een Russisch gevechtsvliegtuig een Amerikaanse B52 bommenwerper, die in het neutrale luchtruim boven de Oostzee vloog. Dit gigantische vliegtuig heeft een actieradius van meer dan 10.000 kilometer en kan met nucleaire bommen worden uitgerust. Het is onduidelijk waarom dit vliegtuig zo dicht bij de grens vloog en of deze geladen was met munitie.

    Begin deze maand stuurde het Amerikaanse leger een onbekend aantal B52 bommenwerpers richting de grens met Rusland. Ook worden er voor de NAVO oefeningen 800 Amerikaanse piloten ingevlogen. Met zoveel militair materiaal langs de Russische grens hoef je je niet meer af te vragen wie de agressor is. Het is de te hopen dat het bij oefeningen blijft.

    Dit artikel verscheen eerder op Geotrendlines

    us-army

    NAVO bereid grootschalige militaire oefening voor