Marketupdate

Tag: aardgas

  • Amerikaans wetsvoorstel moet Europa minder afhankelijk maken van Russisch gas

    Amerikaans wetsvoorstel moet Europa minder afhankelijk maken van Russisch gas

    De Amerikaanse senatoren Chris Murphy en Ron Johnson hebben onlangs een nieuw wetsvoorstel gedaan om de Europese afhankelijkheid van energiebronnen uit Rusland terug te dringen. In de ‘European Energy Security and Diversification Act’ vragen de twee senatoren om meer financiële middelen en instrumenten om nieuwe energieprojecten in Europa op te starten.

    Volgens de twee senatoren misbruikt Rusland haar dominante positie op de energiemarkt. Ze verdenken Rusland van praktijken als omkoping, corruptie en propaganda om Westerse instituten te ondermijnen en regeringen te installeren die niet in staat zijn weerstand te bieden tegen de Russische president Poetin.

    Investering in Europese energie-infrastructuur

    Met het nieuwe wetsvoorstel doen de senatoren een beroep op de regering om $1 miljard vrij te maken voor investeringen in de energie-infrastructuur van Europa. Dat geld zal onder meer gebruikt moeten worden voor nieuwe terminals voor vloeibaar aardgas (LNG), opslagtanks en nieuwe pijpleidingen en knooppunten voor het Europese aardgasnetwerk. Daarnaast zou er $5 miljoen per jaar moeten worden uitgetrokken voor onderzoek naar de economische haalbaarheid van deze projecten.

    Dit is wat de twee senatoren zeggen over hun wetsvoorstel, de European Energy Security and Diversification Act.

    “Corruptie, omkoping, propaganda, illegale invasies – het Kremlin doet er alles aan om macht te krijgen over landen in hun periferie. We hebben terecht miljarden geïnvesteerd om de militaire verdediging in Oost-Europa te ondersteunen, maar laten we ook de even gevaarlijke implicaties van Ruslands energie-wurggreep in Europa niet vergeten. Vladimir Poetin komt met veel dingen weg, omdat Europa voor zijn energie zoveel op Rusland vertrouwt. Door onze bondgenoten te helpen bij het veiligstellen van nieuwe energiebronnen en bij te dragen aan strategisch belangrijke projecten, kunnen we Poetin’s greep op Europa verbreken en banen scheppen hier in de VS.” – Chris Murphy

    “Rusland heeft de middelen om politiek gedrag af te dwingen in landen die afhankelijk zijn van zijn energie. En ze heeft laten zien dat ze ook bereid is om dat te doen. Dits wetsvoorstel machtigt de USTDA en andere agentschappen om de VS te ondersteunen met investeringen in de particuliere sector in strategisch belangrijke energieprojecten in Midden- en Oost-Europa. Het ondersteunt de Amerikaanse veiligheidsbelangen door het bevorderen van verhoogde energiezekerheid en marktdiversificatie in Europa.” – Ron Johnson.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Documentaire: Nord Stream 2

    Het Russische Gazprom werkt samen met vijf Europese energiebedrijven aan een tweede pijpleiding voor aardgas door de Oostzee. Als deze tweede Nord Stream pijpleiding gereed is kan Rusland maximaal 110 miljard kubieke meter aardgas per jaar rechtstreeks via Duitsland naar Europa exporteren, genoeg om te voorzien in de de totale vraag van Frankrijk, Nederland en Polen bij elkaar opgeteld.

    Door de aanleg van de Nord Stream 2 krijgt Europa toegang tot meer goedkoop aardgas uit Rusland, wat voordelen biedt voor zowel consumenten als bedrijven. Door een toenemende vraag naar aardgas en een daling van productie binnen Europa zien Gazprom en vijf Europese energiebedrijven (Shell, Wintershall, Uniper, Engie en OMV) kansen om een tweede pijpleiding te bouwen.

    Nord Stream 2

    De economische meerwaarde van de aanleg van een tweede pijpleiding is evident, maar politiek gezien ligt het project gevoelig. Critici menen dat Europa op die manier te afhankelijk wordt van aardgas uit Rusland, waardoor de machtsverhouding tussen Europa en Rusland kan veranderen. Tegelijkertijd vrezen de landen waar nu nog veel Russisch gas doorheen stroomt, zoals Polen en Oekraïne, minder inkomsten en minder energiezekerheid als de Nord Stream 2 in gebruik wordt genomen.

    Deutsche Welle maakte een documentaire over de Nord Stream 2 en de economische en politieke gevolgen van dit project.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Tillerson: “Nord Stream 2 bedreigt Europese energieveiligheid”

    De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson heeft zich openlijk uitgesproken tegen de aanleg van de Nord Stream 2 pijpleiding, omdat Europa daarmee nog afhankelijker wordt van aardgas uit Rusland. In een bijeenkomst met de Poolse minister van Buitenlandse Zaken in Warschau zei Tillerson daar het volgende over:

    “Net als Polen is ook de Verenigde Staten tegen de Nord Stream 2 pijpleiding. We zien het als een ondermijning van de algemene energieveiligheid en stabiliteit van Europa en het geeft Rusland nog een instrument om energie als een politiek wapen te gebruiken.”

    De positie van de Verenigde Staten ten aanzien van dit onderwerp was al bekend, aangezien de Amerikaanse sancties tegen Rusland die sinds vorig jaar van kracht zijn zich specifiek richten op de energiesector. Maar tot op heden heeft de regering in Washington zich nog niet zo duidelijk uitgesproken tegen de aanleg van de Nord Stream 2.

    Nord Stream 2

    De Nord Stream 2 is een nieuwe pijpleiding van Rusland naar Duitsland met een capaciteit van 55 miljard kubieke meter aardgas per jaar. Het is een gezamenlijk project van het Russische Gazprom (50%) met het Duitse Wintershall en Uniper, het Oostenrijkse OMV, het Nederlands-Britse Shell en het Franse Engie (ieder voor 10%). Deze energiebedrijven investeren samen miljarden in de bouw van deze pijpleiding, waarmee Europa meer goedkoop aardgas uit Rusland kan importeren.

    De Verenigde Staten vrezen dat Rusland met de aanleg van een tweede pijpleiding meer politieke macht kan uitoefenen op Europa en dat de Verenigde Staten buitenspel worden gezet op de Europese energiemarkt. Om dat te voorkomen bracht Trump vorig jaar een bezoek aan Polen, waar hij de bondgenoten in het oosten van Europa aanspoorde om Amerikaanse schaliegas te kopen.

    In dit nieuwe Amerikaanse energiebeleid speelt Polen een belangrijke rol, omdat dit land het centrale verdeelpunt moet worden voor het vloeibare aardgas uit de Verenigde Staten. Vanuit Polen wordt LNG weer omgezet naar aardgas dat via pijpleidingen naar andere centraal-Europese landen geëxporteerd kan worden.

    Hoe afhankelijk is Europa?

    Europese regeringsleiders zijn zich bewust van deze geopolitieke dynamiek en hebben daarom afspraken gemaakt voor één interne energiemarkt binnen de Europese Unie, die meer flexibiliteit biedt ten aanzien van de productie en levering van elektriciteit en aardgas. Dat leverde uiteindelijk het Third Energy Package op, een nieuwe overeenkomst waarmee het op termijn makkelijker wordt om aardgas uit andere landen te importeren.

    Volgens cijfers van olieproducent BP zijn Rusland (35%), Noorwegen (23%) en Algerije (10%) de belangrijkste externe leveranciers van aardgas voor de Europese Unie. Er is dus wel een grote afhankelijkheid van Rusland, maar tegelijkertijd heeft Europa ook voldoende mogelijkheden om aardgas uit andere landen te importeren.

    Vloeibaar aardgas kan immers over de hele wereld verscheept worden, terwijl Rusland zich met de aanleg van de tweede Nord Stream pijpleiding ook meer afhankelijk maakt van afnemers in Europa. Die afhankelijkheidsrelatie werkt dus twee kanten op. Dat verklaart ook waarom Rusland nieuwe gaspijpleidingen naar China aanlegt en waarom ze miljarden heeft geïnvesteerd in de aanleg van de Yamal LNG terminal. Via deze terminal kan Rusland grote hoeveelheden aardgas omzetten naar vloeibaar aardgas voor export naar de rest van de wereld.

    Deze bijdrage was afkomstig van Geotrendlines

  • Nord Stream 2: Game changer voor Europa?

    Rusland weet ondanks de Westerse economische sancties steeds meer aardgas naar Europa te exporteren. Zo haalde Gazprom vorig jaar voor het eerst in de geschiedenis een marktaandeel van 40% op de Europese gasmarkt. De verwachting is dat dat aandeel in de toekomst verder zal toenemen door de aanleg van de Nord Stream 2.

    Ondanks nieuwe Amerikaanse sancties tegen energiebedrijven die zaken doen met Rusland en Europese regels die de afhankelijkheid van Russisch gas moeten verkleinen is de realiteit dat Europese landen steeds meer aardgas uit het oosten importeren. Bijna alle landen in Europa kochten het afgelopen jaar meer gas van Gazprom, omdat de Europese productie daalt en de vraag naar deze vorm van energie juist toeneemt.

    Nord Stream 2

    Om aan de groeiende behoefte aan aardgas te voorzien bouwt Rusland samen met een aantal Europese energiebedrijven aan een tweede pijpleiding door de Oostzee, waarmee de totale transportcapaciteit van deze verbinding verdubbelt van 55 naar 110 miljard kubieke meter aardgas op jaarbasis. Als de bouw van deze tweede pijpleiding voorspoedig verloopt kan deze vanaf 2019 in gebruik worden genomen.

