Marketupdate

Auteur: Redactie

  • Goud en zilver daily report (18-07-2012)

    De goudprijs sloot vandaag op $1.570,80, een daling van 1,18% ten opzichte van het slot van dinsdag. De zilverprijs verloor minder, want de slotkoers was woensdag met $27,07 maar 0,81% lager dan die van de dag ervoor. De goudprijs schommelt nu al een tijdje tussen de $1570 en $1600, waarbij de zwakkere koers van de euro ten opzichte van de dollar nog steeds zorgt voor relatief hoge goudprijzen in onze eigen valuta. De zilverprijs wist onlangs boven de technische bodem van ongeveer $26 te blijven, maar de neergaande trend die in maart werd ingezet lijkt nog steeds niet echt gebroken te zijn. De zwakte in de zilvermarkt kan zowel verklaard worden door een minder grote vraag van beleggers als door een minder grote vraag vanuit de industrie. In Azië zien we tekenen van een groeivertraging, terwijl de economische groei in de VS en in Europa nog steeds zwak blijft. Ondertussen tonen ook beleggers wat minder belangstelling voor zilver, gezien de lagere verkoopcijfers bij de Amerikaanse en Canadese munt ten opzichte van 2011.

    Dinsdag zagen we een opvallende neerwaartse koersbeweging tijdens de Amerikaanse handel, waarbij goud een intraday dieptepunt van $1573 bereikte en zilver even wegzakte tot $26,85. Deze daling viel samen met een verklaring van Ben Beanke voor het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, waarmee hij opnieuw kenbaar maakte dat de economische groei tegenvalt en de werkloosheid relatief hoog blijft. De neerwaartse koersbeweging werd kort daaa gevolgd door een even sterke opwaartse beweging, een fenomeen dat we vaker zien in de goud- en zilvermarkt.

    De zakenbank UBS kwam deze week tenslotte met het bericht dat de handel in fysiek goud ook in Azië op een lager pitje staat. De Zwitserse bank spreekt van een handelsvolume van minder dan 5.700 kilo goud op de Shanghai Gold Exchange over de afgelopen vijf dagen, een waarde die 30% onder het 12-maands gemiddelde zou liggen. In India zou de vraag naar fysiek goud ook wat minder groot zijn, vooamelijk door de lage koers van de roepie ten opzichte van de Amerikaanse dollar. In juni was het sentiment onder de Indiase beleggers iets positiever: toen voegden de verschillende goud-ETF's in totaal nog 1,26 miljoen troy ounce aan hun portefeuille toe.

    Goudprijs in USD

    Zilverprijs in USD

  • UBS rapport waarschuwt voor gevaar van hyperinflatie

    Het rapport (via Zero Hedge) begint met een stukje geschiedenis, want het fenomeen hyperinflatie is in de vorige eeuw vaak voorgekomen op grote en minder grote schaal. De meest bekende gevallen van hyperinflatie zijn die in Weimar Duitsland in de jaren '20, Hongarije na de Tweede Wereldoorlog en Zimbabwe aan het begin van deze eeuw. Volgens econoom Peter Beholz waren er alleen in de 20e eeuw al 28 verschillende gevallen van hyperinflatie te identificeren. Op Wikipedia kunt u een korte beschrijving vinden van deze gevallen.

    In het rapport van UBS wordt terecht opgemerkt dat inflatie en hyperinflatie twee totaal verschillende dingen zijn. Inflatie, gemeten als de prijsstijging van een mandje met goederen en diensten, zorgt voor een zeer geleidelijke waardedaling van het geld en is vaak terug te leiden naar een groei in de totale geldhoeveelheid in circulatie. Natuurlijk speelt ook de omloopsnelheid van het geld hierbij een rol, maar het vertrouwen in de waarde van het geld blijft bestaan. Hyperinflatie wordt door econoom Lack beschreven als een fiscaal fenomeen, dat terug te leiden is tot onhoudbare overheidsfinanciën die gefinancierd kunnen worden door de geldpers van de centrale bank. Beholz kwam tot de conclusie dat het creëren van nieuw geld om het begrotingstekort van de overheid te dichten steeds de reden is voor hyperinflatie. In een hyperinflatie verliest men het vertrouwen in de waarde van het papieren geldsysteem, met als gevolg dat men het geld in een steeds hoger tempo gaat omwisselen voor spullen en financiele activa die als meer waardevast worden beschouwd. Het gevolg daarvan is een zichzelf versterkend en onomkeerbaar proces dat het geld uiteindelijk compleet waardeloos zal maken.

    Bezuinigen

    Als overheden in crisistijd merken dat het begrotingstekort oploopt zullen ze vaak als eerste aansturen op bezuinigen. Dit is een langdurig en pijnlijk proces, dat gepaard gaat met dalende prijzen, een stijgende werkloosheid en economische krimp. Maar zodra overheden tot de conclusie komen dat bezuinigen niet het gewenste effect oplevert kan ze ervoor kiezen om de schulden gedeeltelijk niet meer terug te betalen (zoals in Argentinie in 2001) of om de geldpers van de centrale bank aan te zetten. Wanneer een land de volledige controle heeft over het geld zal ze doorgaans aansturen op de weg van de minste weerstand, namelijk het aanzetten van de geldpers. Deze methode ondersteunt de markt van staatsobligaties, waardoor de rente zakt naar een lager niveau en de paniek even verdwenen is. Maar als er ondertussen niets wordt gedaan aan het begrotingstekort verliest de bevolking op den duur het vertrouwen in de waarde van het geld.

    Volgens het rapport staat hyperinflatie dichter bij deflatie dan bij 'normale' inflatie, omdat het waardeloos worden van het geld gedurende hyperinflatie beschouwd kan worden als het mislukken van een poging deflatie te bestrijden met geldpersfinanciering. Het rapport schrijft dat ook nu het risico van hyperinflatie bestaat in één of meerdere grote valuta. Onderstaande grafiek uit het rapport van UBS laat zien dat de overheidsfinanciën bij de top 10 van landen met de grootste tekorten fundamenteel zijn verslechterd sinds de uitbraak van de financiële crisis in 2008. In de periode van 1990-2007 hadden deze tien landen gemiddeld een begrotingstekort van 3,7% ten opzichte van het BBP. In de crisisjaren van 2009 tot en met 2012 zijn de begrotingstekorten geklommen tot gemiddeld 7,4%. Deze tekorten zijn alleen te dragen bij een even sterke groei van de economie, maar daar is sinds 2008 zeker geen sprake meer van.

    Tegelijkertijd zien we ook de wereldwijde monetaire basis snel groeien. Figuur 2 van het UBS rapport laat zien hoe de monetaire basis (gemeten in lokale valuta en gewogen naar BBP) met gemiddeld 10,5% per jaar groeide van 2002-2008. Sinds de val van Lehman Brothers in 2008 is de jaarlijkse toename van de wereldwijde monetaire basis verdubbeld tot 21,6%. In het rapport van UBS wordt opgemerkt dat zowel de begrotingstekorten van verschillende grote landen als de groei van de monetaire basis onhoudbaar zijn geworden. Als overheden niet snel gaan bezuinigen en verschillende centrale banken blijven doorgaan met het ondersteunen van de obligatiemarkt kan hyperinflatie zich voordoen.

    VS en VK versus Spanje versus Japan

    Uit de data van het IMF maakt econoom Lack op dat er verschillende probleemlanden zijn die een hoge staatsschuld en/of een aanzienlijk begrotingstekort hebben. In het lijstje komen landen voor als de VS, het Verenigd Koninkrijk, Japan en Spanje. Het risico van hyperinflatie in Spanje is uitgesloten, omdat het land behoort tot de muntunie en niet in staat is om via een eigen centrale bank geld te drukken. De Japanse centrale bank kan dat wel, maar omdat dit land een netto exporteur is acht Lack de kans op hyperinflatie hier ook niet zo groot. Het grootste gevaar voor hyperinflatie schuilt volgens het rapport van UBS in de VS en het Verenigd Koninkrijk, landen die een groot begrotingstekort hebben, die geldpers al hebben aangezet en die ook al jaren een tekort hebben op hun handelsbalans (zie onderstaande grafieken). Het aankopen van staatsobligaties door de Britse en Amerikaanse centrale bank geeft een vals signaal af aan de markten, want door deze kunstmatige ondersteuning blijven de rentes op Britse en Amerikaanse staatsobligaties relatief laag en worden de begrotingstekorten en de staatsschulden van deze landen niet als acuut probleem ervaren.

    Tekorten op handelsbalans VK en VS sinds 2000 (Bron: Tradingeconomics)

    Indicatoren

    De kans op hyperinflatie neemt toe als de fiscale situatie verslechtert en centrale banken meer doen om de markt te ondersteunen met lage rente en het opkopen van financiële activa. Volgens het rapport van UBS zijn de begrotingstekorten en het monetaire beleid in het algemeen op het huidige niveau al onhoudbaar. Als de economische omstandigheden ook nog eens verder verslechteren en centrale banken opnieuw moeten ingrijpen met nog meer liquiditeit zal de kans op hyperinflatie alleen maar groter worden.

    Goud

    Sinds jaar en dag wordt de goudprijs gezien als een soort barometer voor de gezondheid van de economie, de overheidsfinanciën en het geldsysteem. Een stijgende goudprijs geeft een signaal af dat het vertrouwen in het papieren geldsysteem aan het afnemen is en dat er meer geld vlucht richting deze veilige haven. Volgens Lack geeft een plotselinge stijging in de goudprijs een waarschuwing af dat de kans op hyperinflatie aan het toenemen is. Naast goud vinden mensen ook andere vluchthavens, uiteenlopend van grondstoffen tot aandelen, vastgoed, grond en kunst. De obligatiemarkt van het land dat zijn begroting niet op orde heeft verliest dan ook de status als veilige haven.

  • Russisch schipt bergt 48 ton zilver uit Brits scheepswrak van WO II

    Slechts één van de in totaal 85 bemanningsleden van het Britse handelsschip, de SS Gairsoppa, wist de aanval van de Duitse onderzeeër destijds te overleven. Maar ook de lading bleef intact, want de zilverbaren zijn alleen aan de oppervlakte aangetast door het zoute zeewater. Ruim zestig jaar later komt het edelmetaal eindelijk weer boven water, een waardevolle lading die bij de huidige zilverprijs ongeveer €30 miljoen waard is. Een aantal jaar geleden gaf de Britse overheid het bedrijf Odyssey Marine Exploration de taak om de gezonken SS Gairsoppa te zoeken. Dit Amerikaanse bedrijf is gespecialiseerd in het lokaliseren van scheepswrakken, waarvoor het een geavanceerde MAK-1M sonarsysteem en een onbemande verkenningsboot gebruikt die op een diepte van 4.700 meter kunnen zoeken.

    Het Russische schip 'Yuzhmorgeologiya' heeft geholpen om de lading (1.200 zilverbaren met een totaal gewicht van ongeveer 1,4 miljoen troy ounce) boven water te krijgen. Men is al vanaf 31 mei bezig om de zilverbaren uit het gezonken schip te halen en naar boven te brengen, maar de missie is nu bijna voltooid. Het zilver op de zeebodem is eigendom van de Britse overheid, omdat de lading van het schip destijds door de Britse overheid verzekerd was. In de oorlog was er geen prioriteit om het zilver uit het gezonken schip te bergen en besloot de overheid om de verzekering uit te keren.

    Het Russische schip 'Yuzhmorgeologiya' bracht de zilverbaren boven water

    Het Amerikaanse bedrijf zal er goed aan verdienen, want volgens het contract met de Britse overheid krijgt het bedrijf 80% van de waarde van het zilver uitgekeerd. De Britse overheid krijgt vervolgens 20% van de waarde. Het is de vraag of de zilverschat zelf opgesplitst wordt of dat het zilver aan de Britse overheid verkocht wordt en dat deze het Amerikaans bedrijf in cash betaalt. Ook is nog onduidelijk wat de vergoeding is voor de bemanning van het Russische schip, dat geholpen heeft met de berging van het edelmetaal. Volgens Reuters is het zilver verscheept naar een veilige plek op het Britse vasteland, waar het wacht om omgesmolten te worden tot nieuwe glimmende baren. De foto's laten zien dat het zilver is aangetast door het zeewater, maar dat de bulk van de lading volledig intact is gebleven.

    Zilver geborgen uit Brits handelsschip dat zonk tijdens de Tweede Wereldoorlog

  • Verkoop bestaande woningen VS opnieuw fors lager

    Met een daling van 5,4% komt het aantal verkopen van bestaande woningen uit op een geannualiseerd cijfer van 4,37 miljoen, lager dan de 4,63 miljoen waar analisten volgens Reuters op gerekend hadden. De daling van de huizenverkopen sorteert weinig effect op de beurs, mogelijk was het slechte nieuws dus al ingeprijsd in de koersen. Tegenover de daling van het aantal verkopen staat wel een hogere gemiddelde prijs, wat optimistische beleggers kunnen aangrijpen als een signaal dat de huizenprijzen de bodem hebben bereikt. De voorraad aan te koop staande woningen zakte in juni met 3,2%.

    Landelijk steeg de mediaan van de huizenprijzen in juni tot $189.400, een stijging van 7,9% ten opzichte van een jaar eerder. Volgens econoom Lawrence Yun van de Amerikaanse 'National Association of Realtors' is de stijging van de huizenprijzen te verklaren door een lager aantal huisuitzettingen en executieveilingen, waar doorgaans veel lager wordt geboden. In juni van dit jaar was het aantal woningen dat werd verkocht als gevolg van een huisuitzetting 25%, tegenover 30% in juni 2011. Dat is weliswaar een verbetering, maar het percentage is nog steeds vrij hoog. Onderstaande grafieken laten de gemiddelde huizenprijs en het aantal nieuw gebouwde woningen in de VS zien. Deze data is afkomstig van de St. Louis Fed.

    Gemiddelde verkoopprijs woningen in de VS

    Aantal nieuw gebouwde woningen klimt uit dal

  • Eric Sprott breidt PSLV zilverfonds verder uit

    Het PSLV ETF werd door Eric Sprott opgericht als een alteatief voor het SLV zilver-ETF en belooft een 100% dekking met fysiek en toegewezen zilverbaren, een belofte die het veel grotere SLV niet geeft. Ook is de drempel om fysiek zilver op te vragen uit het PSLV ETF lager dan bij het SLV. De nieuwe aandelenemissie werd uitgevoerd bij een koers van $11,05 en brengt in totaal dus $200 miljoen op. Met dit bedrag wordt een aanzienlijke hoeveelheid fysiek zilver van de markt gehaald, want bij een spotprijs die al enkele weken rond de $27,50 per troy ounce schommelt levert dat een totaal volume van ruim 7,2 miljoen ounces zilver op. Omgerekend is dat ongeveer 1% van de hoeveelheid zilver die in een jaar tijd uit de mijnen komt. De totale wereldwijde vraag naar fysiek zilver door beleggers was in 2011 ongeveer 164 miljoen troy ounce, aangevuld met 118,2 miljoen troy ounce voor alle soorten zilveren beleggings- en verzamelmunten.

    Het PSLV ETF werd vorige week woensdag verhandeld met een premium van 7,2%, maar na de aankondiging van de nieuwe aandelenemissie werd deze premie uiteraard wat kleiner. Zodra alle zilverbaren binnen zijn bij de Royal Canadian Mint, de bewaarder van PSLV, zullen de serienummers van alle baren gepubliceerd worden op de website van Sprott Asset Management. De uitbreiding van het ETF werd een week geleden aangekondigd en is inmiddels voltooid. Het zilver-ETF van Sprott Asset Management wordt verhandeld op de NYSE en in Toronto met respectievelijk de symbolen PSLV en PHS.U.

    De uitbreiding van het PSLV zilver-ETF komt op een moment dat de zilverprijs relatief laag staat, waardoor Eric Sprott relatief veel zilver krijgt voor zijn geld. De timing is opvallend, want een lagere prijs valt doorgaaans samen met een verminderde belangstelling van beleggers. Blijkbaar hoefde Sprott zich hier geen zorgen over te maken en kan er genoeg geld opgehaald worden bij beleggers die de nieuwe aandelen PSLV willen kopen.

    Eric Sprott voegt 18,1 miljoen aandelen aan PSLV toe

  • Duitsers geven oude marken uit in de winkels

    Naar schatting van de Duitse Bundesbank ligt er momenteel nog ongeveer 13,2 miljard mark bij de mensen thuis, geld dat bij de huidige wisselkoers een waarde vertegenwoordigd van €6,75 miljard. Dit geld bestaat zowel in de vorm van munten als biljetten en kan bij sommige winkels weer gebruikt worden als alteatief betaalmiddel. Wall Street Joual neemt als voorbeeld de apotheek van Rolf-Dieter Schaetzle in Gaiberg, waar de oude marken verzameld worden die klanten hebben meegenomen om hun medicijnen mee af te rekenen.

    Ook verschillende restaurants en winkels in het Duitse plaatsje Gaiberg accepteren het oude Duitse geld. Mensen komen van heinde en verre met oude D-marken, muntgeld en briefgeld wat ze volgens Schaetzle anders waarschijnlijk niet hadden gebruikt. In de maand mei wisten de verschillende bedrijven in Gaiberg die het initiatief steunden in totaal 15.000 Duitse mark op te halen. De Duitse C&A kledingzaken accepteren sinds 2003 ook weer oude marken, met als gevolg dat er maandelijks tot 150.000 mark binnenkomt in de kassa's van de 500 verschillende filialen. Ook telefooncellen van Deutsche Telekom accepteren,voor zover die nog gebruikt worden, oude Duitse marken.

    Wall Street Joual beschrijft ook een anekdote van een man die laatst 5.000 Duitse marken aantrof in het huis van zijn overleden oma, wat aangeeft dat er meer marken zijn achtergebleven dan alleen wat klein muntgeld. Ook zijn er verhalen van mensen die een stapeltje oude biljetten aantreffen onder een wasmachine, in stoffige boeken en albums, schoenendozen en oude portemonnees. Het is geld dat ooit verstopt is, maar dat mensen vervolgens soms helemaal zijn vergeten en bij toeval weer tegenkomen. Een ander opvallend verhaal komt van Helga Weis, inwoner van het plaatse Gaiberg. Ze haalde na vijftig jaar haar trouwjurk van zolder en kwam erachter dat er nog een envelop met 300 Duitse mark in zat. Dat geld is in de afgelopen vijftig jaar door inflatie wel wat minder waard geworden, maar het heeft nog steeds koopkracht. Ze heeft het geld direct gebruikt om de catering te betalen voor de viering van het 50-jarige huwelijk. De plaatselijke bakker was bereid de marken te accepteren in ruil voor zijn producten.

    Het gebruik van de oude D-mark kan ook winkels een kleine impuls geven, want het is voor de consument veel makkelijker om het oude geld in de winkel achter te laten dan om het bij de bank om te wisselen. Uiteraard kunnen winkels de oude marken ook teruggeven als wisselgeld, maar het is de vraag of klanten daar ook op zitten te wachten. Volgens bakker Stadler uit Gaiberg zijn de oude munten soms smerig en hebben ze ook een minder aangenaam luchtje.

    Oude Duitse bankbiljetten hebben nog steeds waarde

    De mark staat in Duitsland symbool voor een tijdperk van economische voorspoed

  • Amerikaanse pensioenfondsen hebben te weinig geld in kas

    Het tekort was in 2011 zelfs groter dan in 2008, toen de financiële crisis in volle hevigheid uitbarstte en veel waarde om de beurs verdampte. De pensioenfondsen hebben last van het economische beleid van de Amerikaanse centrale bank, dat gericht is op het verlagen van de rente. Volgens het rapport van S&P Dow Jones Indices hebben bedrijfspensioenen hun weging in vastrenderende waardes vergroot van 35,9 naar 40,9 procent, terwijl de beleggingen in aandelen zijn teruggeschroefd van 51 naar 48,4 procent.

    De totale bezittingen van de bedrijfspensioenen van de S&P 500 bedrijven waren in 2011 ongeveer $1.322 miljard groot, terwijl de verplichtingen omgerekend in omvang zijn gegroeid tot $1.677 miljard. Daarmee is de 'funding ratio' in 2011 aanbelandt op een nieuw dieptepunt van 0,788. Ter vergelijking: in 2007 was de verhouding tussen bezittingen en verplichtingen nog 1,04 en in het jaar 2000 was de ratio nog 1,223. Destijds hadden de bedrijfspensioenen dus bijna een kwart meer vermogen in kas ten opzichte van hun verplichtingen. De verplichtingen zijn over de afgelopen twaalf jaar met 68% gestegen, terwijl de bezittingen maar met 4% zijn toegenomen. De hogere verplichtingen vallen samen met de vergrijzing en het ouder worden van de bevolking.

    Volgens het 30 pagina's tellende rapport van S&P Dow Jones Indices is het probleem met de dekkingsgraad nog te beheersen, maar is het wel noodzakelijk geworden om te snijden in de uitkeringen. Pensioenfondsen zouden op dit moment voor een groot deel uit de brand geholpen kunnen worden door een stijging van de rente, maar het is zeer onwaarchijnlijk dat dit de komende jaren gaat gebeuren. Hoewel het verlagen van de rente nog niet tot het gewenste economische herstel heeft gezorgd zal een verhoging van de rente de economie verder verzwakken. Volgens het rapport zal het tekort bij de bedrijfspensioenen van de S&P 500 genoteerde bedrijven in het 'slechtste geval' (een 11,5% daling van de S&P 500 index en een verdere daling van de rente) over fiscaal 2012 kunnen oplopen tot een record van $485 miljard.

    De Amerikaanse bedrijfspensioenen hebben volgens het rapport in de periode van 2002 tot en met 2007, toen de waarderingen van financiële activa stegen, te weinig geld ingelegd. Het gevolg daarvan is zichtbaar nu de waarderingen weer terug zijn op een veel lager niveau. Een ander netelig probleem voor pensioenfondsen is de alsmaar dalende rente op de 10-jaars 'Treasuries'. Deze worden momenteel verhandeld met een yield van ongeveer 1,5%, lager dan het 2-jaars gemiddelde van 2,56% en veel lager dan het gemiddelde van de afgelopen 25 jaar dat ligt op 5,59%. Volgens een nieuwe wet die de Amerikaanse president Obama eind juni ondertekende wordt voortaan de gemiddelde rente van de afgelopen 25 jaar genomen, in plaats van die over de afgelopen twee jaar. Ogenschijnlijk staan de pensioenfondsen er zo beter voor dan nu het geval is, maar feitelijk brengt het niet meer geld in het laatje en verandert het ook niets aan de daadwerkelijke uitkeringen.

    De zorgelijke situatie van de bedrijfspensioenen wordt als volgt omschreven in het rapport:

    “De 'American Dream' van een goudgerand pensioen voor de baby-boomers is snel aan het verdampen. De uitkeringen worden verminderd en de lasten worden verschoven naar de toekomstige generatie gepensioneerden die nu meer moeten sparen voor hun oudedagsvoorziening. Voor veel baby-boomers is het misschien al wel te laat om op een veilige manier een vermogen op te bouwen, anders dan het langer doorwerken of het leven van een kleiner pensioen.”

    Pensioenfondsen bij grote Amerikaanse bedrijven hadden in 2011 opnieuw een lagere dekkingsgraad

    sp-500-2011-pensions-and-opeb-201207.pdf

  • Goud en zilver daily report (13-07-2012)

    Uitgedrukt in euro's doet goud het goed, want door de lagere wisselkoers van de euro ten opzichte van de Amerikaanse dollar moeten beleggers naar verhouding meer euro's meebrengen om dezelfde hoeveelheid goud te kunnen kopen. De spotprijs van goud tikte vandaag even weer de €1300 aan, slechts 4% beneden het all-time record van €1357,57 in september 2011. Dat is ook te zien aan de prijzen van gouden munten en baren, want die liggen nu op een relatief hoog niveau ten opzichte van vorig jaar. De koersdaling van zilver was de laatste maanden groter dan die van de euro tegenover de dollar, waardoor zilver nu wel ruim beneden haar oude record in euro's staat. Momenteel is de spotprijs voor een troy ounce zilver €22,24, ongeveer 30% beneden de recordprijs van €32,71 eind april vorig jaar.

    Het negatieve sentiment rondom de zwakke goud- en zilverprijzen wordt dus enigszins gecompenseerd door de verzwakking van de euro tegenover de dollar. Dat is goed nieuws voor wie zijn goud of zilver nu van de hand wil doen, maar minder goed nieuws voor iedereen die nog van plan is om wat bij te kopen. Bij een wisselkoers van $1,31 tegenover de euro zouden beleggers bijvoorbeeld een kleine €100 besparen op elke troy ounce goud die ze kopen. De actuele wisselkoers is $1,22, een gevolg van de aanhoudende schuldencrisis in verschillende delen van Europa. Vooral Spanje ligt de laatste weken onder vuur vanwege de te hoge begrotingstekorten en de zwakke bankensector. Deze week presenteerde de Spaanse premier Mariano Rayoj zijn plan om in de komende 2,5 jaar in totaal €65 miljard te bezuinigen, een moedige (maar noodzakelijke) stap gezien de slechte staat van de Spaanse economie.

    De zilverprijs liet in de nacht van donderdag op vrijdag een merkwaardige daling zien, om vervolgens bij het openen van de handel op de New York Globex weer terug te keren naar het oude niveau. We hebben nog geen verklaring voor deze opvallende koersbeweging kunnen vinden. De markt leek zich er weinig van aan te trekken, want de koers bleef in de daarop volgende uren vrij vlak.

    Aandelen en olieprijs

    De aandelenmarkt lag er vrijdag ook positief bij, want zowel Europese als Amerikaanse indices gingen ruim een procent omhoog. De Duitse beurs – die doorgaans vrij conjuctuurgevoelig is – steeg zelfs 2,15%. Een negatieve uitschieter in Amsterdam was de kleine financial SNS Reaal, die al in de ochtend bijna 20% van haar waarde verloor. Hierover is al het nodige geschreven in de Dagelijkse kost van vrijdag. Ook de olieprijs ging omhoog, WTI olie steeg met 1,5% naar $87 en Brent olie steeg met 1,32% naar meer dan $102 per vat.

    Goudprijs in USD

    Zilverprijs in USD

  • Federal Reserve staat open voor nieuwe stimuleringsronde

    Volgens Reuters staan een aantal mensen bij de Federal Reserve open voor een nieuwe aankoopronde van Amerikaanse staatsobligaties, maar zal er pas consensus bereikt worden over nieuwe maatregelen als de economische vooruitzichten verder verslechteren. Via het verlengde Operation Twist programma oefent de Federal Reserve neerwaartse druk uit op de lange rente, door kortlopende staatsobligaties in te ruilen voor varianten met een langere looptijd. De ondersteuning van de obligatiemarkt via Operation Twist kent een omvang van $267 miljard en wordt volgens de centrale bank bekostigd met opbrengsten uit de verkoop van kortlopende staatsschuld.

    Niet alle leden die aanwezig waren bij de FOMC meeting in juni waren te spreken over het 'Operation Twist' programma. Een aantal leden wees erop dat het stelselmatig aankopen van obligaties met een lange looptijd kan leiden tot het slechter functioneren van de obligatiemarkt en dat het gewenste effect van het steunprogramma ondermijnd wordt. Dat is een terechte zorg, want als iedereen weet dat als de Federal Reserve bereid is de obligatiemarkt te ondersteunen het 'front-running' gedrag uitlokt. Houders van Amerikaanse staatsschuld zullen juist sneller geneigd zijn om hun positie af te bouwen, wetende dat de Federal Reserve actief is als koper en daarmee de prijs kunstmatig hoog houdt. Als de Federal Reserve eenmaal met beide benen in de obligatiemarkt zit om de koersen te ondersteunen is er eigenlijk geen weg meer terug.

    De balans van de Federal Reserve is sinds december 2008 al met $2,3 biljoen gegroeid door aankopen van Amerikaanse staatsobligaties en slechte hypotheekproducten via aankoopprogramma's als TARP, QE1 en QE2. Reuters deed een rondvraag bij zestien primary dealers, financiële instellingen die staatsobligaties aankopen en die direct contact hebben met de Federal Reserve. Deze financiële instellingen schatten de kans op een nieuwe stimuleringsronde van de Federal Reserve in op 70%.

    Zwakke economische groei

    Uit uitblijven van nieuwe stimulering stelde de markten teleur, want de belangrijkste aandelenindices in de VS deden allemaal een stapje terug na de publicatie van deze notulen. De kans op nieuwe stimuleringsmaatregelen van de Federal Reserve is sinds de FOMC meeting van juni wel wat groter geworden, want vorige week kwam er opnieuw een teleurstellend banencijfer uit de VS (slechts 80.000 nieuwe banen in juni). De Amerikaanse economie groeide volgens Reuters nog wel met 1,9% in het eerste kwartaal van 2012, maar de werkloosheid blijft nog steeds onverminderd hoog. Officieel is deze 8,2%, maar volgens de meest ruime 'U6' definitie ligt de werkloosheid op bijna 15%. De alteatieve berekening van Shadowstats laat zelfs een werkloosheid van bijna 23% zien.

