Tag: schulddeflatie

  • Steve Keen: “Schulden leiden tot economische bubbels”

    Volgens econoom Steve Keen zagen veel economen de financiële crisis van 2008 niet aankomen omdat ze onvoldoende – of zelfs helemaal geen – rekening hielden met de ontwikkeling van de private schulden. Zelfs centrale bankiers dachten dat ze de situatie onder controle hadden, omdat de werkloosheid laag was en de inflatie beperkt bleef. Ze spraken van de ‘Great Moderation’, een nieuw tijdperk van milde inflatie en een hoge werkgelegenheid…

    Maar wat ze niet zagen was de ongekende groei van de private schulden, waardoor huishoudens een uitgavenpatroon konden aanhouden dat ver boven hun inkomen lag. Het is deze schijngroei in de economie die zorgde voor de enorme bubbel op de huizenmarkt en andere excessen in het financiële systeem. Zo steeg de private schuldquote in de VS van minder dan 120% in 1999 naar een recordniveau van 170% ten opzichte van het bbp in 2008.

    biggest-debt-bubble-in-modern-historyPrivate schulden

    Steve Keen verzamelde cijfers over de inflatie en de werkloosheid sinds de jaren '80 en legde deze naast een model dat hij ontwikkelde om het Minsky moment te visualiseren. Hij voegde er de factor 'schuld' aan toe en bouwde een driedimensionaal model dat laat zien dat de economie plotseling kan omslaan van zeer stabiele groei en inflatie naar een plotselinge crash. De afgelopen decennia zijn we er in de Westerse wereld in geslaagd de private schulden naar een historisch hoog niveau te brengen. Centrale banken proberen met een stimulerend beleid en een extreem lage rente opnieuw de schuldenberg te verhogen, zodat we de lasten nog iets verder voor ons uit schuiven. Maar volgens Steve Keen is het onvermijdelijk dat we in de toekomst een lange periode tegemoet gaan van een zeer zwakke economische groei, waarin de schuldniveaus teruggebracht worden naar meer houdbare proporties. De pijn van de schulddeflatie kan verzacht worden door de inflatie aan te jagen, zodat de schulden in reële termen sneller dalen. Hieronder zie je het volledige college van econoom Steve Keen, de video duurt een klein half uur. Absoluut een aanrader wat ons betreft! Meer lezen over Steve Keen?

  • Grafiek: Schulddeflatie in de VS

    De volgende grafiek van Business Insider willen we u niet onthouden. Deze grafiek is gebaseerd op cijfers die de New York Fed onlangs publiceerde in haar laatste kwartaalrapport over de schulden van huishoudens.

    We zien dat in 2008 plotseling een einde kwam aan de private schuldengroei. Vanaf dat moment begonnen Amerikaanse huishoudens netto weer schulden af te lossen. Vooral de hypotheekschuld wordt steeds kleiner, maar die daling wordt voor een deel opgevangen door een toename in studentenleningen (nu al $1,03 biljoen), autoleningen ($845 miljard) en creditcardleningen ($672 miljard) die door de lage rente steeds aantrekkelijker worden.

    De schulddeflatie op privaat niveau wordt opgevangen door extra overheidsbestedingen. Dit jaar komt het begrotingstekort van de VS naar schatting uit op ruim $600 miljard, maar in de vier voorgaande jaren lag het tekort steeds hoger dan $1 biljoen.

    Schulddeflatie in de VS

    Schulddeflatie in de VS (Bron: Businessinsider)

  • Kredietgroei komt langzaam tot stilstand in Europa

    De kredietgroei in de Eurozone is bijna tot stilstand gekomen, zo blijkt uit data van de ECB. Er worden als gevolg van de crisis steeds minder leningen verstrekt aan de private sector, wat een deflatoir effect hebben op de economie in de Eurozone. In juli werd er in de hele Eurozone 1,9% minder krediet verstrekt aan particulieren dan een jaar geleden. De terugval is het grootst in de periferie van de muntunie, waar de speculatieve vastgoedbubbels al geknapt zijn.

    “De inflatoire druk in de Eurozone blijft hierdoor beperkt, waardoor de ECB de rente langdurig op het huidige lage niveau kan houden”, zo verklaarde ING-econoom Martin van Vliet tegenover Reuters.

    Schulddeflatie

    De M3-geldhoeveelheid – een indicatie van de hoeveelheid geld in de economie – groeide in de Eurozone in de maand juli  met 2,2% op jaarbasis, zo bericht de ECB. Dat is minder dan de 2,4% geldgroei in juni. Banken zijn terughoudend met het verstrekken van kredieten, terwijl de behoefte aan nieuwe investeringen bij een groot aantal bedrijven in de Eurozone door de crisis is afgenomen. De strengere kapitaaleisen hebben tot gevolg dat banken hogere eisen stellen aan bedrijfsleningen en hypotheekleningen. Zo werd er in juli €21 miljard minder krediet door banken aan de particuliere sector verstrekt dan in de maand juni. In juni was de daling in de kredietvoorziening ten opzichte van de maand ervoor ook al €12 miljard.

    De hoeveelheid nieuwe kredieten liep het hardst terug in Spanje, waar een min van 10% gemeten werd ten opzichte van een jaar geleden. Alleen Finland, Estland en Nederland zagen de kredietgroei in juli nog toenemen. Volgens econoom Christian Schulz van de Berenberg Bank is er sprake van een “kredietloos herstel” in de Eurozone: “De economie begint om ons heen weer aan te trekken, maar dat wordt niet gedreven door nieuwe kredieten… Dat zal in een later stadium komen”. De kredietgroei volgt dit keer de economische cyclus, zo beweert Schulz.

    De website Soberlook heeft een aantal grafieken van de kredietgroei in de Eurozone. Daaruit blijkt dat we nog volop in de crisis zitten.

    Groei private schulden in Eurozone

    Groei private schulden in Eurozone, jaar op jaar (Bron: ECB) 

    Groei hypotheekleningen in Eurozone

    Groei hypotheekleningen in Eurozone, jaar op jaar (Bron: ECB)

    Groei hypotheekleningen in Spanje

    Groei hypotheekleningen in Spanje, jaar op jaar (Bron: ECB)

    M3-geldgroei in de Eurozone

    M3-geldgroei in de Eurozone (Bron: Econoday)