Marketupdate

Tag: qe

  • Federal Reserve kocht $2 biljoen aan staatsobligaties

    De Federal Reserve heeft al $2 biljoen aan Amerikaanse staatsobligaties op haar balans staan, zo blijkt uit de laatste cijfers van de Federal Reserve. De teller stond op 14 augustus op $2.001.093.000.000, een stijging van $7.718.000 ten opzichte van een week geleden. In 2008 stond er op de balans van de centrale bank ‘slechts’ $475,9 miljard aan Amerikaanse staatsobligaties, maar door de jaren heen hebben verschillende stimuleringsprogramma’s onder leiding van Bernanke het totale bedrag meer dan verviervoudigd!

    Monetaire stimulering

    In 2009 begon de Federal Reserve staatsobligaties en hypotheekleningen te kopen, met als doel de langlopende rente omlaag te brengen. Een lagere rente moest een impuls geven aan de consumentenbestedingen en de bedrijfsinvesteringen en daarmee de economie weer op de been helpen. Of dat gelukt is, daarover verschillen de meningen. Wel staat vast dat de balansomvang van de Amerikaanse centrale bank sterk is toegenomen door de verschillende aankoopprogramma’s.

    Onbeperkt lenen

    De Federal Reserve koopt de Amerikaanse staatsobligaties (op dit moment $45 miljard per maand) via de secundaire markt. Er is formeel dus geen sprake van directe monetaire financiering, maar in de praktijk lijkt het daar wel op. Alle rente die de Fed ontvangt op staatsobligaties wordt opnieuw in schuldpapier van de Amerikaanse overheid gestopt. Daardoor ligt de effectieve aankoop van schuldpapier dichter bij de $50 miljard dan $45 miljard per maand. Met een verwacht begrotingstekort van $745 miljard per jaar financiert de Amerikaanse overheid dus bijna 80% van haar tekorten via de centrale bank.

    Balans Federal Reserve groeit
    Balans Federal Reserve groeit

    Schulden monetiseren

    Het monetiseren van schulden is het financieren van tekorten met nieuwe geldcreatie. Normaal gesproken moet de overheid het geld ophalen bij beleggers en kan het geld maar één keer uitgegeven worden. Verstrekt de centrale bank (al dan niet direct) het geld aan de overheid, dan verandert de situatie. De overheid kan blijven spenderen, terwijl de beleggers met hun geld andere dingen kunnen doen. Zo kunnen bubbels ontstaan in andere markten, zoals aandelen, vastgoed, grondstoffen enzovoort. