Marketupdate

Categorie: Kredietcrisis

  • Beleggers laten Amerikaanse staatsleningen links liggen

    Beleggers lieten het deze week massaal afweten bij een veiling van $37 miljard aan Amerikaanse staatsleningen. De vraag naar de Treasuries met een looptijd van 3 jaar kwam in verhouding tot het aanbod zelfs uit op het laagste niveau sinds 2009. Iets minder dan 48% van het totale aanbod van schuldpapier werd via banken verkocht aan beleggers, terwijl partijen die rechtstreeks op de obligatieveiling bieden slechts 3% voor hun rekening namen. Dat is veel minder dan het gemiddelde van 10,5% die normaal op deze manier wordt gekocht.

    De tegenvallende resultaten van deze obligatieveiling zijn het gevolg van een combinatie van factoren, zo schrijft de Financial Times. De tussentijdse verkiezingen in de Verenigde Staten en het relatief grote bedrag dat de Amerikaanse regering in korte tijd probeert op te halen droegen bij aan de tegenvallende opkomst op de obligatieveiling. Na de slecht verlopen veiling van 3-jaars leningen volgt vandaag een veiling van $27 miljard aan staatsleningen met een looptijd van 10 jaar en woensdag een veiling van $19 tot $30 miljard aan obligaties met een looptijd van 30 jaar.

    Stijgende rente

    De afgelopen twee jaar is de rente op Amerikaanse staatsleningen sterk gestegen. Beleggers maken zich meer zorgen over de houdbaarheid van de staatsschuld en vragen een hogere vergoeding door de renteverhogingen van de Federal Reserve. Zo is de rente op de Treasuries met een looptijd van drie jaar sinds de zomer gestegen van 1,5% naar 3%. In 2012 en 2013 kon de regering in Washington zelfs voor minder dan 0,4% geld lenen op de obligatiemarkt.

    De rente op Amerikaanse staatsobligaties is de laatste jaren sterk gestegen, maar staat nog niet zo hoog als tien of twintig jaar geleden. Toch is dat geen reden om je minder zorgen te maken, want de totale staatsschuld is in die periode ook flink opgelopen. Dat betekent dat een procentpunt rentestijging nu veel harder aankomt dan toen. De rente die de regering betaalt over haar staatsschuld van meer dan $21 biljoen bedraagt nu al meer dan $500 miljard, maar kan volgens schattingen binnen tien jaar verder oplopen tot $900 miljard. Dat is volgens de New York Times meer dan wat het land momenteel uitgeeft aan defensie.

    Rente op Amerikaanse staatsobligaties is de laatste maanden sterk gestegen (Bron: CNBC)

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

    Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!




  • Beleggers zijn vol twijfel over 2019

    De cijferregen over het derde kwartaal begint al op te drogen. Vooral voor de bedrijven in de VS is het een geweldig kwartaal geweest met een gemiddelde winstgroei van meer dan 25%. De reacties op de beurzen geven amper blijk van al die mooie winsten. Bedrijven die mooie cijfers naar buiten brachten zagen zich gemiddeld beloond met een magere koersstijging van 1%. Wie gemiddeld presteerde zag zijn koers dalen en wie faalde werd bruut afgestraft.

    Op zoek naar mogelijke verklaringen voor het gedrag van beleggers wijzen analisten op de groeiende vrees onder beleggers dat 2018 wel eens een voorlopige piek zal zijn. Ze zijn bang dat zowel de economische groei als de winstontwikkeling in 2019 gaan terugvallen. Een voor de hand liggende verklaring voor die vrees is dat de positieve effecten van de belastingverlaging volgend jaar niet meer terugkomen. Maar het is niet de enige verklaring voor de terughoudendheid. Er zijn er meer.

    Stijgende prijzen

    Het heeft lang geduurd, maar bedrijven beginnen nu toch echt de gevolgen van de handelsoorlog met China terug te zien in hun verlies- en winstrekening. Zo schat Ford de kosten voor de gestegen metaalprijzen op $1 miljard. Voor Tesla vormen de hoge tarieven een belangrijke motivatie om snel productiefaciliteiten in China op te zetten, terwijl een schoenenmerk als Steve Madden juist op zoek gaat naar toeleveranciers buiten China. De handelsoorlog gaat nu echt pijn doen.

