Marketupdate

Categorie: Economie

Economisch Nieuws

  • Turkse premier Erdogan: “Goud moet de dollar vervangen”

    Turkse premier Erdogan: “Goud moet de dollar vervangen”

    Erdogan vraagt zich af waarom de Amerikaanse dollar en niet goud centraal staat. Hij zou er het volgende over hebben gezegd: “Het IMF verstrekt alleen middelen aan landen op een conditionele wie, wat, waar en hoe basis. Als het IMF onder invloed staat van één specifieke valuta, wat dan? Gaan ze dan de wereld domineren op basis van de wisselkoers van die ene munt?’‘ De Turkse premier stelde voor dat de wereld overschakelt naar goud, een financiële activa die inteationaal gezien constant is en die door de geschiedenis haar waarde en status heeft behouden. ”Dat is iets om over na te denken”, aldus Erdogan.

    Hoe hij de overschakeling van de dollar naar goud precies voor zich ziet blijft helaas nog onduidelijk. Wel is het opvallend om te zien dat een president openlijk goud aandraagt als alteatief voor de wereldreservemunt die we kennen als de Amerikaanse dollar.

    Erdogan zei dat Turkije een hoge prijs heeft betaald voor de overeenkomst die het gesloten heeft met het IMF. In april zouden de laatste verplichtingen van Turkije aan het IMF zijn voldaan en Erdogan gaf aan dat hij geen intenties meer heeft om ooit weer samen te werken met het IMF. Erdogan zei vervolgens het volgende: “Men zou hopen dat het IMF landen in problemen helpt, maar dat is op dit moment nog niet het geval. Dit is wat we moeten bereiken.”

    In het algemeen verklaarde Erdogan dat niet alleen het IMF maar ook de VN, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) hervormd moeten worden. Hoe die hervorming eruit zou moeten zien werd uit het artikel niet duidelijk.

    Erdogan wil dat goud weer belangrijker wordt dan de Amerikaanse dollar

  • In oktober opnieuw veel faillissementen

    In de eerste tien maanden van 2012 werden in totaal 6245 bedrijven en instellingen failliet verklaard, bijna een kwart meer dan diezelfde periode van vorig jaar. Het aantal faillissementen dat in een maand wordt uitgesproken hangt nauw samen met het aantal zittingsdagen van de rechtbank in die maand. Dit kan van maand tot maand sterk fluctueren en is dus ook van invloed op de gepresenteerde cijfers.

    Om die reden raadt het CBS aan om naar het driemaandsgemiddelde te kijken. Het voortschrijdende driemaandsgemiddelde kwam in oktober uit op 591, tegen 597 in de maand ervoor. Het driemaandsgemiddelde nam in oktober voor de derde achtereenvolgende maand iets af. Desondanks is het maandelijks aantal faillissementen nu bijna 20% hoger ten opzichte van een groot gedeelte van 2010 en 2011. De eerste grafiek geeft het maandelijkse aantal faillissementen weer vanaf november 2008. De tweede grafiek gaat terug tot 1981 en plaatst de cijfers in historisch perspectief.

    Aantal faillisementen per maand vanaf november 2008 (Bron: CBS)

    Aantal faillissementen sinds 1981 (klik voor een grotere versie)

  • Gebruik voedselbonnen in VS gestegen tot 47,1 miljoen

    Dat betekent dat bijna 15% van de Amerikaanse bevolking inmiddels aanspraak maakt op voedselhulp van de overheid. Het cijfer van augustus betekende niet alleen een all-time high, ook was het de grootste maand-op-maand stijging in een jaar tijd. Vergeleken met de maand juli werden er in augustus 42.0947 meer aanvragen voor voedselbonnen geregistreerd. Het is opmerkelijk dat dit cijfer negen dagen later komt dan normaal, maar het kwam Obama in elk geval goed van pas. Gedurende zijn eerste vier jaar als president zag hij het aantal Amerikanen dat voor voedselbonnen in aanmerking kwam oplopen van ongeveer 32 naar 47 miljoen, een stijging van bijna 50%.

    De eerste grafiek laat de maandelijkse verandering in het aantal Amerikanen zien dat aanspraak maakt op de voedselbonnen (rode balkjes) en het totaal (zwart). De tweede grafiek laat zien dat er in de afgelopen vier jaar steeds meer huishoudens aanspraak hebben gemaakt op voedselbonnen (blauwe balkjes), maar dat tegelijkertijd de kosten van het programma per huishouden wat zijn afgenomen (rode lijn). Het behoeft geen uitleg dat de totale kosten van het voedselbonnenprogramma in de loop der jaren flink gestegen zijn.

