Marketupdate

Tag: OPEC

  • Wint OPEC alsnog de slag om de olieprijs?

     

    olie-installatie

    Deze bijdrage is afkomstig van Beurshalte

    Een van de slachtoffers van de beurscrash in China was de olieprijs. De markt legde terecht een link tussen de crash en de sterk dalende economische groei. China is de grootste importeur ter wereld van olie en dan ligt een prijsdaling voor de hand. In de dagen van de grootste volatiliteit op de beurzen dreigde de prijs voor een vat West Texas Intermediate (WTI) door het niveau van $38 te zakken. Een vat Brent kostte minder dan $44.

    Als de nood het hoogst is, dan is de redding nabij. Dat was nu ook het geval en de ridder op het witte paard was dit keer de Amerikaanse economie. Die groeide in het tweede kwartaal met 3,7% en dat was veel meer dan de eerder geraamde 2,3%. Na het bekend worden van het nieuws schoten de prijzen van WTI en Brent naar respectievelijk $42,56 en $47,56, terwijl ook de koersen van de Oil Majors omhoog gingen. Meer economische groei gaat hand in hand met meer vraag naar olie! Een cynische marktvorser merkte op, dat het aantal verkopers van aandelen van oliemaatschappijen zo onderhand wel op is en dat was voor hem de belangrijkste oorzaak voor het sterke koersherstel van energieaandelen.

    royal-dutch-shell-koers

    De koers van Royal Dutch Shell veerde al snel weer op

    Of we nu getuige zijn van het definitieve herstel van de olieprijzen, is uiteraard nog maar zeer de vraag. Toch gloort er op de niet al te lange termijn weer enige hoop. Natuurlijk wordt er op dit moment meer olie opgepompt dan er vraag naar is. OPEC onder leiding van Saoedi Arabië verdedigt hardnekkig zijn marktaandeel, terwijl vooral Amerikaanse schalieproducenten steeds beter in staat zijn om tegen veel lagere kosten olie op te pompen.

    Kan de olieprijs nog verder omlaag?

    Wat is echter de rek nog? Volgens the Bloomberg Intelligence North America Independent Explorers & Producers Index bedraagt de schuld van de Schalie-industrie $235 miljard. Als de prijs voor olie nog lang op het huidig niveau blijft, zullen er ongetwijfeld flink wat slachtoffers gaan vallen. Daarmee zullen de Saoedi’s alsnog hun doel bereikt hebben. Door ongelimiteerd te produceren moest de prijs zo laag worden, dat de Amerikaanse concurrentie vanzelf stil zou vallen. Deze strategie heeft echter veel meer zweetdruppels en vooral veel meer dollars gekost dan de Saoedi’s ooit hebben durven bevroeden. Prijzen zijn nu zo laag dat ook leden van OPEC, de zogeheten fragile five, in steeds grotere financiële nood komen. Algerije, Irak, Libië, Nigeria en Venezuela hebben zo in hun begrotingen moeten schrappen dat grote politieke en sociale onrust nagenoeg onvermijdbaar is. Trouwens, ook het steenrijke Saoedi-Arabië plukt de zure vruchten van zijn eigen strategie. Het land moet fors lenen op de internationale kapitaalmarkten om zijn financiële huishouding weer op orde te krijgen. Daarnaast moet ook dit land het mes in zijn begroting zetten.

    daling-olieprijs

    Olieprijs daalt verder

    Het Internationaal Energie Agentschap denkt echter, dat ondanks alle tegenslagen OPEC toch de winnende kaart heeft gespeeld. Mede onder druk van de extreem lage prijzen voorziet het IEA dat in 2016 de productie van de non-OPEC landen in 2016 met 200 000 vaten gaat teruglopen. Door de verbeterde economische omstandigheden stijgt de vraag met 1,4 miljoen vaten per dag. OPEC zou dan in het gat kunnen springen dat non-OPEC landen laten vallen. Als bovenliggende partij en dankzij een verzwakte concurrentie zou OPEC weer voorzichtig de prijzen kunnen verhogen. Er kleeft echter een ‘maar’ aan dit reële scenario. Er is sprake van een dark horse, een onzekere factor en dat is Iran. Dat land is voornemens om weer op grote schaal olie te gaan exporteren zodra de sancties definitief opgeheven zijn. Als ze hun werk goed doen, zal er ook in 2016 teveel olie geproduceerd worden en blijft de kans op een behoorlijke stijging van de olieprijs gering. Cor Wijtvliet Hoofdredacteur Beurshalte.nl beurshalte-logoOver Beurshalte: Dagelijks publiceert Beurshalte nieuwsbrieven en columns van leden van de redactie en van gastauteurs over de wereld van beleggen en alles wat ermee samenhangt. Daarnaast publiceert beurshalte wekelijks een nieuwsbrief met unieke inhoud over relevante beleggingsthema’s. Belangstellende lezers kunnen een gratis abonnement nemen. Als u geïnteresseerd bent, kunt u zich hier aanmelden!

  • IEA: Olieprijs blijft ook in 2016 laag

    Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) verwacht dat de olieprijs ook in 2016 laag zal blijven. De vraag naar olie laat de sterkste groei zien in vijf jaar tijd, maar dat effect wordt compleet teniet gedaan door structurele overproductie in de wereld. Die overproductie zal ook volgend jaar nog een drukkend effect hebben op de prijzen, zo denkt het agentschap.

    In haar nieuwste maandrapport spreekt het IEA de verwachting uit dat de vraag naar olie volgend jaar opnieuw zal toenemen, terwijl de productie van olie in de niet-OPEC landen volgend jaar een minder sterke groei zal laten zien dan in 2015. Vooral de Amerikaanse schalie-olie wordt uit de markt geprijsd, omdat de kostprijs van deze olie inmiddels boven de wereldwijde marktprijs ligt.

    Door de combinatie van een toenemende vraag en een aanbod dat minder sterk groeit zal er in de loop van volgend jaar weer balans komen in de markt, zo denkt het IEA. Dat betekent dat de olieprijs nog tot en met volgend jaar op een relatief laag niveau zal blijven en dat landen de lage prijs zullen gebruiken om hun strategische voorraden aan te vullen.

    1,6 miljoen vaten per dag

    Het IEA verwacht dat de vraag naar olie dit jaar met 1,6 miljoen vaten per dag zal toenemen, dat zijn 260.000 vaten per dag meer dan waar ze eerder rekening mee hielden. De vraag naar olie blijkt sterker te reageren op de daling van de olieprijs dan eerder werd aangenomen. In 2014 groeide de wereldwijde vraag nog met 'slechts' 0,7 miljoen vaten per dag. Dit jaar is de groei dus ruim twee keer zo groot, geholpen door de grote prijsdaling van olie die eind 2014 in gang werd gezet.

    OilBarrelsOPEC verlaagt productie niet

    Eind vorig jaar besloten OPEC-landen de productie van olie niet te verlagen. Als gevolg daarvan kelderde de olieprijs van meer dan $110 per vat in 2014 naar slechts $43 per vat op dit moment. Met name Rusland en Saoedi-Arabië waren tegen het voorstel om de productie te verlagen en op die manier de prijs kunstmatig hoog te houden. Eind vorig jaar liet de minister van Energie van de Verenigde Arabische Emiraten weten dat een daling van de olieprijs tot $40 per vat toelaatbaar is. Dat niveau hebben we nu al bijna bereikt. In het tweede kwartaal van dit jaar was er nog een productieoverschot van 3 miljoen vaten per dag, het grootste overschot sinds 1998. Pas in de loop van 2016 zal dat overschot volledig weggewerkt worden, zo denkt de IEA. Maar ook dat is niet helemaal zeker, want in de berekeningen is geen hogere olieproductie in Iran opgenomen. Als alle sancties tegen Iran opgeheven worden zal de productie in dat land naar verwachting verder toenemen en bijdragen aan het overschot op de oliemarkt.

  • Amerikanen blijven massaal olie oppompen

    Voor de Saoedi ‘s was het een uitgemaakte zaak aan het einde van 2014. OPEC zou ongeveer 30 miljoen vaten per dag blijven produceren, veel meer dan de markt nodig had. Daardoor zouden de prijzen gaan dalen en dat was precies wat de Saoedi’ s voor ogen hadden. Door deze lage prijzen zou een deel van de nieuwe Amerikaanse concurrentie het werken onmogelijk gemaakt worden. De kostprijs van een vat Amerikaanse schalie-olie zou ergens tussen $ 60 – $ 70 liggen. Als de olieprijs langdurig onder dat niveau zou duiken, dan moesten de Amerikanen wel stoppen met oppompen.

    olieproductieHet heeft er enkele weken naar uit gezien dat de Saoedi ‘s het gelijk aan hun zijde hadden. In februari steeg de prijs van een vat Brent olie weer tot boven $60 per vat. De Saoedische olieminister, Ali al-Maimi, sprak toen al enigszins triomfantelijk van een nieuwe prijsstabiliteit. Zijn gelijk leek bovendien bevestigd over berichten uit Texas en North Dakota, dat boortorens massaal stilvielen. Het kon dus niet anders, dan dat de olieproductie in de Verenigde Staten zou gaan dalen.

