Tag: staatsleningen

Griekenland leent tegen dezelfde rente als de VS

Griekenland leent op dit moment tegen dezelfde rente als de Verenigde Staten. Deze week zakte de rente op een Griekse staatslening met een looptijd van tien jaar naar 2,08%, hetzelfde percentage dat beleggers vragen voor een Amerikaanse lening met dezelfde looptijd. Dat was vijf jaar geleden nog zo goed als ondenkbaar, toen de rente op Grieks schuldpapier boven de 10% lag. De laatste jaren kon Griekenland steeds goedkoper lenen, terwijl de Amerikaanse rente nauwelijks daalde.

Hoe heeft de rente op Griekse staatsleningen zo snel kunnen dalen? Daar zijn verschillende verklaringen voor te vinden. In de afgelopen vijf jaar heeft het land onder druk van de Europese Commissie, de ECB en het IMF drastische hervormingen doorgevoerd, waardoor het structurele tekort van meer dan 10% per jaar werd omgebogen naar een klein overschot. Daardoor heeft de markt meer vertrouwen in de houdbaarheid van de staatsschuld. De staatsschuld van Griekenland is met ongeveer 180% van het bbp nog steeds vrij hoog, maar stijgt niet meer. Ook laat de Griekse economie na jaren van krimp weer tekenen van groei zien.

Naast deze fundamentele verbeteringen profiteert Griekenland ook van het ruime monetaire beleid. De ECB heeft de afgelopen jaren niet alleen staatsobligaties opgekocht om de rente laag te houden, ook heeft de centrale bank noodliquiditeit verstrekt om de Griekse bankensector te ondersteunen. De recente uitspraken van Draghi dat hij bereid is opnieuw in te grijpen heeft beleggers ervan verzekerd dat ze hun geld veilig in staatsobligaties van eurolanden kunnen parkeren.

Rente op staatsobligaties verder omlaag

De rente op staatsobligaties is de laatste jaren verder gedaald door een vlucht naar veilige havens en een wereldwijd spaaroverschot. Ook in de Verenigde Staten daalt de rente weer, ook al is die daling minder spectaculair dan die van Griekenland. Misschien dat de Amerikaanse regering een voorbeeld kan nemen aan Griekenland, want het Amerikaanse begrotingstekort lijkt onder de regering van Trump alleen maar verder toe te nemen. Volgens het Congressional Budget Office zal het begrotingstekort de komende jaren verder oplopen tot meer dan $1 biljoen in 2022.

Verenigde Staten en Griekenland betalen dezelfde rente voor een 10-jaars lening (Bron: Bloomberg)

Griekse economie groeit weer (Bron: Trading Economics)

Staatsschuld blijft hoog, maar stijgt niet meer (Bron: Trading Economics)

Griekenland heeft tekort weten om te buigen naar een klein overschot (Bron: Trading Economics)

Dit artikel verscheen eerder op Holland Gold

14 juli 2019
Rente Europese staatsobligaties naar nieuw dieptepunt

De rente op Europese staatsobligaties is de laatste dagen naar een nieuw dieptepunt gezakt. Door een oplaaiende handelsoorlog, toegenomen geopolitieke spanningen en de plannen van Italië om een eigen munt in omloop te brengen zoeken beleggers hun toevlucht in de veiligheid en liquiditeit van staatsobligaties. Vorige week wist Duitsland een 10-jaars obligatie te plaatsen tegen een rente van -0,24%, terwijl ook Nederland voor het eerst sinds 2016 weer tegen een negatieve rente kan lenen.

Ook elders in Europa zien we de rente op staatsobligaties dalen. Portugal wist vorige week voor tien jaar geld op te halen tegen minder dan 1%, terwijl ze tijdens de Europese schuldencrisis in 2012 nog meer dan tien procent betaalde voor dezelfde lening. Ook Griekenland en Spanje hebben in jaren niet meer zo goedkoop kunnen lenen als nu. Het enige buitenbeentje is Italië, dat vanwege haar gewaagde begrotingsplannen en speculaties over de invoering van een eigen munt meer rente moet betalen over haar staatsschuld.

Italië profiteert minder van daling rente (Bron: Bloomberg)

Rente naar nieuw dieptepunt

De extreme daling van de rente is zorgwekkend, omdat het als een graadmeter is voor het vertrouwen in de economie. Dat grote financiële instellingen en institutionele beleggers bereid zijn tegen een negatieve rente geld weg te zeggen laat zien dat ze weinig andere mogelijkheden zien om in te beleggen. Een ander probleem is de schaarste aan schuldpapier met de hoogste kredietstatus, een probleem waar ook de Bank for International Settlements de afgelopen jaren over heeft geschreven.

Zorgen over een afnemende economische groei hebben niet alleen effect op de financiële markten, maar ook op het beleid van centrale banken. De Federal Reserve overweegt de rente weer te verlagen, terwijl ze deze tot eind vorig jaar nog stapsgewijs verhoogde. De ECB heeft op haar beurt toegezegd dat ze de rente tenminste tot de eerste helft van volgend jaar niet meer zal verhogen en dat ze bereid is nieuwe maatregelen te nemen als de economische situatie verslechtert.

Rente op staatsleningen in Eurozone naar nieuw dieptepunt (Via Holger Schaepitz)

Olieprijs lager, goudprijs stijgt

Het is allemaal niet hoopgevend, dat centrale banken na jaren van monetaire stimulering nog steeds niet in staat zijn hun beleid te normaliseren. Het ziet er naar uit dat we na een lange opwaartse cyclus opnieuw een periode van onzekerheid tegemoet gaan. Dat zien we ook terug in een daling van de olieprijs en een stijging van de goudprijs. De prijs van het edelmetaal staat op het moment van schrijven boven de €1.200 per troy ounce en €38.600 per kilo, het hoogste niveau in twee jaar. In dollars staat de prijs van goud weer dicht bij een belangrijk weerstandsniveau van $1.365 per troy ounce. Breekt de koers door deze weerstand heen, dan kunnen we de hoogste koers in vijf jaar noteren.

Goudprijs is terug op het niveau van begin 2017

Dit artikel is afkomstig van Goudstandaard

18 juni 2019
Duitse 2-jaars rente naar dieptepunt

Terwijl de rente op Amerikaanse staatsobligaties stijgt blijft de rente op Duitse staatsobligaties met een korte looptijd verder dalen. De verwachting dat de ECB vanaf volgend jaar ook deze kortlopende leningen gaat kopen deed de rente van Duitse leningen met een looptijd van twee jaar deze week naar een historisch dieptepunt van -0,8% dalen.

Tot voor kort kon de ECB deze leningen niet opkopen, omdat de rente lager was dan de depositorente van -0,4%. Maar bij de laatste persconferentie liet Draghi weten dat deze limiet komt te vervallen, waardoor ook kortlopende staatsobligaties uit de Eurozone in aanmerking voor het opkoopprogramma van de centrale bank.

Duitse 2-jaars rente naar nieuw dieptepunt van -0,8% (Bron: Bloomberg)

Schaarste

De Duitse staatsleningen met een looptijd van twee jaar worden veel gebruikt als onderpand voor financiële transacties, omdat deze leningen als zeer veilig en liquide beschouwd worden. Maar door het opkoopprogramma van de ECB worden dit soort veilige obligaties steeds schaarser en daarmee steeds duurder. Vooral tegen het einde van het jaar is dit schuldpapier zeer populair, omdat institutionele beleggers en banken dan een groter deel van hun vermogen in deze vorm willen aanhouden.

De volgende grafiek laat zien dat de rente op Duitse staatsleningen met een looptijd van twee jaar – ook wel schatz genoemd – de laatste maanden in een hoog tempo gedaald is. Daarmee zijn de schatz relatief duur geworden ten opzichte van Euro OverNight Index Average (Eonia), de ongedekte interbancaire leningen die banken in het Eurogebied onderling bij elkaar in rekening brengen.

Duitse obligaties hebben een premie boven interbancair krediet (Bron: Bloomberg)

Overtollige reserves

Door het opkoopprogramma van de ECB is het tekort aan staatsobligaties alleen maar groter geworden. Banken laten daarom ook steeds meer reserves bij de centrale bank staan, tegen een boeterente van 0,4% per jaar. Sinds het begin van het stimuleringsprogramma heeft de ECB voor ongeveer €1,4 biljoen aan obligaties uit de markt gehaald, maar daarvan staat meer dan €500 miljard nog steeds als overtollige reserve geparkeerd bij de centrale bank.

Banken lijken dus geen goede bestemming te hebben voor al dat geld, terwijl er wel veen vraag is naar kortlopende obligaties. Om de liquiditeit in de obligatiemarkt op peil te houden zal de ECB binnenkort, onder strenge voorwaarden, weer obligaties gaan uitlenen.

Het is de vraag wat de ECB precies wil bereiken met het opkoopprogramma. De rente is al extreem laag en er is al een schaarste aan veilig schuldpapier om in te beleggen. Door het opkoopprogramma van de ECB wordt deze veilige haven alleen maar kleiner gemaakt, juist nu er veel vraag naar is.

Banken parkeren €650 miljard bij de centrale bank, ondanks negatieve rente (Bron: Bloomberg)

19 december 2016