Tag: rapport

Samengevat stelt de World Gold Council dat er verschillende factoren aan te wijzen zijn die ervoor zorgen dat de goudprijs in een opwaartse trend blijft bewegen. Als gevolg van het ‘ondersteunende’ beleid van centrale banken blijft de rente erg laag, terwijl tegelijkertijd de prijsinflatie in veel economieën aan het oplopen is. Door het negatieve reële rendement kiezen steeds meer beleggers ervoor om hun portfolio te diversificeren met goud. Daaaast speelt volgens de WGC ook de onzekerheid over de toekomst mee, want ondanks alle maatregelen die centrale banken genomen hebben blijft de economie in Europa, de VS en in Azië kwakkelen.

Prijsstijging en volatiliteit van goud in verschillende valuta (Bron: WGC)

Goudprijs blijft stijgen door beleid centrale banken

Onderstaande grafiek laat de ontwikkeling van de goudprijs en de volatiliteit van goud zien. De goudprijs liep gedurende het derde kwartaal in dollars gestaag op, waarbij de prijsvolatiliteit lager dan gemiddeld was. In de grafiek zijn ook een aantal gebeurtenissen gemarkeerd, zoals nieuwe goudaankopen door verschillende centrale banken, de persverklaringen van de Federal Reserve en de ECB en de aankondiging van nieuwe stimuleringsmaatregelen in Japan, de VS (QE3) en Europa (OMT). Al deze gebeurtenissen wijzen erop dat het nog niet zo goed gaat met de ontwikkelde economieën in Europa, de VS en in Azie en dat de centrale banken zich nog niet terug kunnen trekken.

De belangrijkste gebeurtenissen die de goudprijs in het derde kwartaal ondersteunden (Bron: WGC)

Correlatie goud met andere beleggingen

Traditioneel vergelijkt de WGC de ontwikkeling van de goudprijs ook met ontwikkelingen in andere beleggingscategorieen. Als gevolg van het stimulerende beleid van centrale banken ging niet alleen de goudprijs omhoog, maar werden ook aandelen, obligaties én grondstoffen in het derde kwartaal van dit jaar weer iets duurder. Toch deed goud het met een prijsstijging van 11,1% in het derde kwartaal (in dollars) beter dan de index van aandelen wereldwijd (+6,2%) en diverse obligaties wereldwijd (+3,3%). Grondstoffenprijzen gingen nog iets sterker omhoog dan de goudprijs, die werden gemiddeld 11,5% duurder. De grondstoffenprijzen stegen voor het laatst zo hard in het eerste kwartaal van 2011.

Onderstaande grafiek laat zien hoe verschillende beleggingscategorieen en de US Dollar index correleerden met goud ten opzichte van het vorige kwartaal, het derde kwartaal van 2011 en het lange-termijn gemiddelde. Hieruit blijkt dat de negatieve correlatie tussen de US Dollar index en goud de afgelopen twee kwartalen zeer negatief was, veel negatiever dan het lange termijn gemiddelde. De positieve correlatie met  aandelen en opkomende economieën was dit jaar veel sterker dan het historische gemiddelde en datzelfde was ook van toepassing op grondstoffen.

Opvallend is dat obligatiemarkten ook een relatief sterke correlatie met de goudprijs hebben, wat mogelijk te verklaren is door het feit dat zowel staatsobligaties van ‘sterke landen’ als goud worden gezien als een veilige vluchthaven in onzekere tijden.

Correlatie goud met US Dollar index, aandelen, obligaties en grondstoffen (Bron: WGC)

Wereldwijde groeivertraging

Door de groeivertraging in China en India en de blijvend zwakke groei in Europa en de VS groeit volgens de WGC de verwachting dat de centrale banken in actie zullen (blijven) komen. De wereldwijde productiecijfers zakten in juli naar het laagste punt in 36 maanden tijd, terwijl de groei van de industriele productie in China het laagste niveau bereikte sinds mei 2009. Binnen de eurozone verkeren zes van de zeventien landen het afgelopen kwartaal in een recessie. Japan, dat in het verleden steeds een overschot had op de handelsbalans, zag haar import fors toenemen. Het tekort op de Japanse handelsbalans vervijfvoudigde naar $32 miljard.

Balansomvang centrale banken groeit

De Federal Reserve kondigde een nieuwe ronde van steunaankopen aan, dat in de financiële media al snel tot ‘QE3’ werd gedoopt. Met een maandelijkse aankoop van $40 miljard aan slechte hypotheekleningen blijft de Fed de banken en de financiële markten ondersteunen, terwijl de ECB in Europa zich genoodzaakt voelde om een nieuw aankoopprogramma in werking te stellen. Via het OMT-programma kunnen obligaties van zwakke eurolanden gekocht worden, een maatregel waarmee de ECB de randen van haar bevoegdheden opzoekt. Ondertussen kondigde de Bank of Japan weer een nieuwe ronde van steunaankopen aan en gaat de Bank of England door met het grootschalig opkopen van Britse staatsobligaties. Als gevolg van dit beleid groeien de balansen van de vier grootste centrale banken van de wereld, zoals onderstaande grafiek goed in beeld brengt.

Het meest zorgwekkende is misschien nog wel de snelheid waarmee de balans van de Bank of England aan het groeien is. Sinds halverwege 2011 heeft het haar eigen QE programma in een hogere versnelling gezet, waardoor inmiddels ruim 30% van de totale Britse staatsobligaties op de balans van de eigen centrale bank terecht is gekomen.

Balansen centrale banken blijven groeien (Bron: WGC)

De WGC heeft ook in kaart gebracht welke gevolgen het beleid van de verschillende centrale banken heeft gehad op de lokale economie. Zo keek de WGC naar de koersontwikkeling van staatsobligaties, de wisselkoersen, de meest relevante aandelenindex en de goudprijs in de lokale valuta. Hieruit blijkt dat de maatregelen van de Fed weinig goeds hebben gedaan voor de waarde van de dollar (US Dollar index omlaag), de maatregelen van de ECB nauwelijks negatief effect hebben gehad op de wisselkoers (EUR/USD), dat de steunaankopen van de Bank of England een boost gaven aan aandelen (FTSE 100), grondstoffen (S&P GSCI) én goud en het beleid van de Bank of Japan nog steeds onvoldoende is gebleken om uit de deflatiespiraal te breken.

Effect van beleid centrale banken op lokale economieën (Bron: WGC)

Geldgroei blijft beperkt

Ondanks de vele miljarden aan steunaankopen door verschillende centrale banken stroomt er nog altijd relatief weinig extra geld in de reële economie. Dit heeft volgens de World Gold Council vooral te maken met de terughoudendheid waarmee banken de laatste tijd kredieten verstrekken. Toch zal de toegenomen geldhoeveelheid op den duur in de economie terechtkomen, omdat de private sector door de extreem lage rente in de toekomst meer bereid zal zijn om te lenen.

Centrale banken proberen te balanceren tussen inflatie en deflatie. Van nature zorgt een crisis voor deflatoire druk, omdat er enerzijds minder nieuwe leningen verstrekt worden en omdat er anderzijds afgeboekt moet worden op eerdere leningen en bezittingen. Deze deflatoire druk is funest voor alle partijen in de economie die veel geld geleend hebben, omdat die als gevolg van deflatie meer moeite hebben om hun schulden terug te betalen. Het lijkt erop dat centrale banken een hogere inflatie gedogen. Zo maakte Mervyn King van de Bank of England onlangs bekend dat hij onder bepaalde omstandigheden meer speelruimte wil hebben, waarmee hij doelde op het minder streng handhaven van een limiet van 2% inflatie per jaar. Ook in de VS lijkt de inflatie geen probleem te zijn, anders had de Fed geen nieuwe stimuleringsronde aangekondigd.

Valuta-oorlog

Het laten oplopen van de inflatie heeft nog een ander doel, want een goedkopere munt werkt ook stimulerend voor de exportcapaciteit van een economie. En omdat export meer werkgelegenheid oplevert proberen sommige valutablokken hun munt goedkoper te maken. De VS werd al meerdere malen bekritiseerd door de Braziliaanse minster van Financiën, die stelt dat de Federal Reserve met haar monetaire verruiming de waarde van de dollar verzwakt. De Zwitserse centrale bank besloot vorig jaar onder druk van een apprecierende valuta een plafond in te stellen, waardoor €1 niet minder oplevert dan minimaal 1,20 CHF. De Zwitserse Franc werd door een vlucht in deze valuta te duur, waar exporterende bedrijven en het toerisme last van hadden. De Noorse centrale bank waarschuwde spaarders om niet massaal in de Noorse kroon te vluchten, omdat het dan mogelijk hetzelfde zou doen als de Zwitserse centrale bank. De Japanse centrale bank slaagt er ondanks haar stimuleringsmaatregelen echter niet in om haar munt goedkoper te maken, wat ten koste gaat van de exporterende industrie.

Geldgroei blijft nog ver achter bij alle aankopen van de centrale banken (Bron: WGC)

Conclusie

De WGC concludeert dat de zwakke economische omstandigheden in verschillende economieën zorgt voor nieuwe maatregelen van de verschillende centrale banken. Door niet conventioneel beleid blijft de rente extreem laag en loopt de inflatie op, waardoor steeds meer beleggers bescherming zullen zoeken in goud. Goud wordt namelijk gezien als een effectieve diversificatie in tijden van crisis en als een goede bescherming van het vermogen in een worst-case scenario. Klik hier voor het volledige rapport van de World Gold Council (PDF).

De vraag naar goud was in het eerste kwartaal van dit jaar in lijn met de afgelopen acht kwartalen, maar was wel 5% lager dan tijdens het eerste kwartaal van 2011. Volgens de World Gold Council is deze daling toe te schrijven aan een lagere vraag naar goud voor juwelen en vanuit de technologiesector, een daling die niet volledig gecompenseerd kon worden door de stijgende vraag naar goud als beleggingsobject. Door de hogere gemiddelde goudprijs ten opzichte van een jaar eerder (+22%) was de totale waarde van de handel in goud wel veel hoger, zo schrijft de World Gold Council. De totale waarde van $59,7 miljard in eerste kwartaal van 2012 lag slechts 11% onder het record van het derde kwartaal van 2011, toen de totale goudvraag met de recordprijzen in augustus een waarde van $67,1 miljard vertegenwoordigde.

Beleggingsgoud

De enige sector in de goudmarkt die het eerste kwartaal van 2012 ook in volume groter was dan een jaar eerder was die van beleggingsgoud. Vooral de verschillende ETF’s in goud eisten meer edelmetaal op, terwijl de vraag naar munten en baren wat achter bleef bij de sterke vraag in het eerste kwartaal van 2011. Destijds zorgden de onrust in het Midden-Oosten en de Europese schuldencrisis voor een hogere vraag naar gouden munten en baren.

In het eerste kwartaal van dit jaar was de vraag naar beleggingsgoud 13% hoger dan vorig jaar, namelijk 389,3 metrische ton. Met de hogere prijzen voor goud gingen er uiteindelijk omgerekend 38% meer dollars naar goudbeleggingen dan in het eerste kwartaal van een jaar geleden. De stijging kwam voor rekening van de goud ETF’s en imitatie- en verzamelmunten. De vraag naar de zogeheten ‘bullion’ munten en baren met de laagste premium boven de spotprijs bleef wat achter. Over de langere termijn gezien was de vraag naar gouden baren en munten echter ook in het eerste kwartaal van 2012 robuust, met respectievelijk 260 en 51,3 metrische ton.

Vooral alteatieve ETF’s profiteren van toenemende belangstelling beleggers

De goud ETF’s zagen in het eerste kwartaal van dit jaar een instroom van in totaal 51,4 metrische ton (omgerekend $2,8 miljard). Dit is in contract met het eerste kwartaal van vorig jaar, toen de goud ETF’s netto een uitstroom zagen van 62,1 metrische ton goud. Vooral in januari en februari werd er veel goud toegevoegd aan deze exchange-traded funds, die hun waarde ontlenen aan het fysieke edelmetaal dat ze in beheer hebben voor aandeelhouders.

De World Gold Council schrijft dat de vraag naar reguliere gouden baren en munten met 337,9 metrische ton 17% lager was dan een jaar eerder. Maar door de gestegen goudprijs werden er wel 2% meer aan uitgegeven, uitgedrukt in Amerikaanse dollars. De daling van de vraag naar munten en baren lijkt zorgelijk, maar volgens de World Gold Council wordt deze trend vertekend door de uitzonderlijk hoge volumes in het eerste kwartaal van 2011.

In India was de vraag naar beleggingsgoud in de vorm van munten en baren maar liefst 46% lager dan een jaar eerder, namelijk 55,6 metrische ton. Ook hier geven de cijfers een ietwat vertekend beeld, omdat een groot gedeelte van de daling is toe te schrijven aan voorraadafbouw bij goudhandelaren. Gegeven de onzekerheden omtrent hogere belastingen en importheffing op goud in India zijn de handelaren vooralsnog terughoudend geweest met het aanvullen van de voorraden, zo schrijft de World Gold Council. De verkoop van gouden munten in India bleef sterk, wat duidelijk maakt dat de Indiase huishoudens nog steeds goud willen kopen. Door de ontwikkeling van de goudprijs en de zwakke roepie wordt de vraag naar beleggingsgoud wel wat gedrukt, vooral bij de grotere beleggers en beleggingsfondsen. Die bleven vooral aan de zijlijn staan en namen in sommige gevallen hun winst met de verwachting om in de toekomst goedkoper in te kunnen kopen.

In China steeg de vraag naar beleggingsgoud met 13% van jaar-op-jaar tot een niveau van 98,6 metrische ton. Het Chinese nieuwjaar en de promotie van speciale verzamelmunten door bedrijven en banken droeg ook bij aan het hogere volume. Daaaast is ook de verwachte prijsinflatie onder veel beleggers een reden om meer goud te kopen. Hoe de vraag naar beleggingsgoud in China zich zal ontwikkelen zal afhankelijk zijn van de koersontwikkeling van goud, maar daaaast zal ook de prestatie van alteatieve beleggingen zoals aandelen en vastgoed worden meegenomen in de afweging van beleggers.

In de rest van Azië werd ook overwegend meer goud gekocht met een beleggingsmotief, met uitzondering van Thailand. Daar was de vraag 29% lager dan vorig jaar met een totaal volume van 20,8 metrische ton. Op de langere termijn bezien is de vraag ook in Thailand behoorlijk gestegen, want in de periode van begin 2003 tot en met eind 2007 werd er per kwartaal gemiddeld slechts 3,1 metrische ton goud gekocht door beleggers.In het Midden-Oosten was de vraag naar goud als belegging ook groter, terwijl in Turkije de vraag juist wat zakte ten opzichte van begin 2011. Maar uitgedrukt in de Turkse valuta vertegenwoordigde het lagere volume aan goud toch nog een stijging van 22% ten opzichte van een jaar eerder.

In de VS was de vraag naar gouden baren en munten met 13,6 metrische ton 32% lager dan een jaar eerder, omdat beleggers gemiddeld minder interesse toonden voor het edelmetaal. Daaaast waren er volgens de World Gold Council winstnemingen van beleggers die het goud al een aantal jaar in de portefeuille hebben. Ook in Europa was de vraag naar beleggingsgoud overwegend lager dan een jaar eerder. De World Gold Council beschrijft een stapsgewijze verandering, waarbij de vraag naar goud door beleggers sinds de val van Lehman Brothers wel behoorlijk is gestegen, maar sindsdien is gestabiliseerd op dat hogere niveau. In Duitsland was de vraag naar goud met 21,3 metrische ton 44% zwakker dan in het eerste kwartaal van vorig jaar. Omgerekend naar euro’s is dat nog minder dan €1 miljard, een fractie vergeleken bij de bedragen die rond gaan in de aandelen- en obligatiemarkt. Het is ook opvallend dat de vraag naar goud van beleggers in Duitsland de helft hoger is dan van beleggers in de VS, terwijl laatstgenoemde land bijna vier keer zoveel inwoners heeft.

Europese vraag naar beleggingsgoud in segmenten

Juwelen

De vraag naar goud voor juwelen was met 519,8 metrische ton 6% lager dan een jaar geleden, maar in de context van een gemiddeld 22% hogere goudprijs kan de vraag nog steeds sterk genoemd worden. Doordat de prijsstijging van goud groter was dan de volumedaling kwam de totale waarde van de goudvraag voor juwelen uit op een recordhoogte van $28,3 miljard. De zwakte in deze markt kwam vooral uit India, een aantal landen in het Midden-Oosten en Europa, terwijl de vraag juist sterker was in China, Rusland en Egypte.

In India speelden verschillende factoren mee, zoals extra belastingen en importheffingen op goud en de zwakkere roepie, waardoor goud voor de Indiase bevolking naar verhouding relatief duur was. Een extra belasting was voor veel juweliers aanleiding om in staking te gaan, wat ook zijn bijdrage heeft geleverd aan het lagere volume van verkochte sieraden. De overheid kwam onlangs op deze nieuwe belastingmaatregel terug, waaa de staking beëindigd werd. In totaal werd er in India voor 152 metrische ton aan goud verkocht in het eerste kwartaal van 2012, een 19% daling jaar-op-jaar.

Goudmarkt voor juwelen is gigantisch in China en India

China domineerde de markt van gouden juwelen, want daar groeide de vraag in het eerste kwartaal van dit jaar tot een totaal van 156,6 metrische ton. Dat is een toename van 8% ten opzichte van een jaar eerder, waardoor China nu ongeveer 30% van de wereldwijde vraag naar goud voor juwelen voor haar rekening neemt. Stijgende inkomens en festiviteiten omtrent het Chinese nieuwjaar zorgden voor extra vraag naar goud. Opvallend detail: de vraag naar 24-karaats goud nam toe, terwijl 18-karaat goud minder populair werd.

In de kleinere goudmarkten zakten de vraag naar goud voor juwelen ook weg, met als uitzondering Taiwan. Daar werd een 9% toename geregistreerd in de behoefte aan goud voor het maken van juwelen. Ook hier zag het segment van 24-karaat goud de sterkste groei. In landen als Hong Kong, Vietnam, Thailand, Indonesië, Zuid-Korea, Saoedi-Arabie, Dubai en Turkije nam de vraag naar goud voor juwelen over het eerste kwartaal van dit jaar af met percentages in een bandbreedte van 6% tot en met 17%.

Tenslotte schrijft de World Gold Council over de sterk gestegen vraag vanuit Rusland, waar 28% meer goud werd gebruikt voor het maken van sieraden. Het totale volume kwam daarbij uit op 20,4 metrische ton. In Italie werd 14% minder goud gebruikt voor het maken van juwelen, een gevolg van de slechte economische situatie in het land en de lastenverzwaringen die de nieuwe regering onder leiding van Monti heeft doorgevoerd.

Ontwikkeling vraag naar goud voor sieraden in verschillende landen

Technologiesector

In het eerste kwartaal van dit jaar werd er 107,7 metrische ton goud gebruikt in de technologiesector, een daling van 7% ten opzichte van een jaar eerder. De vraag naar goud voor elektronica was in deze markt de grootste component met 75,4 ton, maar ook hier was een daling zichtbaar door een afnemende vraag en door overschakeling op alteatieve geleiders. Toch zijn er binnen de technologiesector nog sterke markten te vinden, want smartphones, tablets en solid-state drives worden nog steeds goed verkocht. In de tandheelkundige sector en voor overige industriële toepassingen werd respectievelijk 7% en 8% minder goud gebruikt ten opzichte van een jaar eerder.

Goudvraag vanuit technologiesector

Centrale banken

In het eerste kwartaal van 2012 waren centrale banken opnieuw netto kopers van goud, want er werd voor 80,8 metrische ton aan goud aan de reserves toegevoegd. Vooral in maart werd er veel goud gekochten, zie ook onze eerdere berichtgeving over goudaankopen van onder meer Rusland en Mexico. In maart was het prijsniveau gemiddeld een stuk lager dan in januari en februari, waardoor het doen van grote aankopen aantrekkelijker werd voor centrale banken. Rusland en Mexico kochten in maart voor respectievelijk 16,8 en 16,5 metrische ton aan goud, maar ook tal van andere landen voegde wat goud aan hun reserves toe. Opvallend is de strategie van Kazachstan, want de centrale bank van dit land heeft aangegeven al het goud te kopen wat de komende twee a drie jaar in eigen land uit de de grond komt. Verkopen van goud door centrale banken waren er vrijwel niet, waaruit blijkt dat ook centrale banken rekening houden met hogere goudprijzen in de toekomst.

Aanbod van goud

In het rapport van de World Gold Council wordt verder beschreven dat de totale mijnbouwproductie van jaar op jaar met 5% was gestegen, maar dat er na correctie voor dalende verkopen van reserves bij producenten netto maar 2% meer mijnbouwproductie beschikbaar was voor de markt. Het aanbod van goud via recycling nam met 11% toe tot 391,5 metrische ton. De geïndustrialiseerde landen vertegenwoordigen ongeveer een derde van het aanbod van gerecycled goud, maar dit aanbod lijkt steeds meer op te drogen. Vooral in Europa begint het aanbod van ‘sloopgoud’ af te vlakken, met uitzondering van Frankrijk. Daar werd nog wel veel meer 18-karaat goud omgesmolten.

Goudaanbod per kwartaal vanaf 2009

Turkije

In deze editie van de World Gold Council rapport is er speciale aandacht voor de goudmarkt in Turkije. In acht pagina’s en onderbouwd met tal van grafieken worden de ontwikkelingen op deze belangrijke goudmarkt beschreven. Hier volgt een korte samenvatting van wat de World Gold Council schrijft over Turkije.

Turkije is op het moment van schrijven het vijfde land op rij als het gaat om de vraag naar goud voor sieraden, met een vraag van 63,8 metrische ton. Ook zijn Turken fanatiek als het gaat om het beleggen in goud, want met een beleggersvraag van 72,9 metrische ton neemt het land de achtste positie in op de wereldranglijst. De export van juwelen droeg vorig jaar voor bijna $1,8 miljard bij aan de handelsbalans van het land. Naar schatting van de World Gold Council bezitten Turken gezamenlijk voor bijna 5000 ton aan privé goud, in de vorm van sieraden, munten, baartjes en andere oamenten en accessoires. Al voor de grote uitbraak van de financiële crisis in 2008 kochten de Turken al veel goud, zelfs meer dan nu het geval is. Door de crisis werd ook Turkije geraakt, omdat het land veel goederen exporteert naar de Europese markt. De Europese schuldencrisis drukt op die manier ook een beetje op de Turkse economie, waardoor er minder goud werd gekocht.

Sinds 2010 zitten de goudverkopen in Turkije weer stevig in de lift, met als opvallende trend de verschuiving van gouden sieraden naar beleggingsgoud. Zoals op de tweede grafiek hieronder te zien is was de vraag naar beleggingsgoud van 2002 tot en met 2009 maar 20 tot 30% van de totale vraag naar goud. In 2010 en 2011 begon dat te verschuiven, want inmiddels is 51% van het goud dat Turken kopen aan te merken als beleggingsgoud, meer dan de hoeveelheid edelmetaal die zijn weg vindt naar sieraden.

Vraag naar goud klimt weer uit het dal van 2009 en 2010

Steeds meer goud gekocht als belegging

Ook in de Turkse maatschappij wordt het beleggen in goud steeds populairder, getuige de komst van verschillende soorten goudrekeningen die men via de bank kan afsluiten en de mogelijkheid om kleine goudbaartjes te ‘pinnen’ bij speciale goudautomaten. Ook tonen Turken steeds meer voorkeur voor gouden sieraden met een hogere zuiverheid van 18 of 22 karaat, ten kosten van de goedkopere 8 en 14 karaats sieraden. De gedachte daar achter is dat sieraden met een hogere zuiverheid meer in waarde stijgen dan de sieraden met een lager goudgehalte. Om de prijzen te drukken worden de sieraden vaak wel lichter gemaakt, zodat er effectief minder goud in zit.

De toegenomen belangstelling van beleggers zien we ook terug in onderstaande grafiek, waarop te zien is dat vooral de verkoop van goudbaren in de ligt zit. Verder valt op dat de het aanbod van goud in Turkije voor een heel groot gedeelte komt uit recycling van oud goud (zie de laatste grafiek). Tenslotte wijst de World Gold Council op de aankoop van goud door de Turkse centrale bank in 2011. Toen werd de goudreserve in één klap met meer dan de helft aangevuld tot bijna 200 metrische ton.

Vooral de vraag naar goudbaartjes neemt snel toe in Turkije, munten op hoogste niveau sinds jaren

Veel goudaanbod via recycling van sloopgoud

Uit de inleiding van het rapport:

Een momentopname aan het begin van elk decennium sinds 1970 laat zien dat de fundamentals van de goudmarkt dramatische veranderingen hebben ondergaan. De verschuivingen in dynamiek hebben een evolutie van de goudmarkt teweeggebracht die te typeren is met: “van concentratie naar verspreiding”. [Dat geldt] zowel wat betreft grenzen en de bronnen van vraag en aanbod. We bespreken de drijvende krachten achter en de implicaties van deze veranderingen.

Het tien pagina tellende rapport kunt u op de website van de World Gold Council downloaden (inloggen vereist). We zullen ons hier beperken tot meest in het oogspringende grafieken uit het rapport. Allereerst de verdeling van de totale vraag naar goud per “macro-regio”:

In bovenstaande grafiek is de relatief toenemende vraag vanuit Oost-Azië en India te zien. Daarbij valt ook de relatief afnemende vraag vanuit Noord-Amerika en Europa op. Een eerste en hele belangrijke voetnoot is dat de vraag van centrale banken niet is meegenomen in deze grafiek. Een tweede voetnoot, eveneens erg belangrijk, is dat “OTC investment” – doelend op derivaten en andere papieren goudclaims – niet is meegenomen en dat zou moeten betekenen dat het hier puur en alleen om fysiek goud gaat.

In de onderstaande grafiek wordt het aanbod van goud uitgesplitst naar categorie. Opvallend is het relatief bescheiden aandeel van verkopen van centrale banken in 1990 en 2000; in de tussenliggende jaren zou in principe een soortgelijk beeld te zien moeten zijn. Nadeel van deze weergave is dat het gaat om percentages van het totaal en daarmee wordt er geen inzicht gegegeven in de veranderingen in absolute zin. Veranderingen in de hoeveelheid tonnen goud waarop deze relatieve aandelen betrekking hebben worden niet zichtbaar (waarover verderop meer).

De onderstaande grafiek laat de goudmijnproductie naar regio zien. In 1970 had Zuid-Afrika een enorm dominante positie in de wereldgoudmarkt. Enerzijds produceerde Zuid-Afrika veel, anderzijds bereikte de goudmijnproductie uit communistische landen de wereldmarkt niet en dat verzwaart de weging van Zuid-Afrika in deze grafiek. In het rapport staat over de Zuid-Afrikaanse productie bovendien de volgende opmerkelijke passage:

De dominantie van een enkel land betekende dat protocollen moesten worden ingevoerd om ervoor te zorgen dat het aanbod vanuit Zuid-Afrika zowel mondiale belangen als binnenlandse belangen diende. Eén van deze overeenkomsten werd in 1970 gesloten tussen Zuid-Afrika, de VS en het Inteationaal Monetair Fonds (IMF) toen de marktprijs tijdelijk onder de monetaire prijs van $ 35/oz (een tweeledig en gescheiden systeem van vaste [lees: officiële] en vrije prijzen bestond ​​tot 1971) zakte.  Er werd toen besloten dat in het geval van “dringende” zaken omtrent buitenlandse valuta, Zuid-Afrika de markt mocht omzeilen en direct haar goud aan het IMF kon verkopen.

Niet afkomstig uit het WGC-rapport, maar in het kader van research in de loop der tijd verzameld, de onderstaande grafiek met de veranderingen in wereldwijde goudmijnproductie naar land van herkomst:

In de bovenstaande grafiek is goed te zien dat de jaarlijkse goudmijnproductie de laatste jaren afneemt. In de onderstaande grafiek is de totale gemijnde bovengrondse hoeveelheid goud te zien. De groeivertraging in de goudmijnproductie is hierin nog niet duidelijk waaeembaar, maar dat ligt waarschijnlijk aan de schaal en omdat de laatste jaren van de goudmijnproductie in de bovenstaande grafiek niet zijn verwerkt:

Dat er sprake is van een dalende trend in de goudproductie, volgt eveneens uit de laatste grafiek van de World Gold Council; het aantal nieuwe ontdekkingen neemt af:

Al met al verschaft dit rapport van de World Gold Council belangrijke inzichten in de ontwikkelingen op de wereldwijde goudmarkt van de afgelopen decennia. De trend van concentratie naar meer geografische spreiding is een belangrijke conclusie. Immers, er zal in de toekomst geen enkel land – of macro-regrio – in staat zijn om op basis van haar goudpositie, de monetaire spelregels te dicteren. Bovendien ontstaat er wereldwijd vanwege de grotere spreiding van goud meer draagvlak om goud opnieuw een monetaire rol te geven. Een compleet beeld verschaft het rapport niet, maar als historische studie is dit een welkome bijdrage aan het inzichtelijk maken van de wereldwijde goudmarkt.