Marketupdate

Tag: merkel

  • Griekenland heeft opnieuw geld nodig

    Het Duitse blad Der Spiegel schrijft dat Griekenland opnieuw geld nodig heeft. De krant baseert zich op een document van de Bundesbank, waarin staat dat er uiterlijk begin volgend jaar een nieuw steunprogramma klaar moet liggen voor de Grieken. In het rapport staat dat het “zeer risicovol” is om het bestaande steunprogramma voort te zetten en dat de goedkeuring van de laatste tranche van €5,8 miljard “politiek gedreven” was. Hieruit kunnen we concluderen dat het nog steeds niet goed gaat met de Griekse economie en overheidsfinanciën.

    Merkel

    Het rapport over een nieuw reddingsplan voor Griekenland komt bondskanselier Angela Merkel slecht uit, want dit najaar worden er weer verkiezingen gehouden in Duitsland. Een nieuwe reddingsoperatie voor Griekenland is moeilijk te verkopen door Merkel, omdat ze steeds heeft vastgehouden aan het standpunt dat Griekenland niet meer hulp nodig heeft. De Duitse oppositie beschuldigt bondskanselier Merkel van liegen, omdat ze waarschijnlijk wel op de hoogte is gebracht van de problematische situatie in Griekenland en de noodzaak van een nieuw reddingsprogramma.

    Volgens Carsten Schneider van de Sociaaldemocraten komt men na de verkiezingen van een koude kermis thuis: “Door de noodzaak voor extra steun aan Griekenland te betwisten liegt de kanselier de bevolking voor”.

    Als grootste economie van Europa heeft Duitsland veel blootstelling aan Griekenland, dat in totaal al €240 miljard heeft ontvangen via steunoperaties. Het huidige reddingsprogramma stopt eind 2014 en dat zou betekenen dat de Griekse regering weer eigenhandig naar de kapitaalmarkt moet om staatsobligaties te slijten.

    Afschrijven

    Het IMF heeft in 2010 al voorgesteld om een deel van de Griekse staatsschuld kwijt te schelden. Dat gebeurde toen niet, waardoor financiële markten de tijd kregen om het schuldpapier van de hand te doen. Reuters schrijft dat Europese regeringsleiders – waaronder Merkel – Griekenland de afgelopen maanden hebben geprezen voor de succesvolle hervormingen. De hervormingen zijn onderdeel van het eisenpakket dat Europa heeft opgelegd in ruil voor de noodleningen. Maar in het document van de Bundesbank valt te lezen dat de Griekse regering “amper voldoende” resultaat heeft geboekt.

    angela-merkel

  • Merkel klampt zich vast aan de macht

    Het is nog vroeg. Kiezers in het westen zijn absoluut niet meer loyaal en pas in september zijn de verkiezingen in Duitsland. Toch geven peilingen mevrouw Merkel steevast 42% van de stemmen. Dat is royaal meer dan de 34% waarmee de huidige kanselier de vorige verkiezingen won. Het is ook iets meer dan het totaal waar een eventuele Rood-Groene combinatie in Duitsland nu op kan rekenen.

    Meegaan

    Als mevrouw Merkel wint en ze komt niet tussentijds ten val, dan zal ze langer aan de macht zijn geweest dan bijvoorbeeld mevrouw Thatcher. De Duitse mevrouw is echter een heel ander politica dan mevrouw Thatcher was, die genoot van de confrontatie en het politieke gevecht. Merkel heeft een ietwat gemoedelijke uitstraling, maar ze heeft een scherp oog voor wat al gaande is en wat staat te gebeuren. Bij het bestrijden van haar onwelgevallige ontwikkelingen zoekt ze niet automatisch de aanval om die de kop in te drukken. Als het niet anders kan gaat ze mee in de ongewenste trends om die zo naar haar hand te zetten. Een mooi voorbeeld daarvan is de Energiewende, het besluit om alle troeven op hernieuwbare energie te zetten. Die belofte kwam vlak na een moment, dat ze energiebedrijven als RWE en EON toezeggingen had gedaan over het openhouden van de kerncentrales.

    Verleiden

    Het is haar strategie om nooit ronkende verklaringen af te leggen of krachtige toezeggingen te doen. Op die manier hoopt ze de oppositie in slaap te sussen en rustig te houden. Bij verkiezingen moeten politieke tegenstemmers verleid worden thuis te blijven. In 2005 lukte het haar zo om op het nippertje de verkiezingen te winnen. Ze deed dat door de SPD toen links te passeren. Ze was plotsklaps voor het homehuwelijk en voor vrouwenquota’s. In een mum van tijd ontwikkelde ze zich tot een voorbeeldig SPD er, maar ze was daar alleen geen lid van.

    Geluk

    Voor de komende verkiezingen lijkt het geluk haar opnieuw toe te lachen. Het Amerikaans spionageschandaal treft de SPD even hard als de CDU, omdat beide partijen tussen 2005 en 2009 deel uitmaakten van de regering.