    Amerika blijft volop olie produceren

    In de praktijk ziet het er naar uit, dat de Saoedi ’s een misrekening hebben gemaakt. Volgens het Internationaal Energie Agentschap (IEA) is het correct, dat er steeds meer boortorens stil gezet worden. Aan het begin van maart waren er nog maar 866 boortorens actief, het kleinste aantal sinds 2011. Maar van een dalende productie is voorlopig geen sprake. De Amerikaanse productie blijft ook in 2015 nog stijgen. In zijn meest recente berekeningen komt het IEA tot een gemiddelde productie van maar liefst 12,56 miljoen vaten energie. De markt in de VS lijkt daarom letterlijk overvoerd te raken met olie. Volgens de Amerikaanse Energy Information active-oil-drillsAdministration zijn de Amerikaanse olievoorraden voor de negende week op rij gestegen en bedragen ze nu 448,9 miljoen vaten. Nog nooit waren de olievoorraden zo hoog. In Cushing, het belangrijke overslagpunt voor olie in Oklahoma liggen nu 51,5 miljoen vaten opgeslagen. De totale capaciteit bedraagt 70,8 miljoen vaten. De angst begint te groeien, dat nog voor mei Cushing ‘vol’ zal zijn. En niet alleen Cushing dreigt ‘vol’ te lopen, maar ook de overige opslagcentra kunnen het aanbod nog maar amper aan. Ongeveer 70% van de beschikbare opslagcapaciteit op land is nu gevuld. Als voorraden nog verder oplopen, dan moeten de prijzen wel fors omlaag. Sommige partijen voorzien een forse prijsval tot ver onder $ 40 per vat. Als dat gebeurt, dan zal de productie in de VS pas daadwerkelijk terug gaan lopen. Een man als Alan Greenspan, oud-centraal bankier, verwacht wel een hernieuwde prijsdaling van een vat West Texas Intermediate (WTI), maar geen prijsval. De VS blijven naar zijn mening nog lang heel veel olie oppompen.

    brent-oil-price

    Niet alleen de Amerikanen blijven hun productie opvoeren, ook OPEC doet hetzelfde. De lidstaten pompen nu al negen maanden op rij meer dan 30 miljoen vaten op. Dat getal kan komende maanden nog gaan groeien. Het gerucht gaat, dat Iran vooruitlopend op een opheffen van de sancties zijn olie tegen concurrerende prijzen aanbiedt bij vooral Aziatische partijen. Als dat waar is, dan zal de prijsdruk op de prijs van een vat Brent alleen maar toenemen. Ook hier zullen prijzen eerder gaan dalen dan verder herstellen. Cor Wijtvliet Cor WijtvlietOver Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD). Meer informatie:

  • OPEC laat daling olieprijs tot $40 toe

    De OPEC-landen zullen een daling van de olieprijs richting $40 per vat niet in de weg staan, zo maakte de minister van Energie van de Verenigde Arabische Emiraten Suhail Al-Mazrouei (V.A.E.) bekend. “We gaan onze strategie niet aanpassen omdat de olieprijs van $60 naar $40 daalt”, zo verklaarde hij tegenover Bloomberg tijdens een conferentie in Dubai. De groep van olieproducerende landen houdt vast aan haar besluit om de olieproductie op peil te houden en zal de komende drie maanden niet interveniëren om een prijsdaling van olie te stoppen. Volgens hem is de forse daling van de olieprijs sinds het OPEC-besluit van eind november ook geen reden om een spoedbijeenkomst voor de groep olieproducerende landen te organiseren.

    “We streven niet naar een bepaalde prijs, de markt zal zichzelf stabiliseren”, aldus Al-Mazrouei. “We moeten tenminste een kwartaal wachten, voordat we een nieuwe bijeenkomst zullen overwegen. Pas tegen het einde van de eerste helft van 2015 hebben we een goed beeld van de olieprijs”, zo voegde hij eraan toe. De olieprijs is sinds het besluit van de OPEC om de olieproductie op peil te houden met 20% gedaald. Het eerstvolgende overleg van de OPEC-landen, die vandaag de dag verantwoordelijk zijn voor 40% van de wereldwijde olieproductie, staat gepland op 5 juni volgend jaar.

    Olieprijs zoekt nieuw evenwicht

    Tijdens het G20 topoverleg in november waren grote olieproducerende landen als Rusland en Saoedi-Arabië het er al over eens dat olie en gas niet gebruikt moeten worden als politiek instrument. Dat betekent dat beide landen niet langer zullen proberen de olieprijs kunstmatig op een bepaald niveau te houden, zoals dat in het verleden wel gebeurde. De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergey Lavrov, zei daar het volgende over: "Voor wat betreft de situatie op de oliemarkt delen wij en Saoedi-Arabië de positie dat de olieprijs door de markt bepaald moet worden. Vraag en aanbod spelen hierin de sleutelrol." Volgens de Minister van Energie van de Verenigde Arabische Emiraten is het besluit van de OPEC om de olieproductie op peil te houden niet bedoeld om andere economieën of olieproducerende landen te ondermijnen: "Sommigen zeggen dat deze beslissing gericht is op de Verenigde Staten en haar schalie-industrie. Anderen zeggen dat het gericht is tegen Iran en Rusland, ook dat is onjuist." Dat laatste wordt bevestigd door het feit dat Rusland achter het beleid staat om de olieproductie op peil te houden en niet langer de prijs kunstmatig op een bepaald niveau te halen.

    Verenigde Staten

    De olieproducerende landen laten de prijsvorming van olie meer en meer over aan de vrije markt, tot ongenoegen van de Verenigde Staten. Met gigantische investeringen in schalie-olie hoopte ze minder onafhankelijk te worden van olie uit het Midden-Oosten, maar feit is dat de productie van olie uit schalie een gemiddelde kostprijs van ongeveer $60 per vat kent. Dat betekent dat het nu al niet meer rendabel is om de productie van schalie-olie op peil te houden. Een serieus probleem, want gastschrijver 24 karaat wist ons te melden dat de Amerikaanse schalie-industrie met $500 miljard aan geleend geld uit de grond is gestampt. De kwaliteit van deze leningen staat of valt dus bij de hoogte van de olieprijs, juist nu de rest van de wereld niets doet om de prijsdaling van olie te stoppen. Een ander probleem is dat er door de dalende olieprijs minder vraag is naar dollars. Olie wordt in veel gevallen nog in dollars afgerekend, wat betekent dat de landen die olie importeren minder dollars nodig hebben om in hun energiebehoefte te kunnen voorzien. Het is dan de vraag wat de olie-importerende landen met hun resterende dollars zullen doen. Binnen de OPEC verwacht men dat de Amerikaanse olie-industrie na 2020 weer zal krimpen, vanwege de beperkte oliereserves die het land heeft. "De VS zal niet zelfvoorzienend worden in olie en zal daarom afhankelijk blijven van aanbod uit het Midden-Oosten", zo verklaarde Abdalla El-Badri van de OPEC tegenover Bloomberg. Lees ook:

    kosten-olieprijs

    Daling olieprijs treft de Verenigde Staten

  • “OPEC moet niet langer olieprijs bepalen”

    Het is volgens de Verenigde Arabische Emiraten (V.A.E.) niet langer aan de OPEC-landen om te bepalen wat de olieprijs moet zijn, zo meldt Gulfnews. In plaats van een prijs vast te leggen moet de olieprijs voortaan bepaald worden door de vraag- en aanbod fundamenten van de markt, zo verklaarde Mubarak Al Ketbi van het staatsbedrijf Abu Dhabi National Oil Co (ADNOC) tegenover de pers. “Zoals ik het zie dicteert de markt de olieprijs en zal de prijs gedreven worden door vraag en aanbod. De marginale olievelden zullen dan de juiste prijs bepalen. OPEC is geen prijszetter, dat is de markt”, zo verklaarde Ketbi tijdens het Platts Middle East Crude Oil topoverleg in Dubai naar aanleiding van de vraag of de V.A.E. een bepaalde olieprijs in gedachten had.

    De olieprijs is sinds juni met meer dan 40% gedaald en dinsdag zakte de prijs voor een vat Brent olie met levering in januari 2015 naar een dieptepunt van $65,33. Dat is het laagste niveau sinds september 2009. Onlangs besloten de olieproducerende landen dat ze hun productie niet terug zullen verlagen om de prijs te ondersteunen. Tijdens het laatste topoverleg van de G20 maakten Rusland en Saoedi-Arabië, twee belangrijke olieproducerende landen, al bekend dat ze olie en gas niet als politiek instrument zullen gebruiken. Dat betekent in de praktijk dat ze niet zullen proberen de prijs kunstmatig hoog te houden.

    OPEC verliest aan macht

    De OPEC verliest de laatste jaren aan marktaandeel door een toename van de olieproductie in de VS, Rusland en in andere landen die niet bij de OPEC zijn aangesloten. In 2013 was een minderheid van 43,4% van het wereldwijde aanbod van olie afkomstig uit de OPEC-landen. Doordat hun marktaandeel niet meer zo groot is als in het verleden is het voor OPEC-landen financieel niet interessant om de productie terug te schroeven. Ze kunnen de oliekraan wel verder terugschroeven, maar als olieproducerende landen buiten de OPEC daar niet aan meewerken wordt het beoogde effect alsnog niet bereikt. Maar ook binnen de OPEC staan de neuzen niet allemaal dezelfde kant op. Irak wilde de olieproductie graag terugbrengen om de prijs te ondersteunen, maar kreeg geen steun voor dit voorstel. De Iraanse Minister van Olie waarschuwde voor een scheuring binnen de OPEC. Door de verdeeldheid tussen de olieproducerende landen kan de prijs verder dalen. "Elke verstoring van de solidariteit binnen de OPEC of een prijzenoorlog zal leiden tot een enorme prijsdaling", zo verklaarde een afgevaardigde van het ministerie. Daardoor kan de olieprijs zelfs dalen tot $40 per vat. Iran en Venezuela willen dat andere landen de olieproductie terugschroeven om de prijs hoog te houden. Volgens experts uit verschillende olieproducerende landen zal de olieprijs de komende zes tot zeven maanden waarschijnlijk rond het huidige prijsniveau van $65 tot $70 per vat blijven schommelen.

    oilwell

    "Olieprijs moet worden overgelaten aan de markt"

  • Prijzenoorlog op de oliemarkt

    Donderdag 27 november besloot OPEC zijn dagelijkse productie van meer dan 30 miljoen vaten niet te verminderen, ondanks een prijsdaling van bijna 30% in de weken en maanden daarvoor. Volgens Ali Al-Naimi, de olieminister van Saoedi Arabië, was de belangrijkste reden om de productie niet te verlagen de alsmaar groeiende productie van schalieolie in de Verenigde Staten. Door de productie niet te verlagen heeft OPEC het startschot gegeven voor een heuse prijzenoorlog waarvan de uitkomst zich moeilijk laat voorspellen. Een eerste conclusie valt echter al te trekken. De prijs voor een vat olie zal voorlopig blijven dalen en het mag niemand verbazen als op korte termijn de barrière van $60 neerwaarts doorbroken wordt. Dat zal zeker gebeuren als de Amerikaanse producenten hun claim kunnen waarmaken, dat het leeuwendeel van de gewonnen nog steeds winstgevend is bij een prijs van $42 per vat.

    opec-announcement

    Schalie-olie

    Als die claim waar blijkt te zijn, dan kan de prijs voorlopig omlaag blijven gaan en zullen vooral de leden van OPEC heel wat pijn moeten verdragen voordat ze de Amerikanen op de knieën krijgen. Het doel van de prijzenoorlog is immers een deel van de schalieproductie prijstechnisch onmogelijk te maken. Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hebben landen als Venezuela, Iran, Nigeria, maar ook Rusland enorm veel financieel nadeel van de huidige prijsval. Een land als Iran heeft een prijs van $136 per vat nodig om zijn financiële en economische doelstellingen te verwezenlijken. Een sterke bevolkingsgroei en een eenzijdige economie dwingen het regime bovendien om hoge bedragen aan de bevolking te betalen om grootschalige onrust te voorkomen. Hetzelfde geldt voor een land als Venezuela, dat $120 per vat nodig heeft om de eigen bevolking rustig te houden. Ondanks de hoge opbrengsten van de olie, zijn in dat land de tekorten aan alledaagse goederen gegroeid. Een torenhoge inflatie eet bovendien de koopkracht op.

    oilprice-wti

    Olieprijs daalde tot onder de $70 per vat

    Rusland

    oil-break-even-budgetEen bijzonder slachtoffer van de prijzenoorlog kan wel eens Rusland worden. Dat land leunt wel heel zwaar op de inkomsten uit de olie-industrie. Ongeveer 68% van alle exportinkomsten is afkomstig uit die sector en ongeveer 50% van het federale budget is te danken aan olie-inkomsten. Het opdrogen van de oliedollars komt op een uiterst ongelegen moment. De westerse sancties beginnen immers meer en meer pijn te doen. Rusland heeft de afgelopen maanden $90 miljard gespendeerd om de val van de roebel te stuiten, maar tevergeefs! De roebel is sinds het begin van die sancties met maar liefst 35% in waarde gedaald. De Russen hebben slechte herinneringen aan een te lage olieprijs. Nog in de jaren negentig van de vorige eeuw moest de bevolking de treurige gevolgen van een default ondergaan.

    russian-export-oilgas

    Rusland haalt een belangrijk deel van inkomsten uit olie en gas

    De winnaar van de prijzenoorlog is in de eerste plaats de Amerikaanse consument, die zij koopkracht ziet stijgen, omdat ze minder voor en volle tank hoeven af te rekenen. Maar zij profiteren niet alleen. Volgens de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) levert een prijsdaling van $20 per vat na twee jaar een extra groei op van 0,4%. Het heeft eveneens een drukkende werking op de inflatie. Zodoende is er absoluut geen reden meer om de rente te verhogen. Goedkope olie zou bovendien een licht stimulerende werking kunnen hebben op de consumentenbestedingen. Hogere bestedingen zouden weer de economie kunnen stimuleren. Cor Wijtvliet Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD). Meer informatie:

  • OPEC landen gaan olieproductie niet terugschroeven

    De belangrijkste olieproducerende landen hebben aangegeven dat ze niet van plan zijn hun olieproductie terug te schroeven. De OPEC-landen staan voor de vraag of ze bereid zijn marktaandeel in te leveren, ten gunste van een betere prijs voor hun olie. Door de productie terug te schroeven kunnen ze het overschot op de wereldwijde oliemarkt oplossen, maar grote olieproducenten als Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en Rusland zijn niet bereid deze taak op zich te nemen. Rusland verklaarde zelfs dat ze volop olie blijft produceren, zelfs als de olieprijs verder zakt naar $60 per vat.

    Rusland produceert 10,5 miljoen vaten olie per dag, ongeveer 11% van de wereldwijde productie. Het standpunt van Rusland komt voor velen als een verrassing, omdat het begrotingsoverschot als sneeuw voor de zon verdwijnt bij een olieprijs lager dan $100. Kennelijk is Rusland bereid een prijzenoorlog te voeren, een prijzenoorlog die vooral de Verenigde Staten pijn zal doen. Saoedi-Arabie en de Verenigde Arabische Emiraten hebben de laagste productiekosten en zullen zich dus niet veel zorgen maken over een daling van de prijs. Binnen de OPEC waren allee Irak en Venezuela voorstander van het idee om de olieproductie te verlagen. Volgens schattingen van de OPEC zal het aanbod van olie op de wereldmarkt in de eerste helft van 2014 ongeveer een miljoen vaten per dag hoger liggen dan de vraag.

    Verdere daling olieprijs in het verschiet

    Een verdere daling van de olieprijs zet de VS onder druk, omdat de productie van schalie-olie onrendabel is bij een veel lagere olieprijs. Een ander resultaat van de lagere olieprijs is dat de wereldwijde vraag naar dollars afneemt. Landen hebben bij een lage olieprijs minder dollars nodig om hun energierekening te betalen. Het is om die reden opmerkelijk dat Saudi-Arabië, als belangrijke bondgenoot van de VS, niet bereid is haar olieproductie terug te schroeven en de prijs te ondersteunen. Saoedi-Arabië verwacht dat de olieprijs op den duur vanzelf zal stabiliseren, maar zegt niet tegen welke prijs. Een rondvraag langs verschillende experts doet Bloomberg concluderen dat de olieprijs wel eens richting de $60 tot $70 kan zakken, voordat vraag en aanbod weer in balans worden gebracht. In een ander artikel schrijft Bloomberg dat de dagen waarin de OPEC de productie gemakkelijk kon afstemmen op de vraag voorbij zijn. Vorige week werd tijdens het G20 topoverleg nog besloten dat olie en gas niet gebruikt zullen worden als politiek instrument.

    Als het aan Rusland en Saoedi-Arabië ligt is er genoeg olie voor iedereen

  • Daling olieprijs kent winnaars en verliezers

    Sinds juni is de prijs voor een vat olie stelselmatig gaan dalen. De prijs voor een vat West Texas Intermediate is op 16 oktober heel even door de barrière van $ 80 gedoken en de prijs voor Brent heeft al een prijs onder $ 84 aangetikt. Dat werpt automatisch een reeks van vragen op. De belangrijkste is misschien wel hoever OPEC en in het bijzonder Saoedi Arabië bereid is de prijs te laten zaken voor de oligopolist besluit de eigen productie te verlagen om zo een bodem in de markt te leggen. Een even interessante vraag is bij welke prijs de schalie industrie in de VS in de problemen gaat komen.

    olievatenHet kan immers niet anders, dan de huidige prijsval winnaars en verliezers gaat opleveren. Een verliezer is duidelijk. Dat zijn de olieproducerende landen binnen en buiten OPEC. Als de prijs voor een vat Brent $ 80 benadert, dan gaat dat de OPEC-landen $ 200 miljard kosten. Dat is ongeveer 20% van hun geschatte $ 1 biljoen inkomsten. Dat is een flinke slok op een borrel. Het is dn nog maar de vraag of ze bijvoorbeeld in staat zullen blijven hun ambitieuze plannen, die ze op hebben gesteld in reactie op de Arabische Lente, wel ten uitvoer kunnen brengen. Voor de VS zou het met prijzen voor een vat WTI onder $ 80 wel eens onduidelijk kunnen worden in hoeverre de schalierevolutie dan nog levensvatbaar zal zijn. Als alles gaat zoals het hoort is de wereldeconomie winnaar. De dalende olieprijs is een vorm van kwantitatieve verruiming. Als het huidig prijsniveau gehandhaafd blijft, zou dat een impuls voor de wereldeconomie kunnen betekenen ter waarde van $ 660 miljard.

    Waarom daalt de olieprijs?

    Maar waarom zijn prijzen gaan dalen. Hier spelen meerdere factoren een rol, maar de belangrijkste is wel de eerder genoemde schalie-revolutie in de Verenigde Staten. Dat land produceerde in september bijna 9 miljoen vaten per dag en het ziet er naar uit, dat de VS in 2015 de grootste producent van olie en gas ter wereld gaan worden. Dankzij verbeterde productietechnieken neemt niet alleen de productie toe, maar dalen ook de productiekosten. Volgens sommige ingewijden ligt de break-even prijs voor een vat schalieolie al onder $ 75. De VS produceren vooral zogeheten light and sweet crude oil. De meeste lidstaten van OPEC produceren zwaardere soorten olie. Dat betekent, dat OPEC zijn productie wel omlaag kan gooien, maar dat dat niet zal helpen om het hoge aanbod van light crude te verminderen.

    olieprijs-6maand

    En dan is er natuurlijk de wereldeconomie, die eerder sputtert dan snort. Het Internationaal Energie Agentschap stelt bijna maandelijks de verwachte groei in de vraag neerwaarts bij. Zoals zaken er u voorstaan, zal er in 2015 wel eens een structureel overaanbod zijn van 1 miljoen vaten per dag. Dat overaanbod kan nog hoger uitvallen als de boycot van Iraanse olie komt te vervallen en als bijvoorbeeld de politiek in Libië in rustiger vaarwater komst.

    OPEC Heads Of State Gather In Saudi ArabiaOPEC

    Er is weinig fantasie voor nodig, dat al deze factoren een drukkend effect op de prijzen zullen hebben. Alleen een productieverlaging door OPEC kan een voortgaande prijsval tegengaan. Maar of dat gaat gebeuren is uiterst twijfelachtig. Op dit moment bieden OPEC-landen olie aan in Azië met de nodige korting. Behoud van marktaandeel staat blijkbaar hoog op de agenda. Maar het schijnt ook een pogen van OPEC te zijn om door aanhoudende prijsverlagingen de schalieproductie in de VS een slag toe te brengen. Binnen OPEC schijnt de overtuiging te leven, dat een prijs onder $ 90 voor een vat Brent de prijs voor een vat WTI versneld omlaag kan duwen. In 2015 zou de prijs voor WTI dan wel eens kunnend dalen tot onder $ 75. Deze strategie zou ook nog een ander effect kunnen hebben. Vooral olieproducenten als Rusland en Iran zouden zwaar te lijden krijgen van deze lage prijzen. Dat zou ook een oogmerk van de Saoedis zijn. Die zijn al lang van mening dat beide genoemde landen een te actieve rol in het Midden Oosten spelen. Dat moet maar eens afgelopen zijn. De tijd moet uitwijzen in hoeverre theorieën over de OPEC-strategie juist blijken te zijn. Het zou zomaar kunnen, dat ze zich ernstig gaan verkijken op de veerkracht van de Amerikaanse olie-industrie. Het zou een kostbare rekenfout kunnen blijken... Cor Wijtvliet BELANGRIJK:

  • De olieprijs kan nog verder omlaag!

    De prijs voor een vat olie lijkt in een vrije val terecht gekomen. Een vat Brentolie kost royaal minder dan $ 90. Sinds het midden van juni is de prijs ongeveer 25% lager komen te liggen. In vroeger tijden was het de politiek van OPEC en in het bijzonder van Saoedi-Arabië om bij te sterke dalingen de productie te verlagen.

    Ook nu zijn er geruchten in de markt als zou OPEC plannen hebben de productie naar 30 miljoen vaten per dag te verlagen om zo vraag en aanbod meer in evenwicht te brengen. Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) betwijfelt of dat nu ook gaat gebeuren. De dynamiek in de energiemarkt is de laatste jaren sterk veranderd. Er is een nieuwe markt gegroeid als het gaat om vraag en aanbod. Maar er zijn ook nieuwe toetreders tot de markt, die een directe uitdaging vormen voor het olie-establishment van OPEC.

    oil-price

    Onder kostprijs?

    Het ligt meer voor de hand, dat de alsmaar dalende olieprijs ervoor zal zorgen dat te dure olie niet meer opgepompt gaat worden. De productie ervan komt (tijdelijk) stil te liggen. Het IEA acht de kans groot, dat dit gaat gebeuren in de VS. Vooral de winning van schalie olie zou kunnen lijden onder de dalende prijs. Nog in augustus pompten de Verenigde Staten 8,8 miljoen vaten per dag op. Het IEA gaat er echter wel van uit, dat de prijzen nog behoorlijk verder omlaag moeten, wil de productiestop echt de balans in vraag en aanbod herstellen. De Saoedi's gaan er vooralsnog vanuit, dat de producenten in de VS gevoeliger zullen blijken voor dalende prijzen en dus voelen ze er vooralsnog niets voor om hun eigen productie te verlagen. Daar zouden ze bovendien ook nog eens de belangen mee dienen van concurrenten en rivalen als Iran en Rusland.

    oil-output-producers

    Wanneer gaat die olieproductie dalen?

    De vraag is nu bij welk prijsniveau de productie echt gaat dalen. Tot voor kort was de gedachte, dat bij een prijsniveau van $ 80 per vat dat proces op gang zou komen. Het zou dan vooral gaan om productie op zee, van teerzandolie en van schalieolie. Volgens het IEA klopt die analyse niet of niet meer. Bij een prijs van $ 80 per vat zal de productie van 2,6 miljoen vaten op break-even niveau gekomen zijn. Met andere woorden, er zit neerwaarts nog de nodige ruimte! Dat zulks gaat gebeuren lijkt niet onwaarschijnlijk. De productie in landen die lijden onder een burgeroorlog, zoals Irak en Libië, loopt niet terug maar lijkt eerder te stijgen. Tegelijkertijd neemt de vraag uit Azië en Europa af, omdat de economische groei afneemt. Het gevolg van de verzwakking is, dat er volgens het IEA per dag gemiddeld 200 000 vaten minder nodig zijn. De organisatie gaat er vooralsnog vanuit, dat de vraag in 2015 weer aantrekt met 1,1 miljoen vaten per dag. Dat zijn er overigens toch weer 100 000 minder dan eerder begroot. De ervaring heeft het IEA wijs gemaakt! Cor Wijtvliet

    oilprices-slip

    BELANGRIJK: Informatie en boekingen: [email protected] - t. 0416-854416 m. 06-11918878

  • Waarom daalt die olieprijs?

    De olieprijs is de afgelopen maanden sterk gedaald, een ontwikkeling die volgens Morgan Stanley analist Adam Longson grotendeels te verklaren is door een stijgende wereldwijde productie van olie. In een nieuwsupdate aan beleggers laat de analist de volgende tabel zien van de maandelijkse olieproductie in de OPEC-landen.Uit het overzicht blijkt dat vooral Libië en de kleinere oliestaten hun productie dit jaar fors hebben opgeschroefd.

    Libië verhoogde haar maandelijkse productie ten opzichte van begin dit jaar met 66%, terwijl andere olieproducerende landen in september 5% meer olie uit de grond haalden dan in januari. In een markt waar vraag en aanbod zou nauw op elkaar afgestemd kunnen worden zorgt de extra olieproductie voor lagere prijzen. De daling is nog eens extra groot als je bedenkt dat de dollar de afgelopen maanden is aangesterkt ten opzichte van andere valuta. Voor de VS betekent dat enerzijds veel lagere brandstofkosten, maar anderzijds ook een veel lagere opbrengst voor schalie-olie en schaliegas.

    olieproductie-opec-2014

    Hogere olieproductie verklaart daling olieprijs

  • Amerikanen drukken olieprijs omlaag

    Het gaat niet goed met de Europese raffinage. Afgelopen week maakte het Italiaanse bedrijf Mol bekend zijn raffinaderij met een capaciteit van 55000 vaten per dag te gaan sluiten. Die sluiting staat niet op zichzelf maar is onderdeel van een stelselmatige afbouw van raffinagecapaciteit in Europa. Sinds 2008 is de capaciteit met maar liefst 1,7 miljoen vaten per dag verminderd. De oorzaak is goedkope importen uit de VS.

    Schalieolie

    De toevloed van goedkope Amerikaanse raffinageproducten komt niet zomaar uit de lucht vallen. Ze zijn het resultaat van de wederopstanding van de Verenigde Staten als een wereldspeler in de productie van olie. Volgens het Internationale Energie Agentschap gaat die wederopstanding de energieverhoudingen wereldwijd veranderen. Dankzij de aanwezigheid van binnenlandse schalieolie zijn de VS bijvoorbeeld sinds dit jaar niet langer de grootste olie-importeur ter wereld. Die rol is overgenomen door China.

    Maar dat is niet de enige opvallende verandering in de verhoudingen. Volgens de IEA zullen Non-OPEC producenten in 2014 hun productie kunnen opvoeren met 1,7 miljoen vaten tot in totaal 56,4 miljoen per dag. Dat is niet alleen te danken aan een verhoogde productie in landen als Canada en Kazachstan, maar vooral aan de VS. Dat land produceert volgens persbureau Reuters al twee kwartalen op rij 10 miljoen vaten per dag. Als deze ontwikkeling zich doorzet, dan zullen de VS in 2014 Rusland passeren als grootste olieproducent buiten OPEC. De totale productie kan dan uitkomen op 11 miljoen vaten per dag tegen 10,8 miljoen vaten voor Rusland.

    OPEC

    De productieverhoging komt niet erg ongelegen. In september daalde de productie van OPEC voor het eerst in twee jaar tot beneden een niveau van 30 miljoen vaten per dag. En dan te bedenken, dat Saoedi Arabië voor de derde maand op rij meer dan 10 miljoen vaten per dag produceerde. Het probleem schuilt in landen als Libië en Nigeria. In het eerste land maken strijdgroepen het nagenoeg onmogelijk om olie op te pompen en te exporteren. In Nigeria worden dagelijks meer dan 100 000 vaten per dag gestolen en illegaal op de markt gezet. Ook een land als Irak slaagt er maar niet in om de eigen productie op stoom te krijgen als gevolg van heftige politieke onrust. In totaal daalde de productie van OPEC met 645 000 vaten per dag.

    Olieprijs

    De extra productie van Non-OPEC landen compenseert royaal voor dit verlies aan productie en vormt zelfs een kussen tegen prijsstijgingen. Na het bekend worden van de verwachtingen daalde de prijs voor een vat West Texas Intermediate (WTI) met bijna een dollar naar $ 102, 02 per vat. De prijs voor een vat Brent daalde ook, maar minder sterk naar een niveau van $ 111,28 per vat.

    Het is niet onmogelijk, dat de olieprijs de komende maanden verder onder druk komt. Volgens het IEA zal de wereldwijde vraag naar olie in 2014 slechts met 1,1 miljoen vaten stijgen naar 92 miljoen vaten. Dat zijn er weer 100 000 minder dan eerder voorspeld. De prijsdaling zal waarschijnlijk het grootst zijn in de VS. De stijgende productie in dat land zorgt min of meer voor een overaanbod, omdat olie niet vrijelijk geëxporteerd kan worden. Dat zet druk op de prijzen. Niet alleen de consument profiteert hiervan, maar ook de Amerikaanse raffinaderijen. Vergeleken met hun Europese concurrenten, die hun olie uit het Midden Oosten betrekken, kunnen de Amerikanen olie voor een habbekrats opkopen. Als alles gaat, zoals het IEA verwacht, dan is een prijsdaling voor een vat WTI olie tot onder $ 100,- beslist niet uit te sluiten.

    Cor Wijtvliet