    De bestaande Nord Stream pijpleiding zit met 53,4 miljard kubieke meter al bijna tegen de maximale capaciteit aan. Dat verklaart ook waarom de Europese investeringspartners van Gazprom (Shell, Engie, OMV, Uniper en Wintershall) vaart zetten achter dit nieuwe energieproject.

    Route Nord Stream 2 pijpleiding (Bron: Gazprom)

    Rusland verovert Europese gasmarkt

    De Europese Commissie en bepaalde Europese landen hebben de afgelopen jaren kritiek geuit op de aanleg van een tweede Nord Stream pijpleiding. Een van de bezwaren is dat Europa door dit project nog afhankelijker wordt van aardgas uit Rusland, terwijl anderen vrezen dat Rusland de aanvoer van aardgas via Oekraïne zal afbouwen zodra de Nord Stream 2 gereed is. En dat betekent dat Oekraïne inkomsten voor de doorvoer van aardgas richting andere landen zal mislopen.

    Toch lijken de economische belangen van de grootste Europese economieën het te winnen van de strategische belangen, want als het aan Frankrijk en Duitsland ligt wordt deze nieuwe pijpleiding uitgezonderd van bepaalde Europese regels die voorschrijven dat alle aanvoerroutes onder Europees toezicht vallen.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Verenigd Koninkrijk haalt aardgas uit Rusland

    Verenigd Koninkrijk haalt aardgas uit Rusland

    Britse huishoudens worden deze winter verwarmd met aardgas uit Rusland, omdat de belangrijkste pijpleiding tussen het Verenigd Koninkrijk en het Europese vasteland vanwege onderhoudswerkzaamheden enige tijd buiten gebruik is. Een opvallende ontwikkeling, omdat het aardgas uit Rusland afkomstig is van een project dat onder de nieuwe Amerikaanse sancties valt.

    De eerste tanker met vloeibaar aardgas is afkomstig van het Yamal project, dat eerder deze maand werd geopend door de Russische president Poetin. Aanvankelijk zou deze tanker met vloeibaar aardgas richting Azië gaan, maar door de hoge nood in het Verenigd Koninkrijk zal het schip haar lading naar de Britse Isle of Grain importterminal bij Kent brengen.

    Russisch aardgas

    De Britse regering heeft de afgelopen jaren meerdere malen hard uitgehaald naar Rusland. Onlangs nog beschuldigde de Britse premier Theresa May de Russen van inmenging in buitenlandse verkiezingen en van het verspreiden van valse nieuwsberichten, wat ze ‘gewapende informatie’ noemde.

    Deze harde woorden komen in een heel ander daglicht te staan, nu blijkt dat de Britse economie aardgas uit Rusland nodig heeft om deze winter door te komen. Ook roept het vraagtekens op over de stabiliteit van de energievoorziening van het Verenigd Koninkrijk.

    Door een scheur in de dertig jaar oude pijpleiding naar het Europese vasteland viel een deel van de aanvoer weg, met als gevolg een dreigend tekort aan aardgas en een prijsstijging naar het hoogste niveau in vier jaar. De binnenlandse productie daalt al enige tijd en ook zijn een aantal oude opslagfaciliteiten gesloten.

    Volgens de Britse ministerie van Energie kan het land 80% van de totale binnenlandse vraag naar aardgas leveren uit eigen bronnen en met import van vloeibaar aardgas uit Noorwegen en Qatar. Het land importeert via de pijpleiding naar het Europese vasteland ook aardgas uit Rusland, maar dat zijn relatief kleine hoeveelheden.

    Sancties

    Hoewel het Verenigd Koninkrijk en de EU de Amerikaanse sancties tegen verschillende Russische energieprojecten niet ondersteunen hebben zij wel sancties opgelegd die de financiering van deze projecten bemoeilijken. En daarmee lijken de Britten hun hand overspeeld te hebben, nu ze toch afhankelijk blijken te zijn van aardgas uit Rusland.

    Novatek, het bedrijf achter de aardgasinstallatie bij Yamal, is ook doelwit van de Amerikaanse sancties. Dit bedrijf moest in 2014 nieuwe bronnen van financiering zoeken, nadat de Verenigde Staten de toegang tot hun banksysteem hadden geblokkeerd. Novatek moest de benodigde $27 miljard voor de financiering van dit project daardoor omzetten naar leningen in euro’s en kredieten uit China.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Rusland en Iran bouwen pijpleiding naar India

    Rusland en Iran hebben afgelopen week besloten dat ze samen gaan bouwen aan een nieuwe pijpleiding voor aardgas van Iran naar India. Deze nieuwe pijpleiding wordt ongeveer 1.200 kilometer lang en moet de belangrijke aardgasvelden in Iran via Pakistan met India verbinden. Het Russische energieconcern Gazprom zal Iran niet alleen helpen met de aanleg van deze nieuwe pijpleiding, ook zal het bedrijf diverse aardgasvelden op Iraanse grondgebied die op de route liggen exploiteren.

    De bouw van een gasleiding van Iran naar India staat al sinds 1993 op de agenda, maar om verschillende redenen kon dit project niet eerder gerealiseerd worden. Zo vormden de Westerse sancties tegen het land jarenlang een groot obstakel om investeerders aan te trekken voor het project.

    Nu Rusland aan het project deelneemt zijn de kosten voor Iran beter te overzien. De Russische minister van Energie, Alexander Novak, kon nog niet vertellen hoeveel het project zou gaan kosten. Als de kosten vergelijkbaar zijn met die van de lange Trans-Anatolian-Pipeline door Turkije, dan zou het totaal ongeveer op $7 miljard uitkomen.

    Gasleidingen naar India

    Deze nieuwe pijpleiding van Iran naar India heeft concurrentie van een andere transportroute die moment wordt gebouwd. Zo werd in 2015 begonnen met de bouw van de TAPI-pijpleiding via Turkmenistan, Afghanistan en Pakistan richting India. Deze heeft een lengte van ongeveer 1.800 kilometer en moet vanaf 2019 aardgas gaan leveren aan de Indiase markt. Dit project wordt door de Verenigde Staten gesteund, in de hoop Iran buiten de deur te houden als leverancier van aardgas voor de Indiase markt.

    Volgens de Amerikaanse Heritage Foundation vormt de aanleg van een nieuwe pijpleiding van Iran naar India een serieuze bedreiging voor de geopolitieke situatie in de regio. De Amerikaanse regering onder leiding van president Bush sprak destijds al haar zorgen uit over de komst van een Iraanse pijpleiding, omdat het daarmee voor de Amerikaanse regering veel moeilijk wordt Iran te isoleren. Sterker nog, met de levering van aardgas aan India krijgt Iran juist meer macht in de regio.

    Alternatieve energiebronnen

    De Heritage Foundation schreef in een artikel uit 2008 dat Pakistan en India aangemoedigd moeten worden om andere energiebronnen zoals steenkool, waterkracht en kernenergie te benutten. Voor de vraag naar aardgas zouden deze landen zich moeten oriënteren op aardgas uit Turkmenistan via de TAPI pijpleiding en vloeibaar aardgas.

    Deze adviezen worden slechts gedeeltelijk opgevolgd, want naast de bouw van de pijpleiding vanuit Turkmenistan wil India nu ook aardgas uit Iran importeren. En daarmee kan Iran op termijn haar machtspositie in de regio versterken. Het is de vraag hoe de Verenigde Staten daarop zullen reageren. De recente poging van Trump om de internationale deal met Iran open te breken kon in de rest van de wereld niet op steun rekenen.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Rusland begint aanleg Turkish Stream

    Gazprom is eind vorige maand begonnen met de aanleg van de Turkish Stream, de nieuwe pijpleiding door de Zwarte Zee die op jaarbasis 30 miljard kubieke meter aan Russisch aardgas naar Turkije kan transporteren. De aanleg van deze nieuwe pijpleiding is niet alleen in het belang van Rusland, maar ook in het belang van Turkije en aangrenzende landen als Bulgarije en Griekenland.

    President Poetin bracht eind juni een bezoek aan het schip waarmee de pijpleiding op de bodem van de Zwarte Zee wordt aangelegd. Op dit schip worden de delen van de buis aan elkaar gelast, waarna ze deze laten zakken tot een diepte van maximaal 2.200 meter onder zeeniveau. De totale lengt van de pijpleiding is 910 kilometer, waarvoor ongeveer 75.000 buizen nodig zijn.

    Turkish Stream

    Een deel van de capaciteit van de Turkish Stream is bedoeld voor Turkije, dat nu al meer dan de helft van haar aardgas uit Rusland haalt. Het andere deel van de totale capaciteit zal via Turkije verder getransporteerd worden richting de landen in het zuiden en zuid-oosten van Europa. Daarvoor worden nieuwe pijpleidingen als de Trans Anatolian Pipeline (TANAP) en Trans Adriatic Pipeline (TAP) aangelegd, waarover we eerder al een artikel publiceerden.

    Zodra deze pijpleidingen gereed zijn kan bijna heel Europa van Russisch gas worden voorzien, zonder afhankelijk te zijn van de pijpleidingen door Oekraïne. Daarmee is Europa verzekerd van een stabiele aanvoer van aardgas, een energiebron die de komende decennia erg belangrijk zal blijven voor de Europese economieën.

    South Stream

    Poetin wilde oorspronkelijk de gasleiding door de Zwarte Zee naar Bulgarije leggen, maar dat project werd door de administratieve belemmeringen van de Europese Commissie tegengehouden. Het gevolg daarvan is dat Bulgarije nu €400 miljoen per jaar aan inkomsten voor het transport van aardgas zal mislopen en dat de Zuid-Europese landen nu nog afhankelijker worden van de levering van aardgas via Turkije. Eind 2014 liet Poetin al weten dat hij de gasleiding zou verleggen naar Turkije, indien Europa de aanleg van een pijpleiding via Bulgarije zou blokkeren. Daarover zei hij toen het volgende:
    Voor wat betreft de South Stream. We zijn van mening dat de houding Europese Commisie niet bepaald constructief en behulpzaam is geweest ten aanzien van de implementatie van dit project. Sterker nog, we zien dat er belemmeringen worden opgeworpen om de implementatie van dit project te verhinderen. Als Europa dit project niet wil implementeren, dan zullen we dat niet doen. Dan verleggen we onze energiebronnen naar andere regio's van de wereld, bijvoorbeeld met het versnellen van onze vloeibaar aardgas projecten. We zullen onze energiebronnen dan op andere markten verkopen, zodat Europa ze niet meer in de noodzakelijke hoeveelheden zal krijgen. We geloven dat dit in strijd is met de Europese belangen en dat het de economische samenwerking tussen ons negatief zal beinvloeden. Maar dat is de keuze van onze Europese vrienden, het is hun eigen keuze die ze als afnemer van ons aardgas hebben. Maar Rusland kan niet beginnen met de aanleg van een pijpleiding zo lang we geen goedkeuring hebben. Het zou belachelijk zijn voor ons om honderden miljoenen dollars te investeren in de aanleg van een project richting de kust van Bulgarije en dat we dan daar moeten stoppen. Dat betekent dat we dit project niet zullen implementeren, ook al is het bedrijf dat zich aan dit project heeft toegewijd alles klaar staan om morgen met de aanleg te beginnen. Maar we kunnen het niet doen en dat is raar, omdat onze partners ons vertellen het ook in het belang van Bulgarije is. Maar als Bulgarije niet als een zelfstandig land besluiten mag nemen, dan zouden ze op zijn minst compensatie moeten vragen van de Europese Commissie voor het mislopen van inkomsten. Bulgarije zou namelijk ongeveer €400 miljoen aan inkomsten krijgen van dit project. Maar dat is de keuze van Bulgarije, ik veronderstel dat ze bepaalde verplichtingen hebben, maar dat is niet onze zaak. Voor wat betreft Turkije, de Turkse consumptie blijft groeien en onze Turkse partners begrijpen hoe hun economie de komende jaren zal ontwikkelen en hoeveel energie ze nodig hebben. Wij zijn bereid om dat te leveren en we zijn bereid om de aanvoer via de Blue Stream en de aanleg van een nieuwe pijpleiding uit te breiden. Als onze betrokken ministeries en bedrijven hier overeenkomsten over bereiken, dan kunnen ze een knooppunt voor aardgas aanleggen voor het zuiden van Europa bij de grens tussen Turkije en Griekenland. Dan kan iedereen het gas daar kopen. Maar zoals ik al zei, dat vereist verdere voorbereidingen, ook al is het haalbaar. Ook kunnen de gasprijs voor Turkije, als strategische partner, wat verlagen. We beginnen met een korting van 6% vanaf 1 januari volgend jaar. Dan zullen we verder kijken hoe onze relatie met Turkije zich zal ontwikkelen op dit gebied. Neem bijvoorbeeld onze relaties met Duitsland. Gazprom heeft toegang gekregen tot de retail markt in Duitsland, waardoor dat land profiteert van een lagere gasprijs dan de rest van Europa. Dat is de speciale behandeling die we geven aan speciale partners en dat is vergelijkbaar met wat we in Turkije willen gaan doen.
    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Poetin: “Ons aardgas is goedkoper dan dat van Amerika”

    Poetin maakt zich geen zorgen over de komst van een nieuwe concurrent op de Europese markt voor aardgas, omdat het aardgas uit Rusland veel goedkoper is dan het vloeibare aardgas uit de Verenigde Staten. Hij ziet de plannen van president Trump om aardgas te verkopen in Polen en in centraal Europa daarom ook niet als een bedreiging voor het Nord Stream 2 project. Zo lang er geen politieke middelen of motieven achter dit project zitten heeft Rusland geen enkel bezwaar. Poetin zei daar het volgende over tijdens het laatste G-20 overleg in Duitsland.

    “Het is overduidelijk een feit – iedere expert kan dat bevestigen – dat de kosten voor de productie en levering van vloeibaar aardgas uit de Verenigde Staten veel hoger zijn dan de kosten voor ons vloeibare aardgas. Die kosten zijn zelfs niet te vergelijken met die van aardgas uit Russische pijpleidingen.”

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • VS wil Europese markt voor aardgas veroveren

    Als het aan president Trump ligt worden de landen in Oost-Europa minder afhankelijk van aardgas uit Rusland en halen ze in de toekomst meer vloeibaar aardgas uit de Verenigde Staten. Om dit plan kracht bij te zetten was de president vandaag aanwezig bij een bijeenkomst van het Three Seas Initiative, een alliantie van twaalf oost-Europese landen die minder afhankelijk willen worden van aardgas uit Rusland.

    De afgelopen jaren heeft de VS veel geïnvesteerd in de productie van aardgas en de verwachting is dat de productie de komende jaren verder zal toenemen. Dat betekent dat de Verenigde Staten op zoek is naar nieuwe afnemers, die ze op dit moment vooral probeert te vinden in het oosten van Europa. Daarom willen de Amerikaanse energiebedrijven samen met Polen een nieuw distributienetwerk opzetten, zodat de hele Oost-Europese regio van Amerikaans aardgas kan worden voorzien.

    De Amerikaanse president Trump hield ook een toespraak, waarin hij uitlegt waarom vloeibaar aardgas uit de Verenigde Staten volgens hem zo belangrijk is voor deze twaalf Europese landen. Hieronder een kort fragment, de volledige tekst is hier te vinden.

    De Verenigde Staten zijn trots om te zien dat onze overvloedige energiebronnen nu al een bijdrage leveren aan de zo noodzakelijke diversificatie van energie voor de Three Seas landen. Eigenlijk wil ik van deze gelegenheid gebruik maken om de regering en de bevolking van Polen te feliciteren met de eerste lading van Amerikaans vloeibaar aardgas die afgelopen maand binnen kwam. En jullie hebben een goede deal gesloten, heb ik begrepen.

    Three Seas Initiative

    Het Three Seas Initiative is vernoemd naar de ligging van de twaalf aangesloten landen tussen de Baltische Zee in het noorden, de Adriatische Zee in het westen en de Zwarte Zee in het oosten. Samen vormen deze landen een lange keten, die van het meest noordelijke Estland helemaal door loopt tot aan Bulgarije in het zuiden.

    Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog is er in Europa veel geïnvesteerd in infrastructuur, ook op het gebied van olie en gas. Maar omdat deze routes en pijpleidingen voor het grootste deel van oost naar west lopen zijn de landen die in het midden liggen relatief kwetsbaar voor een verstoring van de aanvoer van energie.

    Om de afhankelijkheid van Rusland te verkleinen willen de twaalf landen van het Three Seas Initiative het energienet verder uitbreiden, door de bouw van nieuwe pijpleidingen die de landen van noord naar zuid in verbinding brengen. Daarin speelt Polen een belangrijke rol, omdat dit land een belangrijk distributiepunt wordt. Dat is ook de reden waarom Polen de laatste jaren zoveel geïnvesteerd heeft in LNG-terminals, de aanlegplaatsen voor schepen met vloeibaar aardgas uit de Verenigde Staten.

    Rusland

    Door de zorgelijke ontwikkelingen in Oekraïne van de afgelopen jaren heeft Rusland besloten meer te investeren in alternatieve transportroutes richting Europa, namelijk de Nord Stream 2 in het noorden en de Turkish Stream in het zuiden. Dat vooruitzicht maakt sommige oost-Europese landen ongerust, omdat de afhankelijkheid van Rusland daarmee nog groter wordt.

    De Verenigde Staten willen tegelijkertijd voorkomen dat Europa volledig afhankelijk wordt van energie uit Rusland. Met de aanleg van nieuwe gasleidingen door Rusland en nieuwe transportroutes door China wordt Europa meer en meer verbonden met haar handelspartners op het Euraziatische continent, waardoor de invloed van de Verenigde Staten op Europa zal afnemen.

    Juist om dat te voorkomen zet Trump de vaart achter zijn nieuwe plan om Europa minder afhankelijk te maken van aardgas uit Rusland. Of dat een succesvolle strategie is moet nog maar blijken, want de kosten om aardgas vloeibaar te maken, over de oceaan te transporteren en vervolgens weer om te zetten naar gas zijn aanzienlijk hoger dan de kosten om het door een pijpleiding van Rusland naar Europa te brengen.

    Ervan uitgaande dat de winning van aardgas in de Verenigde Staten ongeveer hetzelfde kost als in Rusland is het Russische aardgas in principe dus altijd goedkoper. Daar komt bij dat de winning van schaliegas veel schadelijker is voor het milieu en dat het ook veel energie kost om aardgas vloeibaar te maken en te transporteren. Europa kan zich minder afhankelijk maken van aardgas uit Rusland, maar daar hangt dus wel een prijskaartje aan.

    Lees ook:

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Verenigde Staten willen sancties Nord Stream 2, Duitsland boos

    Duitsland en Oostenrijk hebben hard uitgehaald naar de plannen van de Verenigde Staten om sancties op te leggen aan de Nord Stream 2, de nieuwe pijpleiding die over een paar jaar miljoenen Europeanen van Russisch aardgas moet voorzien.

    De Verenigde Staten wil met deze uitbreiding van de sancties de druk op Rusland verhogen, maar Duitsland en Oostenrijk zien de Amerikaanse boycot van de Nord Stream 2 als een directe aanval op het Europese energiebeleid en als een verkapte poging om de Europese afzetmarkt voor Amerikaans schaliegas te vergroten.

    In een gezamenlijke verklaring maken de Oostenrijkse kanselier Christian Kern en de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Sigmar Gabriel duidelijk dat ze niet gediend zijn van Amerikaanse inmenging in het Europese energiebeleid en dat het aan Europa is om te bepalen van wie ze aardgas kopen. Hieronder een vertaling van de volledige verklaring.

    Sinds 2014 hebben Europa en de Verenigde Staten nauw samengewerkt, als partners, in reactie op de illegale annexatie van de Krim en op de acties van Rusland in het oosten van Oekraine. Dat was een juiste en noodzakelijke reactie op gedrag van Rusland dat niet alleen de vrede en veiligheid in Europa in gevaar brengt, maar dat ook – voor het eerste sinds het einde van de Koude Oorlog – een schaamteloze schending was van onze principes ten aanzien van de onschendbaarheid van landsgrenzen in Europa.

    Het is in het gemeenschappelijke belang van de EU en de VS om resoluut en gezamenlijk actie te ondernemen, met als doel het conflict in Oekraine op te lossen. We kunnen echter niet accepteren dat er van buitenaf gedreigd wordt met sancties voor Europese bedrijven die deelnemen aan een project dat bedoeld is om het Europese energienet uit te breiden!

    Het wetsvoorstel in de Verenigde Staten is opvallend open over wat er precies op het spel staat, namelijk het verkopen van Amerikaans vloeibaar aardgas en een beeindiging van de aanvoer van Russische aardgas naar de Europese markt. Het wetsvoorstel is erop gericht Amerikaanse banen in de olie- en gas industrie te beschermen.

    Politieke sancties mogen op geen enkele wijze gekoppeld worden aan economische belangen. Dreigen met sancties op bedrijven in Duitsland, Oostenrijk en in andere Europese landen ten aanzien van hun activiteiten in de Verenigde Staten of in Rusland, zoals in het geval van de Nord Stream 2, beïnvloedt de relaties tussen Europa en de Verenigde Staten op een nieuwe en zeer negatieve manier. Dit gaat over het concurrentievermogen van onze energie-intensieve industrieën, en daarmee over duizenden banen. We staan er daarom volledig achter dat het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken dit wetsvoorstel aanpast.

    Het Europese energienet is een Europese aangelegenheid, niet die van de Verenigde Staten van Amerika! Wij beslissen wie ons van energie voorziet en op welke manier zij dat doen. We doen dat op basis van transparantie en vrije markt principes.

    Het zou niet alleen zeer betreurenswaardig zijn, maar ook nog eens de effectiviteit van onze positie ten aanzien van het conflict in Oekraine kunnen verminderen, indien we niet langer gezamenlijk actie kunnen ondernemen en eigenbelangen voor het gezamenlijke belang worden gesteld, zoals de Amerikaanse economische doelen op het gebied van gasexport.

    De belangen van het buitenlandse beleid mogen op geen enkele wijze gekoppeld worden aan economische belangen! Er is echter nog genoeg tijd en ruimte om dat te voorkomen!

    Nord Stream 2

    De Nord Stream 2 is een nieuwe gasleiding die de capaciteit van de oorspronkelijke Nord Stream gasleiding verdubbelt van 55 naar 110 miljard kubieke meter aardgas per jaar. De voorbereiding van de aanleg van de tweede Nord Stream is al begonnen, terwijl de daadwerkelijke bouw van de 1.220 kilometer lange pijpleiding in 2018 en 2019 zal plaatsvinden.

    De aanleg van deze tweede gasleiding is een gezamenlijk project van Rusland en Europa, waar ook verschillende Europese energiebedrijven aan deelnemen. Het Russische Gazprom heeft een 50% belang in het Nord Stream 2 project en zal de helft van de totale kosten van €9,5 miljard voor haar rekening nemen. De andere helft wordt opgebracht door vijf verschillende Europese energiebedrijven, namelijk het Nederlands-Britse Shell, het Franse ENGIE, het Oostenrijkse OMV, het Duitse Wintershall en Uniper. Deze vijf bedrijven nemen allemaal 10% van de totale kosten van de aanleg voor hun rekening.

    Nord_Stream_ceremony

    Nord Stream 2 versterkt economische band tussen Europa en Rusland (Foto van Kremlin)

    Europese energiemarkt

    De Europese energiemarkt staat voor verschillende uitdagingen. Door een dalende binnenlandse productie wordt Europa steeds afhankelijker van de import van aardgas. Daarnaast wordt er in Europa veel geïnvesteerd in alternatieve energiebronnen op basis van wind en zon, waarvan de opbrengst voortdurend schommelt.

    Conventionele energiecentrales moeten deze schommelingen opvangen en daarvoor is aardgas het meest interessant. Energiecentrales op basis van aardgas kunnen sneller hun energieproductie aanpassen dan kolencentrales en kerncentrales, terwijl het alternatief van oliecentrales meer vervuilend is dan aardgas. Wil je meer energie uit duurzame bronnen als wind en zon halen, dan moet je de rest van je energienetwerk dus ook meer afstemmen op aardgas.

    Een andere complexiteit in de Europese energievoorziening is van geopolitieke aard. Een groot deel van het aardgas dat Rusland naar Europa exporteert gaat via pijpleidingen door Oekraïne, een gebied waar de politieke situatie nog steeds niet bepaald stabiel is. Daarom heeft zowel Europa als Rusland er belang bij alternatieve transportroutes te bouwen, zodat de afhankelijkheid van Oekraïne als tussenliggende schakel minder groot wordt.

    Amerikaans aardgas

    De Amerikaanse schalie-industrie zoekt een afzetmarkt voor haar schaliegas, maar in Europa stuit ze op concurrentie vanuit Rusland. Het gas dat via pijpleidingen naar Europa wordt getransporteerd is veel goedkoper dan het vloeibare aardgas uit de Verenigde Staten, waardoor de Amerikaanse energiebedrijven moeite hebben om een voet aan de grond te krijgen in Europa. De concurrentie van Rusland als belangrijke energieleverancier voor de Europese markt is de Amerikanen een doorn in het oog, want meer economische samenwerking tussen deze economische blokken betekent ook dat Europa steeds minder afhankelijk wordt van de Verenigde Staten.

    Het is geen toeval dat bepaalde belangengroepen in de Verenigde Staten (waaronder ook de media) voortdurend aansturen op een conflict met Rusland en daar de Europese bondgenoten bij proberen te betrekken. De grootste vrees van de Amerikanen is dat er een sterk Euraziatisch economisch blok ontstaat, omdat daarmee de dominante positie van de Amerikaanse dollar als wereldmunt onder vuur komt te liggen.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Gazprom: “Europa blijft belangrijkste afzetmarkt”

    Gazprom: “Europa blijft belangrijkste afzetmarkt”

    Europa is en blijft de belangrijkste afzetmarkt voor Russisch aardgas, zo concludeerde Alexander Medvedev van Gazprom tijdens een bijeenkomst voor investeerders in Singapore. Volgens hem zijn er meer dan genoeg gasvoorraden in Siberië om Europa voor een lange tijd van schoon en goedkoop aardgas te voorzien.

    In 2016 exporteerde Gazprom 179,3 miljard kubieke meter aardgas naar de Europese Unie, goed voor een marktaandeel van 34%. Dat was 19,9 miljard kubieke meter meer dan een jaar geleden. De verwachting is dat het marktaandeel de komende jaren verder zal toenemen, omdat de Europese productie van aardgas daalt en Gazprom tegen een relatief lage prijs kan leveren. Met de Nord Stream is het concurrentievoordeel van Gazprom alleen maar verder toegenomen. Medvedev zei daar het volgende over:

    We zouden niet weten wie er nog meer zo goedkoop aardgas kan leveren aan Europese consumenten als wij. Vloeibaar aardgas (LNG) uit de Verenigde Staten is ongeveer 30% duurder dan aardgas via de duurste aanvoerroute van Gazprom via Oekraïne.

    natural-gas-production-map

    Grootste producenten van aardgas ter wereld (Bron: Geology.com)

    Meer transportcapaciteit

    Gazprom ziet Europa als een belangrijke afzetmarkt en investeert daarom volop in nieuwe pijpleidingen. De komende jaren wordt de capaciteit van de noordelijke transportroute verdubbeld met de aanleg van een tweede Nord Stream pijpleiding, terwijl in het zuidoosten van Europa gewerkt wordt aan een nieuwe transportroute via Turkije en Griekenland. Met deze nieuwe transportroutes kan Gazprom de Europese afzetmarkt in de toekomst nog beter bedienen.

    Gazprom vreest in Europa weinig concurrentie van de Verenigde Staten en Australië, omdat die het aardgas alleen per schip naar Europa kunnen brengen. Door de hoge kostprijs is vloeibaar aardgas veel minder interessant voor de Europese consument. Volgens Gazprom ligt de afzetmarkt voor deze producenten vooral in Zuid-Amerika en Azië.

    Lees meer:

    gazprom-logo

    Europa blijft belangrijkste afzetmarkt voor Gazprom