Categorie: Kredietcrisis

  • Dagelijkse kost 7 december 2011

     

    • Baier, belastingbetalers en een scherpe blogger (Jules Muis; Accountant)
    • DNB: positie jonge huiseigenaren uitermate kwetsbaar (RTL-Z)
    • Europese waakhond neemt kredietbeoordelaars onder de loep (nu.nl)
    • ING legt 1 miljard opzij voor lijfrentepolissen VS (nu.nl)
    • Kredietbom (Alexander Sassen van Elsloo; IEX)
    • Ook de groei in India en Brazilië komt tot stilstand (Welingelichte Kringen)
    • Citigroup schrapt 4500 banen (FD)

    Wat voor de ene bedrijfstak geweldig is, is voor een andere bedrijfstak dodelijk..

    • Run op dure kerstpakketverpakkingen (RTL-Z)

     

    Uit buitenlandse media..

    • China growth to ease as export outlook darkens (Reuters)
    • Debt of The Financial Sector (Sudden Debt)
    • MF Global And The Truth About Our Entire System (The Golden Truth)
    • The problems with the ECB-IMF switcheroo (FT Alphaville)
    • How Germany is paying for the Eurozone crisis anyway (FT Alphaville)
    • Exclusive: U.S. defense firms blast Pentagon on contract changes (Reuters)
    • Another Currency Runs Out: BOE Introduces “Collateral Term Repo Facility” To Deal With Sterling “Shortages” (Zero Hedge)
    • Eurozone To Avoid Any Popular Vote In Treaty Change (Zero Hedge)
    • Missile Defense Spat – A New Arms Race Looms between Russia and US (Spiegel)
    • Niall Ferguson: The end of the great divergence–6 killer apps of prosperity – YouTube (Finance Professor Blog)

    Tot slot, satire van John Stewart ten aanzien van de seriële bailouts van Wall Street en het gratis geldbeleid van Ben Beanke..

     

     

  • Europa aan vooravond van “nieuw fiscaal compact” (deel 1)

    In dit eerste deel worden de Europese ontwikkelingen voorafgaand aan de eurotop van morgen en vrijdag behandeld. Zoals het er momenteel naar uit ziet blijven eurobonds vooralsnog in de Brusselse bureaulade's liggen, maar worden wel degelijk condities gecreëerd die – indien de lijn van de ontwikkelingen worden doorgetrokken – zullen leiden tot fiscale integratie van de 17 eurolanden. Dit artikel behandeld de toespraken van ECB-president Mario Draghi, president Sarkozy van Frankrijk, bondskanselier Merkel van Duitsland van vorige week, en de reacties van premier Cameron van Groot-Brittannië en EU-president Herman van Rompuy en de ontwikkelingen van deze week.

    Het volgende deel zal nauwgezetter ingaan op de kenmerken van eurobonds, of anders gezegd, zijn eurobonds een stap naar de “EUSSR” of juist een stap naar een goudstandaard?

    De ontwikkelingen van vorige week
    Vorige week begon alle commotie omtrent eurobonds met de toespraak van ECB-president Mario Draghi voor het Europees parlement. Hij liet zich de woorden “gevaar voor deflatie” ontvallen en dat zijn voor analisten de codewoorden voor het gebruik van de geldpers. Echter, niets is minder waar. Draghi wees namelijk op de bijzondere en zeer onconventionele monetaire middelen die de ECB inzet om de huidige financiële status quo te handhaven. Op z'n hoogst was het een motivering voor de renteverlaging waartoe de ECB onlangs besloot.

    Draghi lichtte toe dat de ECB banken van noodleningen verschaft omdat de interbancaire leenmarkt sinds het uitbreken van de crisis disfunctioneel is. Draghi meldde dat de ECB dit beleid zal voortzetten en zo het gevaar van “deflatie” bestrijdt. Het Europese bankwezen wordt op die manier behoed voor een implosie (hierbij geldt dat de controle over de geldhoeveelheid geheel bij de ECB ligt en te verkrappen is indien nodig). De geldpers die door de ECB gebruikt wordt om staatsobligaties te kopen, staat onder een “sterilisatie-regime”: de geldhoeveelheid wordt niet verruimd; er is slechts sprake van een “herindeling van de balansen”.

    De ECB neemt feitelijk alleen de staatsobligaties over van financiële partijen en haalt tegelijkertijd “geld” weg bij banken zodat het gevaar voor inflatie wordt vermeden. Permanente directe of indirecte financiering van staatsobligaties sloot Draghi uit door te stellen dat het speciale programma beperkt in omvang is en blijft. Waar media en tal van financieel analisten de suggestie hebben gelezen dat Draghi gesuggereerd zou hebben dat de ECB eurobonds zou kopen – indien daartoe besloten wordt – is een raadsel.

