Marketupdate

Tag: duitsland

  • Onze oosterburen gaan vastlopen

    Het valt moeilijk te ontkennen, dat Duitsland met veel succes de financiële crisis het hoofd heeft weten bieden. Het land heeft een lage werkloosheid en nagenoeg geen schulden. Maar eerst en vooral is Duitsland natuurlijk een industrieel bolwerk van de eerste orde.

    Zelfgenoegzaamheid

    Maar zoals altijd ligt ook bij onze Oosterburen de zelfgenoegzaamheid op de loer, nu het al zolang goed gaat. Daar kan juist de industrie slachtoffer van worden. Het succes ervan is deels gebaseerd op geluk, deels op de erkende historische kwaliteit en deels op recente hervormingen. Vooral onder Gerhard Schröder is hard gewerkt aan de flexibilisering van de arbeidsmark. Daardoor is de concurrentiekracht van het land alleen maar toegenomen.

    Factoren

    Maar die succesfactoren dreigen nu in het gedrang te komen. De grootste Duitse afzetmarkt, China, vertraagt economisch. De Chinese overheid probeert met wisselend succes de economie om te bouwen van investering gedreven naar consumptie gedreven. Voor het zover is, zal de vraag naar bijvoorbeeld luxe Duitse auto’s kunnen inzakken. En dat op een moment dat de lonen in Duitsland omhoog kruipen. In de centra van economische groei zijn eenvoudig weg te weinig handjes om al het werk te doen.

    Trends

    Los van deze recente factoren, gaan langlopende trend een steeds grotere rol spelen. Duitsland is vanaf het midden van de jaren negentig van de vorige eeuw gaan beknibbelen op zijn uitgaven voor onderwijs en R&D. Daarnaast zijn de zogeheten publieke investeringen structureel vertraagd. Dat kan de Duitsers geleidelijk gaan opbreken. Nu al begint het beroemde Duitse wegennet steeds meer gebreken te vertonen om van het spoorwegnet maar te zwijgen. Duitsers staan steeds vaker steeds langer stil en dat zijn alles bij elkaar oneindig veel onproductieve uren. Dat gaat ten koste van de productiviteit. Die beroemde Duitse productiviteit staat onder druk en is inmiddels gedaald naar het niveau van 2007. Dat is de grootste daling in de naoorlogse jaren. Een duidelijk negatieve factor daarbij is, dat de goed opgeleide Duitser in snel tempo aan het vergrijzen is. Bekwame opvolgers zijn echter schaars door de vermelde bezuinigingen in onderwijs in de volle breedte van de economie.

    Oplossingen

    Natuurlijk liggen de oplossingen voor de hand. Er moet meer geld naar infrastructuur, naar onderwijs en naar onderzoeksinstituten. De mogelijkheden daartoe zijn aanwezig. De Duitse belastingdruk is in de afgelopen jaren voortdurend gedaald en zou best wat omhoog kunnen zonder veel schade aan te richten. Zeker als de extra opbrengst gebruikt wordt om de productiviteit op de wat langere termijn veilig te stellen. Trouwens zelfs de strakke afspraken op Europees niveau geven Merkel nog mogelijkheden. De Duitse overheid mag een tekort kweken van 0,35%. Alles bijeen zijn er genoeg kansen om de budgeten een stuk te verhogen.

    Maar wat is de praktijk? In de aanloop naar de verkiezingen van 22 september bieden CDU/CSU en de SPD tegen elkaar op om de zuinigste van het hele land te zijn. Beide partijen bezweren de achterban dat ze komende jaren grote budgetoverschotten gaan kweken in plaats tekorten. De kans wordt steeds reëler dat Duitsland hier op niet al te lange termijn een hoge rekening gat betalen. Met zuinigheid alleen hou je geen eersteklas industriële sector in stand, die op meerdere terreinen wereldleider is. De Britten hebben een passende uitdrukking voor dit type verkeerde zuinigheid: penny wise pound foolish.

    Cor Wijtvliet

    Bron:

    Sebastian Dulien, the German miracle is running out of the road. Financial Times, August 30 2013

    >> Wilt u de dagelijkse column van Cor Wijtvliet zonder een dag vertraging ontvangen? Klik hier om u aan te melden voor de gratis Wijtvliets Investment Insider nieuwsbrief! <<

  • De Duitse verkiezingen zullen weinig veranderen

    Over enkele weken zijn er Duitse verkiezingen. Het is verre van een overdrijving om te beweren, dat heel Europa hier reikhalzend naar uitkijkt. Beleidsmakers gaan ervan uit, dat pas na deze cruciale verkiezingen er in Europa politieke spijkers met koppen kunnen worden geslagen. Pa na 22 september zal er een definitief beslissing genomen kunnen worden over bijvoorbeeld de inrichting van een bankenunie.

    Liberale coalitie

    Over een ding is bijna iedereen het eens. Mevrouw Merkel zal herkozen worden en dat zal haar van een hoop kopzorgen verlossen. Een tweede populair idee is, dat ze opnieuw een grote coalitie zal vormen met de SPD.

    Het kan echter goed, dat deze communis opinio er volledig naast zal blijken te zitten. Natuurlijk is het zeer waarschijnlijk, dat mevrouw Merkel de verkiezingen royaal gaat winnen, maar dat hoeft niet per se voor haar huidige coalitie op te gaan. Het kan best zijn, dat ze samen met de liberale FDP kan doorregeren met een marginale meerderheid. Dat zal haar dan min of meer de gevangene maken van dissidente politici en stromingen binnen haar eigen achterban. Dan wordt ze kwetsbaar en dat zal haar politieke bewegingsruimte beperken.

    De socialisten

    Als deze coalitie geen doorgang kan vinden, dan ligt een grote coalitie met de socialistische SPD voor de hand. De kans op een dergelijke coalitie wordt wel heel groot, als de anti-Europapartij, Alternative für Deutschland, de kiesdrempel haalt van 5%. Die winst zal waarschijnlijk ten koste gaan van de FDP.

    Het probleem met de nieuwe Grote Coalitie is echter, dat de SPD er eigenlijk niet aan wil. Beide partijen verschillen op heel veel terreinen van politiek en samenleving diepgaand van elkaar. Samenwerken met de SPD betekent voor Merkel, dat ze op het vlak van de binnenlandse politiek spitsroeden zal moeten lopen. Ze weet, dat de socialisten erop uit zullen zijn om de Grote Coalitie zo snel mogelijk te laten struikelen.

    Eenstemmigheid

    Maar als het om Europa gaat zijn ze het verrassend eens. Beide partijen onderschrijven het mantra van Merkel: solidariteit door soliditeit. Dat betekent dat de balans van elk lid van de eurozone in evenwicht moet zijn en dat schulden maken dient vermeden te worden.

    Daarnaast zijn beide partijen het er eveneens over eens, dat de € 500 miljoen van het Europese Stabiliteitsmechanisme (ESM) niet gebruikt mag worden om noodlijdende banken overeind te houden. Dat moet de sector zelf maar doen of de aandeel- en obligatiehouders, maar niet de Duitse belastingbetalers.

    Het is deze eenstemmigheid, die de SPD ervan weerhouden heeft, om Merkel in de verkiezingscampagne over het impopulaire Europa aan te vallen. Teveel Duisters ondersteunen haar insteek om weliswaar pro-Europa te zijn zonder daarbij het Duitse eigenbelang uit het oog te verliezen. Merkel aanvallen staat gelijk met de Duitse kiezer schofferen.

    Misschien dat de affaire Griekenland de SPD nog enig soelaas gaat bieden. Minister van financiën, Wolfgang Schäuble, heeft onomwonden toegegeven, dat Griekenland in 2014 opnieuw financiële steun nodig heeft. Veel Duitsers gruwen alleen al van het idee.

    Toch moet het ondanks het oplaaiende relletje over Griekenland wel gek gaan wil Merkel niet herkozen worden. Het vervelende is echter, dat het wel heel gek moet gaan, wil de oude en nieuwe kanselier haar beleid fundamenteel gaan wijzigen.

    Cor Wijtvliet

    Bron:
    Quentin Peel, Do not expect a Merkel win to be Europe’s game changer. Financial Times August 26 2013

    >> Wilt u de dagelijkse column van Cor Wijtvliet zonder een dag vertraging ontvangen? Klik hier om u aan te melden voor de gratis Wijtvliets Investment Insider nieuwsbrief! <<

     

  • Video: Krijgt Duitsland zijn goud wel terug?

    Krijgt Duitsland zijn goud wel terug uit de VS? Dat is een vraag die we nog steeds niet kunnen beantwoorden. Toen vertegenwoordigers van de Bundesbank een bezoek brachten aan de Federal Reserve om het goud te bekijken werden ze in eerste instantie de deur gewezen. Pas na enig aandringen kregen ze één van de negen goudkluizen te zien, maar ze mochten het goud niet aanraken. Dat zegt correspondent Gayane Chichakyan van Russia Today in het volgende video-item.

    Er is al heel lang geen controle uitgevoerd op het goud dat in de kluis van de Federal Reserve ligt. Ligt het metaal er nog wel of is het uitgeleend? Zo lang de Federal Reserve geen open kaart speelt blijft er voldoende reden om goud terug te halen uit de VS. Duitsland is daar al mee begonnen, maar heeft daar zeven jaar de tijd voor nodig. Ook minister Dijsselbloem zou zich moeten bekommeren om het Nederlandse goud, want de helft van onze voorraad van ruim 600 ton ligt in de Verenigde Staten opgeslagen bij de New York Fed.

    [vsw id=”NyemAwLD2N0″ source=”youtube” width=”560″ height=”315″ autoplay=”no”]

  • Duitsland slaat munt uit de crisis

    Duitsland heeft bewezen dat een economische crisis altijd winnaars en verliezers kent. Terwijl landen als Griekenland, Portugal, Spanje, Italië en Ierland in de problemen kwamen wisten onze oosterburen de meeste ellende buiten de deur te houden. Door de relatief lage private schulden en de exporteconomie van Duitsland werden de staatsobligaties van het land een veilige vluchthaven voor veel institutionele beleggers. Daardoor kon Duitsland de afgelopen jaren veel goedkoper lenen dan voor de crisis.

    Uit de laatste cijfers van het Duitse ministerie van Financiën blijkt dat Duitsland tussen 2010 en 2014 in totaal een besparing van €40,9 miljard zal realiseren door de lage rente. Door de besparingen op de rente en door hoger dan verwachtte belastinginkomsten hoefde Duitsland ook minder geld op te halen van de kapitaalmarkt. Tussen 2010 en 2012 leende de Duitse staat €73 miljard minder dan aanvankelijk in de begroting was opgenomen. Het mes snijdt voor onze oosterburen dus aan twee kanten.

    Het Duitse ministerie van Financiën probeert zoveel mogelijk profijt te halen uit de huidige situatie, bijvoorbeeld door meer langlopende obligaties op de markt te brengen. Tussen 2009 en 2012 daalde de uitgifte van kortlopende schulden (looptijd van minder dan drie jaar) van 71% naar 51%.

    Bron: Spiegel

    Duitsland leent goedkoper en bespaart in vier jaar bijna €41 miljard
    Duitsland leent goedkoper en bespaart in vier jaar bijna €41 miljard

  • Duitsland erkent Bitcoin als officieel betaalmiddel

    Duitsland heeft Bitcoin erkend als een officieel betaalmiddel, zo lezen we op NU.nl. Het Duitse ministerie van Financiën bevestigde dit tegenover kamerlid Frank Schaeffler, die hier onlangs vragen over had gesteld.

