Marketupdate

Tag: staatsobligaties

  • Japanse staatsobligaties opnieuw onderuit: rente naar 0,79%

    Afgelopen vrijdag schreven we al over een substantiële stijging van de rente op Japanse staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar. Het stimuleringsprogramma van de Bank of Japan gaf een nieuwe impuls en bracht de rente op de 10-jaars benchmark naar een historisch laag niveau. Een stijging van de rente kan Japan snel in de problemen brengen, want het land heeft een staatsschuld die meer dan twee keer zo groot is als het BBP.

    De stijging van de rente illustreert de toenemende twijfels over het beleid van de Japanse regering en de Bank of Japan. De zorgen over deflatie maken plaats voor zorgen over inflatie. De geldontwaarding manifesteert zich in een zwakkere koers van de yen en een razendsnelle stijging van de aandelenmarkt. Japan moest tijdens het G7 topoverleg al verantwoording afleggen voor haar wisselkoersbeleid, dat volgens haar handelspartners veel weg heeft van een valutaoorlog.

    Afgelopen vrijdag steeg de rente op de 10-jaars staatsobligaties van Japan al met 10 basispunten en vandaag zijn er opnieuw 9 basispunten bij gekomen. In slechts twee dagen tijd is de rente die de markt vraagt om Japan voor 10 jaar geld te lenen gestegen van 0,60 naar 0,79 procent, een stijging van meer dan 30%.

    Ook de belangstelling voor de 5-jaars staatsobligaties van Japan neemt af. De rente klom vandaag met 5 basispunten naar 0,34%. Dat is ruim 18% meer dan wat de markt afgelopen vrijdag nog vroeg. Twee maanden geleden rekenden beleggers nog 0,12% rente op een 5-jaars staatslening, nu is dat bijna 3x zoveel.

    Rente op Japanse 10-jaars lening loopt sterk op, in twee dagen van 0,6 naar 0,79 procent (Bron: Bloomberg)

    Rente op 5-jaars obligaties bijna verdrievoudigd in slechts twee maanden tijd (Bron: Bloomberg)

    Wisselkoers

    De Japanse yen is sterk in waarde gezakt sinds het aantreden van de nieuwe Japanse premier, Shinzo Abe. De aankondiging van een nieuw stimuleringsprogramma door de Bank of Japan gooide olie op het vuur. Tot en met november vorig jaar lag de wisselkoers nog op ¥80 per $1, daaa ging het bergafwaarts met de Japanse munt. De waarde werd omlaag gebracht tot meer dan ¥100 per $1, waarmee de koopkracht van de yen in dollars met een kwart onderuit is gegaan. Met een koopkrachtverlies van 25% in een half jaar tijd kan men gerust spreken van een valutaoorlog, al zal men dat op het inteationale podium (G7, G20) glashard blijven ontkennen. De VS doet natuurlijk even hard mee in het spelletje, door $85 miljard per maand bij te drukken.

    Een Amerikaanse dollar was in november nog 80 yen waard, nu meer dan 100 yen (Bron: Bloomberg)

  • Het rommelt op de Japanse obligatiemarkt…

    Zero Hedge plaatste een aantal grafieken van Bloomberg, die laten zien dat de handel in Japans schuldpapier zelfs heel even is stilgelegd vanwege een sterk oplopende rente. De vergoeding op 10-jaars schuldpapier steeg vandaag met 11 basispunten naar 0,7%. Dat is hetzelfde niveau als in februari dit jaar. De procentuele stijging van vandaag was de grootste in vijf jaar tijd.

    Ook de rente op de 5-jaars staatsobligaties van Japan schoten omhoog. Die bereikten een niveau van 0,28%, het hoogste niveau in dertien maanden tijd. Uit de grafieken valt af te leiden dat de volatiliteit in de Japanse obligatiemarkt sinds het aantreden van de nieuwe premier Shinzo Abe sterk is toegenomen. Abe wil de economie stimuleren en heeft de centrale bank verzocht om meer geld bij te drukken. Het laten oplopen van het begrotingstekort en de inflatie maakt beleggers ongerust, want een negatieve reele rente maakt het minder interessant om Japans schuldpapier aan te houden. Japan heeft een staatsschuld van meer dan 1.000 biljoen yen verzameld, een schuld die alleen te dragen is als de rente laag blijft. Een verdubbeling van de rente naar ongeveer 1,4% zou een desastreus effect hebben op de begroting. De Japanse regering heeft dan simpelweg niet genoeg inkomsten om de rente te betalen.

    Handel in futures van het schuldpapier werd zelfs even stilgelegd

    Rente op 10-jaars leningen Japan terug op niveau van februari

    Rente op 10-jaars Japanse staatsleningen al vijf jaar niet zo sterk gestegen op één dag

    Ook de 5-jaars rente loopt weer wat op

  • Australië zet deel valutareserves om in Chinese staatsobligaties

    Dit besluit volgt op een overeenkomst tussen de regerlingsleiders van China en Australië om voortaan handel te drijven in de eigen valuta, waar Marketupdate begin deze maand over berichtte. China is al de grootste buitenlandse afzetmarkt voor de Australische economie en die relatie zal alleen nog maar intensiever worden. Vorig jaar maakten de twee landen al een onderlinge valutaswap om transacties in de eigen valuta te stimuleren.

    De Chinezen willen hun yuan renminbi steeds meer naar voren schuiven als een alteatieve handelsmunt. Daarom stelt het land haar relatief gesloten kapitaalmarkten steeds meer open voor het buitenland. “Het is voor het eerst dat de Reserve Bank of Australia directe toegang heeft tot de obligatiemarkt van een Aziatisch land, anders dan Japan”, zo verklaarde gouveeur Philip Lowe van de Australische centrale bank tijdens een toespraak die hij afgelopen woensdag hield in Shanghai. “Het weerspiegeld de bredere economische relatie tussen China en Australië en de versterking van de onderlinge financiële band”, zo voegde hij eraan toe.

    “Door de kapitaalmarkt open te stellen voor centrale banken als die van Australië zet China een nieuwe stap in het openbreken van de markt voor buitenlandse investeerders”, aldus Martin Whetton van Nomura Holdings in Syndey. Hij vervolgt: “Gezien de sterke economische band tussen de twee landen was Australië een voor de hand liggende kandidaat om deze investering te kunnen doen [Chinese staatsobligaties te kopen]. De vraag is alleen of andere centrale banken zullen volgen”.

    De Australische centrale bank zit op een totale valutareserve van 38,25 miljard Australische dollars (ongeveer €30 miljard), zo blijkt uit data op de website van de Reserve Bank of Australia. Als men daar 5% van investeert in Chinees schuldpapier gaat dat dus om een bedrag van omgerekend €1.5 miljard.

    Mijlpaal

    Hoewel het absolute bedrag niet zo groot is spreekt de Australische schatkistbewaarder Wayne Swan van een belangrijke mijlpaal. Per email gaf hij zijn reactie aan Bloomberg: “Een sterke financiële en economische band tussen onze economieën zal ervoor zorgen dat Australië nog beter gepositioneerd is om te kunnen profiteren van een verschuiving van de wereldwijde economische groei richting Azië”. 

    De Australische economie heeft sterk geprofiteerd van een bull market in grondstoffen. De vraag vanuit de Aziatische markt, waaronder China, neemt toe. Chinese investeringen in de Australische economie – vooamelijk in de mijnbouwsector – zijn sinds 2006 vervijfvoudigd en bedroegen eind 2011 ongeveer 20 miljard Australische dollars. Omgekeerd waren investeringen van Australië in de Chinese economie in 2011 in totaal 17 miljard Australische dollars. Volgens Philip Lowe van de Australische centrale bank zijn de investeringen in China in werkelijkheid nog groter, omdat een gedeelte van de investeringen via het financiele centrum van Hong Kong gedaan is.

    “Een significant gedeelte van de groei van de Chinese investeringen in Australië was in de vorm van directe investeringen. Dat was vooral in de grondstoffensector, maar meer recent vindt er ook diversificatie plaats richting de dienstensector en in vastgoed”, aldus Lowe.

    China nam één in de maand februari eenderde van de totale export van Australië voor haar rekening. Ze kochten vooral veel kolen en ijzererts. De totale handel tussen China en Australië werd in de eerste zes maanden van 2012 geschat op een waarde van 127,8 miljard Australische dollars.

    Australië krijgt toegang tot de Chinese obligatiemarkt en zal 5% van haar reserves omzetten in schuldpapier

  • Grafiek: De rente op 10-jaars Treasuries vanaf 1790

    Onderstaande grafiek laat zien hoe de rente op Amerikaanse staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar zich door de jaren heen ontwikkeld heeft. De grafiek gaat terug tot het jaar 1790 en bevat dus meer dan 220 jaar aan data. De grafiek laat zien dat de rente na de ontkoppeling van de dollar aan goud sterk begon te stijgen, om vanaf 1980 weer de weg naar beneden in te zetten. De rente staat inmiddels historisch laag. Hoe ver kunnen we nog zakken?

    Amerikaanse staatsobligaties hebben vanaf 1980 een uitstekend rendement laten zien, omdat de rente op de 10-jaars ‘Treasuries’ toen in een dalende trend terecht kwam. Sinds het uitbreken van de financiele crisis is de rente verder weggezakt tot niveaus die we nog niet eerder gezien hebben. De vlucht in de vermeende veiligheid van de Amerikaanse dollar, gecombineerd met de geldpers van de Federal Reserve, heeft de rente naar een ongekend laag niveau gebracht.