    Afbeeldingen via Zero Hedge

    De derde grafiek laat zien dat het aantal banen in de VS tussen december 2007 en augustus 2012 met 4,6 miljoen is afgenomen. Gedurende diezelfde periode steeg het aantal Amerikanen dat voedselbonnen gebruikt veel sneller, namelijk met 21,2 miljoen. De vierde grafiek laat dezelfde gegevens zien, maar dan op maandbasis in plaats van cumulatief. Alle afbeeldingen zijn afkomstig van Zero Hedge.

    Afbeeldingen via Zero Hedge

  • Buitenlandse steun voor schuldfinanciering Amerika zakt weg

    De eerste grafiek laat de buitenlandse vraag naar Amerikaanse staatsobligaties per maand zien, uitgedrukt in honderden miljarden dollars. Deze grafiek laat zien dat de vraag naar Amerikaans schuldpapier vanuit het buitenland tussen juni 2009 en september 2012 meer dan gehalveerd is, van ruim $180 naar minder dan $80 miljard in een maand. De grafiek laat ook zien dat de looptijd van de schuldpapieren geen belangrijke factor was, want de verhouding tussen kortlopende 'Bills' en obligaties met looptijden van 2, 3, 5, 7 of 10 jaar bleef gedurende deze periode ongeveer gelijk.

    De tweede grafiek laat de buitenlandse vraag naar zogeheten 'coupons' zien, leningen die gedurende de looptijd worden afgelost en waarbij de rentevergoeding in de aflossing verwerkt is. De balkjes vertegenwoordigen het percentage van alle coupons die door het buitenland gekocht werd. Ook hier is een dalende trend waaeembaar, wat wil zeggen dat het buitenland steeds minder van de Amerikaanse schulduitgifte op zich wil nemen. De Amerikaanse centrale bank zal in dat geval gereed staan om de staatsobligaties op te dweilen die de markt niet meer wil hebben tegen de lage rente waarvoor het schuldpapier nu verhandeld wordt. 

    Afbeeldingen afkomstig van Zero Hedge

  • Grafieken: Relatie goud met de dollar en goud met de euro

    De eerste grafiek heeft u mogelijk al wel eens eerder gezien. Er zijn verschillende varianten van, bijvoorbeeld die waarin de goudprijs wordt geprojecteerd op alle verhogingen van het Amerikaanse schuldenplafond van de afgelopen decennia. Onderstaande grafiek is samengesteld door Gold Switzerland en laat zien hoe de ontwikkeling van de goudprijs correlatie vertoont met de totale staatsschuld van de VS. De correlatie wordt verzwakt door de crisis van 1980, waarin de goudprijs erg snel begon te stijgen als gevolg van de hoge inflatie. Ook is de periode van 1980 tot en met de eeuwwisseling opvallend, want toen bleef de goudprijs duidelijk achter bij de groei van de Amerikaanse staatsschuld. De GATA verzamelt al jaren bewijsmateriaal om aan te tonen dat deze afwijking te maken heeft met het doelbewust onderdrukken van de goudprijs.

    Correlatie goudprijs met de Amerikaanse staatsschuld (Via Gold Switzerland)

    Goud en ECB

    De tweede grafiek laat een heel ander plaatje zien met een sterke correlatie, namelijk de goudprijs met de passivazijde van de balans van de ECB. Ook deze twee blijken al vanaf 1999 in een gelijkmatig tempo op te lopen. Het goud staat op de balans van de ECB op de eerste regel aan de activazijde (bezit) en wordt elke drie maanden opnieuw gewaardeerd tegen de actuele goudprijs. De groeiende omvang van de passivazijde op de balans van de ECB wordt op die manier continu opgevangen.

    Correlatie goudprijs en passivazijde van de balans van de ECB (Bron: Goudstudieforum)

    Waardering goud op balans ECB en Fed

    Elke kwartaal als de goudvoorraad door de ECB wordt gewaardeerd (mark to market) en de totale waarde ervan is toegenomen wordt dat verschil verrekend met de herwaarderingsrekening (#11) aan de passivazijde van de balans. Daarmee wijkt de ECB af van de Federal Reserve, die op de activazijde van de balans 'goudcertificaten' opneemt. De Federal Reserve waardeert deze goudcertificaten niet tegen de marktwaarde, maar tegen de historische boekwaarde van $42,22 per troy ounce. Deze post op de balans van de Fed is goed voor iets meer dan $11 miljard, wat omgerekend tegen die $42,22 per troy ounce inderdaad uitkomt op de officiële Amerikaanse goudreserve van 8133,5 ton.

