Marketupdate

Categorie: Grondstoffen

  • Cacao kan we eens heel prijzig worden

    Deze bijdrage is afkomstig van Beurshalte

    Het is al een tijd bekend, dat de vraag naar cacao sneller stijgt dan het aanbod en dat er de komende jaren weleens een structureel tekort kan ontstaan. Misschien dat dit gevreesde tekort sneller werkelijkheid wordt dan gevreesd, omdat de berichten uit Ghana zonder meer verontrustend zijn. Ghana is na de Ivoorkust de grootste cacaoproducent in West Afrika. Uit dat deel van de wereld komt ongeveer 80% van alle cacao.

    Volgens de Cocoa Board (Cocobod) kan de oogst in Ghana dit jaar wel eens 15% lager uitvallen dan eerder gedacht. De belangrijkste oorzaken voor deze negatieve bijstelling zijn het slechte weer, ziektes maar ook grootschalige smokkel. Volgens de handel kan de tegenvaller wel eens veel groter blijken te zijn en kan het oplopen tot meer dan 30%. In eerste instantie had de Cocobod een oogst voorzien van ruim 1 miljoen ton. Daarmee zou het de slechtste oogst zijn sinds 2009.

    cacao-productie-ghana

    Productie cacao in Ghana

    De handelaren zijn tot deze wel zeer sombere conclusie gekomen, omdat Ghana nog steeds geen cacaobonen heeft geleverd, hoewel daar reeds lang voor betaald is. Het is voor Ghana de normale gang van zaken om de oogst op voorhand te verkopen, ook al staat die nog op het veld. Handelaren zijn bang, dat Ghana slechts ten dele kan leveren en dat de Cocobod misschien wel 200 000 ton teveel heeft verkocht. Geen enkele partij is er momenteel zeker van, dat ze de cacaobonen ook daadwerkelijk zal ontvangen. valuta-ghanaNatuurlijk is de huidige gang van zaken een klap voor het land zelf. Het land gaat gebukt onder grote financiële problemen, omdat inkomsten scherp teruglopen. Dat is niet alleen te wijten aan een mindere cacao-oogst, maar ook aan de lage olieprijs. Om die redenen heeft Standard & Poor’s de kredietwaardigheid van het land verlaagd naar B- en heeft Ghana bij het IMF moeten aankloppen voor hulp en bijstand om de economie te stabiliseren. Volgens ingewijden heeft het land de huidige problemen deels aan zichzelf te wijten. Afgelopen jaar was de Cocobod traag met het leveren van kunstmest en gewasbescherming aan de boeren. Aanhoudende regens spoelden die producten ook nog eens gewoon weg, waardoor het effect nihil was. Daarnaast was de Cocobod traag met het opkopen van de oogst van de boeren. Dat verleidde veel van die boeren ertoe om hun oogst naar de Ivoorkust te smokkelen. De scherpe koersdaling van de lokale valuta, de cedi, was voor veel boeren nog een extra aansporing om hun oogst naar het buurland te brengen. Uiteraard zijn ook de financiers ongerust over het uitblijven van de leveranties. Elk jaar verschaft een syndicaat een lening ter waarde van $ 1,5 - $ 2 miljard om zo de Cocobod in staat te stellen zijn werkzaamheden uit te voeren. In 2014 bedroeg de lening $ 1,7 miljard. De bankiers van onder meer Deutsche Bank, Natixis en Barclays volgen de ontwikkelingen op de voet. Het zal overigens niemand verbazen, dat de prijs van cacao in april naar het hoogste niveau in zeven maanden is gestegen en GBP 2090 per ton kostte.

    cacaoprijs

    Cacaoprijs

    Beleggers kunnen hun voordeel doen met deze aanhoudende onrust. De kans is groot, dat prijzen dan blijven stijgen. De grafiek laat zien, dat in 2011 de prijzen nog een stuk hoger lagen. Beleggen in commodities als cacao is geen sinecure. Er zijn onmiskenbaar risico’s aan verbonden. Wie toch in koffie wil beleggen, kan dan goed advies gebruiken. Desgewenst kan beurshalte.nl voor nuttig en professioneel advies zorgen. beurshalte-logoOver Beurshalte: Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!

  • GFMS: Groot tekort aan platina in 2014

    Deze bijdrage is mogelijk gemaakt door Goudstandaard

    Door omvangrijke stakingen in de platinamijnen van Zuid-Afrika kwam er vorig jaar veel minder platina op de markt, zo schrijft Thomson Reuters GFMS in haar Platinum & Palladium Survey 2014. Tegelijkertijd steeg de vraag naar platina, waardoor er onderaan de streep een tekort was van ongeveer een miljoen troy ounce. Dat is het grootste tekort op de platinamarkt sinds jaren.

    In 2014 was de totale vraag naar platina 7,28 miljoen troy ounce, terwijl het aanbod bleef steken op 6,27 miljoen troy ounce. Platina is een edelmetaal dat vooral gebruikt wordt in de auto-industrie en voor de productie van sieraden, maar de laatste jaren tonen ook steeds meer beleggers belangstelling voor dit metaal.

    platinum-supplydemand

    Wereldwijde vraag en aanbod platina (Bron: Thomson Reuters GFMS)

    Stakingen

    De productie van platina werd in 2014 grotendeels stilgelegd door stakingen in de platinamijnen van Zuid-Afrika. Als gevolg van deze stakingen, die 22 weken duurden, daalde de totale productie van de grootste platinaproducent ter wereld jaar van 4,29 miljoen troy ounce in 2013 naar 3,06 miljoen troy ounce. De weggevallen productie kon niet worden opgevangen door andere platina producerende landen.

    platinum-ingotRusland

    De platinaprijs steeg in de eerste helft van 2014 niet alleen door de stakingen in Zuid-Afrika, maar ook door de toenemende spanningen tussen Rusland en het ‘Westen’. Men vreesde een escalatie van de economische sancties, waardoor het aanbod van platina uit Rusland in gevaar zou kunnen komen. Deze vrees bleek uiteindelijk onterecht.

    Sterke dollar

    De platinaprijs bereikte in de zomer nog een niveau van bijna $1.500 per troy ounce, maar in het najaar werd alle koerswinst verspeeld door de sterke dollar. Vrijwel alle grondstoffen werden daardoor in de verkoop gedaan, waaronder ook platina. Het edelmetaal werd in een paar maanden tijd 20% goedkoper, want tegen het einde van 2014 stond de koers op ongeveer $1.200 per troy ounce.

    Beleggers kopen minder platina

    In 2014 kochten beleggers minder platina dan een jaar eerder. De vraag naar platina munten en platinabaren bleef weliswaar stabiel, maar de vraag naar aandelen van platina-ETF’s zakte terug naar het niveau van 2012. Desondanks bereikte het totaal beheerde vermogen van platina-ETF’s in de eerste helft van vorig jaar een record van 2,9 miljoen troy ounce. In een tijdsbestek van vijf jaar groeide de hoeveelheid platina in de kluizen van ETF’s van 800.000 naar meer dan 2,7 miljoen troy ounce.

    platinum-investment-demand

    Beleggers kochten in 2014 beduidend minder platina dan in 2013 (Bron: Thomson Reuters GFMS)

    platinum-etf-holdings

    Platina ETF’s zijn de afgelopen jaren sterk in populariteit gestegen (Bron: Thomson Reuters GFMS)

    Verwachting 2015

    In 2014 was de gemiddelde platinaprijs $1.388 per troy ounce, het laagste jaargemiddelde in zeven jaar tijd. In de eerste helft van het jaar lag de prijs ver boven dit gemiddelde, terwijl de prijs aan het einde van 2014 richting de $1.200 per troy ounce zakte. Analisten van Thomson Reuters GFMS verwachten voor dit jaar een gemiddelde prijs van $1.170 per troy ounce voor het edelmetaal, wat ongeveer 17% lager is dan de gemiddelde platinaprijs van 2014. De prijs blijft onder druk staan door herstel van de platinaproductie in Zuid-Afrika. Ook houdt de sterke dollar de prijzen van grondstoffen in dollars op een lager niveau.

    De vraag naar platina vanuit de auto-industrie zal volgens Thomson Reuters GFMS verder aantrekken, tot het hoogste niveau in zeven jaar. Een groeiende vraag naar auto’s in de VS en strengere regelgeving voor auto’s in groeimarkten als China en India zal de vraag naar platina een impuls geven. Platina wordt gebruikt voor katalysatoren die de uitstoot van schadelijke gassen verminderen.

    platinum-demand-by-sector

    Vraag naar platina per sector (Bron: Thomson Reuters GFMS)

  • Amerikanen blijven massaal olie oppompen

    Voor de Saoedi ‘s was het een uitgemaakte zaak aan het einde van 2014. OPEC zou ongeveer 30 miljoen vaten per dag blijven produceren, veel meer dan de markt nodig had. Daardoor zouden de prijzen gaan dalen en dat was precies wat de Saoedi’ s voor ogen hadden. Door deze lage prijzen zou een deel van de nieuwe Amerikaanse concurrentie het werken onmogelijk gemaakt worden. De kostprijs van een vat Amerikaanse schalie-olie zou ergens tussen $ 60 – $ 70 liggen. Als de olieprijs langdurig onder dat niveau zou duiken, dan moesten de Amerikanen wel stoppen met oppompen.

    olieproductieHet heeft er enkele weken naar uit gezien dat de Saoedi ‘s het gelijk aan hun zijde hadden. In februari steeg de prijs van een vat Brent olie weer tot boven $60 per vat. De Saoedische olieminister, Ali al-Maimi, sprak toen al enigszins triomfantelijk van een nieuwe prijsstabiliteit. Zijn gelijk leek bovendien bevestigd over berichten uit Texas en North Dakota, dat boortorens massaal stilvielen. Het kon dus niet anders, dan dat de olieproductie in de Verenigde Staten zou gaan dalen.

    Amerika blijft volop olie produceren

    In de praktijk ziet het er naar uit, dat de Saoedi ’s een misrekening hebben gemaakt. Volgens het Internationaal Energie Agentschap (IEA) is het correct, dat er steeds meer boortorens stil gezet worden. Aan het begin van maart waren er nog maar 866 boortorens actief, het kleinste aantal sinds 2011. Maar van een dalende productie is voorlopig geen sprake. De Amerikaanse productie blijft ook in 2015 nog stijgen. In zijn meest recente berekeningen komt het IEA tot een gemiddelde productie van maar liefst 12,56 miljoen vaten energie. De markt in de VS lijkt daarom letterlijk overvoerd te raken met olie. Volgens de Amerikaanse Energy Information active-oil-drillsAdministration zijn de Amerikaanse olievoorraden voor de negende week op rij gestegen en bedragen ze nu 448,9 miljoen vaten. Nog nooit waren de olievoorraden zo hoog. In Cushing, het belangrijke overslagpunt voor olie in Oklahoma liggen nu 51,5 miljoen vaten opgeslagen. De totale capaciteit bedraagt 70,8 miljoen vaten. De angst begint te groeien, dat nog voor mei Cushing ‘vol’ zal zijn. En niet alleen Cushing dreigt ‘vol’ te lopen, maar ook de overige opslagcentra kunnen het aanbod nog maar amper aan. Ongeveer 70% van de beschikbare opslagcapaciteit op land is nu gevuld. Als voorraden nog verder oplopen, dan moeten de prijzen wel fors omlaag. Sommige partijen voorzien een forse prijsval tot ver onder $ 40 per vat. Als dat gebeurt, dan zal de productie in de VS pas daadwerkelijk terug gaan lopen. Een man als Alan Greenspan, oud-centraal bankier, verwacht wel een hernieuwde prijsdaling van een vat West Texas Intermediate (WTI), maar geen prijsval. De VS blijven naar zijn mening nog lang heel veel olie oppompen.

    brent-oil-price

    Niet alleen de Amerikanen blijven hun productie opvoeren, ook OPEC doet hetzelfde. De lidstaten pompen nu al negen maanden op rij meer dan 30 miljoen vaten op. Dat getal kan komende maanden nog gaan groeien. Het gerucht gaat, dat Iran vooruitlopend op een opheffen van de sancties zijn olie tegen concurrerende prijzen aanbiedt bij vooral Aziatische partijen. Als dat waar is, dan zal de prijsdruk op de prijs van een vat Brent alleen maar toenemen. Ook hier zullen prijzen eerder gaan dalen dan verder herstellen. Cor Wijtvliet Cor WijtvlietOver Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD). Meer informatie:

  • Tekort aan platina houdt aan in 2015

    platinum-ingotDe markt voor platina zal ook in 2015 te kampen hebben met een tekort, zo schrijft het World Platinum Investment Council (WPIC) in haar nieuwste kwartaalrapport. De productie van platinamijnen zal dit jaar beduidend hoger liggen dan in 2014, maar tegelijkertijd neemt ook de industriële vraag naar het edelmetaal toe. Dat betekent dat 2015 het derde jaar op rij is waarin de vraag naar platina groter is dan het aanbod.

    De onbalans werd in 2013 veroorzaakt door een grote vraag naar platina via exchange-traded funds en in 2014 door een staking van vijf maanden in de platinamijnen van Zuid-Afrika. Daardoor zijn de bovengrondse voorraden van platina sinds 2012 gekrompen van 4,14 naar 2,77 miljoen troy ounce. Het tekort voor dit jaar wordt geschat op 235.000 troy ounce, waardoor de bovengrondse platinavoorraden verder zullen krimpen tot 2,53 miljoen troy ounce tegen het einde van dit jaar.

    Productie platina herstelt in 2015

    Dit jaar voorziet het WPIC een hogere productie van platina dan vorig jaar, mits grote stakingen in de mijnen uitblijven. De grootste producent van dit edelmetaal is Zuid-Afrika met een aandeel van bijna 70% in de wereldwijde productie. De nummers twee en drie zijn Zimbabwe en Rusland, die gezamenlijk ongeveer 20% van de wereldwijde productie voor hun rekening nemen. Door de stakingen in 2014 in Zuid-Afrika het vorig jaar viel de productie daar veel lager uit, met een wereldwijd tekort tot gevolg.

    mining-supply-platinum

    Wereldwijde aanbod van platina komt uit een klein aantal landen (Bron: WPIC)

    platina-demand-2013-2014

    De vraag naar platina in 2013 en 2014 uitgesplitst naar categorie (Bron: WPIC)

  • $200 miljard aan olieprojecten afgeblazen door lage olieprijs

    De afgelopen drie maanden is er wereldwijd voor ongeveer $200 miljard aan investeringen in de oliesector geannuleerd, zo bericht Gulf News. De reden ligt voor de hand, want door de daling van de olieprijs zijn veel projecten simpelweg niet rendabel meer voor oliemaatschappijen en hun investeerders. Vooral in de VS is het effect van de dalende olieprijs goed te merken. Olie-expert Christophe de Mahieu verklaarde tegenover Gulf News dat het aantal booractiviteiten daar ‘als een baksteen gevallen is’. Door de negatieve cashflow situatie zijn veel boorplatformen reeds stilgelegd.

    us-oil-rig-countKosten besparen

    Christophe de Mahieu heeft meer dan 25 jaar ervaring in de oliesector en is al meer dan tien jaar adviseur voor grote olieproducenten in het Midden-Oosten. Ook is hij manager geweest bij Exxon Corporation. In een gesprek met Gulf News zei hij dat het heel moeilijk te voorspellen is waar de olieprijs de komende zes maanden naar toe zal bewegen. Omdat het niet uit te sluiten is dat de olieprijs nog langdurig laag blijft ligt er veel druk op olieproducerende bedrijven om hun kostprijs omlaag te brengen. “Vooral kleine en middelgrote producenten zullen vaker moeten samenwerken”, aldus de Mahieu.

    Door de daling van de olieprijs hebben veel olieproducerende bedrijven al gesneden in hun personeelsbestand. De operationele kosten in de sector zijn al met 10 tot 15 procent omlaag gebracht door personeel te ontslaan. “Dit gebeurt nu overal ter wereld bij olieproducenten en dienstverlenende bedrijven in de oliesector”, aldus de expert.

    Daling olieprijs

    Sinds de zomer van vorig jaar is de olieprijs meer dan gehalveerd, van een piek van $115 per vat in juni 2014 naar ongeveer $50 afgelopen maand. Een zwakke vraag en toenemende productie van niet-OPEC landen is de oorzaak van de extreme prijsdaling. Ondanks de wens van Iran en Venezuela om de productie terug te schroeven (en daarmee de prijs hoog te houden) hebben de twee grootste olieproducenten ter wereld, Saudi-Arabië en Rusland, besloten hun productie niet te verlagen. Beide landen willen olie niet langer gebruiken als politiek instrument en ook willen beide landen geen marktaandeel verliezen. "Ik denk dat het beleid van de OPEC is om de markt te laten balanceren op basis van vraag en aanbod. Ze [de OPEC-landen] willen geen marktaandeel weggeven", aldus de Mahieu. Lees ook:

    oil-production

    $200 miljard aan olieprojecten afgeblazen door lage olieprijs

  • De prijs van een vat olie

    vaten-olieIn een halfjaar tijd is de prijs van een vat olie nagenoeg gehalveerd en slingert momenteel zo rond het niveau van $ 50 per vat. De forse prijsdaling is groot nieuws, want de olieprijs bepaalt mede het welzijn van de wereldeconomie. Sinds 1970 is elke recessie voorafgegaan door een meer dan forse prijsstijging. Het omgekeerde is ook waar. Een forse verlaging van het prijspijl voor een periode van tenminste zes maanden mondde uit in een versnelling van de groei.

    Betekent de huidige daling naar een niveau van $50, dat dit voorlopig het nieuwe plafond is? Of is het opnieuw de bodem van het dal en gaat de prijs opnieuw opkrabbelen naar een niveau tussen $75 en $100? De meesta analisten geloven in het laatste scenario. Gelet op de geschiedenis is het echter zeer wel mogelijk, dat het huidig niveau van $ 50 het nieuwe plafond blijkt te zijn. De opstelling van de analisten is niet zo vreemd. Tussen 1974 – 1985 en tussen 1998 en 2005 fluctueerde de prijs van een vat olie tussen $50 en $120. In de jaren 1986 – 2004 was dat tussen $20 en $50. In de tussenliggende jaren zag OPEC zijn monopoliepositie gedwarsboomd door de snelle productie van bijvoorbeeld Noordzeeolie. Daardoor kon de prijs snel omlaag. Aan die gezonde competitieve omgeving kwam in 2005 een einde, omdat de snelgroeiende vraag uit China voor krapte op de markt zorgde. Dat gaf Saoedi-Arabië de gelegenheid de prijsteugels weer aan te trekken.

    real-price-oil

    Olieprijs gecorrigeerd voor inflatie

    Concurrentie op de oliemarkt

    De oliemarkt is derhalve in de afgelopen decennia afwisselend gedomineerd door echte concurrentie en een ouderwets monopolie. Waar in de dagen van weleer OPEC en met name Saoedi-Arabië een pur sang monopolist was, zien we nu het omgekeerde. De Saoedi’s werpen zich op als representanten van de concurrentie. De Texaanse olieboeren daarentegen smeken OPEC bijna om weer als monopolist te gaan functioneren. Liever zien ze de Saoedi's weer hun traditionele rol spelen van holding the balance. In tijden van overvloed moet dat land zijn productie beperken. Maar de Saoedi’s hebben goede argumenten om die rol niet meer te willen spelen. Door de eigen productie te beperken en zodoende de prijs hoog te houden, gaven ze de olieboeren uit Texas de gelegenheid om de eigen productiecapaciteit fors uit te breiden. Het deerde niet, dat die prouctiekosten hoog waren. De prijs was dat ook. oilprice-dropIn de zomer van 2014 zijn een aantal landen binnen OPEC tot de conclusie gekomen, dat hun oude strategie niet meer werkte. Sterker nog, ze werden er zelf slachtoffer van. Door zich beperkingen op de te leggen, gaven ze de Verenigde Satten gelegenheid zich te ontwikkelen tot een nieuwe oliegrootmacht. Het antwoord van OPEC op deze nieuw uitdaging is om de prijzen te laten schommelen in de hoop dat ze zo laag worden, dat het voor Texas niet aantrekkelijk meer is om nog olie op te pompen. De productiekosten van schalie-olie liggen aanmerkelijk hoger dan die van een aantal OPEC leden. Daardoor zal schalie-olie en niet de olie van OPEC voortaan de rol van holding the balance gaan spelen. Stijgt de prijs teveel dan kunnen de Texanen heel eenvoudig hun productie weer gaan opstarten.

    Verenigde Staten

    De wetenschap, dat de Verenigde Staten even gemakkelijk hun olieproductie kunnen verlagen als verhogen dwingt OPEC om op volle toeren te blijven produceren. Dat betekent echter ook, dat de kosten voor een vat olie in Oklohoma of in Texas de bovenkant van de olieprijs gaat vormen. Die ligt gemiddeld op of net onder $50. De bodemprijs zal in dit scenario $20 bedragen. Dat zijn onder normale omstandigheden de kosten voor een vat conventionele olie! Cor Wijtvliet Bron: Anatole Kaletsky, a new ceiling for oilprices. Project-syndicate, January 14 2015 Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD). Meer informatie:

  • De dure dollar duwt grondstoffen omlaag

    Het afgelopen jaar heeft niet goed uitgepakt voor grondstoffen. Niet alleen is de prijs van olie sterk gedaald, maar ook die van grondstoffen als ijzer, goud, katoen en sojabonen. De daling treft zoveel grondstoffen dat het onzin is te denken dat het te wijten is aan sector gebonden factoren. Het kan niet anders of macro-economische factoren moeten een rol spelen.

    Het ligt voor de hand om deflatie of in ieder geval de extreem lage inflatie als schuldige aan te wijzen. Maar dat klopt toch niet. Grondstoffen dalen ook ten opzichte van het algehele prijspeil. Met andere woorden, ze dalen in reële termen. Een tweede mogelijke schuldige is uiteraard de wereldwijde economische malaise. In veel delen van de wereld regent het neerwaartse bijstellingen van de groeiverwachting. De enige uitzondering op deze regel zijn de Verenigde Staten. In dit land lijkt de groei stevig genesteld. Het doet dan ook vreemd aan, dat juist in de VS de grondstoffen het hardst gedaald zijn in prijs. Maar een index als de Commodity Price index is echter gestegen. Omgerekend in dollars is die index echter wel gedaald.

    grondstoffenEr is daarmee een monetaire factor in het spel. Monetair beleid speelt onmiskenbaar een rol bij het tot stand komen van de prijs van grondstoffen. Zoveel wijst de geschiedenis uit. Dalende rentevoeten gaan meestal gepaard met een stijging van de prijs voor grondstoffen. Een stijging van de rente, zoals in de jaren tachtig gebeurde, liet de prijs ineen klappen. Als de Fed geld bijdrukt, stroomt een deel van dat geld naar grondstoffen en dus stijgen de prijzen. Maar welk mechanisme schuilt achter deze vaststelling? Een stijgende rente verlaagt de prijs van grondstoffen, omdat het voor producenten aantrekkelijker en goedkoper is grondstoffen vandaag naar boven te halen of op te pompen in plaats van morgen. Tegelijkertijd hebben producenten weinig trek om grote voorraden aan te leggen. Dat kost alleen maar meer en meer. De portfoliomanagers dragen ook hun steentje bij aan de prijsdaling door massaal uit grondstoffen te stappen en in staatsobligaties te gaan. De laatste factor is de wisselkoers. Een hogere rente maakt de lokale valuta duurder ten opzichte van concurrerende valuta’s. Natuurlijk is de rente in 2014 nog niet verhoogd, maar speculanten lopen er wel massaal op vooruit dat zulks in 2015 zeker wel geschiedt.

    grondstoffenindex

    Grondstoffenprijzen scherp gedaald samen met olie

    dollarindex

    De dollar wordt alsmaar sterker

    Het is duidelijk, dat het wisselkoersverhaal al een rol speelt. Het ziet ernaar uit, dat de Fed verder gaat verkrappen door de rente te verhogen. Tegelijkertijd maken de ECB en de Bank van Japan aanstalten om monetair te gaan verruimen. Dus stijgt de dollar in waarde ten opzichte van de yen en de euro. En dus kan het gebeuren, dat grondstoffen genoteerd in dollars in prijs dalen, maar genoteerd in yen in prijs stijgen! Cor Wijtvliet Bron: Jeffrey Frankel, why are commodity prices falling? Project-syndicate, December 15 2014 Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD). Meer informatie:

  • Tekorten platina houden voorlopig aan

    De platinamarkt kende dit jaar een tekort van 885.000 troy ounce en zal ook de komende twee jaar te maken hebben met een onbalans tussen vraag en aanbod. Dat schrijven marktanalisten in een rapport van het nieuwe World Platinum Investment Council (WPIC). Deze belangengroep voor de platina-industrie werd onlangs door zes verschillende platinamijnen opgericht met als doel (institutionele) beleggers te informeren over de laatste ontwikkelingen op de platinamarkt.

    Het tekort van 885.000 troy ounce aan platina heeft slechts een beperkte impuls gegeven aan de platinaprijs, wat volgens onderzoekers te maken heeft met de afbouw van bovengrondse voorraden. Volgens marktanalisten is de bovengrondse voorraad platina door de onbalans tussen vraag en aanbod gedaald van 4,14 miljoen troy ounce in 2012 naar 2,56 miljoen troy ounce nu.

    De problemen zitten vooral aan de aanbodzijde van de markt, want als gevolg van stakingen in de platinamijnen van Zuid-Afrika lag een groot deel van de wereldwijde productie enige maanden stil.

    tekort-platina-verwacht

    Tekort aan platina houdt aan door maandenlange stakingen in Zuid-Afrika

  • Subsidie doodsteek katoenprijs

    Katoen is een belangrijk landbouwproduct. Alleen al in Afrika bezuiden de Sahara zijn ongeveer 15 miljoen mensen economisch en financieel rechtstreeks afhankelijk van katoen. In een land als Zambia is ongeveer 21% van de bevolking op de een of andere manier afhankelijk van katoen. Maar niet alleen in de opkomende markten weegt het belang van katoen zwaar, ook in Texas doet het dat. In die staat is dit verreweg het belangrijkste landbouwproduct.

    De 18.000 katoenboeren in de VS, maar zeker die in de opkomende markten gaan hele moeilijke jaren tegemoet. Dat is te wijten aan een combinatie van zeer overvloedige oogsten en ernstige marktverstoringen. Daardoor is de prijs tot onder een niveau van $ 0,60 per pond gezakt. Zo laag is de prijs sinds 2009 niet meer geweest. De belangrijkste bron van al het kwaad is China. Sinds 2010 kocht de overheid de katoenoogst van het land op tegen gegarandeerde prijzen, die boven de marktprijs lagen. Het resultaat was, dat afnemers hun heil buiten de landsgrenzen zochten en dat de voorraadschuren uitpuilden. Ongeveer 60% van de hele wereldvoorraad aan katoen ligt in de Chinese schuren. Deze politiek is in de praktijk een heilloze weg en financieel een bodemloze put gebleken, waar de Chinezen afscheid van hebben genomen. Ze proberen echter wel die enorme voorraden tegen afbraakprijzen op de internationale markten te dumpen en met succes. Chinese boeren blijven echter subsidies ontvangen om ernstige schommelingen in hun inkomen te voorkomen. De Chinese marktverstoring blijft met andere woorden gewoon doorgaan, maar waarschijnlijk iets minder heftig dan nu het geval is.

    katoenveldSubsidies verstoren de markt

    China is echter niet het enige land, dat zijn katoenboeren met subsidies knuffelt. Het gebeurt op veel plaatsen in de wereld. Volgens the International Cotton Advisory Committee (ICAC) verstrekten overheden wereldwijd afgelopen oogstjaar ongeveer $ 6,5 miljard aan de katoenboeren. Hierdoor is katoen naast suiker, melk en rijst het hoogst gesubsidieerde gewas ter wereld. Daarbij doen zich soms vreemde zaken voor. In Texas ontvangen boeren katoensubsidie zonder zelfs maar het gewas te verbouwen. Ondanks een afbouw van de subsidies mogen de genoemde 18.000 boeren gezamenlijk $ 453 miljoen per jaar opstrijken. Hierdoor is de Texaanse boer oneindig veel beter af dan zijn collega in Zambia die helemaal niets ontvangt. Het ICAC maar ook de Wereldbank is geen tegenstander van inkomenssteun aan de zwakste schakel in de supply chain, de boer. Het nadeel is echter, dat marktverstoringen aan de orde van katoenprijsde dag blijven, waardoor boeren nog jarenlang afbraakprijzen voor hun product betaald krijgen. Dat dreigt nu ook weer nu ook landen als India en Pakistan hun boeren grootschalig inkomenssteun beloven als de prijs nog lang te laag blijft. Als dat gebeurt, dan zal de prijs eerder nog verder dalen dan omhoog gaan. Over een periode van 25 jaar blijkt een prijs van $ 0,40 per pond de bodem van het prijsdal te zijn. Gemiddeld genomen beweegt de prijs van katoen zich in die periode in een bandbreedte van $ 0,40 - $ 0,80 per pond. De jaren 2010 en 2011 vormen de bekende uitzondering op de regel! Het is maar dat u het weet, beleggers! Cor Wijtvliet Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD). Meer informatie:

  • Prijzenoorlog op de oliemarkt

    Donderdag 27 november besloot OPEC zijn dagelijkse productie van meer dan 30 miljoen vaten niet te verminderen, ondanks een prijsdaling van bijna 30% in de weken en maanden daarvoor. Volgens Ali Al-Naimi, de olieminister van Saoedi Arabië, was de belangrijkste reden om de productie niet te verlagen de alsmaar groeiende productie van schalieolie in de Verenigde Staten. Door de productie niet te verlagen heeft OPEC het startschot gegeven voor een heuse prijzenoorlog waarvan de uitkomst zich moeilijk laat voorspellen. Een eerste conclusie valt echter al te trekken. De prijs voor een vat olie zal voorlopig blijven dalen en het mag niemand verbazen als op korte termijn de barrière van $60 neerwaarts doorbroken wordt. Dat zal zeker gebeuren als de Amerikaanse producenten hun claim kunnen waarmaken, dat het leeuwendeel van de gewonnen nog steeds winstgevend is bij een prijs van $42 per vat.

    opec-announcement

    Schalie-olie

    Als die claim waar blijkt te zijn, dan kan de prijs voorlopig omlaag blijven gaan en zullen vooral de leden van OPEC heel wat pijn moeten verdragen voordat ze de Amerikanen op de knieën krijgen. Het doel van de prijzenoorlog is immers een deel van de schalieproductie prijstechnisch onmogelijk te maken. Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hebben landen als Venezuela, Iran, Nigeria, maar ook Rusland enorm veel financieel nadeel van de huidige prijsval. Een land als Iran heeft een prijs van $136 per vat nodig om zijn financiële en economische doelstellingen te verwezenlijken. Een sterke bevolkingsgroei en een eenzijdige economie dwingen het regime bovendien om hoge bedragen aan de bevolking te betalen om grootschalige onrust te voorkomen. Hetzelfde geldt voor een land als Venezuela, dat $120 per vat nodig heeft om de eigen bevolking rustig te houden. Ondanks de hoge opbrengsten van de olie, zijn in dat land de tekorten aan alledaagse goederen gegroeid. Een torenhoge inflatie eet bovendien de koopkracht op.

    oilprice-wti

    Olieprijs daalde tot onder de $70 per vat

    Rusland

    oil-break-even-budgetEen bijzonder slachtoffer van de prijzenoorlog kan wel eens Rusland worden. Dat land leunt wel heel zwaar op de inkomsten uit de olie-industrie. Ongeveer 68% van alle exportinkomsten is afkomstig uit die sector en ongeveer 50% van het federale budget is te danken aan olie-inkomsten. Het opdrogen van de oliedollars komt op een uiterst ongelegen moment. De westerse sancties beginnen immers meer en meer pijn te doen. Rusland heeft de afgelopen maanden $90 miljard gespendeerd om de val van de roebel te stuiten, maar tevergeefs! De roebel is sinds het begin van die sancties met maar liefst 35% in waarde gedaald. De Russen hebben slechte herinneringen aan een te lage olieprijs. Nog in de jaren negentig van de vorige eeuw moest de bevolking de treurige gevolgen van een default ondergaan.

    russian-export-oilgas

    Rusland haalt een belangrijk deel van inkomsten uit olie en gas

    De winnaar van de prijzenoorlog is in de eerste plaats de Amerikaanse consument, die zij koopkracht ziet stijgen, omdat ze minder voor en volle tank hoeven af te rekenen. Maar zij profiteren niet alleen. Volgens de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) levert een prijsdaling van $20 per vat na twee jaar een extra groei op van 0,4%. Het heeft eveneens een drukkende werking op de inflatie. Zodoende is er absoluut geen reden meer om de rente te verhogen. Goedkope olie zou bovendien een licht stimulerende werking kunnen hebben op de consumentenbestedingen. Hogere bestedingen zouden weer de economie kunnen stimuleren. Cor Wijtvliet Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD). Meer informatie:

  • Prijs grondstoffen naar laagste niveau in vijf jaar

    Prijs grondstoffen naar laagste niveau in vijf jaar

    De prijzen van grondstoffen zakten naar het laagste niveau in vijf jaar, nadat de OPEC bekendmaakte de olieproductie niet terug te schroeven. Door een structurele overproductie in de oliemarkt staat de prijs al enige maanden onder druk. Donderdag besloot de OPEC de olieproductie niet te verlagen, waardoor de prijs van het zwarte goud 6,7% onderuit ging tot minder dan $70 per vat WTI.

    De Bloomberg Commodity Index van 22 verschillende soorten ruwe grondstoffen zakte gisteren met 2,1% naar 115,0054, het laagste niveau sinds juli 2009. De grondstoffenprijzen dalen al vier jaar op rij door de wereldwijde groeivertraging. Beleggers die dachten dat grondstoffen een veilige keuze waren omdat het tastbare bezittingen zijn heeft de afgelopen jaren niet veel plezier aan deze belegging gehad.

    Silhouette three oil pumps

    Lagere olieprijs drukt prijs grondstoffen omlaag