    Op het moment van schrijven staat de rente op 1,7%, een percentage dat we ten tijde van de Tweede Wereldoorlog voor het laatst gezien hebben. In de zomer van vorig jaar stond de rente op een gegeven moment zelfs onder de 1,5%, de laagste stand ooit. Zo lang de rente blijft dalen (en er genoeg beleggers en spaarders te vinden zijn die in Amerikaans schuldpapier wil beleggen) kan Amerika haar ongekend hoge staatsschuld financieren. Toch wordt de speelruimte om de rente verder omlaag te brengen bijzonder klein, zoals ook de grafiek laat zien. Het is nog maar drie jaar geleden dat de rente op Amerikaanse 10-jaars staatsobligaties nog 3,8% was, meer dan het dubbele van de vergoeding die het Amerikaanse ministerie van Financiën op dit moment zou moeten betalen voor een nieuwe lening.

    Rente naar 20%

    Het vertrouwen in de Amerikaanse dollar stond in 1980 zwaar onder druk, toen toenmalig Fed-voorzitter Paul Volcker de rente naar 20% moest verhogen om het vertrouwen in de munt terug te winnen. Hoe het vertrouwen in de munt nu gered moet worden is de grote vraag, want een substantiële stijging van de rente door de Federal Reserve is onder de huidige omstandigheden volledig uitgesloten. In plaats daarvan probeert de centrale bank het vertrouwen van beleggers vast te houden door de markten oneindig te ondersteunen. Door staatsobligaties en hypotheekleningen van de markt te houden wordt de lange rente omlaag gedrukt, zodat schulden makkelijker gefinancierd kunnen worden.

    Tegelijkertijd zorgt de lage rente ervoor dat er geld van spaarrekeningen wordt losgeweekt en op zoek gaat naar rendement, bijvoorbeeld in aandelen, vastgoed en grondstoffen. Stijgende aandelenkoersen en huizenprijzen, wat Fed-voorzitter Ben Beanke het ‘wealth effect’ noemt, is het recept geworden om deze crisis te bezweren. Hoe ver kan de rente nog dalen, voordat de wereld het vertrouwen in het Amerikaanse schuldpapier opzegt?

    Rente op 10-jaars staatsobligaties vanaf 1790 in kaart gebracht (via Zero Hedge)

  • Spaans pensioenfonds zit voor 97% in Spaanse staatsobligaties

    Bloomberg concludeerde op basis van de meest recente cijfers van het pensioenfonds dat er het afgelopen jaar voor €4,6 miljard aan staatsobligaties van deze drie eurolanden verkocht is en dat er voor in totaal €20 miljard aan Spaans schuldpapier in de portefeuille opgenomen is.

    Doordat het pensioenfonds voor ambtenaren zich opstelde als financier voor de eigen overheid kon de Spaanse regering haar kosten voor het lenen omlaag brengen. Dat gebeurde vooral in de tweede helft van vorig jaar. Inmiddels bestaat de portefeuille van het Spaanse pensioenfonds voor maar liefst 97% uit schuldpapieren van de eigen overheid.

    De Spaanse regering paste de wetgeving aan om dit mogelijk te maken. Voorheen mocht een pensioenfonds vanuit het oogpunt van risicospreiding maar een beperkt percentage van haar totale portefeuille in één type belegging stoppen. Door de regels aan te passen zijn die limieten opgerekt. In plaats van een maximum van 16% mag nu 35% van de portefeuille bijvoorbeeld bestaan uit Spaanse schuldpapieren met een looptijd van 10 jaar. Door dat te combineren met staatsobligaties die een langere of kortere looptijd hebben kan het pensioenfonds op 97% ‘exposure’ aan Spaanse staatsschuld uitkomen. Het is een zeer risicovolle strategie, want als het slecht gaat met de Spaanse schuldfinanciering hebben ook de ambtenaren die voor hun pensioen gespaard hebben een probleempje.

    Spaarders niet meer veilig, obligatiehouders nog wel…?

    We hebben in de Europese schuldencrisis al gezien dat zowel de verstrekkers van vreemd vermogen (spaargeld en deposito’s) als eigen vermogen (aandeelhouders) aangeslagen kunnen worden als er verliezen genomen moeten worden. Het is te hopen dat de bezitters van Spaanse staatsobligaties niet op een soortgelijke manier aangeslagen zullen worden, maar garanties worden niet meer gegeven…

    Het fonds beheerde eind vorig jaar een vermogen van €63 miljard, waarvan ruim €60 miljard aan het einde van het jaar bestond uit Spaanse staatsobligaties. Daarmee heeft het pensioenfonds voor ambtenaren bijna 10% van de totaal uitstaande Spaanse staatsschuld in handen (exclusief kosten voor bailouts). Onderstaande grafiek van de Wall Street Joual laat zien dat deze trend al enige jaren aan de gang is. In 2012 werd het percentage Spaanse staatsobligaties verder opgekrikt van 89,6 naar 97 procent van het totaal beheerde vermogen.

    exposure-pension-funds

     Spaans pensioenfonds voor ambtenaren springt in de bres en koop steeds meer schulden van eigen overheid (Bron: WSJ)