    De ECB is overigens niet de enige centrale bank die de goudreserve waardeert tegen de actuele marktprijs (en daarmee aan iedereen laat zien dat de valuta aan waarde heeft verloren ten opzichte van goud). Op deze Wikipedia pagina is een wereldkaart te vinden van alle landen die hun goudreserve periodiek waarderen tegen marktprijs.

  • S&P 500 index zakt onder 200-daags gemiddelde

    De aandelenmarkt in de VS lijkt te zijn begonnen aan een correctie, die mogelijk gedreven wordt door zorgen om de fiscal cliff en door zwakke macro-economische cijfers in Amerika en Europa. Op de herverkiezing van Obama ging de goudprijs sterk omhoog, maar aandelen kozen juist de weg naar beneden. De S&P 500 maakte deze week de grootste koersdaling op één dag mee sinds juni en stond bij het sluiten van de handel op donderdag op 1377 punten.

    Het doorbreken van het 200-daags gemiddelde wordt door veel beleggers gezien als een zeer negatief signaal. Soms ook ten onrechte, want de vorige keer dat de beurs onder het 200-daags gemiddelde zakte volgde er snel een rally die de index 10% hoger zette. Onderstaande grafiek van Businessinsider laat het koersverloop van de S&P 500 over de afgelopen twaalf maanden zien. Toen de goudprijs enkele maanden terug door het 200-daags gemiddelde zakte maakte Nouriel Roubini zich niet populair door te suggereren dat de bull market in goud voorbij was. Sindsdien is de goudprijs weer met ongeveer 10% gestegen.

    S&P 500 zakt voor het eerst sinds maanden weer door de 200-DMA (Bron: Businessinsider)

  • ‘Verenigde Staten is Griekenland in het groot’

    Amerikaanse media hebben er een handje van om de vinger naar Europa te wijzen als het economisch tegenzit. Vaak wordt de Europese schuldencrisis aangedragen als reden voor een daling van de Amerikaanse aandelenmarkt, ook als er niet direct een verband zichtbaar is. Nu slaat David Böcking terug met een artikel op Der Spiegel. De Verenigde Staten hebben meer gemeenschappelijk met de ‘probleemlanden’ in de eurozone dan menigeen denkt.

    David Böcking schreef naar aanleiding van de discussie rondom de fiscal cliff een artikel over de problemen die men in de VS niet kan negeren. In de verkiezingscampagne maakten de Democraten en de Republikeinen elkaar zwart in verkiezingsspotjes, die de indruk wekten dat vier jaren Obama het land socialistisch maken, terwijl vier jaar Romney zou leiden tot uitbuiting van de middenklasse en de groep  mensen met lagere inkomens.

    Maar nu het toneelstuk van de verkiezingen voorbij is en duidelijk is geworden dat Obama nog vier jaar mag zitten komt het volgende probleem om de hoek kijken; de fiscal cliff. Na de jaarwisseling zal er een groot pakket aan bezuinigingsmaatregelen ingevoerd worden, mogelijk met grote gevolgen. Volgens Böcking kan het zomaar gebeuren dat er over een aantal weken duizenden kinderen geen toegang mee krijgen tot vaccinaties, dat scholen gesloten worden en dat subsidies voor huizenbezitters komen te vervallen. Zelfs in de luchtvaartbegeleiding, bij de FBI en bij de grensbewaking zouden bezuinigingen grote gevolgen kunnen hebben.

    Verenigde Staten naderen fiscal cliff

    De fiscal cliff in de Verenigde Staten is geen probleem van 2013, want er moet in negen jaar tijd in totaal tot $1,2 biljoen bezuinigd worden. De helft daarvan moet bezuinigd worden op het leger, de andere helft van alle andere overheidsprogramma’s. In het eerste jaar moet er al $65 miljard bezuinigd worden conform de Budget Control Act van 2011, waarin ook de verhoging van het schuldenplafond is vastgesteld. De bezuinigingen die vanaf 2013 ingaan zijn in augustus van 2011 besproken, toen er een impasse dreigde te ontstaan over de verhoging van het schuldenplafond. De Republikeinen gingen pas akkoord nadat er op papier was gezet dat er in de toekomst stappen gezet zouden worden om de begroting weer in evenwicht te brengen.

    Door een einde te maken aan belastingverlaging voor de allerrijksten kan er in 2013 ongeveer $221 miljard extra belastinggeld worden opgehaald. Een ander belastingvoordeel dat stopgezet wordt zou nog eens $95 miljard moeten toevoegen aan de staatskas. Met het gezondheidsprogramma van Obama komen er nog eens $18 miljard aan lastenverzwaringen bij, terwijl er met bezuinigingen op uitkeringen $26 miljard bespaard zal worden. In totaal zou het tekort over 2013 als gevolg van de automatische bezuinigingen halveren tot $560 miljard.

    Volgens Böcking klinkt een halvering van het tekort in 2013 als een stap in de goede richting, maar zal het wel tot gevolg hebben dat de economie in een recessie gestort wordt. Het Congressional Budget Office (CBO) becijferde een krimp van 4 procentpunt in de groei van de Amerikaanse economie, indien alle maatregelen doorgevoerd worden. Volgens een rapport van het IMF uit oktober zou de terugval van de Amerikaanse economie direct gevolgen hebben voor haar belangrijkste handelspartners. Volgens een panel van Duitse topeconomen kan de fiscal cliff zelfs zorgen voor een structureel verlies van vertrouwen op de financiële markten. Maar met de enorme staatsschuld van de Verenigde Staten lijkt er geen alternatief te zijn. Dan moeten we niet vergeten dat de fiscal cliff 2x zo ingrijpend zou moeten zijn, wil het de begroting van Amerika in evenwicht brengen. Dat lijkt een onhaalbaar streven onder de huidige omstandigheden.

    Percentage overheidsuitgaven gefinancierd met leningen in de VS en Griekenland (Via Fortressgoldgroup)

    Griekenland

    Böcking stelt dat Amerika in dezelfde situatie zal belanden als Griekenland, waar drastisch bezuinigd moet worden om het schuldenprobleem beheersbaar te houden. In politieke campagnes tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen werd vaak verwezen naar het doemscenario van Europa, maar Amerika staat er in feite niet veel beter voor. Een belangrijk verschil volgens Böcking is dat Griekenland kon rekenen op hulp uit het buitenland (lees: Europa), terwijl Amerika niet op hulp hoeft te rekenen in de aanpak van haar schuldenprobleem.

    De Republikeinen, die in de VS hun meerderheid hebben weten te behouden in het Huis van Afgevaardigden, kunnen simpelweg wachten op de fiscal cliff en vervolgens Obama de schuld geven van de gevolgen die de bezuinigingen zullen hebben op de economie. In Griekenland hebben de bezuinigingen die vanuit Europa zijn afgedwongen gezorgd voor een recessie die inmiddels al vijf jaar duurt. Door de bezuinigingen zijn mensen al vele malen de straat op gegaan om te demonstreren, met alle negatieve publiciteit van dien. Het is te hopen dat Amerika niet een soortgelijk probleem te wachten staat als het haar tekorten wil terugdringen. De Amerikaanse overheid heeft sinds het uitbreken van de crisis in 2008 jaarlijks meer dan $1 biljoen moeten bijlenen om alle uitgaven te kunnen doen.

    Het Amerikaanse Congres dwingt bezuinigingen af, welke gevolgen zal dat hebben vanaf 2013? (Foto van AP)

  • Staatsschuld Japan nadert magische grens van duizend biljoen

    Onderstaande grafiek van Zero Hedge laat de omvang van de staatsschuld zien vanaf 1996. In zestien jaar tijd is de schuld bijna verdrievoudigd. Klik voor een grotere versie van de grafiek.

    Japanse staatsschuld van 1996 tot en met 2012 (Bron: Zero Hedge)

    Dankzij Wikipedia worden we wegwijs in het rijk van de grote getallen (handige tabel voor een onderzoek naar hyperinflatie)..

    Getal Korte schaal Lange schaal
    103 thousand duizend
    106 million miljoen
    109 billion miljard (of duizend miljoen)
    1012 trillion biljoen (miljoen2; bi=2)
    1015 quadrillion biljard (of duizend biljoen)
    1018 quintillion triljoen (miljoen3; tres=3)
    1021 sextillion triljard (of duizend triljoen)
    1024 septillion quadriljoen (miljoen4; quattuor=4)
    1027 octillion quadriljard (of duizend quadriljoen)
    1030 nonillion quintiljoen (miljoen5; quinque=5)
    1033 decillion quintiljard (of duizend quintiljoen)
    1036 undecillion sextiljoen (miljoen6; sex=6)
    1039 duodecillion sextiljard (of duizend sextiljoen)
    1042 tredecillion septiljoen (miljoen7; septem=7)
    1045 quattuordecillion septiljard (of duizend septiljoen)
    1048 quindecillion octiljoen (miljoen8; octo=8)
    1051 sexdecillion octiljard (of duizend octiljoen)
    1054 septendecillion noniljoen (miljoen9; novem=9)
    1057 octodecillion noniljard (of duizend noniljoen)
    1060 novemdecillion deciljoen (miljoen10; decem=10)
    1063 vigintillion deciljard (of duizend deciljoen)

    Bron: Wikipedia

  • Werkloosheid Griekenland gestegen naar 25,4%

    De werkloosheid in Griekenland daalde voor het laatst in april 2011, sindsdien is de werkloosheid elke maand alleen nog maar gestegen. Het werkloosheidspercentage is sinds de zomer van 2010 al gestaag opgelopen van 12% naar meer dan 25%, een verdubbeling in slechts twee jaar tijd. Ondertussen blijft Europa de duimschroeven aandraaien voor de Grieken, door harde bezuinigingen en begrotingsdiscipline af te dwingen in ruil voor noodkredieten. Met een werkloosheid van meer dan 25% is het logisch dat men regelmatig de straat op gaat om te demonstreren. Helaas is er nog geen zicht op een spoedig herstel van de Griekse economie, die na het uitbreken van de financiële crisis bezweek onder een veel te hoge publieke schuldenlast.

    Toch is Griekenland met een werkloosheid van 25,4% geen lijstaanvoerder in Europa, die dubieuze eer komt toe aan Spanje. Daar is vooral de bouwsector hard geraakt, met als gevolg dat de werkloosheid daar al eerder begon op te lopen. Volgens de meest recente data is de werkloosheid in Spanje inmiddels 25,5%. Onder jongeren beneden de 25 jaar is de werkloosheid in zowel Griekenland als Spanje extreem hoog, ruim 50% van de jong volwassenen kan geen baan vinden. De tweede grafiek brengt dat goed in beeld.

    Werkloosheid Griekenland steeg in augustus naar 25,4% (Bron: Zero Hedge)

    Jeugdwerkloosheid in Spanje en Griekenland extreem hoog, meer dan 50% zonder werk (Bron: Zero Hedge)

  • Marc Faber: “Bescherm je vermogen met een wapen”

    Marc Faber verwacht een correctie van 20% op de aandelenmarkten, maar is daar nog niet zo zeker over. Hij ziet aan de ene kant de belastingverhogingen en nieuwe regulering als negatieve factoren voor het bedrijfsleven, maar aan de andere kant is er door het soepele monetaire beleid van de Fed wel meer goedkoop geld dat helpt om de markten omhoog te stuwen. De steunaankopen van de centrale bank, bestaande uit onder meer $40 miljard aan hypotheekleningen per maand, injecteren nieuw geld in de economie dat op zoek gaat naar rendement. Dat zal indirect ook aandelenkoersen omhoog stuwen. Desondanks blijft Faber bij zijn standpunt dat de aandelenmarkt nog minimaal 20% omlaag zal gaan.

    Faber denkt dat de levensstandaard in de hele Westerse wereld de komende jaren omlaag zal gaan, omdat het beleid van centrale banken de inflatie aanjaagt en de kosten van levensonderhoud zal verhogen. Daaaast verwacht de van oorsprong Zwitserse beleggingsgoeroe dat de koopkracht van huishoudens verder omlaag zal worden gebracht door stijgende belastingen. De veelbesproken 'fiscal cliff' maakt weinig indruk op Faber. Hij denkt wel dat Republikeinen en schuldenprobleem van de VS meer serieus nemen dan de democraten, maar tegelijkertijd heeft hij niet het idee dat er echt substantieel bezuinigd zal worden. Het zijn volgens hem vooral cosmetische maatregelen.

    Faber denkt dat de VS volgend jaar opnieuw in een recessie kan belanden, maar voegt eraan toe dat het GDP daarvoor geen goede indicator hoeft te zijn. Dat cijfer bestrijkt veel verschillende sectoren van de economie en laat op zichzelf dus niet zien dat het op bepaalde gebieden veel slechter gaat dan op andere.

  • LIVE: ECB persconferentie 8 november 2012

    De ECB verlaagde in juli de rente van 1% naar 0,75%, maar tegelijkertijd werd ook de depositorente met 25 basispunten verlaagd tot 0%. De maatregelen was destijds blijkbaar nodig vanwege de grote druk op de obligatiemarkt. De Spaanse en Italiaanse rente op 10-jaars leningen piekte in juli naar respectievelijk 7,6 en 6,6 procent. Sindsdien heeft de ECB geen aanpassingen gedaan aan de rente en dat doet het ook vandaag niet. Voor de volledige persverklaring en de reacties van de pers kunt u onderstaande videostream bekijken. Het is ook mogelijk om na afloop de persverklaring terug te kijken. De persconferentie wordt dit keer uitgezonden vanuit Frankfurt an Main in Duitsland.