    Opvallend zijn ook de extee factoren die de Federal Reserve aanwijst voor de zwakke economische groei in de VS. De Europese schuldencrisis zou een negatieve uitwerking hebben op de Amerikaanse economie, maar ook een significante groeivertraging in China wordt door de Federal Reserve gezien als een niet uit te sluiten bedreiging voor het 'herstel' van de Amerikaanse economie. Hieronder de volledige notulen van de FOMC meeting van juni, via Zero Hedge.

    FOMC Minutes June

  • Grote schat van gouden muntstukken gevonden in Israel

    De pot met de gouden muntstukken is naar verwachting in de 13e eeuw verstopt, zo lezen we op Foxnews. De muntstukken zelf zijn nog veel ouder en zouden afkomstig zijn uit het rijk van de Fatimiden. Dit rijk domineerde in die tijd het noorden van Afrika en een gedeelte van het Midden-Oosten. Sommige muntstukken waren al 250 tot 300 jaar oud toen ze werden begraven en zijn dus geslagen in de 10e of 11e eeuw. De muntstukken zijn afkomstig uit verschillende gebieden en hebben vandaag de dag zowel intrinsieke als historische waarde. De taxatie van $500.000 voor de totale schat van 108 muntstukken is gebaseerd op de verzamelwaarde, want soortgelijke gouden muntstukken zouden momenteel verhandeld worden voor $3.000 tot $5.000 per stuk. De Israelische krant Haaretz is wat conservatiever en schat de waarde van deze vondst op $100.000.

    De vondst van deze pot met goud bewijst dat het edelmetaal ook in het verleden werd gezien als een goede manier om vermogen in te bewaren. De intrinsieke waarde geeft deze oude gouden munten nog steeds veel koopkracht, maar omdat de historische waarde hoger is worden de munten binnenkort overgebracht naar een museum. Twee musea hebben belangstelling getoond voor deze goudvondst, de grootste die ooit in Israel is gevonden uit dit tijdperk.

    Grote schat met gouden munten uit de 10e en 11e eeuw gevonden in Israel (Afbeeldingen via Foxnews)

  • Google Trends als indicator voor correcties in goud en zilver?

    Bestaat er een relatie tussen de populariteit van goud en zilver op het internet en het koersverloop van beide edelmetalen? Kun je als belegger je instapmoment bepalen aan de hand van de resultaten van Google Trends? Het idee voor dit onderzoek ontstond door een video van ‘silverfuturist’ op YouTube, waarin hij stelt dat er een relatie zou kunnen bestaan tussen de populariteit van zilver op het internet (gemeten naar het aantal zoekopdrachten via Google gedurende een bepaalde periode) en de prijsbeweging. In deze video wijst hij op het gegeven dat de interesse voor ‘silver bullion’ op het laagste punt stond sinds een jaar tijd. Dit ziet hij als een goed teken voor iedereen die zilver wil kopen. De lage belangstelling volgens Google Trends zou erop kunnen wijzen dat de verkoopgolf voorbij is en dat de prijs weer kan gaan stijgen.

    Google Trends

    Mijn idee was om het om te keren, door juist te kijken naar de pieken in interesse voor goud en zilver op Google Trends. Met dat idee heb ik vervolgens een aantal zoektermen voor goud en zilver door Google Trends gehaald, waarbij de termen 'buy gold' en 'buy silver' de meeste respons opleverden. De data van Google Trends kan vervolgens geëxporteerd worden naar Excel, waardoor per week zichtbaar wordt hoe de belangstelling voor het kopen van goud en zilver zich ontwikkeld heeft.

    Data en interpretatie

    De onderstaande grafiek geeft over de periode eind 2004 tot en met eind juni 2012 de ontwikkeling per week weer. De grijze lijn geeft de zoekintensiteit weer van 'buy silver' en de gele lijn die van 'buy gold'. Dit is ook goed te herkennen aan de piek van april 2011 voor zilver en de piek van augustus 2011 voor goud. Die corresponderen beiden met de recordprijzen die toen werden neergezet voor de twee edelmetalen; respectievelijk meer dan $48 voor een troy ounce zilver en meer dan $1.900 voor een troy ounce goud. Beide lijnen beginnen allebei bij '1' op de verticale as en moeten gezien worden als indexcijfer 100. De ontwikkeling vanaf het eerste meetpunt eind 2004 geeft weer hoe de belangstelling zich ontwikkelde ten opzichte van dit meetpunt. Een voorbeeld: in oktober 2008 was de zoekintensiteit van goud 3,22 en dat wil zeggen dat er op dat moment 3,22 keer zo vaak werd gezocht op de zoekterm 'buy gold' dan op 21 november 2004, het moment van de eerste meting. Eind april 2011 piekte de zoekintensiteit voor zilver naar 3,2 wat wil zeggen dat deze exacte zoekterm 3,2 keer zo vaak werd ingevoerd als in de week van 21 november 2004. Helaas kan er via Google Trends geen inzicht worden verkregen in de werkelijke aantallen zoekopdrachten, waardoor de statistische significantie van de resultaten niet gegarandeerd kan worden. Simpel gezegd: als het aantal zoekopdrachten voor 'buy gold' en 'buy silver' eind 2004 bij de eerste meting zeer gering was, dan heeft dat consequenties voor de betrouwbaarheid van de rest van de data. Een kleine verandering in het aantal zoekopdrachten levert dan al snel een grote uitslag op. Tenslotte moet ik hierbij opmerken dat de twee lijnen voor 'buy gold' en 'buy silver' niet onderling vergeleken kunnen worden, omdat ze beide te herleiden zijn naar een indexcijfer dat van elkaar verschilt. Eigenlijk toont de grafiek alleen de mate van belangstelling voor goud en zilver over de jaren heen. Ik heb ook verwante zoektermen ingevoerd in Google Trends, maar die leverden nagenoeg eenzelfde resultaat op maar met een minder goede dekking. De grafiek ziet er dan als volgt uit voor de periode van november 2004 tot juni 2012:

    Aantal zoekopdrachten voor 'buy gold' en 'buy silver' (Bron: Google Trends)

    Analyse

    Als we deze grafiek wat groter maken worden er meer details zichtbaar. In de onderstaande grafiek heb ik de negen pieken voor goud en evenveel pieken voor zilver aangemerkt. Die zijn genummerd van G1 t/m G9 en S1 t/m S9 en hebben betrekking op respectievelijk goud en zilver. Klik op de onderstaande grafiek voor een betere resolutie.

    Negen pieken voor goud en zilver in Google Trends, klik voor grotere versie

    Ontwikkeling goud- en zilverprijs

    Vervolgens heb ik gekeken naar de koersen van goud en zilver in de periodes waarop de interesse via Google Trends piekte. De piek in de onderliggende goud- en zilverprijs lag in de meeste gevallen enkele dagen tot twee weken na de piek in de Google Trends data. De prijzen zijn vastgesteld aan de hand van de Londen AM Fix voor goud en de dagelijkse fix voor de zilverprijs (zie hier). Vervolgens heb ik de Londen fix gepakt van vier weken later en van acht weken later, om op die manier vast te stellen of er inderdaad sprake is geweest van een prijscorrectie. Als die datum in het weekend viel heb ik de prijs gepakt van de eerstvolgende handelsdag (maandag). Als er inderdaad een verband is tussen de piek in Google Trends en de prijzen van de edelmetalen dan wijst dat op een mogelijke correlatie en heeft de data van Google Trends mogelijk een voorspellende waarde. Het is niet aan te tonen of er ook een verklarend verband is tussen de piek in belangstelling bij Google Trends en de piek in de prijs van goud en zilver, maar als er een sterke correlatie tussen de twee bestaat dan geeft dat aan hoe waardevol de data is die Google hierover verzamelt. De prijsontwikkeling van respectievelijk vier en acht weken na de negen pieken ziet er als volgt uit voor goud en zilver. Klik op de grafieken voor een grotere versie.

    Koersbeweging goud 4 en 8 weken na piek in Google Trends

    Koersbeweging zilver 4 en 8 weken na piek in Google Trends

    Conclusie

    Dit onderzoek levert een aantal interessante bevindingen op. Als eerste zien we dat in de meerderheid van de gevallen (zes van de negen pieken in 'buy gold' en 'buy silver') er inderdaad een aanzienlijke neerwaartse prijscorrectie waaeembaar is. Bij goud worden slechts twee pieken in Google Trends niet gevolgd door een prijsdaling, terwijl er voor zilver slechts één geval was van een prijsstijging. Ook valt op dat de correcties in zilver gemiddeld veel groter waren. De drie grootste neerwaartse correcties leverden respectievelijk 27, 30 en 31 procent verlies op. Bij goud betroffen de drie grootste correcties een verlies van slechts 11, 12 en 14 procent. De volatiliteit van zilver is groter dan die van goud en dat wordt met deze cijfers ook bevestigd. De bevindingen van dit onderzoek roepen de vraag op of het mogelijk is om te profiteren van deze informatie. Helaas verschaft Google de data uit Google Trends met en vertraging van bijna een week maar zelfs dan kan een daling in het aantal zoekopdrachten van 'buy gold' en met name 'buy silver' nog een voorspellende werking hebben ten aanzien van de prijzen van de twee edelmetalen. Bij zilver loopt het verlies nog op tot acht weken na de piek, bij goud is dat patroon in een minder sterke mate zichtbaar. Met een vertraging van één of twee weken valt er in theorie nog steeds profijt te halen uit de correctie.