Categorie: Columns

“Er komt een correctie aan!”

De Dow Jones noteert zoals u ongetwijfeld bekend op het hoogste niveau ooit. Datzelfde geldt voor ’s werelds belangrijkste beursindex, de S&P 500. De technologiegraadmeter Nasdaq, die ten tijde van de internetgekte een ongekende bubbel vormde, steeg sinds begin 2009 al met meer dan 250%. De Nasdaq is inmiddels nog slechts 15% verwijderd van haar recordniveau van net na de eeuwwisseling.

Waarschijnlijk is het mede vanwege de bijna dagelijkse nieuwe recordstanden dat beleggers ons de laatste tijd met grote regelmatig de vraag stellen of een correctie niet aanstaande is. En in nogal wat kranten, nieuwsbrieven en beleggingsmagazines wordt ervoor gewaarschuwd. Soms interessant leesmateriaal, maar aan dergelijke algemene waarschuwingen heeft u goed beschouwd niet veel…

Onmogelijk te voorspellen
Correcties horen simpelweg bij de aandelenmarkt. En ze doen zich in ieder beursklimaat wel voor. Een dalende beurs daalt niet enkel en een stijgende beurs stijgt niet alleen. Op korte termijn - zeg iedere periode korter dan een jaar - laten aandelenbeurzen zich niet voorspellen. In plaats van te proberen beurzen te 'timen' doet u er dan ook beter aan u voor te stellen hoe u zou reageren wanneer aandelen opeens 5, 10 of 20% zouden dalen. Zou u daarvan wakker liggen overweegt u dan uw aandelenbeleggingen wat te beperken. Correcties horen er bij beleggen nu eenmaal bij. Probeer ze niet te voorspellen - dat is onmogelijk (!) - en voorkom 'paniekverkopen' wanneer aandelen weer eens stevig corrigeren. U verkoopt dan heel wel mogelijk op precies het verkeerde moment.
Intrinsieke waarde leidend
Voor veel particuliere beleggers geldt dat ze niet in 'de aandelenmarkt' beleggen maar in individuele aandelen. Een gedegen aanpak is om periodiek - bijvoorbeeld elk kwartaal - de intrinsieke waardes van de aandelen in portefeuille langs te lopen, en zo nodig aan te passen. Aandelen waarvan de koers de intrinsieke waarde overtreft komen voor verkoop in aanmerking om vervolgens te worden vervangen door meer aantrekkelijk gewaardeerde aandelen. Aan 'de aandelenmarkt' zelf besteedt u beter niet al te veel aandacht.

Warren Buffett kiest gunstig gewaardeerde aandelen

Perspectief
Begin 1900 noteerde de Dow Jones 66 punten. Begin 2000 (dus 100 jaar later) was deze index geklommen tot maar liefst 11.497 punten. Over een periode van 100 jaar werd de Dow Jones kortom 174 keer zoveel waard. Dat komt neer op een gemiddeld jaarlijks rendement van 5,3%. Wij zien geen reden waarom aandelen deze eeuw niet opnieuw zo'n rendement zouden kunnen opleveren. Met eenzelfde rendement zou de Dow Jones omstreeks het jaar 2100 op een - nu nog - bijna onvoorstelbaar niveau van zo'n 2 miljoen punten noteren. Toegegeven, niet veel beleggers zullen zich bekommeren om de mogelijke koersniveaus van de Dow Jones omstreeks het jaar 2100. Maar exercities als deze maken wel duidelijk wat voor enorm stijgingspotentieel aandelenbeurzen in principe nog hebben. Laat u zich kortom (mits uw beleggingshorizon voldoende lang is) niet van de wijs brengen door paniekerige berichten over een dreigende correctie. Correcties laten zich niet voorspellen en horen er op de beurs eenvoudigweg bij. Van een afstandje bekeken zijn ze ook niet veel meer dan 'ruis' op de bijna onvoorstelbare stijging die aandelen nog altijd voor de boeg kunnen hebben..

29 juli 2014
Feestje voor de aandelen ten einde?

Opvallend genoeg gedroegen Europese en Amerikaanse aandelenmarkten zich afgelopen maand verschillend. Waar Europa doorgaans Amerika volgt, daalden Europese aandelen in de maand juni juist terwijl Amerikaanse aandelen hun weg omhoog vervolgden.

Bovenstaande is des te opvallender gezien recent commentaar van beide centrale banken. De Europese Centrale Bank (ECB) neigt steeds meer naar extra stimuleringsmaatregelen. De Amerikaanse tegenhanger (FED) juist naar de afbouw daarvan – in eerste instantie door het opkopen van obligaties te verminderen (’tapering’) om later te worden gevolgd door renteverhogingen.

Minder sterke euro
Vanuit een 'top-down'-perspectief herstelt de Amerikaanse economie zich gestaag. De werkgelegenheid neemt toe wat zorgt voor meer inkomsten bij de Amerikaanse consument, die daardoor meer te besteden hebben wat weer leidt tot extra werkgelegenheid... De meeste cijfers over de Amerikaanse economie laten verbetering zien, zonder dat ze nu bijzonder sterk te noemen zijn. Dit maakt dat de FED haar beleid van 'tapering' rustig kan voortzetten maar dat echte renteverhogingen op korte termijn nog niet aan de orde hoeven zijn - ook omdat de inflatiedruk in Amerika nog vrij laag is. Gezien de erg lage - en dalende - inflatie in de eurozone en de bereidheid van de ECB tegen het deflatierisico op te treden door extra stimuleringsmaatregelen te nemen lijkt het waarschijnlijk dat de euro zal verzwakken afgezet tegen de dollar. Sinds begin mei is daarvan reeds sprake: financiële markten anticiperen kennelijk al op uiteenlopend monetair beleid in Europa en Amerika.
Amerikaanse aandelen
Afgelopen tijd hebben we al een aantal keer laten weten dat de Amerikaanse aandelenmarkten momenteel tegen een waardering van circa 16 keer de winst in historisch opzicht vrij normaal gewaardeerd zijn. Wordt ook rekening gehouden met de renteniveaus - wat we hierbij zelf nog niet deden - dan zijn Amerikaanse aandelen zelfs nog wat aan de goedkope kant te noemen. Gaan we er vanuit dat de waarderingen de komende tijd onveranderd blijven - gezien de normale waardering momenteel een redelijke aanname - dan geldt per definitie dat een rendement verwacht mag worden in lijn met de groei van de winst per aandeel. Voor dit jaar komt die verwachte groei in Amerika uit op 6 tot 8% en voor volgend jaar wordt 10 tot 12% verwacht.
Europese aandelen
Ondanks dat aandelenmarkten op beide continenten in juni verschillende kanten op bewogen voorzien wij dat de Europese markten de komende tijd eveneens opwaarts tenderen. Europese beurzen zullen worden gestuwd door de aangekondigde stimulerende maatregelen van de ECB en, zoals gangbaar, worden meegetrokken met de - naar verwachting - eveneens stijgende Amerikaanse beurzen. De winstgroei bij Europese bedrijven zal voorlopig echter achterblijven bij die in Amerika. Dat is een gevolg van het achterlopende economische herstel in Europa en het nadeel dat Europese bedrijven vooralsnog ondervinden van de dure euro.

Europese aandelen blijven achter bij de Amerikaanse (Bron: IEX)
Stijgende aandelenkoersen op het Europese continent zullen aanvankelijk dan ook hand-in-hand moeten gaan met 'multiple expansion' (oplopende waarderingen). Daartoe is best ruimte: Europese aandelen zijn vanuit historisch perspectief vrij laag gewaardeerd en bovendien aanzienlijk lager gewaardeerd in vergelijking met Amerika. Al met al lijken aandelenkoersten aan beide kanten van de oceaan, geopolitieke problemen voorbehouden, verder opwaarts te kunnen gaan. In Amerika gesteund door oplopende winsten, in Europa door de aangekondigde stimuleringsmaatregelen van de ECB. Aan het aandelenfeestje lijkt voorlopig kortom nog geen einde te komen. Hendrik Oude Nijhuis Over de auteur: Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers en is tevens oprichter van http://www.warrenbuffett.nl/. Disclaimer: De artikelen van gastschrijver Hendrik Oude Nijhuis zijn op persoonlijke titel geschreven en hoeven daarom niet altijd de visie van Marketupdate te vertegenwoordigen. Marketupdate geeft geen beleggingsadvies en de artikelen van Hendrik Oude Nijhuis moeten ook niet als zodanig worden aangemerkt. Marketupdate heeft geen geld ontvangen of betaald voor deze bijdrage.
>> Klik hier om de bestseller “Leer beleggen als Warren Buffett” gratis te downloaden <<

22 juli 2014
Het neerschieten van de MH17 blijft waarschijnlijk zonder gevolgen

Nederland en de rest van de Westerse wereld is op zijn minst geschokt door de gebeurtenissen van de afgelopen dagen. De meer optimistischen onder ons hopen waarschijnlijk, dat het neerhalen van het Maleisische toestel niet alleen maar een wandaad van de eerste klas zal blijven, maar dat er misschien nog iets nuttigs uit voortvloeit.

De dood van honderden hebben de lokale crisis in Oekraïne met een ongelooflijke klap op het wereldtoneel geplaatst. Het bewijs lijkt zich bovendien op te stapelen, dat de raket is afgevuurd vanaf terroristisch grondgebied. Als dat uiteindelijk het geval zal blijken te zijn, dan is de separatistische beweging voorgoed in diskrediet gebracht. Je zou dan misschien mogen verwachten, dat Rusland liever niet meer geassocieerd wordt met die groepering en wie weet zich er nadrukkelijk van distantieert.

Dialoog
Misschien is deze tragedie van ongekende omvang de daadwerkelijk aanzet voor partijen om nu toch echt om tafel te gaan. Het zou het de opstandelingen gemakkelijker moeten maken concessies te doen; het zou het Westen onder ogen moeten laten zien, dat er een echte oorlog aan de gang is. Het zou Rusland ervan moeten doordringen, dat het land de verkeerde afslag in de geschiedenis heeft genomen. En, eind goed al goed, het zou de nieuwe president van Oekraïne in staat moeten stellen het gezag van Kiev weer over heel het land te bevestigen. Deze geschetste ontwikkeling zou voor opluchting zorgen tot ver buiten Oekraïne. Het zou misschien zelfs de hoop op wereldwijde economische groei versterken en het zou in ieder geval de volatiliteit op de financiële markten verminderen. Om in Oekraïne tot een definitieve oplossing te komen en om de integriteit van het land te herstellen lijken op zijn minst drie stappen onontkoombaar! Een samenwerking tussen Rusland en het Westen zou de rebellen ervan moeten doordringen, dat hun strijd nutteloos en nodeloos is. Elke oplossing, die aan de onderhandelingstafel uitgewerkt wordt, moet desnoods met kracht doorgevoerd worden. En tenslotte moeten er geloofwaardige mechanismes ontwikkeld worden, waardoor het vredesverdrag niet alleen opgelegd wordt, maar ook naleving ervan gegarandeerd kan worden.
Oplossing ver weg
Maar laten we eerlijk zijn. De wereld is nog mijlenver verwijderd van zelfs maar een begin van een oplossing. De rebellen zijn absoluut nog niet in stemming voor welke Westerse oplossing dan ook. Die opstelling is door realiteitszin ingegeven. Kiev is ver weg en is bovendien politiek en financieel heel erg zwak georganiseerd. Aan dat laatste zou het Westen en in het bijzonder Europa iets kunnen doen. Maar veel verder dan mooi geformuleerde communiqués komt Brussel niet om de woorden van premier Cameron te herhalen. West Europa kan maar niet loskomen van zijn naoorlogse instelling om weg te kijken van problemen en zich te verschuilen achter de brede rug van de Verenigde Staten. En dan Poetin, hij dankt zijn huidige populariteit onder de Russische bevolking aan zijn snel en sluw optreden in de Krim en in het Oosten van Oekraïne. Nu een stap terugdoen zou hem binnenlands ongelooflijk veel gezichtsverlies bezorgen. Het zou wel eens het einde van zijn politieke carrière kunnen inluiden! Met andere woorden, er zijn teveel krachten in het spel, die verhinderen dat het offer van de MH17 nog van enig nut kan zijn. De wereld zal al blij moeten zijn als er iets van een (tijdelijke) wapenstilstand gesloten wordt. Cor Wijtvliet

Poetin in een comfortabele positie
BELANGRIJK: - Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected] - Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen - U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen! - U kunt zich hier abonneren voor het wekelijks Cor Wijtvliet Journaal, voor het geval u deze nog niet automatisch ontvangt. - Maak ook kennis met de nieuwsbrief Crash Investor, een vrijwel onmisbaar document voor de actieve belegger!

22 juli 2014
Samsung zit tussen hamer en aanbeeld

Het is zo langzamerhand een vertrouwd beeld geworden. Bedrijven zitten op bergen cash en weten eigenlijk niet wat ze ermee aan moeten. Dan komen vervolgens de beleggers in actie en eisen dat de bedrijven de cash aan hen uitdelen. Dat is ook het geval bij Samsung. Dit Koreaans bedrijf zit op $ 60 miljard aan liquiditeiten en doet er weinig mee. Beleggers eisen hun deel, maar Samsung wil dat niet, omdat het naar eigen zeggen nog steeds een groeibedrijf is.

Op die claim valt wel een en ander af te dingen. Zo heeft het bedrijf recentelijk voor de derde keer op rij de wereld ‘verblijd’ met een winstwaarschuwing. Die derde waarschuwing op rij is eerst en vooral toe te schrijven aan de smartphone divisie, tot voor kort de motor achter een indrukwekkende winstgroei. In 2013 was deze divisie goed voor 2/3 van de winst.

Samsung verliest marktaandeel
Naar eigen zeggen heeft ’s-Werelds grootse producent van mobile devices vooral te kampen met een ontzagwekkende concurrentie op de Chinese markt van Chinese bedrijven als Xiaomi en Lenovo. Door die concurrentie is het marktaandeel van Samsung op die markt teruggelopen van 25% naar 18%. Vooral Xiaomi bezorgt Samsung veel hoofdbrekens. De Chinezen beweren smartphones voor de bovenkant van de markt te produceren tegen zeer lage kosten. En met succes naar het schijnt. In 2013 verkocht het bedrijf 19 miljoen toestelletjes, dit jaar zijn het er waarschijnlijk 60 miljoen en volgend jaar moeten het er 100 miljoen worden. De door Xiaomi geïnitieerde prijzenslag heeft al de nodige navolgers gekregen en ook Samsung zal er niet aan kunnen ontkomen om de prijzen te verlagen. Dat is niet goed voor de marges. En dan heeft Samsung nog te maken met factoren, waar het bedrijf weinig aan kan doen. De nationale munt, de won, wordt steeds duurder. De meest zorgwekkende factor is toch wel de vertraging in de wereldwijde vraag naar smartphones. In 2013 liet die nog een gezonde vraag van 42% zien. Maar volgens onderzoeksbureau Gartner naderen zeker de Westerse markten met hun voorkeur voor high end devices de verzadigingsgraad. De groei zal meer en meer moeten komen uit de Opkomende Markten, waar voor het merendeel goedkopere toestelletjes met een lagere marge verkocht worden. Veranderende marktomstandigheden zijn zonder meer een probleem voor Samsung, maar het niet het hele verhaal. Samsung slaagt er niet in mee te gaan in deze veranderingen met als resultaat, dat het een achterblijver is geworden. De Koreaanse groei is veel lager dan de gemiddelde groei. Critici verwijten het bedrijf daarom, dat het de trends in de markt onvoldoende herkend heeft. Dat zou in feite de kern van de problemen zijn. Samsung verweert zich tegen deze aantijgingen met het argument dat de problemen tijdelijk zijn. Het bedrijf staat op het punt een serie nieuwe mobile devices in de markt te zetten. Zo zal er in september een nieuwe Galaxy Note phablet op de markt komen. Of dat voldoende is, het blijft de vraag. In de maand september komt namelijk Apple met een nieuw iPhone op de markt. Waarschijnlijk een toestel met een groter scherm, waarvoor de high end kopers een grote voorkeur schijnen te hebben. Het kan goed zijn, dat Apple met die nieuwe iPhone aan de bovenkant van de markt klanten van Samsung gaat afsnoepen. Die kans is niet gering, omdat recente introducties slechts ogenschijnlijke innovaties bevatten. Het is allemaal niet wereldschokkend, dat geeft zelfs Samsung toe.
Gebrek aan innovatie
Volgens de aandeelhouders is Samsung op dit moment simpelweg niet in staat echt innovatieve producten in de markt te zetten, die grote investeringen rechtvaardigen. Veel investeringen zijn in hun ogen louter geldverspilling. Ergo, het geld kan beter aan de aandeelhouders terug gegeven worden. Samsung heeft een geschiedenis van het negeren van de wensen van aandeelhouders, maar dit keer kan het bedrijf wel eens van deze lijn afwijken. De huidige voorzitter en grootaandeelhouder Lee Kun-hee ligt nog steeds in het ziekenhuis na een zware hartaanval. Het zittend management begint zich geleidelijk af te vragen of hij nog ooit zal terugkeren aan de top van het bedrijf. Dat betekent, dat er een nieuwe generatie Kun-hee zich moet gaan warm lopen voor de opvolging. Dat betekent ook, dat deze generatie over voldoende middelen moet kunnen beschikken om eventueel de belasting op de erfenis te betalen en toch een strategisch en controlerend aandeel in het bedrijf te behouden. Een royale dividenduitkering zou dan bijzonder van pas komen! Cor Wijtvliet BELANGRIJK: - Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected] - Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen - U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen! - U kunt zich hier abonneren voor het wekelijks Cor Wijtvliet Journaal, voor het geval u deze nog niet automatisch ontvangt. - Maak ook kennis met de nieuwsbrief Crash Investor, een vrijwel onmisbaar document voor de actieve belegger!

17 juli 2014
De echte rijken zijn anders, denken ze zelf!

Het gesprek in 2014 gaat ongetwijfeld over de groeiende ongelijkheid. Dat is vooral te danken aan het boek van de Fransman Thomas Piketty, le Capital aux XXI siècle. Het boek toont aan, dat er zich in de naoorlogse periode geleidelijk een tweedeling in de Westerse maatschappij heeft voltrokken, waarbij steeds meer vermogen in handen van een steeds kleinere groep is terecht.

Piketty
Inkomens- en vermogensongelijkheid zijn iets van alle tijden. Maar niet altijd wordt het als echt schrijnend ervaren. Tot aan de jaren tachtig van de vorige eeuw leek ongelijkheid minder, in ieder geval minder geprononceerd. De rijken waar heel rijk, zoveel was ook toen duidelijk. Maar de rijken maakten toen wel deel uit van de maatschappij. Ze waren er zich van bewust, dat ze in een bepaald deel van de wereld leefden en dat juist dat gegeven hen medeburger maakte. Dat was misschien ook de reden, dat de rijken van toen meer verantwoordelijkheid voor de wereld om hen heen voelden. Ze werkten over het algemeen vruchtbaar samen met vakbonden en zagen een belangrijke rol weggelegd voor overheden om markten te reguleren en te stabiliseren. Bovendien begrepen ze goed, dat belastingen een noodzakelijk kwaad waren om allerlei publieke goederen te betalen, zoals een infrastructuur voor de economie en een sociaal vangnet voor de armen. Kortom, de agenda van de superrijken viel grotendeels samen met het nationale belang! Die vlieger gaat niet langer op. Superrijken gaan steeds meer de weg op van klagende moguls die zichzelf, hun levenswijze en vermogen bedreigd zien door de populisten. Ze voelen ook minder een minder verwantschap met de maatschappij waarin ze leven. Ze voelen al helemaal geen verantwoordelijkheid meer voor die maatschappij. Belasting betalen ervaren ze als een aanval van een lastige overheid onder druk van een jaloerse middenklasse. Die geestesgesteldheid is waarschijnlijk een gevolg van het proces van globalisering. Het management van multinationals en banken heeft het idee, dat het kan gaan en staan waar het wil. Ze voelen zich niet langer geografisch ingeperkt. Ze zijn niet langer afhankelijk van de consument van een willekeurig land. Ze hoeven dan ook niet langer verantwoordelijkheid nemen voor de bevolking van het land, waar ze ooit groot groeiden. Het idee, dat de ze onkwetsbaar zijn, blijkt in de praktijk niet houdbaar. Het blijkt, dat ze voor de stabiliteit van en toegankelijkheid tot de markten meer dan ooit afhankelijk zijn van de steun van overheden. In tijden van rust en kalmte heeft het er alle schijn van, dat markten op de automatische piloot fungeren. Maar dat verandert allemaal snel, als een economische storm opsteekt. Dan weten al deze managers niet, hoe snel ze hun belangen moeten laten beschermen door diezelfde verfoeide overheid. Dan weet men weer precies waar men vandaan komt en waar de belangen werkelijk liggen. De crisis van 2008 geeft voorbeelden te over van dit gedrag. Het was de Amerikaanse overheid, die Wall Street overeind hield en de automobielindustrie. En wie profiteerde het nadrukkelijkst van de financiële gulheid van de overheid? Precies, het was en is diezelfde elite. Trouwens, ook in goede tijden is de rol van de overheid onmisbaar. Het is een rijke bron van R&D en innovatie, waar bedrijven hun voordeel mee doen. De overheid vaardigt ook wetten uit om bijvoorbeeld patenten te beschermen en het intellectueel eigendomsrecht. Het is ook de overheid, die voor het onderwijs betaalt. Daardoor kunnen bedrijven goedgeschoolde werknemers aantrekken. Kortom, zonder hulp van de overheid zou het voor bedrijven nagenoeg onmogelijk zijn om naar behoren te functioneren.
Het is niet te verwachten, dat de superrijken hun zelfzuchtige mentaliteit snel zullen veranderen. Maar op zich hoeft dat geen probleem te zijn. Maar dan moeten ze wel beseffen, dat de door hen bewierookte markten niet kunnen functioneren zonder de ruggensteun van een gezond samenleving en een goed georganiseerde overheid! Cor Wijtvliet Bron: Dani Rodik, A class of its own. Project syndicate July 10 2014 BELANGRIJK: - Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected] - Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen - U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen! - U kunt zich hier abonneren voor het wekelijks Cor Wijtvliet Journaal, voor het geval u deze nog niet automatisch ontvangt. - Maak ook kennis met de nieuwsbrief Crash Investor, een vrijwel onmisbaar document voor de actieve belegger!

15 juli 2014
Indicator voorspelt crash aandelenmarkt?

Goed nieuws voor goud als belegging: de margeschuld aan de beurs van New York daalt. In april en mei daalde de margeschuld — de totale hoeveelheid krediet waarmee effecten ‘op marge’ worden gekocht — voor het eerst sinds februari 2007. Toen was het een voorteken voor een recessie en de grootste beurscrash sinds lange tijd. Een aandelencrash lijkt aanstaande, een ommekeer in de goudprijs eveneens.

Sterke correlatie tussen margeschuld en aandelenkoers

Centrale banken verantwoordelijk voor hoge aandelenprijzen

De huidige aandelenhausse is een resultaat van roekeloos beleid van centrale banken. Aangespoord door goedkoop krediet bereikte de Amerikaanse Dow Jones index afgelopen week nieuwe recordhoogtes door de barrière van 17.000 punten te doorbreken. Op hetzelfde moment bereikte de margeschuld eveneens een nieuw hoogtepunt.

Het is niet de eerste keer dat beide — zowel margeschuld als aandelenprijzen — elkaar opvolgen. Nadat de margeschuld in 2001 en 2008 nieuwe recordhoogtes bereikte, mondde dat uit in een forse recessie en aandelencrash. De margeschuld werd omhoog gestuwd tijdens de dotcom- en subprime-zeepbel alvorens deze weer terug ter aarde stortte, maanden voorafgaand aan een aandelencrash.

Wat gebeurde er tijdens eerdere waarschuwingssignalen?

De laatste keer dat de margeschuld op de effectenbeurs van New York zodanig daalde was in 2011. Deze daling ging vooraf aan de aandelencrash in de maand augustus van dat jaar. Aandelenprijzen daalden ongeveer 15%, maar nog verrassender was wellicht de volatiliteit van de daling. Op vrijdag 8 augustus 2011 verloor de Dow Jones 4,3% op één dag. Eén handelsdag later, op 9 augustus, op wat we nu Zwarte Maandag noemen, daalden aandelen verder met 5,6%, de op vijf na grootste daling ooit.

Als we nog verder terugkijken, zien we dat eerdere dalingen van de margeschuld plaatsvonden in 2000 en 2007. Dit betroffen glasheldere waarschuwingssignalen van niet alleen een hevige daling van aandelenprijzen, maar tevens van een recessie. Een aantal maanden nadat de margeschuld begon te dalen, stortten aandelenmarkten in. Geen valse waarschuwingssignalen werden afgegeven, naast wellicht in 2010, al kan men een pleidooi houden dat deze vermindering van de margeschuld voorafging aan de beruchte flash crash op 6 mei 2010, toen de Dow Jones met 1,000 punten of 9% daalde in een kwestie van minuten (en vervolgens binnen een aantal minuten weer terug opveerde).

Hoe gaat dit eindigen?

Geen indicator is volmaakt en zelfs de totale margeschuld kan ons op het verkeerde been zetten door tot nieuwe recordhoogtes te reiken na de afgelopen maanden te zijn gedaald. We kunnen echter stellen dat, gegeven meerdere andere indicatoren, een aandelencrash erg aannemelijk is en dat deze eerder vroeger dan later zal gebeuren.

Neem in acht dat de laatste keer dat de margeschuld een waarschuwingssignaal gaf, aandelen ineenstortten en de goudkoers omhoog schoot. De goudprijs kan dus profiteren van hevig dalende aandelenprijzen.

9 juli 2014
Dividend is en blijft koning

Een van de kenmerken van deze crisis is de aanhoudende voorkeur van veel beleggers voor dividendaandelen. Bedrijven op hun beurt hebben maar wat graag voldaan aan de roep van de belegger om meer dividend. Die groeiende belangstelling voor dividend is grotendeels terug te voeren op het langzaam slinken van het rendement op schatkistpapier. Bovendien blijkt het kiezen voor dividend een solide en veilig antwoord op het halfhartig economisch herstel.

Grote bedrijven keren meer dividend uit

Beter rendement
En dus zal 2014 opnieuw een mooi dividendjaar worden met een dubbelcijferige groei ten opzichte van 2013. De keuze voor waarde (dividend) ten opzicht van groei wordt door cijfers ondersteund als een juiste keuze. Dividendaandelen in de S&P 500 hebben dit jaar beter gepresteerd dan aandelen die geen dividend uitkeren. Dividend leverde over het eerste half jaar een rendement op van 9,77% tegen 8,76% voor het niet-dividend. Als de economie de komende maanden daadwerkelijk met kracht gaat expanderen kan de tweede helft van dit jaar natuurlijk het omgekeerde beeld opleveren.

Koersverloop Russell 2000
Die gedachte is zeer reëel en ook weer door de praktijk bekrachtigd. De afgelopen weken tot maanden hebben vooral small-Caps zich in een warme en groeiende belangstelling van beleggers mogen verheugen. De Russell 2000 is sinds mei met 10% gestegen tegen 6% voor de S&P 500 index. Dat onderstreept, dat de markt in de verwachting leeft dat die versnelling in de groei er aan zit te komen. In een stijgende markt doen non-dividendaandelen het traditiegetrouw beter dan dividendaandelen. Er is nog een reden waarom dividendaandelen op korte termijn hun aantrekkelijkheid voor beleggers kunnen verliezen. Tot nu toe zijn rendementen op obligaties steeds minder aantrekkelijk geworden. Dat kan echter veranderen als de rente op staatsleningen eenmaal gaat stijgen.
Van cash naar dividend
Toch is ook het scenario denkbaar, dat dividend dit keer koning blijft. De reden is simpel. Bedrijven zitten op ontzagwekkende hoeveelheden cash en zijn goed in staat de payout ratio te blijven verhogen. Die payout ratio is bovendien nog niet zo hoog. Voor de S&P bedraagt die 36% en dat is ver onder het langjarig gemiddelde van 52%. Bedrijven hebben derhalve nog veel speelruimte om een groeiende groep beleggers tevreden te stellen, die slechts geïnteresseerd zijn in de hoogte van het dividend en niet in de onderliggende koersontwikkeling.
Inkoop aandelen
Dat bedrijven niet echt inspelen op deze trend is het gevolg van de strategie van bedrijven. Die willen niet alleen dividend uitkeren, maar ook de koers steunen door op grote schaal eigen aandelen terug te kopen. In de loop van het tweede kwartaal hebben bedrijven daar een godsvermogen aan gespendeerd van meer dan $ 150 miljard. Die neiging om op grote schaal eigen aandelen in te kopen is een duidelijke vingerwijzing hoe bedrijven over de huidige situatie denken. De crisis mag dan voorbij zijn, maar dan houdt het goede nieuws tot dusverre wel op. Er is nog steeds amper omzetgroei en de verwachtingen voor het 2de kwartaal zijn wat dat betreft voortdurend naar beneden bijgesteld. Voor veel bedrijven is het blijkbaar nog steeds de vraag of en wanneer de omzet weer robuust gaat groeien. Zolang dat niet gebeurt, zal ook de payout niet al te snel toenemen. Cor Wijtvliet BELANGRIJK: - Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected] - Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen - U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen! - U kunt zich hier abonneren voor het wekelijks Cor Wijtvliet Journaal, voor het geval u deze nog niet automatisch ontvangt. - Maak ook kennis met de nieuwsbrief Crash Investor, een vrijwel onmisbaar document voor de actieve belegger!

9 juli 2014
Afrika wordt de nieuwe agrarische grootmacht

Het lopende jaar 2014 is voor Afrika het Jaar van de Landbouw en de Voedselveiligheid. Het is het jaar dat beleidsmakers meer aandacht zullen hebben voor investeringen en nieuwe technologie in de landbouw, zodat Afrikaanse boeren hun productie over een periode van vijf jaar kunnen verdubbelen.

Extra aandacht voor de landbouw in dit deel van de wereld is hard nodig. Het is sowieso moeilijk om in Afrika iets gedaan te krijgen, maar voor de landbouw lijkt het nog dubbel zo moeilijk. Daarmee is extra aandacht meer dan gerechtvaardigd en de winst lijkt voor het oprapen op economisch en sociaal vlak. Hoewel het zwarte continent zeer vruchtbare gronden telt, moet het toch jaarlijks voor $ 35 miljard aan voedsel importeren. Voor het zogeheten Africa Progress Panel is de oorzaak duidelijk. De boeren hebben het tij niet mee, maar krachtig tegen.

Er is veel wat niet klopt in Afrika. Zo zijn er veel teveel keuterboeren, vaak vrouwen, die maar een of twee hectares hebben om te bewerken. Dat is veel te weinig om bijvoorbeeld voor adequate irrigatie te zorgen, of om kunstmest te kunnen aankopen of kwalitatief goed zaaigoed. Laat staan dat ze genoeg verdienen om zelfs maar een begin te maken met mechanisering of om bij de bank een krediet voor innovatie los te krijgen. Of dat allemaal nog niet genoeg ellende is, krijgen deze kleinenboeren ook nog eens te maken met een volatiele weersomstandigheden. Nu al voelen boeren de eerste negatieve effecten daarvan. De opbrengst van de maisoogst gaat de komende jaren bij ongewijzigd beleid zeker 25% dalen. Tenslotte is de krakkemikkige infrastructuur geen pre voor boertjes die hun oogst op de markt willen verkopen.

Al die tegenslag neemt niet weg, dat de Afrikaanse boer koppig zijn best blijft doen om zijn oogstopbrengst te verhogen. De keuterboer doet daarin niet onder voor de grootgrondbezitter. Het is echter bij uitstek de overheid die al zijn inspanningen teniet doet door te hoge belastingen en door amper in de landbouwstructuur te investeren. Het goede nieuws is, dat er eindelijk ook positieve trends te ontwaren zijn, die de positieve belangstelling trekken van zowel private als publieke sectoren. Dat is te danken aan de snelle groei van de Afrikaanse steden, maar ook aan de aanhoudende stijging van de voedselprijzen in de wereld. Vooral de private sector begint in de landbouwsector te investeren. Die investeringen zijn vooral bedoeld om de productiviteit te verbeteren en de opbrengsten te verhogen. Afrikaanse overheden raken er op hun beurt van overtuigd, dat een gezonde landbouw wel eens de sleutel kan zijn voor economische ontwikkeling. Sterker nog, dankzij een gezonde landbouw kan de armoede het snelst verminderen. En dus, na decennia van verwaarlozing raken individuele overheden weer overtuigd, dat investeren in landbouw zo verkeerd nog niet is. Het brengt welvaart en banen op het arme platteland!

Dat klinkt allemaal erg opwekkend, maar alle vooruitgang is nog steeds heel erg fragiel en kwetsbaar! De aanzetten tot beter beleid moeten echt nadrukkelijk verankerd worden, zodat ze duurzamer worden. Overheden moeten zich verplicht voelende declaratie van de Afrikaanse Unie voor Landbouw en Voedselveiligheid in de praktijk te brengen. Dat betekent dat jaarlijks 10% van het overheidsbudget naar de landbouw gaat en dat er metterdaad meer aandacht komt voor een betere infrastructuur, energie en alles wat boeren in staat stelt een betere oogst naar de markt te brengen. Dat betekent ook financiële steun in de vorm van betere toegang tot krediet en soms regelrechte subsidie om boeren in staat te stellen goed zaaigoed aan te kopen, zaaigoed dat beter bestand is bijvoorbeeld tegen de nukken van het klimaat. Als in ieder geval aan een deel van die voorwaarden voldaan wordt, dan heeft Afrika alles in zich om de nieuwe graanschuur van de wereld te worden. Dat moet een prettige zekerheid zijn in een tijd dat wereldwijd de beschikbare landbouwgrond en de opbrengt per hectare drastisch beginnen terug te lopen.

Cor Wijtvliet

Bron:
Strive Masiyiwa, Africa’s farms of the future. Project syndicate, June 23 2014

BELANGRIJK:

– Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected]
– Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen
– U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen!
– U kunt zich hier abonneren voor het wekelijks Cor Wijtvliet Journaal, voor het geval u deze
nog niet automatisch ontvangt.
– Maak ook kennis met de nieuwsbrief Crash Investor, een vrijwel onmisbaar document voor de actieve belegger!

8 juli 2014
Hedge funds zetten in op meer geweld in Irak

Heel even tikte de prijs voor een vat Brent olie het niveau aan van $ 115,71. Dat was een prijs die al heel lang niet meer genoteerd was. Ook de prijs voor West Texas Intermediate (WTI) ging omhoog en wel naar $ 107,45. Daarna zakte de prijs op maandag 23 juni Brent licht terug naar $ 114,83. De lichte daling was het gevolg van geruchten als zou het Iraakse leger een aantal posten op de grens met Jordanië en Syrië heroverd hebben. Dat bleek overigens in tweede instantie een vals gerucht. Sterker nog, op het slagveld ligt het initiatief volledig bij ISIS en zijn Soennitische bondgenoten. Op 24 juni werd bekend, dat ISIS rebellen en hun Soennitische bondgenoten na een week van gevechten de belangrijke raffinaderij bij de stad Baji op het Iraakse leger hadden veroverd. Baji heeft een capaciteit van 310 000 vaten per dag en voorziet voor een derde in de brandstof behoefte van het land.

In eerste instantie hebben olieprijzen niet geregeerd op deze berichtgeving. Uit onderstaande grafiek blijkt dat de prijs voor Brent lichtjes is blijven dalen. De gedachte achter de daling is, dat de oorlog de productie van olie in gevaar zou brengen. Dat is tot nu toe niet gebeurd. Dat komt, omdat de belangrijkste olievelden en oliehavens in het zuiden van het land liggen. Daar hebben de Sjiieten het voor het zeggen. Ongeveer 85% van de 3,3 miljoen vaten die Irak recentelijk oppompte, komt uit het zuiden. De havenstad Basra exporteert nog dagelijks 2,53 miljoen vaten en dat getal kan in juli waarschijnlijk oplopen tot 2,7 miljoen. Andere belangrijke olievelden liggen in het noorden van Irak en worden gecontroleerd door de koerden. Die exporteren een groot deel van hun olie via Turkije naar het westen.
Escalatie in Irak
Niks aan de hand, zo lijkt het. Daar denken een aantal Amerikaanse hedge funds anders over. Ze zijn van mening, dat de strijd in Irak zal blijven escaleren. Vroeger of later moet dat in hun ogen leiden tot een verstoring van de productie. Die gedachte is niet zo vreemd. Grote bedrijven als Exxon en BP, die voornamelijk actief zijn in het Zuiden, zijn begonnen hun buitenlands werknemers te evacueren. In die wetenschap zijn hedge funds daarom hun long posities de afgelopen weken fors gaan uitbreiden. Ze rekenen op een angstpremie tussen $ 5 - $ 10 voor een vat WTI.

Brent olieprijs

WTI olieprijs

Stijging olieprijs
Er is nog een argument, dat pleit voor de opstelling van de hedge funds. Volgens het Internationaal Energie Agentschap (IEA) zal de vraag naar olie dit jaar met 1,3 miljoen vaten per dag stijgen naar 92,8 miljoen. Voor OPEC betekent dat een stijging van 30 miljoen naar 30,9 miljoen vaten per dag. De verwachting was, dat Irak een deel van die stijging voor zijn rekening zou nemen door de productie op te voeren naar 4 miljoen vaten per dag. Als de geweldsspiraal in Irak blijft toenemen, mag je daar vraagtekens bij zetten. Het overschot op de wereldmarkt kan dan in de tweede helft van het jaar zomaar omslaan in een tekort. Dat zal zeker het geval zijn, als het herstel in een land als China voorspoediger verloopt dan verwacht! Ook op termijn kunnen er negatieve effecten optreden, die de prijs zullen beïnvloeden. Volgens het IEA is Irak een van de weinige landen binnen OPEC die nog in staat is zijn productie in de komende jaren substantieel, tot boven 4,5 miljoen vaten per dag, kan opvoeren. Dan moet er echter wel geïnvesteerd worden in productiecapaciteit en in verbetering van de infrastructuur van het land. Een langdurige burgeroorlog maakt dat tot een illusie. Cor Wijtvliet BELANGRIJK: - Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected] - Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen - U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen! - U kunt zich hier abonneren voor het wekelijks Cor Wijtvliet Journaal, voor het geval u deze nog niet automatisch ontvangt. - Maak ook kennis met de nieuwsbrief Crash Investor, een vrijwel onmisbaar document voor de actieve belegger!

3 juli 2014
Prijs voor soja kan nog een paar maanden stijgen!
In de landbouw is de teneur er altijd weer een van hollen of stilstaan. Vandaag is het te heet en te droog, maar morgen is het weer te nat en te koud. Altijd zijn er wel weer factoren aan te wijzen, die de oogst op het veld bedreigen. Dat maakt het voor handelaren op de beurs vaak ook moeilijk om de juiste koers te bepalen.

In de VS woedt er al maanden een verwoede discussie over de omvang en kwaliteit van de komende sojaoogst. Ondanks een forse stijging van het areaal was de stemming niet altijd goed. De vooruitzichten leken in gevaar te komen door de strenge vorst en de droogte in de eerste maanden van dit jaar.

Maandenlang zijn prijzen blijven stijgen, totdat in mei de regens kwamen. Prijzen begonnen naar verwachting geleidelijk te dalen. Zelfs verwoede discussies of er niet teveel regen valt, kan de dalende tendens niet echt breken. Uit rapporten van het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) spreekt, dat regen op sommige plaatsen de kwaliteit van de soja op het veld beschadigt, maar de conclusie luidt desondanks dat 72% nog steeds in goede conditie is. De meeste handelaren onderschrijven de opvattingen van het USDA. Sterker nog, ze zijn met de USDA van mening dat de huidige regenval als bescherming dient tegen de verwachte droogte in het midden van de zomer. Volgens Sterling Smith van Citigroup komt er een hele mooie oogst van soja aan en zullen prijzen in de loop van de tweede helft van het jaar alleen maar verder dalen.
- De aanplant van soja in de VS is met 6% gestegen tot 81,5 miljoen acres (0,4 hectare)
- Er wordt dit jaar een recordoogst verwacht
- De kans is groot, dat tot november de prijs nog geleidelijk oploopt
- Daarna is een prijsdaling tot mogelijk onder $ 10,00 per bushel te verwachten
Wat is soja?
Soja is een peulvrucht met een hoog eiwitgehalte (40%), Het bevat ook nog 20% plantaardige olie. Het is daarom een onmisbaar bestanddeel voor talloze voedingsmiddelen. Het wordt onder meer gebruikt in zuivelproducten, babyvoeding, mayonaise, margarine, snoep, ijs, chocolade en nog veel meer. Het wordt ook verwerkt in kosmetische producten en heeft zelfs industrieel nut. Ongeveer 90% van de sojaboon gecrusht (vermalen en geperst) tot sojameel en sojaolie.

Waar wordt soja voor gebruikt?
Wat overblijft, het sojaschroot, wordt gebruikt in de diervoedingsindustrie. China, dat 450 miljoen varkens telt, is de grootverbruiker bij uitstek van sojaschroot. Zonder overdrijving kun je beweren, dat zonder soja een groot deel van de wereldbevolking honger lijdt. De prijs van melk of vlees zou veel te hoog zijn en in veel gevallen niet eens verkrijgbaar. Soja wordt de laatste jaren in toenemende mate gebruikt als grondstof voor biodiesel. In het oogstjaar 2011-2012 bedroeg de wereldwijde sojaproductie 251,5 miljoen ton. Ter vergelijking, in 1980 bedroeg de productie nog een schamele 62 miljoen ton. De Verenigde Staten zijn met een marktaandeel van 37% de grootste producent ter wereld gevolgd daar Brazilië 28%, Argentinië 17% en China 7%.

Prijs van soja in de lift
De Rabobank is het echter maar gedeeltelijk met de opvatting van de analisten van Citigroup eens. Ook Rabobank voorziet voor de laatste maanden prijzen voor een bushel soja, die variëren tussen $ 10.00 - $ 12.00. Maar voor de komende maanden denken ze dat er daarentegen prijsherstel mogelijk is en dat in september of oktober de prijs weer in de buurt van $ 15.00 kan komen. Rabobank wijst voor haar opinie op de voorraden soja in de VS. Die bedroegen aan het begin van deze maand 287 miljoen bushels. Dat is een laagterecord, terwijl de vraag uit binnen- en buitenland op het gebruikelijke niveau blijft. Pas in het laatste kwartaal komt de nieuwe oogst op de markt. In de tussentijd zal de vraag het aanbod overtreffen, aldus de bank. Dat zal een prijsopdrijvend effect hebben. Rabobank voegt er nog aan toe, dat de geschiedenis bewijst dat de USDA steeds weer de neiging heeft om voorraden te overschatten en de vraag te onderschatten. Cor Wijtvliet BELANGRIJK: - Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected] - Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen - U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen! - U kunt zich hier abonneren voor het wekelijks Cor Wijtvliet Journaal, voor het geval u deze nog niet automatisch ontvangt. - Maak ook kennis met de nieuwsbrief Crash Investor, een vrijwel onmisbaar document voor de actieve belegger!
1 juli 2014
Voetbal en politiek in Latijns Amerika

Het is Latijns Amerika de afgelopen twintig jaar redelijk voor de wind gegaan. De economische groei is er duidelijk versneld, de democratie is er nu steviger geworteld en de middenklasse groeit in getal en kracht. Brazilië behoort zelfs tot het exclusieve groepje BRICS-landen, dat de westerse economieën in de nabije toekomst zal voorbijstreven.

Toch heeft al dat succes een duidelijke schaduwkant. De ontwikkelingen zijn niet snel genoeg gegaan om aan de wensen en verlangens van de bevolking te voldoen. Daardoor groeit de frustratie bij de verschillende bevolkingsgroepen met als gevolg demonstraties en opstootjes in verschillende landen. Niemand heeft echter kunnen bevroeden, dat de frustratie en onvrede weleens de kop kunnen kosten aan een van de betere politieke leiders van het land, de Colombiaan Juan Manuel Santos. Voor Brazilië kan het betekenen, dat het voetbal opgescheept wordt met en negatief imago.

President Santos heeft de afgelopen vier jaar met redelijk succes gewerkt aan economische hervormingen. Het heeft gedaan door onder andere deelbelangen van sectoren en pressiegroepen te negeren. De resultaten mogen er zijn, maar het is in de ogen van de bevolking niet goed genoeg.

De president heeft ook nog zijn politieke toekomst gekoppeld aan de uitkomst van de onderhandelingen van de terreurbeweging Farc, die het land zoveel ellende heeft bezorgd. Die onderhandelingen slepen nu al drie jaar en dat biedt de oppositie in de persoon van Alvaro Uribe mooie schietkansen om de publieke opinie op zijn hand te krijgen. Door zich nadrukkelijk uit te spreken tegen een mogelijk pardon voor de Farc wist hij de zittend president in eerste ronde van de verkiezingen op achterstand te zetten. In tweede instantie wist Santos zijn achterstand meer goed te maken. Zijn voorsprong was echter bedenkelijk klein!

Evenals de Colombianen hebben ook de Brazilianen last van depressieve gevoelens. Die uiten ze door zich nadrukkelijk te keren tegen de Wereldkampioenschappen voetbal en tegen de Olympische Spelen van 2016. Hun openlijke afkeer van beide evenementen staat symbool voor hun woede jegens de regerende Arbeiderspartij van de huidige president Dilma Rousseff.

Zowel voor haar voorganger Lula als voor haarzelf onderstreept de organisatie van beide grote evenementen de nieuwe grootheid van het land. De beide leiders hielden er echter geen rekening mee, dat het met de Braziliaanse economie al vanaf 2011 langzaam bergafwaarts gaat. Die stagnatie tastte vooral de positie van de lagere middenklasse aan. Die zagen plotsklaps hun ambities om verder op de ladder te stijgen gedwarsboomd. Bovendien ging het snel achteruit met hun koopkracht. Een verhoging van de kosten voor openbaar vervoer was voldoende om hen in grote getale de straat op te sturen. Tijdens de dagenlange demonstraties keerden de deelnemers zich ook tegen beide geld verslindende evenementen. De onvrede met de politieke en economische koers vertaalde zich ook in een groeiend afkeer van het WK voetbal. Aan de vooravond in mei kon nog maar de helft van de bevolking ervoor warm lopen. Een harde kern van demonstranten blijft zich nog steeds met kracht uitspreken tegen zowel het WK als tegen de Olympische Spelen. Diezelfde harde kern is bereid ver te gaan om een van beide evenementen te laten mislukken.

Toch is die insteek niet juist. Een succesvol afsluiten van beide evenementen zal het imago van Brazilië goed doen met alle mogelijke positieve consequenties van dien. Dat is misschien op korte termijn het beste wat de lagere middenklasse kan overkomen. Hetzelfde geldt min of meer voor Colombia. De zoektocht naar vrede is op korte termijn het beste voor het land. En voor het overige moet iedereen er maar het beste van hopen. Lage groeicijfers hebben hoge ambities gefnuikt. Dat heeft Latijns Amerika in en depressieve stemming doen belanden. Hoe dit continent daaraan kan ontsnappen, is vooralsnog onduidelijk. Het beste recept is hopen en bidden!

Cor Wijtvliet

Bron: Jorge G. Castaneda, World Cup Blues. Project syndicate, june 14 2014

BELANGRIJK:

– Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected]
– Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen
– U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen!
– U kunt zich hier abonneren voor het wekelijks Cor Wijtvliet Journaal, voor het geval u deze
nog niet automatisch ontvangt.
– Maak ook kennis met de nieuwsbrief Crash Investor, een vrijwel onmisbaar document voor de actieve belegger!

26 juni 2014