Marketupdate

Tag: dollarschaarste

  • China heeft een dollarprobleem

    In China werd in oktober 2017 geschiedenis geschreven. Grote leider Xi werd in de grondwet geschreven. Hij staat sindsdien op gelijke hoogte met grondlegger van de socialistische republiek, Mao. Voortaan is het denken van Xi leidraad voor de richting en inrichting van het land.

    In het Westen werd deze gebeurtenis door commentatoren over het algemeen opgevat als een teken van Chinese kracht. Deze kracht was al onderstreept door de militaire en financiële banden die China aan is gegaan met voor hen strategisch gelegen landen en ook door de massale investeringen in infrastructuur voor de nieuwe zijderoute.

    Naast deze economische, financiële en militaire krachtvertoning is China ook bezig met het verspreiden van zijn culturele waarden door middel van soft power. Zo hebben al honderden universiteiten wereldwijd een door China gesponsorde opleiding. We moeten dus rekening gaan houden met een veel grotere toekomstige rol van China op het wereldtoneel, aldus dit mainstream scenario. Door op een andere manier naar deze ontwikkelingen te kijken, naar krachten die ogenschijnlijk geen relatie hebben met de geobserveerde gebeurtenissen, kan echter een heel andere werkelijkheid worden geschetst.

    Schuld gedreven groei

    Om na de kredietcrisis van 2008 binnenlandse sociale onrust te voorkomen koos China voor het aanjagen van de economie door te investeren in productiecapaciteit, in de verwachting dat net als na voorgaande crises de wereldeconomie weer op gang zou komen. Door een weer aantrekkende wereldeconomie en een groeiend Chinees handelsoverschot zouden deze met leningen gefinancierde investeringen weer kunnen worden afgelost.

    Wat onderbelicht is gebleven is dat de meeste leningen zijn aangegaan in dollars, geleend op de internationale kapitaalmarkt. Dat was aantrekkelijk, omdat sprake was van een koppeling van de yuan aan de dollar. Daardoor was er voor Chinese bedrijven immers geen valutarisico. Financiers in Japan en het Westen waren bereid het geld uit te lenen, omdat het rendement op hun leningen in China groter was dan in hun eigen financiële markten. Het was lange tijd een win-win situatie, maar een veel lager groeipad van de wereldeconomie na de kredietcrisis gooide roet in het eten.

    Devaluatie

    In augustus 2015 was er sprake van een plotselinge devaluatie van de yuan ten opzichte van de dollar. Het was een duidelijke manifestatie van toenemende dollarkrapte in de kapitaalmarkten. Sindsdien wijzen meer en meer signalen op een dollarprobleem voor de Chinese financiële sector.

    Chinese bedrijven lenen inmiddels dollars tegen 7%, een weerspiegeling van zowel kredietrisico als dollar-schaarste. De nood is kennelijk zo hoog, dat de Chinese regering heeft moeten inspringen. In weerwil van het officiële standpunt dat de mondiale afhankelijkheid van de dollar moet worden tegengegaan, werd eind 2017 voor het eerst sinds 13 jaar een dollarobligatie uitgegeven.

    Het was een actie waarmee werd getracht de dollarrente omlaag te krijgen die Chinese bedrijven betalen. Ook de door China gewenste re-denominatie van geïmporteerde olie van dollar naar yuan – de petroyuan – is er op gericht de binnenlandse vraag naar dollars te verminderen.

    Dollarschaarste

    Deze acties zijn nodig, omdat de Chinese centrale bank geen dollar-yuan swap-line heeft met de Amerikaanse Federal Reserve. Hierdoor kan China niet aan dollars komen in een crisissituatie, wat tot een Chinese kredietcrisis en zelfs een Azië-crisis kan leiden die verder gaat dan de variant van 1997. De omvang van de dollarleningen nu is namelijk vele malen groter dan toen.

    China heeft een dollarprobleem. Vanuit deze optiek bezien is de actie van Xi geen teken van toenemende kracht, maar een vlucht naar voren. Want hoe kan binnenlandse sociale onrust als gevolg van een financiële crisis worden ingedamd? Met strakke hand, zal Xi redeneren. Het behoeft geen betoog dat strategische keuzes in toekomstige zakelijke en politieke omgang met China zullen verschillen afhankelijk van de gekozen aannames.

    Sander Boon

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines




  • Dollarschaarste, risico voor 2018?

    De kosten van derivaten waarmee investeerders toegang kunnen krijgen tot Amerikaanse dollars bereikte afgelopen week het hoogste niveau sinds de Europese schuldencrisis en de val van Lehman Brothers, zo meldt de Wall Street Journal. Er dreigt een schaarste aan dollars, waardoor het voor niet-Amerikaanse banken duurder wordt om deze cruciale vorm van krediet te verkrijgen.

    Wereldwijd worden dollarleningen gebruikt als onderpand bij financiële transacties, maar in sommige gevallen ook voor kredietcreatie buiten de Verenigde Staten. Nu toezichthouders de kredieteisen aanscherpen en de Federal Reserve begonnen is om dollarliquiditeit uit het financiële systeem te halen dreigt er opnieuw een krapte aan dollars op de wereldmarkt te ontstaan.

    Schaarste aan dollars

    Het tarief om voor drie maanden een lening in euro’s om te wisselen voor dollars duikelde afgelopen vrijdag omlaag naar -1,1 procentpunt, terwijl dat halverwege september nog slechts -0,27 procentpunt was. Een negatief percentage voor deze valutaswap betekent dat er een premie betaald wordt om aan dollars te komen, wat betekent dat het aanbod van dollars relatief schaars is.

    Het komt vaker voor dat het zogeheten euro-dollar swap tarief tegen het einde van het jaar daalt, omdat banken een deel van hun dollarverplichtingen op de balans willen afdekken. Maar de schaarste is nu zo groot dat veel analisten er rekening mee houden dat tarief ook begin volgend jaar sterk negatief zal blijven.

    Ontwikkeling 3-maands euro-dollar swap tarief (Bron: Wall Street Journal)

    Wereldwijde dollarschaarste

    Volgens de Wall Street Journal is de dollarschaarste momenteel het grootst in de Eurozone, maar is het effect ook zichtbaar in swaps van de dollar met het Britse pond en de Japanse yen. Het tarief om voor drie maanden leningen in ponden of yen om te zetten naar dollars zakte naar respectievelijk -0,77 en -0,8 procentpunt.

    Onder normale omstandigheden wordt deze premie voor dollars automatisch door de markt gelijk getrokken, omdat het voor marktpartijen in het dollargebied dan aantrekkelijk wordt om dollars te lenen en beschikbaar te stellen voor een dergelijke valutaswap. Het feit dat die arbitrage momenteel uitblijft laat zien dat er ook in de Verenigde Staten momenteel niet onbeperkt dollars uitgeleend worden.

    Het negatieve swap tarief wijst dus op stress in het financiële systeem, net als tijdens de Europese schuldencrisis en het faillissement van Lehman Brothers. Toen zakte het tarief om voor drie maanden een lening in euro’s om te zetten naar dollars tot -1,5 procentpunt.

    Euro-dollar swap tarief naar laagste niveau sinds Europese schuldencrisis (Bron: BIS)

    Is de dollar een risicofactor?

    Volgens de zakenbank HSBC is de dollarschaarste buiten de Verenigde Staten een van de tien grootste risico’s voor volgend jaar. Afgelopen week zeiden analisten van de bank daar het volgende over:

    “De cross-currency basis swaps zijn al verder uit elkaar aan het lopen, maar ze zouden nog meer negatief kunnen worden als de beschikbaarheid van dollarleningen volgend jaar een structureel probleem wordt.”

    De dollarschaarste herinnert de beleggers eraan dat het wereldwijde financiële systeem nog steeds wordt gedomineerd door één valuta. En die dominante positie is sinds het uitbreken van de wereldwijde financiële crisis in 2008 paradoxaal genoeg alleen maar groter geworden, omdat Amerikaanse banken door nieuwe regelgeving sindsdien steeds minder bereid zijn hun balans uit te breiden en dollars beschikbaar te stellen voor valutaswaps, vooral tegen het einde van het kalenderjaar.

    Volgens cijfers van de Bank for International Settlements (BIS) hebben commerciële banken in Japan, Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk nu al meer verplichtingen in dollars op hun balans staan dan in hun eigen valuta. Dat betekent dat de bankensector in deze landen een grote blootstelling heeft aan de dollar en dat het zeer nadelig kan uitpakken als het euro-dollar swap tarief langer op dit uitzonderlijk lage niveau blijft. De Wall Street Journal schrijft dat Société Générale pas eind 2016 haar slechtste handelsdag van dat jaar had, omdat de bank zich had verkeken om de kosten om aan voldoende dollars te komen.

    Schaarste dollars goed voor Europese obligaties

    Opvallend genoeg heeft de schaarste aan dollars een positief effect op alle kortlopende Europese staatsobligaties. Door het negatieve swap tarief tussen euro’s en dollars wordt het voor Amerikaanse beleggers lucratiever om schuldpapier in euro uit de Eurozone op te kopen in ruil voor dollars.

    Als gevolg daarvan zijn de kortlopende staatsobligaties van Eurolanden, het meest veilige schuldpapier, de afgelopen weken erg populair geworden. Werden Duitse staatsleningen met een looptijd van 3 maanden in september nog verhandeld tegen een negatieve rente van -0,7%, afgelopen week is dat verder opgelopen tot -1,5%.

    Kortlopende staatsobligaties Eurozone profiteren (Bron: Investing.com)

    Belastingplannen Trump

    De dollarschaarste kan in de toekomst nog groter worden door de belastinghervormingen die de Amerikaanse president Trump wil doorvoeren. Krijgt hij in Washington steun voor zijn plannen, dan wordt het voor Amerikaanse bedrijven veel makkelijk om dollars terug te halen naar de VS, waardoor de beschikbaarheid van dollars kan verslechteren.

    Gaat de Federal Reserve ondertussen door met het verkleinen van haar balans, dan neemt de beschikbaarheid van dollars om leningen door te rollen verder af. En dat maakt vooral opkomende economieën als China kwetsbaar, omdat heel veel bedrijven daar in dollars geleend hebben.

    Volgens onderzoek van de Bank of England hebben de opkomende economieën zelfs meer in dollars geleend dan in alle andere vreemde valuta bij elkaar. Dat is een giftige cocktail voor als de dollar weer in waarde begint te stijgen.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines