Tag: crisis

  • Jonge Amerikanen kunnen geen huis kopen door hoge studieschuld

    Uit een nieuw onderzoek van de Federal Reserve blijkt steeds meer jonge Amerikanen geen huis kunnen kopen vanwege een te hoge studieschuld. Sinds 2009 zijn de totale studieschulden in de Verenigde Staten verdubbeld tot meer dan $1,4 biljoen, wat betekent dat steeds meer jonge Amerikanen al diep in de schulden zitten voordat ze in de fase van hun leven komen waarin ze een huis willen kopen.

    De daling van het eigen woningbezit in de leeftijdscategorie van 28 t/m 30 jaar in de periode van 2007 en 2015 is volgens de Federal Reserve voor 35% toe te schrijven aan hogere studieschulden. De impact van studieschulden is volgens de onderzoekers waarschijnlijk nog groter onder studenten, aangezien bijna de helft van de jonge Amerikanen helemaal geen hoger onderwijs volgt en dus geen studieschuld kan opbouwen.

    Meer schulden

    De stijging van de studieschuld gaat hand in hand met de stijging van de collegegelden. Waren de kosten van studeren op het niveau van 2001 gebleven, dan zouden er volgens het onderzoek van de Amerikaanse centrale bank ongeveer 360.000 meer jonge Amerikanen in staat zijn een huis te kopen dan nu het geval is. In totaal zouden dan ongeveer 2,9 miljoen Amerikanen in de leeftijdscategorie van 28 tot en met 30 jaar een eigen huis hebben.

    De Federal Reserve waarschuwt voor de gevolgen van de hoge studieschulden op de langere termijn, omdat het kopen van een huis ook in de Verenigde Staten de belangrijkste manier is om vermogen op te bouwen. Als een groot deel van de nieuwe generatie studenten niet meer in staat is een huis te kopen, dan heeft dat tot gevolg dat een grotere groep Amerikanen in de toekomst minder vermogen zal opbouwen. Dat kan weer negatieve gevolgen hebben voor de Amerikaanse economie, die voor ongeveer 70% op consumptie draait.

    Arbeidsmarkt

    De positieve kant van dit verhaal is dat meer Amerikanen nu hoger opgeleid zijn. Dat is een voordeel in een economie waar de goedbetaalde banen voor het oprapen liggen, maar ook dat is in de Verenigde Staten niet het geval. Er is weliswaar sprake van banengroei, maar dat zijn overwegend deeltijdbanen en banen voor lager opgeleiden. Dat terwijl starters op de arbeidsmarkt juist extra inkomen nodig hebben om hun studieschulden af te kunnen lossen.

    Veel oud-studenten in de Verenigde Staten hebben nu al moeite om hun studieschulden te betalen. Volgens de Federal Reserve heeft meer dan de helft van alle studenten die in 2009 hun studie voltooiden een betalingsachterstand van vier maanden of langer.

  • Sven Hulleman: “De huizenmarkt is een tikkende tijdbom”

    Innovaties in de financiële sector hebben de huizenmarkt in Nederland volledig op zijn kop gezet, zo concludeert Sven Hulleman van de Stichting Restschuld Eerlijk Delen. In een gesprek met Arno Wellens voor Café Weltschmerz beschrijft hij hoe Nederlandse banken in de jaren negentig begonnen met het herverpakken van hypotheekschulden, waarmee ze alle risico’s van de woningmarkt konden overdragen aan private investeerders en pensioenfondsen en ze hun winsten konden maximaliseren.

    Door deze werkwijze konden banken gemakkelijk geld verdienen, zonder zich teveel zorgen te maken over de risico’s. De koper van een huis dacht dat hij door een hypotheek af te sluiten een lange termijn relatie aanging met de bank, maar in werkelijkheid was de klant voor de bank gewoon een product geworden. Met het afsluiten van iedere hypotheek ontstond er weer een nieuw beleggingsproduct dat met provisie doorverkocht kon worden aan beleggers en aan pensioenfondsen. Omdat de hypotheken direct werden doorverkocht stonden ze niet op de balans van de bank en was dus ook het risico ‘verdwenen’.

    Van €128 naar €580 miljard hypotheekschuld

    Door deze financiële innovaties explodeerde de Nederlandse hypotheekschuld in iets meer dan tien jaar tijd van €128 naar €680 miljard, wat betekent dat er ongeveer €550 miljard aan nieuw geld in de economie gepompt werd. Met heel veel geleend geld werd de Nederlandse huizenmarkt gemanipuleerd, waarbij gelijk een heel stelsel van verzekeringen werd opgetuigd om alle risico’s af te dekken. Daardoor betaalde de consument niet alleen veel geld voor de hypotheek, maar ook voor allerlei verzekeringspremies die samen met de hypotheek verkocht werden.

    De hypotheekschulden werden nog eens verder aangejaagd door fiscale stimuleringsmaatregelen, zoals de hypotheekrenteaftrek. Deze maatregel werd door de politiek werd verkocht als een subsidie op het bezit van een eigen woning, maar in de praktijk bleek deze subsidie vooral tot hogere hypotheekschulden te leiden. Goed nieuws voor de banken, omdat die over een hoger bedrag rente ontvangen.

    Volgens Sven Hulleman is de huizenmarkt in Nederland – en de gigantische hypotheekschuld die daaronder ligt – een tikkende tijdbom. Daarom hebben de banken en de politiek er na de crisis alles aan gedaan om de huizenprijzen weer te laten stijgen, zodat de problemen weer onder het tapijt geveegd konden worden. Als deze tijdbom barst zullen vooral de millennials die net een huis gekocht hebben het slachtoffer worden, zo verwacht Hulleman.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Kredietgroei Amerikaanse economie gehalveerd

    Kredietgroei Amerikaanse economie gehalveerd

    De groei van de Amerikaanse economie verloopt steeds moeizamer, want in het tweede kwartaal zakte de groei van het bruto binnenlands product verder weg tot slechts 1,4% op jaarbasis. Daarmee doet de Amerikaanse economie het op dit moment zelfs slechter dan de Europese, waar de economie op jaarbasis nu met 1,8% groeit.

    Duiken we dieper in de cijfers van de Amerikaanse centrale bank, dan zien we ook wel waarom het in de Verenigde Staten opeens zoveel slechter gaat. Zo blijkt dat de kredietgroei in zeer korte tijd gehalveerd is. Zo groeien de creditcardschulden dit jaar met slechts 4,5% op jaarbasis, terwijl die begin vorig jaar nog met 9% op jaarbasis toenamen.

    De kredietverlening aan het bedrijfsleven is overigens niet veel beter, want die nam sinds het begin van dit jaar met minder dan 2,5% toe. Ter vergelijking, de afgelopen jaren groeide de kredietverlening aan het bedrijfsleven nog meer dan 10% op jaarbasis. En dan hebben we ook nog de reguliere kredietverlening aan consumenten, die in zeer korte tijd meer dan gehalveerd is.

    Eerder dit jaar signaleerde de Zwitserse bank UBS wereldwijd al een terugval in kredietgroei. Een zorgelijke ontwikkeling, want in het verleden gaf dat vaak de aanzet tot een nieuwe recessie. Het is opvallend dat verschillende centrale banken juist op dit moment de rente weer willen verhogen, want dat zal de kredietgroei zeker niet ten goede komen. Signaleren deze grafieken het begin van een nieuwe economische crisis?

    credit-growth-vs-3

    Kredietverlening aan bedrijven en industrie stagneert

    credit-growth-vs-2

    Groei van creditcardschulden is in korte tijd gehalveerd

    credit-growth-vs-1

    Banken verstrekken ook minder leningen aan consumenten

    gs-logo-breed

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • BIS ziet zorgelijke toename van ‘zombiebedrijven’

    Ondanks het extreem soepele monetaire beleid van centrale banken stijgt het aantal ‘zombiebedrijven’ in de ontwikkelde economieën. Dat schrijft de Bank for International Settlements (BIS) in haar nieuwste jaarverslag. De belangrijkste oorzaak daarvoor lijkt een gebrek aan productiviteitsgroei in zowel de ontwikkelde economieën als in de opkomende markten.

    De BIS spreekt van een zombiebedrijf als het bedrijf meer dan tien jaar bestaat en de rentelasten hoger zijn dan de inkomsten. Dat was in 2007 nog het geval bij 5% van alle bedrijven in de ontwikkelde economieën, maar door de crisis is dat percentage in minder dan tien jaar tijd verdubbeld tot ongeveer 10%.

    De sterke toename van het aantal niet-levensvatbare bedrijven is zorgwekkend, omdat centrale banken er de afgelopen jaren juist alles aan gedaan hebben om lenen goedkoop te maken. Als een op de tien bedrijven bij de historisch lage rentestand van dit moment al niet genoeg inkomsten kan binnenhalen, wat voor gevolgen heeft dat dan als de rente weer terugkeert naar het historische gemiddelde van vier a vijf procent?

    bis-zombie-firms

    BIS ziet sterke toename in aantal ‘zombiebedrijven’ (Bron: BIS)

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Grondstoffen weer goedkoop tegenover aandelen

    De prijzen van grondstoffen zijn sinds 1971 niet meer zo laag geweest ten opzichte van aandelen als nu. Dankzij het monetaire beleid van centrale banken begonnen aandelen en obligaties aan een lange opwaartse trend, maar datzelfde kan niet gezegd worden van grondstoffen. Door de zwakke economische groei staan de prijzen van belangrijke grondstoffen onder druk, terwijl ook goud en zilver moeite hebben om de neerwaartse trend van de laatste jaren te doorbreken.

    De volgende grafiek laat de waardering zien van de S&P 500 aandelenindex zien ten opzichte van de GSCI grondstoffenindex. Staat de grafiek laag, dan betekent het dat grondstoffen goedkoop zijn in verhouding tot aandelen. Staat de lijn op een hoog niveau, zoals vlak voor het uitbreken van de crisis in 2008, dan zijn de grondstoffen relatief gezien juist duur.

    commodities-stocks

    Aandelen versus grondstoffen (Bron: Incrementum)

    Aandelen versus grondstoffen

    Op basis van deze vergelijking kunnen we concluderen dat grondstoffen op dit moment relatief goedkoop zijn, of dat aandelen op dit moment overgewaardeerd zijn. Hoe dan ook, de geschiedenis leert ons dat dit soort extreme waarderingen niet eeuwig in stand kunnen blijven. De laatste keer dat aandelen relatief gezien zo duur waren ten opzichte van grondstoffen was tijdens de dotcom bubbel van eind jaren negentig. Toen volgde er een crash op de aandelenmarkt, waarbij veel beleggers geld verloren.

    Aandelen overgewaardeerd?

    Vandaag de dag staan de Amerikaanse aandelenmarkten weer op recordhoogte, terwijl de economie nog allesbehalve hersteld is van de vorige crisis. Aandelen zijn gewaardeerd alsof bedrijven in de toekomst nog meer winst gaan maken, terwijl meer dan 90 miljoen Amerikanen geen goede baan kunnen vinden en de participatiegraad op het laagste niveau in dertig jaar staat.

    De grote vraag is dus wat de hoge aandelenkoersen vandaag de dag rechtvaardigt. Vandaag de dag zien we verschillende gelijkenissen met de aandelenrally van eind jaren negentig. Ook toen werden technologiebedrijven zeer hoog gewaardeerd, inclusief de bedrijven die verlies leden of geen verdienmodel hadden. Een voorzichtige belegger zal deze overeenkomsten ook zien en misschien een meer defensieve beleggingsportefeuille samenstellen.

    gs-logo-breed

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Federal Reserve ziet meer bedreigingen financiële stabiliteit

    De Federal Reserve ziet meer bedreigingen voor de financiële stabiliteit. Uit de notulen die deze week werden vrijgegeven blijkt dat de centrale bank zich meer zorgen maakt over de stijgende prijzen van bijvoorbeeld vastgoed en financiële activa als aandelen en obligaties.

    De Federal Reserve is terughoudend in haar bewoording, maar het feit dat er over deze risico’s gesproken is al voor de goed geïnformeerde belegger voldoende om voorzichtig te zijn. De ervaring leert ons dat de centrale bank pas heel laat de risico’s durft te benoemen en dat het dan meestal al te laat is om het tij te keren. Zo beweerde Ben Bernanke vlak voor het uitbreken van de huizenmarktcrisis in de Verenigde Staten nog dat er geen sprake was van bubbels in de economie.

    market-shrugging-off

    Beleggers zijn nergens meer van onder de indruk (Bron: Bank of America)

    Vastgoed

    In de notulen lezen we dat de Federal Reserve zich zorgen maakt over hoge waarderingen voor commercieel vastgoed en mogelijke hervormingen in de hypotheekverlening. Een grote daling van de vastgoedprijzen kan de financiële stabiliteit in gevaar brengen, net zoals dat tien jaar geleden gebeurde op de Amerikaanse huizenmarkt. Veel banken en verzekeraars kwamen toen in de problemen, omdat ze slechte leningen op hun balans hadden staan die niemand meer op waarde durfde te schatten.

    Het is dan misschien ook geen toeval dat de Federal Reserve opnieuw de geplande renteverhoging voor zich uit schuift. Stijgt de rente te snel, dan kan dat opnieuw een recessie veroorzaken met alle gevolgen van dien voor de huizenmarkt.

    Aandelen

    Niet alleen de huizenprijzen stijgen als gevolg van de extreem lage rente, maar ook de aandelenkoersen. Uit onderzoek van Bank of America blijkt dat de breed gedragen S&P 500 index momenteel sterk overgewaardeerd is. Van de 20 meest gebruikte methodes om de aandelenmarkt te waarderen geven er maar liefst 18 aan dat er momenteel sprake is van overwaardering in de markt.

    Door de lage rente en de stijging van activaprijzen is het consumentenvertrouwen en het sentiment onder beleggers weer zeer positief geworden. Juist onder deze omstandigheden kun je als belegger wat voorzichtiger worden en een meer defensieve beleggingsstrategie hanteren.

    S&P expensive metrics

    Amerikaanse aandelenmarkt volgens meeste criteria overgewaardeerd (Bron: Bank of America)

  • Column: Benoemd, maar niet gekozen

    Met ingang van deze week werkt Goudstandaard voor het eerst vanuit haar nieuwe kantoor in Alkmaar. Het was een flink karwei, maar we zijn erg trots op het resultaat. U bent vanaf nu van harte welkom in ons nieuwe kantoor op de begane grond van het Victory Building, tegenover het AZ-stadion.

    Vorige week was er weer een rentebesluit van de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve, momenteel de belangrijkste centrale bank van de wereld. Een aantal keer per jaar komt de zogenaamde Federal Open Market Committee (FOMC) bijeen om de monetaire politiek te bespreken en te bepalen.

    Ondemocratische macht

    Het bepalen van de rente en de geldhoeveelheid van een land behelst een enorme macht. Een verandering van de hoogte van de rente beïnvloedt namelijk vrijwel alles; huizenprijzen, investeringen, voedselprijzen enzovoort. De hoogte van de rente heeft een zeer grote impact op de werkloosheid, inflatie en wisselkoersen van valuta.

    Deze macht is niet alleen vrij extreem, maar ook ondemocratisch. Ze ligt in handen van een comité dat een zéér belabberd trackrecord heeft. Hieronder een aantal voorbeelden van dit trackrecord van dit belangrijke orgaan.

    • In januari 2008 voorspelde toenmalig president van de Federal Reserve, Ben Bernanke, dat de centrale bank geen recessie verwachtte. Later konden we vaststellen dat de recessie in december 2007 al was begonnen.
    • In de jaren erna werden de verwachte groeicijfers stelselmatig te rooskleurig voorgesteld. Soms zaten de voorspellingen er bijna de helft naast, zoals in 2011. Toen werd een economische groei van 3,7% voorspeld, maar het werd slechts 2%. Het grappige is dat de Federal Reserve in een eigen studie aantoont dat de eigen voorspellingen vaak erg matig zijn.

    Is het niet vreemd dat misschien wel het machtigste orgaan met de grootste verantwoordelijkheid van de wereld er zelf blijk van geeft dat ze er weinig van bakken? Wie zetelen er eigenlijk in dit comité?

    Vijf hiervan zijn academici zonder enige ervaring in het bedrijfsleven. Drie zijn ex-Goldman Sachs bankiers en één werkte voorheen als advocaat voor de Carlyle Group. Dit lijkt mij niet een groep met de benodigde competenties voor het begrijpen en maken van zeer belangrijke beslissingen voor de gehele Amerikaanse economie, een economie die op haar beurt zeer belangrijk is voor de rest van de wereld.

    Nogmaals, geen enkel persoon van dit comité is ooit democratisch verkozen. Dit lijkt mij een situatie die op langere termijn onhoudbaar wordt. Helaas moet er in deze maatschappij altijd eerst een extreme crisis plaatsvinden voordat er – hopelijk – iets kan en gaat veranderen. Voorkomen lijkt me beter dan genezen!

    yellen-rente

    De Federal Reserve heeft een vrij belabberd trackrecord

    Zelfcensuur?

    Verder vond ik het afgelopen week bizar te lezen dat een overheid in Europa opdracht mag en kan geven dat media niet schrijven over bepaalde zaken. In dit geval bedoel ik de inhoud van de gehackte e-mails van de heer Macron.

    Natuurlijk is hacken een kwalijke zaak en is dit verboden, maar is de persvrijheid niet minstens even belangrijk? In de VS ging het tijdens en na de campagne tussen Clinton en Trump alleen maar om wie de hacks hadden uitgevoerd. Nooit is er door de Democratische partij (en media) maar enigszins betwist wat er in de gehackte mails stond. En dat waren bijzonder stuitende zaken! Bij mij rijst dan de vraag: Welke zaken zijn er allemaal nog meer waar de pers niet over mag schrijven?

    Sander Noordhof

    Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend op GoudstandaardGoudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • Alleen de rijksten profiteren van economisch herstel

    In New York hebben alleen de allerrijkste mensen geprofiteerd van het economische herstel van de afgelopen jaren, terwijl de laagste inkomens er juist op achteruit zijn gegaan. Dat concludeert het Independent Budget Office na onderzoek van de belastingaangiftes van meer dan 770.000 inwoners in de periode van 2006 tot en met 2014.

    new-york-pixabayGedurende deze periode van negen jaar bleef het inkomen van de top 50% gelijk op ongeveer $65.000 per jaar, terwijl het inkomen van de laagste 50% met 13% daalde naar $12.360. Van al het geld dat New Yorkers in 2014 verdienden ging 41% naar de rijkste 1%, een lichte toename ten opzichte van de situatie in 2006. De helft van alle inwoners met de laagste inkomens namen in 2014 slechts 5,6% van alle inkomens voor hun rekening, terwijl deze groep in 2006 nog een marktaandeel van 7,4% had.

    “We zien het bewijs van een groeiende inkomensongelijkheid in de stad. Het percentage van het totale inkomen dat naar de top 1% – meer specifiek de top 0,1% gaat – is toegenomen”, zo concludeert Doug Turetsky van het Independent Budget Office.

  • Infographic: De neergang van Home Capital Group

    Infographic: De neergang van Home Capital Group

    De grootste hypotheekverstrekker van Canada, Home Capital Group, kwam in grote moeilijkheden nadat spaarders in korte tijd meer dan $600 miljoen aan spaartegoeden weghaalden. Toe bekend werd dat de bank een noodlening van meer dan $2 miljard nodig had om overeind te blijven verloor het aandeel van de hypotheekbank 65% van haar waarde. Is dit het begin van een nieuwe kredietcrisis? Visual Capitalist maakte de volgende infographic.

    chart-home-capital-crash-1

    Infographic: Canadese Home Capital Group in de problemen (Bron: Visual Capitalist)

    In tegenstelling tot veel andere landen werd de huizenmarkt van Canada nauwelijks getroffen door de crisis van 2008. De huizenprijzen zijn daar sindsdien alleen maar verder gestegen, mede dankzij de extreem lage rente en soepele kredietverlening door banken. Volgens de Economist was de Canadese huizenmarkt in 2015 ten opzichte van het gemiddelde inkomen van de bevolking al 35% overgewaardeerd.

  • Bevolking Venezuela vlucht het land uit

    Bevolking Venezuela vlucht het land uit

    Er is geen oorlog voor nodig om een vluchtelingenstroom op gang te brengen, want ook een totale economische chaos kan reden zijn om een land te ontvluchten. Dat zien we bijvoorbeeld in Venezuela, waar de bevolking door hyperinflatie dreigt te verhongeren. Het geld is in een paar jaar tijd compleet waardeloos geworden, waardoor normale economische activiteit vrijwel onmogelijk geworden is. Winkels worden vrijwel niet meer bevoorraad en door een gebrek aan valutareserves kan het land amper spullen uit het buitenland importeren.

    Door de noodsituatie zijn duizenden mensen de straat op gegaan om het aftreden van president Maduro af te dwingen. Anderen hebben de moed al opgegeven en zijn het land ontvlucht. De volgende grafiek van de Financial Times laat zien dat er in Spanje inmiddels meer asielaanvragen binnenkomen uit Venezuela dan uit Syrië. En dat was geen geïsoleerd geval, want ook het aantal vluchtelingen richting de Verenigde Staten liet tussen 2015 en 2016 meer dan een verdubbeling zien.

  • Martin Armstrong verwacht nog hogere belastingen

    Volgens trendwatcher Martin Armstrong zullen de belastingen in de toekomst alleen maar verder toenemen, omdat dat voor overheden de enige manier is om het groeiende gat in de begroting te dichten. Een hogere erfbelasting en hogere belastingen op vermogenstitels zijn de makkelijkste manier om meer geld binnen te halen, maar dat zal volgens de trendwatcher ten koste gaan van de economische groei. Landen die controle hebben over de geldpers kunnen in het meest extreme scenario geld bijdrukken om de tekorten te dichten, maar dat is niet mogelijk voor lokale en regionale overheden. Die kunnen alleen de belastingen verder verhogen.

    Verplaatsbaar en niet verplaatsbaar vermogen

    Goud is een verplaatsbare vorm van vermogen. Er zijn twee primaire categorieën van vermogen: verplaatsbaar en niet verplaatsbaar. Het niet verplaatsbare is bijvoorbeeld vastgoed. Als er geen oorlog of natuurramp is, dan behoud vastgoed haar waarde. Maar als je al je vermogen in vastgoed hebt zitten in Duitsland en de Tweede Wereldoorlog komt eraan, dan heb je niets. Dan moet je het achterlaten.

    De ene vorm van vermogen is dus verplaatsbaar, de andere niet. Daarom waren alle zeldzame collecties van munten en postzegels uit Europa in de jaren zestig en zeventig in de Verenigde Staten te vinden. Waarom? Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak namen ze dat allemaal mee en brachten ze het hierheen, omdat het verplaatsbaar is. In de jaren daarna ging dat langzaam maar zeker weer terug naar Europa.

    Dat zie je nu met antieke munten, de twee grootste kopers vandaag de dag zijn Chinezen en Russen. Tastbare bezittingen hebben voor iedereen wereldwijd waarde. Maar ik zou nooit 100% van mijn vermogen in vastgoed stoppen, omdat het niet verplaatsbaar is.

    Alle overheden zijn eigenlijk failliet. Het verschil tussen regionale schulden en staatsschulden is dat overheden meestal geld bij kunnen drukken, terwijl lokale overheden dat niet kunnen. Een centrale bank als de Federal Reserve kan gewoon geld bijdrukken om de overheidsuitgaven te financieren, op lokaal niveau kan dat niet.

    Wat ze dus doen is de belastingen steeds verhogen, onder andere op vastgoed. Dat is ook waardoor Rome gevallen is. Rome was de eerste grote stad die rond 180 na Christus een miljoen inwoners bereikte. Dat inwoneraantal daalde vervolgens naar 15.000. Waarom? Omdat politici de belastingen alsmaar verder verhoogden, onder andere de eigendomsbelasting. Op een gegeven moment bereik je een punt dat je de eigendommen beter achter kunt laten en weg moet gaan.

    Over de toekomst van het monetaire systeem

    Volgens trendwatcher Martin Armstrong krijgen we in de toekomst een grote monetaire hervorming, waarin de dollar de status van wereldreservemunt zal verliezen. De dollar zal vervangen worden door een mandje van verschillende valuta, maar niet conform de spelregels van het IMF. De trendwatcher verwacht niet dat goud of de SDR in staat zal zijn de rol van de dollar als wereldhandelsmunt over te nemen.

    De SDR is niet interessant als alternatief voor de dollar, omdat landen daarmee teveel soevereiniteit moeten overdragen aan een instantie die volgens Armstrong zeer corrupt is. Daar zal wereldwijd niet voldoende draagvlak voor zijn, aldus de trendwatcher. Ook ziet hij een wereldmunt gedekt door goud niet als oplossing, omdat een vaste goudprijs alleen te verdedigen is als ook de geldhoeveelheid constant is.

    Iedereen beoordeelt de waarde van dingen in hun eigen munt. Geld is een mentaal concept. Het is een manier om dingen te waarderen, zelfs goud. Ik vertaal de goudprijs naar dollars, die dollar is je manier om waarde te meten. Niet het goud, maar de dollar. In elk land kijkt men naar goud in de lokale valuta, Europeanen zullen de goudprijs in euro volgen. Een probleem met veel mensen in de goudmarkt is dat ze alleen naar de prijs in dollars kijken. Dan vragen ze zich af waarom men niet massaal goud koopt, maar dan kijken ze niet naar de ontwikkeling van de goudprijs in de lokale munt.