Marketupdate

Auteur: Redactie

  • LIVE: ECB persconferentie 4 oktober 2012

    De persconferentie begint om 14:30 en zal worden uitgezonden vanuit Slovenië. De volledige toelichting zal later vandaag ook gepubliceerd worden op de website van de ECB.

    Update [15:59]: Bijgevoegd de toelichting van het rentebesluit. De rentetarieven blijven onveranderd ten opzichte van het vorige besluit.

     

    Mario Draghi, President of the ECB,
    Vítor Constâncio, Vice-President of the ECB,
    Brdo pri Kranju, 4 October 2012

    Ladies and gentlemen, the Vice-President and I are very pleased to welcome you to our press conference. I would like to thank Goveor Kranjec for his kind hospitality and express our special gratitude to his staff for the excellent organisation of today’s meeting of the Goveing Council. We will now report on the outcome of today’s meeting.

    Based on our regular economic and monetary analyses, we decided to keep the key ECB interest rates unchanged. Owing to high energy prices and increases in indirect taxes in some euro area countries, inflation rates are expected to remain above 2% throughout 2012, but then to fall below that level again in the course of next year and to remain in line with price stability over the policy-relevant horizon. Consistent with this picture, the underlying pace of monetary expansion remains subdued. Inflation expectations for the euro area continue to be firmly anchored in line with our aim of maintaining inflation rates below, but close to, 2% over the medium term. Economic growth in the euro area is expected to remain weak, with ongoing tensions in some euro area financial markets and high uncertainty still weighing on confidence and sentiment. Our decisions as regards Outright Monetary Transactions (OMTs) have helped to alleviate such tensions over the past few weeks, thereby reducing conces about the materialisation of destructive scenarios. It is now essential that govements continue to implement the necessary steps to reduce both fiscal and structural imbalances and proceed with financial sector restructuring measures.

    The Goveing Council remains firmly committed to preserving the singleness of its monetary policy and to ensuring the proper transmission of the policy stance to the real economy throughout the euro area. OMTs will enable us to provide, under appropriate conditions, a fully effective backstop to avoid destructive scenarios with potentially severe challenges for price stability in the euro area. Let me repeat again what I have said in past months: we act strictly within our mandate to maintain price stability over the medium term; we act independently in determining monetary policy; and the euro is irreversible.

    We are ready to undertake OMTs, once all the prerequisites are in place. As we said last month, the Goveing Council will consider entering into OMTs to the extent that they are warranted from a monetary policy perspective as long as programme conditionality is fully respected. We would exit from OMTs once their objectives have been achieved or when there is a failure to comply with a programme. OMTs would not take place while a given programme is under review and would resume after the review period once programme compliance has been assured.

    Let me now explain our assessment in greater detail, starting with the economic analysis. Euro area real GDP contracted by 0.2%, quarter on quarter, in the second quarter of 2012, following flat growth in the previous quarter. Economic indicators, in particular survey results, confirm the continuation of weak economic activity in the third quarter of 2012, in an environment characterised by high uncertainty. We expect the euro area economy to remain weak in the near term and to recover only very gradually thereafter. The growth momentum is supported by our standard and non-standard monetary policy measures, but is expected to remain dampened by the necessary process of balance sheet adjustment in the financial and non-financial sectors, the existence of high unemployment and an uneven global recovery.

    The risks surrounding the economic outlook for the euro area continue to be on the downside. They relate, in particular, to ongoing tensions in several euro area financial markets and the potential spillover to the euro area real economy. These risks should be contained by effective action by all policy-makers in the euro area.

    Euro area annual HICP inflation was 2.7% in September 2012, according to Eurostat’s flash estimate, compared with 2.6% in the previous month. This is higher than expected and mainly reflects past increases in indirect taxes and euro-denominated energy prices. On the basis of current futures prices for oil, inflation rates could remain at elevated levels, before declining to below 2% again in the course of next year. Over the policy-relevant horizon, in an environment of modest growth in the euro area and well-anchored long-term inflation expectations, underlying price pressures should remain moderate. Current levels of inflation should thus remain transitory and not give rise to second-round effects. We will continue to monitor closely further developments in costs, wages and prices.

    Risks to the outlook for price developments continue to be broadly balanced over the medium term. Upside risks pertain to further increases in indirect taxes owing to the need for fiscal consolidation. The main downside risks relate to the impact of weaker than expected growth in the euro area, in the event of a renewed intensification of financial market tensions, and its effects on the domestic components of inflation. If not contained by effective action by all policy-makers in the euro area, such intensification has the potential to affect the balance of risks on the downside.

    Tuing to the monetary analysis, recent data confirm the subdued underlying pace of monetary expansion. In August the annual growth rate of M3 decreased to 2.9%, from 3.6% in July. While this decline was mainly due to a base effect, monthly inflows were also relatively contained. Conversely, strong monthly inflows into oveight deposits contributed to a further increase in the annual rate of growth of M1 to 5.1% in August, compared with 4.5% in July. This increase reflects a continuing high preference for liquidity in an environment of low interest rates and high uncertainty.

    The annual growth rate of loans to the private sector (adjusted for loan sales and securitisation) declined in August to -0.2% (from 0.1% in July), reflecting a decrease in the annual rate of growth of loans to non-financial corporations to -0.5%, from -0.2% in July. By contrast, the annual growth of loans to households remained unchanged, at 1.0%, in August. To a large extent, subdued loan dynamics reflect the weak outlook for GDP, heightened risk aversion and the ongoing adjustment in the balance sheets of households and enterprises, all of which weigh on credit demand. At the same time, in a number of euro area countries, the segmentation of financial markets and capital constraints for banks restrict credit supply.

    The soundness of banks’ balance sheets will be a key factor in facilitating both an appropriate provision of credit to the economy and the normalisation of all funding channels, thereby contributing to an adequate transmission of monetary policy to the financing conditions of the non-financial sectors in the different countries of the euro area. It is thus essential that the resilience of banks continues to be strengthened where needed.

    To sum up, the economic analysis indicates that price developments should remain in line with price stability over the medium term. A cross-check with the signals from the monetary analysis confirms this picture.

    Other economic policy areas need to make substantial contributions to ensure a further stabilisation of financial markets and an improvement in the outlook for growth. As regards fiscal policies, euro area countries are progressing with consolidation. It is crucial that efforts are maintained to restore sound fiscal positions, in line with the commitments under the Stability and Growth Pact and the 2012 European Semester recommendations. A rapid implementation of the fiscal compact will also play a major role in strengthening confidence in the soundness of public finances. At the same time, structural reforms are as essential as fiscal consolidation efforts and measures to improve the functioning of the financial sector. In the countries most strongly affected by the crisis, noticeable progress is being made in the correction of unit labour cost and current account developments. Decisive product and labour market reforms will further improve the competitiveness of these countries and their capacity to adjust.

    Finally, it is essential to push ahead with European institution-building. The ECB welcomes the Commission proposal of 12 September 2012 for a single supervisory mechanism (SSM) involving the ECB, to be established through a Council regulation on the basis of Article 127(6) of the Treaty. The Goveing Council considers an SSM to be one of the fundamental pillars of a financial union and one of the main building blocks towards a genuine Economic and Monetary Union. We will formally issue a legal opinion in which we will, in particular, take into account the following principles: a clear and robust separation between supervisory decision-making and monetary policy; appropriate accountability channels; a decentralisation of tasks within the Eurosystem; an effective supervisory framework ensuring coherent oversight of the euro area banking system; and full compatibility with the Single Market framework, including the role and prerogatives of the European Banking Authority. As the Commission proposal sets out an ambitious transition schedule towards the SSM, the ECB has started preparatory work so as to be able to implement the provisions of the Council regulation as soon as it enters into force.

    We are now at your disposal for questions.

    European Central Bank
    Directorate Communications
    Press and Information Division
    Kaiserstrasse 29, D-60311 Frankfurt am Main
    Tel.: +49 69 1344 7455, Fax: +49 69 1344 7404
    Inteet: http://www.ecb.europa.eu

  • Zilver was beste belegging in derde kwartaal 2012

    Hieruit blijkt dat zilver over de afgelope drie maanden de grootste winnaar was met een relatieve waardestijging van 31,1%. Goud volgde op afstand met een prijs die 14,3% hoger was dan drie maanden geleden. De nummers twee en drie waren respectievelijk stookolie en gas, brandstoffen die door de gestegen olieprijs ook wat duurder zijn geworden. Ook veel grondstoffen deden het goed, wat voor een groot deel verband houdt met de droogte in de VS en Rusland. Daardoor is de oogst van voedingsmiddelen als mais, tarwe en soja dit jaar slechter en is er dus minder aanbod op de wereldwijde markt. Voor een gedeelte speelt ook de monetaire verruiming door verschillende centrale banken mee, want die drijven meer en meer beleggers richting grondstoffen.

    Grondstoffen worden nog steeds gezien als een tastbare belegging, één die bescherming kan bieden tegen inflatie. Daar valt nog wel wat op af te dingen, want de meeste grondstoffenhandel is net als de handel in edelmetaal vrij speculatief van aard. In de praktijk wordt maar een klein gedeelte van de totale vraag naar grondstoffen omgezet in fysieke levering. Daar komt bij dat veel grondstoffen simpelweg minder praktisch zijn als hedge tegen inflatie dan goud of zilver. Grondstoffen zijn niet altijd goed houdbaar en nemen aanzienlijk meer ruimte in beslag dan edelmetalen als goud en zilver.

    Amerikaanse aandelenindices zaten ook aan de goede kant van de streep met bescheiden winsten voor de Dow Jones, de S&P 500 en de Nasdaq. De Japanse Nikkei 225 bleef achter en is de afgelopen drie maanden een paar procent weggezakt. Over de afgelopen zes maanden zakte de Nikkei 225 met meer dan 10%. De slechtste beleggingen van het afgelopen kwartaal waren de Amerikaanse dollar (-3,7%), Amerikaanse staatsobligaties (-0,4%), varkensbuiken (-4%) en magere varkens (-20%).

    Afbeelding afkomstig van Finviz (Klik voor grotere versie)

  • Goud en zilver report (Week 39)

    Een bijdrage van Jilke Dijkstra

    Zowel de prijzen van goud als zilver volgen sinds half augustus een opwaartse trend, waarbij de goudprijs weer tegen de 1800 dollar per ounce aanhikt en zilver 35 dollar per ounce nadert. Deze prijzen werden voor het laatst gezien rond de jaarwisseling, waaa een langdurige consolidatie volgde. 

    Op de futuresmarkten voor de beide metalen steeg de Open Interest (OI) deze week met 9.443 stuks naar 492.550 contracten goud (~50 miljoen ounce) en 137.658 contracten zilver (+10.889 contracten naar 688 miljoen ounce). Op de COMEX steeg het dagelijkse verhandelde volume regelmatig tot boven de 150.000 contracten voor goud en ~50.000 contractenvoor zilver, hetgeen verband kan houden met het verstrijken van de last notice day voor de futures van deze maand – de uiterste datum waarop investeerders kunnen bepalen wat ze met hun longposities voor deze maand gaan doen. Het is verder gebleken dat de OI voor oktober is blijven steken op 6.344 contracten, wat er op duidt dat er voor ongeveer 20 ton aan goud geleverd zal moeten woren. Echter zal het daadwerkelijke aantal veel lager uitvallen, omdat veel beleggers een cash settlement (al dan niet met premie) prefereren boven een fysieke levering.

    De komende maanden zal moeten blijken of de toegenomen interesse in termijncontracten zich ook zal vertalen naar een significante stijging van de spotprijzen van goud en zilver. De fysieke voorraden voor de COMEX en de NYMEX zijn deze week nauwelijks veranderd en blijven stabiel rond de 2,5 miljoen ounce voor goud en 40 miljoen ounce voor zilver (registered accounts).

    Onderliggend beleefde de markt een vrij grillige week in navolging van de zeer volatiele week ervoor, waarin centrale banken wereldwijd extra kwantitatieve verruimingsmaatregelen aankondigden om de economie kunstmatig aan te slingeren. Dit gebeurde niet alleen in Amerika, waarbij de Fed in een FOMC-statement heeft laten weten Operation Twist te verlengen en een zero-interest rate-policy te handhaven, maar ook in Japan. In het laatstgenoemde land, wat al decennia lang geteisterd wordt door aanhoudende deflatie en natuurrampen, wordt het monetaire stimuleringsprogramma uitgebreid met de injectie van 10 biljoen Yen (omgerekend 100 miljard euro), dat grotendeels wordt gebruikt om staatsobligaties uit eigen land mee op te kopen. Een jaar eerder – net na de ramp van Fukushima – werd ook al ruim 10 biljoen Yen (~130 miljard euro toentertijd) gestoken in de economie.

    Zoals eerder genoemd zal de Federal Reserve Bank haar de komende maanden haar balanstotaal vergroten met ruim $80 miljard, deels bestaande uit $40 miljard aan hypotheekbeleggingen die tegenover boekwaarde worden overgenomen van commerciële banken. Dit wordt gedaan om laatstgenoemde partijen te voorzien van extra liquiditeit en de gevolgen van nieuwe afschrijvingen te beperken. 

    Naast hypotheekproducten koopt de Fed ook actief staatsobligaties op. Dit heeft een versterkend effect op de monetaire inflatie – het systeem wordt immers overspoeld met enorme hoeveelheden nieuw gecreëerd geld – waardoor weer nieuwe bubbels kunnen onstaan en prijzen als die van goud & zilver sterk kunnen stijgen. De trend van de ECB in Europa wijkt erg af van die van de Fed, deze is namelijk aanzienlijk minder proactief in het opkopen van staatsobligaties, waardoor overheden noodgedwongen veel meer inspanningen moeten leveren om hun financiën op orde te krijgen. Het strictere monetaire beleid in Europa gaat gepaard met bezuinigingen en lastenverzwaringen over het hele spectrum, die dikwijls zorgen voor een golf aan protesten en onrust – vooamelijk in Zuid-Europa.

    De wereldwijde aankondiging van nieuwe steunmaatregelen  vertaalden zich in hogere prijzen voor beide edelmetalen, waarbij goud geleidelijk recentelijke weerstandsniveaus doorbrak. De markt geeft momenteel een aantal noemenswaardige koopsignalen af, die voortvloeien uit een aantal indicatoren. Zo is er sprake van een zekere reset in het verloop van de MACD-index, die hand in hand is gegaan met de recentelijke rally in prijs. Deze index vergelijkt verschillende exponentiële moving averages met elkaar om het marktenthausiasme te peilen.

    De tegengestelde richting van het koersverloop en de MACD-index, die onder de nullijn neigt te passeren, zijn aanwijzingen dat er ineens veel ruimte is voor zilver om potentieel sterke stijgingen te laten zien. Daaaast hangt de zilverprijs ook alweer enige tijd boven de 200 DMA (daily moving average), die momenteel $30.54 bedraagt. De indices zijn echter geen garanties voor een hogere prijs, bovendien heeft de recente geschiedenis aangetoond dat de zilvermarkt zeer grillig is en dat de spotprijs erg bewegelijk kan zijn. Een onverwachte verkoopgolf kan de prijs ook weer flink doen zakken, bovendien zijn de margeverplichtingen voor futures in de zilvermarkt het afgelopen jaar ook flink verhoogd om het effect van leverage in te dammen. De prijs van zilver bleek in het verleden namelijk erg gevoelig voor plotselinge veranderingen van marktomstandigheden binnen de futuresmarkt.

    De goudprijs in euro's ging afgelopen week weer omhoog en tikte bijna de €1380/toz aan

    De zilverprijs consolideerde boven de €26,50/toz

  • ‘Hedge funds optimistisch over zilver’

    Bloomberg deed een rondvraag bij 14 analisten, die gemiddeld genomen ook positief zijn over zilver. Ze zien de prijs verder stijgen naar $38 per troy ounce en verwachten dat de zilverprijs de komende drie kwartalen zal blijven stijgen. Traditioneel reageert de zilverprijs sterker op aankondigingen van nieuwe monetaire verruimingsmaatregelen dan goud, omdat de zilvermarkt veel kleiner is dan de goudmarkt. Zo steeg de zilverprijs van december 2008 tot en met maart 2010 met 53% twee keer zo snel als de goudprijs. Zakenbank Morgan Stanley verwacht dan ook dat de zilverprijs de komende kwartalen harder zal stijgen dan de goudprijs.

    ''Het nieuwe aankoopprogramma van de ECB en de zoveelste ronde van monetaire verruiming door de Federal Reserve heeft de rally een nieuwe impuls gegeven'', aldus Peter Sorrentino van Huntington Asset Advisors in Cincinnatti. ''De zilvermarkt wordt nu op twee manieren bespeeld, zowel door industriële vraag als door vraag van beleggers,'' zo verklaart de vermogensbeheerder die een portefeuille van $1,46 miljard beheert.

    Industrieel metaal

    Het is bekend dat zilver vooamelijk een industrieel metaal is, want volgens data van het World Silver Survey wordt ongeveer de helft van het jaarlijkse aanbod verbruikt door de industrie. Dan nemen we juwelen en fotografie niet mee, want die sectoren zijn ook de grootste bronnen voor gerecycled zilver. De vraag naar zilver is dus zowel afhankelijk van de stand van de economie als van de wens van beleggers om hun portefeuille te beschermen met een tastbare beleggingen zoals zilver.

    Beleggers die handelen in zilver moeten dus op de hoede zijn voor grote correcties, want zonder de beleggingsvraag zou er jaarlijks een overschot aan zilver op de markt komen. Als beleggers meer zilver willen kopen kan de prijs snel stijgen, zoals we dat in de eerste vier maanden van 2011 zagen. Als het sentiment omslaat en veel beleggers kun positie van de hand (moeten) doen, dan kan de prijs nog sneller weer omlaag gaan. Ook Mineweb wijst hierop, door vast te stellen dat een zwakkere industriële vraag naar zilver opgevangen moet worden door extra vraag van beleggers.

    Volgens Barclays zal de productie van zilver in 2013 voor het vijfde jaar op rij groter zijn dan de industriële vraag. Daar komt bij dat een stijgende zilverprijs meer aanbod via recycling uitlokt. Volgens de Britse zakenbank steeg het aanbod van sloopzilver met 10% in 2010, toen de zilverprijs verdubbelde.

    Zilvervraag op hoog niveau

    De vraag naar zilver blijft vooralsnog toenemen. Zo importeerde China in augustus de grootste hoeveelheid zilver sinds een jaar tijd en breidden de hedgde funds in de week van 18 september hun netto long positie in de zilvermarkt uit tot het hoogste niveau sinds 28 februari. Volgens data van de CFTC bezitten hedge funds gezamenlijk bijna 31.000 futures en opties voor levering van zilver. Beleggers bezitten volgens data van Bloomberg nu in totaal 18.601,4 ton aan fysiek zilver in beleggingsfondsen die via de beurs verhandeld worden (de zogeheten exchange-traded products (ETP's)). Dat is slechts 0,2% minder dan het record dat in april van 2011 werd neergezet.

    De zilverprijs staat op dit moment nog bijna 30% onder het record van meer dan $49 per troy ounce in april vorig jaar. Desondanks zijn er nu al aanwijzingen dat er een correctie kan plaatsvinden. Beleggers die handelen in zilver moeten op hun hoede zijn, want de lange termijn grafiek van de zilverprijs laat zien dat de relatieve sterkte (uitgedrukt als de RSI) inmiddels al boven de 70 staat. Voor technisch analisten is een RSI van ongeveer 30 op te vatten als een koopsignaal en is een waarde van 70 een verkoopsignaal. Onderstaande grafiek geeft de situatie weer over de afgelopen vijf jaar.

    Beleggers die een buy-and-hold strategie volgen hoeven zich minder druk te maken over dit soort technische indicatoren. Wel kunnen deze erg handig zijn om vast te stellen wat een goed instapmoment is.

    De zilverprijs en de Relative Strength Index (RSI), klik voor een grotere versie (Bron: Silverprice.org)

  • iPhone 5 met 24-karaat gouden jasje

    Er komen twee versies van deze vergulde iPhone 5 uit, een met de originele gele kleur van zuiver goud en een met een roze gloed. De gewone gouden versie kost $4.700, de versie met roze goud is $5.100. Ter vergelijking, de vanafprijs voor de normale iPhone 5 is bijna $700. Door de vergulde afwerking zijn deze iPhone's niet alleen uniek, maar zouden ze aan het eind van hun leven ook nog veel meer waard moeten zijn dan een normale iPhone. We weten niet hoeveel goud er door Gold&Co verwerkt is in deze telefoons, maar als het een paar gram is zou de telefoon over een aantal jaar behoorlijk wat geld kunnen opbrengen.

    Helaas heeft zuiver goud wel een praktisch nadeel. Het is een bijzonder zacht metaal dat waarschijnlijk erg gevoelig is voor krassen, nog meer dan de aluminium achterkant van de originele iPhone 5. De gouden iPhone zal in de Verenigde Arabische Emiraten worden verkocht in een beperkte oplage van 500 stuks. Voor de hoge prijs levert de fabrikant het toestel wel in een handgemaakt houten kistje. Klik hier voor een video van Bloomberg over deze luxe gouden iPhones.

  • Bank of America: Goudprijs begin 2014 naar $3.000

    Aan de hand van onderstaande grafiek concludeert Stephen Suttmeier dat de bullmarket in goud nog steeds intact is. De correctie vanaf het record van $1.920 per troy ounce zette niet door, want de goudprijs zakte niet onder de bandbreedte van $1.400 tot $1.600. De bodem werd gevonden op ongeveer $1.550 per troy ounce, hetzelfde niveau waarop we het jaar begonnen. Met de kennis van nu kan ook Suttmeier concluderen dat dit een goed moment was om te kopen.

    In onderstaande grafiek is de goudpijs weergegeven op een semi-logaritmische schaal, waardoor de steeds snellere stijging van de goudprijs sinds 2001 wordt afgebeeld als een bijna lineaire grafiek. Over deze grafiek tekende de analist van Bank of America een aantal trendlijnen en steunpunten. Als we de prijsontwikkeling vanaf het jaar 2005 doortrekken in de toekomst zal de goudprijs de komende tijd moeten stijgen tot $2.050 tot $2.300 per troy ounce. Begin 2014 zou de grens van $3.000 ook gepasseerd kunnen worden. Volgens Suttmeier is het belangrijk om de trend in de gaten te houden. Zo moet de goudprijs boven het technische steunpunt van $1.600 blijven en zal de goudprijs elke maand met gemiddeld $25 moeten stijgen om de trend in stand te houden.

    Veel beleggers zijn geïnteresseerd in technische analyse, maar ze zullen ook bekend zijn met de tekortkomingen ervan. Het 'lezen' van grafieken gaat voorbij aan tal van ontwikkelingen in de markt, zoals verschuivingen in vraag en aanbod en plotselinge gebeurtenissen die de goudprijs sterk kunnen beinvloeden. De gelijkmatige stijging van de goudprijs over de afgelopen tien jaar wil niet zeggen dat de goudprijs de komende jaren in hetzelfde tempo zal blijven stijgen, waar Suttmeier van Bank of America dit keer wel van uit is gegaan.

