Categorie: Economie

België zit vandaag al 527 dagen zonder een regering, waardoor het land zichzelf steeds dieper in de nesten werkt. Bij de redding van Dexia zijn er fouten gemaakt (er werd teveel geld betaald en er werden enorme garanties afgegeven) en begin deze week strandden de onderhandelingen voor een nieuwe regering opnieuw. Als gevolg van de onrust en onzekerheid stijgt de rentevergoeding op Belgische staatsobligaties enorm snel. Waar de meeste aandacht momenteel uitgaat naar Italië en Spanje is het toch België dat de sterkste beweging laat zien. Momenteel staat de rente op 10-jaars obligaties van onze zuiderburen op 5,48%, tegenover 3,6% aan het begin van oktober. De rente staat nu zelfs hoger dan op het oude record van ongeveer 5% uit 2008, het jaar waarin de val van Lehman Brothers de crisis in een stroomversnelling bracht.

Rente op 10-jaars obligaties België stijgt zeer snel (via Bloomberg)

De rente voor Belgische staatsobligaties met een looptijd van 2 jaar zijn naar verhouding nog veel harder gestegen, waarmee de financiële markten aangeven meer rekening te houden met een 'default'. Waar de 2-jaars rente voor België het hele jaar zo rond de 2,5% schommelde staat deze nu ook al bijna op 5%, net als de 5-jaars obligaties. Een dergelijke situatie, waarbij rentes voor verschillende looptijden erg dicht bij elkaar liggen, wordt ook wel een vlakke yieldcurve genoemd. Het is een teken van economische onzekerheid.

Vergeleken met de rentes op Nederlandse staatsobligaties komen we ook tot twee opvallende ontdekkingen. Aan het begin van 2008 liepen de rentes nog in de pas, maar sinds de val van Lehman Brothers moest België jarenlang een kleine premium betalen ten opzichte van Nederland. Pas in de zomer van dit jaar ging het echt mis, grotendeels veroorzaakt door de Europese schuldencrisis en de val van Dexia. De spread, het verschil in rente tussen de twee landen, begon alsmaar groter te worden. Inmiddels is de spread met Nederlandse 10-jaars obligaties opgelopen tot 2,82%, waardoor onze zuiderburen nu effectief 2x zoveel geld moeten betalen om geld te lenen op de financiële markten. Het doet denken aan een marathon, waarbij er na verloop van tijd steeds meer renners moeten afhaken die het tempo van de kopgroep niet meer bij kunnen houden. Ook België moet nu de handdoek in de ring gooien in de 'survival of the fittest' van de obligatiemarkten.

Ontwikkeling Nederlandse en Belgische rente voor 10-jaars obligaties over laatste vijf jaar (via Bloomberg)

Bart Demyttenaere stuurde een berichtje naar Business Insider, waarin hij de problemen op een rijtje zet en een aantal oplossing aandraagt. De volgende punten laten volgens hem zien hoe slecht het economisch en bestuurlijk gaat met het land:

1. Dexia, dat op kosten van de belastingbetaler is genationaliseerd, is nog maar €0,30 per aandeel waard.
2. De interim-regering van België (die geen volledige macht heeft), is er eindelijk achter gekomen dat ze veel teveel hebben betaald aan Frankrijk voor het Belgische gedeelte van Dexia (€4 miljard) en dat de garanties die over de rug van Belgische belastingbetalers is gegeven niet reëel zijn (bijna €55 miljard). Daarom wil de interim-regering opnieuw onderhandelen met de Fransen. Alsof de Fransen daar echt aan mee willen werken nu er geruchten gaan dat ze hun triple-A status dreigen te verliezen.
3. Vandaag stond er een artikel op de website van De Tijd waarin wordt samengevat dat alle garanties die België heeft openstaan aan haar bankensector in totaal €130 miljard groot zijn. Om dat getal in perspectief te zetten: het Belgische BBP was in 2010 ongeveer €353 miljard. De staatsschuld zou in het slechtste geval nog eens met meer dan 33 procentpunt kunnen stijgen ten opzichte van de totale economie.
4. Elio Di Rupo (van de Socialistische Partij) – die probeerde een nieuwe regering te vormen – heeft afgelopen maandag zijn ontslag aangeboden aan Koning Albert II na kritieken vanuit de hoek van de liberale OpenVLD partij dat er teveel belastingen en te weinig hervormingen in zijn hervormingsplannen stonden. In het Vlaamse gedeelte van België is er veel begrip voor de kritiek van de OpenVDL partij, terwijl er in het Franstalige Wallonie minder weerstand is tegen de voorgestelde hervormingsmaatregelen. Al met al komt de discussie niet verder en wordt er volgens velen teveel gesproken over bijzaken die minder belangrijk zijn.
5. De spread tussen Belgische en Duitse staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar is inmiddels al meer dan 300 basispunten groot en lijkt alleen maar sneller op te lopen.
6. De daling van de aandelenkoers van Dexia zorgt voor nieuwe problemen bij CERA (een coöperatieve financiële groep), KBC Bank (een verzekeraar) en Arco (een coöperatie gerelateerd aan de Katholieke handelsunie en vakbond).

De oplossingen waar Bart Demyttenaere aan denkt zijn als volgt:

1. Het modeiseren van de besluitvorming in België.
2. Een limiet stellen aan de overheidsuitgaven en het verlagen van de staatsschuld.
3. Een oplossing vinden voor het zeer kostbare sociale zekerheidssysteem (het beperken van de werkloosheidsvergoedingen zou een goed begin zijn).
4. Het land minder afhankelijk maken van energie uit het buitenland, meer eigen energievoorziening.
5. Stoppen met het geven van garanties aan elke financiële instelling die in de problemen dreigt te komen.
6. Perspectief bieden aan de Belgische burgers waarvoor bepaalde offers gemaakt mogen worden.
7. Stoppen met praten over 'solidariteit' als dit niet meer is dan ''het belasten van de werkenden om de mensen die niet werken geld te kunnen geven''.
8. Het aanmoedigen en belonen van ondeemerschap (“Some see private enterprise as a predatory target to be shot, others as a cow to be milked, but few are those who see it as a sturdy horse pulling the wagon” – W. Churchill).

Wat betreft die garanties van in totaal €130 miljard staat Belgie niet alleen. Ook in Nederland heeft de regering veel garanties opgestapeld, waarmee het totaal in ons land inmiddels op €200 miljard staat. In 2008 waren er nog maar €75 miljard aan garanties uitgegeven. Van de totale garantstelling in Nederland is €95 miljard gereserveerd voor de banken, €33 miljard voor Europese landen die 'geholpen' moeten worden met noodkredieten en ruim €80 miljard voor het bedrijfsleven. In totaal heeft de Nederlandse staat dus procentueel ten opzichte van de economie ongeveer evenveel garanties afgegeven als de Belgische overheid. Daar kleven grote risico's aan, zoals onderstaande video van de NOS laat zien.

 

• Banken stallen iets minder bij ECB; spanning leenmarkt blijft (RTL-Z)
• Amper voordelen van euro-obligaties voor sterke landen (FD)
• Metaalsector gaat gebukt onder exploderende pensioenpremie (FD)
• Fikse premiestijging dreigt bij fonds PME (RTL-Z)
• Edith Schippers, minister 'ijsbeer', 'neuroot', 'niet lief', 'technocraat' 'ka' (Welingelichte Kringen)
• We gaan kapot (IEX)

 

• Ron Paul’s Fed Chairman (New York Sun)

• Erg fascinerend.. Faster-than-light neutrino result queried (BBC)
• House Won't Sell? No Problem, Simply Raise the Price by 78%; It's Different in Bizarro World (Mike Shedlock)
• Kissinger’s Favorite Communist Paves Way for Monti (Bloomberg)
• BLooMFuKiSTaN…LaND oF THe SPRaYeD (William Banzai7; Zero Hedge)
• Aanrader!! Money Chart (xdcd.com)
• Jefferies: lies, damned lies and the anonymous hedge fund who tells them (FT Alphaville)
• Hungary Seeks Aid From EU, IMF (Wall Street Joual)
• ECONOMIST: Beanke Is Going To End Up Bailing Out All Of Europe (Business Insider)
• France’s AAA Status in Tatters as Yields Surge (Bloomberg)
• Goldman CEO, CFO may face Gupta insider testimony (Reuters)
• Self-serving myths of Europe’s neo-Calvinists (Ambrose Evans-Pritchard; Telegraph)
• Germany's Finances Not as Sound as Believed (Spiegel)
• Johnson: Deutsche Bank Could Transfer Contagion (Bloomberg)
• China vice premier sees chronic global recession (Reuters)
• Big Banks Flee Reverse Mortgages, Leaving Industry Void (American Banker)
• MF Global shortfall doubles to $1.2bn (Financial Times)

Ten aanzien van MF Global. Wij kwamen de volgende passage tegen in een lang en uitgebreid artikel van Jim Willie, uitgever van de Hat Trick Letter. Vanwege de impact die MF Global mogelijkerwijs heeft op de goud- en zilvermarkt zijn we zo vrij geweest deze lange quote integraal te geven. Het artikel gaat op nog veel meer ontwikkelingen in en in zijn geheel een must read:

• Whirlwind Debt Crisis Ensures Gold $2000 Assured (Market Oracle)

De uitgebreide quote met betrekking tot MF Global en de betrokkenheid van JP Morgan (nadruk van ons):

FRAUD OR JPMORGAN RUPTURE ???

Coverage to the MF Global fraud, theft, and violation of the financial markets is full of intrigue and bold strokes. A sacred pledge has been broken against segregated accounts and their partitioned sanctity. Witness the second stage of the grand American fraud exposure. The first stage was the subprime mortgage fraud, with Lehman Brothers kill, JPMorgan assert grab and reload, followed by the TARP Fund dispersal, and the mortgage contract forgeries. The MF Global theft exposes the lack of integrity in the financial futures markets, and one step closer for the death of JPMorgan, which is plugging holes rather than permitting a COMEX default. Over a thousand gold contracts will not be delivered, a breach. Over ten thousand silver contracts will not be delivered, a breach. The final stage could feature a bank holiday and background heist of personal accounts. Some thought such forecasted waings to be wild and reckless, but look at the pilfered futures cash accounts. Precedent has been set, waing given. Nothing is safe in the American system. Veteran traders should have known better, like Gerald Celente, whose accounts are locked up, cash and all. What a travesty and blight on the US system! Time is slim to remove money from the US system, whose banner is fraud.

MF Global is a more visible and flagrant breach and desecration than the Madoff Fund fraud and theft. The total missing Madoff funds was reported to be $50 billion, when the actual total was closer to $150 billion. The MF Global missing funds are reported to be $650 million, when in reality the total is closer to $2 to $3 billion. MF Global has located $658.8 million in customer funds in a custodial account at JPMorgan Chase, which contained a total of $2.2 billion as of October 31st, including both the MFG money and customer funds, pure commingling of funds. This is a smoking gun certain to go unpunished. My belief is that JPMorgan stole the easily accessible funds placed too close to the action. Harbor doubts that CEO John Corzine will be indicted or serve prison time. The FBI is on the case. Their investigation will most likely be as effective as with Madoff, and recall they protected Goldman Sachs three years ago when a Russian man snatched the Unix software used by GSax for insider trading. It viewed incoming orders on the NYSE microseconds before the orders were executed. The FBI arrested the man, the illegal trading trail went cold, and the venerable firm continued doing God's work. In my view, the MF Global case will render irreparable harm to the US financial system on the commodity side. Countless professional traders and their firms recognize the threat to segregated accounts and their sanctity. Trust is gone, and so is their money. No new money will enter those tables.

Safeguards did not merely fail, they were abused once more in a long list of fraud events. The Commodity Futures Trading Commission has failed on the job for the public, while doing an excellent job for the syndicate in power led by JPM and GSax. The next sham charade will be the big US banks serving on the creditor committees to oversee dispersal of funds that they were not able to steal already. JPMorgan is the agent for a $1.2 billion syndicated line of credit to MFG. It was named to the committee despite also having a $300 million secured loan against the MFG brokerage unit, a position pitted against other unsecured creditors in an obvious conflict of interest. JPMorgan slapped a lien on MF Global assets in an audacious maneuver. A formal dance is in progress, where the public is amateur. Lack of cooperation has been given by MF Global so far. Witness a possible hidden derivatives meltdown, as the European implosion has a conduit to the United States. With inter-bank lending so scarce, many Wall Street banks extended heavy loans to the distressed European banks in the last couple months. The story is not told that way, only as a large financial firm failure run by an ex-Senator and ex-Goveor, a fallen pillar in the financial crisis. What has happened could be a critical step toward the ruin of the COMEX itself, and its transition into a Cash & Carry operation for precious metals. The reins holding back Gold are slowly vanishing or being discarded.

Omdat elke referentie ontbreekt is een zekere mate van terughoudendheid op zijn plaats. We houden dit scherp in de peiling en kijken ook uit naar meer berichtgeving omtrent de ontwikkelingen rondom MF Global en de afwikkeling van haar faillissement. Dit ziet er “nasty” uit voor de betrokken partijen, en de ervaring leert dat zodra de naam van JP Morgan voorbij komt en het betrekking heeft op termijnmarkten, onder andere voor goud en zilver, dat de berichten scherp in de gaten gehouden moeten worden. Gisteren kwam in één van de links die betrokkenheid al voorbij, en liet advocaat James Koutoulas namens 7.000 klanten al één en ander los over de ontwikkelingen. Op het moment van schrijven, een laatste link via Jesse van Café Américain (die hier bovenop zit) naar een 8-pagina tellende samenvatting van Janet Tavakoli. Een update ten aanzien van MF Global volgt..

 

Tot slot. Oud-hoofdcommissaris van de politie van Philadelphia is naar New York gekomen om te protesteren en geeft zijn wijze raad..

Zie ook: “Former Police Captain Ray Lewis Fed ‘Up’ With Chris Hayes” (Video)
 

Republikeinen en Democraten gaven elkaar gisteren al de schuld voor het mislukken van de onderhandelingen. Door het mislukken van de onderhandelingen dreigen er automatische bezuinigingen te worden doorgevoerd die in 2013 pas ingaan. Tot de presidentsverkiezingen van 2012 verandert er dus feitelijk helemaal niets. De “automatische” bezuinigingen  worden nu al ter sprake gesteld want bezuinigen op defensie ($500 miljard) en eenzelfde soort bedrag op andere overheidsbestedingen die veel mensen aan “het werk” houden, zorgen voor ongeruste politici.

De enige dreiging die er lijkt te ontstaan als gevolg van het mislukken van de onderhandelingen is een afwaardering door (één van) de kredietbeoordelaars. De grote drie hebben allen gewezen op de noodzaak tot structurele hervormingen indien de VS niet haar triple A-status kwijt te raken. De financiële markten trekken zich hier niets van aan, zij vluchten juist in de schuldpapieren van de Amerikaanse overheid. Deze vlucht naar veiligheid is het gevolg van risico-aversiteit in plaats van een keuze voor een renderende beleggingsstrategie.

Bron: Political Calculations

In een artikel op Bloomberg wordt de est van de situatie in Spanje toegelicht met de laatste cijfers. Op dit moment bezitten Spaanse banken gezamenlijk voor ongeveer €30 miljard aan vastgoed dat ''onverkoopbaar'' is, aldus een risico-adviseur die werkzaam is voor Banco Santander en vijf andere Spaanse banken. De adviseur zegt zich vooral zorgen te maken over de kleine en middelgrote banken in Spanje, die vrijwel al hun activiteiten in eigen land hebben en die zwaar leunen op de vastgoedmarkt. Spanje kende tot een paar jaar geleden een 'boom' in vastgoed, gedreven door soepele eisen voor hypotheekverstrekking, bijzonder lage rentes en een grote belangstelling vanuit andere Europese landen (voor recreatie, maar vaak ook als beleggingsobject).

Kleine en middelgrote banken hebben naar verhouding een zeer grote blootstelling in de Spaanse vastgoedmarkt, waar de gemiddelde huizenprijzen sinds de piek van april 2007 met 28% zijn gezakt. Ook bezitten banken veel grond, dat in een aantal gebieden met 60% (Lugo, A Coruna en Murcia) of zelfs 74% (Burgos) in waarde is gezakt ten opzichte van het hoogtepunt in 2006. Over heel Spanje zijn de prijzen van grond met gemiddeld 33% gezakt gezien vanaf het hoogtepunt vijf jaar geleden.

'Nog 40 jaar nodig om voorraad huizen weg te werken'

Volgens Pablo Cantos, managing partner bij de MaC Group, kan het nog wel veertig jaar duren voordat de leegstand en de voorraad onafgebouwde nieuwbouw is weggewerkt. Alleen grote banken als Santander, Banco Bilbao Vizcaya Argentaria SA (BBVA), La Caixa en Bankia zouden volgens Cantos sterk genoeg zijn om de verliezen op de vastgoedportefeuille te dragen. Voor de kleinere en middelgrote banken is het toekomstperspectief minder gunstig. Cantos voorziet dat er uiteindelijk ''maar vier grote banken over zullen blijven in Spanje''.

Spaanse banken hebben in totaal ongeveer voor €308 miljard aan hypotheken op de balans staan, waarvan de helft volgens de Spaanse centrale bank wordt aangemerkt als 'troubled'. Vorig jaar verscherpte de centrale bank van Spanje al de eisen door banken te dwingen meer reserves aan te houden tegenover hun hypotheekportefeuille.

Als gevolg van de malaise op de huizenmarkt zijn er al veel Spaanse banken verdwenen. Een gedeelte ging failliet, terwijl andere banken werden samengevoegd tot grotere banken met een (op papier) sterkere kapitaalbuffer. Volgens Miguel Angel Feandez Ordonez, gouveeur van de Spaanse centrale bank, is de bankensector nu volledig hervormd door 45 spaarbanken (ook wel 'cajas' genoemd) samen te voegen tot vijftien grotere banken. Daaaast werden banken voor in totaal met €17,7 miljard ondersteund door een 'bailout fonds' van de Spaanse overheid.

Spaanse banken hebben inmiddels een buffer aangelegd dat in staat is maximaal €105 miljard aan afschrijvingen op te vangen, maar daar zou volgens Rafael Domenech nog eens €60 miljard bij moeten. Domenech is hoofd-econoom van developed nations bij de bank BBVA.

Meer huizen in beslag genomen, minder transacties

Op dit moment staan er ongeveer 46.000 huizen te koop die door banken in beslag zijn genomen. Dat is aanzienlijk meer dan een jaar geleden, toen er ongeveer 29.000 woningen werden aangeboden op de website van Idealista.com (de Spaanse variant van Funda.nl). In 2008 stonden er zelfs helemaal geen huizen op de lijst van huizen in het bezit van de bank, wat duidelijk maakt dat de wereldwijde economische crisis hard heeft toegeslagen in Spanje. Andere cijfers bevestigen dit beeld, zoals het aantal huizen dat momenteel leeg staat. In heel Spanje zijn dat er momenteel 25,8 miljoen (13%), met de grootste leegstand in grote steden als Madrid en Barcelona (in beide steden staan ongeveer 338.000 leegstaande woningen geregistreerd).

Ook in commercieel vastgoed is de situatie problematisch. In totaal werd er in de eerste negen maanden van dit jaar voor €1,25 miljard aan kantoren, winkelcentra, hotels en bedrijfspanden verhandeld, een halvering ten opzichte van diezelfde periode van vorig jaar. De terughoudende banken en onzekerheid over de economische groei zorgen ervoor dat consumenten en bedrijven voorzichtiger zijn geworden. Wie nog wel bereid is te kopen heeft meer problemen om de financiering met de bank rond de te krijgen.

Het ontbreken van voldoende vraag zet de Spaanse vastgoedmarkt verder onder druk. Er is een groot verschil tussen het bedrag dat de verkopers willen ontvangen voor hun vastgoed en het bedrag dat investeerders ervoor willen geven. Zo verwacht Cantos van MaC Group dat zelfs de betere bezittingen in de vastgoedportefeuille van banken pas tegen een discount van 30% verkocht kunnen worden, terwijl de slechtere bezitingen zoals grond en commercieel vastgoed pas tegen 70% lagere prijzen dan de boekwaarde werkelijk verkocht kunnen worden. ''Welke kleine en middelgrote banken kunnen een dergelijk verlies dragen?''

De politiek heeft ook geen eenvoudige oplossing klaarliggen. De nieuwe regering, die gevormd zal worden door Mariano Rajoy van de conservatieve partij, zou van plan zijn de economie te ondersteunen door banken aan te moedigen meer kredieten te verstrekken. Het klinkt als meer van hetzelfde, maar daarvoor moeten we eerst de verdere details van de plannen afwachten.

De financiële crisis verraste ook de projectontwikkelaars. Karkassen van flats die voorlopig niet afgebouwd zullen worden. Afbeelding van Bloomberg.

Een nieuwbouwstad gebaseerd op speculatie. Appartementen zijn vrijwel onverkoopbaar geworden door de grote leegstand.

De hele vastgoedbubbel in Spanje samengevat in één grafiek.

De ontwikkeling van de Spaanse huizenmarkt tegenover het buitenland. Deze grafiek verscheen afgelopen week in een eerder artikel op onze site. Nederland behaalde eind 2008 de vierde plek in de competitie huizenprijzen oppompen.

Complimenten aan Eric Smit!! Geweldig voorbeeld van goede onderzoeksjoualistiek. Hij kwam met een rij aan Nederlandse Goldman-kandidaten om een heel zakenkabinet mee te bemannen.. 

• Kabinet Goldman (Eric Smit; FTM)

Het moet niet veel gekker worden..

• Polen: ECB moet oorlog voorkomen (RTL-Z)

En verder..

• 'Brussel wil euroblok in IMF' (Nu.nl)
• Terugzien is vooruitkijken (Accountant)
• Moody's waarschuwt Frankrijk (RTL-Z)
• Papademos naar Brussel voor steun (Nu.nl)

Een goede analyse over het regelrechte bedrog van MF Global. MF Global heeft de rekeningen van hun klanten (waar zij ABSOLUUT niet aan mogen komen) geplunderd.

• MF Global Assets Have Left The Building: How, When, Where (Forbes)

En dat wekt zoals te verwachten is, de woede op van klanten van MF Global. Een voorbeeld:

 

• Friday Night Irony: According To The Fed, Just Over One More Year Of ZIRP Will Lead To 38.36% Annual Inflation (Zero Hedge)

• “If Only They Enforced Bank Regulations Like They Do [Zuccotti] Park Rules, We Wouldn’t Be In This Mess” (Ritholtz)
• 98 per cent of credit derivatives are recorded by DTCC… right? (FT Alphaville)
• European Black Swan Sighted (Zero Hedge)
• Interview met Jim Rickards op King World News (KWN):

Tot slot, de Amerikaanse inteet TV-zender “The Young Turks” gaat in op de wijdverbreide corruptie van de Amerikaanse politiek. Dat een dergelijk item in Nederland geen zendtijd krijgt, blijft verwonderen..

Legalized Corruption of Govement Exposed by Abramoff:

Het document maakt duidelijk dat er meer macht naar een Europees niveau moet worden getild, omdat de stabiliteit van de Eurozone op die manier beter gewaarborgd zou kunnen worden. Landen die niet voldoen aan de vastgestelde eisen ten aanzien van het begrotingstekort en de staatsschuld zouden door deze superstaat gestraft kunnen worden. In het vertrouwelijke document worden plannen gepresenteerd voor een sterker European Stability Mechanism (ESM) noodfonds, dat eind volgend jaar volledig opgetuigd moet zijn. Het ESM moet een vorm krijgen die in het document wordt omschreven als een 'Europese variant van het IMF'.

Dit European Monetary Fund (EMF) zal in staat zijn om de volledige fiscale huishouding van een Europees probleemland over te nemen, op een manier zoals een curator de zaken waaeemt in een bedrijf dat in faillisement zit. Het vertrouwelijke document werd afgelopen vrijdag besproken door de Duitse bondskanselier Merkel en de Britse premier Cameron. Het memo, getiteld ''The Future of the EU: Required Integration Policy Improvements for the Creation of a Stability Union'', bevat voorstellen voor automatische sancties voor landen die zich niet houden aan de begrotingseisen zoals die vastgesteld zijn door de Europese Commissie. Als de regels consistent overtreden worden zou zelfs het Europese Hooggerechtshof erbij betrokken moeten worden.

Een opmerkelijke passage uit het document beschrijft bevoegdheden van de 'sterke' lidstaten. Duitsland, Finland, Oostenrijk en Nederland zouden de bevoegdheid krijgen om naar het Europese Hof van Justitie te stappen, waar ze een verzoek kunnen indienen om sancties op te leggen aan lidstaten van de Eurozone die zich niet aan de regels houden. Deze sancties lopen uiteen van boetes tot het ontnemen van budgettaire soevereiniteit en zouden als doel hebben de Euro te beschermen. Blijkbaar zijn sommige Europese landen meer gelijk dan anderen…

Het document stelt voor dat het European Monetary Fund (EMF) ''serieuze interventiemogelijkheden moeten krijgen'' in de begroting van landen die 'hulp' (leningen tegen lagere rente) hebben ontvangen van het IMF en Europa. Het mag duidelijk zijn hoe estig de huidige crisis is, want de democratische besluitvorming verdwijnt steeds verder naar de achtergrond. Hadden Europese burgers al bar weinig te zeggen over de Europese besluitvorming, nu worden ook sommige landen met grote schuldenproblemen de mond gesnoerd. De macht van Duitsland begint het Europese toneel te domineren.

We wijzen u graag op dit artikel dat in 2006 verscheen op The Brussels Joual. Hierin beschreef de Rusland-dissident Vladimir Boekovski al wat er nu gebeurt in Europa. Volgens Boekovski is de EU op weg om “de democratie snel en systematisch te ontmantelen'' en verwijst daarbij naar de referenda in Denemarken en Ierland. Daar sprak de bevolking zich negatief uit over een machtiger Europa. Ook in ons land werd het voorstel voor een Europese grondwet met overtuigende meerderheid verworpen. Boekovski was er in 2006 al van overtuigd dat de Europese Unie (EU) op weg is om een tweede Unie van Socialistische Sovjet-Republieken (USSR) te worden. Provocerend spreekt hij van de EUSSR.

Brandenburger Tor met Europese vlag

Nigel Farage weet vaak de vinger op de zere plek te leggen en doet dat deze week opnieuw met een korte, bondige toespraak. Project Europa kan weinig democratie verdragen, dat werd recentelijk opnieuw duidelijk gemaakt. Eerst werd de Griekse premier Papandreou werd opzij geschoven nadat hij plannen kenbaar maakte om de strenge bezuinigingsmaatregelen op democratische wijze voor te leggen aan het volk. Daaa moest regering Berlusconi plaats maken voor een nieuw 'zakenkabinet' onder leiding van Monti, waar opvallend genoeg niet één politicus bij betrokken is.

Herman van Rompuy, die zelf niet door het Europese volk gekozen is voor zijn huidige functie, reisde af naar Italië om het volk kenbaar te maken dat ''dit niet de juiste tijd was voor democratische verkiezingen maar de tijd voor acties''. Een opmerkelijke uitspraak die passend is voor de sfeer in Europa en de onhandige besluitvorming.

 

• Revolutionaire uitvinding: materiaal zo licht als lucht (Welingelichte kringen)
• ECB's Draghi dringt aan op snelle implementatie afspraken (RTL-Z)
• Hans de Geus: 4 redenen waarom markt staatsobligaties stuk is (RTL-Z)
• Kwartaalverlies voor ABN Amro (Telegraaf)
• SP slaat alarm over pensioenplannen Brussel (Nu.nl)
• ABP eiste deelname Staat in oveame Fortis-delen (FD)
• Amerikaans Congres:pizza is groente (NOS)

Via William Banzai7:

 

Een aantal geopolitieke ontwikkelingen..

• Amerikaanse minister van Defensie Panetta: 'India en China zijn bedreigingen voor VS' (Nu.nl)
• The US Is Now One Step Closer To Blowing Up Anyplace In The World In Under An Hour (Business Insider)
• U.S. To Arm United Arab Emirates With Bunker Buster Bombs (Brasscheck TV)
• Obama, in Australia, Announces Basing of Marines in Darwin (Inteational Business Times)
• Psychological intimidation of Iran will lead to a new war (Ria Novosti)

Syrian army defectors go on the attack:

Via Zero Hedge, Business Insider & Zero Hedge (again) heel veel grafieken!!

• The Grand Unified Presentation Of Everything (Zero Hedge)
• SocGen Explains How Income Inequality Is A Growth Killer (Business Insider)
• Payback Time – The Coming Decade Of Deleveraging (Zero Hedge)

Meer nieuws & analyses:

 

• Even chance ECB to start printing money: Reuters poll (Reuters)
• Al is de leugen nog zo snel de waarheid achterhaalt haar wel: Nevada Grand Jury Indicts Two in Alleged Robo-Signing Scheme (Wall Street Joual)
• Is There Life After Debt? (Sudden Debt)
• Merkel Says Germany Is Ready to Cede Some Sovereignty to Save the Euro (Bloomberg)
• Cameron and Merkel in euro crisis talks (Al Jazeera)
• Scherpe observatie van FT Alphaville: Sprechen Sie Deutsch? (FT Alphaville)
• Swiss Central Bank Forces MegaBanks UBS and Credit Suisse to Shrink and De-Risk (Naked Capitalism)
• London Stock Exchange Becomes Lender of Last Resort to Italian Banks (Mike Shedlock)
• MF Global: Customers Appeal an Apparent Conflict of Interest With the Bankruptcy Trustee  (Jesse's Café Américain)
• Zie ook het bericht eerder op Market Update van collega Frank (Market Update)
• Congress Less Popular than Communism, BP During Spill, Nixon During Watergate Or King George During American Revolution (Washington's Blog)

 

Tot slot John Stewart over de problemen van het Supercongres die maar niet tot overeenstemming kan komen over bezuinigingen:

 

 

 

Een paar weken geleden uitte Willem Buiter al zijn ongezouten kritiek op het EFSF noodfonds, maar nu geeft de analist van Citi ook af op het onvermogen van de ECB om de Europese schuldencrisis te bestrijden. In een kort interview op Bloomberg TV stelt Buiter dat de tijd dringt voor Europa. ''We hebben misschien een paar maanden, maar het kan ook maar een paar weken of dagen duren, voordat er een aanzienlijk risico is op een onnodig faillissement van een land als Spanje of Italië.'' Hij voegt daar direct aan toe dat een dergelijke gebeurtenis zal leiden tot een financiële catastrofe, die ''het Europese en Noord-Amerikaanse bankwezen met zich mee kan slepen''.

Willem Buiter is ongetwijfeld niet de enige die er zo over denkt, maar het is opvallend dat hij deze woorden zo helder uitspreekt op de reguliere media. Men moet snel ingrijpen en daarvoor zijn twee wapens beschikbaar. Als eerste is er het EFSF, dat volgens Buiter eigenlijk een capaciteit zou moeten hebben van €3.000 miljard, het drievoudige van het bedrag dat de Europese leiders in gedachten hadden. Maar het EFSF heeft vanwege politieke redenen al geen kans van slagen, aldus de analist van Citi. De enige optie die dan nog open blijft is de ECB, die wel in moeten grijpen. Willem Buiter maakt de est van de situatie goed duidelijk met de volgende zin: ''Gebeurt dat niet, dan is dat het einde van de Eurozone''.

Volgens Willem Buiter heeft het ECB eigenlijk geen bevoegdheid om staatsobligaties te kopen op de primaire markt (de uitgifte van nieuwe staatsobligaties), maar zijn er helemaal geen beperkingen voor de ECB op de tweedehandse obligatiemarkt. De ECB kan dus wel degelijk iets doen binnen de officiële bevoegdheden die het heeft, zo redeneert Buiter. Dat de ECB nog niet grootschalig ingrijpt heeft te maken met de mentaliteit van de bestuursleden van de ECB, die het aanzetten van de geldpers om staatsobligaties op te kopen zien als 'vloeken in de kerk'. Volgens Willem Buiter moet de ECB nu wel ingrijpen om erger te voorkomen.

In het interview kwamen ook de volgende onderwerpen kort ter sprake. Hieronder een vertaling van de samenvatting.

Over de problemen in Italië
De hoge rente op de Italiaanse staatsobligaties is volgens Willem Buiter niet houdbaar. Op korte termijn is het nog wel op te brengen, maar als de rente zo hoog blijft komt Italië in een negatieve spiraal terecht van steeds hogere schulden en steeds grotere tekorten. De ECB moet nu liquiditeit verschaffen, terwijl Italië de rest van dit decennium blijft doorgaan met bezuinigen en het herstructureren van de economie.

Of Buiter zich zorgen maakt over Frankrijk
In Frankrijk is het balanstotaal van alle banken 300% van het BBP, waarmee de bankensector naar verhouding meer dan 3x zo groot is als in de VS. Als de Franse banken in de problemen komen heeft ook de Franse overheid een probleem.

Over wat er in Europa moet gebeuren om het huis fiscaal op orde te krijgen
''Een betere fiscale structuur in Europa is wenselijk, maar tegelijkertijd ook compleet onrealistisch'', aldus Buiter. De ECB moet landen ondersteunen door staatsobligaties op te kopen, waarvoor in ruil het IMF moet toezien op hervormingen en bezuinigingen in de 'probleemlanden'. Om uiteindelijk tot een echte oplossing te komen moet Europa richting een fiscale unie, maar dat ziet Willem Buiter pas bij een volgende crisis gebeuren en niet nu.

In hoeverre Europa een risico vormt voor de Amerikaanse bankensector
In tegenstelling tot de crisis met verzekeraar AIG in 2008 is er nu wel duidelijkheid over wie verzekeringen heeft uitgeschreven aan wie. De situatie is daardoor beter te controleren. Banken die verzekeringen hebben verstrekt op Europese staatsobligaties kunnen beter deze verzekering uitbetalen dan dat ze de markt voor de CDS'en (credit default swaps) opblazen.

Over de kwaliteit van de Duitse economie
Hierover is Willem Buiter verdeeld. De industrie is zeer productief en er komt veel export uit voort, maar daar staat een dienstensector tegenover die volgens de analist van Citi helemaal niet zo efficiënt is. Ook draait de economie nog steeds op twee verschillende snelheden, die van het voormalige westen en oosten van Duitsland. De afhankelijkheid van de sterke export is ook een risico, aangezien Duitsland voor haar economie dus ook erg afhankelijk is van haar afnemers in het buitenland. Gaat het daar slechter, dan heeft ook Duitsland daar direct last van. Tenslotte wijst Buiten op de ongunstige demografie van Duitsland, zelfs naar de Europese standaarden.

Of de VS haar export moet stimuleren door haar valuta goedkoper te maken
Daar is Willem Buiter geen voorstander van. Het verbeteren van je concurrentiepositie door je eigen munt te verzwakken creëert een spel van verliezers. In het slechtste geval draait het uit op hyperinflatie, zoals dat in Zimbabwe is gebeurd. We zouden ons niet te druk moeten maken over Chinezen die al dan niet hun valuta manipuleren. Ook moet Amerika niet teveel belang hechten aan de mogelijkheden van de VS om haar munt goedkoper te maken. Het is immers een 'secundair instrument', aldus Buiter.

De ECB heeft zich tot nog toe vrij terughoudend opgesteld in de schuldencrisis. De Italiaanse rente mocht stijgen tot ruim 7,5% voordat de ECB ingreep met kleinschalige aankopen op de tweedehands obligatiemarkt. De rente werd op deze manier teruggebracht tot 6,3%, maar dat effect was slechts tijdelijk. De Italiaanse rente staat immers alweer op 7%. Ondertussen lopen ook de rentes op Spaanse, Franse en Belgische staatsobligaties hard op. Door slechts zeer beperkt staatsobligaties op te kopen blijft de ECB zoveel mogelijk druk zetten op overheden om hun begroting op orde te brengen. Een nobel streven, maar het is vraag of deze aanpak echt gaat werken.

Bankvergunning voor EFSF

Sarkozy is daar in elk geval niet van overtuigd en pleit voor een bankvergunning voor het EFSF. Op die manier kan het EFSF zeer goedkoop geld lenen via de ECB, waarmee vervolgens honderden miljarden aan staatsleningen opgekocht kunnen worden op de primaire én secundaire obligatiemarkten. Een dergelijke aanpak haalt de druk van de ketel en zou volgens Francois Baroin – de Franse minister van Financiën – ook het besmettingsgevaar bestrijden.

Angela Merkel voelt er weinig voor om de problemen op de korte termijn op te lossen met geld van de ECB en wijst naar de regels van de Europee Unie die geen ruimte zou bieden voor grootschalig ingrijpen van de centrale bank. ''Volgens de verdragen heeft de ECB niet de mogelijkheid om de huidige schuldencrisis op te lossen'', aldus bondskanselier Merkel. De oplossing moet volgens haar gezocht worden in economische hervormingen en een sterkere Europese politieke unie.

ECB aan de kant van Merkel

De ECB schaart zich aan de zijde van Duitsland door te stellen dat de ECB geen rol van 'lender of last resort' kan spelen en dat overheden zelf verantwoordelijkheid moeten dragen voor hun schuldenproblemen. Dat komt neer op het doorvoeren van bezuinigings- en hervormingsmaatregelen om de begroting op orde te brengen.

Volgens verschillende analisten heeft het besmettingsgevaar in de Europese schuldencrisis momenteel een hogere prioriteit dan het bestrijden van de inflatie. Handelaren op de Europese obligatiemarkten wisten te melden dat de ECB woensdag obligaties heeft gekocht van zowel Spanje als Italië, maar dat de aankopen slechts ''beperkt en kleinschalig'' waren. Als gevolg van de aanhoudende schuldenproblematiek zakte de euro weg tegenover de Amerikaanse dollar. Ook aandelenmarkten waren negatief gestemd, omdat beleggers twijfels hebben over het vermogen van Europese overheden om daadwerkelijk te bezuinigen en de problemen op te lossen.

De Europese schuldencrisis wordt ook aan de andere kant van de oceaan op de voet gevolgd. Kredietbeoordelaar Fitch zou op het punt staan om Amerikaanse banken een negatieve outlook te geven, omdat die ook blootstelling hebben aan staatsobligaties van Europese landen (of verzekeringen op deze obligaties, de zogeheten credit default swaps). President Obama gaf vanuit Australië een reactie op de laatste ontwikkelingen. Hij verklaarde dat ''de onrust op de financiële markten blijft aanhouden zo lang er geen plannen komen waaruit blijkt dat Europa volledig achter de euro staat en er alles aan zal doen om de crisis te bezweren''. Obama ziet de komst van nieuwe regeringen in Griekenland en Italië als een stap in de goede richting, maar Europa kent volgens de president nog steeds ''een gebrek aan politieke wilskracht''.

Systeemcrisis

Volgens Barroso, president van de Europese Commissie, zit de Eurozone in een systeemcrisis die niet op te lossen is door de Europese Unie op te splitsen. Dat zijn dus geen geruststellende woorden uit het hart van Europa.

Ondertussen draait de Griekse overheid de duimschroeven hard aan met een reeks van rigoureuze bezuinigingen. De nieuwe premier Papademos is er alles aan gelegen om te voldoen aan de eisen van de ECB, maar de resultaten van de eerdere bezuinigingen stemmen ons niet hoopvol. Het begrotingstekort van de Griekse overheid was in oktober weer groter geworden, ondanks de invoering van enkele nieuwe impopulaire belastingen.

Tenslotte staan ook de Europese banken continu onder druk door de schuldencrisis. Volgens Reuters hebben zij moeite om Amerikaanse dollars te lenen, waardoor ze zijn aangewezen op de onbeperkte (maar duurdere) faciliteit van de ECB. Het stressniveau is nog niet zo hoog als in 2008, maar wel hoger dan een jaar geleden.

Mario Draghi, de nieuwe president van de ECB, probeert de wereld gerust te stellen met verzachtende woorden. Hij is van mening dat we aan het eind van dit jaar in ''een milde recessie'' terechtkomen. Het nieuws dat we de laatste tijd over ons heen krijgen doet immers vermoeden dat de situatie toch wel iets estiger is dan Draghi voorspelt.

Merkel en Sarkozy zijn het oneens over aanpak Europese schuldencrisis