    Bitcoin is een virtuele valuta die niet bewaakt wordt door een centrale bank en die niet in circulatie wordt gebracht door geldscheppende financiële instellingen. Een Bitcoin is een stukje code die verkregen is door ingewikkelde berekeningen. Er een gelimiteerd aantal Bitcoins in omloop en het aanbod groeit volgens een voorspelbaar patroon. Onvrede over ‘fiatgeld’ en de vermeende schaarste van de Bitcoins is voor sommigen genoeg reden om de virtuele munt te omarmen als alternatief geld. Er zijn momenteel ongeveer 21 miljoen Bitcoins in omloop. De prijs ligt rond de $110 per stuk.

    Voorstanders van Bitcoins geloven dat de kracht van de munt zit in de anonimiteit en in het feit dat het aanbod van geld niet gecontroleerd kan worden door banken en/of politici. Het is in die zin een ongrijpbare en vrijwel niet te traceren valuta. Het nadeel van Bitcoins is dat het kwetsbaar is voor hackers en dat er geen instantie is die voor het verlies kan compenseren als het Bitcoin systeem gekraakt wordt. Ook kan niemand gedwongen worden Bitcoins te accepteren, wat de munt minder toepasbaar en liquide maakt dan fiatgeld.

    Belasting

    Door Bitcoins te erkennen als officieel geld moeten winkels en bedrijven voortaan ook belasting betalen over omzet die in Bitcoin gemaakt is. Het persoonlijk gebruik van de munt blijft belastingvrij. Begin augustus werd Bitcoin ook in de Amerikaanse staat Texas erkend als een legaal betaalmiddel, nadat gedupeerden een rechtszaak hadden aangespannen tegen oplichter Trendon Shavers. De oplichter maakte een piramidespel met Bitcoins, in de hoop dat de munt niet erkend zouden worden als geld en zijn misdaad daarom niet aangepakt zou worden.

    In Thailand denkt men anders over Bitcoin, want daar is het gebruik van de virtuele munt niet toegestaan.

  • Merkel klampt zich vast aan de macht

    Het is nog vroeg. Kiezers in het westen zijn absoluut niet meer loyaal en pas in september zijn de verkiezingen in Duitsland. Toch geven peilingen mevrouw Merkel steevast 42% van de stemmen. Dat is royaal meer dan de 34% waarmee de huidige kanselier de vorige verkiezingen won. Het is ook iets meer dan het totaal waar een eventuele Rood-Groene combinatie in Duitsland nu op kan rekenen.

    Meegaan

    Als mevrouw Merkel wint en ze komt niet tussentijds ten val, dan zal ze langer aan de macht zijn geweest dan bijvoorbeeld mevrouw Thatcher. De Duitse mevrouw is echter een heel ander politica dan mevrouw Thatcher was, die genoot van de confrontatie en het politieke gevecht. Merkel heeft een ietwat gemoedelijke uitstraling, maar ze heeft een scherp oog voor wat al gaande is en wat staat te gebeuren. Bij het bestrijden van haar onwelgevallige ontwikkelingen zoekt ze niet automatisch de aanval om die de kop in te drukken. Als het niet anders kan gaat ze mee in de ongewenste trends om die zo naar haar hand te zetten. Een mooi voorbeeld daarvan is de Energiewende, het besluit om alle troeven op hernieuwbare energie te zetten. Die belofte kwam vlak na een moment, dat ze energiebedrijven als RWE en EON toezeggingen had gedaan over het openhouden van de kerncentrales.

    Verleiden

    Het is haar strategie om nooit ronkende verklaringen af te leggen of krachtige toezeggingen te doen. Op die manier hoopt ze de oppositie in slaap te sussen en rustig te houden. Bij verkiezingen moeten politieke tegenstemmers verleid worden thuis te blijven. In 2005 lukte het haar zo om op het nippertje de verkiezingen te winnen. Ze deed dat door de SPD toen links te passeren. Ze was plotsklaps voor het homehuwelijk en voor vrouwenquota’s. In een mum van tijd ontwikkelde ze zich tot een voorbeeldig SPD er, maar ze was daar alleen geen lid van.

    Geluk

    Voor de komende verkiezingen lijkt het geluk haar opnieuw toe te lachen. Het Amerikaans spionageschandaal treft de SPD even hard als de CDU, omdat beide partijen tussen 2005 en 2009 deel uitmaakten van de regering.

    Haar tegenspeler heet dit keer Peer Steinbrück, een man die vaak niet begrepen wordt. Zijn humor is te subtiel en zodoende pakken veel van zijn grapjes verkeerd uit. Bovendien is hij tot nu toe niet in staat gebleken om een gevoelige snaar bij het kiezersvolk te raken. Met andere woorden, het moet wel gek gaan als de komende verkiezingszege niet aan Merkel toevalt.

    Verrassing

    Zij is het juiste medicijn voor de Duitse ziel van de vroege 21ste eeuw. Ze mag dan de kiezer niet begeesteren, laat staan vermaken maar hij heeft niets van haar te vrezen. Ze zal van haar kiezers niet het onmogelijke vragen. Ze zal haar kiezersvolk niet voor verassingen stellen. De Energiewende doet misschien aan als een verrassing, maar in feite speelde de kanselier doelbewust in op de angst van de doorsnee Duitser voor kernenergie. In feite luistert ze nauwgezet naar de vox populi. Die negeert ze totdat het voor haar gevaarlijk wordt en vervolgens past ze haar beleid aan. Ze zorgt er nauwgezet voor, dat ongemak bij haar kiezer nooit omslaat in vijandschap. Dan raakt ze zijn stem kwijt en ook haar macht.

    Cor Wijtvliet

    Bron:

    Josef Joffe, Merkel will do whatever it takes to stay in power. Financial Times, August 6 2013

  • BMW verkoopt recordaantal auto’s

    De afzetmarkt voor luxewagens groeit vooral in opkomende markten, zo schrijft het AD. In landen als China, Rusland en Japan zijn er steeds meer consumenten die zich een luxe auto kunnen veroorloven. De Duitse autofabrikanten hebben in deze nieuwe markten een goede reputatie en vinden dan ook gretig aftrek bij de nieuwe middenklasse en de nieuwe rijken. Ook in de VS, waar de kloof tussen rijk en arm nog steeds groeit (zie hier en hier), verkoopt BMW meer auto’s.

    Sinds het begin van dit jaar heeft het BMW-conce wereldwijd al ruim 770.000 auto’s verkocht, een stijging van 5,8% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

    Ook de nieuwe rijken in opkomende markten kijken reikhalzend uit naar nieuwe auto’s als de M6 Grand Coupé (2014)

  • Crisis in de scheepvaart: Nieuwe Duitse haven bijna ongebruikt

    De JadeWeserPort haven werd in september 2012 geopend

  • Exclusief: Geschiedenis Duitse goudvoorraad vanaf 1951

    De tabel staat op de website van de Bundesbank en de cijfers over 2012 komen precies overeen met de omvang van de Duitse goudreserve zoals die op het lijstje van de World Gold Council staat. In de tabel staan de hoeveelheden genoteerd in aantal troy ounce. Een simpele rekensom leert dat we deze getallen door 32.150 moeten delen om het aantal tonnen goud te krijgen.

    De officiële goudreserve van Duitsland is 3391,3 ton groot. Daarvan ligt ongeveer 1536 ton bij de New York Fed, 445 ton bij de Bank of England, 374 ton bij de Franse centrale bank en 1036 ton in de kluis van de Duitse Bundesbank zelf. Klik op onderstaande grafiek voor een grotere versie die ook goed leesbaar is. De link naar deze data vond ik op het Goudstudieforum.

    Ontwikkeling Duitse goudvoorraad sinds 1951

    Duitse goudvoorraad sinds 1951, klik voor een grotere versie (Bron: Bundesbank)

    Goudswaps en goudleasing

    Wie de datasheet goed bekijkt, ziet dat er van 1979 t/m 1997 goud werd ‘geswapped’ door de Duitse centrale bank. Van 1997 t/m 2007 werd er juist veel goud “geleased”. Beide activiteiten hebben geholpen om de prijs van het edelmetaal te onderdrukken. Daar is de Bundesbank na 2007 mee gestopt. Dit werd onder andere opgemerkt door @darenpa72 op twitter.