    Kosten stijgen trouwens niet alleen door de hogere tarieven, maar ook door stijgende kosten voor grondstoffen, transport en lonen. Procter&Gamble meldde dat kosten voor bepaalde grondstoffen wel met 50% waren gestegen en de kosten voor transport met 25%. Ook een bedrijf als Coca-Cola maakte melding van sterk stijgende transportkosten. In de VS is er een chronisch tekort aan chauffeurs. Het tekort aan chauffeurs is mede te wijten aan de alsmaar dalende werkloosheid wat zich weer vertaalt in het stijgen van de lonen. Die zijn in meer dan tien jaar niet zo snel gestegen. Het is echter niet louter kommer en kwel.

    Dankzij een sterke vraag bij consument en bedrijf kan een deel van de kosten doorberekend worden. Een bedrijf als Stanley Black&Decker denkt dat het de tariefstijging van 25% door kan geven aan zijn klanten. Dat klinkt mooi, maar er zit ook een schaduwzijde aan. Prijsverhogingen zullen de inflatie aanjagen en dat kan de Fed ertoe aanzetten de rente versneld te verhogen met alle gevolgen van dien voor de economie. Hogere prijzen voor de consument betekent overigens ook dat zijn koopkracht gaat afnemen en die is al niet zo groot. Ook dat is geen plus.

    Gebrek aan investeringen

    De uitkomsten over het derde kwartaal laten eveneens zien dat de belastingmaatregelen van president Trump niet de gewenste uitwerking hebben. Het was de bedoeling dat bedrijven meer zouden gaan investeren. Daar lijkt, op enkele uitzonderingen na, in de volle breedte van het Amerikaans bedrijfsleven amper sprake van. Bedrijven als Verizon en Boeing hebben aangekondigd om hun kapitaalinvesteringen zelfs te verlagen. Bedrijven die hun tegoeden fiscaal vriendelijk uit het buitenland konden overhevelen naar de VS gebruiken dat eveneens niet om te investeren maar vooral om eigen aandelen terug te kopen. Zelfs in beleggerskringen begint geleidelijk onrust te ontstaan over het gebrek aan investeringen. Dat zal uiteindelijk het concurrerend vermogen gaan aantasten.

    Er zijn voldoende redenen voor beleggers om bezorgd te zijn en dat uit zich in hyperalert gedrag. Dat heeft een bedrijf als Caterpillar aan den lijve mogen ondervinden. De resultaten waren uitstekend, maar een kleine daling in het orderboek en een vermelding van kostendruk waren voldoende om het aandeel meteen te dumpen. De werkelijkheid is volgens analisten van Morgan Stanley wat milder dan beleggers graag geloven. Zo werken de renteverhogingen voorlopig alleen door op de huizenmarkt en bij de verkoop van auto’s.

    Consumenten blijven optimistisch en trekken nog steeds graag de portemonnee. Dat neemt niet weg dat bedrijven als Apple en Amazon waarschuwen voor een mogelijk tegenvallend holiday season, de periode tussen Thanksgiving en Kerstmis. Die weken zijn van vitaal belang voor de retailsector. Eens kijken wie gelijk heeft. De bezorgde belegger of de optimistische bankier.

    Cor Wijtvliet

    corwijtvliet-logo

    Deze bijdrage is afkomstig van www.corwijtvliet.nl

    Tot slot:

    • Hebt u opmerkingen en/of vragen? Mail ze gerust aan: [email protected]
    • Of via mijn twitteraccount: @wijtvliet
    • Voor meer door mij geschreven artikelen bezoekt u mijn website: www.corwijtvliet.nl
    • Of bezoek www.Beurshalte.nl      
    • Ontvangt u het Cor Wijtvliet Journaal niet rechtstreeks? Abonneert u zich dan hier!

    Vindt u deze columns van Cor Wijtvliet interessant, dan kunt voor €25 per jaar donateur worden van het CorWijtvlietJournaal. Ook kunt u een geheel vrijwillige bijdrage overmaken naar NL14RABO0156073676, ten name van Wijtvliet Research.

    Donateurs krijgen niet alleen zonder vertraging het CorWijtvlietJournaal in hun mailbox, maar kunnen ook rekenen op een wekelijkse extra nieuwsbrief met vijf beleggingstips van Cor Wijtvliet. Neem voor meer informatie contact op met Cor Wijtvliet via het hierboven genoemde mailadres.

  • Amerikaanse regering moet dit jaar $1,3 biljoen lenen

    Amerikaanse regering moet dit jaar $1,3 biljoen lenen

    De Amerikaanse overheid zal dit jaar naar schatting $1,3 biljoen lenen, ruim twee keer zoveel als een jaar geleden en ruim dertig procent meer dan een eerdere inschatting van februari dit jaar. Dat blijkt uit nieuwe cijfers die het Amerikaanse ministerie van Financiën onlangs bekendmaakte. De regering van Trump heeft meer geld nodig om de beloofde belastingverlagingen door te voeren, een stimuleringsprogramma waar een bedrag van $1,5 biljoen mee gemoeid is. Daarmee leent de overheid dit jaar een bedrag dat vergelijkbaar is met de crisisjaren 2009 en 2010, toen de regering onder leiding van Obama de economie uit het slop moest trekken.

    Het stimuleringsprogramma van Trump wordt door veel economen bekritiseerd, omdat de economie momenteel hard groeit en de toegevoegde waarde van extra meer fiscale stimulering beperkt is. Tegelijkertijd nemen de zorgen over de kredietwaardigheid van de Amerikaanse overheid toe, want de rente op staatsleningen is de afgelopen twee jaar sterk is toegenomen. De kosten van extra overheidsuitgaven zijn daarom op dit moment relatief hoog, terwijl het nut van het stimuleringsprogramma beperkt is.

    Amerikaanse overheid moet dit jaar $1,3 biljoen lenen (Bron: Washington Post)

    Meer staatsschuld en hogere rentelasten

    Voorstanders van de belastingverlaging stellen dat deze maatregel leidt tot meer economische groei en daarmee tot hogere belastingopbrengsten, maar de ervaringen uit het recente verleden leren dat dit meestal geen positief resultaat geeft. Ook Ronald Reagan en George W. Bush voerden belastingverlagingen door om de kiezer tevreden te stellen, maar in beide gevallen resulteerde dat in een verdere stijging van de staatsschuld.

    De Amerikaans regering betaalt dit jaar een recordbedrag van $523 miljard aan rente over de staatsschuld. Blijft de rente op het huidige niveau, dan zal de regering volgend jaar een nog groter deel van haar totale begroting moeten vrijmaken om de rente op de staatsschuld te financieren.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

  • Europese Commissie keurt begroting Italië af

    De Europese Commissie heeft de Italiaanse begroting afgekeurd, zo verklaarde een Europese beleidsmaker tegenover Bloomberg. Daarmee speelt Europa de bal terug naar de Italiaanse regering, want die moeten nu een nieuwe begroting indienen waarin het tekort lager uitvalt. Als gevolg van dit besluit steeg de rente op Italiaanse staatsobligaties met een looptijd van tien jaar naar meer dan 3,5%. De beurzen in Europa staan al de hele dag in de min, terwijl ook de beurzen in de Verenigde Staten vandaag flink lager openden.

    Vorige week kreeg de Italiaanse regering al een afwaardering van kredietbeoordelaar Moody’s te verwerken. Het land heeft een staatsschuld van meer dan 130% van het bbp en komt daarmee na Griekenland op de tweede plaats van landen met de hoogste publieke schuldquote. Beleggers waren dan ook negatief verrast toen de Italiaanse regering haar plannen bekendmaakte om het begrotingstekort volgend jaar op te laten lopen tot 2,4%. Voor kredietbeoordelaar Moody’s heeft de regering van Italië, een van de grootste economieën van de Europese Unie, nu een kredietscore die slechts één stap verwijderd is van de gevreesde junk status.

    Italië moet nieuwe begroting maken

    De Italiaanse regering heeft nu drie weken de tijd om een nieuwe begroting in te dienen. Dat zal niet gemakkelijk zijn, omdat de regering het tekort moet verkleinen en dus meer concessies moet doen naar de kiezers. Het is een interessante ontwikkeling, omdat het sinds het uitbreken van de Europese schuldencrisis niet is voorgekomen dat een land zo hard de confrontatie aanging met de Europese begrotingsregels.

    Overheden proberen een confrontatie te vermijden om te voorkomen dat er onrust ontstaat op de financiële markten. De nieuwe Italiaanse regering is echter bereid het spel hard te spelen en zal nu met een nieuw voorstel moeten komen om zowel de obligatiemarkt als de kiezer te overtuigen.

    Italiaanse rente verder omhoog na afwijzing begroting (Bron: Bloomberg)

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

  • Begrotingstekort VS naar hoogste niveau sinds 2012

    Het begrotingstekort van de Verenigde Staten kwam het afgelopen fiscale jaar uit op $779 miljard, een stijging van 17% ten opzichte van een jaar eerder. Sinds 2012 is het tekort niet meer zo groot geweest als nu, wat voor een belangrijk deel toegeschreven kan worden aan het fiscale stimuleringsprogramma van president Trump. Een combinatie van belastingverlagingen en een vergrijzende bevolking zorgden ervoor dat de uitgaven met 3,2% stegen, terwijl de inkomsten slechts 0,4% omhoog gingen.

    Dat de Amerikaanse overheid een begrotingstekort heeft is eerder regel dan uitzondering, maar het is zorgwekkend dat het tekort zo hard oploopt in een tijd dat de economie weer groeit. Normaal gesproken zou de overheid in economisch goede jaren haar begroting op orde moeten maken en waar mogelijk zelfs bezuinigen, maar de regering van Trump doet het tegenovergestelde door juist meer geld uit te geven.

    $21,5 biljoen schuld

    De Amerikaanse staatsschuld bedraagt ongeveer $21,5 biljoen, maar dat is voor de regering in Washington geen reden om de broekriem aan te halen. Sterker nog, de verwachting is dat het tekort in het fiscale jaar 2019 verder nog wat verder zal oplopen tot $1 biljoen. Ter vergelijking, de laatste keer dat de overheid zo diep in het rood stond was tijdens de financiële crisis.

    Door het oplopende begrotingstekort zal de Amerikaanse overheid de komende tijd ook meer schuldpapier moeten uitgeven. Inclusief het doorrollen van oude leningen moet de regering in de tweede helft van dit kalenderjaar in totaal $769 miljard aan nieuwe obligaties uitschrijven. Dat is het hoogste bedrag sinds 2008.

    Twijfels over de kredietwaardigheid van de Amerikaanse overheid vertalen zich naar een hogere rente. Eerder deze maand werd bekend dat de regering dit jaar een recordbedrag van $523 miljard nodig heeft om de rente over de staatsschuld te betalen. De rente op Amerikaanse 10-jaars leningen staat inmiddels boven de 3,16%, terwijl dat twee jaar geleden nog ongeveer 1,8% was.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

  • De obligatiebubbel van de ECB in één grafiek

    De ECB heeft sinds het begin van haar opkoopprogramma in 2015 al meer dan €2 biljoen aan staatsobligaties van landen uit de Eurozone opgekocht. De centrale bank haalde iedere maand voor tientallen miljarden euro’s aan obligaties uit de markt en kocht daarmee veel meer schuldpapier op dan wat er in dezelfde periode door overheden werd uitgeschreven. Hoeveel meer wordt duidelijk aan de hand van de volgende grafiek, die door analisten van Deutsche Bank werd samengesteld.

    De grafiek laat zien dat het bedrag waarvoor de centrale bank staatsobligaties heeft opgekocht zeven keer zo groot is als de netto uitgifte van staatsobligaties door de Eurolanden in dezelfde periode. Dat verklaart voor een belangrijk deel de extreem lage rente op staatsobligaties van de Eurolanden. Tegelijkertijd roept het vragen op over de toekomstige ontwikkeling van de rente, na de beëindiging van het opkoopprogramma van de centrale bank. Vanaf dat moment worden de obligatiekoersen weer primair bepaald door de vraag- en aanboddynamiek van de markt.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

  • De val van Lehman luidde de pensioencrisis in

    Afgelopen maand was het tien jaar geleden dat met de val van Lehman Brothers de grootste crisis sinds die van de Jaren Dertig van de vorige eeuw een aanvang nam. Is er sindsdien iets ten goede gekeerd in de financiële sector. Is die sector gezonder en op een solidere basis gegrondvest? Het antwoord mag een aarzelend ja zijn. De risico’s zijn minder geworden. Ze zijn echter niet verdwenen, slechts verplaatst.

    Het zijn nu de pensioenfondsen die grote risico’s in zich bergen. De lage rente maakt het uiterst onzeker of ze hun inkomensbeloftes kunnen nakomen. Daarom gaan ze extra risico’s nemen, zoals samenwerken met hedge funds en private equity. Grote bedrijven hebben de risico’s van verkeerde investeringen weggehaald bij hun beleggers en geponeerd op de schouders van de spaarders. Een bankencrisis zoals in 2008 lijkt uit den boze, maar een pensioencrisis en derhalve een sociale crisis lijkt in de maak.

    Hoe heeft het zover kunnen komen. Daarvoor maken we een tour de memoir. Het waren de centrale banken die effectief in actie kwamen om de crisis het hoofd te bieden. Dat gebeurde onder leiding van de Fed. Die startte als eerste een programma van kwantitatieve verruiming. Dat programma hield in dat de centrale bank op grote schaal (overheids)obligaties ging opkopen met de bedoeling de rente omlaag te duwen, deflatie te voorkomen en om beleggers aan te moedigen weer wat meer risico’s te nemen.

    Het voorbeeld van de Fed is na enkele jaren talmen gevolgd door de ECB en door de Bank van Japan. De bedoeling van de verruimingsprogramma’s was ook om derde partijen in staat te stellen hun schulden met behulp van gratis geld af te lossen. Banken grepen die gelegenheid met beide handen aan en hebben hun schuldenlast omlaag gebracht. Tegelijkertijd maakten andere partijen van de gelegenheid gebruik om hun schuldpositie te laten groeien. De hypotheekschuld is nagenoeg even groot als aan de vooravond van de crisis. Ook die van grote bedrijven is scherp gestegen, omdat ze veel geld hebben geleend om op grote schaal eigen aandelen terug te kopen. Leningen voor auto’s en studieleningen zijn eveneens scherp opgelopen. Nieuw en zeker zorgwekkend is dat het scheppen van krediet verplaatst is van de ontwikkelde wereld naar China.

    Meer schulden

    Bij de aanvang van de crisis liepen de schulden heel kort terug, maar China deed daar nooit aan mee. Sterker nog, China werd meer en meer de ‘borrower of last resort’. China was in de afgelopen jaren de bron van 70% of meer van de kredietcreatie voor de private sector. Dankzij China was die creatie even groot en omvangrijk als voor de crisisjaren. Dat wil weer niet zeggen dat dat in China niet voor opgetrokken wenkbrauwen heeft gezorgd. Sterker nog, de overheid doet verwoede pogingen om de kredietgroei in te perken. Dat geeft weer bezorgde gezichten elders. Kan de economische groei wereldwijd wel gehandhaafd blijven als China op de rem trapt?

