Tag: Grexit

Schauble: “Krugman snapt de euro niet”
De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schauble heeft hard uitgehaald naar econoom Paul Krugman, zo schrijft CNBC. In een interview met de Duitse krant Der Spiegel zei hij het volgende: “Krugman heeft geen flauw benul van de architectuur en het fundament van de Europese Monetaire Unie (EMU). Anders dan in de Verenigde Staten is er geen centrale regering in Europa. Negentien verschillende leden van de muntunie moeten samen tot een akkoord komen en dat lijkt hij zich niet te beseffen”.

Griekenland

Volgens econoom en Nobelprijswinnaar Krugman is Europa de verkeerde weg ingeslagen door bezuinigingen en hervormingen af te dwingen. Griekenland doet er volgens hem verstandig aan uit de muntunie te stappen en haar monetaire soevereiniteit weer terug te krijgen. De econoom was teleurgesteld toen hij hoorde dan Tsipras akkoord was gegaan met de eisen van de Europese schuldeisers.

Lees ook:
- Wim Duisenberg speech over de euro
Schauble: “Krugman snapt niets van het fundament en de architectuur van de muntunie”
21 juli 2015
Marc Faber: “Besmettingsgevaar Griekenland zeer groot”
Het besmettingsgevaar van de Griekse schuldencrisis is erg groot, dat zegt Marc Faber in een gesprek met Bloomberg. Hij is van mening dat Griekenland er verstandig aan doet uit de Euro te stappen en de schulden niet meer terug te betalen. Dat betekent een pijnlijk aanpassingsproces voor de Griekse economie, maar ze kan dan wel weer met een schone lei beginnen. Wil Europa een akkoord bereiken met de Grieken, dan moeten de Europese schuldeisers accepteren dat er misschien wel meer dan 50% afgeschreven moet worden op de schulden. Klik hieronder om de video te starten of scroll omlaag voor de samenvatting.

Bloomberg: Wat is jouw mening over wat er de afgelopen 24 uur in Griekenland gebeurd is?
Faber: "Griekenland heeft nee gezegd tegen de Europese bezuinigingsplannen. Nu moet de ECB ofwel geld in de Griekse bankensector pompen of de stekker eruit trekken. En iedereen weet dat Griekenland de schulden nu niet kan betalen. Dus nu kan Griekenland de EU verlaten en daar een paar maanden flink onder lijden, bijvoorbeeld vanwege een tekort aan geld. Het alternatief is dat de EU, het IMF en de ECB een verlies moeten nemen op het Griekse schuldpapier. Tsipras sprak van een haircut van 30%. Ik denk dat dat niet genoeg is, ik denk dat tenminste 50% nodig is."
Piketty stelt dat de schulden van Griekenland (voor een deel) kwijtgescholden moeten worden, net zoals een deel van de Duitse schulden na de Tweede Wereldoorlog is kwijtgescholden. Wat vind je van dit standpunt?
"Ik ben het eens met Piketty, maar als je dat doet en je ondertussen geld blijft pompen in de Griekse economie en de overheid niets doet om te hervormen komt het probleem in de toekomst vanzelf weer terug. Griekenland is een voorbeeld voor wat er komen gaat in andere Europese landen als Portugal, Spanje en Italië. Nu al zien we de rente op de staatsobligaties van deze landen oplopen, terwijl die van de sterkere landen juist blijven dalen."
Hoe groot is het besmettingsgevaar van Griekenland?
"Ik denk dat die kans best groot is. Als iemand geld leent, er ook altijd iemand is die geld verstrekt. Ik heb me erover verbaasd dat Europa geld is blijven pompen in Griekenland, deels om haar eigen banken te ondersteunen. Het resultaat is dat de schulden nu onbeheersbaar geworden. Ik wil beleggers van over de hele wereld waarschuwen. Wat nu in Griekenland gebeurt komt ook heel snel bij jou in de buurt. Misschien nog dit jaar, anders verder in de toekomst. De wereld heeft teveel schulden en dat betekent dat er uiteindelijk meer wanbetalingen zullen plaatsvinden. Misschien is dat nog op te vangen door de inflatie verder aan te wakkeren."
Wat als Griekenland echt uit de euro gaat? Dat betekent dat de schulden helemaal niet meer afgelost zullen worden. Speculanten zullen dan ook op jacht gaan naar het volgende zwakke land.
"Ik denk dat een exit van Griekenland uit de EU de beste optie is, omdat als ze alle schulden niet meer betalen ze zonder schulden verder kunnen. Op korte termijn zal dat een pijnlijke weg zijn, omdat er dan niet genoeg geld in de economie is. De economie zal fors krimpen, maar dat gebeurt nu ook al onder de hoge schuldenlast en de opgelegde bezuinigingen."
Lees ook:
- BIS: "Schuld kan niet de drijfveer zijn van economische groei"
7 juli 2015
Het woord is aan Europa

Deze bijdrage is afkomstig van Beurshalte

Zondag sprak een grote meerderheid zich uit tegen de hervormingsvoorstellen van de Trojka voor hun land. In mijn ogen is dat een verstandige beslissing. Waarom zou je ja zeggen tegen een receptuur, waarvan het al meer dan vijf jaar duidelijk is dat ze niet werkt. Een rapport dat vlak voor het referendum publiek werd, vormde nogmaals een onderbouwing van het falen van het hervormingsbeleid. De Griekse vreugde na het bekend worden van de uitslag is ook nog eens begrijpelijk, omdat Europa vanaf de zijlijn onbeschaamd gepoogd heeft om het referendum de beïnvloeden. De Grieken hebben terecht deze pogingen genegeerd en afgestraft.

Maar hoe nu verder? Meneer Tsipras denkt, dat hij nu weer aan tafel kan om met de schuldeisers te praten over nieuwe plannen en voorstellen. Hij kan wel eens bot vangen in Brussel. De schuldeisers hebben het gehad met Griekenland en lijken er nu meer dan ooit op uit om een voorbeeld te stellen. Als de euro wil overleven, dan moeten partijen zich houden aan de gemeenschappelijke regels, geen tekorten kweken en de schulden afbetalen. Als de doorsnee Griek daarvoor moet bloeden, dan moet dat maar. Jammer, maar helaas! Dat zal potentiële nieuwe spelbrekers moeten afschrikken.

Griekenland uit de euro?
Het zou ook anders kunnen gaan. Zowel Europa als Griekenland moeten de uitslag van het referendum te baat nemen om te sleutelen aan het slecht functionerende europroject. Is het niet beter om een Grexit zo pijnloos mogelijk te laten verlopen en daarmee een model te ontwikkelen voor landen die in de nabije toekomst misschien ook willen uitstappen? Van een geolied verlatingsproces hebben zowel de vertrekker als de blijver voordeel. Maar de Europese Commissie zal juist met die wetenschap niet willen meewerken aan dit soort voorstellen. Een land als Italië mag nooit en te nimmer ook maar een seconde het idee gaan koesteren dat er wellicht een mogelijkheid bestaat een streep te zetten door hun hoge schuldenlast. Dat geldt al evenzeer voor landen als Spanje en Portugal en misschien zelfs voor Frankrijk. En dan zijn er natuurlijk nog politieke redenen voor Europa om zich star en onverzoenlijk op te stellen. In zwaar getroffen landen als Ierland, Portugal, Spanje en Italië zijn Syriza-achtige partijen actief die het politieke establishment in de nek hijgen. Een succesje voor Syriza, hoe klein ook, kan deze linkse groeperingen de wind in de zeilen geven. Het lijden van de Griekse bevolking wordt doelbewust als afschrikwekkend voorbeeld gebruikt om deze links populistische partijen het leven zuur te maken. Maar niet alleen partijen in het Zuiden moeten ingetoomd worden. Ook rechts populistische partijen in het Noorden mogen geen voordeel genieten uit een mogelijk soepelere houding jegens de Griekse regering.
Tunnelvisie
Er is een reel gevaar, dat Europa aan een tunnelvisie lijdt, waarbij de korte termijn voordeel van een voorbeeld stellen de overhand heeft en er te weinig oog is voor de langere termijn. Als Griekenland wegzinkt in een economische chaos, wat nu dreigt te gebeuren, en vervalt tot een zogeheten failed state, dan zal dat onherstelbare schade toe brengen aan het Europees project, zowel bij de Europese bevolking als bij de rest van de wereld. Wat er nu precies moet gebeuren, lijkt niemand te weten. We zijn immers in terra incognita terecht gekomen. Maar misschien moeten de laatste voorstellen van het IMF maar serieus worden opgepakt. Deze pleiten simpelweg voor meer en verdergaande schuldenreductie! Het is aan mevrouw Merkel om de handschoen op te nemen. Cor Wijtvliet Hoofdredacteur Beurshalte.nl Over Beurshalte: Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!

6 juli 2015
Advies economiedocenten Griekenland: “Blijf in de Eurozone”

Griekenland moet er alles aan doen om in de Eurozone blijven, dat staat in een verklaring die ondertekend is door in totaal 246 economiedocenten van verschillende Griekse hogescholen en universiteiten. Middels deze verklaring willen we onze grote zorgen uiten over de laatste ontwikkelingen in ons land. We geloven zeer sterk dat, op dit cruciale moment, het van groot belang is om excessen te vermijden en nationale cohesie te laten zien. Om onze positie in de Eurozone en de EU te behouden en onze geloofwaardigheid op het internationale podium te herstellen.

Het fiscale consolideringsprogramma, dat we ondertekend hebben met onze Europese partners en andere schuldeisers zoals het IMF, moeten streven naar de hoogste mate van sociale bescherming en de minste kans op een nieuwe recessie. De hervormingen moeten gericht zijn op het zo snel mogelijk creëren van economische groei en banengroei in de private sector. De aanhoudende politieke onzekerheid heeft de Griekse economie opnieuw in een recessie gestort en de daling van de werkloosheid ongedaan gemaakt. Ook zijn de belastinginkomsten gedaald, waardoor het begrotingstekort is opgelopen.

Wel of geen Grexit?
Wat echt op het spel staat tijdens het referendum, ongeacht van hoe het geformuleerd en gepresenteerd wordt, is de vraag of Griekenland in de eurozone en in de Europese Unie kan blijven. De landen van de Eurozone hebben afgelopen weekend de stekker getrokken uit de financiering van de Griekse schuldenlast, nadat de onderhandelingen waren stukgelopen. De Griekse banken worden nog overeind gehouden om een complete chaos in het land te voorkomen. Wij geloven dat de economische gevolgen van een default en een exit uit de Eurozone veel ernstiger zullen zijn dan het sluiten van een compromis met onze Europese partners en het IMF. Een ongeorganiseerde breuk met de kern van Europa heeft desastreuze economische, sociale, politieke en geopolitieke consequenties...
De consequenties voor de korte termijn
Banken die de deuren sluiten, afboeking van spaartegoeden, scherpe daling in het toerisme, tekorten aan basisgoederen en ruwe materialen, een zwarte markt, hyperinflatie, faillissementen, een grote stijging van de werkloosheid, een scherpe daling van het reële inkomen en de reële waarde van de pensioenen, een diepe recessie en serieuze problemen in het functioneren van de gezondheidszorg en defensie. Sociale onrust.
De consequenties voor de middellange termijn
Internationale isolatie van het land, geen toegang tot de internationale kapitaalmarkt voor een periode van enkele jaren, lage economische groei en weinig investeringen, een hoge werkloosheid gecombineerd met een hoge inflatie, het stopzetten van Europese fondsen en subsidies, dalende levensstandaard, verslechtering van de publieke voorzieningen. Al deze ontwikkelingen zijn niet nodig, vijf jaar nadat de Grieken grote offers hebben gebracht en de economie net weer op het punt staat om te herstellen. Het verlaten van de Eurozone en de EU brengt onvoorspelbare en desastreuze gevolgen met zich mee voor de nationale veiligheid en de democratische stabiliteit van ons land. Vanwege al deze redenen moet Griekenland in het hart van de EU blijven, en dat is de Eurozone. Vanwege al deze redenen is ons antwoord op het referendum unaniem JA. Ja, voor Europa. De lijst van alle 246 namen is te vinden op Ekathimerini.

3 juli 2015
Europeanen kopen goud uit angst voor Grexit

Deze bijdrage is afkomstig van Hollandgold

Onzekerheid over de toekomst van Griekenland en de waarde van de euro doet veel Europeanen besluiten goud te kopen, zo schrijft Bloomberg. Vooral in Griekenland loopt het storm, want de Britse Royal Mint verkocht daar in de maand juni twee keer zoveel gouden munten als normaal. De Griekse bevolking heeft geen vertrouwen meer in de bank en kiest daarom steeds vaker voor edelmetalen als alternatieve manier om vermogen in op te slaan.

Niet alleen de Grieken kopen meer goud om hun vermogen veilig te stellen. Ook in Nederland zagen we de de vraag naar edelmetalen sterk toenemen. “Het afgelopen weekend was de omzet vier keer zo hoog als normaal”, zo verklaarde Vincent Kersten van Hollandgold. “We waren al voorbereid op de drukte door wat extra voorraad aan te houden, maar dat het zo hard zou gaan hadden we niet verwacht”, zo voegde Kersten eraan toe.

Goud als veilige haven
Griekse spaarders zoeken een veilige haven nu Griekenland kapitaalcontroles in werking heeft gesteld. Afgelopen zondag werd bekend dat de opname van spaargeld beperkt wordt tot €60 per dag en dat de Griekse banken de hele week dicht blijven. “De meest gangbare beleggingsmunten zijn uitverkocht”, zo verklaarde Daniel Marburger van het in Frankfurt gevestigde Coininvest tegenover Bloomberg. “Toen men hoorde dat de Griekse banken voor enige tijd gesloten zouden worden begon men in te zien dat het geen gek idee is om wat spaargeld in de vorm van goud aan te houden.” De goudkoers schoot maandagochtend omhoog door het nieuws uit Griekenland, maar aan het eind van de dag was de prijs weer terug op de slotkoers van vorige week. De paniek nam snel af, maar de run op goud in Europa ging ook de rest van de dag onverminderd door. De verkoopcijfers van de meeste munthuizen moet nog bekend worden gemaakt, maar de voorlopige cijfers van de US Mint laten zien dat de vraag naar gouden munten inderdaad weer wat aantrekt. In de maand juni verkocht de US Mint bijvoorbeeld 61.500 troy ounce aan gouden Eagle munten, het grootste volume sinds januari.

30 juni 2015
Griekenland wil in de Eurozone blijven

De meerderheid van de Griekse bevolking wil in de Eurozone blijven, zo schrijft de Griekse krant Ekathimerini op basis van twee peiling die afgelopen zondag gehouden werden. Wanneer de bevolking zou mogen kiezen tussen een vertrek uit de eurozone of voor de weg van harde bezuinigen en hervormingen, dan kiest de meerderheid voor die laatste optie. Een enquête die zondag verscheen in de Griekse krant Proto Thema liet zien dat 57% van de respondenten voorkeur geeft aan een deal met Europa en dat een minderheid van 29% kiest voor een Griekse exit uit de eurozone.

Een ander onderzoek dat in opdracht van de krant To Vima werd uitgevoerd door Kapa Research gaf aan dat 47,2% van de respondenten voorstander is van een nieuw akkoord met de schuldeisers en dat 33% tegen een nieuw voorstel zou stemmen. Van alle respondenten gaf 18,4% aan niet te weten welke optie beter zou zijn.

Wel of geen Grexit?
De Grieken mogen binnenkort via een referendum uitspreken of ze wel of niet in de Eurozone willen blijven. Om bij de muntunie te blijven moet het land van Europa drastische hervormingen en bezuinigen doorvoeren, zoals hogere belastingen en lagere pensioenuitkeringen en ambtenarensalarissen. Deze hervormingen roepen veel weerstand op, maar er zijn ook veel Grieken die inzien dat de euro bepaalde voordelen met zich meebrengt. Eerder deze maand gingen duizenden Grieken nog de straat op om duidelijk te maken dat het land beter af is door in de Eurozone te blijven. De Griekse premier Tsipras heeft er vertrouwen in dat Griekenland in de Eurozone kan blijven. Dat is ook de hoop die Christine LaGarde van het IMF koestert. In een verklaring zei LaGarde verheugd te zijn te horen dat de ECB en de Eurogroep alle beschikbare instrumenten zullen inzetten om de integriteit en stabiliteit van de muntunie te waarborgen.
China
Ook in China volgen ze de ontwikkelingen in Europa op de voet. Volgens de Chinese vice-premier Li Keqiang is de vraag of Griekenland bij de euro blijft niet alleen en iets waar Europa mee worstelt, maar ook China. "Het gaat om de wereldwijde financiële stabiliteit en het herstel van de economie", aldus Keqiang. China is de tweede grootste handelspartner van Europa en bezit een groot aantal Europese obligaties. Daarom is ook China gebaat bij stabiliteit en economische groei in de Europese Unie en een sterke euro. "Dit is waarom China wil dat Griekenland in de Eurozone blijft. We verzoeken de schuldeisers om snel tot een oplossing te komen met de Griekse regering", zo verklaarde de Chinese vice-president.

30 juni 2015
Zwitserland verwacht run op franc bij Grexit

De Zwitserse centrale bank verwacht een vlucht richting de Zwitserse franc op het moment dat Griekenland daadwerkelijk uit de euro stapt. Spaarders en beleggers zullen in dat scenario massaal richting de nu al overgewaardeerde Zwitserse munt vluchten, zo merkte gouverneur Thomas Jordan van de centrale bank op. “De situatie in Griekenland weegt zwaar op de financiële markten. De onzekerheid die gekoppeld is aan Griekenland heeft tot gevolg dat de Zwitserse franc nog steeds gezien wordt als een veilige haven”, zo verklaarde Jordan afgelopen donderdag tijdens een bijeenkomst van Zwitserse horlogefabrikanten in Lausanne.

Een dure franc is ongunstig voor alle Zwitserse bedrijven die veel producten exporteren naar het buitenland. Door de wisselkoers worden deze producten een stuk duurder. Ook het toerisme heeft te lijden onder een duurdere franc, omdat vakantiegangers uit het buitenland opeens minder te besteden hebben.

De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op een partner blog.

Zwitserse centrale bank verwacht run op franc bij Grexit

26 juni 2015
Obligatiemarkten geloven (nog) niet in een Grexit

Deze bijdrage is afkomstig van Beurshalte

De spanningen op de financiële markten lopen al weer enkele maanden geleidelijk op. Alles draait om de vraag of er een vergelijk komt tussen Brussel en Athene of dat een Grexit en daarmee een default onvermijdelijk is. Die spanningen hebben geresulteerd in lagere koersen voor Grieks schuldpapier. Maar is de daling voldoende om te kunnen claimen, dat ze in gebreke blijven? Zoals de zaken op moment van schrijven ervoor staan is het antwoord nee, met dien verstande dat markten razendsnel van mening kunnen veranderen…

Het verleden heeft geleerd, dat zogeheten haircuts voor houders van schatkistpapier van failliete staten enorm uiteen kunnen lopen. Zo bedraagt de koers van Grieks schatkistpapier met een looptijd tot 2017 €0,63 in de euro. Dat zou erop kunnen wijzen, dat beleggers nog maar weinig vertrouwen hebben in een goede afloop en zich schrap zetten voor komende verliezen. Nee, zeggen Europese kredietexperts dat – zolang de koers niet is gedaald beneden een niveau van €0,50 in de euro dan is – een default en een faillissement nog niet in geprijsd. De markt heeft er – met andere woorden – nog vertrouwen in dat het goed komt tussen beide partijen. Dat gaat veel minder op voor de crisis in Oekraïne. Schatkistpapier uit dat land met een vergelijkbare looptijd is ongeveer € 0,50 waard.

Vlucht naar veiligheid: Duitse Bund weer in trek
De magische grens is met andere woorden een prijs van minder dan € 0,50 voor kortlopend schatkistpapier. Is dat het geval, dan duidt dat erop dat alle hoop op een goede afloop is verloren. Daar komt nog bij, dat de markt de Griekse crisis beschouwt als een crisis voor publieke instituties. Die hebben het grootste deel van de Griekse schuld in handen en niet de markten. Dat wil weer niet zeggen dat men op de markten rustig achterover leunt. Er is zoiets als een vlucht naar veiligheid opgang gekomen. Beleggers doen de schatkist van die landen van de hand die wel eens besmet kunnen worden door een Grieks default. Landen als Portugal en Spanje zien de rente op hun papier weer snel oplopen. Van paniek is echter geen sprake.

Rente op Griekse staatsleningen boven de 30% (Bron: Financial Times, Bloomberg)
Ook de koers van schatkistpapier laat zien, dat de markt de kans op een default lager inschat dan 50%. De markt rekent er blijkbaar op dat ingeval van het niet kunnen voldoen van de rekening voor de officiële schuldeisers de private schuld wel eens aan een default kan ontsnappen. Private beleggers hebben volgens kredietbeoordelaar Standard & Poors slechts 18% van de totale Griekse schuld in handen en dat is dan ook nog een schuldpapier dat voorlopig komt te vervallen. Ze lopen daarom verhoudingsgewijs minder risico bij een herstructurering van de schuldenlast. Uit onderzoek van het Amerikaanse National Bureau for Economic research blijkt dat haircuts die failliete landen de houders van hun schatkistpapier opleggen, sterk uiteen kunnen lopen. In 2003 moesten houders van schatkistpapier uit Uruguay een haircut van 7% accepteren, maar twee jaar laten eiste Argentinië van zijn obligatiehouders een afschrijving ter waarde van 75%. Gemiddeld bedraagt de haircut 50% zo hebben de Amerikanen berekend! Maar dat is slechts een schijnzekerheid. Cor Wijtvliet Hoofdredacteur Beurshalte.nl Over Beurshalte: Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!

23 juni 2015
Buffett: “Grexit zo gek nog niet”

Komende donderdag moet Griekenland €462 miljoen aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) terugbetalen. Vooralsnog is onduidelijk of dat ook echt gaat gebeuren. Door zo’n betaling komt de uitbetaling van Griekse lonen en pensioenen een week later namelijk mogelijk in gevaar. De nieuwe Griekse regering stelt dat de keuze in dat geval zo moeilijk niet is: “We hebben een linkse regering, dus als we moeten kiezen tussen een verzuim aan het IMF of een verzuim aan ons eigen volk is de keuze snel gemaakt.”

Die €462 miljoen is voor de Grieken momenteel al een hoog bedrag, maar dat valt bijna in het niet bij de €30 miljard die het land later dit jaar nog moet ophoesten. De Wall Street Journal maakte een overzicht van de schulden die jaarlijks afgelost moeten worden en dat ziet er als volgt uit.

Griekenland moet dit jaar heel veel schulden aflossen (Bron: Wall Street Journal)

(Nederlandse) belastingbetaler de klos
Waar de Griekse schuld aan het begin van de eurocrisis grotendeels in handen van (Duitse en Franse) banken was is dit 'bezit' inmiddels grotendeel op het bord van de Europese belastingbetaler komen te liggen. Voor Nederland gaat het om zo'n €15 miljard. Onze voormalige minster van Financiën, Jan Kees de Jager, stelde eerder het volgende over de Griekse schulden die in handen van de Nederlandse belastingbetaler terecht waren gekomen: "We verdienen er hoogstwaarschijnlijk aan. Ik geloof niet dat veel mensen dat hebben gezien." Volgens Warren Buffett is voor de eurozone een Grexit zo gek nog niet:
"Wanneer de Grieken vertrekken hoeft dat voor de euro zo slecht nog niet te zijn. Wanneer iedereen ervan doordrongen wordt dat begrotingsafspraken nagekomen moeten worden is dat goed voor de euro. Vanaf het begin was mij al wel duidelijk dat aan de euro structurele problemen verbonden zijn, wat overigens niet betekent dat de munt per definitie mislukt. Voor de problemen moet een oplossing gevonden worden en landen die dat niet willen horen niet in de euro thuis."
Tijdens een interview met CNBC gaf Buffett aan dat de eurolanden zaken als arbeidsmarkt, begrotings- en economisch beleid op elkaar moeten afstemmen: "Een gezamenlijke munt met landen die allemaal een andere kant op gaan is onmogelijk."
Twijfel
Zelf twijfelen we aan de stelling dat Europa sterker wordt wanneer landen zomaar kunnen besluiten uit de euro te stappen. Euro's van zwakke eurolanden zijn dan een stuk riskanter dan die van de sterkere landen. De riskantere euro's van de zwakkere eurolanden zouden een hogere rente rechtvaardigen. Maar dat maakt de bestaande schulden voor die landen al heel snel onhoudbaar… Wanneer Griekenland besluit uit de euro te gaan zal haar nieuwe munt zeer waarschijnlijk direct in waarde kelderen. Griekenland zal enige tijd een paria op de financiële markten zijn en genoodzaakt worden zelf geld te drukken om ambtenaren en pensioenen te kunnen betalen. De deflatie die Griekenland al jaren kwelt slaat dan vrijwel gelijk om in een torenhoge inflatie. Na aanvankelijk wellicht enige sociale onrust, enkele kwartalen met stevige krimp en een nog hogere werkloosheid zal een stevig economisch herstel inzetten. Voor de Grieken gloort er dan na jaren van misère eindelijk weer hoop. Maar of een wederopstanding van de Griekse economie buiten de muntunie echt gunstig is voor de euro zelf valt te bezien. Voor andere zwakke eurolanden wordt dan immers duidelijk dat een exit zo gek nog niet is... Hendrik Oude Nijhuis Over de auteur: Hendrik Oude Nijhuis is een expert op het gebied van value investing en medeoprichter van Kingfisher Capital, een op value investing principes gebaseerde business model & investment research boutique. Hij heeft uitgebreid onderzoek verricht naar de investeringsstrategieën van value investors als Warren Buffett. Zijn publicaties zijn verschenen in zowel Nederlands- als Engelstalige media, waaronder Het Financieele Dagblad, Z24.nl en Gurufocus.com. Eerder is hij als bestuurslid actief geweest voor onder andere de beleggingsstudieclubs HCC Beleggen en B.S.C. Duitenberg. Hendrik heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en is auteur van de Nederlandstalige bestseller over Warren Buffett: 'Leer beleggen als Warren Buffett - zijn beleggingsstrategie in theorie & praktijk'. Van dit boek is in 2014 een derde druk uitgebracht en is tevens als audioboek beschikbaar. Online hebben al meer dan 100.000 beleggers een exemplaar van ‘Leer beleggen als Warren Buffett’ aangevraagd. *Een aantal van onze columns over de euro bundelden wij vijf jaar geleden (april 2010) in een online-boekje getiteld 'Terug naar de Gulden?'. Dit boekje is via deze link te downloaden (PDF-bestand). Lees meer over value-investing op warrenbuffett.nl en beterinbeleggen.nl Disclaimer: De artikelen van gastschrijver Hendrik Oude Nijhuis zijn op persoonlijke titel geschreven en hoeven daarom niet altijd de visie van Marketupdate te vertegenwoordigen. Marketupdate geeft geen beleggingsadvies en de artikelen van Hendrik Oude Nijhuis moeten ook niet als zodanig worden aangemerkt. Marketupdate heeft geen geld ontvangen of betaald voor deze bijdrage.

8 april 2015
Is het aftellen naar een Grexit begonnen?
Het is alweer enkele weken geleden, dat er in Griekenland met de verkiezingsoverwinning van Syriza een kleine aardbeving plaatsvond. Vooral in de noordelijke landen reageerden beleidsmakers, politici en pers op zijn best sceptisch over de uitverkiezing. Die scepsis is allengs omgeslagen in een directe vijandigheid. Die omslag was deels het gevolg van het optreden van de nieuwe Griekse minister van Financiën, Yanis Varoufakis. Zijn ongepolijst en flamboyant optreden in London zorgde voor veel irritatie bij grijze politici als onze eigen Jeroen Dijsselbloem en de Duitse minister Wolfgang Schäuble. Het gesprek tussen de Duitser en de Griek liep vorige week op een compleet fiasco uit met als resultaat dat Athene binnen Europa bijna volledig geïsoleerd is.

Hiermee lijkt de eerste aanzet gegeven tot een heuse Grexit. Het is waarlijk een sterk staaltje economische diplomatie. Let wel, Griekenland en zijn crediteuren hebben alleen nog de lopende week om te bezien en te beslissen hoe Griekenland de komende vier maanden financieel kan overbruggen. En als dat gebeurd is, kunnen Athene en haar schuldeisers om tafel om over de toekomst van de Griekse economie te praten. Daarbij kunnen de Grieken grofweg vier alternatieve plannen op tafel leggen.

Schauble en Varoufakis konden het niet eens worden
De eerste en de gemakkelijkste optie is dat alles bij het oude blijft. De nieuwe Griekse regering accepteert het bestaand eisenpakket van de Trojka. Als dat gebeurt, is iedereen blij, behalve de Grieken zelf. Yanis Yaroufakis heeft deze mogelijkheid al zo goed als geblokkeerd. Volgens sommige hoopvol gestemden is dat alleen maar bluf en zal ook Syriza het medicijn van de Trojka slikken, zij het dat er aan de oppervlakte wat schijnconcessies gedaan worden. Waarschijnlijk is hier de wens de vader van de gedachte. Het tweede alternatief is, dat de Griekse regering de ECB vraagt om de winst op de aankoop van Griekse obligaties vrij te geven. Daarnaast zou Griekenland de ECB kunnen vragen om het plafond voor de uitgifte van staatsobligaties te verhogen. Dat plafond was en is bedoeld om te verhinderen dat de Grieken de markt met hun staatsobligaties zouden bedelven en zo de schuld naar astronomische hoogte zou verhogen. Het ligt niet voor de hand dat de ECB van plan is de huidige koers ongeconditioneerd te veranderen. De derde optie voor Griekenland is om bij andere partijen aan te kloppen. In het geval van Griekenland zou dat Rusland kunnen zijn. Die heeft al te kennen gegeven de helpende hand te willen bieden, maar de politieke prijs zal ongetwijfeld heel hoog zijn. Het is de vraag of Syriza hiertoe bereid is. Het is waarschijnlijk nog een brug te ver, maar voor hoelang?! De laatste optie is, dat de Grieken voor binnenlands gebruik een parallelle valuta introduceren om zo de overheidsuitgaven te funden. Dat zou een wat extreme oplossing zijn, maar desalniettemin een oplossing... Maar als het zover mocht komen, dan is er feitelijk al sprake van een Grexit. Je kunt met goed fatsoen toch geen twee munten hebben in een regio met een eenheidsmunt? Mochten Grieken en schuldeisers deze week een compromis bereiken, dan wacht een nog veel zwaardere opgave. Dan moeten er gesprekken gevoerd worden over het al dan niet doorstrepen van de schuldenlast. De Duitsers zullen fel tegen zijn, maar het meeste verzet kan nog wel eens komen van landen als Portugal en Ierland. Beide landen hebben de gifbeker van de Trojka tot de bodem leeg gedronken. Voor hen zal het onbestaanbaar zijn, dat de Grieken weten te ontsnappen. Europa zal waarschijnlijk deze week een diepe crisis nog weten te voorkomen, maar dat is waarschijnlijk slechts uitstel van het onvermijdelijke. Het aftellen lijkt begonnen! Cor Wijtvliet Bron: Wolfgang Münchau, All Grexit needs is a few more disastrous weeks like this. Financial Times, February 8 2015 Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD). Meer informatie:
- Opmerkingen en vragen kunt u richten aan: [email protected]
- Bezoek ook de website van Cor Wijtvliet en lees meer door hem geschreven artikelen
- U kunt Cor Wijtvliet boeken voor een inspirerende spreekbeurt. Laat u verrassen!
- Ontvangt u het Journaal niet rechtstreeks? Abonneert u zich dan hier!
- Volg Cor Wijtvliet op twitter: @wijtvliet
10 februari 2015
Column: Grexit?

Na een tijd van relatieve rust dreigt opnieuw het risico van een Grexit. Die term, een samenvoegsel van ‘Griekenland’ en ‘exit’, verwijst naar een eventueel vertrek van Griekenland uit het eurogebied. De oorzaak van alle ellende: Wanneer landen die in economisch opzicht sterk van elkaar afwijken zich samenvoegen in een muntunie (zonder dat sprake is van een politieke unie) is dat doorgaans de opmaat tot een economische ramp. Terwijl het aanvankelijk allemaal juist zo’n succes lijkt.

Wanneer een land zich bij een muntunie aansluit wordt de mogelijkheid opgegeven in de toekomst de eigen munt te kunnen devalueren en om zelf geld bij te kunnen drukken. Voor beleggers in staatsobligaties van zo’n land worden de risico’s daarmee fors verkleind waardoor de rente stevig daalt. Zo’n lage rente maakt de bestaande schulden heel makkelijk betaalbaar. Tot hervormen is geen enkele noodzaak en lenen is opeens spotgoedkoop. Ambtenarensalarissen kunnen omhoog, met uitkeringen kan ruimhartig worden omgegaan en ook een oplopende schuld is vanwege de lage rente geen enkel probleem.

Althans, tot het moment dat de rente stijgt… Dan blijkt de schuld plotsklaps onhoudbaar en wordt ‘opeens’ duidelijk dat de oudje trucjes niet langer opgaan (het bijdrukken van geld en / of het devalueren van de eigen munt).

Interne devaluatie
De enige resterende optie is een zogeheten interne devaluatie. Waar een land buiten een muntunie aan concurrentiekracht kan winnen door de munt te devalueren moet dat proces nu als het ware intern gebeuren, door te hervormen en te bezuinigen. Maar eenvoudig is dat niet. Structurele hervormingen nemen vele jaren in beslag en bezuinigen betekent doorgaans ook minder belastinginkomsten wat de schuld des te ondraaglijker maakt. Zo wordt in Griekenland inmiddels al jarenlang hervormd en fors bezuinigd. En ondanks dat EUR 100 miljard van de Griekse schuld kwijtgescholden is, liep de Griekse schuldquote op van 105% aan het begin van de eurocrisis (in 2008) tot een recordhoge schuldquote van 175% afgelopen jaar.

Hoe groot is de kans op een Grexit?

Belastingbetaler de klos
Over twee weken (op 25 januari) vinden er in Griekenland vervroegde parlementsverkiezingen plaats. Aan kop in de peilingen gaat momenteel de linkse partij Syriza, een soort Griekse SP. Syriza is van plan met het rigoureuze bezuinigingsprogramma te stoppen en af te schrijven op de Griekse schuld. Heel vreemd is het plan van Syriza niet. Hoe graag ze ook zou willen, Griekenland is simpelweg niet in staat haar volledige schuld terug te betalen. Waar de Griekse schuld tot enkele jaren geleden nog met name in handen van banken was zijn het nu de ECB, de Europese fondsen en het IMF die de Griekse schuld in bezit hebben. Het zijn daarmee eigenlijk gewoon de Europese belastingbetalers die straks voor de schade opdraaien. Volgens Merkel niet meer zo gevaarlijk... Wint Syriza de verkiezingen en wordt daadwerkelijk op Griekse schuld gekort dan zit de ECB met een probleem (een enorm pakket Griekse obligaties die nauwelijks nog wat waard blijken). Heel logisch dat de ECB in dat geval zou besluiten dat Griekenland niet langer deel kan blijven uitmaken van de euro en het land de muntunie maar moet verlaten. Opmerkelijk genoeg zou dat dan weer een beslissing zijn die ingaat tegen de wil van de Griekse bevolking zelf (en van Syriza). Grote vraag is vervolgens wat er gebeurt wanneer de rente van een andere probleemland in de eurozone begint op te lopen. Gaat de ECB dan opnieuw obligaties kopen met alle risico's van dien? Een andere optie is er goed beschouwd niet eens. Volgens de Duitse bondskanselier Merkel moet Griekenland zelf maar weten of ze in de euro wil blijven of niet. Een eventueel vertrek is volgens haar niet zo gevaarlijk meer. Wij plaatsen daar grote vraagtekens bij. Net zoals we die overigens al jarenlang bij het hele euro-experiment zetten.* Over de auteur: Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers en is tevens oprichter van http://www.warrenbuffett.nl/. Disclaimer: De artikelen van gastschrijver Hendrik Oude Nijhuis zijn op persoonlijke titel geschreven en hoeven daarom niet altijd de visie van Marketupdate te vertegenwoordigen. Marketupdate geeft geen beleggingsadvies en de artikelen van Hendrik Oude Nijhuis moeten ook niet als zodanig worden aangemerkt. Marketupdate heeft geen geld ontvangen of betaald voor deze bijdrage. *Een aantal van onze columns over de euro bundelden wij al weer bijna vijf jaar geleden (april 2010) in een online-boekje getiteld 'Terug naar de Gulden?'. Dit boekje is via deze link te downloaden (PDF-bestand):

12 januari 2015