    Grafiek van de goudprijs op semi-logaritmische schaal (Bron: Bank of America)

  • Productie goudmijnen Zuid-Afrika 39% lager door stakingen

    De mijnwerkers die halverwege augustus het werk neerlegden in een platinamijn van Lonmin kregen onlangs een loonsverhoging van 22% toegekend, een verhoging die vier keer zo groot is als de officiële inflatie in Zuid-Afrika. Dit resultaat voedde de ontevredenheid van mijnwerkers elders in het land, waardoor er nieuwe stakingen uitbraken in diverse goudmijnen. Bij grote mijnbouwbedrijven als AngloGold Ashanti Ltd. (ANG) en Gold Fields Ltd. (GFI) is het werk ook (deels) neergelegd, waardoor de totale mijnproductie van Zuid-Afrika flink is ingezakt. Volgens Bloomberg hebben de stakingen in diverse goudmijnen tot gevolg gehad dat de dagelijke goudproductie nu 39% lager ligt dan normaal.

    AngloGold, de derde grootste goudproducent ter wereld, liet woensdag weten dat haar volledige goudproductie in Zuid-Afrika tot stilstand was gekomen. Gold Fields is totnogtoe ongeveer 32.000 troy ounce aan goudproductie misgelopen als gevolg van stakingen in de 'KDC' en 'Beatrix' goudmijnen.

    Loonsverhoging geëist

    Volgens analist David Davis van SBG Securities Ltd. eisen de werknemers in de goudmijnen een soortgelijke loonsverhoging als die van de mijnwerkers in de platinamijn van Lonmin. Hij voegde daaraan toe dat de stakingen zich verder over het land kunnen verspreiden naar andere mijnen als er niet snel een oplossing gevonden wordt. Het mijnbouwbedrijf Harmony Gold Mining Co. verklaarde dat het geen last heeft gehad van werkonderbrekingen in haar goudmijnen. Mijnwerkers in het hele land voelen zich gesteund door Julius Malema, een politicus die zegt op te komen voor de belangen van de mijnwerkers. Hij riep de mijnwerkers eerder al op om geen genoegen te nemen met hun relatief lage inkomen en te gaan staken. Ook pleit Malema voor nationalisatie van de goud- en platinamijnen, omdat naar zijn mening een te groot gedeelte van de opbrengst van de Zuid-Afrikaanse bodemschatten naar buitenlandse bedrijven gaat.

    Gecoördineerde stakingen

    Op 10 september braken de eerste stakingen al uit in de Kopanang mijn van AngloGold, maar deze week breidde deze staking zich uit naar andere mijnen van AngloGold. Het aandeel van dit bedrijf verloor 5,1% van haar waarde op de beurs van Johannesburg. Het bedrijf heeft van haar werknemers al een verzoek gekregen om de lonen te verhogen, maar volgens een woordvoerder wil het bedrijf niet rechtstreeks met haar mijnwerkers onderhandelen. Onderhandelingen over loonsverhoging moeten volgens de woordvoerder worden gevoerd op bedrijfsniveau en niet op het niveau van individuele mijnen. Ongeveer 32% van de totale goudproductie van AngloGold komt uit Zuid-Afrikaanse mijnen. Een woordvoerder van Gold Fields zegt zich niet aan de indruk te kunnen onttrekken dat de stakingen in hun mijnen gecoördineerd zijn uitgevoerd. Maar ze wisten nog niet te achterhalen wie daar achter zou kunnen zitten.

    'Crisis in de mijnbouwsector'

    Bloomberg schrijft dat mijnbouwbedrijven in Zuid-Afrika te maken hebben met snel stijgende kosten. Zo stegen de energiekosten vorig jaar met gemiddeld 26% en in 2010 met 25%. Ook loonkosten zijn harder gestegen dan de officiële inflatie. De lagen erts raken uitgeput en daarom moeten mijnen steeds dieper zoeken om hun productie op peil te houden. Dat gaat gepaard met snel stijgende kosten.

    De combinatie van dalende productie en een stijging van het algemene prijspeil suggereert dat veel grote Zuid-Afrikaanse mijnen de komende 1 tot 3 jaar moeten hervormen. Banenverlies is volgens Chris Griffith, directeur van Anglo American Platinum (AMS), dan ook onvermijdelijk. Volgens hem verkeert de mijnbouwindustrie in een crisis, opmerkelijke woorden in het licht van alsmaar stijgende prijzen voor grondstoffen en edelmetalen.

    Stakende mijnwerkers van de Lonmin mijn kregen loonsverhoging van 22% (Afbeelding via Reuters)

  • Producentenvertrouwen Zuid-Korea op laagste niveau in drie jaar

    De groeivertraging in China en de Europese schuldencrisis hebben de totale vraag naar Zuid-Koreaanse exportgoederen verminderd, twee afzetmarkten die samen goed zijn voor bijna de helft van de totale export van het land. Zuid-Korea is de vierde grootste economie van Azië en is de thuisbasis van een aantal grote bedrijven, zoals Samsung, LG, Hyundai en Kia.

    De centrale bank van Zuid-Korea verlaagde in juli de rente, terwijl de overheid een nieuw stimuleringsprogramma onthulde. Volgens een analist van HSBC in Hong Kong zal de export van Zuid-Korea zich pas herstellen op het moment dat de stimuleringsmaatregelen bij haar handelspartners doorsijpelen naar de reële economie. Hierbij moeten we opmerken dat er in Europa beperkt ruimte is voor 'stimulering' van de economie, aangezien de ECB blijft waken over prijsstabiliteit en overheden vanuit Europa worden aangespoord om hun begroting op orde te brengen (lees: bezuinigen en/of lastenverzwaringen doorvoeren). HSBC is van mening dat de Zuid-Koreaanse centrale bank de rente in oktober met 25 basispunten moet verlagen, om op die manier de kosten van lenen omlaag te brengen en de binnenlandse vraag te stimuleren.

    Het vertrouwen van dienstverlenende bedrijven zakte ook verder weg, van 69 voor september naar 67 voor de maand oktober. Het onderzoek is tussen 13 en 20 september uitgevoerd onder 1.454 bedrijven in de industrie en 1.049 bedrijven in de dienstverlenende sector. De dalende export van Zuid-Korea past in het plaatje van wereldwijde groeivertraging en een afname van de export in landen als China en Japan.

    Goederen gereed voor export in een Zuid-Koreaanse haven

  • Grafiek: Minimumloon VS in grammen goud

    De grafiek gaat meer dan 70 jaar terug in de tijd en laat duidelijk zien dat de koopkracht van de lagere inkomens er de laatste tien jaar behoorlijk op achteruit is gegaan. Verdiende men in het jaar 2000 omgerekend nog minimaal 0,6 gram goud per uur, inmiddels is dat gezakt tot ongeveer 0,15 gram, vier maal zo weinig. Het minimumloon in de VS is, uitgedrukt in goud, zelfs lager dan in 1980, toen de goudprijs piekte op ongeveer $850 per troy ounce. Dat was het einde van een bullmarket waarin de goudprijs in negen jaar tijd meer dan twintig keer over de kop ging (van $35 naar $850). Van 1980 tot 2000 steeg het minimumloon van omgerekend 0,2 naar 0,6 gram goud per uur, terwijl de onderliggende goudprijs vlak bleef. Ook de lagere inkomens gingen er in die periode dus op vooruit.

    Deze grafiek correspondeert met andere grafieken die de loonsontwikkeling van verschillende inkomensgroepen in de VS in kaart brengt. Die laten ook zien dat de lagere inkomens er sinds de eeuwwisseling nauwelijks op vooruit zijn gegaan, terwijl de hogere inkomens wel een aanzienlijk verbetering zagen in hun financiële situatie.

  • Exponentiële grafieken

    Balanstotaal Fed, BoE, ECB, BoJ omgerekend naar USD

    Balanstotaal Federal Reserve zal verder groeien door QE3

    Balanstotaal ECB groeit ook steeds sneller*

    Bijna exponentiële groei M2-geldhoeveelheid VS en China samen (uitgedrukt in biljoenen dollars)

    Balanstotaal Federal Reserve plus buitenlandse reserves China

    Dezelfde grafiek, maar dan met de grafiek van de goudprijs erbij

    *Het balanstotaal van de ECB groeit net als die van de andere genoemde centrale banken erg snel. Een belangrijk onderscheid is dat veel van deze bezittingen als onderpand op de balans staan van de Europese Centrale Bank. Via het LTRO programma werd meer dan €1.000 miljard aan liquiditeit verstrekt, maar in ruil daarvoor moesten banken onderpand aanleveren bij de centrale bank. Het is de bedoeling dat de banken aan het eind van het LTRO programma hun leningen aflossen aan de ECB en het onderpand terug krijgen van de centrale bank. Daarmee verschilt de ECB van de Federal Reserve en de Bank of England, die met het aankopen van staatsobligaties blijvend de geldhoeveelheid laten groeien en daarmee de inflatie aanwakkeren.

    • Grafieken afkomstig uit een rapport van Deutsche Bank, via Zero Hedge

  • Nog meer vervalste goudbaren gevonden in New York

    De New York Post schreef zondag dat er in het Manhattan’s Midtown Diamond District, een gebied waar veel goudhandelaren gevestigd zijn, nog minstens tien soortgelijke vervalsingen zijn aangetroffen. Zo was er één handelaar die tussen zijn 10 troy ounce goudbaren maarliefst vier vervalsingen aantrof. De schade is enorm, want een met wolfraam gevulde goudbaar is nog maar een fractie waard van een zuiver exemplaar. Met de huidige goudprijs van ruim $1.750 per troy ounce kost een dergelijke baar al snel $18.000.

    Een andere handelaar in New York op 47th Street trof zes vervalste 10 troy ounce goudaren aan. Hij wil om begrijpelijke reden anoniem blijven, want in de goudmarkt draait bijna alles om vertrouwen. Hij wil ook niet vertellen wie hem de vervalste goudbaren verkocht heeft, maar de eerstgenoemde handelaar wil er wel iets over kwijt. Hij vertelde dat de valse goudbaren werden aangeboden door een Russische handelaar, waarmee hij eerder ook al eens zaken heeft gedaan. De gedupeerde handelaar verklaarde dat de goudbaren er ongeschonden uitzagen en dat het gewicht nauwelijks afweek.

    PAMP Suisse

    De valse goudbaren zijn allemaal gebaseerd op 10 troy ounce goudbaren van PAMP Suisse, baren die zijn voorzien van een serienummer en die in een afgesloten plastic verpakking de smelterij verlaten. De vervalste exemplaren waren zodanig opengewerkt dat ze voor het oog nauwelijks van het echt te onderscheiden waren. Waarschijnlijk zijn de baren horizontaal doorgesneden en van binnen uitgehold, waaa ze zijn gevuld met wolfraam. Dit materiaal is erg hard, moeilijk te bewerken en heeft vrijwel dezelfde dichtheid als goud. Vervolgens zijn de baren weer dicht gemaakt en gepolijst, een bijzonder lastig karwei omdat goud een zacht metaal is dat in zuivere vorm makkelijk verbogen kan worden.

    De directeur van Manfra, Tordella & Brookes, een Amerikaans bedrijf dat de goudbaren van het Zwitserse PAMP Suisse aanbiedt in de VS, heeft het incident met de valse goudbaren inmiddels aangegeven bij de Amerikaanse veiligheidsdienst. Ook heeft hij aangegeven alle medewerking te zullen verlenen aan de autoriteiten om de bron van de vervalste baren te traceren.

    Valse PAMP Suisse goudbaar

    Vervalsingen identificeren

    Het verhaal van de vervalste 10 troy ounce goudbaren werd door de GATA in perspectief geplaatst. Zij stellen dat er voldoende manieren zijn om vervalsingen te identificeren. Het boren van een gat in een goudbaar is met de techniek van vandaag de dag niet eens meer nodig. Zo zijn er ultrasonische apparaten verkrijgbaar die met behulp van geluidstrillingen onzuiverheden in metalen kunnen vaststellen. Met dit soort apparaten, die al vanaf $160 verkrijgbaar zijn, kan om non-destructieve wijze worden onderzocht of er een ander materiaal in een gouden (of zilveren) baar verwerkt is. Voor het testen van de grote 400 troy ounce LBMA 'Good delivery' goudstaven wordt deze technologie ook steeds vaker toegepast (zie video onderaan bericht).

    Wie vooral goud koopt in kleine coupures (maximaal 1 troy ounce bijvoorbeeld), hoeft zich minder zorgen te maken om vervalsingen. Het vervalsen van kleine goudbaren en munten is ingewikkelder en veel minder lucratief. Er zijn wel valse gouden muntstukken in omloop, maar die zijn met de juiste meetapparatuur ook snel te identificeren. Een klein weegschaaltje dat tot één cijfer achter de komma het aantal grammen kan meten is voldoende nauwkeurig om een valse gouden munt met de juiste afmetingen eruit te halen. Valse gouden munten die wél het goede gewicht hebben zijn meestal een stuk dikker en zijn voor de ervaren handelaar ook vrij eenvoudig te onderscheppen. Ook kan vals goud of zilver onderschept worden door deze op een tafel te laten vallen en het geluid te analyseren. Een munt die niet van goud is gemaakt zal anders klinken dan een zuivere gouden munt.

    Met een magneet kan soms ook een valse munt of baar worden geïdentificeerd, aangezien zuiver goud (en zilver) niet magnetisch zijn. Een muntstuk dat gemaakt is van een ander metaal dan goud of zilver zal door een magneet worden aangetrokken. Een goudbaar waar wolfraam in zit kan niet op deze manier worden getest, omdat ook zuiver wolfraam niet wordt aangetrokken door een magneet.

    GoldMoney laat zien hoe ultrasonische apparatuur een goudbaar kan testen