Categorie: Kredietcrisis

Het panel van 85 economen dat door Bloomberg geraadpleegd werd hield rekening met een sterkere groei van de bouw van nieuwe woningen, want uit hun prognose kwam een mediaan van 767.000. Dat is meer dan de gerapporteerde 750.000 woningen op jaarbasis in de maand augustus. De markt voor nieuwbouwwoningen trekt aan door de historisch lage hypotheekrente en de lagere huizenprijzen. Hierdoor neemt de betaalbaarheid van woningen weer sterk toe ten opzichte van 2006 en 2007, toen de huizenprijzen én de rente hoger waren. De rente voor een hypotheek met een looptijd van 30 jaar zakte in de VS vorige week tot gemiddeld 3,55%, dicht bij het laagste niveau van 3,49% dat gemeten werd in de zomer van 1971.

De toegenomen betaalbaarheid van woningen in bepaalde gebieden in de VS trekt nieuwe kopers aan, al blijft de markt over het algemeen nog steeds zwak. De werkloosheid is veel hoger dan voor de crisis, waardoor minder mensen in aanmerking komen voor een eigen woning. Daar komt bij dat er nog een grote schaduwvoorraad aan woningen is, die een neerwaartse druk zal blijven geven op de huizenprijzen en de nieuwbouw.

De huizenmarkt wordt indirect geholpen door het beleid van de Federal Reserve. Door 'Operation Twist' weet de centrale bank de rente van langlopende staatsobligaties naar beneden te drukken, een rentetarief waar veel hypotheken op gebaseerd zijn. Daaaast gaat de Fed nu maandelijks $40 miljard aan hypotheekleningen van de balansen van banken halen, zodat die minder kwetsbaar worden en in theorie makkelijker geld zullen uitlenen aan potentiële huizenkopers.

Om het positieve nieuws in perspectief te plaatsen gebruiken we een grafiek die het aantal nieuw gebouwde huizen sinds het jaar 1990 laat zien. Uit deze grafiek is af te leiden dat de activiteit op de Amerikaanse huizenmarkt al vanaf 2008 stabiliseert op een veel lager niveau dan voorheen. Het zal waarschijnlijk nog jaren duren voor de onbalans op de Amerikaanse huizenmarkt volledig verwerkt is en het aantal nieuw gebouwde woningen weer verder zal aantrekken.

Aantal nieuw gebouwde woningen VS trok in augustus met 2,3% aan (Bron: St. Louis Fed)

Nieuws uit Nederlandse media

ABN-Amro en SNS bloeden €400 miljoen na faillissement Phanos
Via het FD: Het failliete vastgoedconce Phanos, bekend van het Drentse vakantiepark Hof van Saksen, laat een grote schuld achter van meer dan €400 mln. De grootste schuldeiser is ABN Amro met een vordering van €220 mln, zo blijkt uit een eerste inventarisatie van curator Cees de Jong.

Projectontwikkelaar van vastgoed, waardedalingen van grondposities, inkomstentegenvallers van ontwikkelde projecten, betalingsachterstanden, surseance van betaling, bewindvoering door een curator en banken bloeden. De verwevenheid van reële economie en financiële economie is van alle tijden, maar ten tijde van crisis wordt die pas echt duidelijk. Zo ook nu en verwacht mag worden dat het hier niet bij gaat blijven.

Beide banken hebben een prikkel om mee te werken aan een doorstart van projecten van Phanos. ABN en SNS zullen proberen hun verliezen te beperken. Echter, beide banken lijken hun conclusies te hebben getrokken. Terwijl de 200 medewerkers van het prestigieuze Hof van Saksen hopen op een doorstart, schemert het oordeel van de banken door. Het project “Hof van Saksen” is te risicovol om rendement op te halen.  

• Fors verlies ABN Amro en SNS op failliet vastgoedbedrijf Phanos (FD)

Financiële repressie, Dutch edition
Nu ik het toch over Nederlandse banken heb, wil ik ook even stilstaan bij de uitzending van Zembla van afgelopen vrijdag. Zembla nam de Nederlandse hypotheekmarkt onder de loep en berekende het marktaandeel op de Nederlandse hypotheekmarkt van de drie Nederlandse grootbanken Rabobank, ING en ABN-Amro: 79%. Dat noemt men een oligopolistische markt. Een dergelijke typering duidt dat marktpartijen zoveel marktmacht hebben dat zij concurrerende prijsstellingen kunnen verhinderen. Als gevolg hiervan kunnen zij meer winst maken dan mogelijk zou zijn indien er sprake was van volledige vrije marktwerking.

Zembla koos begrijperlijkerwijs de kant van de woningbezitter die teveel aan hypotheekrente betaalt. Na het omvallen van Lehman Brothers en de staatssteun aan ING en de nationalisatie van de Nederlandse delen van Fortis (wat weer ABN-Amro is gaan heten) noodzaakte Europese mededingingsregels een verbod op prijsleiderschap voor de banken die staatssteun ontvingen. Met dat verbod voor ING en ABN-Amro werd de neerwaartse prijsdruk van concurrentie uit de markt gehaald en als gevolg daarvan betalen Nederlandse hypotheekgevers te veel.

Zembla vraagt zich af: is Neelie Kroes als eurocommissaris voor mededinging verantwoordelijk te houden voor te hoge hypotheekrente? Zij stelde toch het verbod op prijsleiderschap in?

In de uitzending blijkt echter uit een brief van Kroes dat zij het ministerie van Financiën en de banken voorstelde het verbod op prijsleiderschap te amenderen en te beperken tot het buitenland. Anders gezegd, 'Brussel' had oog voor de scheve concurrentieverhoudingen in Nederland. Scheve verhoudingen die aanhangig waren gemaakt door de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa).

Kroes bood aan om het verbod op prijsleiderschap alleen van toepassing te verklaren op buitenlandse markten; niet de Nederlandse markt en daarmee de neerwaartse prijsdruk door concurrentie in de Nederlandse hypotheekmarkt te laten. Dat gebeurde echter niet.

Financiële repressie
De exacte totstandkoming van het algehele verbod op prijsleiderschap blijft onduidelijk. Commissie De Wit weet van niks; Wouter Bos herinnert zich niets; de Europese Commissie besloot om het amendement niet te implementeren en de teneur is duidelijk: Den Haag zwijgt. Het gevolg? De hypotheekconsument betaalt teveel en banken krijgen meer dan 'normaal'. De conclusie is snel getrokken maar moeilijk te bewijzen: financiële repressie vanuit overheidswege.

De huidige situatie op de Nederlandse hypotheekmarkt is vrij simpel samen te vatten: Woningbezitters (lees: hypotheekgevers) spekken de winsten van Nederlandse hypotheekverstrekkers en die winsten worden omgezet in hogere kapitaalbuffers (toevoeging aan reserves), bonussen (en (blijvend te) hoge salarissen) en winstuitkeringen aan aandeelhouders (dividend).

Welke bedragen hiermee gemoeid zijn blijft vooralsnog onduidelijk (het is een behoorlijke studie om dit te berekenen). Wel duidelijk is dat in Den Haag men de 'weg van de minste electorale weerstand' heeft gekozen. Immers, iemand moet de probleemrekening van banken betalen en opdraaien voor de hogere kapitaalbuffers die banken moeten gaan aanhouden. Naar nu blijkt, wordt die via de achterdeur van wet- en regelgeving neergelegd te zijn bij de 'huurder' bij de bank: de hypotheekconsument. In economenjargon is dit een voorbeeld van financiële repressie, zij het een zachte variant ervan.

Bekijk de uitzending van Zembla hier:

• Uw hypotheek als melkkoe (Zembla)

Leegstand in Nederland: 300.000 woningen!
Via NOS Teletekst:

Dat is geen kattenpis. Aanbodoverschot? Daar biedt vrije marktwerking een oplossing voor: de prijzen omlaag. Eén probleem. De Nederlandse woningmarkt is géén vrije markt, die is kapot gereguleerd.

In ander nieuws:

• 'Koopkracht daalt met 0,75 procent' (NU.nl)
• Grote steden willen regie economisch herstel (RTL-Z)
• Trojka betwijfelt haalbaarheid Griekse doelen (RTL-Z)
• Zuid-Europese voetbalclubs in crisis (FD)
• Rusland scheldt schulden Noord-Korea kwijt (NU.nl)

Nieuws uit buitenlandse media:

Bommetje!!
Via Reuters: Chinese banks and companies looking to seize steel pledged as collateral by firms that have defaulted on loans are making an uncomfortable discovery: the metal was never in the warehouses in the first place.

U leest het goed: wat al heel erg lang voor de goudmarkt wordt bevroed, blijkt in China te zijn gebeurt met staal. Staal dat zogenaamd in een opslagloods zou liggen en ingediend werd als onderpand voor leningen, bleek in een veelvoud gebruikt te zijn als 'hypotheek' voor financiële transacties, en na faillissementen, blijkt het staal er niet te zijn.

Zero Hedge vat het in een vlijmscherpe inleiding samen:

One of the key stories of 2011 was the revelation, courtesy of MF Global, that no asset in the financial system is “as is”, and instead is merely a copy of a copy of a copy- rehypothecated up to an infinite number of times (if domiciled in the UK) for one simple reason: there are not enough money-good, credible assets in existence, even if there are more than enough 'secured' liabilities that claim said assets as collateral. And while the status quo is marching on, the Ponzi is rising, and new liabilities are created, all is well; however, the second the system experiences a violent deleveraging and the liabilities have to be matched to their respective assets as they are unwound, all hell breaks loose once the reality sets in that each asset has been diluted exponentially.

Naturally, among such assets are not only paper representations of securities, mostly stock and bond certificates held by the DTC's Cede & Co., but physical assets, such as bars of gold held by paper ETFs such as GLD and SLV. In fact, the speculation that the physical precious metals in circulation have been massively diluted has been a major topic of debate among the precious metal communities, and is the reason for the success of such physical-based gold and silver investment vehicles as those of Eric Sprott. Of course, the “other side” has been quite adamant that this is in no way realistic and every ounce of precious metals is accounted for. While that remains to be disproven in the next, and final, central-planner driven market crash, we now know that it is not only precious metals that are on the vaporization chopping block: when it comes to China, such simple assets as simple steel held in inventories, apparently do not exist.

Dit zegt veel over China, maar het zegt misschien nog wel meer over wat de beleggingswereld nog te wachten staat. Laat ik dit typeren aan een quote uit een recente post van FOFOA:

We have no idea what the “stock” of paper gold is. The LBMA survey only gave us a glimpse of the flow (paper gold tuover) over a given time period (Q1 2011) and in a given market (loco London spot, forwards, options and swaps, with spot transactions being 90% of the reported trades). That tuover was 2,700 “tonnes” of paper gold per day with 64% of the LBMA members reporting. We only got a lucky glimpse because the largest banks in the world (bullion banks like JP Morgan Chase, Goldman Sachs, HSBC, Barclays, Deutsche Bank, Credit Suisse and UBS) are lobbying for a technical rule change that will make their overall Basel III compliance easier.

U leest het goed (en u kunt de LBMA survey erop nalezen), het dagelijkse volume betreft minimaal 2.700 ton goud. Indien dat fysiek goud zou zijn, dan zou de totale gemijnde voorraad van zo'n slordige 170-180.000 ton te weinig zijn. De inteationale goudmarkt is van papier en de omvang duidt de “kapitaalvraag” naar veilige reserves. Maar of het papier omgewisseld kan worden in fysiek? Het antwoord is een “no-brainer”.

Fysiek goud? Het heeft géén tegenpartijrisico. Althans, zolang u het niet op papier heeft aangeschaft en fysiek in bezit heeft. C'est ça.

• Exclusive: Ghost warehouse stocks haunt China's steel sector (Reuters)
• How China's Rehypothecated “Ghost” Steel Just Vaporized, And What This Means For The World Economy (Zero Hedge)

MERS
Lange tijd is het stil gebleven omtrent de fraude en valsheid in geschrifte met Amerikaanse hypotheekakten en eigendomspapieren. De spil in het web van deze fraude is MERS. MERS staat voor Mortgage Electronic Registration System (MERS) dat door de Amerikaanse hypotheekbranche werd opgericht om de administratie van hypotheken te vergemakkelijken. MERS maakte het Amerikaanse banken mogelijk om lokale belastingen te omzeilen. Terwijl overschrijvingen van verhandelde hypotheken (iets dat door de handel in hypotheeksecuritisaties veelvuldig gebeurde) in de lokale registers moet worden bijgehouden, deden banken dat slechts alleen via MERS. Banken bespaarden miljarden op lokale belastingen, iets dat in de volksmond belastingontduiking wordt genoemd.

Dat was echter niet het enige dat misging. Nadat rommelhypotheken stuk gingen omdat Amerikanen hun hypotheek niet konden betalen, bleek steevast MERS ingeschreven te zijn als de eigenaar van de hypotheeklening terwijl een bank dat eigenlijk was. Voor Amerikanen die betalingsachterstanden op hun hypotheek hadden (of hebben) blijft het als gevolg hiervan onduidelijk aan wie zij hun hypotheek moeten aflossen. En dat leidt tot problemen bij gedwongen verkopen want wie heeft nu het recht om daartoe over te gaan? MERS of de bank?

Amerikaanse grootbanken dachten dat zij MERS voor hun karretje konden spannen en aan MERS de gedwongen verkoop konden uitbesteden. Eén probleem, MERS is en niet de rechtmatige eigenaar en kan niet de benodigde juridische eigendoms- en hypotheekakten overleggen: de documenten die de overschrijvingen bijhouden zijn er niet. Die moeten worden vervaardigd. De woorden “moeten worden vervaardigd” geeft al aan dat er iets gebeurt dat niet door de beugel kan: er moet valsheid in geschrifte worden gepleegd om over te kunnen gaan tot gedwongen verkoop.

Nu puntje bij paaltje is gekomen, blijken gedwongen verkopen en uit huiszettingen uit naam van MERS juridisch onhoudbaar te zijn. Afgelopen jaren heb ik bij herhaling hier aandacht aan besteed en niet in de laatste plaats omdat de regering van president Obama het hypotheekdebacle onder het figuurlijke tapijt heeft geveegd. Zijn dilemma is eenvoudig samen te vatten: of de onpartijdigheid van het recht zal zegevieren (en de Amerikaanse grootbanken vallen om) of het recht wordt krom gemaakt zodat het Amerikaanse bankwezen niet implodeert. Obama koos om de banken te redden.

Om een lange inleiding af te sluiten. In de Amerikaanse staat Washington (noordwest-Amerika) heeft de hoogste rechtbank een gevoelige uitspraak tegen MERS gedaan. MERS kan niet overgaan tot executoriale verkoop. Met deze uitspraak is de juridische status van MERS onder het tapijt vandaan gehaald.

Hoe groot de impact van deze uitspraak zal zijn is een kwestie van afwachten maar er ligt wederom een juridisch precedent die MERS herkent als het juridisch onhoudbare debacle dat zij is. Of de banken of de regering van president Obama dat nu in de doofpot willen hebben of niet: de Amerikaanse woningmarkt is juridisch aan het desintegreren en zolang dat niet wordt opgelost, blijft de Amerikaanse hypotheekcrisis bestaan.

• State court ruling deals blow to U.S. bank mortgage system (Reuters)

Another fat finger in olie-futures?
Via Zero Hedge:

Iedereen vraagt zich af wat er gisteren in vredesnaam gebeurde, zo ook Izabella Kaminska van FT Alphaville. De discussie onder het bericht is 'ongoing' en daarin worden de mogelijke oorzaken gewogen..

• A negative spin to crude’s mysterious slide (FT Alphaville)
• Grafiek via Zero Hedge

One picture says more than a thousand words..

Bron: Nowandfutures.com

In ander nieuws:

Een heel interessant en uiterst zeldzaam interview: wat doen de autoriteiten tegen spionage in Brussel?

• Intelligence chief: EU capital is 'spy capital' (EU Observer)

Aanrader: 10 minuten kijkplezier!

• Either You Believe In Math; Or You Believe In Magic (Zero Hedge)

De eerste schoten zijn gelost: de VS en China vliegen elkaar in de haren over handelsbarrières. Dit kan razendsnel ontaarden in een handelsoorlog, als het dat al niet is (het aanzetten van de geldpers is een vorm van 'beggar thy neighbour': de rekening in het buitenland neerleggen).

• China launches WTO challenge to U.S. anti-subsidy tariffs (Reuters)

Wilt u weten hoe het leven van een speculerende bankier er ongeveer uit zag? Reuters bericht over de aanvang van het strafproces tegen de ontspoorde handelaar van UBS. De overeengekomen feiten schetsen de cultuur binnen de bank en de inconsistente wijze waarop verboden praktijken werden behandeld. Bij winst werd na een berisping door de leidinggevende de overtreding door de vingers gezien; na het verlies wordt ontkend dat overtredingen werden toegestaan. De morele glijbaan die het modee bankieren is geworden, wordt prachtig samengevat door Reuters:

• Court told of UBS “rogue trader” spread-betting losses (Reuters)

Tot slot.
De onderstaande infographic was tijdens mijn vakantie al gepubliceerd, maar beter laat dan nooit zullen we maar denken. Voor de hele infographic verwijs ik graag naar GoldMoney.com!

Voor een beter resolutie, nogmaals de link: GoldMoney.com

Nieuws uit Nederlandse media

(M)uppets (K)open (B)aggerderivaten: MKB verliest fors op renteswaps
Via het FD: “[..] Net als talloze woningcorporaties kampen ook vele mkb-bedrijven met derivatencontracten die een negatieve waarde hebben.” [..] “Er is een grote diversiteit aan publieke en andere professionele partijen die bereid zijn geweest om in complexe financiële producten te stappen. Het is de vraag of deze partijen in staat zijn geweest de risico’s te doorzien’, aldus de AFM in een toelichting. ‘De AFM vindt dat de geconstateerde problemen verder moeten worden geanalyseerd en aangepakt”.

Het is en blijft een hardnekkig probleem: derivaten. De grootste categorie in de derivatenfamilie zijn interest rate swaps. Deze afgeleide financiële instrumenten dekken partijen in tegen een hogere dan wel een lagere rente. Het probleem is niet zo zeer dat deze instrumenten bestaan, maar dat zij niet gestandaardiseerd zijn, geen verplichting hebben tot een verzekerd belang (denk Vestia die vijf maal het aangetrokken vreemde vermogen indekte tegen een hogere rente) en voldoende reserves om tegenvallers op te vangen keer op keer blijken te ontbreken. Banken blijken deze exotische instrumenten aan Jan en alleman te hebben verkocht.

In het artikel wordt registeraccountant Robin Litjens van Nyenrode Business Universiteit aangehaald. Hij deed een steekproef onder 100 MKB-bedrijven met een omzet tussen de €20 en €350 miljoen. De uitkomsten zijn niet mis: een derde van de bedrijven heeft geen voorzieningen getroffen voor eventuele verliezen op deze rentecontracten. Litjens berekende tevens de gemiddelde waarde van de renteswaps bij deze bedrijven en dat levert een rood cijfer op: -63% van de nettowinst. Anders gezegd, de winst van een aanzienlijk aantal MKB-bedrijven wordt weggevaagd door de negatieve waarde van hun gekochte renteswaps.

Zorgplicht
De eerste kritiek op banken draait om het al dan niet nakomen van de zorgplicht. Hebben banken die deze renteswaps verkochten hun klanten goed geïnformeerd? Bij rentewswaps die bedrijven indekt tegen een hogere rente gaat het erom of banken expliciet hebben gemeld dat deze bedrijven bij een lagere rente de bank moet compenseren. Is dit niet expliciet gemeld dan is wat mij betreft de zorgplicht niet nagekomen. Het eeuwig terugkerende probleem zijn de kleine lettertjes, want een handtekening onder het contract stelt nu eenmaal dat partijen hun risico's voldoende hebben kunnen inschatten. Of ze op een adequate wijze zijn voorgelicht of niet. 

Hoe dan ook blijft gelden dat de Wetgever heeft zitten slapen en het derivatenleed niet heeft voorkomen. En ik blijf het net zo lang herhalen totdat deze ellende eindelijk eens wordt aangepakt: “Tweede Kamer? Bent u ontwaakt uit uw winterslaap?!”

• AFM doet onderzoek naar derivaten in het mkb (FD)
• AFM bekijkt derivaten in mkb (RTL-Z)

Aankondiging ECB-maatregelen nu al uitgewerkt?
Het is altijd gissen wat de exacte oorzaak is voor een beweging op financiële markten, en dat geldt ook nu want wat is de directe aanleiding voor de rentestijging op Italiaanse staatspapier? Nadat de rente gezakt was tot onder de 5% ligt die er inmiddels weer boven. Mijn eerste inschatting is dat financiële partijen de rally hebben 'bespeeld' en terugkeren naar de orde van de dag: de ECB doet niet aan monetaire financiering; het Italiaanse probleem is verreweg van opgelost.

• Italiaanse stijgt verder boven de 5% (RTL-Z)

Nederland verliest concurrentieslag trustkantoren
Nederland is al jaren een spil in het web van inteationaal opererende bedrijven. Niemand zal Ikea, Mittal of U2 associëren met de Nederlandse polder, maar juridisch gezien zijn dit Nederlandse bedrijven. In het FD wordt gesignaleerd dat Nederland de concurrentieslag voor het vestigen van zogenaamde trustkantoren aan het verliezen is.

Het FD schrijft: “Nederland is na de oorlog uitgegroeid tot een van de grootste financiële draaischijven ter wereld dankzij een veelheid aan belastingverdragen met andere landen. Dit maakt het voor inteationale bedrijven aantrekkelijk hier een houdstermaatschappij op te richten om dubbele belastingheffing te vermijden. Via deze speciale vennootschappen, beheerd door trustkantoren, worden in- en uitgaande transacties afgewikkeld met een totale waarde van € 10.200 mrd, gemeten in 2010. Diverse juridische vehikels, waaronder die van Pepsi-Cola en Hewlett -Packard, hebben zich ontpopt tot grote operationele vestigingen”.

Het FD gaat iets te kort door de bocht want het vermijden van dubbele belastingen is niet zonder meer hetgeen waar het bij trustkantoren om gaat. Trustkantoren vestigen zich in Nederland vanwege de mogelijkheden tot 'transfer pricing'. Hierbij schuiven bedrijven de kosten naar landen waar de belastingen hoog zijn en de baten naar landen waar de belasting laag is. Zodoende spelen bedrijven verschillende belastingregime's tegen elkaar uit om zoveel mogelijk onder aan de streep over te houden. Nederland biedt in die zin gunstige vestigingsvoorwaarden.

Nederland etaleert zichzelf graag als een voorvechter van mensenrechten (en dat is wat mij betreft altijd goed) maar zodra het op de centjes aankomt, dan is de rol van dominee zo ingeruild voor de rol van koopman.

• Trustkantoren zien hun positie bedreigd (FD)

Griekenland..
Waar rook is, is vuur. Die gedachte had ik toen ik las dat Griekenland de steun wil van de ECB. De ECB zou moeten helpen bij het financieren van het begrotingstekort. Vervolgens lees ik dat minister van Financiën Jan-Kees de Jager de gevolgen van een Grieks vertrek bestempeld als “te overzien”. De Jager zei: “Zonder geld zijn zij slechter af dan wij. En voor een uitwas als Griekenland is het besmettingsgevaar ingeperkt: als dat land de eurozone zou verlaten, zijn de consequenties te overzien.”

Dat laatste ben ik niet met De Jager eens, maar als de Grieken denken dat zij onze ramen in kunnen gooien zonder dat daar consequenties aan verbonden zijn, dan hebben de Grieken een grove inschattingsfout gemaakt. Dat lijkt me de meest voor de hand liggende motivering voor de uitspraken van De Jager te zijn: “Als jullie niet willen, dan krijgen jullie helemaal niets meer. Jullie probleem”.

Griekenland, om gek van te worden. Wordt dus vervolgd..

• Griekenland wil hulp van ECB (FD)
• Vertrek Griekenland volgens De Jager 'te overzien' (NU.nl)

In ander nieuws:

Liberalen die zich uitspreken tegen de renteaftrek verdienen m.i. een pluim. Een partij die prat gaat dat zij vanuit haar liberale grondbeginselen opkomt voor zelfredzame burgers maar onverminderd blijft vasthouden aan het subsidiëren van schulden (en banken daarmee voorziet van een winstsubsidie) is ongelooflijk tegenstrijdig. Enfin, een pluim voor Winsemius.

• Winsemius wil dat VVD renteaftrek opgeeft (NU.nl)

Opmerkelijk: Nederland 'mag' olie uit Iran blijven importeren. Nederland hoeft niet te vrezen voor handelssancties van Amerika. Wat de quid pro quo is geweest? Geen idee, maar ik denk aan de 'politie-missie' in Kunduz? Of zoiets als de JSF. En wie weet is het iets heel anders, maar ik kan me nauwelijks voorstellen dat hier geen quid pro quo aan ten grondslag ligt. Voor wat hoort wat, maar wat is wat?

• Nederland ontkomt aan sancties van VS (NU.nl)

Goldman Sachs stopt het programma voor junior analisten, naar eigen zeggen om de lange termijn carrièreperspectieven meer te benadrukken. Maar als men bij Goldman A zegt bedoelt men Z..

• Goldman doet 'scholingscontracten' voor jonge analisten in de ban (FD)

Nieuws uit buitenlandse media

Reuters: “A comedown may be waiting after Fed high”
Centrale banken kunnen vraag creëren, maar kunnen nooit het aanbod vergroten. Onthoudt deze generalisatie goed, want zal nooit anders worden. Bij persbureau Reuters lijkt men niet aan deze aloude wijsheid voorbij te willen gaan want zij wijden een heel artikel aan de risico's van het Fed-beleid. Uit de inleiding een typering die je vier jaar geleden op het stempeltje “gekke Henkie” kwam te staan:

Comparing the Federal Reserve to a rehab clinic offering addicted investors a synthetic high has been a favorite of Wall Street wags ever since the first round of Fed stimulus nearly four years ago. The punch line is that you always need more and more to get the same high and each bout of euphoria is followed by a crashing comedown.

After the frenetic reaction brought about by the announcement of the Fed's latest stimulus program – $40 billion pumped into the U.S. economy each month – the coming week is likely to bring a more sober period for markets as investors digest what it means in the longer run and tu their attention to the remainder of the year. 

Opmerkelijk is de passage over het volume aan call-opties VIX voor de maand oktober: een (of meerdere) partijen speculeren op zeer veel turbulentie in oktober. Reuters schrijft:

The most actively traded VIX calls on the Chicago Board Options Exchange were October calls with a strike price of 60. Those also had the highest open interest. The VIX would need to rocket more than 300 percent by mid-October, hitting its highest level in about four years, for that trade to break even.

[..] “Somebody's really playing a disaster by October,” said Salamone. “If they're looking for something that big, that is not a portfolio hedge because that would be a lot of downside in the market before that hedge would actually kick in.”

• Lees verder: A comedown may be waiting after Fed high (Reuters)

New York Times: Fed-beleid helpt Main Street niet
De kritiek op de Fed komt niet alleen uit (monetair) conservatieve hoek maar ook uit linkse hoek. Dealbook van de New York Times vat de conclusie voor Main Street samen aan de hand van cijfers. De rente is nagenoeg 0, maar leningen op bijvoorbeeld credit-cards 12%. De rente op hypotheken? Aankopen door de Fed van hypotheeksecuritisaties hebben de rente omlaag gedreven tot 2,2%, maar komt die ook aan bij mensen die met geleend geld een huis willen kopen? De rente op 10-jaars Amerikaans staatspapier? Gedaald van 4,2% in 2005 naar 1,87%. Gevolg? Pensionados behalen minder rendement op hun 401k.

De conclusie ligt voor de hand: de lage rente komt niet aan bij de burger maar blijft hangen bij banken. De gevolgtrekking is desalniettemin gevaarlijk. Er wordt namelijk gespeculeerd over manieren waarop de Fed banken kan dwingen om een lagere rente door te berekenen. Ik noem dat bewust gevaarlijk want voor je het weet worden banken gedwongen om verlies te lijden en geld te verstrekken aan mensen die het echt niet kunnen betalen. En kijk dan niet raar op als er nieuwe zeepbellen ontstaan die tot nieuwe ellende zullen leiden.

Hoe dan ook heeft Dealbook oog voor hetgeen men een “stealth bailout” van Wall Street noemt. De winsten van banken worden door het extreem lage rentebeleid gesubsidieerd en dat gaat ten koste van spaarders en Jan met de pet op.

• How Much Does the Fed’s Plan Really Help Main Street? (Dealbook/NY Times)

Snel Europees bankentoezicht stuit op verzet
Duitsland, Nederland evenals niet eurolanden Denemarken en Zweden (Groot-Brittannië doet hoe dan ook niet mee) hebben grote bedenkingen bij het instellen van een Europese bankenunie. De termijnstelling van 1 januari 2013 komt wel heel erg vroeg. Frankrijk wil haast maken en liet bij monde van de minister van Financiën Moscovici weten dat uitstel een vergissing zou zijn. De Franse haast is begrijpelijk want Frankrijk heeft nogal wat grote systeembanken waarvan de solvabiliteit in twijfel getrokken kan worden. En als voor Franse banken een Europees vangnet wordt opgetuigd, dan heeft Frankrijk weer een Europees potje gevonden die zij niet hoeven om te slaan over de Fransen..

• EU Bank Plan Hits Roadblock (Wall Street Joual)

Klein leed en goud
Het gebeurt overal ter wereld: mensen die in eenzaamheid overlijden en pas na dagen of soms zelfs weken dood gevonden worden. Het gebeurde in de Amerikaanse staat Nevada waar een kluizenaar dood gevonden werd. Daarbij deden de autoriteiten een opmerkelijke vondst die de zin: “he had to use a wheelbarrow” een hele nieuwe dimensie geeft..

Via FOFOA:

“CARSON CITY, Nev., Sept. 16 (UPI) — A Nevada recluse left behind a stunning treasure when he died this spring — officials say they discovered $7 million in gold bars and coins in his home.

Walter Samasko Jr. died in his Carson City home in May. His body wasn't found until June after his neighbors complained of the odor emanating from the house. That's when the gold was found stored in his house and garage, the Las Vegas Sun reported Sunday.

Carson City Clerk Alan Glover used a wheelbarrow to schlep the gold, which included coins from Mexico, England, Austria and South Africa dating to 1872, to his truck for the trip to a safe location.”

• Lees verder: Gold hoarder dies alone – RIP Walter Samasko Jr. (FOFOA)

Pimco's Bill Gross

Bron: Zero Hedge

Tot slot.
In de categorie “het zal je maar gebeuren“..

Nieuws uit Nederland

Een overzichtje QE3 berichten Nederlandse media
De 'plain vanilla' analyses bij de collega's:

• Fed komt met derde opkoopronde (FD)
• Beanke: vrij grote consensus over QE3 (RTL-Z)

Onderstaande bericht op NU.nl is het werk van het ANP. En zoals u weet, ik ben geen fan van het werk van de economisch redacteur.

De kracht van de suggestie wordt wel heel apart invulling gegeven. Quote: “Marktpartijen reageerden verdeeld op de plannen van de Fed en waren het er niet over eens of de maatregelen beschouwd kunnen worden als 'QE3', hetgeen staat voor de derde ronde van monetaire verruiming”. “Dit is geen grootschalige QE3. De Fed heeft grote flexibiliteit voor zichzelf gecreëerd met deze stap”, aldus een obligatiebelegger in San Diego.

Geen grootschalig QE3? Het is maar net hoe je dat bekijkt (zie mijn eerdere analyse). Ondertussen gaat het copy-pasten van buitenlandse media bij het ANP rustig door..

• Fed bezorgd over arbeidsmarkt (NU.nl)

ECB dwingt Spanje tot een gang naar het IMF
De Spaanse minister Rajoy liet in diverse media duidelijk weten geenszins van plan te zijn om meer te doen om het Spaanse huishoudboekje op orde te brengen. Steunaankopen van de ECB volstaan liet hij weten.

Het mag natuurlijk niemand verrassen dat hij een poging heeft gewaagd. Echter, zoals ik wel vaker heb gesteld is de ECB in Europa het slot op de deur. Zij voorkomt dat politici andermans geld gebruiken voor onhoudbare uitgaven. De ECB heeft de uitspraken van de Spaanse premier gehoord en slaat terug: de ECB is met het IMF in onderhandeling over een steunpakket van €300 miljard aan Spanje. Via het Financieele Dagblad:

De Europese Centrale Bank (ECB) onderhandelt met het Inteationaal Monetair Fonds (IMF) over een steunpakket voor Spanje van mogelijk € 300 mrd. De centrale bank wil zeker stellen dat het IMF meedoet, ook financieel. Alleen met een volledige deelname van het IMF vertrouwt de ECB erop dat aan Spanje stevige condities voor bezuinigingen en hervormingen worden gesteld.

Dat zeggen goed ingevoerde bronnen rond de onderhandelingen tegenover deze krant. ‘Er zijn informele gesprekken gaande tussen de ECB en het IMF’, aldus een ingewijde. ‘De ECB werkt een raamwerk uit voor het nieuwe programma voor de opkoop van staatsobligaties en daar hoort strikt toezicht van het IMF bij.’

Op welke termijn deze gedeeltelijke Spaanse bailout een gegeven is wordt niet duidelijk. Wordt dus ongetwijfeld vervolgd.

• ECB dwingt Spanje tot acceptatie IMF-eisen (FD)

De Spaanse minister van Financiën liet overigens weten te wachten met een steunaanvraag totdat er meer duidelijkheid bestaat over het aankoopprogramma van de ECB. De Spaanse minister kan beter zijn secretaresse vragen ruimte in te plannen voor een gesprek met de ECB en het IMF..

• Spanje wacht met steunaanvraag, wil meer details obligatieplan ECB (RTL-Z)

Griekenland
Een derde bailout is nodig om Griekenland te 'redden' (en dat blijft zo, totdat een herwaardering van goud een nieuwe ronde van steun grotendeels overbodig maakt). Hoe dan ook houdt het niet over met problemen in Griekenland, maar dat weten we al heel erg lang.

Bottom-line? Binnen dit financiële stelsel is er voor Griekenland geen enkele oplossing. Een default zou het land decennia terugwerpen in de tijd en het zou Europa en de euro grote schade berokkenen. Bovendien zou het Griekenland belonen voor jarenlang wanbeleid. Laten we dit laatste vooral niet vergeten want de “IJslandse” oplossing werkt maar het schuift de onbetaalde rekening als een verlies door naar spaarders in andere landen. Desalniettemin zal de komende maanden wederom beheerst worden door het alsmaar door etterende probleem dat Griekenland heet.

• 'Griekenland heeft derde steunpakket nodig' (RTL-Z)
• IMF Official Sees Need for More Greek Aid (Wall Street Joual)

Minister Jan-Kees de Jager van Financiën liet weten dat hij en zijn collega ministers het rapport van het IMF zullen afwachten.

• 'Ministers nemen geen beslissingen over Griekenland' (NU.nl)

In ander nieuws:

• 'Brics zijn beleggingsramp en marketingconcept' (RTL-Z)
• Oud-informateurs: sluit een akkoord op hoofdlijnen (FD)
• Japan wil alle kecentrales sluiten (NOS)

Nieuws uit buitenlandse media

Mario Draghi: “Sollte mich der Bundestag einladen, komme ich gee”
In gesprek met de Süddeutsche Zeitung liet ECB-president Draghi weten graag in te gaan op een uitnodiging van het Duitse parlement om het ECB-beleid te verdedigen en toe te lichten. Althans, mocht die uitnodiging er komen. Via NU.nl werd de passage benadrukt waarin Draghi aangaf dat de aangekondigde maatregelen nu al zijn vruchten afwerpt (de rente in Italië is bijvoorbeeld aardig gedaald). De disclaimers die Draghi hier echter bij plaatste werden gemakshalve weggelaten en dat wekt m.i. een onjuiste indruk. Draghi ging namelijk expliciet in op de aangekondigde maatregelen en zei daar het volgende over:

Kritiker fürchten dagegen, die Steuerzahler könnten Hunderte Milliarden Euro verlieren, falls Staaten wie Italien oder Spanien ihre Anleihen nicht zurückzahlen. Draghi versuchte, solche Bedenken zu zerstreuen. “Insgesamt haben wir die Risiken im Griff”, sagte er. Auflagen zum Sparen und Reformieren, welche die Länder einhalten müssten, seien die beste Versicherung gegen Risiken. “Nicht zu handeln, wäre viel riskanter.” Den Krisenlände drohe ein Teufelskreis, aus dem sie sich auch durch gute Wirtschaftspolitik nicht mehr befreien könnten. Steigende Anleihenrenditen verschlimmerten die Lage, was die Renditen noch weiter steigen ließe. Deshalb müsse die Notenbank handeln. “Die Finanzmärkte müssen wissen, dass der Euro irreversibel ist.”

Voor lezers die de Duitse taal niet machtig zijn een korte samenvatting:

“Op de kritiek dat de risico's van honderden miljarden staatsobligaties de ECB naar zich toetrekt, antwoordt Draghi dat de risico's beheersbaar zijn. Hervormingen en bezuinigingen die voorwaarden zijn, zijn de beste verzekering tegen die risico's. Niet handelen zou veel riskanter zijn. Crisislanden die een hervormingsbeleid voeren hebben een steun in de rug nodig om zich uit deze situatie bevrijden. Stijgende rente verergeren de positie die [vervolgens] de rente verder doet stijgen. Daarom moet de centrale bank handelen. “De financiële markten moeten weten dat de euro onomkeerbaar is”.

Het hele interview verschijnt vandaag in de papieren versie van de krant en ik vermoed dat – zoals gebruikelijk is bij alle interviews van ECB-bestuurders – het interview pas in de loop van vandaag ook bij de ECB op haar website verschijnt. Dat is nu nog niet het geval en derhalve zijn we aangewezen op een verkorte versie op de website van de Suddeutsche Zeitung.

• “Sollte mich der Bundestag einladen, komme ich gee” (Süddeutsche Zeitung)

Grafieken Zero Hedge plaatsen QE3 in juiste perspectief
Extrapolatie!! Zero Hedge rekende de gevolgen van QE3 door en dat levert heerlijke grafieken op.

Bron: Zero Hedge

De projectie van de toename in de balans van de Fed. Het balanstotaal loopt naar verwachting op naar $4 biljoen:

Met name de onderstaande grafiek die de balans van de Fed uitdrukt als percentage van het Amerikaanse bruto binnenlands product spreekt boekdelen. Zero Hedge schrijft treffend:

Another way of visualizing this is how many assets as a percentage of US GDP the Fed will hold on its books. Currently, this number is 18%. By the end of 2013, the Fed's historical flow operations will be accountable for 24% of US GDP.

Why is this important? Simple: when the time comes for the Fed to unwind its balance sheet, if ever, the reverse Flow process will be responsible for deducting at least 24% of US GDP at the time when said tightening happens. If ever.

Bron: Zero Hedge

Leestip: Matt Stoller's boekrecensie over “Carbon Democracy”
Met buitengewoon veel plezier heb ik Matt Stoller's boekrecensie over het onlangs verschenen boek “Carbon Democracy: Political Power in the Age of Oil” van Tim Mitchell gelezen. Deze boekrecensie kan ik u van harte aanraden want het plaatst veranderende economische en democratische ontwikkelingen in het perspectief van energie-bronnen.

In mijn studententijd ging mijn aandacht naar dit onderwerp veelvuldig uit en de inhoud van het artikel resoneert met de inzichten die er over de Nederlandse gouden eeuw te geven zijn. Daar waar de Nederlandse gouden eeuw niets te maken had met kolen of olie, begon die wel degelijk met het aanwenden van een energiebron: wind. Toen in Nederland molens niet alleen werden gebruikt voor het malen van granen (of voor de aanleg van polders) maar tevens voor het zagen van hout, hout dat onder andere uit Scandinavië geïmporteerd werd, ontstond er een gigantische economische groei die de gouden eeuw maakte tot wat die werd. Door de inzet van windmolens werd er een enorme voorsprong genomen op de ons omringende landen wat betreft de zeevaart. En zeevaart en handel gaan hand in hand samen.

Matt Stoller gaat in zijn recensie in op de energiebronnen die hierop volgden, kolen en olie en de politieke en economische belangen die bij de transitie van kolen naar olie speelden. Dat levert een buitengewoon interessant artikel op waarin hij tal van bijzondere inzichten naar voren brengt. Voor de nabije toekomst is deze materie ontzettend belangrijk want iedereen kan bevroeden dat de komende decennia gekenmerkt zullen worden door een nieuwe energietransitie (denk hierbij ook aan de Kondratieff-golven). Deze transitie zal in grote mate de wereldeconomie en (geo)politieke verhoudingen beïnvloeden.  

Aanrader!

• How Coal Brought Us Democracy, and Oil Ended It: Lessons from the New Book “Carbon Democracy” (Naked Capitalism)

Tot slot.
QE3 is een feit. Niet dat we het vieren, maar we kunnen deze belangrijke historische gebeurtenis wel opsieren met muziek.

Het onderstaande liedje heb ik één keer eerder geplaatst maar dit zal ik deze keer aanvullen. Laat ik beginnen met “Strict Machine” van Goldfrapp. De achterliggende gedachte erbij is de vraag naar welk liedje Ben Beanke zou luisteren als hij 'high on hopium' is?

Wat mij betreft is dat “Strict Machine” van Goldfrapp:

En dan dit keer ter aanvulling nogmaals Goldfrapp, maar dan met een begeleidende grafiek van FOFOA: “Orbital Launch”:

Zie voor de toelichting van de grafiek / Bron: FOFOA

En met die gedachte in het achterhoofd en met een knipoog, nogmaals Goldfrapp: “Rocket” 😉

 

 

Via CNBC de snoeiharde kritiek van voormalig Fed-Goveor Mike Warsh.

Deel 1:

Deel 2:

Deel 3:

Deel 4:

Nieuws uit Nederland

Verkiezingsuitslag
De zetelverdeling (via NOS Teletekst):

Bij mij heerst vooral opluchting over de uitslag. De geldpers minnende SP en de anti-Europese wensen van de PVV hebben geen potten kunnen breken. Nederland heeft gesproken en mijn inziens ervoor gekozen vooral niet de eigen ruiten in te gooien. De formatie zal nog wel eens lastig kunnen zijn maar als de VVD nou een fiscale 0-lijn inbrengt en de PvdA een meer eerlijke verdeling van de welvaart dan zie ik een eerste opening. Bovendien zie ik de nodige mogelijkheden voor drastische hervormingen van de woningmarkt. Maar goed, dat is voor later zorg.

Nederland geeft bovendien een duidelijke voorkeur aan een premier aan de rechterzijde van het politieke midden en dat is wat mij betreft een uitgesproken voorkeur voor een kleinere overheid met een kleiner gat in de hand. En met name de steun voor Europa – zij het dat die voorwaardelijk is en zal blijven – is een duidelijk signaal van de Nederlandse burger over het gevoerde beleid: zonder Europa komt er geen oplossing voor de onderliggende oorzaken van deze crisis.     

Knot: 'Gok op hogere rente is illusie'
Klaas Knot geeft een zeer helder signaal af: beleggers hoeven niet te verwachten dat de rente omhoog zal gaan. Knot zei dit gisteren op een bijeenkomst van pensioenfonds bestuurders. Knot zei (via het FD):

Een belangrijke reden dat de rente volgens Knot ‘nog lange tijd laag zou kunnen blijven’, is het afbouwen van schulden door zowel banken, gezinnen als overheden. ‘Dit remt de economische groei.’ Knot noemde het voorbeeld van een gezin dat meer aflost op de hypotheek en zich daardoor geen nieuwe auto kan veroorloven. Volgens de DNB-president leidt deze schuldenafbouw tot zwakke vooruitzichten, waar een relatief lage korte rente bij past.

Klaas Knot toont zich wederom een eerlijk man. Bij Knot's conclusie zou ik eraan willen toevoegen dat de lage (en reële negatieve) rente waarmee pensioenfondsen worden geconfronteerd voor alle spaarders geldt. Rendement wordt elders gemaakt, zoals in de kluis op het Frederiksplein (zie hier voor de foto's)..

• Knot: 'Gok op hogere rente is illusie' (FD)

Constitutionele hof Duitsland vertraagt ESM

Het ESM is volgens het Duitse constitutionele hof in Karlsruhe in lijn met de Duitse grondwet. Maar met de gestelde randvoorwaarden die zij geformuleerd heeft, heeft het hof een nieuwe barrière opgeworpen. Dat lezen we in een uitgebreid artikel in het Financieele Dagblad waarin gewezen wordt op de noodzaak om deze voorwaarden vast te leggen: “Berlijn blijft te allen tijden beslissen over financiële steun”. Een aanvullend Europees verdrag lijkt door de uitspraak noodzakelijk te zijn geworden. In dat nieuwe Europese verdrag zou vastgelegd moeten worden dat Duitsland niet voor méér dan €190 miljard garant zal staan; pas daaa kan president Wulf de wet die de Duitse ratificatie van het ESM regelt definitief ondertekenen.

Conclusie? Duitsland behoudt via de 'rode rechters' in Karlsruhe de druk op perifeer Europa en de Franse hang naar het inzetten van de geldpers.

De juridische achtergronden kunt u bij het FD erop nalezen. De uitspraak van het Bundesverfassungsgericht kunt u hier in het Duits lezen en hier in het Engels.

• Mogelijk nieuwe barrière voor ESM-fonds (FD)

Leestip

• Gerrit Zalm: de bankier die weg had gemoeten (FTM)

In ander nieuws

• Italië leent tegen laagste rente in 2 jaar (RTL-Z)
• Olie-export Iran fors lager door sancties (NU.nl)

Nieuws uit buitenlandse media

Zero Hedge en de koers van Europa
Dat Zero Hedge er wat betreft de euro naast zit heb ik al vaker benadrukt. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat in Europa de geldpers niet aan staat en dat zit er ook echt niet in. Zelfs met de nieuwe maatregelen die de ECB heeft aangekondigd is er geen sprake van monetaire financiering van Europese staatsschulden. Dat levert Zero Hedge een probleem op want hoe kun je de uitspraken van de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble in de juiste context uitleggen?

Om de vraag te beantwoorden: niet dus. Het gehanteerde sarcastische commentaar is desalniettemin zoals gebruikelijk de moeite waard.

Bron: Zero Hedge

Collateral transformation
Deze week kwam ik het eerder tegen bij de analyse van Yves Smith (zie: Naked Capitalism) over de averechtse werking van het reguleren van Wall Street. Met name op het vlak van derivaten gaat er het nodige mis. Here we go again, zult u waarschijnlijk denken en dat zou u geheel terecht doen. Via de blogosphere een zeer scherp commentaar:

“The way it works is that “collateral transformation” desks at the big bank will take crappy assets from big investors who are required to post more collateral against losing derivatives positions and exchange them for Treasuries.  The crap assets will be assessed some kind of discounted value, so if you need $100 million in Treasuries to post as collateral, you might have to come up with $120 million of “assessed” value in the crap assets.  Does this sound at all familiar?  Hint: AIG, Bear Steas, Lehman, etc.  

In reality, “collateral transformation” is just fancy name for hypothecation.  In other words the big Wall Street banks will find Treasury bonds that can be posted as collateral and charge the counterparty a nice fee for this.  Theoretically the Treasuries can't come from customer accounts, but we saw with MF Global just how rigid this law tued out to be.  This is adding another layer of hypothecation in the financial market Ponzi scheme, only the collateral being posted to “back” the hypothecated Treasuries will crater in value in a bad market and there will be massive losses.  The fact is, Wall Street has taken the MF Global/JP Morgan model for collateral posting and injected it with steroids.  You can thank the Obama Govement for enabling and allowing this.

Aanrader!

• MF Global on steroids (Truth in gold)

Zilver en een aanstaande short squeeze?

Indien de video niet automatisch laadt, dan kunt u deze bij CNBC bekijken. Dit is niet het enige geluid annex gerucht over een short-squeeze in zilver. De collega's van Slim Beleggen hebben een interessante analyse online gezet die u hier kunt bekijken. 

Grafiek: het 'herstel' van de Amerikaanse huizenmarkt..

 

Tot slot.
Als de mensheid minder bezig was zichzelf vanwege opportunistische eigen belangen de veieling in te speculeren, dan zouden we ons kunnen concentreren op zaken die veel meer de moeite waard zijn.

Als we konden kiezen tussen giga-bailouts voor bankiers of het onderzoeken van het heelal dan is de keuze snel gemaakt..

De Standaard (België):

 

Spiegel (Duitsland), zie halverwege links: “Rechtspopulist Wilders verbucht herbe Verluste”.

 

De Frankfurter Allgemeine Zeitung (Duitsland): “Grosse Verluste für Rechtspopulisten”

Bild (Duitsland): “Holland wählt Europa”

France24 (Frankrijk): “Dutch pro-European parties sweep vote”

 

Financial Times (Groot-Brittannië): “Dutch voters reject eurosceptic fringe”

 

BBC (Groot-Brittannië): “Pro-Europe parties win Dutch Vote”

Telegraph (Groot-Brittannië): “Dutch election: Liberal and Labor politicians expected to form fractious coalition”

 

Bloomberg (Verenigde Staten): “Dutch Voters Buck Euro Debt Crisis to Re-Elect Rutte as Premier”

 

Wall Street Joual (Verenigde Staten): “Dutch incumbent hilds slim lead”

 

Xinhua (China): “Dutch party VVD wins general election”

 

 

 

 

 

Nieuws uit Nederlandse media

Duits Bundesverfassungsgericht: ESM onder voorwaarden akkoord
Via RTL-Z: “Duitsland mag, zij het onder voorwaarden, deelnemen aan het Europees Stabiliteits Mechanisme (ESM), het permanente vangnet voor zwakke eurolanden. Het Constitutionele Hof in Duitsland heeft dat woensdag bepaald. De rechters, die besluiten en wetten toetsen aan de Duitse grondwet, hebben zich over de zaak gebogen na klachten van duizenden Duitsers die bang zijn dat hun land te veel van zijn soevereiniteit prijsgeeft.”

Via FT Alphaville:

GERMAN CONSTITUTIONAL COURT SAYS REJECTS COMPLAINTS AGAINST ESM/FISCAL PACT AS LARGELY UNFOUNDED
GERMAN CONSTITUTIONAL COURT SAYS ALLOWS RATIFICATION OF ESM/FISCAL PACT UNDER CERTAIN CONDITIONS
COURT SAYS GERMANY MUST ENSURE GERMAN LIABILITY TO ESM DOES NOT EXCEED 190 BLN EUROS WITHOUT APPROVAL OF LOWER HOUSE OF PARLIAMENT
COURT SAYS BOTH HOUSES OF GERMAN PARLIAMENT MUST BE INFORMED ABOUT ESM DECISIONS
GERMAN COURT SAYS REJECTS COMPLAINT AGAINST ECB BOND BUYS

Bij Bloomberg lezen we een soortgelijke conclusie als bij de eerste berichten bij Spiegel en dat is dat één van de gestelde voorwaarden een plafond betreft op de Duitse noodhulp. Bij Spiegel werd er gerept over €170 miljard, bij Bloomberg €190 miljard. Wat vooralsnog onduidelijk blijft is de onderbouwing van die voorwaarde.

Wordt vervolgd.

• Live from Karlsruhe… It’s a ja with some buts (FT Alphaville)
• Duits Hof: onder voorwaarden akkoord met ESM (RTL-Z)
• Germany Can Ratify ESM Fund With Conditions, Court Rules (Bloomberg)

Wolfgang Schäuble: schuld VS ‘veel te hoog’
De Duitse minister van Financiën windt er geen doekjes om: “In de aanloop naar de verkiezingen is er grote onzekerheid over de stappen die de Amerikaanse regering zal zetten in het aanpakken van de schulden, die veel te hoog zijn”.

Het FD schrijft ter inleiding dat Schäuble daarmee de Verenigde Staten van repliek dient na talloze opmerkingen die de Amerikaanse overheid heeft gemaakt over de Europese schuldencrisis. Deze constatering mag niet als een verrassing komen want Europa wordt in Amerikaanse media op basis van oneigenlijke argumenten de maat genomen.

Terwijl de Verenigde Staten de weg van de minste weerstand verkiest boven het nemen van financieel pijnlijke maatregelen, krijgt Europa het verwijt niet hetzelfde te doen als de Amerikanen: printen.

• Schäuble: schuld VS ‘veel te hoog’ (FD)

Deutsche Bank zet in op kleinere bank, verhoging van buffers
Grootbank Deutsche Bank gaat activiteiten afstoten en bezittingen verkopen. De twee nieuwe co-CEOs Juergen Fitschen en Anshu Jain willen op deze wijze het kekapitaal verhogen van 7% naar 10% in 2016. Aandeelhouders kunnen rekenenen op minder dividend maar krijgen in ruil daarvoor een aandeel in een sterkere bank voor terug. Ook hier kan een verschil gezien worden met de strategie in het bankwezen aan de andere kant van de oceaan.

• Deutsche Bank maakt schoon schip (FD)

Moskou doet nieuwe zet in Gazprom-kwestie
Via NU.nl: “Bedrijven die voor Rusland van belangrijk zijn, moeten voortaan toestemming vragen aan het Kremlin of zij informatie mogen verstrekken aan mededingingsautoriteiten in het buitenland.”

President Putin wil niets weten van het Europese onderzoek naar de praktijken van Gazprom en trekt de controle naar zich toe. Per decreet heeft hij deze nieuwe wet ingevoerd en daarmee blijkt maar weer eens dat Putin het geopolitieke machtspel omtrent de energievoorraden op het Euraziatische continent keihard speelt.

• Moskou doet nieuwe zet in Gazprom-kwestie (NU.nl)

Bailout AIG winstgevend?
De bailout van de Amerikaanse verzekeringsgigant AIG lijkt een winstgevende ondeeming te zijn geweest: “VS verdient 15 miljard aan redding AIG”. Zo luiden de koppen in diverse media. Dergelijke positieve conclusies worden vaker door overheden gepresenteerd, maar wij houden een slag om de arm. Het blijft de vraag of AIG in veilige haven is.

• VS verdient 15 miljard aan redding AIG (NU.nl)

Nieuws uit buitenlandse media

Barroso: ECB moet toezien op alle Europese banken
Commissie-voorzitter Manuel Barroso heeft in het Europees parlement de plannen voor het Europese bankentoezicht toegelicht. Het voorstel van de Europese Commissie is om alle banken onder het toezicht van één toezichthouder te plaatsen waarbij de ECB de centrale rol speelt. Het voorstel heeft drie peilers:

1) De ECB moet de bevoegdheid krijgen om alle banken in de eurozone te monitoren evenals banken in de andere EU-landen. Een Europees verdrag zal dit moeten regelen.
2) Er zal een fonds opgericht worden om banken te ontmantelen die niet voldoen aan gestelde kapitaalseisen. Dat betekent dat er een constructie komt die voorziet in een ordentelijke afwikkeling van niet-levensvatbare banken.
3) Er zal een Europees deposito-garantiestelsel komen om spaargelden te beschermen.

De Commissie presenteert een Europees garantiestelsel als een manier om spaargelden te beschermen, maar een belangrijker motief betreft het tegengaan van kapitaalvlucht. Afgelopen week bleek dat via het Target2-systeem de onbalans verder was opgelopen en dat duidt erop dat grote sommen geld uit zuidelijke landen worden overgemaakt naar banken in noord-Europa en dat zet de bankensector in Zuid-Europa verder onder druk.

Met name het voorstel om tot een Europees deposito-garantiestelsel te komen zal de gemoederen de komende weken gaan bezighouden. Eveneens kunnen we schrijven: wordt vervolgd.

• EU's Barroso: ECB should oversee all banks in banking union (Reuters)

Systeemrisico's Amerika: regulering werkt averechts
Yves Smith van Naked Capitalism is scherp in haar laatste analyse over het Amerikaanse toezicht op 'too big to fail' banken en de regulering van derivaten. Haar conclusie? Hetgeen via regulering getracht wordt te voorkomen wordt er juist door in hand gewerkt.

Uit de inleiding:

In an perverse case of synchronicity, one headline last night touted regulatory efforts to address systemic risk as another highlighted bank efforts to increase it. And the ongoing efforts of banks to expand risk creation is no accident. As Andrew Haldane of the Bank of England has pointed out, the payoffs to bank employees are like an option: they have capped downside (annual paydays and no clawbacks) and considerable upside. The way to increase the value of an option is to increase volatility. And the financial services industry has and continues to be in the position of generating endogenous risk via leverage, complexity, and opacity.

Lees verder: Quelle Surprise! Regulatory Measures to Reduce Systemic Risk Are Proving to Be Ineffective, Possibly Counterproductive (Naked Capitalism)

Te koop: het Amerikaanse politieke systeem

Tot slot.
Altijd leuk: FAILS.

In juli was het tekort op de handelsbalans van de VS $42 miljard, een kleine stijging ten opzichte van de $41,9 miljard in juni. Economen hielde rekening met een groter handelstekort, namelijk $44 miljard. Dat de stijging toch lager uitvalt komt door een lagere olieprijs, aldus Reuters. De export naar de 27 landen van de Europese Unie zakte in juli met 11,7%, waarbij de maandelijkse export naar Duitsland zakte tot het laagste punt sinds februari 2010. De daling van de export naar de Europese landen brengt het handelstekort van Amerika met de EU naar het hoogste punt sinds oktober 2007.

De afgenomen vraag naar Amerikaanse producten in de EU is voor een deel te verklaren door de Europese schuldencrisis, waardoor zowel burgers als overheden hun uitgaven omlaag brengen. Daar komt bij dat de Europese munt in juli relatief zwak stond ten opzichte van de dollar, waardoor het voor Europese bedrijven minder aantrekkelijk was om goederen te importeren van buiten de muntunie.

De VS wist ook minder goederen te exporteren naar andere handelspartners, zoals Canada, Japan en landen op het Zuid-Amerikaanse continent. ''Het wereldwijde handelsvolume is aan het afnemen vanwege de zwakkere wereldeconomie. De problemen in de VS zijn echter niet zo estig en geven geen rem op de economie'', aldus econoom Pierre Ellis van Decision Economics in New York. Het Amerikaanse handelstekort kan volgens analisten de komende maanden nog verder oplopen, als gevolg van een stijgende olieprijs, de relatief sterke dollar en een stijgende consumentenbestedingen (meer import).

De totale Amerikaanse export in de maand juli was $183,3 miljard groot, een daling van 1% ten opzichte van een maand eerder, toen een nieuw record bereikt werd. De export van voeding en dranken steeg in juli naar een all-time high door de hogere voedselprijzen. Door de droogte in de VS valt de oogst tegen en zijn de prijzen van mais, tarwe en soja op de wereldwijde markt flink gestegen. De totale import bedroeg in de maand juli $225,3 miljard. De olieprijs drukte dit cijfer een beetje, want de gemiddelde prijs waartegen de VS in juli olie kon importeren was $93,83 per vat. Dat was de laagste prijs sinds maart 2011.

China is nog altijd een belangrijke handelspartner voor de VS, want in juli werd een recordbedrag van $37,9 miljard aan goederen en diensten ingevoerd, waarmee het handelstekort met China steeg tot een record van $29,4 miljard. De export van Amerikaanse goederen en diensten richting China groeide van juni op juli met slechts 0,4% tot $8,6 miljard.

Bron: Reuters

Tekort handelsbalans VS loopt weer op (grafiek via Calculated Risk Blog)

Amerikaanse handelsbalans laat sinds 1976 vrijwel uitsluitend tekorten zien (grafiek via Calculated Risk Blog)

Nieuws uit Nederland

Albert Heijn wendt marktmacht aan om marges toeleveranciers af te romen
Via het FD: Het is voor het eerst dat Albert Heijn overgaat tot een eenzijdige verhoging van de korting die het als grote afnemer van zijn leveranciers krijgt. De detailhandelaar verhoogt de korting per maandag 17 september met 2 procentpunt.

Een betrokkene wijst erop dat de maatregel vooral kleinere levensmiddelenfabrikanten treft. ‘Dit is te gek voor woorden. U wilt niet weten wat voor paniekerige telefoontjes ik krijg. Familiebedrijven die leveren aan Albert Heijn maken een rendement van 1 tot 2%. Die schieten meteen in het rood.’

Albert Heijn wendt met deze uitzonderlijke stap haar marktmacht aan om de marges van toeleveranciers af te romen en in eigen zak te steken. Albert Heijn moet gewoon centjes verdienen net zoals alle andere supermarkten, maar indien de gefragmenteerde macht van toeleveranciers gebundeld zou zijn dan zou er een tegenwicht zijn die Albert Heijn verhindert om deze marktmacht te gebruiken, of misbruiken zoals u wilt. De toeleveranciers zouden bijvoorbeeld kunnen dreigen om niet langer aan Albert Heijn product te leveren. Dit gaat echter niet want met name kleine toeleveranciers zouden snel door hun reserves heen zijn en dat biedt AH de mogelijkheid om te kijken wat zij binnen kan harken.

Wat mij betreft is dit een voorbeeld van hoe concurrentieverhoudingen scheef gegroeid zijn en daar is maar één oorzaak voor aan te wijzen: een op synthetisch krediet gebaseerde economie.

• Albert Heijn laat fabrikant betalen voor eigen expansie (FD)

Mas Servezza
Van onze SNS-correspondent..