    Meeste kredietgroei vindt inmiddels plaats in China (Bron: Financial Times)

    Terug naar de centrale banken. Hun monetair beleid was zeker in de VS een groot succes. Aandelenmarkten kennen nu al een stierenmarkt van bijna tien jaar, de langste ooit. Onroerend goed markten bloeien ook als nooit tevoren. Buiten de VS was het succes aanzienlijk minder. In Europa was daar de financiële crisis (Griekenland) debet aan. Sinds de val van Lehman is de S&P 500 met 175% gestegen, terwijl aandelen in de rest van de wereld gemiddeld slechts 55% stegen. Als gevolg van de zwakke economische groei daalden de prijzen voor commodities. Het beste voorbeeld daarvan is misschien wel goud. De prijs daarvan steeg aanvankelijk scherp, omdat de wereld bang was voor een scherpe stijging van de inflatie. Sedert 2011 daalt de prijs alleen maar, omdat vanaf dat moment de angst voor deflatie overheerste.

    Aandelen duur, obligaties duur

    Wat betekent het recente verleden voor de dag van morgen? Dat laat zich maar moeilijk precies voorspellen. Maar er kunnen wel enkele waarschijnlijkheden geformuleerd worden op basis van ervaringen uit het verleden. Alles draait daarbij op het besef dat het toekomstige rendement op je assets bepaald worden door de prijs die je er nu voor betaalt. Een dure asset levert in de toekomst minder dan een goedkope. Sinds de centrale banken hun programma startten zijn obligaties heel duur geworden en is het rendement heel laag, terwijl aandelen in de VS ook al heel duur zijn. Buiten de VS zijn aandelen aantrekkelijker gewaardeerd, maar is het rendement minder.

    Dat alles kan ertoe leiden dat bijvoorbeeld pensioenfondsen het in de nabije jaren steeds moeilijker gaan krijgen om pensioenen te garanderen. Sowieso staat het pensioenstelsel zoals we dat kennen onder druk. Bedrijven en dan zeker die in de VS proberen al jaren en met succes onder hun pensioenverplichtingen uit te komen. Ze bieden nu zogeheten defined benefits pensioenen, waarbij de werkgever een bepaald niveau van pensioen garandeert. Schieten beleggingsopbrengsten te kort, dan moeten de werkgevers het gat opvullen. Bedrijven proberen met toenemend succes defined benefits te vervangen door defined contributions. De werknemer moet in dat geval zien om uit eigen middelen het gat op te vullen. Die verschuiving opent de weg naar veel misère! Veel werknemers zullen niet in staat zijn om voldoende te sparen voor hun pensioen. Lonen stagneren al decennia en menig werknemer heeft al veel moeite om elke maand financieel de eindjes aan elkaar te knopen.

    Pensioenverplichtingen worden vaker bij werknemers neergelegd (Bron: Financial Times)

    Nu al is duidelijk, dat zeker een derde van de Amerikaanse werknemers niet in staat is om überhaupt te sparen. Slechts een kleine minderheid zal in staat blijken voldoende te sparen. Voor de komende generaties ziet het beeld er nog minder florissant uit. De ongelijkheid in de VS zal de komende jaren alleen maar toenemen en daardoor zullen tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen alle maar verscherpen. Landen die nu een systeem van defined contributions willen invoeren zouden zich wel tweemaal moeten bedenken als ze de ontwikkelingen in de VS zien!

    Cor Wijtvliet

    corwijtvliet-logo

    Deze bijdrage is afkomstig van www.corwijtvliet.nl

    Tot slot:

    • Hebt u opmerkingen en/of vragen? Mail ze gerust aan: [email protected]
    • Of via mijn twitteraccount: @wijtvliet
    • Voor meer door mij geschreven artikelen bezoekt u mijn website: www.corwijtvliet.nl
    • Of bezoek www.Beurshalte.nl      
    • Ontvangt u het Cor Wijtvliet Journaal niet rechtstreeks? Abonneert u zich dan hier!

    Vindt u deze columns van Cor Wijtvliet interessant, dan kunt voor €25 per jaar donateur worden van het CorWijtvlietJournaal. Ook kunt u een geheel vrijwillige bijdrage overmaken naar NL14RABO0156073676, ten name van Wijtvliet Research.

    Donateurs krijgen niet alleen zonder vertraging het CorWijtvlietJournaal in hun mailbox, maar kunnen ook rekenen op een wekelijkse extra nieuwsbrief met vijf beleggingstips van Cor Wijtvliet. Neem voor meer informatie contact op met Cor Wijtvliet via het hierboven genoemde mailadres.

  • ‘Italië is niet van plan de euro te verlaten’

    De nieuwe begroting in Italië maakt beleggers nerveus en zorgde afgelopen vrijdag in Milaan al voor een stevige daling op de beurs. De handel in bankaandelen werd daar zelfs even stilgelegd, omdat de koersen te hard omlaag gingen. Ook schoot de rente op Italiaanse staatsleningen omhoog, waarmee de financiële markten hun zorgen uitspreken over de houdbaarheid van de hoge staatsschuld van het land. Die bedraagt momenteel meer dan 130% van het bbp en is daarmee veel hoger dan de Europese doelstelling van 60%.

    Bovenop de onrust die volgde op het bekendmaken van de nieuwe begroting gooide Claudio Borghi, huiseconoom van Lega Nord en voorzitter van de commissie Begroting in het Italiaanse parlement, dinsdag nog wat extra olie op het vuur. Hij zei dinsdag op de radio dat Italië haar problemen beter had kunnen oplossen als het land over een eigen munt beschikte, waardoor de rente op Italiaanse staatsobligaties verder omhoog schoot tot 3,4% en het verschil met de Duitse 10-jaars rente richting de 300 basispunten steeg.

    Italië gaat de euro niet verlaten

    Door de scherpe reactie van de financiële markten kwam Borghi hij al snel terug op zijn eerdere uitspraak. In een verklaring tegen Bloomberg zei hij dat de huidige Italiaanse regering, ongeacht zijn persoonlijke overtuiging, geen plannen heeft om de muntunie te verlaten. Wel verdedigde hij de plannen van de regering om het begrotingstekort op te laten lopen tot 2,4%, omdat het alternatief van hogere belastingen en versobering volgens hem alleen maar meer schade zou toebrengen aan de economie van Italië. Zo sprak hij zijn onvrede uit over de btw-verhoging die in veel landen wordt doorgevoerd.

    “Het is best grappig, want onze overheidsuitgaven wijken niet veel af van het standaard budget van de laatste jaren. De Italiaanse economie heeft veel potentie, zeker als we een klein duwtje kunnen geven met wat investeringen door de overheid. Als de Europese commissie denkt dat de Italiaanse economie beter af is met een tekort van 0,8% en een verhoging van de btw – want dat is wat hun plan is – dan denk ik van niet. Als je een moeizame economie hebt en vervolgens de belastingen blijft verhogen, dan is de uitkomst een recessie. Dat hebben we al eerder gezien. Wat we van plan zijn om te doen is dus een vrij standaard fiscale stimuleringsmaatregel en ik vind het raar dat dit wordt gezien als iets revolutionairs.

    Dit is vreemd, want je weet heel goed dat ik erg uitgesproken voorstander ben van het feit dat Italië beter af is met een eigen munt, maar dat staat niet in het regeerakkoord. Er is geen plan om de euro te verlaten met deze regering.”

    ‘ECB moet interveniëren’

    Borghi zei in het interview dat de financiële markten erg fragiel zijn, gezien het feit dat zijn woorden zo’n grote impact hebben. Deze onzekerheid is volgens hem toe te schrijven aan het feit dat de ECB niet garant staat voor het schuldpapier van Europese landen en dat ze binnenkort stopt met haar opkoopprogramma. De oplossing is volgens hem dat de ECB ingrijpt op het moment dat de rente op de staatsleningen van een bepaald land meer dan 150 basispunten afwijkt van de rente van het schuldpapier van een ander Euroland.

    Met deze uitspraken gaat Borghi overigens lijnrecht in tegen de wens van de Europese Commissie om staatsobligaties weer als risicodragend kapitaal te behandelen. Pas als overheden zich realiseren dat ze worden overgeleverd aan de tucht van de markt zullen ze een verantwoord begrotingsbeleid gaan voeren, zo is de gedachte. Volgens deze redenering zijn staatsobligaties niet per definitie veilig en moeten beleggers rekening houden met de mogelijkheid dat een land haar schuldverplichtingen niet nakomt. Het devalueren van de munt of het aanzetten van de geldpers is voor lidstaten van de muntunie immers niet mogelijk.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

  • Buitenlandse financiering Amerikaanse staatsschuld neemt af

    De Amerikaanse overheid wordt meer afhankelijk van financiering uit eigen land, want uit een onderzoek van Deutsche Bank blijkt dat buitenlandse investeerders en centrale banken de laatste jaren langzaam hun positie in het schuldpapier van de Verenigde Staten afbouwen. De volgende grafiek suggereert dat er de laatste jaren een einde is gekomen aan een lange opwaartse trend, waarin de Amerikaanse tekorten in toenemende mate door de rest van de wereld gefinancierd werden.

    Sinds het begin van de jaren negentig is het percentage van de Amerikaanse staatsschuld in handen van buitenlandse beleggers en financiële instellingen gestegen van minder dan 20% naar meer dan 40%. Dat betekent dat het buitenland in deze periode steeds meer dollarreserves opbouwde en daarmee een groter deel van de tekorten van de Amerikaanse overheid financierde. Nu lijkt die trend weer om te keren.

    Deze ontwikkeling is belangrijk, omdat het iets zegt over de houdbaarheid van de enorme staatsschuld van de Verenigde Staten. Als centrale banken en beleggers elders in de wereld deze schuld niet meer willen financieren zal het voor de Verenigde Staten moeilijker worden om het structurele gat in de begroting te dekken. En dat terwijl de regering van Trump de komende jaren het begrotingstekort verder wil laten oplopen tot $1 biljoen. Nu buitenlandse investeerders afhaken zal de Amerikaanse overheid waarschijnlijk een meer rente moeten betalen over haar schuld.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

  • De Achtste Dag: Documentaire over de financiële crisis

    In 2008 brak de grootste crisis uit sinds de Grote Depressie van de jaren dertig. Om te voorkomen dat het financiële systeem zou vastlopen werd besloten de meeste banken met overheidsgaranties en belastinggeld overeind te houden. Bijna tien jaar later lijkt de crisis helemaal achter ons te liggen en groeit de economie weer, terwijl er op Europees niveau verschillende vangnetten en procedures werden opgesteld om een toekomstige crisis effectiever aan te kunnen pakken.

    Hoe kijken de Europese regeringsleiders en centraal bankiers van toen terug op deze periode? In de nieuwe documentaire De Achtste Dag vertellen onder andere Wouter Bos, Nout Wellink, Jan-Peter Balkenende, Yves Leterme en Jean-Claude Trichet hoe ze deze periode beleefd hebben. Ook blikt de documentaire vooruit op de toekomst. Hoeven we ons geen zorgen meer te maken? Of kan het allemaal zo weer mis gaan als na de val van Lehman Brothers?

    Deze nieuwe documentaire van Yan Ting Yuen en Robert Kosters is vanaf 26 april te zien in filmtheaters. Twee dagen eerder wordt de documentaire ook vertoond in De Balie, waar Jean-Claude Trichet na afloop in gesprek zal gaan met Joris Luyendijk.

    Update: De documentaire is inmiddels online te bekijken op de website van de NPO.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Steeds meer geleend geld op de beurs

    Steeds meer geleend geld op de beurs

    Beleggen met geleend geld wint aan populariteit, zo blijkt uit cijfers van Thomson Reuters en de toezichthouders FINRA en CFTC. Zoals de volgende grafiek laat zien zitten beleggers momenteel met ongeveer $400 miljard aan geleend geld op de Amerikaanse aandelenmarkt. Het gaat dan voornamelijk om beleggingsproducten met hefboom, waarbij beleggers maar een klein gedeelte van de onderliggende waarde hoeven in te leggen.

    De hefboomwerking op de beurs drijft niet alleen de prijs van aandelen op, ook brengt het meer risico’s met zich mee in het geval dat het sentiment op de aandelenmarkt omkeert. Dalen de prijzen weer, dan zijn beleggers die met een hefboom in aandelen zitten verplicht hun posities te verkopen. Dat kan een daling van de aandelenkoersen dus versterken.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram