Deze bijdrage is afkomstig van Beurshalte
De huidige hausse op de aandelenbeurzen is nooit met veel warmte omarmd. In de VS duurt die rally al meer dan zes jaren, maar ook daar bestaat er weinig warmte. Steeds opnieuw duikt de angst op, dat de rally voornamelijk op los zand is gebouwd en dat een ineenstorting nabij is. Zijn er argumenten aan te dragen die deze angst voor een aanstaande ineenstorting kunnen staven? Het antwoord moet positief zijn. Er zijn wel degelijk argumenten aan te voeren die aannemelijk maken dat de aandelenmarkt in de buurt van zijn top is gekomen. Dan kan het ook goed zijn dat een snelle teruggang aanstaande is.
Het eerste argument is dat van de snelle groei van Mergers & Acquisitions (M&A). De waarde van M&A’s in mei doorbrak in de VS het record uit 2007. Dat record werd gevestigd aan de vooravond van de kredietcrisis. Het is derhalve goed te begrijpen dat bijna niemand echt gelukkig is met het nieuwe record. Dat record in mei volgt op ook al een nieuw record in de maand april. In die maand kochten Amerikaanse bedrijven voor een ongekend groot bedrag eigen aandelen terug. In- of terugkoop van aandelen van een ongekende omvang wijst er op, dat bedrijven niet veel vertrouwen in de toekomst hebben en dat ze dus geen betere bestemming voor de inhoud van hun schatkist kunnen vinden.
Rente
Natuurlijk kunnen we niet om de volatiliteit op de obligatiemarkten heen. Nog maar enkele weken geleden bivakkeerde de yield op de Duitse Bund vlak boven het niveau van 0%. Er waren maar een handvol dagen voor nodig om de yield omhoog te stuwen naar 1%. Die snelheid is ongekend! Toch kent de geschiedenis een weinig geruststellende parallel. In 1998 hield de toenmalige voorzitter van de Fed, Allan Greenspan, een alarmerende toespraak. Hij deed dat naar aanleiding van het inzakken van Long-term Capital Management (LTCM). Hij wees erop, dat beleggers met hun voeten stemmen als ze bang zijn. Dat betekent, dat prijzen ineen klappen. De toespraak bleek een selffulfilling prophecy. Het heeft de wereld in een diepe crisis gestort. Dit keer was het de Europese tegenhanger van Allan Greenspan, Mario Draghi, die de beleggers de stuipen op het lijf joeg. Waar de markt rekende op een toespraak die de volatiliteit op de markt zou temperen, daar deed Draghi het omgekeerde. Hij zei dat de belegger op meer volatiliteit moest rekenen. Het is bijna onnodig om te schrijven wat er gebeurde!
Duitse 10-jaars rente
En dan is er weer eens een opvallende rol weggelegd voor Goldman Sachs, de vooraanstaande Wall Streetbank. Met een verwijzing naar hoogleraar Robert Shiller liet de bank zijn klanten weten dat de markt overgewaardeerd is en dat de top nabij is. Op zich zijn mededelingen van dien aard niet bijzonder en de opinie van Shiller was al bekend. Het nieuwe is, dat een bank als Goldman Sachs het als groot nieuws brengt. De waarschuwing van de bankiers mag je koppelen aan de ontwikkelingen op de Amerikaanse financiële markten. Ondanks de imposante buybacks van aandelen beweegt de S&P 500 feitelijk al heel 2015 naar rechts. De fut lijkt eruit!
Timing
Is hiermee ook het definitieve bewijs geleverd, dat de markten gepiekt hebben? Dat is beslist niet het geval: "markets can stay longer irrational than you solvent". Met andere woorden, markten kunnen nog wel een tijdje blijven doorstijgen ondanks torenhoge waarderingen. Het enige wat uit de recordbedragen voor M&A geconcludeerd mag worden, dat de stijging op de markten in zijn laatste fase is terecht gekomen. En wat de volatiliteit op de obligatiemarkten betreft, ook die hebben niet zoveel voorspellende waarde. Zowel in 1998 als in 2007 waren ze brenger van veel ellende, maar markeerden ze niet de top. Integendeel, in beide gevallen verlaagde de Fed de rente en dat betekende nieuwe zuurstof voor een opleving. Pas in oktober 2008 was de markt gedwongen zich over te geven. De val van Lehman maakte een abrupt einde aan elke illusie om de crisis te kunnen vermijden.
Het is voor de belegger niet verstandig om de tekenen aan de wand te negeren. Dat wil niet zeggen, dat de markt vanaf morgen over de top is. Centrale bankiers zijn in staat gebleken de markt lang in leven te houden. Het zijn dezelfde centrale bankiers die een ineenstorting kunnen entameren. Een slecht getimede renteverhoging door de Fed kan de brandende lucifer aan de lont zijn. Opnieuw lijkt een sleutelrol weggelegd voor de Fed!
Cor Wijtvliet
Hoofdredacteur Beurshalte.nl
Over Beurshalte:
Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!
in hun macht lag om de euro te redden. Hij wordt tot op de dag van vandaag geloofd. Na een Grexit zal dat niet meer het geval zijn. De euro is in de praktijk gebleken geen onbreekbaar bindmiddel te zijn. Een volgende keer zal de rente op obligaties heel hoog blijven, omdat de markt beseft dat Europa niet alles zal doen wat mogelijk is. Politici geven er blijk van alleen maar oog te hebben voor korte termijn electorale belangen.
Een Grexit zal ook beklemtonen, dat het slecht is gesteld met de onderlinge solidariteit. Dat komt op een moment, dat solidariteit meer dan ooit een vereiste is. Het Midden-Oosten staat bijna letterlijk in brand, Rusland jaagt zijn oude grandeur na en China heeft zich al ontpopt tot een uitdager van het Westen op velerlei terrein. Het laatste wat we kunnen gebruiken is verdergaande Europese onenigheid.
Europese politici hebben slecht werk verricht met de introductie van de euro. De politieke ambitie reikte verder dan de kennis van economische wetmatigheden. Het resultaat is een euro en een eurozone die op zijn best matig functioneren. Ze hebben ook in de jaren van voor de crisis niet de gehoopte verbetering van de welvaart gebracht. In de jaren sinds de crisis heeft menigeen de nadelen aan den lijve mogen ondervinden. Beleggers en niet-beleggers kunnen alleen al daarom nog wel eens heel onaangenaam verrast worden bij een Grexit.