    Draghi liet echter geen enkele onduidelijkheid bestaan voor de noodzaak voor een “nieuw fiscaal kader”. Met zoveel woorden zei Draghi dat Europa snel strikte begrotingsregels moet afspreken en moet gaan naleven:

    “Zoals we effectief een kader hebben die de essentie van monetair beleid beschrijft – een onafhankelijke centrale bank met een enkelvoudige doelstelling van het handhaven van de prijsstabiliteit – zo zou een fiscaal kader de essentie van “heilige” fiscale regels en tot nu toe aangegane overheidsverplichtingen vastleggen, en dit laatste moet volledige geloofwaardigheid, individueel alsook collectief, bewerkstelligen.”  

    Merkel & Sarkozy
    President Sarkozy en Merkel volgden elk vorige week donderdag en vrijdag door in een belangrijke toespraak – Sarkozy via een bijeenkomst in Toulon rechtstreeks uitgezonden op de Franse televisie en Merkel in de Bondstag – hun inbreng kenbaar te maken: Europa moet fiscaal integreren. Sarkozy is bereid om fiscale soevereiniteit aan Brussel over te dragen. Achter de schermen blijven de “Franse geluiden” aanhouden dat Frankrijk blijft lonken naar een verbreding van het mandaat van de ECB. Anders gezegd, Frankrijk verlangt dat de ECB de geldpers aan zet. Indien dat zo is, dan moeten de statuten van de ECB aangepast worden en het enkelvoudig takenpakket zou dan linksom of rechtsom moeten resulteren in een meervoudig takenpakket, zoals de Federal Reserve.

    Angela Merkel liet de dag erop aan de hand van een beeldspraak van een marathon, weten dat er geen makkelijke en snelle oplossingen bestaan. Zij wees daarbij eurobonds en een grotere rol voor de ECB resoluut van de hand. Merkel liet echter wel weten dat Europa aan een nieuw fiscaal kader werkt en sloot zich daarmee bij Draghi en Sarkozy aan. Merkel liet echter geen enkele onduidelijkheid bestaan wat er nodig is:

    “De lessen zijn heel simpel: regels moet nageleefd worden, naleving moet gecontroleerd worden, niet-naleving van de regels moet consequenties hebben”, en voegde daaraan toe: “fundamentele gebreken in de constructie van de eurozone moeten worden verholpen”.

    De ontwikkelingen van deze week..
    Maandag hadden Sarkozy en Merkel een ontmoeting waaa zij hun inzet voor de komende Eurotop bekendmaakte: er moet een nieuw euro-verdrag komen waarbij verregaande fiscale begrotingsregels worden aangenomen en doorgevoerd. Over de exacte invulling zijn er opnieuw geen details te geven. Het enige dat Merkel en Sarkozy lieten weten is dat het Europese Hof niet de nieuwe begrotingsregels zal toetsen wat betreft de naleving, maar slechts zal toetsen of de nieuwe regels in de afzonderlijke lidstaten voldoende zijn geïmplementeerd. Daarmee blijven de nationale begrotingen in het soevereine domein, ook al worden automatische schuldrestricties nationaal geregeld.

    Saillant is de mededeling dat bij voorkeur het verdrag door alle 27 EU-lidstaten wordt aangenomen. Echter, indien nodig zal het verdrag alleen gelden voor de 17 landen van de eurozone. Deze opmerking slaat op de Britse weerstand tegen (vrijwel alle) aanpassingen van Europese verdragen. Frankrijk en Duitsland laten het de Britten weten: “take it or leave it”, en dat is niet heel verwonderlijk. De Britten voeren eigenlijk al meer dan 1.000 jaar een Europese politiek die er op gericht is dat het Europese vasteland geen bedreiging vormt voor Europa's grootste eiland. Voor die “verdeel-en-heers politiek” zijn Frankrijk en Duitsland beducht en laten weten dat zij bereid zijn om alle Britse weerstand tegen verregaande fiscale inmenging vanuit Brussel opzij te schuiven door de aanpassingen alleen van toepassing te verklaren op de eurozone.

    Van Rompuy: verdragswijziging beperkt nodig
    Volgens de laatste berichten heeft “EU-president” Herman van Rompuy een manier gevonden om de wijzigingen van de verdragen mogelijk te maken zonder dat hier referenda of ratificatie door nationale parlementen noodzakelijk zijn. Door een wijziging in de aangenomen protocollen van het Lissabon-verdrag door te voeren, kunnen de afspraken zonder tussenkomst van parlementen aangenomen en doorgevoerd worden.
    Via EU Observer geeft de volgende vertaling meer informatie:

    Volgens het plan, zou de Europese Commissie de bevoegdheid krijgen om bezuinigingen op te leggen aan landen die een bail-out krijgen. De staten die de regels voor begrotingstekorten en staatsschulden overtreden kunnen hun stemrecht in Europa tijdelijk ontzegd worden. De lidstaten zouden tevens “gouden regels” invoeren die een sluitende begroting in nationale wetgeving verplicht. Voor het noodfonds van de eurozone zou er een banklicentie moeten komen die leningen bij de ECB, terwijl arbeidsrecht, pensioenstelsels en andere sociale beschermingen gestaag moeten worden geharmoniseerd.

    Ondertussen heeft de Britse premier David Cameron gezegd dat hij een nieuw verdrag zal tegenhouden met een veto als er geen bescherming verkregen wordt voor de City van Londen, het Britse financiële district. “Zolang we die krijgen, dan kan [het] verdrag doorgaan. Als we die niet kunnen krijgen, niet”, zei [Cameron] tegen de nieuwslijn van Press Association [..].

    Europees monetair, financieel en politiek mijnenveld
    Het monetaire, financiële en politieke mijnenveld dat Europa in een zekere zin zelf gelegd heeft, zorgt dat de spanningen tussen de grote eurolanden Frankrijk en Duitsland en niet-euroland Groot-Brittannië oplopen. Voor de eurozone moet deze Britse horde genomen worden zonder dat een Europese struikelpartij het gevolg is. De harmonisering van belastingstelsel in de eurozone is stap twee, en de aangekondigde aanpassing van Europese BTW-stelsels vandaag kan dan ook in dit licht gezien worden. Samenvattend kan gesteld worden dat de ontwikkelingen van afgelopen week aansturen op het creëeren van de voorwaarden die Duitsland en de andere “sterke” eurolanden over de streep moeten halen om Europese staatsschulden te consolideren via eurobonds.

    Hoe en op welke manier eurobonds tot stand zullen komen en wat eurobonds kunnen betekenen is voor deel 2; wordt dus vervolgd.

    Lees ook onze eerdere analyses over eurobonds:

    DNB geeft voorwaardelijke steun aan blauwdruk Europese fiscale unie
    Duitse raad van economische adviseurs pleit voor consolidatie van Europese schulden

     

     

  • Chinese spooksteden en constructiefoutjes..

     

    Dat centralistisch geleide plan-economieën altijd tot een misallocatie van kapitaal en arbeid leiden, vindt in China de overtreffende trap van bewijs: een voorbeeld van een Chinese spookstad..

    Omdat we van de Chinese bouwwoede eigenlijk geen genoeg van kunnen krijgen, de volgende foto's die een ander gebrek aantonen. Bouwkundig gaat er het nodige mis..

    In maart van dit jaar was het raak in de Chinese stad Guangchang..

    Bron: Telegraph

    En wat voor sommige gebouwen geldt, geldt helemaal voor Chinese bruggen..

    Bovenstaande foto is van juli 2011. Bron: Want China Times

    Een prachtige reeks van de nodige ingestortte bruggen vonden we via het blog China Whisper. Enkele voorbeelden daarvan:

  • Het falen van de Federal Reserve

    Het volgende stuk is gebaseerd op een onderzoek van ConvergEX.

    “During these 2 years business conditions had grown steadily worse, unemployment had increased, construction had practically reached a standstill, foreclosures had mounted rapidly, and commercial and banking failures had increased sharply…and appeals for direct govemental assistance for distressed home owners were pouring into the Nation's capital.”
     
    Deze woorden zouden direct uit de mond van de voorzitter van de Federal Reserve, Ben Beanke, kunnen zijn opgetekend maar komen uit een rapport van de Federal Reserve uit 1937. In de jaren na de Grote depressie hadden de Verenigde Staten te maken met een groeiende groep mensen die hun hypotheek niet konden betalen, deflatoire huizenprijzen en stijgende werkloosheid. Zeventig jaar later hebben de Verenigde Staten wederom te kampen met vergelijkbare problemen. 
     
    In de jaren ’30 creëerde de Amerikaanse overheid een aantal nieuwe overheidsinstanties die beroerde hypotheken opkochten en voor een stabiele toevoer van leningen zorgden. Deze instanties zorgden ervoor dat de Amerikaanse huizenmarkt weer gezond werd en waren voor veel Amerikanen de reden dat ze hun huis konden behouden. 
     
    De Federal Reserve probeert dit succes de afgelopen jaren na te bootsen. Ze willen dit doen door het verlagen van de hypotheekrente en grijpen naar onconventionele instrumenten om dit voor elkaar te krijgen. De eerste twee ronden Quantitative Easing zijn bekend maar afgelopen september probeerde de Federal Reserve ook met Operation Twist, het omzetten van $400 miljard aan kort lopend schuldpapier in langlopend schuldpapier, de rente en daarmee de hypotheekrente laag te krijgen en te houden. Beanke heeft binnen eigen land kritiek gekregen dat hij zich te veel richt op de Amerikaanse huizenmarkt en zich te weinig richt op het duale mandaat van de Federal Reserve namelijk maximale werkgelegenheid en stabiele prijzen. Uit het handelen van Beanke blijkt dat hij het herstel van de huizenmarkt essentieel vindt voor een herstel van de Amerikaanse economie en een daling van de werkloosheid. 
     
    Deze visie is gezien een hoge correlatie tussen een stijging van de huizenprijzen en een daling van de werkloosheid niet absurd. Door het verlagen van de hypotheekrente wil de Federal Reserve de huizenprijzen stimuleren en dat zou, volgens de correlatie, moeten leiden tot een daling van de werkloosheid. Correlatie is niet hezelfde als causatie maar dit onderscheid is in een historische context moeilijk te maken.  

     

    Met dit in het achterhoofd kan er gekeken worden hoeveel de huizenprijzen zouden moeten stijgen om de geprojecteerde werkloosheidpercentages van de Federal Reserve in 2012, 2013 en 2014 te halen. De Federal Reserve projecteert een werkloosheidpercentage van 8,7% in 2012, 8,2% in 2013 en 7,7% in 2014. Op basis van historische data blijkt dat voor elke 5% stijging van de huizenprijzen het werkloosheidpercentage met 0,4 basispunten daalt. Met andere woorden, voor een werkloosheid van 8,7% moeten de huizenprijzen met 3,5% stijgen, voor een werkloosheid van 8,2% moet de huizenprijzen 9,4% stijgen en voor 7,7% moeten de huizenprijzen met maar liefst 15,4% stijgen. 

     
    Dit lijkt een redelijk positief vooruitzicht. De  Case-Shiller index, de belangrijkste index voor Amerikaanse huizenprijzen, voorspeldt voor 2012 een stijging van de huizenprijzen van 2,7% . Al een heel eind op weg naar de benodigde 3,5%. Belangrijke kanttekening is echter dat de huizenprijzen nog steeds dalen en niet stijgen. 
     
     
    Ook de Federal Reserve kent deze cijfers en historische correlaties. Een kleine stijging van de huizenprijzen zou de Amerikaanse arbeidmarkt er een stuk rooskleuriger uit kunnen laten zien. Het is daarom belangrijk voor de Federal Reserve dat ze vicieuze cirkel waar de huizenprijzen zich in bevinden omdraaien. Om dit voor elkaar te krijgen is het waarschijnlijk dat Beanke onder het mom do what you do best naar nieuwe stimuleringsmaatregelen zal grijpen.
     
    De onderstaande grafiek laat zien dat het exces aan stimuleringsmaatregelen inderdaad wel de hypotheekrente omlaag heeft gekregen. De verkoopaantallen van nieuwe huizen blijven echter dramatisch laag. Hier zit enige intuïtieve logica achter. Het deel van de huizeneigenaren die voordeel hebben bij de lage hypotheekrente zijn diegenen die al een hypotheek hebben en een goedkopere leningen kunnen afdingen. Voor de rest zijn de criteria van de hypotheekverstrekkers inmiddels zo streng dat ze niet aan een hypotheek kunnen komen. Een potentiële koper heeft daaaast het vooruitzicht dat hij over een jaar nog goedkoper een hypotheek kan krijgen en zal daarom zijn aankoop uitstellen. Kortom, het verlagen van de werkloosheid (door middel van het stimuleren van de huizenmarkt) lijkt volledig te mislukken.

     

    Bron:
    Zero Hedge 
     

     
  • Dagelijkse kost 6 december 2011

     

    • Invallen bij KPN, Vodafone en T-Mobile (NOS)
    • 'Hard werken is verwende Nederlander vreemd' (Nu.nl)
    • 'Werkloosheid snel richting half miljoen' (RTL-Z)
    • Limburgse blondine ontrafelt Lehman (FTM)
    • Obligatiemarkten kalm na waarschuwing S&P (IEX)
    • Deutsche Bank: De 10 risico's voor de economie in 2012 (Welingelichte Kringen)
    • Armoede in Nederland neemt toe (NOS)
    • Romney liet digitale data wissen (Telegraaf)

    Uit de inleiding de volgende quote..

    From Peter Tchir of TF Market Advisors

    S&P
    AAA
    SDR
    IMF
    ECB
    Fed
    CDS

    The fact that the global financial system hinges on these 7 sets of 3 letters is appalling and amazing.

    Je zou er bijna een formule in kunnen ontwaren waarvan het enige juiste antwoord uit vier letters bestaat: FIAT. Fiat geld. Fiat staatsschuld. Fiat financiële verplichtingen.

    • Gold as a strategic asset for European investors (World Gold Council)
    • Silver in Giant Flag or Pennant Formation (Got Gold Report)
    • The Euro Debate Gets Philosophical (John Mauldin, via Pragmatic Capitalism)
    • Yes! We have no collateral today (FT Alphaville)
    • Here's The Central Bank Conspiracy Theory That Art Cashin Just Explained On CNBC (Business Insider)
    • UK Infuriating Partners by Obstructing EU Foreign Policy (Spiegel)
    • IMF Could Set up Euro Aid Fund with EU Help (Spiegel)
    • Solyndra Schadenfreude As Goldman Sachs Played Key Role (Zero Hedge)
    • 108 Giant Chinese Infrastructure Projects That Are Reshaping The World (Business Insider)
       

     

  • Crisis in beeld en grafiek (06/12/11)

    Afgelopen zondag presenteerde de nieuwe premier van Italië, Mario Monti, een nieuw hervormingsplan dat in totaal meer dan €24 miljard moet opleveren. Er wordt gesneden in de prepensioenregeling, de btw gaat omhoog en een onroerendgoedbelasting wordt geherintroduceerd. Daaaast probeert de premier met zijn plannen de grote sociale onevenwichtigheid die de afgelopen decennia is opgebouwd tegen te gaan door privévliegtuigen, helikopters, tweede huizen en auto’s met motoren van boven de 170 pk extra te belasten. Monti deed zelf afstand van zijn salaris. Er zijn volgens de premier zware offers nodig. Het alteatief is, volgens Monti, het faillissement van Italië en wellicht het einde van de euro.

    Hoe zwaar deze offers aankomen werd duidelijk bij de presentatie van het hervormingsplan.  De Italiaanse minister van Welzijn, Elsa Foero, kon haar tranen tijdens het toelichten van de pensioenhervormingen niet meer bedwingen. 'We moesten….. en het was psychologisch zwaar…. om te vragen om een ….', begon Foero. Maar het lukte haar niet de zin af te maken, want ze was tot tranen geroerd. Premier Monti nam het woord van haar over en vulde haar aan: 'opoffering', bedoelde ze te zeggen, aldus Monti.

    Het Japanse bedrijf Nomura kwam met een onderzoek naar de waarde van euro- bezittingen en verplichtingen bij een mogelijk uiteenvallen van de eurozone. Ze baseren hun berekeningen op de huidige onvolmaaktheid van reële wisselkoersen binnen de eurozone, het gevolg van het vaste wisselkoers systeem binnen de eurozone, en de inflatieverwachtingen voor de diverse Europese landen. Nomura plaatst als kanttekening bij het onderzoek dat ze een opsplitsing van de eurozone niet als leidend scenario hanteren maar dat het afgelopen maanden wel een reëel risico is geworden.

     
    Zoals te zien is in de bovenstaande grafiek zouden alle euro landen, met uitzondering van Duitsland, bij het uiteenvallen van de eurozone te maken krijgen met een devaluatie. Naast het rijtje usual suspects zou ook België volgens het onderzoek te maken krijgen met een scherpe devaluatie. Obligatiehouders van de probleemlanden; Griekenland, Portugal, Spanje, Italië en Ierland moeten zich bij een einde van de eurozone het meeste zorgen maken voor een daling van de waarde van hun eigendommen.
     
    Bronnen:
     
  • S&P verhoogt druk op eurozone

    Hiermee wordt in navolging van de Europese probleemlanden nu ook de kredietwaardigheid van de triple “A”landen; Duitsland, Frankrijk, Nederland, Luxemburg, Finland en Oostenrijk in twijfel getrokken. Volgens de kredietbeoordelaar zijn de economische en politieke problemen binnen de eurozone inmiddels van dermate grote dat zelfs de meest financieel “gezonde” landen van de Eurozone in de problemen zouden kunnen komen. De kredietbeoordelaar spreekt een negatief vooruitzicht voor de kredietbeoordelingen van de de vijftien landen uit. Een negatief vooruitzicht betekent dat er een kans van 50% is dat de landen binnen 90 dagen worden afgewaardeerd. 

    S&P waarschuwt dat de kredietwaardigheid van alle landen verlaagd kan worden met minstens één stap. Landen als Duitsland, Oostenrijk, België, Nederland en Finland hangt een afwaardering van één stap boven het hoofd, de andere landen zouden met twee stappen kunnen worden verlaagd. De markt hield al enige tijd rekening met een afwaardering van de Franse kredietwaardigheid maar het in twijfel trekken van de Duitse kredietwaardigheid is nieuw. De overige twee leden van de eurozone zijn Cyprus en Griekenland. Cyprus heeft al een negatief vooruitzicht en Griekenland zijn kredietwaardigheid heeft al een CC status. S&P verlaagde afgelopen zomer ook de kredietwaardigheid van de Verenigde Staten met één stap van AAA naar AA+.

    De kredietbeoordelaar maakte de waarschuwing bekend in aanloop naar de eurotop van 9 december. Op de top wilt Merkozy de Europese lidstaten verleiden om een nieuw EU-verdrag te tekenen met daarin strengere begrotingsmaatregelen. Ze hebben de hoop dat dit de onrustige markten zal kalmeren en in de toekomst een herhaling van de huidige eurocrisis wordt voorkomen. S&P stelde dat ze zo snel mogelijk na de eurotop de zes landen zal toetsen. Volgens S&P zou het gebrek aan progressie omtrent het aanpakken van de eurocrisis een reflectie kunnen zijn van structurele zwakheden in het besluitvormingsproces van de EU en de eurozone. 

     
    Een afwaardering van één of meer van de zes Europese landen met de “triple A” waardering maakt het voor het Europese noodfonds EFSF nog moeilijker om aan financiering te komen. Het fundament van dit fonds bestaat namelijk uit garanties van deze zes “triple A” landen. Kredietbeoordelaars vragen zich ook af wie de rekening van een nieuw Europees reddingsplan zullen betalen.
     
     
    Een eventuele afwaardering van de “triple A” waardering van Frankrijk of Duitsland zou de lijst van “veilige” obligaties opnieuw korter maken. Zoals in de onderstaande grafiek te zien is wordt deze lijst de afgelopen jaren in rap tempo kleiner. Wellicht dat er in de nabije toekomst geen sprake meer zal zijn van zogenaamde “veilige” beleggingen.
     
     
    Bronnen:
     
  • Dagelijkse kost 5 december 2011

     

    • Vicepresident VS in Athene voor crisisoverleg (Nu.nl)
    • Waarom Merkel zo omzichtig moet doen: Duitsers zijn tegen de euro (Welingelichte Kringen)
    • Regering-Monti stemt in met harde maatregelen (Nu.nl)
    • De Jager grote fouten bij invoering euro (RTL-Z)
    • De schaamteloze incompetentie van bankiers (Ewald Engelen; FTM)
    • Eurobonds geen taboe meer in Duitse politiek (RTL-Z)
    • Merkel: crisis houdt nog wel even aan (RTL-Z)
    • Buitenlandse supermarkten niet welkom in India (Nu.nl)
    • Financiële vraagtekens bij klimaatfonds (FD)
    • Portugese premier vreest einde EU (Nu.nl)


    Bron: RTL-XL

    Uit het buitenland:

    • Nouriel Roubini's Terrible Lapse In Standards (Forbes)
    • Banks Make $13 Billion on $7.7 Trillion in Secret Fed Loans; SEC Stands by Does Nothing (Mike Shedlock)
    • Unambiguous Wealth (FOFOA)
    • No, Dylan Grice Did Not Say Germany's Unwillingness To Print May Lead To The Rise Of Another Hitler (Zero Hedge)
    • Germany is the ultimate victim of EMU (Ambrose Evans-Pritchard)
    • U.S. Agents Launder Mexican Profits of Drug Cartels (New York Times)
    • Secrets of the Bailout, Now Told (Gretchen Morgenson; New York Times)
    • Must read!! Gold, Eurodollars, and the Black Swan That Will Devour the US Futures and Derivatives Markets (Jesse's Café Américain)

    Tot slot en naar aanleiding van het bericht dat in the Sunday Times verscheen (zie bericht Nasdaq & nu.nl), Britse satire over de kranten in Groot-Brittannië. Volgens de Sunday Times zouden de 17 aangesloten centrale banken van de eurozone via het IMF zo'n €1 biljoen euro gaan verstrekken om een nieuw noodfonds te vullen. Anders gezegd, volgens de Britten zal Europa toch de geldpers aanzetten; iets waar Duitsland falikant op tegen is. Het lijkt ons zeer onwaarschijnlijk dat Europa haar strategie zal wijzigen en het beleid dat Groot-Brittannië en de Verenigde Staten gaat kopiëren. Te meer dergelijke berichten vaker in Britse kranten verschijnen en waarbij elke keer blijkt dat ze uit een hele grote dikke duim zijn gezogen, de satire over Britse kranten uit “Yes, minister“:

  • Wall Street Journal ‘ontdekt’ zwakke plek Nederlandse economie: de hypotheekzeepbel

    Dat er in Nederland sprake is van een hardnekkig probleem op de particuliere vastgoedmarkt zal niemand meer verbazen. Bij de Wall Street Joual was dit blijkbaar nog niet helemaal ingedaald. Reden te meer om eens een rondgang in Nederland te doen. Via de Wall Street Joual:

    “Nederland is het land van de meest onder schulden gebukte huishoudens in de eurozone; niet Portugal, Ierland of Griekenland. Zelfs Spaanse huishoudens, die in de groeijaren zich diep in de schulden staken om huizen te bouwen en te kopen komen niet dichtbij de top [in het lijstje landen]. De titel van de meest schuldplichtige [huishoudens] gaat naar huishoudens in Nederland, en de belangrijkste reden is de enorme hypotheekschuld die de Nederlanders – ondanks hun zuinige reputatie – hebben opgebouwd.”

    De strekking van het artikel is duidelijk: de hypotheekrenteaftrek heeft ertoe geleid dat Nederlanders een hogere schuld aan gaan dan zij eigenlijk kunnen dragen. Zo wordt er in Nederland gemiddeld 240% van het besteedbaar inkomen geleend, terwijl dit eind jaren negentig van de vorige eeuw nog slechts 140% was. De WSJ maakt ook een treffende vergelijking met Denemarken waar de hypotheekschuld hoger ligt, maar waarbij slechts 80% van de aankoopsom van een huis gefinancierd mag worden met een hypotheek. In Nederland werd op de top van de markt tot 125% van de aankoopsom gefinancierd met een hypotheek zodat de inrichting en de aanschaf van een nieuwe auto geen probleem was.

    Toen premier Rutte vorige week op bezoek was bij president Barack Obama heeft hij na vragen van joualisten gezegd:

    “Het is niet een groot probleem … als je kijkt naar het hele plaatje”. Hiermee wees hij erop dat de Nederlanders even zoveel in hun pensioenfondsen hebben als in hypothecaire schuld -“en we hebben enorme particuliere spaargelden.”

    Gevalletje “wishful-thinking” zullen we maar zeggen, want m.n. vanwege het ontbreken van financiële buffers zullen veel Nederlandse huishoudens die een hypotheekschuld zijn aangegaan die de aankoopwaarde van het huis overtrof, sprake zijn van een negatief eigen vermogen. Ter illustratie van het hardnekkig probleem van negatief eigen vermogen, hebben wij dit aan de hand van een hypothetische balans van een huishouden geïllustreerd.

    Niet dat wij ervan uitgaan dat premier Rutte de collectief belegde pensioengelden vroegtijdig zal overdragen aan de rechtmatige eigenaren, dat zijn de Nederlandse huishoudens (dit zou namelijk betekenen dat Den Haag niet kan graaien in de collectieve pot voor de oude dag voorziening..), en dat betekent dat Nederlandse huishoudens hun negatieve eigen vermogen met “de enorme particuliere spaargelden” niet zullen kunnen compenseren. Met andere woorden, de macro-cijfers waaraan premier Rutte refereert, zeggen voor een individueel huishouden helemaal niets.

    Het probleem van excessieve hypotheekschulden zal – zonder veel twijfel – steeds meer individuele huishoudens gaan raken en dat proces werkt “cumulatief” zoals een sneeuwbal  bovenop een berg: de groep wordt steeds groter en als gevolg daarvan zal de huizenprijs steeds verder dalen met als gevolg dat het negatieve eigen vermogen ook steeds groter wordt. Door het negatieve eigen vermogen kunnen huishoudens moeilijker uit hun huis. Op dubbele woonlasten zit niemand te wachten en omdat de financiering voor een nieuwe koopwoning moeilijker rond te krijgen is (te meer vanwege een negatief eigen vermogen) zitten huishoudens vast aan hun woning. En indien zij de huurmarkt op gaan en naar alteatieven zoeken, dan zal blijken dat zij financieel niet beter af zijn.

    Joualist Matthew Dalton bezocht Almere en schrijft:

    De overheidsplanning is duidelijk [te zien] hier in Almere, een van de weinige plaatsen in Nederland waar veel nieuwe woningen in de afgelopen decennia gebouwd zijn. De stad is verdeeld in nette wijken, of districten, waarvan de straatnamen eigenaardige en gemakkelijk te onthouden thema's delen. Zo is er “Danswijk”, met straten veoemd naar de tango en de salsa. [..] er is een “Empire Strikes Backstraat”.

    Matthew Dalton zou eens moeten weten op welke manier de Nederlandse overheid de woningmarkt op elke mogelijk vorm heeft “gepland”. En voor wat betreft de thema's van de wijken en straatnamen; de straatnaam die verwijst naar George Lucas' Star Wars film the Empire Strikes Back heeft wel een zeer ironische lading..

     

     

  • Portugese overheid haalt 5,6 miljard euro uit pensioenpot om tekort te dekken

    Het is niet voor het eerst dat een land geld bij pensioenfondsen weghaalt om haar eigen begroting op orde te brengen, aangezien ook landen als Frankrijk, Hongarije en Ierland in het recente verleden soortgelijke methodes hebben toegepast. Portugal zit in financiële moeilijkheden en heeft te kampen met een groot tekort op haar begroting, waardoor het land eerder dit jaar steun vroeg bij het EFSF. Het land kreeg een noodlening van €78 miljard toegewezen, dat in drie jaarlijkse termijnen van €26 miljard zou worden uitgekeerd. In ruil voor deze noodlening moest Portugal aan bepaalde voorwaarden voldoen, waaronder het terugbrengen van de tekorten.

    Dat wil nog niet echt lukken, want de Portugese overheid kiest er nu ook voor om geld bij pensioenfondsen weg te halen en dat vervolgens te plaatsen op de balans van de rijksbegroting. Een vorm van creatieve boekhouding, waarmee de volgende tranche van de noodlening binnengehaald kan worden. Portugal heeft de EU en het IMF verzekerd dat dit een eenmalige actie is, maar het verleden laat zien dat het land ervaring heeft met het wegsluizen van geld bij de pensioenfondsen. Vorig jaar gebeurde het nog, toen het land drie pensioenplannen van Portugal Telecom overbracht naar het potje van de overheid dat de wettelijke oudedagsvoorziening regelt. Enige scepsis is dus gepast zodra politici het woord 'eenmalig' of 'tijdelijk' in de mond nemen.

    Eurostat heeft nog geen klachten geuit naar deze actie van de Portugese overheid, maar economisch analist van de denktank 'Open Europe' Raoul Ruperal heeft al wel zijn mening klaar. Hij zei tegenover The Telegraph dat ''een dergelijke maatregel op geen manier mag worden gezien als een toekomstige bron van inkomsten''.

    Na de democratie wordt ook de verzorgingsstaat in Europa uitgekleedt

  • Geithner komt naar Europa om over crisis te praten

    De Amerikaanse minister van Financiën komt een paar dagen naar Europa om met een aantal belangrijke personen te spreken. Zijn rondje Europa begint op 6 december, waar hij in Frankfurt zal spreken met de Mario Draghi van de ECB en Jens Weidmann van de Duitse Bundesbank. Later die dag zal Geithner naar Berlijn gaan om te spreken met zijn Duitse collega Wolfgang Schaeuble. De volgende dag reist Geithner naar Frankrijk, waar hij zal praten met de Franse premier Sarkozy en zijn minister van Financiën Francois Baroin. Diezelfde dag nog zal hij verschijnen in Marseille, waar een gesprek gepland staat met de kersverse Spaanse premier Mariano Rajoy. Op 8 december komt de Amerikaanse minister van Financiën ook nog even naar de industrie- en modestad Milaan, waar hij zal spreken met de nieuwe Italiaanse premier Mario Monti. Na dit gesprek reist Geithner weer terug naar de VS, nog voor het topoverleg begint op vrijdag 9 december.

    Opvallend aan dit lijstje is dat Geithner wel een bezoek brengt aan de staatshoofden van Frankrijk, Spanje en Italië, maar niet aan de Duitse bondskanselier Angela Merkel. Dat terwijl Duitsland toch wordt gezien als het land dat de kar economisch gezien moet trekken en dat met ruim 80 miljoen inwoners ook het zwaartepunt in de Eurozone is. Timothy Geithner zou door Obama gevraagd zijn om deze Europa-trip te maken. Volgens Phillip Swagel, die betrokken was bij het economische beleid van de Bush (jr.) regering, lijkt het nuttig om de minister van Financiën druk te laten zetten op de Europese beleidsmakers. Mark Zandi, chief economist bij kredietbeoordelaar Moody's, zullen financiële markten weer onrustig worden als er na het topoverleg van 9 december weer geen bevredigend resultaat op tafel ligt.

    Ondertussen kijkt men wereldwijd ook met een schuin oog naar het IMF, dat ook een rol kan spelen in de 'bestrijding' van de Europese schuldencrisis. Met name het besmettingsgevaar dat volgt uit een diepe crisis in Europa is een factor waar ze zich in Amerika zorgen om maken. Het IMF zou de middelen beschikbaar kunnen stellen die nodig zijn om de schuldencrisis te isoleren tot Europa. Het IMF heeft op dit moment ongeveer $400 miljard aan reserves die ingezet zouden kunnen worden, maar om echt grootschalig in te kunnen grijpen zal er waarschijnlijk nog meer geld nodig zijn. Brazilië en Mexico hebben reeds aangegeven dat ze willen bijdragen aan het IMF om de slagkracht ervan te versterken. Volgens Eswar Prasad, voormalig econoom van het IMF, zou Amerika geen bezwaar hebben tegen een versterking van het IMF met behulp van injecties van 'emerging markets' en vanuit Europa.

    Bij een topoverleg dat op 29 november werd gehouden tussen Europese ministers van Financiën werd al min of meer geconcludeerd dat het niet gaat lukken om het EFSF op te pompen van tot de gewenste €1.000 miljard. Daarom zouden de inspanningen zich nu richten op het IMF, dat op dit moment al €200 miljard beschikbaar zou kunnen stellen. Ondertussen roept Angela Merkel op tot een sterkere fiscale unie, waar ook automatische sancties aan gekoppeld moeten worden voor landen die de regels overtreden.

    Zowel de plannen voor een noodfonds als de plannen voor verdere Europese integratie staan nog in de kinderschoenen, maar men verwacht op 9 december toch een significante aankondiging die de financiele markten wereldwijd gerust kan stellen. Een ongekende opgave, zeker gezien het feit dat er nog veel verdeeldheid is over de exacte vorm en implementatie van de plannen.

    Amerika is bang voor 'besmettingsgevaar' van Europese schuldencrisis