Marketupdate

Tag: gas

  • Welke gevolgen hebben verdere economische sancties tegen Rusland?

    Afgelopen maandag stelden wij de vraag of sancties tegen Rusland nut hebben? Tot op heden zijn de ingestelde sancties voornamelijk symbolisch. Een lijst met betrokken Russen en Oekraïners krijgen geen reisvisum meer om de Europese Unie binnen te komen en hun in Europa aanwezige tegoeden worden bevroren. Gisteren vond een EU top plaats met de regeringsleiders van de lidstaten. Deze hebben de Europese Commissie opgeroepen om verdere economische sancties te onderzoeken. Een tweede ronde sancties maakt de kans dat Rusland en de EU in een vicieuze cirkel aan sancties en daarmee handelsoorlog raken echter een stuk groter. De volgende infographic toont de wederzijdse (economische) afhankelijkheid van de EU en Rusland.
    handel-eu-rusland-sancties

    Het is geen geheim dat de Russische exporten voor een groot deel uit fossiele grondstoffen bestaan. Grote hoeveelheden machines en voertuigen bewandelen vanuit de EU de tegengestelde richting. De onderstaande tabel toont de afhankelijkheid van de Russische gastoevoer van Europese landen. De tabel toont dat de meer naar het Oosten gelegen Europese landen en stuk afhankelijker zijn van Russische gas dan de West-Europese landen.

    afhankelijkheid-gas-rusland

    De annexatie van de Krim lijkt deze Oost-Europese landen te hebben wakker geschud. Hun blik lijkt zich nu te richten op NAVO bondgenoten die wel energievoorraden in overvloed hebben. Ambassadeurs van Tsjechië, Hongarije, Slowakije en Polen hebben deze week een brief gestuurd naar de voorzitter van het Amerikaanse huis van afgevaardigden, John Boehner. In deze brief vragen ze de Amerikanen om gasexporten te autoriseren. Momenteel mag gas (en olie) dat binnen de Verenigde Staten wordt gewonnen niet worden geëxporteerd. Dit valt binnen het Amerikaanse beleid om op het energievlak weer zelfvoorzienend te worden. Canada heeft nog niet een vergelijkbaar Europees verzoek ontvangen. Polen is inmiddels ook een dialoog gestart met de EU waarin zij willen zoeken naar de mogelijkheden om hun energie importen te gaan diversifiëren.

    Zoals vaker het geval is lijkt de politieke mening van (economisch) zwaargewicht Duitsland de toon te zetten in het vaststellen van de sancties. Duitsland is in vergelijking tot bijvoorbeeld Frankrijk en Verenigd Koninkrijk nauw verbonden met de Russische energiesector. Economische sancties zou dan ook het Duitse bedrijfsleven hard kunnen raken. Het kan ook zijn dat de transportkosten om energie vanuit Noord-Amerika naar Europa te krijgen niet afwegen ten opzichte van het Russische gas. Ondanks de snel dalende energieprijzen in de VS. Het is daarom ook niet ondenkbaar dat een deel van de Europese politieke beleidsbepalers hoopt dat de Oekraïense crisis geen vervolg krijgt en rustig overwaait.

    6a00d8341d417153ef01a5117ab147970c-800wi

  • Grafiek: Hoe afhankelijk is Europa van Russisch gas?

    De volgende grafiek laat zien in welke mate verschillende Europese landen afhankelijk zijn van Russisch gas. Vooral Oost-Europese landen zijn afhankelijk van het gas dat via talloze pijpleidingen naar Europa wordt getransporteerd.

    Europa zeer afhankelijk van Russisch gas

    Europa zeer afhankelijk van Russisch gas (via twitter)

  • China en Rusland willen meer samenwerken in 2014

    China en Rusland hebben zich voorgenomen om dit jaar nog meer samen te werken. Dat is de conclusie van een ontmoeting tussen de Chinese leider Xi Jinping en de Russische president Vladimir Poetin afgelopen dinsdag. Jinping zei dat er het afgelopen jaar al veel bereikt is is in het streven naar een stabiele en gezonde ontwikkeling van beide landen en dat er ook dit jaar weer nauwe samenwerking zal plaatsvinden tussen hem en Poetin. De Russische president benadrukte in het gesprek dat olie- en gasbedrijven in zijn land zich meer zullen concentreren op China en andere Aziatische economieën met een grote vraag naar energie.

    In 2013 tekenden China en Rusland een belangrijke en omvangrijke deal voor de levering van olie en gas, waardoor China op termijn drie keer zoveel olie kan afnemen als nu het geval is. Op dit moment importeert China dagelijks ongeveer 300.000 vaten olie vanuit Rusland. Daar staan investeringen in de Russische infrastructuur tegenover. Zo gaat China in totaal $20 miljard investeren in snelwegen, havens en luchthavens, aldus de Bricspost.

    Politieke en militaire samenwerking China en Rusland

    Zo problematisch als het Nederland-Rusland jaar verlopen is, zo succesvol was de samenwerking tussen Rusland en China. Niet alleen op economisch gebied worden de banden aangehaald, ook op (geo)politiek vlak delen de twee grootmachten dezelfde visie. Beide landen waren zeer terughoudend met de sancties tegen Iran en ook tegen Syrië wilden de twee niet militair ingrijpen. Nog voordat de VS militair ingrijpen serieus begon te overwegen stak Rusland al de hand uit naar Syrië om te helpen met de ontmanteling van massavernietigingswapens. Ook op militair gebied werken de twee supermachten steeds meer samen. Zo werd vorig jaar een gezamenlijke militaire training georganiseerd, voor China de grootste militaire oefening met een bondgenoot sinds tijden.

    China en Rusland willen in 2014 nog meer samenwerken

    China en Rusland willen in 2014 nog meer samenwerken (afbeelding van AFP)

  • Rusland leent $15 miljard aan Oekraïne

    De dagenlange protesten op de pleinen van hoofdstad Kiev hebben de Oekraïense president Viktor Yanukovich er niet van weerhouden gesprekken te voeren met de Russische president Vladimir Poetin. Uit die gesprekken kwam dinsdag een overeenkomst, waarin besloten ligt dat Rusland $15 miljard leent aan Oekraïne. Daarnaast krijgt het Oekraïense gasbedrijf Naftogaz voor onbepaalde tijd een stevige korting op de Russische gasprijs. In plaats van meer dan $400 per duizend kubieke meter gas hoeft het bedrijf nog maar $268,5 aan de Russische leverancier te betalen.

    Lening van $15 miljard

    Een Russisch staatsfonds zal voor omgerekend $15 miljard aan Oekraïense staatsobligaties kopen, obligaties die in euro’s zijn uitgegeven. De afgelopen jaren is het tekort op de Oekraïense betalingsbalans verder opgelopen en heeft het land steeds moeilijk geworden om de gasrekeningen aan Rusland te voldoen. Ook is de munt sterk in waarde gezakt sinds het uitbreken van de financiële crisis. De buitenlandse valutareserve van het Oost-Europese land is in de afgelopen jaren gehalveerd, van ongeveer $38 miljard in de zomer van 2011 tot minder dan $19 miljard in november 2013. De eerste grafiek laat de ontwikkeling van de valutareserves zien, de tweede grafiek toont het jaarlijkse overschot/tekort op de betalingsbalans.

    Valutareserves Oekraïne

    Valutareserves Oekraïne (Bron: Tradingeconomics)

    Betalingsbalans OekraïneBetalingsbalans Oekraïne (Bron: Tradingeconomics)

    Investeringen

    Naast een lening ter waarde van $15 miljard en de forse korting op het aardgas heeft Poetin nog meer te bieden aan Oekraïne. Zo werden er ook overeenkomsten ondertekend met betrekking tot de productie van het Antonov AN-124 vrachtvliegtuig, de bouw van een transportbrug in de Straat van Kertsj en de verdere samenwerking in de scheepvaart en de luchtvaart. Ook hebben Rusland en Oekraïne een overeenkomst bereikt om de drugshandel tussen de twee landen te bestrijden.

    Is Oekraïne geholpen?

    Nu Oekraïne een deal gesloten heeft met Rusland blijft de pro-Europese oppositie met twee vragen achter. Waarom is Rusland zo gul geweest om $15 miljard te verstrekken én korting te geven op gas? Wat heeft president Yanukovich in ruil daarvoor aangeboden? En de tweede vraag, die hier misschien wel aan gekoppeld is: Heeft dit gevolgen voor de samenwerking van Oekraïne met Europa?

    Volgens Poetin hoeft de Oekraïense bevolking zich daar geen zorgen over te maken. Hij zei er het volgende over:

    "Ik wil benadrukken dat deze overeenkomst niet gebonden is aan enige voorwaarden... Ik wil jullie kalmeren - we hebben helemaal niet gesproken over de mogelijke toetreding van Oekraïne tot de douane-unie."

    Viktor Yanukovich en Vladimir Poetin sluiten overeenkomst

    Viktor Yanukovich en Vladimir Poetin sluiten overeenkomst (Afbeelding via Reuters)

  • Amerikaanse dollar verliest status wereldreservemunt

    Volgende de Canadese miljardair Ned Goodman verliest de Amerikaanse dollar haar status als wereldreservemunt. “Ten tijde van de goudstandaard was de Amerikaanse dollar zeer gewild, maar nu wil iedereen er weer vanaf. De wereld besloot om olie in dollars af te rekenen, waardoor er altijd vraag was naar deze munt. Tijden veranderen, want vandaag de dag zoeken landen als China en Rusland alternatieven voor de Amerikaanse valuta. Goodman verwijst naar een belangrijke deal die Rusland en China onlangs hebben gesloten op de G20 bijeenkomst in Sint Petersburg. Dit nieuws werd ondergesneeuwd door de ontwikkelingen in Syrië, maar is daardoor niet minder belangrijk.

    Als meer landen net als China olie en gas gaan afrekenen in andere valuta dan dollars zal de status van de dollar als wereldreservemunt verder onder druk komen te staan. Het is de relatie tussen olie en de dollar die de Amerikaanse munt veel waarde geeft. Komt die relatie in gevaar, dan komt ook het privilege van de VS onder druk te staan.

    Ned Goodman over het einde van de dollar als wereldreservemunt

  • Chinezen jagen op grondstoffen in Australië

    Chinezen hebben de jacht op grondstoffen weer geopend. Door de daling van de metaalprijzen zijn ook de mijnbouwaandelen een stuk goedkoper geworden. De staatsbedrijven en investeringsfondsen in China grijpen deze kans aan om meer te investeren in de mijnbouwsector van Australië.

    Volgens The Australian hebben bankiers en vermogensbeheerders aanwijzingen dat Chinezen de komende tijd meer zullen investeren om hun toekomstige behoefte aan grondstoffen veilig te stellen. Fondsbeheerder en China-deskundige Jason Cheng liet weten dat China, als grootste afnemer van grondstoffen ter wereld, vasthoudt aan een lange-termijn strategie om de aanvoer van grondstoffen veilig te stellen. Deze strategie staat volgens Cheng los van de zwakkere macro-economische cijfers die de laatste tijd uit China komen.

    Cheng zei er eerder deze maand het volgende over:

    “Onze voorspelling is dat de nieuwe Chinese regering ergens in de komende zes tot twaalf maanden de economie weer op stoom zal brengen. Zoals dat altijd gaat met een verandering van het leiderschap in China duurt het 12 maanden voordat het weer op gang komt. Wij – en onze partners in China – zijn van mening dat we ons nu weer moeten voorbereiden voor de groei die binnen twaalf maanden zal plaatsvinden. […] We weten dat er veel partijen zijn in China die belangstelling hebben, zowel uit de publieke als de private sector”.

    Kansen in de mijnbouwsector

    Mark Barnaba, directeur van Andrew Forrest’s Fortescue Metals Group, ziet ook kansen in de mijnbouwsector door de lagere prijzen van goud en grondstoffen. “De Chinezen begrijpen de vraagzijde van de grondstoffenmarkt beter dan de meeste van ons. Ik denk dat de markt [van mijnbouwaandelen] oververkocht is, gezien de verkoopgolf van de aandelen in verhouding tot de prijsdaling van de grondstoffen.”

    Mijnbouw en gaswinning

    In een rapport van KPMG (PDF) lezen we dat de Chinese investeerders vooral investeren in de Australische mijnbouwsector en gaswinning. In 2012 investeerde China omgerekend ruim $11 miljard in Australië, waarvan 48% in de mijnbouwsector. Nog eens 42% van deze som investeerden de Chinezen in Australische gasproducenten. In de periode van 2006 t/m 2012 stopten Chinese investeringsfondsen in totaal ruim $50 miljard in de Australische economie. Daarvan ging 73% richting de mijnbouwsector, 18% richting gaswinning en slechts 4% richting duurzame energie-opwekking. De cijfers laten zien dat Australië een belangrijke leverancier is geworden voor de snel groeiende Chinese economie.

    Chinese investeringen in Australië
    Chinese investeringen in Australië (Bron: KPMG)

    Voorraden aanvullen

    Ook JP Morgan heeft zich in haar laatste research note positief uitgelaten over de grondstoffenmarkt. Volgens de zakenbank moeten beleggers posities in de grondstoffenmarkt uitbreiden om te profiteren van deze ontwikkeling. In het rapport schreef JP Morgan dat China 15 maanden lang heeft ingeteerd op haar strategische voorraden en dat nu het moment gekomen is voor China om de voorraden weer aan te vullen. Beleggers moeten zich volgens de bank vooral richten op de grondstoffen die China voor een groot gedeelte moet importeren. JP Morgan merkt op dat China de laatste tijd extra veel goud heeft ingekocht vanwege de relatief lage goudprijs. Binnenkort zal ook de Chinese import van olie en koper weer aantrekken, zo stellen analisten van de bank.

  • China en Rusland sluiten belangrijke deals voor olie, kolen en gas

    De Chinese premier Xi Jinping werd afgelopen week hartelijk ontvangen in Moskou, compleet met een rode loper en bewakers te paard. In het paleis van het Kremlin zei de Chinese premier bij aankomst dat China en Rusland “de grootste en belangrijkste strategische partners” zijn. Hij voegde daaraan toe dat hij uitkeek naar de ontmoeting met de Russische president Poetin. “Op veel manieren spreken wij dezelfde taal”, zo lichtte hij toe.

    De handel tussen China en Rusland leunt sterk op olie en gas. Rusland is één van de grootste producenten ter wereld, terwijl Chinese één van  de grootste afnemers is van energie. Deze verhouding weegt zwaarder dan de traditioneel gespannen relatie tussen deze grote buurlanden, die in de tijd van het communisme nog bittere rivalen van elkaar waren.

    Rusland bekeek de opkomst van China de afgelopen jaren met zorgen, omdat het bang was dat het buurland op een dag haar dominantie over de grenzen in het oosten zou verliezen. Maar een veel grotere zorg, die Rusland en China gemeenschappelijk hebben, is de toenemende invloed van de VS in Azie. Poetin beschreef de relatie tussen Rusland en China als een “extreem belangrijke factor in de wereldwijde politiek”.

    Voordat Xi Jinping arriveerde zei Poetin het volgende: “We werken samen om een nieuwe, meer eerlijke, wereldorde te scheppen. Eén die vrede en veiligheid verzekert en die de basisprincipes van inteationale wetgeving respecteert”.

    De afgelopen jaren heeft de behoefte om de macht van de VS te beperken een aantal meningsverschillen tussen Rusland en China opzij gezet. De toenemende handelsactiviteit tussen beide landen heef ook geholpen om de relatie tussen de twee Aziatische machten te verwarmen. De bilaterale handel steeg vorig jaar naar een record van omgerekend €68,5 miljard, zo schrijft de Britse nieuwssite The Independent.

    Beijing en Moskou hebben op tal van geopolitieke conflicten dezelfde positie ingenomen, van Noord-Korea tot Iran en Syrie. Vaak spraken beide landen hun veto uit over sancties die de Verenigde Naties wilden opleggen aan deze landen. Veel analisten geloven dat de relatie tussen Rusland en China zal intensiveren, vooral nu de VS zich in toenemende mate gemengd heeft in het Midden-Oosten en aan de grenzen van Azie. Beide landen negeren ook de kritiek die Westerse landen hebben geuit over de vermeende schending van mensenrechten.

    Olie en gas

    In de gesprekken tussen de twee regeringsleiders kwamen ook geopolitieke onderwerpen aan bod, maar waarschijnlijk gingen de gesprekken primair over economische en financiele ontwikkelingen. Zo werd vlak voor de bijeenkomst van Jinping en Poetin een deal van €1,53 miljard getekend door Russische en Chinese bedrijven die nieuwe kolenmijnen willen openen in het oosten van Siberie.Rusland ziet China ook als een interessant alteatief voor de Europese afzetmarkt. De Chinese markt is enorm, want Rusland denkt de komende dertig jaar tot 70 miljard kubieke meter gas per jaar te kunnen exporteren naar China.

    Ook tekende het Russische OAO Rosneft, de grootste beursgenoteerde olieproducent ter wereld, een overeenkomst met de China Development Bank Corp. In ruil voor een lening van $2 miljard uit het Chinese fonds garandeert het Russische bedrijf 25 jaar aan levering van olie. Het Russische bedrijf gaf het Chinese National Petroluem Corp. ook toegang tot Arctische oliebronnen. Gazprom maakte bekend dat het eind dit jaar een contract zal tekenen met China voor 30 jaar levering van aardgas aan China, zo schrijft Bloomberg.

    Eind vorig jaar schreef Marketupdate over een belangrijke oliepijpleiding die momenteel aangelegd wordt in Rusland. Deze loopt van het oosten van Siberie naar de Stille Oceaan (ESPO) en moet de capaciteit van het olietransport richting Azie sterk uitbreiden.

    BRICS

    De Chinese regeringsleider bezoekt deze week ook landen als Tanzania, Zuid-Afrika en Congo. In Zuid-Afrika zal hij het vijfde topoverleg van de BRICS-landen bijwonen. De vijf opkomende economieen die samen de BRICS-landen vormen (Brazilie, Rusland, India, China, Zuid-Afrika) zijn voor China en Rusland zeer belangrijk om de macht van de VS in te dammen.

    De BRICS-landen zitten gezamenlijk op omgerekend $4,4 biljoen aan buitenlandse reserves, waarvan China het grootste gedeelte voor haar rekening neemt. Sinds 2009 is China ook de grootste handelspartner geworden van het Afrikaanse continent, een rol die eerder was weggelegd voor Europa en de VS. Het is geen geheim dat China veel investeringen doet in Afrika, met als doel grondstoffen en olie veilig te stellen voor haar eigen economie.

    Xi Jinping werd hartelijk ontvangen door de Russische president Poetin (Afbeelding via AFP)

    China benadert Rusland voor nieuwe overeenkomsten voor levering van kolen, olie en gas (Afbeelding van AP)