    Haar tegenspeler heet dit keer Peer Steinbrück, een man die vaak niet begrepen wordt. Zijn humor is te subtiel en zodoende pakken veel van zijn grapjes verkeerd uit. Bovendien is hij tot nu toe niet in staat gebleken om een gevoelige snaar bij het kiezersvolk te raken. Met andere woorden, het moet wel gek gaan als de komende verkiezingszege niet aan Merkel toevalt.

    Verrassing

    Zij is het juiste medicijn voor de Duitse ziel van de vroege 21ste eeuw. Ze mag dan de kiezer niet begeesteren, laat staan vermaken maar hij heeft niets van haar te vrezen. Ze zal van haar kiezers niet het onmogelijke vragen. Ze zal haar kiezersvolk niet voor verassingen stellen. De Energiewende doet misschien aan als een verrassing, maar in feite speelde de kanselier doelbewust in op de angst van de doorsnee Duitser voor kernenergie. In feite luistert ze nauwgezet naar de vox populi. Die negeert ze totdat het voor haar gevaarlijk wordt en vervolgens past ze haar beleid aan. Ze zorgt er nauwgezet voor, dat ongemak bij haar kiezer nooit omslaat in vijandschap. Dan raakt ze zijn stem kwijt en ook haar macht.

    Cor Wijtvliet

    Bron:

    Josef Joffe, Merkel will do whatever it takes to stay in power. Financial Times, August 6 2013

  • Griekenland kan ook zonder de euro

    Nog niet zo lang geleden bracht de Duitse minister van Financiën, Wolfgang Schauble, een bezoek aan Athene. In de Griekse hoofdstad weigerde hij categorisch in te gaan op vragen over een mogelijke schuldafwaardering, een zogeheten haircut. Hij noemde het in het belang van Griekenland zelf om het onderwerp te laten rusten. De minister vergat erbij te zeggen, dat het ook zijn belang is en dat van zijn baas, mevrouw Merkel. Over minder dan twee maanden zijn het verkiezingen en de huidige regering wil rust aan haar verkiezingsfront.

    Binnen of buiten

    Dat gezegd hebbende, blijft het de vraag of het voor Griekenland aantrekkelijk is om wel of niet de schuld af te waarderen. Een tweede vraag is of het aantrekkelijk is om dat te doen binnen of buiten de eurozone.

    Als de Grieken besluiten binnen de zone te blijven, dan doen ze dat waarschijnlijk op basis van nog geheime toezeggingen van Brussel over royale financiële bijstand. Inmiddels is ook bij de Europese beleidsmakers en bureaucraten doorgedrongen dat het huidige beleid van alsmaar de broekriem aantrekken niet tot herstel van de groei leidt.

    Incasseren

    De Grieken moeten nu min of meer gepaaid worden om binnen te blijven. De omstandigheden om uit te treden worden voor dat land steeds aantrekkelijker. Het meest opmerkelijke wapenfeit van de Griekse hervormingen is, dat de fiscale balans van het land in evenwicht is. In 2014 zal er zelfs een overschot zijn. Dat slaat om in een tekort als rente en aflossing betaald moeten worden. Maar als je uittreedt kun je daar een tijdje of langer mee stoppen. Met andere woorden, Griekenland heeft nu een groter incasseringsvermogen dan nog maar een jaar geleden.

    Veranderingen

    Bij een eventueel uittreden is dat nodig, omdat het land dan in en recessie terechtkomt. Dankzij de herintroductie van de eigen munt kan de groei redelijk snel terugkeren, omdat die nieuwe munt een vrije val gaat maken in waarde. Daar zou het toerisme enorm van kunnen profiteren. Daar komt nog bij, dat er in weerwil van allerlei geruchten er in dat land wel het nodige is veranderd. De publieke sector begint naar behoren te functioneren en ook de arbeidsmarkt is minder kartelmatig georganiseerd. De algehele indruk mag zijn, dat de economie wat robuuster is geworden.

    Regels van het spel

    Dat is allemaal nog lang niet voldoende, zoveel is ook duidelijk. Maar het tijdstip komt dichterbij, dat de Grieken daadwerkelijk in staat zijn de regels van het Brusselse spel te veranderen. Nog niet zo lang geleden waren volgens de beleidsmakers hervormingen in combinatie met forse bezuinigingen absoluut nodig om de nationale schuld hanteerbaar te maken. Dat is een misrekening gebleken. De ironie van het lot wil, dat juist die bezuinigingen en hervormingen de basis hebben gelegd voor een Grexit. Dat moet daarentegen voor de veelgeplaagde Grieken een sensationele gewaarwording zijn. Ze zijn niet langer de gevangenen van Brussel en Berlijn. Ze kunnen eisen, dat Europa daadwerkelijk helpt bij het intomen van de schulden. Zo niet, dan gaan ze op hun eigen houtje verder.

     

    Cor Wijtvliet

    Bron: Wolfgang Münchau, A Grexit is starting to look more feasible for Athens. Financial Times, July 22 2013

    >> Wilt u de dagelijkse column van Cor Wijtvliet zonder een dag vertraging ontvangen? Klik hier om u aan te melden voor de gratis Wijtvliets Investment Insider nieuwsbrief! <<