Categorie: Kredietcrisis

  • In Hyperinflation’s Aftermath, How Germany Went Back to Gold

    Na de Eerste Wereldoorlog werd Duitsland gedwongen tot herstelbetalingen die een te zware last bleken te zijn. Duitsland zag zich gedwongen om via inflatie haar uitgaven te kunnen dekken. Uiteindelijk resulteerde dit in een tragedische hyperinflatie die vier jaar duurde. Nathan Lewis zet uiteen hoe de hyperinflatie weer werd beëindigd. 

    http://www.forbes.com/2011/06/09/germany-gold-standard_print.html

    De gevolgen van hyperinflatie zijn geen pretje: bij afwezigheid van andere valuta worden mensen gedwongen tot directe ruilhandel. Dat men in die gevallen terugvalt op edelmetalen is gezien onderstaande grafiek en tabel logisch. Een scenario hyperinflatie is in de Verenigde Staten zeer goed mogelijk; in Europa schuilt het andere gevaar: een deflatoire depressie (hier kan – vooralsnog – de geldpers niet aan om fiscale tekorten te financieren). 

  • Wie betaalt de Griekse rekening?

    Het houdt maar niet over met de Griekse kwestie. Iedereen weet dat Griekenland failliet is; de bezuinigingen, belastingverhogingen en verkopen van overheidsbezittingen veranderen daar helemaal niets aan. Maar de Grieken failliet laten gaan kan niet. Daarvoor zijn de systeemrisico's te groot. De vraag is daarom niet zo zeer of Griekenland opnieuw gered wordt, maar hoe. 
    Europa is verdeeld; zo'n beetje elk politiek kopstuk ventileerde zijn mening. Duitsland voorop wil dat de private sector meedoet aan een tweede Griekse bailout. Frankrijk is tegen betrokkenheid van de private sector en wil dat Europa de Grieken nogmaals ondersteunt. De Fransen zitten daarmee op de lijn van de ECB. De bestuursleden van de ECB en centrale bankiers waren eensluidend: voorkom dat Griekenland herstructureert. 
    Jean-Claude Juncker had misschien wel de uitspraak van het jaar. Hij kon zijn frustraties kennelijk niet meer voor zich houden en vroeg zich openlijk af waarom Europa het epicentrum lijkt van alle financiële perikelen, terwijl het schuldprobleem in de VS rampzalig. De economische indicatoren in Europa zijn beter dan die in de VS of in Japan. Hij heeft wel gelijk, maar dit lokt natuurlijk een reactie uit.. 
    Nout Wellink was glashelder in het interview dat hij aan het FD gaf. Hij verklaarde dat de politiek zich moet beseffen dat als zij de private sector wil betrekken bij een Griekse bailout, zij bereid moet zijn om ook de mogelijke gevolgen van een mislukking op te vangen: een verdubbeling van het Europese noodfonds met nog eens €750 miljard en aanpassing van de bevoegdheden van de ECB. Dat laatste is een drastische wijziging. De ECB mag momenteel geen staatsobligaties kopen en dat zou het dan wel moeten kunnen doen. 
    Business Insider zette op een rijtje welke landen het hardst getroffen worden als Griekenland niet wordt gered. Met dit rijtje wordt een klein beetje duidelijk dat het bedrag dat Wellink noemt niet helemaal uit de lucht komt vallen. Het zou eerder aan de te lage kant zitten, dan aan een te hoge. Een Europese besmetting heeft wereldwijde consequenties en dan is die €1.500 miljard slechts een eerste linie tegen een nog grotere besmetting.
  • Problemen Griekenland stapelen zich op

    Terwijl Europa zoekt naar een compromis voor Griekenland worden de problemen voor Griekenland er niet minder op. Kredietbeoordelaar Standard & Poor's boekte de Griekse kredietwaardigheid af naar CCC; Griekenland is daarmee het minst kredietwaardige land ter wereld. Met andere woorden, Griekenland heeft de status van een bodemloze put gekregen, waarmee financiering door de markt vrijwel helemaal is uitgesloten.

    Daarbovenop kwam ook een afboeking van de kredietwaardigheid van de grootste Giekse banken. Dat betekent dat ook Griekse banken in een lastige positie komen omdat zij te kampen hebben met een uitstroom van spaargeld en zij voor financiering meer en meer afhankelijk worden van de ECB. Wordt Griekenland niet gered en is er sprake van een Griekse default dan kan de ECB Griekse staatsobligaties niet als onderpand voor leningen accepteren, waardoor het Griekse financiële stelsel implodeert. 
    Dat dit risico bestaat heeft weer gevolgen voor de dochterbanken van Griekse banken in Bulgarije en Roemenië en de mate waarin Griekse banken de Griekse economie bedienen. Dit leidt er vervolgens toe dat de Griekse economie en daarmee de overheidsfinanciën nog meer onder druk komen te staan. Dit is in alle eenvoud een vicieuze cirkel waar Griekenland niet uit kan komen.
    Politiek gezien zijn de ontwikkelingen ook niet erg hoopgevend. De weerstand van de Griekse bevolking tegen verdere bezuinigingen neemt toe; er wordt dagelijks gedemonstreerd en dat gaat er doorgaans niet zacht aan toe. Premier Papandreou verliest steun van zijn eigen partijleden die opgestapt zijn uit het parlement; Papandreou's kabinet behoudt de meerderheid in het parlement omdat deze leden vervangen worden. Als signaal aan de bevolking heeft Papandreou aangekondigd zijn kabinet te zullen wijzigen, maar tegelijkertijd toonde hij zich vastberaden om de afgesproken bezuinigingen en privatiseringen door te voeren.  
    Dat de Griekse overheidsfinanciën er niet al te florissant bij staan werd in één grafiek op Zero Hedge treffend weergegeven: de inkomsten dalen en de totale uitgaven blijven stijgen.
    Zoals de afgelopen weken gebruikelijk is gebleken, zijn er constant nieuwe ontwikkelingen. Een van de laatste berichten – een bericht via Reuters – is wel heel opmerkelijk; bij het IMF wordt overwogen om Griekenland te redden als de EU er niet op tijd uitkomt. De systeemrisico's zijn nu eenmaal levensgroot. In Europa lijkt men toch aan te sturen op een snelle beslissing.
  • Debt crisis could trigger new economic meltdown: Obama

    President Obama ziet de bui al hangen als het schuldplafond niet verhoogd wordt. Hij ziet in dat geval een herhaling van de financiële meltdown zoals in 2008 in het verschiet. Hij stelde dat niet alleen het Amerikaanse financiële stelsel schade toe wordt berokkend als het schuldplafond niet verhoogd wordt; de effecten zullen wereldwijd voelbaar zijn. Hij voert met deze uitspraken de druk op de Republikeinen verder op door de verantwoordelijkheid bij hen neer te leggen.    

    http://economictimes.indiatimes.com/news/inteational-business/debt-crisis-could-trigger-new-economic-meltdown-obama/articleshow/8851661.cms

    En niet alleen Obama waarschuwt voor het uitblijven van een verhoging. Ook Ben Beanke waarschuwt hiervoor omdat dit het vertrouwen van beleggers in de Amerikaanse kredietwaardigheid zou schaden. Beanke roept de Republikeinen op geen politiek spel te spelen met het schuldplafond dat zij als pressiemiddel gebruiken voor fiscale hervormingen (lees: Obama's uitgaven voor de gezondheidszorg). 

    http://www.marketwatch.com/story/beanke-dont-play-politics-with-debt-limit-2011-06-14

  • US Housing Crisis Is Now Worse Than Great Depression

    Dat deze crisis erger is dan de Grote Depressie van vorige eeuw is in Nederland vooralsnog een ver van mijn bedshow. We zien er gewoon weinig van. Maar de cijfers liegen er niet om. Meer dan 40 miljoen Amerikanen zijn afhankelijk van voedselbonnen en de werkloosheid is veel groter dan de officiële cijfers doen geloven. De problemen begonnen met het ontstaan van de zeepbel op de Amerikaanse huizenmarkt en die zijn nog niet over.
    De huizenprijzen zijn na de piek in 2006 nog steeds dalende en staan ruim 30% lager. De indicatoren voor de Amerikaanse woningmarkt zijn niet al te rooskleurig: 23% van de huiseigenaren staat onder water (de hypotheekschuld is hoger dan de waarde van de woning) en 4,5 miljoen huishoudens lopen achter op hun hypotheeklasten en dreigen hun huis uitgezet te worden.    
  • Home Prices may drop another 25%, Shiller Predicts

    Er wordt gevreesd dat de daling van de Amerikaanse huizenprijzen nog niet voorbij is. Professor Robert Shiller, auteur van het boek “Irrational Exuberance” denkt dat de prijzen nog geen bodem hebben bereikt en houdt rekening met een verdere daling van 10 tot 25% in de reële prijs (voor inflatie gecorrigeerd). Shiller is goed bekend met de Amerikaanse woningmarkt; hij ontwikkelde – met zijn collega's Karl Case en Allan Weiss – de meest gebruikte index voor de Amerikaanse woningmarkt, welke ook naar hem is veoemd.   

    http://www.northjersey.com/realestate/123577409_Home_prices_may_drop_another_25___Shiller_predicts.html

    De verwachting van Shiller is gezien onderstaande grafiek die hij in zijn boek presenteerde niet zo heel gek..

  • Fukushima: It’s much worse than you think

    Fukushima is als thema dan wel zo goed als uit het nieuws verdwenen; dat maakt het probleem voor Japan er niet minder estig op. Hoe estig blijkt uit onderstaande artikel dat op Al Jazeera verscheen. 

    http://english.aljazeera.net/indepth/features/2011/06/201161664828302638.html

  • Troika: Griekenland gezakt voor tweede tranche

    Het Griekse probleem blijft onopgelost: Griekenland kan haar schulden niet financieren, de economie krimpt en zij is voorlopig afgesloten van de kapitaalmarkten en afhankelijk van noodsteun van het IMF en Europa. Vorige week leek het er even op dat Griekenland de tweede tranche van de noodlening overgemaakt zou krijgen, maar dat bleek een voorbarige conclusie te zijn. Voordat het IMF (en de EU) geld kan overmaken, moet er een garantie zijn dat Griekenland over twaalf maanden haar schulden kan herfinancieren, anders mag het IMF volgens haar eigen regels geen geld overmaken.
    De troika van het IMF, de EU en de ECB is tot de conclusie gekomen dat Griekenland “onder gefinancierd” is. Dat betekent dat de garantie die voor het IMF noodzakelijk is om een noodlening te verstrekken niet afgegeven kan worden tenzij er een oplossing gevonden wordt om dit financieringsgat te vullen. Aangezien een herstructurering geen optie is voor de ECB en de EU, is een tweede Griekse bailout dus onvermijdelijk. De enige vraag is hoe die tweede bailout ingevuld wordt en of de private sector daarbij betrokken wordt.  
    Sinds Griekenland onder een veel strenger Europees toezicht is geplaatst en er niet meer met de statistieken geknoeid kan worden blijkt dat de Griekse economie er dramatisch voorstaat. De eerste bailout was erop gericht Griekenland “liquiditeit” te verschaffen zodat zij naast saneren voldoende financiële middelen had om uit de schulden te groeien. Het tegenovergestelde is gebeurd: de schulden zijn toegenomen en de economie is enorm gekrompen. De financiering van de Griekse overheid is nog steeds een probleem.    
    De door Europa opgelegde Griekse privatiseringen zouden ongeveer €50 miljard moeten gaan opleveren, maar experts twijfelen eraan of dat überhaupt mogelijk is. Der Spiegel schetste een onthutsend beeld hoe het er in Griekenland aan toe gaat met staatsdeelnemingen.
  • Een tweede Griekse bailout, maar hoe?

    De vraag hoe nu verder houdt de Europese regeringen evenals de ECB flink bezig. Frankrijk wil niets weten van een eventuele herstructurering. Duitsland heeft via een brief van minister Wolfgang Schäuble laten weten dat zij alleen akkoord kan gaan met een nieuwe bailout als ook de financiële sector meewerkt. In de brief die Schäuble aan zijn Europese ambtsgenoten stuurde, stelt Duitsland voor om private houders van Griekse staatsobligaties deze te laten inruilen voor nieuwe Griekse staatsobligaties met het verschil dat die pas over zeven jaar worden afgelost. 
    De ECB zou – volgens bronnen van Bloomberg – de mogelijkheden hiertoe aan het onderzoeken zijn. Het probleem is dat kredietbeoordelaars een dergelijke vrijwillige deelname van de private sector zullen bestempelen als een “default”. Volgens de bronnen van Bloomberg zou de ECB de kredietbeoordelaars erop aansturen om de kredietwaardigheid van Griekenland in een speciale quasi-tijdelijke “faillissement status” te zetten. Zo kunnen de kredietbeoordelaars enerzijds Griekse schulden afwaarderen conform de regels, en anderzijds de  ECB de ruimte geven om onder een speciaal programma het Griekse bankwezen van liquiditeiten te voorzien.
    Dit is voor de ECB bijzonder belangrijk omdat zij Griekse staatsobligaties van de lijst van legitieme onderpanden (waartegen banken geld lenen bij de ECB) moet schrappen. Met andere woorden, een Griekse “default” heeft een liquiditeitscrisis in het Griekse bankwezen tot gevolg. Dat kan niet anders dan resulteren in een financiële chaos in Griekenland, en daar buiten. Bovendien geldt dat wanneer deze weg bewandeld wordt, de risico's zich niet alleen beperken tot het Griekse bankwezen. Financiële markten zullen namelijk meteen de ogen richten op de Ierse en Portugese overheid.
    Hieronder een greep uit de vele berichten over de verschillende overwegingen van regeringen, de ECB, kredietbeoordelaars en het bankwezen. Niets staat nog vast, maar uit de berichtgeving blijkt dat Europa alles uit de kast trekt om zichzelf door middel van een tweede Griekse bailout te beschermen voor erger. Hoe een tweede bailout er precies uit zal zien, is nog onduidelijk, maar de eerste signalen wijzen op nog eens een slordige €100 tot €120 miljard. Over een bodemloze put gesproken.. 
    Door alle onzekerheid zijn de Grieken er niet gerust op dat Griekenland en daarmee ook de Griekse banken gered worden. Zoveel valt af te lezen uit de cijfers van spaartegoeden die opgenomen worden. In 2010 haalden Grieken al zo'n €30 miljard weg. In 2011 is de uitstroom er niet minder op geworden en brengt het totaal inmiddels op ruim €195 miljard. Ook de Griekse overheidstegoeden worden opgenomen; of deze naar Zwitserland gaan zoals Zero Hedge suggereert? We houden het erop dat het spaargeld bij Griekse banken wordt weggehaald. En dat is geen goed teken.. 
  • Spaanse huizenverkopen ingestort: -30%

    In Spanje ligt de vastgoedmarkt zoals bekend op zijn gat. De situatie is er na het hervormen van de Spaanse variant van de hypotheekrenteaftrek nog slechter op geworden..

    http://www.rtl.nl/components/financien/rtlz/nieuws/2011/23/spaanse-huizenverkopen-ingestort.xml

    Volgens berekeningen van het Japanse financiële conglomeraat Nomura stonden er eind 2009 700.000 woningen in Spanje te koop en sindsdien zijn de verkopen van nieuwe huizen alleen maar gekelderd. Er is dus veel meer aanbod dan vraag. Nomura ging nog een stap verder. Zij berekende aan de hand van de cijfers van Spaanse banken dat zij – naast alle te koop staande woningen – nog eens zo'n 24 tot 36 jaar (afhankelijk van de aannames in de berekening) aan jaarlijkse nieuwbouwhuizen hebben gefinancierd. Met andere woorden, Spaanse banken hebben fors geïnvesteerd in bouwprojecten die op het huidige niveau van huizenverkopen het aanbod de komende jaren alleen maar doet toenemen. Dat belooft weinig goeds voor de prijsontwikkeling van Spaanse huizen en voor de kapitaalpositie van Spaanse banken.  

    http://ftalphaville.ft.com/blog/2011/06/09/589196/nomura-says-spanish-banks-are-funding-24-years-worth-of-housing/

    Dat dalende huizenprijzen een gigantisch probleem voor banken is blijkt in Ierland. In Ierland dreigt 40% van de hypotheekgevers onder water te komen staan; de hypotheekschuld is hoger dan de waarde van hun huis. De overvloed aan aanbod zorgt voor een zichzelf versterkende prijsontwikkeling en dus steeds lagere prijzen. Sinds het pieken van de Ierse huizenprijzen in 2007 zijn de prijzen al met maar liefst 40% gekelderd en de verkopen ingestort.
    Zo is in het eerste kwartaal van 2011 het aantal nieuwe hypotheken met 53% gedaald. Ten opzichte van de omzet van hypotheken ten tijde van de piek is de hypotheekomzet zelfs met 95% gedaald! In Ierland zoekt men nu naar oplossingen, maar of de voorgestelde financieringsconstructies het antwoord zijn, kan zonder veel moeite worden betwijfeld. 
  • George Osborne’s spending cuts win IMF backing – for now

    Het IMF heeft de groeiverwachting van de Britse economie naar beneden bijgesteld. Daarbij heeft het IMF ook haar zorgen kenbaar gemaakt over de tegenvallende begrotingscijfers. Groot-Brittannië bezuinigt maar ziet de tekorten niet genoeg afnemen omdat de geraamde economische groei achterblijft. Opmerkelijk is de formulering van het IMF ten aanzien van het Britse financiële stelsel dat zij als een “wereldwijd publiek goed” typeert en nauwlettend in de gaten moet worden gehouden. Dat is een eufemisme voor het wereldwijde financiële gevaar van een failliet Brits bankwezen.  

    http://www.guardian.co.uk/business/2011/jun/06/imf-uk-economy-george-osboe

    Kredietbeoordelaar Moody's waarschuwt de Britse overheid dat als zij – ondanks de tegenvallende economische groei – niet de bezuinigingen realiseert die ten doel zijn gesteld, dat zij de Britse kredietwaardigheid mogelijk zal afboeken. 

    http://noir.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&sid=avkFvm.TI1vA

    Dat dit slechts een kwestie van tijd is, blijkt wel uit de analyse van Dr. Tim Morgan, hoofd research van Britse handelshuis Tullet Prebon. Hij stelt – op basis van berekeningen – dat de Britse sectoren die samen verantwoordelijk zijn voor 60% van de Britse economie erg afhankelijk zijn van financiering met schulden. Wanneer in deze sectoren op de rem wordt getrapt om de schuldquote omlaag te krijgen, waar komt dan de economische groei vandaan?

    http://ftalphaville.ft.com/blog/2011/05/26/578626/why-the-british-economy-is-in-very-deep-trouble/