Tag: platina

Prijs platina naar laagste punt in 15 maanden
De prijs van platina in dollars zakte afgelopen week naar het laagste niveau in vijftien maanden tijd, terwijl palladium het laagste niveau sinds april dit jaar bereikte. Een lange tijd deden deze alternatieve edelmetalen het veel beter dan goud en zilver, maar door het aansterken van de dollar en de zwakke economische groei in Europa staan de prijzen van alle edelmetalen onder druk. Sinds eind juni is de platinaprijs met 12% gezakt, het grootste verlies in een kwartaal in meer dan een jaar tijd. Beschikten de ETF’s wereldwijd in juli nog over een recordhoeveelheid platina, nu zijn de voorraden terug op het laagste niveau in vier maanden tijd.

De prijsdaling voor platina is achteraf gezien goed te verklaren. In juni kwam er een einde aan grote stakingen in Zuid-Afrika, een van de grootste producenten van platina ter wereld. Daarmee nam de vrees voor een wereldwijd tekort snel af. Ook is de situatie tussen Rusland en het ‘Westen’ wat gekalmeerd, want verder dan de bestaande sancties is het niet gekomen. Speculatieve beleggers anticipeerden om een tekort aan platina, indien Rusland de levering van platina aan Westerse landen zou onthouden. Zo ver is het gelukkig nog niet gekomen, waardoor tekorten als gevolg van handelsbeperkingen uitbleven.
- Lees verder op Goudstandaard.com
Vraag- en aanbodfactoren drukken prijs platina naar beneden
30 september 2014
Documentaire: Mijnwerkers onder vuur
Gisteravond zond Nederland 2 een documentaire uit over de stakingen in de platinamijnen van Zuid-Afrika in 2012. Daarbij vielen tientallen doden, nadat een staking uit de hand liep. De politie rukte met groot materieel uit en de situatie escaleerde, waarna het vuur geopend werd op de meestal ongewapende mijnwerkers. De mijnwerkers wilden een hoger loon, maar kregen dat niet van hun werkgever Lonmin. De volgende documentaire neemt ons terug naar de platinamijn waar het in 2012 zo verkeerd ging. Helaas staat Uitzendinggemist het embedden van video’s niet meer toe. Door op onderstaande afbeelding te klikken wordt u doorgestuurd naar de video op de website van de NPO.

Lees ook:
- Platina opnieuw duurder door protesten in Zuid-Afrikaanse mijn
- Mijnwerkers Zuid-Afrika roepen op tot algemene staking
Klik op de afbeelding of klik hier om de documentaire te kijken
6 augustus 2014
GFMS: Platina en palladium duurder in 2014

De prijs van platina zal dit jaar stijgen naar meer dan $1.700 per troy ounce, terwijl de prijs van palladium dit jaar een nieuw recordniveau van $940 per troy ounce zal bereiken. Dat schrijft Thomson Reuters GFMS in haar vandaag gepubliceerde Platinum and Palladium Survey 2014. Door stakingen in de Zuid-Afrikaanse platinamijnen zal de productie van dit edelmetaal naar verwachting lager uitvallen, terwijl de vraag naar het metaal bij beleggers zal toenemen. Als gevolg hiervan voorziet het GFMS in 2014 een tekort van 700.000 troy ounce platina. Ook in de markt voor palladium verwachten analisten van het GFMS een tekort, omdat de productie van de mijnen afneemt.

Platina
Het wereldwijde aanbod van platina groeide vorig jaar met 2,8% door een stijgende productie van mijnen en door een toename in recycling van katalysatoren. De groei werd ietwat getemperd door een kleiner aanbod van platina uit de smelt van oude juwelen. Wereldwijd daalde de vraag naar platina met 4,7%, een daling die toegeschreven kan worden aan de glas- en de petroleumindustrie. De mijnbouwproductie van platina vindt grotendeels plaats in Zuid-Afrika. In 2013 werd bijna 72% van al het platina in dit land uit de grond gehaald. Daarmee is de markt voor platina erg gevoelig voor schommelingen. Door stakingen heeft de productie van het edelmetaal in veel Zuid-Afrikaanse platinamijnen enige tijd stilgelegen, waardoor het aanbod op de wereldmarkt krapper werd.

Stakingen in Zuid-Afrika zetten productie platina onder druk

Meeste platina wordt geproduceerd in Zuid-Afrika
De krapte op de platinamarkt werd in 2013 versterkt door beleggers, die vorig jaar massaal in platina-ETF's stapten. De gecombineerde positie van de ETF's groeide vorig jaar met 55% naar een totaal van 2,53 miljoen troy ounce. Beleggers die platina kopen doen dat omdat ze verwachten dat de tekorten tot hogere prijzen zullen leiden. Het resultaat was een groot tekort, zoals op onderstaande tabel goed te zien is.

Overzicht platina markt sinds 2004

Katalysatoren

Platina wordt voornamelijk gebruikt voor katalysatoren van verbrandingsmotoren. Deze markt liet het afgelopen jaar groei zien in China en Noord-Amerika, maar die groei werd volkomen teniet gedaan door een dalende vraag vanuit Europa. Door de stijging van de platinaprijs wordt palladium vaker als alternatief gebruikt. Ook worden er steeds meer katalysatoren gemaakt waar helemaal geen platina en palladium meer in verwerkt zitten.

Katalysatoren gebruiken steeds vaker palladium in plaats van platina

In de chemiesector groeide de vraag naar platina met 14% naar het hoogste niveau ooit gemeten. Zoals gezegd daalde de vraag naar platina vanuit de petroleum- en glasindustrie. De vraag naar platina voor juwelen steeg het afgelopen jaar met 1% naar ongeveer 2,29 miljoen troy ounce, een stijging die werd afgeremd door een zwakke vraag naar platina sieraden vanuit de Aziatische markt. Zoals de cijfers uit de tabel laten zien wordt maar een fractie van het wereldwijde aanbod van platina gekocht door beleggers. Wel werd deze fractie vorig jaar substantieel groter. De volgende grafiek laat zien hoeveel platina er in ETF's zit.

Platina ETF's zijn in 2013 sterk gegroeid

Palladium
Het wereldwijde aanbod van palladium groeide in 2013 met 1,8%, een groei die voornamelijk gedreven werd door recycling van autokatalysatoren. De toename in recycling viel een dalende mijnbouwproductie van palladium op. De vraag naar dit edelmetaal groeide het afgelopen jaar met slechts 0,2%, een groei die gedreven werd door de chemiesector en door de auto-industrie. De groei uit deze sectoren ving een dalende vraag naar palladium voor juwelen op, aldus het GFMS. De volgende tabel laat het totale aanbod en de totale vraag naar palladium zien sinds 2004.

Overzicht palladium markt sinds 2004
Driekwart van de wereldwijde mijnbouwproductie van palladium is afkomstig uit Rusland en Zuid-Afrika. Noord-Amerika produceert 15% en de rest van de wereld neemt de resterende 10% voor haar rekening. In een grafiek ziet dat er als volgt uit. Zoals u ziet stijgt de productie van zowel platina als palladium al jaren niet meer, ondanks de sterk gestegen prijzen van beide edelmetalen.

Wereldwijde productie van palladium

Tekorten

De markt voor palladium kampt al jaren met tekorten, want 2013 was het zevende jaar op rij waarin de vraag groter was dan het aanbod. Het tekort is met 1,03 miljoen troy ounce ook niet eerder zo groot geweest. De tekorten worden opgevangen met strategische voorraden van palladium, die volgens het GFMS een omvang hebben van naar schatting 8,8 miljoen troy ounce. Die voorraad is voldoende om de markt nog elf maanden van palladium te voorzien. Ook in de ETF's zitten veel bovengrondse voorraden. De volgende grafiek laat zien dat het ongeveer 2 miljoen troy ounce is.

Palladium ETF's groeien de laatste jaren minder snel

Overzicht
In het Platinum and Palladium Survey 2014 staan nog veel meer cijfers over de markt voor platina en palladium. Dit rapport kunt u raadplegen via de website van het GFMS. We sluiten af met een grafiek waarin de koersontwikkeling en de belangrijkste gebeurtenissen in de markt van het afgelopen jaar zichtbaar zijn. Klik op de grafiek voor een leesbare versie.

Overzicht: Wat gebeurde er op de markt voor platina en palladium?

Lees ook onze samenvatting van het GFMS rapport over de goudmarkt

2 mei 2014
Deze grondstoffen worden door Rusland gecontroleerd

De geopolitieke spanningen rondom Oekraïne worden door velen nauw in gaten gehouden. Rusland is als producten één van de mondiale spelers op de energie- en grondstoffenmarkt. Rusland produceert onder andere 13% van de wereldwijde jaarlijkse olieproductie en 14% van de jaarlijkse wereldwijde gasproductie.

Desalniettemin dreigen zowel de Verenigde Staten als Europa met economische sancties. Dat deze direct betrekking zullen hebben op deze sectoren lijkt echter onwaarschijnlijk. Een verstoring van de energie- en grondstoffenmarkten zou een direct invloed hebben de wereldmarktprijzen en daarmee het prille “herstel” van de wereldeconomie pijn kunnen doen. Europa en de Verenigde Staten zijn niet van plan om de verbeterende economische cijfers op het spel te zetten en daarnaast is de Russische staat eveneens sterk afhankelijk van de inkomsten uit deze sectoren.

Sancties op een paar speciale grondstoffen zoals platina, palladium en nikkel zijn eveneens onwaarschijnlijk aangezien Rusland verreweg het grootste deel van de wereldproductie van deze grondstoffen voor hun rekening nemen. De volgende grafiek van Business Insider laat zien dat het land een aanzienlijk marktaandeel heeft in tal van grondstoffen.

Rusland produceert veel grondstoffen

Bron: Business Insider

25 april 2014
Hebben beleggers meer vertrouwen in platina dan goud?

De afgelopen maanden hebben beleggers veel aandelen van ETF’s met goud en zilver van de hand gedaan. Sinds het begin van dit jaar hebben de goud- en zilver-ETF’s van ETF Securities ruim 35% van hun marktwaarde verloren. Veel beter ging het met hun platina-ETF, want die liet nog een waardestijging van 12% zien. Hebben beleggers meer vertrouwen in platina dan in goud?

Goud en zilver zijn vooralsnog de meest populaire edelmetalen onder beleggers, maar dankzij de opkomst van ETF’s wordt het ook steeds makkelijker om in andere edelmetalen te beleggen. Denk aan platina en palladium, edelmetalen die als fysiek beleggingsobject nog steeds relatief duur zijn.

Het afgelopen half jaar stond vooral platina in de belangstelling bij beleggers, zo blijkt uit de koersontwikkeling van het platinafonds van ETF Securities. Onderstaande grafiek laat zien dat beleggers goud- en zilver-ETF’s van de hand deden, terwijl beleggers met platina aan hun positie vasthielden. Steeds meer beleggers verwachten een tekort aan platina, omdat er regelmatig stakingen geweest zijn in de platinamijnen van Zuid-Afrika.

Beleggers stappen uit goud en zilver, maar houden vast aan het platina

16 juli 2013
Beleggers richten hun blik op platina

Onderstaande grafiek is gebaseerd op data van ETF Securities, een aanbieder van verschillende ETF’s op basis van goud, zilver, platina of palladium. We verzamelden de totale marktwaarde van drie verschillende ETF’s vanaf het begin van dit jaar tot en met nu en schaalden deze bedragen terug naar een index. Zo zien we in één oogopslag hoe de marktwaarde van de verschillende ETF’s zich over de afgelopen maanden ontwikkelde.

Marktwaarde van platina-ETF is in een paar weken sterk gestegen

Herstel platinaprijs

De platinaprijs is al bijna volledig hersteld van de grote koersdaling van midden april, terwijl goud en zilver zich nauwelijks herpakt hebben. De prijs van platina dook op 15 april naar $1.400 per troy ounce, maar staat inmiddels al ruim $100 hoger. De goudprijs zakte naar $1.360 per troy ounce en schommelt op het moment van schrijven rond de $1.400, een minimaal herstel.

Waarom platina?

Vermogensbeheerders als Eric Sprott en Rick Rule zagen al eerder kansen in de markt voor platina. Begin 2012 kondigde Sprott al nieuwe ETF’s aan voor zowel platina als palladium en begin dit jaar publiceerde zijn fonds een infographic om beleggers enthousiast te maken voor deze minder populaire edelmetalen.

Rick Rule zei afgelopen maand in een interview met The Gold Report dat platina en palladium beide interessant zijn vanwege de vele industriele toepassingen, waarvan de auto-industrie de belangrijkste is. Daar is eigenlijk geen substituut voor platina en palladium, aldus Rule. Hij voegt eraan toe dat de bovengrondse voorraden van platina en palladium wereldwijd veel kleiner zijn dan die van goud en zilver, omdat er maar weinig beleggers zijn die deze metalen verzamelen.

Volgens Rule is de belangrijkste drijfveer voor de platinaprijs de dynamiek tussen vraag en aanbod. De vraag vanuit de auto-industrie trekt weer wat aan, terwijl het aanbod van platina door stakingen in Zuid-Afrika lager uitvalt dan waar men eerder op gerekend had. Johnson Matthey becijferde de misgelopen platinaproductie over heel 2012 op 400.000 troy ounce. Dat verschil kan worden toegeschreven aan een stakingsgolf die de productie van platinamijnen in Zuid-Afrika vorig jaar verstoorde. Amplats besloot toen op een gegeven moment 12 duizend mijnwerkers op straat te zetten, tot grote onvrede van de lokale bevolking.

Auto-industrie

De vraag naar efficientere auto’s stimuleert de vraag naar platina en palladium, edelmetalen die vanwege hun eigenschappen gebruikt worden als katalysator. Platina wordt toegepast in dieselmotoren en daar is wereldwijd veel vraag naar. De nieuwste auto’s die rijden op diesel zijn zuiniger dan varianten die op benzine rijden. Volgens Johnson Matthey kan de vraag naar zuinige auto’s in de VS de vraag naar platina een nieuwe impuls geven. Japan verbruikte vorig jaar 20% meer platina, omdat Japanse autofabrikanten hun productie weer op konden schroeven.

Aanbod

Het wereldwijde aanbod van platina lag de afgelopen zes jaar tussen de 6 en 6,6 miljoen troy ounce. Verreweg het grootste gedeelte daarvan is afkomstig uit Zuid-Afrika (zie dit document voor de cijfers). Andere landen met een substantiële platinaproductie zijn Rusland, Noord-Amerika en Zimbabwe. De productie van het metaal was de afgelopen jaren vrij stabiel. Onderstaande tabel laat zien dat beleggers in 2008, 2009 en 2010 ongeveer 10% van het aanbod van platina van de markt haalden. De vraag naar platina vanuit de auto-industrie was in 2011 een stuk lager dan in 2007, maar als we de vooruitzichten mogen geloven zal die vraag de komende tijd weer gaan aantrekken.

US Mint

Ook de US Mint verwacht een toenemende belangstelling voor platina. Het munthuis wil daarom vanaf volgend jaar de productie van platina munten weer opstarten. In 2008 werd de productie van deze munten stopgezet, omdat er onvoldoende belangstelling was van beleggers.

6 juni 2013
Infographic: Platina en palladium
Onderstaande infographic van Sprott Physical Bullion Trusts geeft een aantal cijfers over de markt voor platina en palladium. Beide edelmetalen kunnen volgens Sprott profiteren van de opkomende economieen in Azie. Zowel India als China worden steeds welvarender, waardoor de vraag naar auto’s en sieraden nam verwachting verder zal toenemen. Eerstgenoemde versterkt de vraag naar palladium, terwijl laatstgenoemde de behoefte aan platina kan vergroten. Eric Sprott zet zijn argumenten om te beleggen in deze twee edelmetalen als volgt uiteen.

Aanbod
- Er is volgens het British Geological Survey een groot aanbodrisico uin de markt van platina en palladium. De metalen zijn schaars en worden op een beperkt aantal plekken in de wereld geproduceerd. Ook is de recycling van deze metalen nog niet optimaal.
- Een substantiele beperking in het mijnaanbod van platina en palladium zorgt er volgens Johnson Matthey voor dat er tekorten in deze markten kunnen ontstaan. De vraag naar platina blijft ongeveer gelijk, terwijl de productie met 10% gezakt is door onder meer de mijnstakingen in Zuid-Afrika. In 2012 was dat tekort naar schatting 400.000 troy ounce aan platina.
- De productie is zeer sterk geconcentreerd in slechts twee landen, namelijk zuid-Afrika en Rusland. Samen zijn deze twee landen goed voor 88% van de wereldwijde platinaproductie en 80% van het wereldwijde mijnaanbod van palladium.
- Afnemende voorraden palladium in Rusland maken de markt meer afhankelijk van mijnproductie. Slechts 3% van het wereldwijde aanbod van platina kan uit de Russische voorraad gehaald worden, aldus Sprott. Ondertussen zien de palladiummijnen in de regio van Norilsk een verslechtering van de kwaliteit van het erts.
- Alteatieve bronnen van platina en palladium zijn maar zeer beperkt voorhanden. Alleen in Zimbabwe verwacht men een stijgende productie van platina en palladium.
Vraag
- Platina en palladium worden voor tal van industriële toepassingen gebruikt, waaronder raffinage van olie, de productie van glas, elektronica en turbines. Platina wordt ook gebruikt voor het maken van sieraden.
- Platina en palladium zijn belangrijk voor katalysatoren in auto’s. De vraag naar palladium in de auto-industrie groeide in 2012 met 7% tot 6,5 miljoen troy ounce. Volgens data die Eric Sprott verzameld heeft zal de automarkt in 2013 aantrekken en zal er dus ook meer vraag zijn naar beide edelmetalen. Tussen 2006 en 2011 verdubbelde de vraag naar platina op de grondstoffenbeurs van Shangai.
- Zowel palladium als platina hebben de afgelopen tien jaar een beter koersrendement behaald dan de &P 500, zo blijkt uit data van Bloomberg. Eric Sprott is van mening dat beleggers (al dan niet via ETF’s) meer platina en palladium zullen kopen om hun portefeuille te beschermen tegen inflatie, deflatie, groeivertraging en valutacrises*.
Klik op onderstaande infographic voor een grotere versie.

*Voetnoot: Zowel platina als palladium zijn primair industriele metalen, waarvan de vraag zeer sterk meebeweegt met de stand van de economie. Wanneer men verwacht dat de wereldwijde economische activiteit zal verminderen als gevolg van de crisis, dan zal ook de vraag naar platina en palladium terugvallen. Een overschot in deze markten kan de prijs sterk onder druk zetten, totdat deze dichtbij of beneden de productiekosten ligt. De schaarste zal slechts tijdelijk opgedreven worden door beleggers die het fysieke edelmetaal in hun portefeuille opnemen. Dit vanwege het feit dat beleggers het metaal niet verbruiken en later tegen een hogere prijs waarschijnlijk weer aan zullen bieden op de markt.
25 januari 2013