Tag: kredietcrisis

De val van Lehman luidde de pensioencrisis in
Afgelopen maand was het tien jaar geleden dat met de val van Lehman Brothers de grootste crisis sinds die van de Jaren Dertig van de vorige eeuw een aanvang nam. Is er sindsdien iets ten goede gekeerd in de financiële sector. Is die sector gezonder en op een solidere basis gegrondvest? Het antwoord mag een aarzelend ja zijn. De risico’s zijn minder geworden. Ze zijn echter niet verdwenen, slechts verplaatst.

Het zijn nu de pensioenfondsen die grote risico’s in zich bergen. De lage rente maakt het uiterst onzeker of ze hun inkomensbeloftes kunnen nakomen. Daarom gaan ze extra risico’s nemen, zoals samenwerken met hedge funds en private equity. Grote bedrijven hebben de risico’s van verkeerde investeringen weggehaald bij hun beleggers en geponeerd op de schouders van de spaarders. Een bankencrisis zoals in 2008 lijkt uit den boze, maar een pensioencrisis en derhalve een sociale crisis lijkt in de maak.

Hoe heeft het zover kunnen komen. Daarvoor maken we een tour de memoir. Het waren de centrale banken die effectief in actie kwamen om de crisis het hoofd te bieden. Dat gebeurde onder leiding van de Fed. Die startte als eerste een programma van kwantitatieve verruiming. Dat programma hield in dat de centrale bank op grote schaal (overheids)obligaties ging opkopen met de bedoeling de rente omlaag te duwen, deflatie te voorkomen en om beleggers aan te moedigen weer wat meer risico’s te nemen.

Het voorbeeld van de Fed is na enkele jaren talmen gevolgd door de ECB en door de Bank van Japan. De bedoeling van de verruimingsprogramma’s was ook om derde partijen in staat te stellen hun schulden met behulp van gratis geld af te lossen. Banken grepen die gelegenheid met beide handen aan en hebben hun schuldenlast omlaag gebracht. Tegelijkertijd maakten andere partijen van de gelegenheid gebruik om hun schuldpositie te laten groeien. De hypotheekschuld is nagenoeg even groot als aan de vooravond van de crisis. Ook die van grote bedrijven is scherp gestegen, omdat ze veel geld hebben geleend om op grote schaal eigen aandelen terug te kopen. Leningen voor auto’s en studieleningen zijn eveneens scherp opgelopen. Nieuw en zeker zorgwekkend is dat het scheppen van krediet verplaatst is van de ontwikkelde wereld naar China.

Meer schulden

Bij de aanvang van de crisis liepen de schulden heel kort terug, maar China deed daar nooit aan mee. Sterker nog, China werd meer en meer de ‘borrower of last resort’. China was in de afgelopen jaren de bron van 70% of meer van de kredietcreatie voor de private sector. Dankzij China was die creatie even groot en omvangrijk als voor de crisisjaren. Dat wil weer niet zeggen dat dat in China niet voor opgetrokken wenkbrauwen heeft gezorgd. Sterker nog, de overheid doet verwoede pogingen om de kredietgroei in te perken. Dat geeft weer bezorgde gezichten elders. Kan de economische groei wereldwijd wel gehandhaafd blijven als China op de rem trapt?

Meeste kredietgroei vindt inmiddels plaats in China (Bron: Financial Times)

Terug naar de centrale banken. Hun monetair beleid was zeker in de VS een groot succes. Aandelenmarkten kennen nu al een stierenmarkt van bijna tien jaar, de langste ooit. Onroerend goed markten bloeien ook als nooit tevoren. Buiten de VS was het succes aanzienlijk minder. In Europa was daar de financiële crisis (Griekenland) debet aan. Sinds de val van Lehman is de S&P 500 met 175% gestegen, terwijl aandelen in de rest van de wereld gemiddeld slechts 55% stegen. Als gevolg van de zwakke economische groei daalden de prijzen voor commodities. Het beste voorbeeld daarvan is misschien wel goud. De prijs daarvan steeg aanvankelijk scherp, omdat de wereld bang was voor een scherpe stijging van de inflatie. Sedert 2011 daalt de prijs alleen maar, omdat vanaf dat moment de angst voor deflatie overheerste.

Aandelen duur, obligaties duur

Wat betekent het recente verleden voor de dag van morgen? Dat laat zich maar moeilijk precies voorspellen. Maar er kunnen wel enkele waarschijnlijkheden geformuleerd worden op basis van ervaringen uit het verleden. Alles draait daarbij op het besef dat het toekomstige rendement op je assets bepaald worden door de prijs die je er nu voor betaalt. Een dure asset levert in de toekomst minder dan een goedkope. Sinds de centrale banken hun programma startten zijn obligaties heel duur geworden en is het rendement heel laag, terwijl aandelen in de VS ook al heel duur zijn. Buiten de VS zijn aandelen aantrekkelijker gewaardeerd, maar is het rendement minder.

Dat alles kan ertoe leiden dat bijvoorbeeld pensioenfondsen het in de nabije jaren steeds moeilijker gaan krijgen om pensioenen te garanderen. Sowieso staat het pensioenstelsel zoals we dat kennen onder druk. Bedrijven en dan zeker die in de VS proberen al jaren en met succes onder hun pensioenverplichtingen uit te komen. Ze bieden nu zogeheten defined benefits pensioenen, waarbij de werkgever een bepaald niveau van pensioen garandeert. Schieten beleggingsopbrengsten te kort, dan moeten de werkgevers het gat opvullen. Bedrijven proberen met toenemend succes defined benefits te vervangen door defined contributions. De werknemer moet in dat geval zien om uit eigen middelen het gat op te vullen. Die verschuiving opent de weg naar veel misère! Veel werknemers zullen niet in staat zijn om voldoende te sparen voor hun pensioen. Lonen stagneren al decennia en menig werknemer heeft al veel moeite om elke maand financieel de eindjes aan elkaar te knopen.

Pensioenverplichtingen worden vaker bij werknemers neergelegd (Bron: Financial Times)

Nu al is duidelijk, dat zeker een derde van de Amerikaanse werknemers niet in staat is om überhaupt te sparen. Slechts een kleine minderheid zal in staat blijken voldoende te sparen. Voor de komende generaties ziet het beeld er nog minder florissant uit. De ongelijkheid in de VS zal de komende jaren alleen maar toenemen en daardoor zullen tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen alle maar verscherpen. Landen die nu een systeem van defined contributions willen invoeren zouden zich wel tweemaal moeten bedenken als ze de ontwikkelingen in de VS zien!

Cor Wijtvliet

Deze bijdrage is afkomstig van www.corwijtvliet.nl

Tot slot:
- Hebt u opmerkingen en/of vragen? Mail ze gerust aan: [email protected]
- Of via mijn twitteraccount: @wijtvliet
- Voor meer door mij geschreven artikelen bezoekt u mijn website: www.corwijtvliet.nl
- Of bezoek www.Beurshalte.nl
- Ontvangt u het Cor Wijtvliet Journaal niet rechtstreeks? Abonneert u zich dan hier!
Vindt u deze columns van Cor Wijtvliet interessant, dan kunt voor €25 per jaar donateur worden van het CorWijtvlietJournaal. Ook kunt u een geheel vrijwillige bijdrage overmaken naar NL14RABO0156073676, ten name van Wijtvliet Research.

Donateurs krijgen niet alleen zonder vertraging het CorWijtvlietJournaal in hun mailbox, maar kunnen ook rekenen op een wekelijkse extra nieuwsbrief met vijf beleggingstips van Cor Wijtvliet. Neem voor meer informatie contact op met Cor Wijtvliet via het hierboven genoemde mailadres.
9 oktober 2018
Schulden Amerikaanse huishoudens naar nieuw record

De totale private van Amerikaanse huishoudens waren in het eerste kwartaal van dit jaar voor het eerst weer groter dan de piek van 2008, vlak voor het uitbreken van de wereldwijde kredietcrisis. De kredietverlening is de laatste jaren weer sterk toegenomen door de combinatie van een extreem lage rente en een verbeterd consumentenvertrouwen.

De totale private schulden zijn dus even groot als negen jaar geleden, maar de samenstelling van die schulden is door de jaren heen wel veranderd. Vooral studieleningen en autoleningen zijn populair, terwijl de vraag naar hypotheken pas de laatste drie jaar weer een beetje aantrekt. Bestond in 2008 nog 73% van alle private schulden uit hypotheken, nu is dat ongeveer 68%. Het aandeel van studieleningen steeg in dezelfde periode juist van 5% naar 9% van het totaal, terwijl autoleningen van 6% naar ongeveer 9% gingen.

Sterke toename studieschulden en autoleningen (Bron: New York Fed)

Private schulden weer groter dan voor de crisis (Grafiek via Wall Street Journal)

Schulden stijgen weer

De totale private schulden zijn met ruim $12 biljoen weer terug op het niveau van voor de crisis, maar daar is het effect van bevolkingsgroei en inflatie nog niet in meegenomen. Gecorrigeerd voor deze factoren zijn de totale private schulden momenteel nog iets lager dan vlak voor de kredietcrisis. Volgens econoom Donghoon Lee van de New York Fed is er dan ook geen reden tot zorg.

Door de stijging van de totale schulden lijkt het alsof het weer goed gaat met de economie. Maar terwijl de officiële werkloosheid daalt blijft de participatiegraad op de Amerikaanse arbeidsmarkt zeer laag. Daardoor is de werkloosheid in werkelijkheid veel hoger dan de cijfers van de overheid doen geloven. Ook opvallend is de extreem lage omloopsnelheid van het geld, wat betekent dat veel Amerikanen nog steeds de hand op de knip houden.

Een ander zorgelijk teken is het hoge percentage wanbetalingen voor studieleningen, dat ligt al jaren boven de 11%. Mogelijk bouwen Amerikanen goedkope studieschulden op om de relatief dure creditcardschulden af te lossen, want het percentage wanbetalingen op creditcardschulden laat juist een dalende trend zien.

Door de kredietgroei lijkt het weer goed te gaan met de Amerikaanse economie, maar laten we niet vergeten dat veel van deze groei geen extra productiviteit oplevert. Het lijkt slechts een kwestie van tijd voor er weer een nieuwe crisis uitbreekt. Zeker als we terugkeren van een extreem lage rente van bijna nul procent naar het historische gemiddelde van 4 tot 5 procent. De Federal Reserve zal daarom erg voorzichtig zijn met het verhogen van de rente.

18 mei 2017
BIS: “Binnen drie jaar een kredietcrisis in China”
China kan binnen drie jaar in een kredietcrisis terechtkomen vanwege haar hoge schulden en een ‘excessieve kredietgroei’, zo waarschuwt de Bank for International Settlements (BIS) in haar nieuwste kwartaalrapport. In twee jaar tijd stegen de schulden in de Chinese economie van 220 naar 255 procent van het bruto binnenlands product, voornamelijk als gevolg van goedkope bedrijfsleningen en hypotheken.

Een vroege waarschuwing voor een nieuwe kredietcrisis wordt gegeven door de credit-to-GDP gap, een indicator die aangeeft in hoeverre de schulden in de economie afwijken van de historische trend. In China registreerde de BIS in het eerste kwartaal van dit jaar een credit-to-GDP gap van 30,1, veel meer dan het niveau van 10 dat door de BIS als kritieke grens bestempeld wordt. Historisch gezien is dit een zeer betrouwbare indicator gebleken voor de aankondiging van een economische crisis.

Ook China stapelt schulden

De oververhitting van de Chinese economie is het gevolg van een overvloedige kredietverlening na het uitbreken van de wereldwijde financiële crisis in 2008. Daardoor is de verhouding tussen het inkomen en de totale rente en aflossing van huishoudens – de zogeheten debt service ratio – opgelopen naar een relatief hoog niveau van 5,4. Ook dat is volgens de BIS een potentieel gevaar voor de Chinese economie.

De BIS maakt zich zorgen over de houdbaarheid van de schulden in China, maar volgens de Zwitserse bank UBS zijn de zorgen overdreven. Zo hebben Chinese huishoudens de gewoonte om veel meer te sparen. Ook zijn veel grote bedrijven en banken (deels) in handen van de staat, waardoor ze niet zomaar om zullen vallen. UBS verwacht dat de schulden in China in 2020 verder zullen oplopen tot wel 300% van het bbp.

Lees meer:
- China stevent af op crisis zoals die van 2008
- Steve Keen: “Volgende grote crisis komt in China”
BIS: “Binnen drie jaar crisis mogelijk in China”
19 september 2016
China stevent af op crisis zoals die van 2008

Sinds het begin van dit jaar zijn er meer zorgen ontstaan over de groei van de Chinese economie. Het wordt steeds duidelijker dat ook China haar economie heeft laten groeien door heel veel meer schulden te maken. Met geleend geld werd een vastgoedbubbel opgeblazen, terwijl bedrijven veel geld leenden om de productie te verhogen. Het gevolg is overproductie en een toename aan de hoeveelheid slechte leningen, waarmee China dezelfde kant op dreigt te gaan als Japan in 1991 en de Verenigde Staten en Europa in 2008.

Door de geschiedenis heen blijkt keer op keer dat een snelle toename van private schulden de oorzaak is voor een recessie. De crash van de Japanse economie in 1991 werd veroorzaakt door te hoge schulden, terwijl speculatie op de Amerikaanse huizenmarkt de financiële crisis van 2008 inluidde. Ook Europa bleek kwetsbaar, wat als eerste zichtbaar werd in landen met hele hoge private schulden, zoals IJsland en Spanje. De kans is groot dat China het volgende land is dat bezwijkt onder te hoge private schulden. De eerste signalen daarvan zijn al enige tijd zichtbaar.

China stevent af op kredietcrisis?
Maar hoe groot is het Chinese schuldenprobleem precies? Cijfers van de Bank for International Settlements laten zien dat de totale schulden in de tweede grootste economie ter wereld sinds 2008 explosief zijn toegenomen, van 150 naar 250 procent van het bbp. En dat is veel, als je bedenkt dat het bbp in deze periode ook met bijna 10% per jaar steeg. Vergelijken we de schuldengroei in China met andere landen, dan is de kans op een crisis zeer groot. Ook econoom Steve Keen verwacht dat de volgende grote crisis in China zal uitbreken. https://twitter.com/pdacosta/status/724699421292806144

26 april 2016
Column: Meer schulden, meer problemen…

De kans dat de Federal Reserve in december de rente verhoogt wordt door experts ingeschat op meer dan 70%, maar het is natuurlijk ‘eerst zien, dan geloven’. Maar volgens verschillende economen maakt het eigenlijk niet zoveel meer uit. De Federal Reserve is hoe dan ook te laat. De centrale bank heeft al een nieuw kredietmonster tot leven gewekt. Bedrijven wereldwijd hebben zich fors in de schulden gestoken om o.a. eigen aandelen terug te kopen. En dat zal volgens verschillende economen de wereldeconomie opnieuw in een chaos storten…

Centrale bankiers hebben na de crisis van 2008 iedereen succesvol wijsgemaakt dat de schuld bij iedereen lag behalve bij henzelf. Nu de banken meer gereguleerd worden en kapitaalbuffers verhoogd zijn lijkt de markt zich comfortabel te voelen. Maar het soepele monetaire beleid, waardoor de bubbel in de Amerikaanse huizenmarkt kon ontstaan, lag natuurlijk juist ten grondslag aan de crisis.

Meer schulden op balans
Sinds 2013 loopt de netto schuld van bedrijven, ofwel de schuld minus kas op de balans, sterk op. En dat terwijl de winst, gemeten met EBITDA, zelfs iets daalt. De hefboom neemt dus sterk toe. Dat betekent automatisch dat de nettowinsten veel volatieler worden en de risico’s bij een neergang flink toenemen. De winstmarge van een bedrijf hangt natuurlijk onder meer af van de loonkosten. De salarissen stijgen sinds de crisis jaarlijks met zo’n 2%. Maar doordat de inflatie de laatste tijd volledig is weggezakt, zijn de reële lonen (gecorrigeerd na inflatie) fors gestegen.
Winstmarges onder druk
Tegelijkertijd steeg de productiviteit van Amerikaanse bedrijven in het laatste kwartaal met slechts 0,4% op jaarbasis tegen +1,4% vorig jaar. Combineer dat met de loonstijgingen en de winstmarges van bedrijven komen onder zware druk te staan. Al helemaal als je je bedenkt dat bedrijven elkaar op dit moment zwaar beconcurreren op prijs, zoals blijkt uit de druk op de verkoopprijzen (deflatoir). Deze schulden zullen ooit terugbetaald moeten worden. De afloop van dit gecreëerde schuldenmonster zal interessant worden, maar helaas zullen de gevolgen ervan iedereen hard gaan raken. Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard.

Meer schulden, meer problemen...

16 november 2015
Hoe vijftien banken een markt van $14 biljoen domineren
Vijftien grote banken domineren de markt voor credit default swaps waar in totaal $14 biljoen in omgaat. Door een ongelukkige samenloop van omstandigheden spelen deze financiële instellingen niet alleen de rol van deelnemer, maar ook die van scheidsrechter. Hoe gaat dat precies in zijn werk? Banken als JP Morgan en Goldman Sachs schrijven verzekeringen uit die beleggers kunnen kopen om risico’s af te dekken, bijvoorbeeld het risico dat een land of een bedrijf haar betalingsverplichting niet nakomt. In dat geval keert de verzekering (de CDS) een bepaalde vergoeding uit om het verlies van de belegger te compenseren.

Dat er een markt bestaat om dit soort risico’s te verzekeren is niet vreemd. Maar dat de banken die deze verzekeringen aanbieden ook mogen bepalen wanneer er sprake is van een zogeheten ‘default’ leidt tot een grote onbalans tussen de verzekeraar en de verzekerde. Want wanneer spreek je van een default? In de praktijk blijkt dat heel moeilijk te bepalen, ook omdat er aan een zogeheten credit default swap allerlei voorwaarden kleven die alleen gespecialiseerde handelaren en juristen kunnen begrijpen.

Lehman Brothers

Toen Lehman Brothers in september 2008 omviel werd opeens de complexiteit van de markt voor credit default swaps (CDS) zichtbaar. Timothy Geithner, de toenmalige president van de Federal Reserve in New York, besloot op dat moment de markt voor credit default swaps volledig te herzien. Het was van belang dat beleggers voortaan sneller duidelijkheid kregen over wanneer een CDS wel of niet zou uitkeren. Om dat doel te bereiken besloot Geithner de controle op de markt uit handen te geven aan de banken die deze producten zelf verkochten.

“We zagen de conflicterende belangen, maar we besloten dat het belangrijkste was dat het afhandelen van CDS contracten in handen moest blijven van mensen met kennis van zaken”, zo verklaarde Athanassios Diplas tegenover Bloomberg. Hij was ten tijde van de val van Lehman Brothers hoofd van de afdeling risicomanagement van Deutsche Bank.
- Lees verder bij Goudstandaard
3 november 2015
Maleisië stimuleert aandelenmarkt met €4 miljard
De regering van Maleisië heeft 20 miljard ringgit (€4,1 miljard) beschikbaar gesteld om de aandelenmarkt te ondersteunen. Daarnaast worden een aantal belastingverlagingen doorgevoerd voor bedrijven. De president van Maleisië zei in een toelichting dat staatsbedrijf ValueCap gaat investeren in ‘ondergewaardeerde bedrijven’ en dat bepaalde productiebedrijven een vrijstelling krijgen van importheffingen totdat de economie weer hersteld is. Beleggers reageerden licht positief op het nieuws, de beurs van Kuala Lumpur sloot 0,6% hoger op 1.612,52 punten.

Maleisië haalt veel inkomsten uit de export van grondstoffen en door de daling van de grondstofprijzen zijn deze inkomsten verder teruggelopen. Daar komt de groeivertraging in China bij, een belangrijke afzetmarkt voor Maleisië. Al deze factoren bij elkaar hebben de waarde van de Maleisische ringgit doen dalen naar het laagste niveau in 18 jaar tijd. Alleen dit jaar daalde de munt al met 20% in waarde ten opzichte van de dollar en ging de aandelenmarkt met 9% onderuit.
- Lees verder bij Doijer & Kalff
Maleisië stopt ruim €4 miljard in de beurs
14 september 2015
Chinese banken zien toename slechte leningen

Het totale bedrag aan slechte leningen op de balans van Chinese banken is in de eerste helft van dit jaar met 35,7% toegenomen, zo verklaarde de Chinese toezichthouder voor de bankensector. Shang Fulin, hoofd van de China Banking Regulatory Commission (CBRC) zei afgelopen week tijdens een interne bijeenkomst dat het totaal aan ‘non performing loans’ op de balans van Chinese banken met 322,2 miljard yuan was toegenomen tot een totaal van 1,8 biljoen yuan (omgerekend €265,5 miljard). Ook daalde de winstgevendheid van de banken in de eerste helft van dit jaar met 13 procentpunt ten opzichte van een jaar geleden.

Groeivertraging
Non performing loans zijn leningen met een betalingsachterstand waarbij banken het risico lopen dat niet het volledige bedrag wordt terugbetaald. Omdat de Chinese economie minder hard groeit dan in voorgaande jaren komen steeds meer Chinese huishoudens en bedrijven in betalingsproblemen. "In de ruimere context van de groeivertraging van de Chinese economie beginnen de risico's van kredieten voor de bankensector zichtbaar te worden. Een lagere winst voor banken verlaagt het rendement voor de aandeelhouders en verzwakt de capaciteit van banken om risico's af te dekken en nieuwe kredieten te verstrekken", aldus Shang.

Private schulden in China zijn explosief gestegen
De totale omvang van het probleem is nog niet zo groot, maar de ontwikkeling van de laatste maanden is wel zorgelijk te noemen. Het aandeel non performing loans op de balans van Chinese banken groeide van het begin 2015 tot halverwege dit jaar met 0,22 procentpunt naar 1,82%. Een toename in het aantal wanbetalingen gaat hand in hand met een afnemende economische groei. Doordat de private schulden minder snel stijgen daalt het consumptieniveau van de Chinese huishoudens en bedrijven. In plaats van meer te lenen gaan ze meer aflossen, waardoor de geldhoeveelheid in de economie krimpt het en nog moeilijker wordt om schulden af te lossen. Deze vorm van schulddeflatie veroorzaakte in Amerika en Europa al een grote financiële crisis, waar beide landen nog steeds niet volledig van hersteld zijn. Amerika koos de weg van stimulering, terwijl Europa het pad van bezuinigingen insloeg. In de toekomst zal ook de Chinese economie een harde landing maken, zo verwacht ook econoom Steve Keen.

Chinese banken komen binnenkort met cijfers over de eerste helft van 2015

6 augustus 2015
Nederlandse huishoudens hebben weer meer schulden

De totale schulden van Nederlandse huishoudens zijn het afgelopen kwartaal opnieuw toegenomen, dat meldt het CBS. Dat terwijl we de afgelopen jaren nog bezig waren met het aflossen van schulden en onze totale private schuldenlast daalde. Eind maart hadden huishoudens in totaal €742 miljard aan schulden, dat was €2 miljard meer dan eind december 2014. De schulden namen toe vanwege het aantrekken van de woningmarkt, want door de extreem lage rente besluiten meer mensen een huis te kopen. Huiseigenaren zijn door de lage rente en door het feit dat de huizenprijzen in veel gebieden weer stabiliseren ook minder versneld gaan aflossen dan ze de voorgaande jaren deden.

De totale schuldenlast van huishoudens in Nederland bestaat voor een zeer groot deel uit hypotheekschuld, want die bedraagt op het moment €651 miljard. Deze schuldenlast is de afgelopen twintig jaar razendsnel toegenomen, maar door het uitbreken van de crisis kwam er een einde aan de stijging. Huishoudens werden terughoudender met het kopen van een huis en gingen versneld aflossen. Stimulerende maatregelen van de overheid, zoals een lagere BTW op verbouwingen, een lagere overdrachtsbelasting en een hogere vrijstelling voor belastingvrij schenken, hebben de huizenmarkt de laatste jaren structureel ondersteund. Daardoor stabiliseerde de totale schuldenlast, zoals de volgende grafiek van de Rabobank goed laat zien.

Totale hypotheekschuld in Nederland

Minder consumptief krediet
Tegenover de groeiende hypotheekschuld staat een afnemende vraag naar consumptief krediet. Huishoudens losten per saldo af op deze vorm van financiering, omdat het relatief duur krediet is. Het CBS ziet een verschuiving van consumptieve leningen naar studieschulden, want studenten leenden juist meer geld. De totale private schuld als percentage van het bbp daalde in Nederland, maar ten opzichte van andere landen zitten we nog steeds op een zeer hoog schuldenniveau. Dat komt omdat de Nederlandse overheid jarenlang het maken van schulden heeft gestimuleerd met de hypotheekrenteaftrek. Banken en makelaars deden daar vrolijk aan mee, omdat het in de goede tijden voor iedereen winst was. Dat zal in de toekomst veranderen, maar het is een aanpassingsproces dat nog enkele tientallen jaren kan gaan duren.

8 juli 2015
Market Update (19 juni 2015)
ECB weet niet zeker of de Griekse banken maandag open gaan en Griekse spaarders hebben deze week al ruim €2 miljard van de bank gehaald. Verder in het nieuws: Kabinet wil kleine spaarders minder zwaar belasten, centrale banken wereldwijd hebben dit jaar al 38 renteverlagingen doorgevoerd en ontwikkeling dollarindex laat een zeer negatieve ‘death cross’ formatie zien.

Heeft u nieuwstips? Stuur ze door naar [email protected], zet ze in de comments of stuur een bericht op twitter!

Market Update (19 juni 2015)
Nederlandse media
- Geen akkoord met Griekenland; maandag extra Eurotop (NOS)
- Nieuw beurselan of koopvrees? (DFT)
- Kabinet spaart spaarder (DFT)
Kredietcrisis
- The Shale Industry Could Be Swallowed By Its Own Debt (Bloomberg)
- ECB not sure if Greek banks will open Monday as outflows hit 2 billion euros in just three days (Financial Post)
- ECB Said to Plan Emergency Greek Aid Call Amid Deposit Flight (Bloomberg)
- Tourists Seek Greek Hotel Safes to Stash Cash as Bookings Soften (Bloomberg)
- Greek banks see surge in deposit withdrawals this week (Reuters)
- For Euro Investors, Time to Check the Fine Print (Wall Street Journal)
Valutacrisis
- Norway boosts number of global rate cutters to 38 (Centralbanknews)
- You’ve Been Warned: Central Bankers Turning Less Market-Friendly (Bloomberg)
- Death Cross Staring Down Dollar Bulls After Fed Derails Rally (Bloomberg)
- Aiming for 4% inflation: Central Bank of Russia Governor (CNBC)
BRICS
- India to sign free trade deal with Russia-led Eurasian Economic Union (Russia Today)
- Russia and Saudi Arabia ink nuclear energy deal, exchange invites (Russia Today)
Geopolitiek
- Soros Warns Russia-China Military Alliance Will Take on US (Sputnik News)
Goud
- India proposes gold-linked bonds to lower bullion imports (Reuters)
- Gold Trades Near Highest in Three Weeks on Fed Outlook, Greece (Bloomberg)
Grafiek/Cartoon van de dag

Chinese aandelen zijn extreem duur geworden in verhouding tot verwachte koers/winst verhouding bedrijven

Griekse banktegoeden lopen leeg

Goudprijs weer boven de $1.200 door lagere dollarkoers
19 juni 2015
Market Update (17 juni 2015)
Aantal openstaande schulden stijgt naar recordniveau, Nederlandse banken hebben nog miljarden aan slechte leningen op balans staan en de hypotheekshop wil dat meer huurders de kans krijgen een huis te kopen. Verder in het nieuws: Bitcoins worden weer meer waard door onrust Griekenland, voormalig ECB-president Trichet zegt dat Griekenland het beste in de eurozone kan blijven en de grootste gasbedrijven van China en Rusland willen beide geen dollars meer gebruiken.

Heeft u nieuwstips? Stuur ze door naar [email protected] ,zet ze in de comments of stuur een bericht op twitter!

Market Update (17 juni 2015)
Nederlandse media
- 'Miljarden aan probleemleningen bij banken' (NU)
- Aantal openstaande schulden op hoogste punt ooit (NU)
- Laag btw-tarief verdwijnt deels (FD)
- Oostenrijk kiest zijde van Grieken (FD)
- Nederland draagt miljard dollar bij aan Chinese investeringsbank (FD)
- Huurder zit vaak klem in vrije sector (Vastgoed)
Kredietcrisis
- Chinese parents scoop up properties near good schools overseas (People)
- Bitcoin surges as Grexit worries mount, posts best run in 18 months (Reuters)
- HSBC, JPMorgan may move parts of businesses to Luxembourg: The Times (Reuters)
Valutacrisis
- Trichet Says Greece’s Best Option Is to Remain in Euro (Bloomberg)
BRICS
- Russia’s Gazprom and China’s CNPC to exclude dollar from gas settlements (Russia Today)
- Russia-China Alliance Could Launch New World Order (Moscow Times)
Geopolitiek
- Advance of the Islamic State (ISIS) into the Heartland of Central Asia. “The US Plan is to Set Central Asia Ablaze in the Fire of Terrorism, Separatism and Extremism” (Globalresearch)
Goud
- Bank of China becomes first Asian bank to directly participate in gold auction (Xinhuanet)
- China, India are ‘changing the nature’ of gold bullion markets (Marketwatch)
- Eureka! A solid gold solution to make Archimedes proud (CSIRO News)
- Platinum trading below gold as markets diverge (Nikkei)
Grafiek/Cartoon van de dag

Groeiprognoses Griekse economie waren veel te optimistisch

China versterkt positie in wereldwijde goudmarkt

Goudrush in Texas

"De radeloze zeven"
17 juni 2015