Ons spaans gaat niet veel verder dan “mas servezza por favor” dus toen Minister President Rajoy is gisteren op de spaanse TV kwam hebben we de tolken moeten vertrouwen. Blijkbaar heeft hij gezegd dat hij geen inmenging wil van de EU over hoe er bezuinigd moet worden. Dat er bezuinigd moet worden is wel duidelijk maar de invulling hiervan vindt hij een binnenlandse aangelegenheid. “If there is one area I won't touch, it is the pensions because the pensioner is the most fragile person.”
————
Bill Gross laat van zich horen: Reflatie staat op de agenda en steilere yieldcurves in het verschiet. Logisch, nu nog zien of de markt dat ook zo ziet. De amerikaanse forward swapmarkt laat zien dat er consens is dat Fed Funds tot 2015 erg laag blijven. Een versteiling van de curve zou uit het lange eind moeten komen. Ook dat lijkt niet onlogisch.
————-
Het Duitse constitutionele hof laat weten dat het misschien meer tijd nodig heeft om over de legitimiteit van het ESF te oordelen want parlementslid Peter Grauweiler (kamp Merkel) heeft op het laatste moment een bezwaar ingediend omdat de uitwerking van de directe ECB transacties (opkopen staatsschuld) moet worden meegewogen in de beoordeling. Dat lijkt ons normaal en zien niet in waarom het hof daar meer tijd voor nodig zou hebben, behalve dan om stempeltjes te zetten en de aanvraag zu ordnen.Vandaag horen we of er uitstel komt. Het is een precaire zaak want 53% van de duitsers wil niet dat ESM er komt maar de Bundestag heeft het met een dikke meerderheid aangenomen. Niet dat het hof zich bezighoudt met politiek, maar het wordt wel meegezogen.
————-
Om 9 uur stelt de Agent van het Ministerie van Financiën het loket van de 2.25% Nederland 2022 open voor inschrijving tot een bedrag van 2.5Mrd. Bij een prijs van 103.55 geeft dat een rendement van 1.85%. Nou ja, rendement, eerder een aalmoes. In Japan zullen ze dat anders zien want deze 1.85% is altijd nog een vol procent hoger dan het rendement op 10 jaar JGB's.
Gewoon om het speelveld te bepalen: bij een rendement van 0.8% heeft de 2.25% Nederland 2022 een prijs van 113.60 en dat is 9.7% hoger dan nu.
————-

Inmiddels is bekend geworden dat het Duitse constitutionele hof morgen toch uitspraak doet over de vraag of het Europese noodfonds ESM conform de Duitse grondwet is.

• Duits hof vonnist toch over ESM-fonds (RTL-Z)

Brussel maakt haast met bankenunie
Het FD heeft in aanloop naar de presentatie morgen over het Europese bankentoezicht een aardige samenvatting gemaakt wat er exact zal gaan veranderen. Morgen maken voorzitter van de Europese Commissie Manuel Barroso en eurocommissaris voor de intee markt Michel Baier, de plannen bekend. Haast is geboden want het Spaanse bankwezen staat onder grote druk.

Het FD schrijft onder het kopje “Essentiële bouwblokken”:

Toch wil de Commissie vervolgens per 1 januari 2014 ten minste alle 5400 banken in de eurozone en het liefst alle 6800 banken in de hele EU binnen het enkelvoudig toezichtsysteem brengen, waarin de ECB eindverantwoordelijk wordt en uiteindelijk bankvergunningen kan intrekken. Dat doet ze uit een oogpunt van het gelijke speelveld en omdat er anders banken onder de radar kunnen blijven die wel degelijk het hele systeem kunnen bedreigen.

Intussen moeten nóg twee essentiële bouwblokken van de bankenunie worden afgerond: de harmonisatie van depositogarantiestelsels en de wijze waarop insolvente banken worden geherstructureerd en eventueel gecontroleerd failliet kunnen gaan. De voorstellen daarvoor liggen al bij de ministerraad en zijn in de ogen van Baier de opmaat voor de omstreden onderlinge pan-Europese borgstelling.

Het is goed te constateren dat Europa inderdaad werk maakt van het ontmantelen van zieke banken. In die zin, hoe eerder hoe beter. Dat neemt echter niet weg dat de haast waarmee een Europees depositogarantiestelsel ingevoerd zal worden kan leiden tot disproportionele overdrachten van 26 eurolanden naar een land in de problemen. Tel daarbij op dat grote landen grotere banken hebben dan schuilt de duivel in de details en is er genoeg stof voor discussie.

• Brussel maakt haast met bankenunie (FD)

Subsidiegekte Amsterdam
Via de Telegraaf: Voor het eerst heeft de gemeente Amsterdam een duidelijk overzicht gemaakt van alle organisaties en projecten die jaarlijks worden gespekt. In totaal hebben de gemeente en de stadsdelen in 2011 voor 490 miljoen euro uitgedeeld.

We reppen wel eens over Havana aan de Amstel en dat doen we niet voor niets. U kunt de lijsten hier en hier downloaden en dooemen. De eerste lijst past op 52 pagina's maar die had meer pagina's kunnen omslaan ware het niet dat stadsdeel Nieuw-West de 391 subsidies die zij verstrekt als bulk had aangeleverd. De tweede lijst is 26 pagina's lang.

• Subsidiegekte schokt VVD (Telegraaf)

Nieuws uit buitenlandse media

ZIRP tot in 2015
Zero Interest Rate Policy of ZIRP is één van de vele acroniemen die deze crisis hebben opgeleverd. Het is het codewoord voor het gratis geldbeleid van de Federal Reserve. Bloomberg deed een rondje markt en de verwachting is duidelijk: ZIRP is een blijvertje; in ieder geval tot 2015. Het betekent dat de Fed in feite géén kant op kan; een hogere rente ter compensatie van het ter beschikking stellen van kapitaal zouden Amerikaanse financials en de Amerikaanse overheid niet kunnen overleven. Dat betekent dat negatieve rente, dat is een overdracht van spaarders naar schuldenaren, voorlopig dé peiler onder het beleid van de Federal Reserve zal blijven.

• Fed Stuck at Zero Into 2015 Seen in Swaps, QE Odds Reach 99% (Bloomberg)

Obama boekt 'succes': begrotingstekort 2012 lager dan 2011
Zonder enig verder commentaar. Het Amerikaanse begrotingstekort in 2011 betrof $1,27 biljoen. Het begrotingstekort van het fiscale jaar 2012 staat met nog een maand te gaan op $1,165 biljoen en zal inclusief de laatste maand hoogst waarschijnlijk gereduceerd worden tot $1,23 biljoen.

Zero Hedge presenteerde twee grafieken ter illustratie..

Bron: Zero Hedge

System D
In een prachtig artikel van Lambert Strether gaat hij in op System D, een afgeleide van “l'economie de la débrouillardise”. Wat System D inhoudt? Het benadert volledig vrije marktwerking en is vrijwel geheel gebaseerd op zelfredzaamheid en vrije in- en uittreding.

Erg mooi artikel. Aanrader!

• The Virtues of “Système Débrouiller” (Naked Capitalism)

China en de aanstaande machtswisseling
Het blijft een ontwikkeling om in de gaten te houden..

• Speculation in China On Possible Assassination Attempt on Number Two Man Xi Jinping (Jesse's Café Américain)

Tot slot.
Volgens één van de commentaren betreft het een oud filmpje, maar wij kenden deze nog niet. De beelden spreken voor zich en nu kan ook ik mij voorstellen dat vanwege de vele aanslagen men wil voorkomen dat men vast komt te zitten in het verkeer, maar op deze manier maak je zeker geen vrienden..

Nieuws uit Nederlandse media

Wellink over de ECB-maatregelen

Voor veel criticasters van deze financiële crisis blijkt Nout Wellink vaak als een rode lap op een stier te werken, maar zonder enige gêne: ja, wat Wellink zegt. De beste man geeft hier een steekhoudend commentaar.

Frans begroten: het kwartje van Kok?
In het Frankrijk van president Hollande groeit de economie minder hard dan de prognoses hoopgevend suggereerde en dat noodzaakt bezuinigingen. Zou de economie met 1,5% gaan groeien, nu blijkt de groei om en nabij de 0,8% te zijn en dat laat een gat achter op de begroting. De regering van president Hollande zal voor €30 miljard aan bezuinigingen moeten vinden om de Europese begrotingsnormen te halen. In het FD lezen we daarover:

Tijdens een televisie-interview zei de Franse president dat de aangekondigde belastingschijf van 75%  voor inkomens boven de  € 1 mln in principe voor twee jaar geldt. Als de crisis voorbij is, verdwijnt  de maatregel.

In Nederland weten we wat de betekenis is van woordje 'tijdelijk': het kwartje van Kok wordt nog steeds afgetikt..

• Franse president ziet groei tegenvallen (FD)

Lekker rustig bondje
Van onze SNS-correspondent, dit keer met een vrolijke noot tot slot. Dat is er ééntje met een heilzame werking voor de lachspieren..

Lekker rustig die bondjes. Couponnetje knippen en weer verder slapen. Als het fout dreigt te gaan dan grijpt de overheid wel in.

De markt reageert in ieder geval euforisch op de plannen van de ECB. Het is wel zo dat landen in de problemen eerst nog steun aan dienen te vragen bij ESM/EFSF met alle beloftes van dien (die Spanje bijvoorbeeld vooralsnog niet wil geven). Begin volgende maand moet een Momorandum of Understanding klaar zijn waarin deze gang van zaken wordt geformaliseerd. Hiermee zou de ECB op tijd klaar zijn om perifeer papier op te kopen. Er komt namelijk een grote aflossing aan die Spanje in de problemen zou kunnen brengen als er geen vangnet is voor nieuw papier.

Ook is het zo dat de Bundestag nog akkoord moet gaan (hebben 27% stemrecht), but markets buy the rumour and sell the fact. Overigens wijst een opiniepeiling in Spanje uit dat inmiddels 72% van de ondervraagden er van uit gaat dat een EU reddingsoperatie noodzakelijk is. Verleden maand was dat nog 62%.

Woensdag moet het duitse hof beslissen of ESM van start kan gaan, iets wat Morgan Stanley een 60% kans van slagen geeft. Uit een enquete in Der Spiegel blijkt dat 54% van de duitsers voor een blokkade door het hof is, maar ja sinds wanneer heeft het volk het voor het zeggen? Het duitse consitutionele hof staat er om bekend erg onafhankelijk te zijn en regelmatig voor verrassingen te zorgen dus commentatoren passen wel op om te voorspellen wat het hof waarschijnlijk zal gaan doen.
Het rendement op 10 jaars spaans papier is 1.2% gedaald en staat nu op ca. 5.6% (grafiek). Uitgedrukt in performance is dat 9.4% winst ten opzichte van een week geleden. Op dit moment is het rendement van 10 jaar Nederland 1.85%. Dat betekent dat 10 jaar Spanje in één week net zoveel heeft opgeleverd als wanneer men 5 jaar lang een couponnetje van1.85% bijschrijft.
————
Griekenland blijft toch ook de aandacht vragen. Volksvertegenwoordigers zijn er dit weekend niet in geslaagd om tot overeenstemming over 11.5Mrd bezuinigingen te komen. De Trojka is vandaag tegen de middag in Athene. Er wordt gestaakt dus een preciese aankomsttijd kan niet worden gegeven en bovendien staat vulkaan Santorini op het punt van uitbarsten.
————
Deze week staat er ca 15Mrd aan nieuw staatspapier in de agenda terwijl er voor 20Mrd aan rente en aflossing naar de markt vloeit. Naast Nederland en Duitsland komt ook Italië met uitgiftes van 3, 11 en 15 jaars papier.
————
Tot slot nog een vrolijke noot. Onderstaande link kregen we binnen inzake een filmpje van Mario Draghi in zijn jonge jaren:
http://i.imgur.com/XaiUx.gif

Merkel wil geen Grexit
Volgens ingewijden van Angele Merkel die met het Duitse Spiegel spraken is bondskanselier Merkel tegen een vertrek van Griekenland uit de euro. Via RTL-Z : De Duitse bondskanselier Angela Merkel is van mening dat Griekenland de eurozone in geen geval mag verlaten en is bereid het land meer bewegingsruimte te geven. [..] Volgens het bericht wil Merkel in ieder geval Griekenland geen derde hulppakket geven, omdat dat geen meerderheid in de Bondsdag zou halen. Maar ze zou wel bereid zijn de voorwaarden van de hulp aan de Grieken te veranderen. Zo kan de volgende krediettranche voor Athene worden vergroot en kan een latere lening overeenkomstig worden verkleind, aldus Der Spiegel.

Het verbaast mij helemaal niets. Ik heb er wel vaker op gewezen: de ketting is zo sterk als de zwakste schakel. Als de euro-ketting breekt dan zijn wij heel ver weg van waar we willen zijn (ook al verschillen hierover de meningen).

• 'Merkel wil geen Grieks vertrek uit euro' (RTL-Z)

Terwijl Griekenland economische schoktherapie ondergaat (de Grieken kunnen niet anders dan afkicken van synthetisch krediet), krimpt de economie in Italië en gaan de Spanjaarden er in meerderheid vanuit dat de Spaanse regering een hulpverzoek zal gaan indienen. Maar liefst 72% van de respondenten van de Spaanse krant El País gaf aan dat zij verwachten dat de Spaanse Europa in Brussel zal aankloppen.

• Sterkere krimp Italiaanse economie (NU.nl)
• 'Spanjaarden verwachten hulpverzoek' (RTL-Z)

Nieuws uit buitenlandse media

De wereld vanuit Berlijn: Spiegel inventariseert Duitse ontvangst maatregelen ECB
Het Duitse Spiegel vat bij belangrijke gebeurtenissen de meningen in Duitse media samen. Dat deed Spiegel ook naar aanleiding van de aangekondigde maatregelen van de ECB. Dat levert een zeer helder artikel op met de Duitse opinie. Zoals ik vrijdag al schreef is er geen sprake van monetaire verruiming of geldpersfinanciering; het gaat om verschuivingen en het grote probleem draait om de vraag of de ECB uit de markt kan stappen indien landen zich niet aan de gestelde hervormingen houden.

Het is dan wel geen geldpersfinanciering, maar de ECB begeeft zich op glad ijs door het inzetten van monetaire beleidsinstrumenten in fiscale aangelegenheden. En zoals Nout Wellink al wees op de risico's van het verschuiven landenrisico's van markt naar centrale bank, zo wordt dat ook in Duitsland gedaan.

Het commentaar van de Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) is scherp (vertaling Spiegel):

“Draghi has made it clear that, from now on, the ECB will only buy bonds when a crisis-hit country asks for help from the euro rescue fund or agrees to other conditions. But that promise isn't new. The would-be saviors of the euro have been insisting on structural reforms for years. The recipients of aid make promises but often do not keep them. But what will the ECB do if, say, Italy does not carry out the labor market reforms it has promised? Is it going to start selling Italian bonds? It can't if it takes its own argument seriously, that monetary policy in the euro zone no longer functions properly.”

“The central bank is getting tangled up in its own arguments because it has allowed itself to become the prisoner of politics. Since it is willing to make up for the failures of European politicians, it can not quit the bond-purchasing program.”

“The leaders of southe euro-zone countries should be happy: They can continue to borrow at low interest rates and do not need to worry about finding investors. But the northe leaders are satisfied, too, because they can hide behind the ECB and do not need to face uncomfortable questions in, say, the Bundestag (Germany's parliament) about all the additional risks that Germany is taking on. In the euro zone, there is no longer a distinction between monetary and fiscal policy.”

Hier is wat mij betreft geen speld tussen krijgen. De enige manier om politici te dwingen orde op zaken te stellen is een fiscale 0-lijn. De ECB wordt doorgaans verweten te weinig te doen, maar het tegendeel is het geval. De beeldspraak dat de ECB in gijzeling wordt genomen door de Europese politiek is er één die mijn inziens terecht is. De kritiek die geleverd wordt, moet gericht blijven op de veroorzakende partij en dat zijn en blijven politici. Bankiers valt veel te verwijten, maar het zijn politici die geen afscheid willen nemen van een mislukt economisch paradigma: meer uitgeven dan je binnenkrijgt werkt nu eenmaal voor niemand. En tekorten printen? Dat is geen oplossing maar een recept voor een verergering van deze crisis.

Het Europese leiderschap blijkt keer op keer niet in staat te zijn om hetgeen zij bijvoorbeeld Griekenland opleggen, ook aan zichzelf op te leggen. De dag dat er in heel Europa een (grondwettelijke) fiscale 0-lijn geldt – dat is een verbod op begrotingstekorten en dat is het equivalent van een verbod op onaflosbare staatsschulden – dan pas kan de Europese vlag buiten gehangen worden. Alleen dan heeft men het financiële systeem op fundamentele wijze en ten goede veranderd*.

• The World from Berlin: 'The ECB Is Doing Govements' Dirty Work' (Spiegel)

* Overigens, een herwaardering van goud is de enige manier om definitief uit het slechte schuldenmoeras te komen, maar in de tussentijd moeten (en worden ook) de fiscale spelregels aangepast zodat fiscale ontsporingen voor goed tot het verleden behoren.

Jesse over Bill Gross' liefdeverklaring voor goud

Bleek fondsbeheerder Bill Gross van 's werelds grootste obligatiefonds PIMCO eerder al de houdbaarheid van de Amerikaanse staatsschuld in twijfel te trekken en stapte hij deels uit Amerikaans schuldpapier (voor zover Pimco dat kan), nu bekent hij en publique naar goud te kijken. Gross kiest zijn momenten uit om niet de geschiedenisboeken in te gaan als fondsbeheerder die de monetaire superstorm niet heeft zien aankomen.

Ten aanzien van GLD waar Gross naar kijkt is er zoals te verwachten valt commentaar van gold bugs. Jesse schrijft treffend:

Some gold advocates of my acquaintance were complaining that Mr. Gross is looking at GLD rather than a straight up bullion purchase. I think that is a bit unrealistic given the size of his fund and the scope of the potential demand, not to mention his position in the 'financial establishment.' One must bear in mind, however, that when a whale like Bill Gross speaks, he is wearing a 50,000 watt megaphone compared to most. So we ought not to discount the importance of what he says.

And who knows, he may already be invested in GLD and is now talking his book.

But I share the distrust that some have of GLD and SLV except as a short term paper exercise. Any failure of those instruments due to malfeasance would provide a leg up for the metals that would be rather impressive.

• Bill Gross: I Am Leaning to Gold over Bonds (Jesse's Café Américain)

Must read: verhoging Amerikaans schuldenplafond was een politiek drama
De Washington Post wijdde een heel lang artikel aan het bijna 'ontploffen' van de deal tussen Republikeinen en Democraten vorig jaar om tot een verhoging van het schuldenplafond te komen. President Obama bleek tot zijn grote ergeis beperkt te worden door de Amerikaanse grondwet: het Amerikaanse congres schrijft de wetten, de President mag die ondertekenen of niet. De reden voor zijn ergeis is begrijpelijk want hij was (en is) bevreesd dat de verhoging van het schuldenplafond niet hoog genoeg zal blijken te zijn en dat voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen de discussie opnieuw op de agenda komt te staan. Het zou betekenen dat heel Amerika geconfronteerd wordt Obama's gat in de hand. En wie de cijfertjes in de gaten houdt, weet dat er een zeer reële mogelijkheid is dat het schuldplafond inderdaad voor de verkiezingen bereikt wordt.

Dat vorig jaar de spanningen hoog opliepen blijkt uit het artikel dat de Washington Post hierover schreef. President Obama moest door een stafmedewerker van de Democratische leider uitgelegd worden wat de situatie was. Hij durfde het aan om geen blad voor de mond te nemen en sprak zijn grote verbazing uit dat het Witte Huis geen plan B had. Zijn boodschap was simpel: er mocht niet verwacht worden dat er een alteatief plan zou volgen. Er zat maar één ding op: Obama zou elk akkoord moeten ondertekenen want alleen op die manier kon een financiële catastrofe afgewenteld worden.

Terwijl president Obama vraagt naar de 'onbekende' weg in het geval hij het akkoord niet ondertekent, schetst minister van Financiën Timothy Geithner het scenario van een financiële catastrofe:

Could I actually veto it? Obama asked, adopting his law professor manner. What would happen on the day of the veto? The day after?

“It would have massive effects,” Geithner said. Treasury had to conduct a bond auction in the open market in about five days, the regular Tuesday auction, with settlement on Thursday. That first auction could be a kind of tripwire, setting off a chain reaction. The federal govement couldn’t pay its bills. “Why would anyone buy U.S. bonds if it’s an open question whether we are going to have the authority to pay for them?”

Another possible outcome, Geithner said, was perhaps worse. “Suppose we have an auction and no one shows up?

The cascading impact would be unknowable. The world could decide to dump U.S. Treasuries. Prices would plummet, interest rates would skyrocket. The one pillar of stability, the United States, the rock in the global economy, could collapse.

Aanrader!

• Inside story of Obama’s struggle to keep Congress from controlling outcome of debt ceiling crisis (Washington Post)

Tot slot.
Stel. Uw buren geven een feestje waar de gasten de karaoke-machine goed weten te waarderen. En dat tot diep in de nacht. Slapen kan dan een zeer lastige opgave blijken te zijn. Wat kan je daar vervolgens tegen doen?

Een prachtig voorbeeld van zoete wraak na een slapeloze nacht:

Lees het hele artikel bij de Telegraph!

• Neighbour kept up by late night karaoke posts public critique of terrible singing (Telegraph)