Categorie: Economie

Nieuws over Europa:

Europa wil dat banken buffer aanleggen (Nu.nl)

Italiaanse en Spaanse rentes dalen (RTL-Z)

EU Sets 50% Greek Writedown, $1.4T in Rescue Fund (Bloomberg)

EFSF's Regling to visit China for talks with investors (Reuters)

So. Many. Bailout questions (FT Alphaville)

Barclays Explains Why A 50% Greek Haircut “Would Be Considered A Credit Event, Consequently Triggering CDS Contracts” (Zero Hedge)

Here Is How The 50% Greek Haircut Is Actually Just 28% (Zero Hedge)

BUSTED: Silvio Berlusconi Caught Checking Out The Butt On The Danish Prime Minister (Business Insider)

Overige nieuws & analyses:

Chris Powell: Nine blows against the gold price suppression scheme (GATA)

How Fannie/Freddie watchdog finally cried fraud (Reuters blog)

A look at Greek pension funds (Macro Tragedy blog)

“Veteran shot in the face by police projectile at Occupy Oakland protests”

Oakland Policeman Throws Flash Grenade Into Crowd Trying To Help Injured Protester

Het Europese akkoord is onduidelijk over tal van zaken. Er wordt weliswaar veel informatie verstrekt die uiteenzet welke maatregelen getroffen worden, maar waar het echt om draait blijft onbehandeld. De reactie van financiële markten is daarom des te opmerkelijker want het Europese akkoord is er gekomen, een echte oplossing blijft uit.

Een kort overzicht van de getroffen maatregelen en te nemen maatregelen via Steven Englander van de Amerikaanse bank Citigroup:

1) Nominale afschrijving Griekse staatsobligaties van 50% door Europese banken; Griekse staatsobligaties aangehouden door “officiële” instanties worden niet aangeraakt.

2) De Griekse schulden worden tegen een preferentiële rente omgerold. Bestaande Griekse staatsobligaties worden omgewisseld voor nieuwe obligaties met een langer duur en een lagere rente.

3) Omruilen van Griekse obligaties moet voor eind januari 2012 hebben plaats gevonden.

4) De hervormingen in Griekenland worden nog nauwgezetter gecontroleerd.

5) De financieringscapaciteit van het EFSF wordt met een factor 4 of 5 vergroot.

6) De ECB zal niet participeren in de inzet van middelen vanuit het EFSF; politiek hoopt desalniettemin op steun.

7) President Sarkozy gaat met China overleggen over Chinese steun aan het EFSF.

8) De middelen van het EFSF worden deels ingezet als garanties aan private partijen wanneer zij beleggen in nieuwe staatsobligaties en deels voor een financieringsconstructie, een Special Purpose Vehicle, van waaruit geïnvesteerd kan worden in banken en op de primaire markt staatsobligaties worden gekocht van zwakke eurolanden.

9) De verhoging van het Europese noodfonds EFSF resulteert in een capaciteit van zo'n €1.000-€1.400 miljard.

10) Italië moet drastisch gaan bezuinigen en economische hervormingen doorvoeren.

11) Banken moeten herkapitaliseren en dit zoveel mogelijk privaat oplossen.

12) Wanneer banken hiertoe niet in staat zijn zullen nationale overheden in overleg met het EFSF (en de Europese Bankenautoriteit (EBA)) bijspringen.

Griekse oplossing?
De vrijwillige afschrijving door Europese banken op Griekse staatsobligaties is aangekondigd, maar banken moeten hier wel “vrijwillig” aan mee willen en kunnen doen. Ook mogelijke problemen met credit dedault swaps (CDSs) (dat zijn verzekeringen op obligaties) zijn nog niet duidelijk. Het Inteational Swaps and Derivatives Association (ISDA) dat de regels en toeziet op de toepassing van de regels, heeft nog niet officieel een standpunt ingenomen. De verwachting is dat er geen sprake zal zijn van een zogenaamde 'credit event' (officieel failleren van Griekenland) en dat er geen problemen ontstaan door CDSs. Hoe dan ook levert dit een dubieuze situatie op want er is wel degelijk sprake van een enorme onvrijwillige afboeking.

Banken moeten 50% afschrijven op hun Griekse staatsobligaties. Griekse staatsobligaties aangehouden door “officiële” instanties worden echter ongemoeid gelaten. Met andere woorden, van de €350 miljard aan Griekse schulden schrijven banken “vrijwillig” 50% af, daarentegen doen de ECB (circa €75 miljard), IMF en EFSF dat niet en krijgen het volle pond. Zero Hedge was er snel bij met een eerste berekening en concludeert dat op de totale Griekse schuldenlast slechts 28% wordt afgeschreven. De Griekse schulden blijven erg hoog; de schuld blijft een slordige €250 miljard met een economie die krimpt en in 2010 nog €230 miljard bedroeg. De Griekse schuldenlast blijft dus ruim boven de 100% van het krimpende Griekse BBP liggen.

Griekse precedent: Ierland & Portugal
De Griekse schulden worden omgerold zoals reeds in juli bij het besluit voor de tweede bailout was afgesproken. Hiermee ontstaat een precedent want ook in Ierland is de regering van mening dat Europa Ierland tegemoet moet komen om een lagere rente te vragen voor de miljarden aan noodleningen. In de slotverklaring van de Europese top worden Portugal en Ierland opgeroepen om hun voortvarende aanpak door te zetten. De Portugese en Ierse overheid zullen ongetwijfeld achter de schermen blijven proberen om gunstigere voorwaarden te krijgen.

Europese banken
Europese banken worden gedwongen om snel een beslissing te nemen over hun deelname aan de vrijwillige afschrijving. Zij hebben tot januari volgend jaar de tijd om zich voor te bereiden op een afschrijving. Met name Franse en Duitse banken zullen hun verliezen moeten nemen. De vraag is of die banken dat kunnen redden en of en vervolgens op welke manier nationale overheden en/of het EFSF banken voorzien van kapitaalinjecties om hen voor een faillissement te behoeden.

EFSF
De financieringscapaciteit van het EFSF wordt met een factor 4-5 verhoogd. Onduidelijk blijft echter met hoeveel de middelen worden vergroot en met welke financieringsconstructie de middelen worden ingezet. In de slotverklaring worden de twee mogelijke financieringsconstructies genoemd, maar zonder een duidelijke verdeelsleutel.

Deels worden er met de middelen vanuit het EFSF garanties gegeven die private beleggers voor de eerste 20% van mogelijke verliezen op obligaties van zwakke eurolanden beschermt. Deels worden de middelen in een zogenaamd Special Purpose Vehicle (SPV) gestopt waarmee bij plaatsing van nieuwe obligaties steun verleend kan worden aan eurolanden die in problemen zijn gekomen. Dit zal met name ingezet gaan worden voor Italië en Spanje en mogelijk voor Europese banken die in de problemen komen.  

ECB
De ECB zal niet participeren aan het EFSF. Dat betekent dat de ECB niet betrokken wordt bij de financiële risico's die via het EFSF genomen worden. De ECB houdt op die manier haar balans gevrijwaard van nieuwe risico's. De verwachting van de Europese politiek voor onverminderde liquiditeitssteun aan Europese banken door de ECB en het voortbestaan van het speciale programma van de ECB waarmee zij staatsobligaties koopt van de zwakke eurolanden (dat is het Securities Market Program), werd in de slotverklaring wel degelijk uitgesproken.

De ECB wordt niet direct betrokken bij de aangekondigde maatregelen, maar die steun is niet uitgesloten. De omvang van het EFSF is ook met €1.000-€1.400 miljard onvoldoende om de herfinancieringen van de zwakke eurolanden te garanderen. De noodzaak voor de ECB om de stabiliteit van de eurozone te blijven garanderen zullen bij te grote problemen de ECB noodzaken om het SMP-programma uit te breiden en op de secundaire markten Europese staatsobligaties op te kopen.

China
Europa heeft de hulp nodig van extee geldschieters en president Sarkozy zal China gaan verzoeken steun te verlenen. China zal dit uiteraard niet zo maar doen en zal dat alleen onder voorwaarden doen voor zover China wil beleggen in het EFSF. China zal vermoedelijk vragen om een meer open toegang voor Chinese investeringen in Europa (en Europese technieken en patenten) en officiële erkenning van Europa voor de Chinese markteconomie (die geen vrije markteconomie is).

Herkapitalisatie Europese banken
Europese banken moeten tenminste €106,5 miljard aan vers kapitaal aantrekken. Onduidelijk is hoe groot het bedrag wordt voor Franse en Duitse banken na afschrijvingen op Griekse staatsobligaties. Via de Europese Bankenautoriteit (EBA) werd gisteravond laat al bekend gemaakt op welke termijn Europese banken hun kapitaalbuffers vergroot moeten hebben: 30 juni 2012 (zie hier voor de volledige toelichting van EBA).

De conflicterende belangen bij een Europese bankherkapitalisatie zijn echter onduidelijk. Het EBA moet nog met definities komen over de kwaliteitseisen waaraan de kapitaalbuffers moeten voldoen en zal ook de wijze van herkapitalisatie gaan coördineren. Op het moment dat banken niet aan nieuw kapitaal kunnen komen dan zullen zij drastisch moeten snijden in de kredietverlening en dat zal ten koste gaan aan de economische groeiprognoses en economische groei.

Versterking van Europees bestuur
In de slotverklaring wordt tevens gesteld dat Europa het toezicht op de fiscale huishouding van de eurolanden gaat verstevigen. De regeringsleiders zijn akkoord gegaan om nationale wetgeving te implementeren die hen verplicht te voldoen aan het Europese Groei- en Stabiliteitspact. Bij dat pact werd afgesproken de begrotingstekorten niet hoger te laten oplopen dan 3% en niet meer staatsschuld te hebben dan 60% van het bruto binnenlands product (BBP). De staatsschulden in Europa liggen inmiddels op een gemiddelde van 85,1% en bedraagt het gemiddelde begrotingstekort van de eurolanden 6%.

Akkoord bestand tegen economische schokken?
Er wordt met geen woord gerept over de implicaties van een afwaardering van de Franse kredietwaardigheid. De Franse banken zullen onherroepelijk geconfronteerd worden met grote verliezen op Griekse obligaties en zullen veel vers kapitaal moeten aantrekken om hun kredietportefeuille niet te laten krimpen. Een Franse recessie is door kredietbeoordelaar Standard & Poor's aanleiding om de Franse kredietwaardighheid af te waarderen. Die recessie is met dit akkoord een stap dichterbij gebracht.

Italiaanse hervormingen noodzakelijk
De Italiaanse hervormingen zijn absoluut noodzakelijk om te zorgen dat het EFSF niet nodig is voor Italië. Indien Italië een beroep moet doen op het noodfonds dan is er geen weg terug naar de kapitaalmarkten. Hoe en of Italië de intee problemen het hoofd gaat bieden is een grote onduidelijkheid. Italië beloofd altijd beterschap en lapt de afspraken bij herhaling aan de laars. Die houding moet voorgoed tot het verleden behoren en dat betekent dat Italië moet bezuinigen.

Aangezien bezuinigingen gepaard gaan met kleinere bestedingen ligt het in de lijn der verwachting dat ook Italië te kampen krijgt met een lagere economische groei en mogelijk een recessie. Dat is voor de publieke schuldgraad geen goed teken want die neemt in dat geval toe. Ditzelfde gaat op voor Spanje.

Conclusie

Het Europese akkoord bevat veel onduidelijkheden, maar desalniettemin zijn de beurzen en financiële markten tevreden. Echter, de bosbrand is misschien geblust, de ondergrondse veenbrand woedt ondertussen voort. Want hoe je het wendt of keert, Europa komt geld tekort om de enorme schuldenlast blijvend te financieren. Het akkoord doet denken aan het akkoord van juli toen Europa beweerde dat het de schuldencrisis definitief had bezworen. Op het moment dat een grote bank omvalt of als Standard & Poor's de Franse kredietwaardigheid afwaardeert, dan zullen de genomen maatregelen volstrekt onvoldoende blijken te zijn en zijn er nieuwe maatregelen nodig. Nieuwe maatregelen betekenen meer geld, en dat is geld dat Europa niet meer heeft.

“Wissel je 1000 miljard om in munten van 2 euro dan kun je drie torens bouwen tot aan de maan. Zou je het astronomische bedrag in briefjes van 50 willen vervoeren dan heb je circa 600 vrachtwagens nodig. De Nederlandsche Bank rekent voor dat je met 1000 miljard euro in briefjes van 50, op pallets van 1,5 meter hoog, tussen de drie en vier voetbalvelden vol kan krijgen. ,,Stapel je de briefjes op, dan heb je 226 keer de Mount Everest.''

Het astronomische bedrag van een 1 met 12 nullen is ook genoeg om de Nederlandse staatsschuld van ongeveer 383 miljard euro bijna drie keer te kunnen aflossen. ,,1000 miljard euro staat ook gelijk aan zo goed als vier keer de waarde van wat de Nederlanders jaarlijks consumeren”, aldus het CBS. Met het laatste bedoelt het CBS niet alleen de uitgaven aan eten, drinken en verzorging, maar ook het geld dat we uitgeven aan luxe artikelen als auto's, kleding, bruin- en witgoed.“

Buitengewoon leuk om te weten, maar in alle eerlijkheid zit het toch net even iets anders. Het Europese noodfonds heeft namelijk geen geld in kas. Het EFSF heeft dus niet €1.000 miljard ter beschikking in de vorm van echt geld, en ook niet van digitaal geld. Het zijn slechts financiële garantstellingen waar de eurolanden garant voor zullen staan, indien nodig. Pas op het moment dat Europese landen een beroep doen op het noodfonds worden deze garanties omgezet in echte leningen en moeten de eurolanden dit geld dus eerst zelf bijlenen. Dan pas worden de bedragen ten gelde gemaakt en dat betekent ook dat deze garanties boekhoudkundig veranderen en opgeteld moeten worden bij de staatsschuld. Die zou voor Nederland dan opeens oplopen van zo'n slordige €380 miljard naar ruim €450 miljard en in een worst-case scenario naar boven de €500 miljard. Drie keer is eigenlijk twee keer, want op het moment dat de garanties ingezet moeten worden dan stijgt de Nederlandse staatsschuld; toch niet een onbelangrijk detail.  

Charles Kalshoven van ING had overigens een aantal treffende voorbeelden wat je met €1.000 mijard euro kan kopen:

,,Met het bedrag kan je ook driekwart van alle Nederlandse koophuizen kopen'', vervolgt Kalshoven. ,,Alle koophuizen vertegenwoordigen namelijk een totale waarde van zo'n 1300 miljard euro.”

Ter aanvulling, de totale Nederlandse hypotheekschuld is in 2011 opgelopen naar €632 miljard. Dat we de huizen daarmee zouden kunnen kopen is niet helemaal juist. We kunnen daar de totale Nederlandse hypotheekschuld mee aflossen zodat de huizen niet via de bank gehuurd worden, maar in eigendom zijn van de bewoners. Eveneens een niet onbelangrijk detail. 

Econoom Hans Stegeman van Rabobank stelt dat je ongeveer 25 keer de aarde rond kan met een asfalteermachine, want asfalteren kost ongeveer 1 miljoen per kilometer. ,,Het bedrag is ook ruim voldoende om 400 miljard biertjes te bestellen of een klein land te kopen”, vervolgt Stegeman. ,,Een behoorlijk eiland in de Stille Zuidzee behoort ook zeker tot de mogelijkheden.”

Wij houden het erop dat Europa met €1.000 miljard aan financiële garanties een aardige stap in de richting heeft gezet van een faillissement. En om Hans Stegeman van de Rabobank aan te vullen, met €1.000 miljard koopt Europa bij de huidige prijs van €1.222 per troy ounce 23.200 ton goud. Ter vergelijking, Europa heeft momenteel zo'n 10.000 ton goud. Bovendien zou dit zo'n 13% zijn van al het goud dat ooit uit de grond is gehaald; dat is naar schatting zo'n slordige 170.000 ton. 

Alle ogen zijn vandaag gericht op Europa. Griekenland is meer failliet dan ten tijden van de eerste bailout, Europese banken zijn ondergekapitaliseerd, het EFSF is te klein, Europa ontkent besmetting van de kelanden, de ECB mag niet ingrijpen en de Europese politiek is verdeeld. Een eurotop moet voor een allesomvattende oplossing zorgen. De politieke leiders zeggen dat die er komt. Waarschijnlijk is dit niet. Het instemmen van het Duitse parlement met een verhoging van EFSF deed de euro opmerkelijk genoeg ten opzichte van de dollar stijgen. De vraag is hoe de financiële markten gaan reageren op de inhoudsloze statement waar de politieke leiders van de eurozone mee zullen komen. Wij hebben wel een idee…

En terwijl de inteationale financiële media eensluidend zijn: “Europa rest alleen nog de geldpers”, weigert Duitsland aan die waanzin van geldpersfinanciering mee te werken.

We hebben de Europese problemen voor u op een rij gezet:

1. Griekenland is nog meer failliet dan voor de eerste bailout.
Iedereen lijkt nu eindelijk te concluderen dat een schuldherstructurering (inclusief kwijtschelding) absoluut noodzakelijk is. Nog een bailout is volslagen kansloos. Banken zullen als gevolg van een Griekse gecontroleerd faillissement gevraagd worden om “vrijwillig” tot 60% af te schrijven op Griekse staatsobligaties. Het Griekse bankwezen valt om, en moet met Europese fondsen overeind geholpen worden en daar bestaan geen afspraken over. Bovendien worden er grote problemen met credit-default swaps (CDSs) verwacht omdat er volgens de regels in het geval van een vrijwillige afschrijving van 60% geen sprake meer zijn van 'vrijwillig'. Dat betekent dat via CDSs systeemrisico's tot uiting gaan komen. Met andere woorden, de angst regeert de financiële markten nog steeds.

2. Europese banken zijn “ondergekapitaliseerd”
Banken moeten heel erg snel nieuw kapitaal aantrekken (op zeer krappe kapitaalmarkten en tegelijkertijd), of in plaats daarvan minder afhankelijk worden van vreemd vermogen. Of uiteraard, door middel van een combinatie van beide. Algemeen wordt aangenomen dat er tenminste €100 miljard aan vers kapitaal nodig is, ook al erkennen de meeste analisten dat deze inschatting aan lage kant ligt. Reëel en praktisch gezien is het zeer moeilijk om banken te herkapitaliseren en dat betekent dat Europese banken linksom of rechtsom de synthetische kredietkraan dicht moeten draaien om op die manier hun balans in te krimpen. Praktisch betent dit dat zij minder krediet zullen uitlenen om per saldo een kleinere balans te krijgen; ook op die manier zorgen zij ervoor dat zij beter gekapitaliseerd zijn. Met name dit laatste werkt averechts voor de noodzakelijke economische groei van de eurolanden (denk aan rooskleurige prognoses). Bovendien stimuleert een verhoging van de kapitaalsratio's banken, om binnen de zeer ruime regelgeving, creatieve constructies toe te passen met derde partijen die systeemrisico's juist opblazen.

3. Het noodfonds EFSF is met €440 miljard te klein
Het EFSF moet omwille van de geloofwaardigheid vergroot worden naar zo'n €2.000-2.500 miljard. De diverse technieken van de haute finance die voor de bancaire problemen in 2008 zorgden, worden juist nu door Europese regeringen aangegrepen als mogelijke constructies voor oplossingen. Sowieso geldt dat er geen ècht (en geleend) geld in het EFSF zit en veel van dit geld al is toegezegd aan Portugal, Ierland en Griekenland. Het bedrag bestaat echter uit garanties van Europese lidstaten dat zij eraan zullen bijdragen op het moment dat dit geld echt nodig is. Bijkomend probleem voor het EFSF zijn de kredietwaardigheid van de grootste donateurs van dit fonds. Dat zijn naast Duitsland, ook Spanje, Italië, en Frankrijk. Indien de ECB niet bijspringt in de secundaire markten voor in ieder geval Italië en Spanje (en binnenkort ook België en Frankrijk) dan moeten die landen opeens vanuit het noodfonds gefinancierd worden. Daardoor zullen zij niet kunnen aan het noodfonds bijdragen. Op het moment dat Frankrijk wegvalt, dan bestaat er geen noodfonds meer.  

4. Europa ontkent de besmetting van de kelanden van de eurozone; financiële markten zijn ervan in de ban
De Europese regeringsleiders lopen drie maanden achter op het nieuws. Aan de ene kant siert hen dat omdat zij zich niet laten schofferen of laten leiden door de wil van de markten, aan de andere kant zorgt de onrust voor een 'self-fulfilling prophecy' van afnemende investeringen en bestedingen, lagere economische groei e.d.. Europa heeft geen middelen om een Europese besmetting te voorkomen en ook geen middel om de symptomen ervan te maskeren. De ECB zou dat laatste kunnen bewerkstelligen, maar dat is het vijfde punt..

5. Europese verdragen verhinderen een bijdrage van de ECB
De Europese Centrale Bank mag onder geen beding de begrotingstekorten van landen of andere overheidsinstellingen door middel van vers geperste euro's financieren. Overheden mogen dat eigenlijk ook niet. Althans, voorafgaand aan de crisis werden de regels zo uitgelegd; tijdens en na de crisis wijzigde men slechts de interpretatie ervan. De ECB weigert desalniettemin te doen wat de Federal Reserve, de Bank of England en de Bank of Japan wel doen. Dat is gigantische hoeveelheden geld bij drukken om de nieuwe staatsschulden te financieren. Indien die centrale banken dat blijven doen en de ECB dat halsstarrig blijft weigeren, dan stijgt niet alleen goud, maar ook de euro. En een sterke euro is fnuikend voor de Europese export, m.n. de Duitse export. En van de Duitse economie hangt alles af. De stijging van de goudprijs heeft overigens voor Europa óók voordelen: de waarde van de Europese valutareserve stijgen met de goudprijs mee, ondanks de waardedaling van de beleggingen in 'buitenlands schuldpapier' (Amerikaans, Japans en Brits schuldpapier, alsook de Special Drawing Rights van het IMF).

6. Europa is politiek verdeeld
De geplande vergadering van de ministers van Financiën van de eurozone werd dinsdag tot een ieders verbazing en zonder duidelijke redenen afgelast. Het is zo af en toe één grote gênante poppenkast aan het worden, helemaal gezien de Britse en Italiaanse soap van de afgelopen dagen. Zo werd David Cameron op de eurotop afgelopen weekend door Nikolas Sarkozy “vriendelijk” verzocht een Europese bijdrage te leveren door zijn mond te houden, en lapte Silvio Berlusconi weer eens een afspraak aan de Italiaanse laars. Vorige week bleek Italië op de toegezegging/belofte te zijn teruggekomen voor wat betreft de dubbele Italiaanse bezetting in het bestuur van de ECB. De Italiaan Lorenzo Bini Smaghi weigert na de opvolging door Mario Draghi van Jean-Claude Trichet, af te treden als bestuurder bij de ECB. Hierdoor Italië heeft twee leden en Frankrijk géén. Bovendien ligt Berlusconi momenteel in eigen land ook nog eens zwaar onder vuur omdat coalitiepartij Lega Nord zijn vertrek zou eisen. De Lega Nord is fel gekant tegen de Europese eis om de Italiaanse pensioengerechtigde leeftijd te verhogen naar 67 jaar in plaats van de 65 jaar nu.

Domino D-Day?
De dag dat Europa met een allesomvattende oplossing komt, is zeker niet woensdag 26 oktober 2011. De Europese leiders zullen gaan schermen met nieuwe besluiten waarbij gedaan wordt alsof er een definitieve oplossing is gevonden, maar de waarheid gebiedt te zeggen dat er geen enkele oplossing mogelijk is. Een financieel systeem op basis van onaflosbare schulden kan je niet met meer schulden oplossen en dat is de richting waarin men het nu zoekt. Dit weten Duitsland en Frankrijk ook wel, maar zolang zij dit niet beleidsmatig onderkennen, dan zijn definitieve oplossingen uitgesloten. Tot die tijd is het Europees pappen en nathouden en wachten totdat het elders misgaat voordat men het systeem verandert. Voor morgen betekent dit dat er waarschijnlijk een drietal besluiten worden geprensteerd. Allereerst wordt Griekenland een kwestie van 'damage control' en een vorm van verdere herstructurering. De herkapitalisatie van Europese banken komt neer op het 'verhullen van insolvabiliteit' en het 'beperken'  van de economische neergang. En als laatste zal er een besluit gepresenteerd worden voor de ophoging van het EFSF. Of het fonds (met een creatieve financiële fietspomp) opgeblazen wordt naar de €1.000 of €2.000 miljard is nog niet duidelijk, maar uiteindelijk geldt er dat excessieve private en publieke schulden alleen nog maar met de de geldpers gefinancierd kunnen worden. Op Domino D-Day zal het morgen niet uitdraaien, maar als die onvermijdelijke dag er uiteindelijk toch komt dan kan de politiek daar niets aan veranderen; dan rest alleen nog de ECB met haar geldpers.

Italië toch akkoord: Berlusconi stapt op (RTL-Z)

Best of the week: Schuld = vermogen (Lukas Daalder, IEX)

Zet die geldpers maar aan Mario, aldus Martin Wolf van de Financial Times..
Be bold, Mario, put out that fire (Martin Wolf, Financial Times)

Europe Opting For Discredited Tools to Solve Crisis (Spiegel)

Conclusive deal on euro zone crisis looks elusive (Reuters)

EU Banks Wa of Credit Drought Amid Push to Raise Capital (Bloomberg)

Europe Banks Clash With Policy Makers on Greek Rescue as Bond Losses Loom (Bloomberg)

Europe: Confusion and Uncertainty (Calculated Risk)

EU rescue plans hostage to raw politics (Telegraph)

Het volgende artikel is een must read. Matt Taibbi komt op voor de Occupy Wall Street beweging. De figuurlijke vuilnisbak aan kritiek die wordt uitgestort over demonstranten is veelal eenzijdig en legt met nadruk op de gebrekkige kennis en inzichten bij demonstranten. Maar maakt dat de protesten minder terecht? Taibbi somt de financiële misstanden op en concludeert: “Op Wall Street draait het niet om winnen, maar om vals spelen”. Dat is het motief voor de massale protesten en dat staat los van de inzichten of oplossingen van demonstranten. 

OWS's Beef: Wall Street Isn't Winning – It's Cheating (Matt Taibbi; Rolling Stone)

Thinking about the Abacus sign (Bronte Capital)

Malfeasant Central Bankers, Again (Cato Institute)

Tot slot, professor Bill Black die ingaat op wat er nodig is om een volgende crisis te voorkomen. Must see..

Merkel benadrukte dat Duitsland een historische verplichting heeft om de Europese eenwording die meer dan vijftig jaar vrede en stabiliteit heeft gebracht te beschermen. Volgens Merkel zijn de risico's van die Duitsland neemt met de verhoging van het Europese noodfonds acceptabel. Duitsland zal echter niet meer bijdragen dan de overeengekomen €211 miljard. Merkel kan vanavond bij de tweede euro-top in drie dagen met een duidelijk mandaat aanschuiven.

Zij zinspeelde op aanpassingen van EU-verdragen die ervoor moeten zorgen dat landen niet meer uitgeven dan er binnenkomt. Ook een Griekse herstructurering lijkt in het verschiet te liggen. Merkel liet doorschemeren dat Europese banken een grotere bijdrage zullen moeten leveren en meer moeten afschrijven op hun Griekse staatsobligaties. Merkel begon haar toespraak met de aanleiding waarmee de huidige Europese crisis mee is begonnen: de financiële implosie van de Amerikaanse huizenmarkt en het omvallen van Lehman Brothers.

Ontwikkeling goud- en zilverprijzen

Met een goudprijs die weer boven de $1700 is gekomen en een sterk gestegen zilverprijs neemt de belangstelling voor het edelmetaal toe, maar tegelijkertijd blijven sommige analisten nog van mening dat er sprake is van een bubbelvorming. Gerald Celente, die al in 2001 de bull market in goud voorzag, ziet echter nog geen reden om aan te nemen dat de goudprijs weer zal gaan kelderen. Hij volgt de prijsontwikkeling van het edelmetaal dagelijks sinds 1978 en heeft dus ook de crash van de goudprijs in 1980 meegemaakt. ''De situatie van toen lijkt absoluut niet op de huidige situatie, aldus de trendwatcher.''

''Toen de goudprijs begon te kelderen in 1980 waren de omstandigheden compleet anders. Ten eerste werd de rente verhoogd tot 18%, waardoor het opeens veel interessanter werd om gewoon cash aan te houden en het goud van de hand te doen. Nu staat de rente al heel lang op een extreem laag niveau, waardoor spaargeld op de bank bijna niets oplevert. Gecorrigeerd voor de inflatie is het rendement zelfs negatief, waardoor er weinig reden is om nog veel geld op een bankrekening te parkeren. Ten tweede was de markt voor goud toen was kleiner, omdat veel landen achter het ijzeren gordijn nog te maken hadden met een communistisch systeem dat geen ruimte liet voor privaat bezit van goud en zilver. Inmiddels is de markt voor het edelmetaal geglobaliseerd en hebben veel meer mensen het welvaartsniveau bereikt waarop ze in staat zijn goud en zilver te accumuleren.''

Gerald Celente vindt het vermakelijk dat analisten die de bull market van goud niet zagen aankomen nu opeens doen alsof ze weten waar de prijs heen gaat. ''Ze hebben de bull market eerst een lange tijd niet waargenomen of genegeerd, maar weten nu wel opeens te melden dat de goudprijs de top nadert en dat instappen risicovol is.''

Europese schuldencrisis

Wat betreft de crisis in Europa is Celente ook duidelijk. ''Politici sturen continu nieuwe plannen en geruchten de wereld in, maar tot een echte oplossing voor de crisis komen ze niet. Alle plannen die nu worden bedacht sturen ons in dezelfde richting: namelijk die van de geldpersfinanciering. Of ze het nou gaat op een stimuleringsplan, een reddingspakket, het opkopen van obligaties of het herkapitaliseren van de banken, in alle gevallen wordt er nieuw geld in omloop gebracht (in de vorm van obligaties) dat het pyramidespel draaiende moet houden.'' Volgens Celente is er geen oplossing voorhanden en zal het uiteindelijk uitdraaien op een oorlog.

Ter illustratie haalt Gerald Celente er een recente krantenkop bij: 'Gaat Griekenland de volgende tranche van €11 miljard krijgen?'. ''Dat terwijl de Griekse overheid volgens de trendwatcher een schuld heeft die richting de €500 miljard gaat. Wat lost een tranche van €11 miljard dan op? Dit geld gaat rechtstreeks naar het afbetalen van de staatsschuld, het is gewoon geen houdbare oplossing. De banken die de Griekse obligaties in de boeken hebben kunnen niet zonder het geld, want als ze omvallen zou het complete geldsysteem in elkaar kunnen storten.''

''Fysiek goud en zilver wil je aanhouden''

Gerald Celente zegt geen goud en zilver te kopen om ermee te speculeren of te handelen, maar om het opzij te zetten voor zijn oude dag. ''Fysiek goud en zilver zijn tastbare bezittingen waar je niet gauw afstand van neemt. Als je een financiële tegenvaller krijgt kun je met een paar muisklikken geld overmaken naar een andere bankrekening, maar als je fysiek goud en zilver hebt wil je dat liever niet verkopen. Je bent meer gemotiveerd om zo lang mogelijk vast te houden aan het goud en zilver.''

''De echte crisis is dat de banken hun verlies niet willen nemen en dat ze er alles aan zullen doen om de politici en de bevolking erop aan te dringen om nog meer geld te geven'', aldus Celente.

Gerald Celente