Marketupdate

Tag: column

  • Beleggers dansen weer op de rand van de vulkaan

    Het is alweer tien jaar geleden dat de toenmalige ceo van Citigroup waarschuwde dat de financiële markten ten onrechte de dreigende tekenen aan de wand negeerden. De waarschuwing werd breed in de wind geslagen met alle gevolgen van dien. Daar zijn we ons nog steeds pijnlijk van bewust. Of toch niet? Opnieuw zijn de tekenen aan de wand moeilijk te negeren en opnieuw kijken beleggers weg. Centrale bankiers in Europa en de Verenigde Staten speculeren hardop over een nieuw, verkrappend beleid. Door al dat gepraat is er in ieder geval de nodige onrust ontstaan op de obligatiemarkten, maar op de aandelenmarkten lijkt vooralsnog geen einde te komen aan het feestgedruis.

    Dat is misschien toch iets teveel van het goede. De huidige stierenmarkt in de VS is de langstlopende sinds 1896. Als het om het totale rendement gaat, neemt het met een cumulatieve 328% tot aan juli van dit jaar een derde plaats in. Dankzij het stimuleringsbeleid van centrale banken zijn markten overal ter wereld aan de prijs. De huidige koers-winstverhoudingen in de VS benaderen die van de crash op Wall Street in 1929 en van de Dotcombubbel aan het begin van deze eeuw. Dat zou op zich al voldoende reden moeten zijn voor de verstandige belegger om zich achter de oren te krabben. Het besef dat de Fed naar alle waarschijnlijkheid de rente blijft verhogen en dat de centrale bankiers druk overleggen hoe ze de gezwollen bankbalansen moeten gaan afslanken zou ook tot nadenken moeten stimuleren.

    'Irrational Exuberance'

    Of en wanneer de huidige bubbel gaat barsten, laat zich echter maar moeilijk timen. Vraag dat maar aan Alan Greenspan. Al in 1996 sprak hij openlijk zijn zorgen uit over de 'irrational exuberance' op de aandelenmarkten. Het duurde echter nog tot 2000 voordat de bom barstte. Wie de waarschuwing van Greenspan serieus had genomen, is heel wat rendement misgelopen! Er zijn ook nu argumenten aan te voeren dat markten niet te duur zijn. Dankzij het beleid van centrale bankiers is geld nog steeds goedkoop. In de VS en in Europa is de populistische storm voorlopig gaan liggen en lijkt de stabiliteit terug te keren. Zowel in de VS als in Europa groeit de economie weer, zij het gematigd, en is het bedrijfsleven in redelijk goede doen. Anderzijds, een stierenmarkt, die zo lang aanhoudt, heeft de neiging onderliggende onevenwichtigheden en financiële tekortkomingen toe te dekken. Als de rente echter gaat stijgen, dan kunnen die snel aan de oppervlakte komen en het feestje grondig bederven.

    Meer schulden

    Een voor de hand liggende spelbederver is de accumulatie van schuld. Mede dankzij het soepele beleid van centrale banken is de schuld in de ontwikkelde landen geëxplodeerd. Het Institute of International Finance heeft berekend dat de schuld van huishoudens en de non-financial sector aan het einde van het eerste kwartaal van dit jaar $217 biljoen ofwel 327% van het gezamenlijke bbp bedroeg. Naar elke maatstaf is dat een gigantisch bedrag. Een normalisering van het rentebeleid kan voor grote onrust op de obligatiemarkten zorgen in de vorm van snel oplopende rentes. Paniek op die markten kan bijvoorbeeld in Europa voor grote problemen in de bankensector zorgen. Veel Europese banken zijn nog steeds onder gekapitaliseerd en hebben heel veel staatsschuld op de balans staan. Schuld en rente zijn niet de enige potentiële spelbedervers. Er is veel geopolitieke onrust en het economisch herstel is op zijn best onevenwichtig. Er is voldoende reden voor zorgen, maar de volatiliteit op markten is nog steeds uitzonderlijk laag. Beleggers hebben blijkbaar veel vertrouwen in het vermogen van centrale bankiers om hun beleid te verkrappen zonder dat er een recessie komt. Dat is op zijn best een dubieuze geesteshouding. Het is dit jaar ook tien jaar geleden dat Ben Bernanke verklaarde dat de subprime hypotheken geen serieuze bedreiging vormden voor de huizenmarkt en voor de economie als geheel. Deze enorme misser staat niet op zichzelf. Centrale bankiers hebben een zekere reputatie opgebouwd de tekenen aan de wand verkeerd te lezen! Cor Wijtvliet

    corwijtvliet-logo

    Deze bijdrage is afkomstig van www.corwijtvliet.nl

    Disclaimer: Bovenstaand artikel is geen professioneel beleggingsadvies en het is ook geen uitnodiging om te gaan beleggen. Beleggen brengt kosten en risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het artikel is louter de persoonlijke mening van de auteur.

  • Column: De aandelenmarkten als rapportcijfer

    Kort geleden kwam naar buiten (niet via onze media) dat er een aantal Staten in de Verenigde Staten afstevenen op een faillissement of reeds failliet zijn. Essentiële taken worden in vier staten – te weten Maine, Connecticut, New Jersey en Illinois – niet meer door de overheid uitgevoerd, omdat er geen overeenstemming is over een sluitend budget.

    Democraten en Republikeinen kunnen niet tot een akkoord komen, omdat ze geen raad weten met de enorme schuldenberg. Harde beslissingen dienen genomen te worden en beide partijen lijken hun verantwoordelijkheid hiervoor niet te willen nemen. Illinois is nu de eerste staat in de geschiedenis waarvan de obligaties de ‘junk’ status hebben meegekregen.

    Amerikaanse economie

    Dit is natuurlijk allesbehalve een goed teken, maar de gemiddelde Amerikaan – Joe Sixpack – lijkt dit niets te deren. Uit onderzoek blijkt dat de gemiddelde Amerikaan de stand van de Amerikaanse economie afleest aan het werkloosheidscijfer en de stand van de Amerikaanse beurs. Het werkloosheidscijfer staat erg laag, al weet een gemiddelde econoom dat dit cijfer zeer gemakkelijk te manipuleren valt.

    Er wordt weleens geschreven over het feit dat China z’n cijfers manipuleert, maar in de VS én Europa kunnen we er ook wat van. Langdurig werklozen (langer dan een jaar) tellen bijvoorbeeld niet meer mee als werkloos zijnde. Lijkt mij een beetje vreemd… De aandelenmarkten staan erg hoog, dit komt natuurlijk door al het ‘gratis geld’ wat ter beschikking is gesteld, dit geld vloeide naar één van de minst slechte mogelijkheden.

    Trump noemde zelfs de stand van de aandelenmarkt een rapportcijfer voor zijn presidentschap, dit is echt een hele onverstandige uitspraak. Een president heeft hier echt geen invloed op. Sterker nog, mijn overtuiging is dat Trump de schuld gaat krijgen als er dingen mis zullen gaan op de financiële markten. Hij krijgt momenteel al overal de schuld van, net als Rusland overigens. Al ben ik geen fan van Trump, maar het gaat momenteel erg ver hoe de Westerse media hem benaderen. Ik denk dat hij als dé zondebok neergezet gaat worden. De tijd zal het leren en we zullen het blijven volgen voor u.

    Dollar

    Er is voor de VS een ander gevaar dat momenteel op de loer ligt. De dollar raakt zijn status als wereldreservemunt langzaamaan kwijt. Als dit doorzet zal dit verregaande economische consequenties hebben. De Amerikanen beschikken dankzij de petrodollar over gratis olie, niet alleen omdat het ook in hun eigen bodem zit, maar vooral omdat zij zelf de dollar (bij)drukken. De rest van de wereld zal eerst goederen en diensten moeten produceren om dollars te bemachtigen, waarmee ze vervolgens olie kunnen kopen.

    Een aantal grote landen ter wereld probeert dit nu te omzeilen. Dit zien we bijvoorbeeld al enkele jaren gebeuren in Rusland en China. De Russen hebben een groot deel van hun dollarreserve afgebouwd en zijn hun goudvoorraad flink aan het uitbouwen. De Chinezen zijn gestopt met het opkopen van Amerikaans staatspapier en investeren over de hele wereld op zeer grote schaal in het delven van grondstoffen en het aanleggen van een goudvoorraad. Deze twee landen leven dan ook momenteel niet op goede voet met de VS.

    Yellen

    Als laatste las ik afgelopen week een interessante mening van de bestuursvoorzitter van de Saxo-bank. Dit is wat hij gezegd heeft:

    “Yellens meest recente optreden als voorzitter van de FED zal de geschiedenis ingaan als een kolossale beleidsfout, omdat ze erop blijft hameren dat lage inflatie een tijdelijk fenomeen is. Ook Draghi blijft dit zeggen. Inflatie wordt enkel gecreëerd wanneer er schaarsheid van goederen of kapitaal ontstaat (en beide duurder worden). Maar omdat de centrale banken nu al jarenlang de markten met cash overspoelen is geld nooit zo goedkoop geweest. Het streefdoel van 2% inflatie is dan ook weinig realistisch.”

    Ik denk helaas dat hij gelijk heeft. Dit betekent dat door de acties van de centrale banken wereldwijd er enorme verstoringen zijn opgetreden die slecht zullen aflopen en dat deze acties geen enkele positieve invloed hebben gehad, behalve voor de op papier failliete grootbanken…

    Sander Noordhof

    Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • Pas op voor de Wall Street wolf in schaapskleren

    De toon is duidelijk veranderd. De brief die Dan Loeb, eigenaar van het hedgefund Third Point, richtte aan het topmanagement van het Zwitserse Nestlé was allesbehalve polemisch. Hij maande het topmanagement niet om zich maar zo snel mogelijk uit zaken terug te trekken om de rest van hun leven door te brengen met golven. Integendeel, de toon was vriendelijk en opbouwend. Natuurlijk, er waren verwijten. Nestlé heette een bedrijf te zijn dat in het verleden was blijven steken, maar Loeb beloofde zich te gedragen als een belegger met een lange termijnvisie. In die hoedanigheid bood hij zijn constructieve steun aan aan ceo Mark Schneider om samen het bedrijf gereed te maken voor de 21ste eeuw.

    Het sterke economische herstel in Europa heeft de belangstelling gewekt van Amerikaanse hedgefunds. In de VS gaat het allemaal wat minder en dan oogt het oude Europa een beetje als het beloofde land. Activistische aandeelhouders als Dan Loeb weten echter maar al te goed, dat de traditioneel agressieve toonzetting in Europa op weinig waardering kan rekenen en dus passen ze zich aan en spelen de rol van de constructieve en meedenkende aandeelhouder in plaats van een partij die niet terugdeinst voor desnoods vijandige overnames. Die constructieve houding blijkt in de Europese praktijk ook beter te werken.

    nestle-stock

    Koers van het aandeel Nestlé

    Activistische aandeelhouders

    Activistische beleggers als het Europese Cevian Capital of het Amerikaanse ValueAct hebben er succes mee geboekt. Ze hebben een aanzienlijk belang gekocht in respectievelijk Thyssen Krupp en Rolls-Royce en hebben plaats genomen in de Raad van Commissarissen. Vanuit die positie bestoken ze het management met hun opvattingen en research en pleiten ze voor aanpassingen in de bedrijfsstrategie.

    Dat hoeft niet verkeerd te zijn. Activistische beleggers doen hun huiswerk goed. Vaak hebben ze ook meer kennis van de sector dan het zittend management, dat daarvoor vaak op zijn sub management steunt. Ze hebben ook vaak een eigen, onafhankelijke mening die niet hoeft samen te vallen met de heersende opinies. Anders gezegd, een constructieve belegger met een activistische inslag kan wel degelijk oog hebben voor de langere termijn en minder voor het komende kwartaal.

    Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn en dat is het waarschijnlijk ook. Bedrijven als Nestlé doen er goed aan om het aanbod van activistische aandeelhouders zorgvuldig te wegen, zeker als op de achtergrond een mogelijk overnamebod schemert, gesteund door 3G Capital, de Braziliaanse private equity partij berucht om zijn snijden in de kosten. Bedrijven moeten zich afvragen of ze te maken hebben met een heuse constructieve partij of met een wolf in schaapskleren.

    Verbeteren bedrijfsstrategie of snelle winst?

    Met andere woorden, is de activistische belegger waarlijk geïnteresseerd in het verbeteren van de bedrijfsstrategie of is hij uit op een snelle winst? Vraagt hij om meer schuld op de balans en om een extra dividend of het inkopen van eigen aandelen? In zijn brief vraagt Dan Loeb om de schuldenlast te verdubbelen en om met dat geld een grootschalig programma van inkoop van eigen aandelen te financieren. Het zou gaan om een bedrag van SFr 20 miljard. Ook dringt hij aan op de verkoop van het belang van 23% in L’Óreal met een geschatte waarde van $25 miljard. Ook die opbrengst zou geheel of gedeeltelijk aangewend kunnen worden om beleggers tegemoet te komen.

    Wat overnamedoelwitten zich ook moeten afvragen of voorgestelde kostenbesparingen het bedrijf inderdaad ‘fitter’ maken zoals de activisten vaak claimen of dat het mooie en beloftevolle projecten in de kiem smoren. Wat dat betreft, gaat Loeb veel minder ver dan de geijkte aanpak van een partij als 3G met zijn wel zeer rigoureuze afslanking van Kraft Heinz. Het snijden in het teveel aan vet op de botten kan verkeerd uitpakken voor een beloftevol initiatief. Al in 1986 lanceerde Nestlé Nespresso, maar het duurde tien jaar voordat het het succes van vandaag de dag werd.

    Dit voorbeeld voert vanzelf naar de derde vraag. Welke tijdshorizon hanteert de constructieve belegger? Voor een doorsnee private equity partij is de lange termijn drie tot vijf jaar, maar dat is kort voor een bedrijf als Nestlé. Een nieuwe ceo kan wellicht de effectiviteit binnen Nestlé verhogen, maar het ontwikkelen en in de markt zetten van zelfs maar één nieuw merk kost tijd, veel tijd. Dat besef zou tot enige nederigheid moeten leiden in de opstelling van activistische beleggers. Als ze echter inderdaad de rol willen spelen die ze voorspiegelen, dan kan hun nalatenschap hen overleven!

    Cor Wijtvliet

    corwijtvliet-logo

    Deze bijdrage is afkomstig van www.corwijtvliet.nl

    Disclaimer: Bovenstaand artikel is geen professioneel beleggingsadvies en het is ook geen uitnodiging om te gaan beleggen. Beleggen brengt kosten en risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het artikel is louter de persoonlijke mening van de auteur.

  • Column: Meer schulden dan bezittingen

    Ik heb de afgelopen weken heerlijk kunnen genieten van vakantie in eigen land. Wat kan Nederland, als het weer een beetje meezit, toch mooi zijn. Ik heb bewust een beetje afstand genomen van al het nieuws omtrent de financiële markten, al heb ik afgelopen week een hoop kunnen ‘inhalen’.

    Afgelopen week is voor mij vooral gebleken hoe we als volk ook eensgezind kunnen zijn, vooral als er dramatische gebeurtenissen plaatsvinden. Het overlijden van nagellakheld Tijn en het drama rondom voetballer Nouri waren afschuwelijk, maar brachten zeer ontroerende reacties teweeg waarvan ik een brok in m’n keel kreeg. Er wordt mij weleens verweten dat ik somber kan zijn (ik noem het eerder reëel) maar gelukkig zijn er op deze wereld ook een hoop redenen om positief te zijn voor de toekomst van mijn twee kleine kinderen.

    Ik blijf me echter de komende tijd concentreren op gebeurtenissen die naar mijn mening erg belangrijk zijn voor onze (financiële) toekomst en waarover de grote media in Nederland niet of summier berichten. Het is essentieel om over zaken objectief geïnformeerd te zijn om fouten gemaakt in het verleden niet opnieuw te kunnen laten plaatsvinden.

    Kort geleden begreep ik dat er een aantal moedige mensen in de VS hebben geïnfiltreerd bij de Amerikaanse nieuwszender CNN. Er is onomstotelijk vastgelegd dat de directeur heeft aangegeven dat het hele verhaal rondom Trump en beïnvloeding van de Amerikaanse presidentsverkiezingen door Rusland totaal opgeblazen is en dus nergens op slaat.

    De kijkcijfers van CNN zijn omhooggeschoten door Trump, dus moet deze farce doorgaan. Ik geloof dat we hier sinds kort een term voor hebben, nepnieuws. Ik had gedacht dat dit groot nieuws zou worden kort daarna door onze onafhankelijke media, niets bleek minder waar! Het werd volledig genegeerd en we blijven dus klakkeloos overnemen wat de grote Amerikaanse media als waarheid naar buiten brengen.

    Obligatielening van 100 jaar

    Verder viel me de afgelopen tijd hoe investeerders de meest bizarre beslissingen nemen op zoek naar rendement. Argentinië heeft namelijk een staatsobligatie met een looptijd van 100 jaar uitgegeven. Er was vier keer (!) meer vraag dan aanbod voor de uitgifte, die jaarlijks 7,125% rente belooft uit te betalen. Toch lopen investeerders die hun geld voor 100 jaar vast zetten in Argentinië geen gering risico.

    Het land staat te boek als een ‘serial defaulter’, die de voorbij 200 jaar ruim zeven keer aan zijn terugbetalingen niet kon voldoen. Argentinië kon pas vorig jaar, 15 jaar nadat het land van de kapitaalmarkten werd verbannen, zijn comeback maken op de financiële markten. De problemen in Argentinië waren het gevolg van decennialang en ‘onophoudelijk politiek mismanagement’. Beleggers hierin lijken niet over een al te goed geheugen te beschikken.

    Italië

    Het financiële nieuws wat uit Italië komt is ook niet erg hoopgevend. De overheid heeft twee middelgrote banken met €17 miljard moeten redden, spaarders zouden al hun spaargeld anders verliezen. Een bedrag van €17 miljard is erg veel voor een land als Italië, omgerekend 1% van het bruto nationaal product. En dat terwijl het land er financieel al uiterst beroerd voor staat.

    Het probleem is dat dit maar om het topje van een ijsberg gaat. Er zijn gewoonweg heel veel banken in Italië die minder bezittingen hebben dan dat ze schulden hebben. Alleen het goedkoop kunnen lenen via de ECB heeft tot op heden kunnen voorkomen dat er massale faillissementen plaats hebben gevonden. Maar we weten allemaal; uitstel is geen afstel en de problemen zullen alleen maar groter worden als een structurele oplossing uitblijft. En deze structurele oplossing blijft inmiddels al zeker negen jaar uit… Houd u vast als het aldaar écht misgaat.

    Sander Noordhof

    Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • Column: Leen je rijk!

    Als kind was ik altijd al vrij spaarzaam. Ik legde iedere maand zoveel mogelijk van mijn zakgeld opzij, zodat ik kon sparen voor een nieuwe trein of spaceshuttle van LEGO. Toen ik ouder werd begon ik met een bijbaantje en spaarde ik voor een andere hobby, namelijk computers.

    Het idee dat je eerst moet sparen voordat je iets kon kopen beschouwde ik als iets vanzelfsprekends, totdat ik begon met studeren en opeens bijna gratis geld kon lenen van de IB-Groep (later DUO genoemd). Dat werd zelfs zo aantrekkelijk gemaakt dat het loonde om maximale studiefinanciering op te nemen en dat geld vervolgens op een spaarrekening te parkeren tegen een hogere rente. Dat veel studenten niet van die mogelijkheid gebruik maken en het geld besteden aan allerlei andere dingen is een tweede, maar het leerde mij wel dat het heel aantrekkelijk kan zijn om te lenen in plaats van te sparen.

    Lenen loont meer dan sparen

    Zo ging ik eind 2015 naar de bank om een hypotheek aan te vragen voor de aankoop van een appartement. Dat was in de tijd dat je nog rustig verschillende appartementen kon bekijken en je zelfs in een stad als Haarlem vaak nog ruimte had om beneden de vraagprijs te bieden. Ik kocht een appartement onder de vraagprijs en door de lage rente waren mijn maandlasten amper hoger dan in de (veel kleinere) studio die ik eerst huurde. De bank hoefde alleen maar een loonstrookje te zien en de rest was zo geregeld.

    Door de extreem lage rente zijn er veel meer mensen zoals ik op zoek gegaan naar een koopwoning, met als gevolg dat de huizenprijzen in de grote steden weer de pan uit rijzen. Iedereen steekt zich weer vol in de schulden, omdat kopen op maandbasis nog steeds goedkoper is dan huren of omdat de verwachting is dat de economie zal blijven groeien en huizenprijzen daarom zullen blijven stijgen.

    Door de gekte op de huizenmarkt heb ik in anderhalf jaar tijd waarschijnlijk net zoveel vermogen aan overwaarde opgebouwd als dat ik in de afgelopen tien jaar bij elkaar heb gespaard door hard te werken en relatief zuinig te leven! Waarom zou je nog sparen als je rijk kunt worden door te lenen en een huis te kopen?

    Huizenmarkt als bron voor nieuwe crisis?

    Voor mij als individu is het natuurlijk erg prettig dat de waarde van mijn huis stijgt, maar voor de samenleving als geheel is deze ontwikkeling op de huizenmarkt juist ongezond. Door de stijgende huizenprijzen kunnen we de risico’s van lenen namelijk niet meer goed inschatten.

    Banken zien geen risico’s meer, omdat het onderpand van een hypotheek bij stijgende huizenprijzen vanzelf groter wordt dan de hypotheekschuld. Ook makelaars en notarissen zijn enthousiast, want meer transacties en hogere huizenprijzen betekent dat er weer een goede boterham verdiend kan worden. De makelaarskantoren schieten weer als paddenstoelen uit de grond. En dan hebben we natuurlijk de bouwsector, die het orderboek weer kan vullen met nieuwe vastgoedprojecten en renovaties aan bestaande woningen. Door de overwaarde komen huizenbezitters in de verleiding om een nieuwe badkamer, keuken of uitbouw te financieren, want ‘het huis is toch meer waard geworden’.

    Zoals je ziet handelt iedereen in deze keten volledig rationeel vanuit zijn eigenbelang, dat is logisch en dat is ook wat je in een kapitalistisch economisch model van iedereen mag verwachten. Maar voor de samenleving als geheel is het uitermate onwenselijk, want de kans op een herhaling van de huizenmarktcrash van 2009 neemt op deze manier alleen maar verder toe.

    Tijd voor nieuw beleid!

    Wat kunnen we daar dan samen aan doen? Laten we wat mij betreft beginnen met het versneld afbouwen van de hypotheekrenteaftrek, want dat is simpelweg een subsidie die de huizenprijzen alleen maar verder opdrijft. Om huishoudens niet in de problemen te brengen zou je de subsidie ook in stand kunnen houden, maar deze juist gebruiken om het versneld aflossen te stimuleren.

    Ook zouden we een voorbeeld kunnen nemen aan Duitsland, waar je eerst een deel moet sparen voordat je een huis kunt kopen. Tegenstanders zeggen dat dat onhaalbaar is met de hoge huizenprijzen in ons land, maar dat is een omkering van oorzaak en gevolg. Juist omdat de Duitsers minder geld mogen lenen voor een huis zijn de prijzen daar veel lager dan in Nederland.

    Het wordt tijd dat de politiek (wanneer komt er eindelijk een kabinet??) hier eens goed over nadenkt en een visie gaat uitdragen die de woningmarkt weer gezond kan maken. Nu rekenen we ons rijk, terwijl we ons in werkelijkheid alleen maar dieper in de schulden gestoken hebben…

    Frank Knopers

    Wilt u reageren? Mail naar [email protected]

    gs-logo-breed

    Deze column van Frank Knopers verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • Column: Geldcreatie

    Column: Geldcreatie

    Afgelopen zondag was ik aanwezig bij het symposium van Burgerinitiatief Ons Geld. Het was een stralende zondagochtend en het beloofde ook nog eens een zeer warme dag te worden. Ik verwachtte daarom ook niet meer dan enkele tientallen mensen tegen te komen, want wie gaat er nou op zo’n prachtige zondagochtend in een theater zitten luisteren naar iets ingewikkelds als het hervormen van ons geldsysteem?

    Helemaal verkeerd gedacht, want de zaal bleek grotendeels uitverkocht te zijn. Een paar honderd man! Het lijkt er dus op dat het onderwerp van geldcreatie echt begint te leven bij een grotere groep mensen, een goede ontwikkeling. Geld is tenslotte iets van ons allemaal, iets waarvan we verwachten dat het er altijd is en waar we bijna blind op moeten kunnen vertrouwen. Dan werkt ons geld tenslotte het best.

    Het feit dat zoveel mensen kwamen opdagen is aan de ene kant een goed teken (bewustwording), maar aan de andere kant ook weer niet. Zou ons geldsysteem helemaal perfect werken, dan zouden we er immers helemaal niet meer bij stilstaan. Dan hadden we op die betreffende zondagochtend tijd besteed aan familie, vrienden, hobby’s en dergelijke.

    Ons Geld

    Het symposium begon met een verhaal van Luuk de Waal Malefijt, de oprichter van Stichting Ons Geld. Ook hij raakte gegrepen door de financiële crisis en begon zich te verdiepen in de werking van ons geldsysteem. In de uithoeken van het internet vond hij documentaires en video’s over de geschiedenis van geld, de werking van ‘fractional reserve banking’ en de geleidelijke evolutie van geld op basis van goud en zilver naar geld dat op vertrouwen gebaseerd is.

    Een feest van herkenning, want dat is ongeveer dezelfde weg die ik aflegde met het bestuderen van het geldsysteem. Dezelfde fascinatie voor dit onderwerp verklaart waarom ik nu deze column aan het schrijven ben.

    Luuk de Waal Malefijt wilde deze kennis niet voor zichzelf houden en richtte in 2012 een stichting op om het onderwerp van geldcreatie bij een groter publiek onder de aandacht te brengen. En met succes, want in 2016 kwam er zelfs een debat over geldcreatie in de Tweede Kamer!

    Hoe nu verder?

    Allemaal leuk en aardig natuurlijk, maar de grote vraag is nu hoe we het geldsysteem dat we hebben verder kunnen perfectioneren. Volgens Burgerinitiatief Ons Geld ligt die oplossing in een nieuw soort geld, die als een virtuele munt in omloop moet worden gebracht. Schuldenvrij geld, dat permanent circuleert en dat ook buiten commerciële banken om tussen individuen en bedrijven verhandeld kan worden. Dat nieuwe geld moet door een nieuwe onafhankelijke monetaire autoriteit in omloop worden gebracht, waarmee de geldscheppende functie van banken komt te vervallen en geld weer een publieke zaak wordt.

    Het alternatief dat door Burgerinitiatief Ons Geld wordt aangedragen is interessant, maar ik heb er zo mijn vraagtekens bij of ons geldsysteem daar beter door zal werken. Het voorstel van Ons Geld geeft veel meer macht aan de overheid om te bepalen hoeveel geld er in omloop moet zijn, terwijl de ervaring ons leert dat we de overheid geen toegang moeten verlenen tot de geldpers!

    Euro is zo slecht nog niet

    Misschien zijn we ons er niet voldoende van bewust, maar naar mijn idee hebben we in Europa het doel van een onafhankelijke monetaire autoriteit al gerealiseerd. De euro is namelijk de allereerste valuta ter wereld die is losgekoppeld van de natiestaat én van goud. Waarom is dat belangrijk? Omdat het verleden heeft uitgewezen dat de meeste geldsystemen uit elkaar vielen door misbruik van de geldpers of door een gebrek aan goud tegen de afgesproken vaste wisselkoers..

    De euro is om verschillende redenen een zeer degelijke valuta. Niet alleen omdat zoveel mensen hem dagelijks gebruiken, maar ook omdat het geld precies doet wat je ervan mag verwachten. En mocht het vertrouwen in de euro onder druk komen te staan, dan is het goed om je als burger te realiseren dat alle bankbiljetten in je portemonnee indirect ondersteund worden door de goudvoorraden van de lidstaten. Een gouden fundament, daarvoor hoef je alleen maar op de balans van de ECB te kijken…

    balans-ecb

    Alle eurobiljetten in omloop worden indirect gedekt door goud (Bron: ECB)

    Ander geldsysteem?

    Natuurlijk zijn er problemen in de Eurozone. Hoge staatsschulden in een aantal zuidelijke landen, de exorbitante private schuldenberg in sommige andere landen, de honderden miljarden aan slechte leningen op de Europese bankbalansen en het zogeheten “too big to fail” probleem, waardoor onrendabele banken overeind gehouden worden.

    Veel uitdagingen dus, maar ik heb er nog steeds vertrouwen in dat we deze één voor een kunnen aanpakken binnen een geldsysteem wat in de basis goed werkt. Staatsobligaties en bankobligaties moeten weer risicodragend kapitaal worden en de garanties voor spaartegoeden moeten geleidelijk afgebouwd worden. Ook moet er denk ik een infrastructuur gebouwd worden om het betalingsverkeer sneller en minder kwetsbaar te maken voor het wegvallen van een grote bank. Het lijkt erop alsof de ECB daar al volop mee bezig is.

    Natuurlijk kost dat allemaal veel tijd en geld, maar dat is op zichzelf denk ik geen reden om ons hele geldsysteem overhoop te gooien en in te ruilen voor iets dat nog niet in detail is uitgewerkt en waar ongetwijfeld ook veel nadelen aan kleven. Ik denk dat het verstandiger is om binnen het huidige systeem aan verbeteringen te werken, waardoor de euro een nog betere munt wordt.

    Geld moet rollen

    Mijn visie ten aanzien van geld is misschien wel te vatten met de uitspraak “geld moet rollen”. Geld is het beste in haar functie als betaalmiddel en rekenmiddel en ik gebruik het daarom ook alleen als zodanig.

    Het feit dat de spaarrente zo laag is komt natuurlijk ook doordat de meeste mensen nog steeds hun spaargeld op de bankrekening laten staan. Daardoor is er veel meer aanbod van geld dan dat er vraag naar is, waardoor de rente (de prijs van geld) daalt.

    Ik geef Mario Draghi dan ook volledig gelijk toen hij eerder dit jaar zei dat spaarders alternatieven hebben en verder moeten kijken dan alleen hun spaarrekening. Is het niet toevallig dat fysiek goud tegelijk met de introductie van de euro in alle eurolanden werd vrijgesteld van btw om het bezit van goud te bevorderen? Dat is stof om over na te denken.

    Frank Knopers

    Wilt u reageren? Mail naar [email protected]

    gs-logo-breed

    Deze column van Frank Knopers verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • Column: De selectieve publieke omroep

    De publieke omroep in Nederland kost ons per jaar ongeveer €900 miljoen, dat is omgerekend bijna €2,5 miljoen per dag. Met zo’n groot budget mag je verwachten dat er voldoende capaciteit is om het Nederlandse publiek zo neutraal en volledig mogelijk te informeren over een zeer groot aantal onderwerpen, maar op bepaalde gevoelige politieke en diplomatieke onderwerpen blijkt dat helaas vaak niet het geval te zijn.

    Zeker als het gaat om de berichtgeving over Rusland krijg je vaak het gevoel dat de Koude Oorlog opnieuw begonnen is. President Poetin wordt neergezet als een onberekenbare persoon met dictatoriale trekjes, die ondertussen ook nog eens minderheden onderdrukt en zichzelf verrijkt. Nou zal ik niet zeggen dat alles wat de Russische president doet goed is, maar de manier waarop er in de gevestigde media over hem gesproken wordt slaat werkelijk alles.

    Poetin Interviews

    Een recent voorbeeld daarvan zien we in de nieuwe Poetin interviews die aankomend weekend worden uitgezonden op National Geographic. In deze vierdelige serie laat documentairemaker Oliver Stone de Russische president uitgebreid aan het woord en horen we ook eens zijn kant van het verhaal.

    Tal van interessante thema’s komen aan bod in deze interviews, zoals de uitbreiding van de NAVO, het Amerikaanse raketschild, het aanpakken van de zichzelf verrijkende oligarchen en de wederopbouw van de Russische economie. Poetin houdt het Westen een spiegel voor, maar bij veel Westerse media ontbreekt het lef om recht in die spiegel te kijken.

    In plaats van de grote en politieke gevoelige onderwerpen samen te vatten zoeken de gevestigde media naar die paar elementen die hun vooroordelen over Rusland bevestigen. Een paar opvallende quotes van Poetin worden compleet uit hun context gehaald, zodat hij opnieuw neergezet kan worden als een onberekenbare dictator.

    Tegelijkertijd hoor je bijna geen woord over de spectaculaire groei van de economie sinds het aantreden van Poetin, het terugbrengen van de staatsschuld, de bestrijding van armoede en over de dreiging die Rusland ervaart als gevolg van de voortdurende provocaties van de Verenigde Staten en haar Europese bondgenoten.

    Een voorbeeld van de suggestieve berichtgeving door de publieke omroep is deze uitzending van EenVandaag, getiteld “Bespeelt Poetin ons in een interviewreeks?”. Voor deze korte reportage werd een Rusland deskundige geselecteerd die de luisteraar opnieuw in het zorgvuldig geconstrueerde wereldbeeld drukt waarin Poetin de bad guy is.

    putin-interviews-eenvandaag

    De selectieve publieke omroep

    Ik heb inmiddels al de drie van de vier delen van deze interviewserie gezien en kan zeggen dat het beeld in werkelijkheid veel genuanceerder ligt. Wilt u zelf oordelen over de interviews, kijk dan vrijdagavond en zaterdagavond om 22:00 naar National Geographic, waar alle vier delen worden uitgezonden.

    De Poetin interviews zijn slechts een voorbeeld, want de selectieve beeldvorming door de publieke omroep lijkt structureel te zijn. Denk bijvoorbeeld aan de berichtgeving van het Journaal en Nieuwsuur over andere actuele thema’s als de staatsgreep in Oekraïne, de situatie in Syrië en het doen en laten van de Amerikaanse president Trump. Over de situatie in Syrië verwijs ik u graag naar dit interview, terwijl ik over het laatste graag zelf nog iets wil zeggen.

    Selectieve berichtgeving

    De afgelopen weken werden mogelijke banden tussen de regering van Trump en het Kremlin breed uitgemeten in de media, terwijl daar nog steeds geen enkel hard bewijs voor is geleverd. Voormalig FBI topman Comey kon deze bewijzen niet leveren en suggereerde laatst tijdens een hoorzitting zelfs dat de pers het bij het verkeerde eind heeft door steeds maar weer te suggereren dat er banden zijn tussen het Kremlin en het campagneteam van Trump.

    Maar in plaats van dat de media in Nederland daar kritisch over schrijven blijven ze hun boodschap maar herhalen, waardoor het vanzelf een soort werkelijkheid wordt. Dat is een beproefde propagandatactiek die door verschillende dictators met succes werd toegepast om de publieke opinie te manipuleren. Wilt u een evenwichtig beeld vormen over een onderwerp, dan zult u ook verder moeten kijken dan de publieke omroep.

    Frank Knopers

    Wilt u reageren? Mail naar [email protected]

    gs-logo-breed

    Deze column van Frank Knopers verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • Column: Europese bankencrisis terug van nooit weggeweest?

    Het was weer een week waarin bijzonder veel gebeurde. De Britse verkiezingen zorgden gisteren voor een zeer precaire politieke situatie in het Verenigd Koninkrijk, helaas in een tijd dat een aantal zeer belangrijke dossiers afgehandeld dienen te worden. Ook was gisteren de dag dat Comey, de ontslagen directeur van de FBI, moest getuigen voor de Senaat. Deze getuigenis is op vele zenders live uitgezonden.

    Wat mij daarbij vooral opviel was dat Comey toegaf dat hij zelf zeer vertrouwelijke informatie naar de pers heeft gelekt (die per definitie tegen Trump zijn, wat hij ook goed of slecht doet. Zo is berekend dat 97% van alle nieuwsberichten die CNN over Trump publiceerde negatief waren). Deze lekken verbazen mij, omdat hem kort daarvoor gevraagd is niet al te veel vertrouwelijke informatie van de FBI vrij te geven. Nu blijkt dus dat de directeur hier zelf voor verantwoordelijk was! Ik ben benieuwd wat hiermee gedaan gaat worden. Ook opvallend is dat Comey eerder nog gezegd heeft dat Rusland geen enkele invloed heeft gehad op het resultaat van de Amerikaanse presidentverkiezingen, maar dat hij gisteren opeens een heel ander verhaal vertelde.

    Spaanse banken

    Door deze belangrijke gebeurtenissen zijn een aantal andere feiten onderbelicht gebleven. Zo werd op 7 juni bekendgemaakt dat de grote Spaanse bank Banco Popular voor het symbolische bedrag van €1 verkocht is aan Banco Santander, de grootste bank van Spanje. Deze €1 was niet de prijs per aandeel, maar de totale overnamesom! Overigens kwam deze noodlijdende bank in de zomer van 2016 nog glansrijk door de stresstest voor Europese banken. Weten we meteen weer wat de waarde is van deze stresstests…

    In 2006 – op het hoogtepunt van de Spaanse vastgoedmarkt – had het Spaanse Banco Populare een kapitaalbuffer van 2%. Dit betekent dat van alle spaartegoeden die toen werden aangehouden er 98% was geïnvesteerd in leningen van dubieuze kwaliteit (wat enige tijd later ook zou blijken). Alleen in 2016 werd al €3,5 miljard verlies geleden, meer dan alle verdiensten in de hoogtijdagen bij elkaar. Banco Santander krijgt nu al deze leningen in de maag gesplitst, waarvan de werkelijke waarde totaal onduidelijk is. Banco Santander had vrijwel geen enkele tijd om de boeken te bekijken, een zogenaamde ‘due diligence’ zou zeker een jaar in beslag genomen hebben. Op de balans staat immers voor meer dan €150 miljard aan honderdduizenden verschillende soorten leningen!

    Het bizarre is dat de grote media en de overheid van Spanje doen alsof dit een perfecte oplossing is voor de problemen. U begrijpt zelf ook dat de problemen rondom deze slechte leningen met deze overname allesbehalve zijn opgelost, ze staan nu alleen op de balans van een andere bank. Spanje kent overigens een ingewikkeld banken systeem. Een flink deel van de hypotheken worden uitgegeven door zogenaamde ‘cajas’. Op het hoogtepunt van de vastgoedmarkt in Spanje was 56% van alle vastgoedleningen uitgegeven door deze cajas. Deze banken zijn totaal niet gereguleerd en kunnen niet via de kapitaalmarkt worden gefinancierd. Eigenlijk weet niemand hoe de situatie is bij deze bedrijven. De afgelopen vijf jaar is hier van overheidswege ook niets veranderd.

    Bankencrisis laait weer op

    Deze overname is naar mijn mening een duidelijke waarschuwing dat de Europese bankencrisis de komende tijd weer in volle hevigheid gaat losbarsten. Spanje is namelijk absoluut niet het enige Europese land waarvan de bankensector in de problemen is geraakt. Vorig jaar schreef ik al over de probleembanken in Italië. Ook hier hebben ze geprobeerd slechte banken te fuseren met andere banken en dubieuze leningen door te verkopen, overigens zonder succes. De Italiaanse overheid kan ook niet helpen, omdat ze zelf vrijwel failliet zijn. Voor een bank in de problemen blijft dan één optie over, namelijk een bail-in in plaats van een bail-out.

    Zorgt u alstublieft dat u enig onderzoek doet naar de bank waar uw spaargeld staat, dit is belangrijker dan ooit tevoren. Houdt niet al uw tegoeden aan bij één bank, maar spreidt uw risico. Het liefst over verschillende landen en eigenlijk over banken in verschillende werelddelen. Deze tijd vraagt om bijzondere oplossingen! Het gevaar dat het misgaat met ons (uw) spaargeld is momenteel helaas groter dan ooit…

    Sander Noordhof

    Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • Column: Mismatch vraag en aanbod

    Na mijn studie heb ik jarenlang als vermogensbeheerder gewerkt. Rond 2006 werd mijn interesse in edelmetalen gewekt door een artikel van een analist die hierover zeer negatief was. In de maanden erna ben ik de geschiedenis van allerlei geldsystemen en de rol van edelmetaal hierin gaan bestuderen. Ik vond het fascinerend en begon daarom het opnemen van edelmetaal in de portefeuilles van klanten te bepleiten. Dit betekende dat ik voor een groep collega’s de case van het edelmetaal moest gaan presenteren. Tot dat moment waren ze allemaal negatief (ik was veruit de jongste overigens) en na vele gesprekken en analyses is er uiteindelijk een positie in goud aangekocht. Het bleek een goede beslissing, zeker omdat kort daarna de crisis uitbrak en alle andere posities flink zouden gaan dalen.

    Van de 118 elementen die we kennen in ons periodiek systeem zijn goud en zilver uniek, omdat ze eigenschappen bezitten die al eeuwenlang gezien worden als ‘waardevol’. Verder hebben ze beide ook speciale industriële waarde, hierover later meer. Ze zijn beiden niet radioactief (zoals plutonium), niet gevaarlijk (zoals cesium, wanneer dat in contact komt met water) en roesten niet (zoals ijzer).

    Vraag en aanbod

    Goud is zeldzamer dan zilver en is daarom duurder. Zilver wordt op deze reden ook wel het ‘poor man’s gold’ genoemd. Een onderzoek uit de jaren zestig van de vorige eeuw gaf aan dat de verhouding goud en zilver in de aardkorst neerkomt op 21:1. In het verre verleden was de verhouding van de prijzen van deze edelmetalen altijd ongeveer tussen 15:1. Voor een troy ounce goud kreeg je dus 15 troy ounce zilver. Momenteel is deze ratio gestegen naar een verhouding van 75:1. De laatste decennia lag deze ratio gemiddeld op ongeveer 50:1.

    Vandaag de dag blijkt dat productie-ratio tussen goud en zilver op 9:1 te liggen. Dit betekent dat er negen troy ounce zilver wordt gewonnen voor elke troy ounce goud die uit de grond wordt gehaald. Dit is erg interessant vanuit het perspectief van vraag en aanbod! In 2016 lag de vraag naar zilver op een all-time high. Puur theoretisch kun je stellen dat op basis van deze redenering de prijs naar 9:1 zou moeten gaan. Zelden blijkt theorie overeen te komen met de praktijk en ik denk dan ook niet dat dit gaat gebeuren. Wel is het duidelijk dat er inmiddels een onhoudbaar groot gat zit tussen de prijs ratio en de productie (aanbod) ratio. Zeker als je kijkt naar het feit dat de vraag naar zilver op een historisch hoogtepunt staat. Prijzen van grondstoffen fluctueren aanzienlijk zodra deze markten doorkrijgen dat er een aanzienlijke mismatch is tussen vraag en aanbod.

    Amerikaanse economie

    Vorige week kwam naar buiten dat de werkloosheid in de VS op een 10-jarig dieptepunt staat, namelijk 4,4%. Dit klinkt natuurlijk erg goed als kop boven een artikel, maar als je deze cijfers goed bekijkt is de realiteit toch iets minder positief. Zoals velen onder jullie zullen weten rekent de VS langdurig werklozen niet mee in dit cijfer. Dus als alle mensen in de VS langdurig werkloos zouden zijn, dan zou er statistisch gezien geen werkloosheid bestaan. Verder kwamen er flink wat banen bij door de overheid, nog meer bureaucratie dus. Ook in de gezondheidssector kwamen er nieuwe banen bij. Erg triest eigenlijk, er zijn meer mensen ziek dan ooit en daar moet voor gezorgd worden. Tenslotte kwamen er banen bij in de horeca. Dus nog meer bedienend personeel. De lonen zijn verder gestegen met 2,5%. Niet slecht zou je denken. Echter is de inflatie (en deze cijfers worden ook vaak op een vreemde manier berekend) minstens even hoog, dus de koopkracht is alleen maar achteruit gegaan. Sterke economieën (de VS is de belangrijkste economie ter wereld) zijn gestoeld op productie en besparingen. Niet op het serveren van drankjes, het verzorgen van vele zieke mensen of overheidsbureaucratie.

    Sander Noordhof

    Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • Column: De minst slechte belegging

    De afgelopen jaren is er bijna dagelijks een analist te vinden die schrijft dat de huidige waardering van de aandelenmarkt wereldwijd veel te hoog is. Meestal wordt dat goed onderbouwd met vergelijkingen van waarderingen uit het verleden. Ik zal u hieronder één van vele voorbeelden geven.

    Als we naar het aandeel Coca-Cola kijken, zien we in 2012 vele betere cijfers dan in 2016 (omzet en winst zijn veel hoger in 2012). Tevens is de schuld van het bedrijf gedurende deze periode verdubbeld. Toch staat de koers van het aandeel ruim 30% hoger ten opzichte van 2012. Onbegrijpelijk, maar het gebeurt toch.

    Waar kun je nog in beleggen?

    Niemand lijkt het te begrijpen, ook ik niet. Wat is er aan de hand? Ik denk dat we financieel gezien in bijzondere tijden leven. De fundamentele waarde van een bedrijf lijkt er niet veel meer toe te doen. Sterker nog, veel investeerders vinden aandelen tegenwoordig veiliger dan andere asset-classes.

    Of wilt u uw geld in obligaties beleggen? De rente staat op een 400-jaars dieptepunt.

    Bedrijven én landen hebben extreme schuldposities. Veel obligaties vallen daarom af als beleggingscategorie, omdat er bijna geen rendement is en wel risico. Onroerend goed dan? Ook daarvoor geldt hetzelfde verhaal van de lage rente en extreme waarderingen. Bovendien is vastgoed lang niet altijd zo courant.

    Wat te denken van geld op een spaarrekening? Dit brengt vrijwel niets meer op en banken staan er zeker in Europa ook nog eens erg slecht voor. Veel kleine Duitse spaarbanken hebben door de negatieve rente van de ECB moeite om te overleven, zeker nu er strengere eisen gesteld worden aan het toezicht.

    Kort samengevat: Aandelen lijken de minst slechte belegging en bieden een hoge mate van liquiditeit. Om een lang verhaal kort te maken, er zijn veel investeerders die simpelweg niet meer weten waar ze anders het geld moeten parkeren. Aandelen als Coca-Cola worden dus momenteel gezien als een relatief veilige belegging. “There is no alternative”, zoals beleggers zouden zeggen. De toekomst zal uitwijzen of dit terecht blijkt te zijn.

    Alternatieven

    Vermogende mensen of organisaties zijn over het algemeen natuurlijk niet dom en laten zich dus ook niet leiden door wat in de reguliere media staat. Deze praten elkaar toch alleen maar na. Bizar vind ik het dat ik de afgelopen week niets, maar dan ook niets, heb gelezen over een advies dat een van de meest machtige financiële instellingen ter wereld heeft gegeven aan ‘Europa’.

    Het IMF adviseert alle landen om 10% van het spaartegoed van alle burgers van de EU op te eisen, om de geplaagde en met schuld overladen overheden weer enigszins gezond te maken (wat dan nog steeds niet het geval is).

    U leest dit echt goed, ik maak echt geen grap. Je zou denken dat elk tv-programma de afgelopen week nergens anders over praat, maar de werkelijkheid ligt helaas anders. Misschien een reden om je geld niet bij een bank te laten staan, maar het te investeren in aandelen?

    Kort geleden schreef ik ook over luchtvaartmaatschappijen die tickets verkopen die niet bestaan om te laten zien hoe banken werken. Hieronder een (vertaald) stukje dat ik onlangs gelezen heb en graag met u wil delen als een ander voorbeeld van hoe ons bankensysteem werkelijk in elkaar zit.

    Stel je gaat verhuizen en je hebt een tijdelijke opslag nodig voor je meubilair, omdat je nieuwe huis pas over enkele maanden klaar is. Je slaat je spullen dus op bij een bedrijf dat opslagruimte hiervoor aanbiedt. Als dat net zo zou gaan als met banken, dan ben je op het moment dat je de opslag verlaat geen eigenaar meer van je eigen meubilair. Het opslagbedrijf is juridisch eigenaar geworden en kan dus doen met jouw meubilair wat ze willen.

    Als ze willen kunnen ze het verhuren aan een ander persoon of bedrijf en daar een flinke prijs voor rekenen, met als gevolg dat een volkomen vreemde op jouw bank naar jouw tv zit te kijken. Uiteraard zie jij geen stuiver van wat het opslagbedrijf aan huur ontvangt voor jouw meubilair. Grote kans ook dat de huurder niet erg voorzichtig omgaat met jouw meubilair. Hij kan het zelfs compleet verwoesten of beschadigen.

    De opslagbedrijven werken vaak samen, het ene opslagbedrijf verhuurt jouw meubilair aan een ander opslagbedrijf, die op haar beurt het weer aan een ander verhuurt en zo verder. Na een tijdje weet helemaal niemand meer waar jouw meubilair is gebleven, maar dat maakt allemaal niet zoveel uit. De opslagbedrijven verdienen veel geld en maar weinig mensen vragen naar hun eigen meubilair wanneer dat eenmaal voor onbepaalde tijd in de opslag is gestald.

    Het gaat zo voortvarend dat de opslagbedrijven gemakzuchtig worden en niets eens meer controleren of je wel in staat bent om te betalen voor de opslag van jouw meubilair. Ze zullen jouw tafel verhuren aan iedereen die maar wil. Na een tijdje hebben deze slechte huurders zoveel van het meubilair van andere mensen beschadigd, dat er nog maar heel erg weinig van over is. Het gevolg is dat veel opslagbedrijven in de problemen komen. Zij eisen dat ze worden gered en vertellen de politiek dat de complete maatschappij in elkaar zal storten als zij failliet gaan. Er wordt dus flink angst gezaaid.

    De overheid werkt onder druk mee en de opslagbedrijven krijgen zakken vol belastinggeld om te overleven. De centrale banken openen zelfs speciale werkplaatsen waar banken, stoelen en tafels van gebakken lucht worden gemaakt. Deze geven ze dan gratis aan de grote opslagbedrijven.

    Het gaat nu weer zo goed met de opslagbedrijven dat de directie van mening is dat ze allemaal een flinke bonus hebben verdiend. Het bizarre van de hele situatie is dat er helemaal niets veranderd is en dat we niets geleerd hebben van de gemaakte fouten. Ze pakken nog steeds jouw meubilair en verhuren dat aan wildvreemden zonder jou te informeren.

    In plaats van dat ze jou laten meedelen in de winst, spannen de verhuurbedrijven samen om jou nog meer in rekening te kunnen brengen voor de opslag van je meubilair. Er gaat dan ook bijna geen maand voorbij zonder dat er een groot opslagbedrijf betrokken is bij een flink schandaal.

    Op een goede dag is je nieuwe huis klaar en ga je naar de opslag om jouw meubilair op te halen. Daar wordt je behandeld alsof je een crimineel bent. Je moet complete vragenformulieren invullen en uitleggen waarom jij jouw eigen meubilair nodig hebt. Het opslagbedrijf komt op haar beurt met talloze redenen waarom ze je jouw meubilair niet terug kunnen geven of soms maar een klein, beschadigd deel terug kunnen overhandigen. Wanneer je na lang zeuren uiteindelijk met je meubilair de deur uit gaat, geven ze je aan bij de overheid, omdat jij zo brutaal was om je eigen meubilair terug te vragen.

    Sander Noordhof

    Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • Column: Benoemd, maar niet gekozen

    Met ingang van deze week werkt Goudstandaard voor het eerst vanuit haar nieuwe kantoor in Alkmaar. Het was een flink karwei, maar we zijn erg trots op het resultaat. U bent vanaf nu van harte welkom in ons nieuwe kantoor op de begane grond van het Victory Building, tegenover het AZ-stadion.

    Vorige week was er weer een rentebesluit van de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve, momenteel de belangrijkste centrale bank van de wereld. Een aantal keer per jaar komt de zogenaamde Federal Open Market Committee (FOMC) bijeen om de monetaire politiek te bespreken en te bepalen.

    Ondemocratische macht

    Het bepalen van de rente en de geldhoeveelheid van een land behelst een enorme macht. Een verandering van de hoogte van de rente beïnvloedt namelijk vrijwel alles; huizenprijzen, investeringen, voedselprijzen enzovoort. De hoogte van de rente heeft een zeer grote impact op de werkloosheid, inflatie en wisselkoersen van valuta.

    Deze macht is niet alleen vrij extreem, maar ook ondemocratisch. Ze ligt in handen van een comité dat een zéér belabberd trackrecord heeft. Hieronder een aantal voorbeelden van dit trackrecord van dit belangrijke orgaan.

    • In januari 2008 voorspelde toenmalig president van de Federal Reserve, Ben Bernanke, dat de centrale bank geen recessie verwachtte. Later konden we vaststellen dat de recessie in december 2007 al was begonnen.
    • In de jaren erna werden de verwachte groeicijfers stelselmatig te rooskleurig voorgesteld. Soms zaten de voorspellingen er bijna de helft naast, zoals in 2011. Toen werd een economische groei van 3,7% voorspeld, maar het werd slechts 2%. Het grappige is dat de Federal Reserve in een eigen studie aantoont dat de eigen voorspellingen vaak erg matig zijn.

    Is het niet vreemd dat misschien wel het machtigste orgaan met de grootste verantwoordelijkheid van de wereld er zelf blijk van geeft dat ze er weinig van bakken? Wie zetelen er eigenlijk in dit comité?

    Vijf hiervan zijn academici zonder enige ervaring in het bedrijfsleven. Drie zijn ex-Goldman Sachs bankiers en één werkte voorheen als advocaat voor de Carlyle Group. Dit lijkt mij niet een groep met de benodigde competenties voor het begrijpen en maken van zeer belangrijke beslissingen voor de gehele Amerikaanse economie, een economie die op haar beurt zeer belangrijk is voor de rest van de wereld.

    Nogmaals, geen enkel persoon van dit comité is ooit democratisch verkozen. Dit lijkt mij een situatie die op langere termijn onhoudbaar wordt. Helaas moet er in deze maatschappij altijd eerst een extreme crisis plaatsvinden voordat er – hopelijk – iets kan en gaat veranderen. Voorkomen lijkt me beter dan genezen!

    yellen-rente

    De Federal Reserve heeft een vrij belabberd trackrecord

    Zelfcensuur?

    Verder vond ik het afgelopen week bizar te lezen dat een overheid in Europa opdracht mag en kan geven dat media niet schrijven over bepaalde zaken. In dit geval bedoel ik de inhoud van de gehackte e-mails van de heer Macron.

    Natuurlijk is hacken een kwalijke zaak en is dit verboden, maar is de persvrijheid niet minstens even belangrijk? In de VS ging het tijdens en na de campagne tussen Clinton en Trump alleen maar om wie de hacks hadden uitgevoerd. Nooit is er door de Democratische partij (en media) maar enigszins betwist wat er in de gehackte mails stond. En dat waren bijzonder stuitende zaken! Bij mij rijst dan de vraag: Welke zaken zijn er allemaal nog meer waar de pers niet over mag schrijven?

    Sander Noordhof

    Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].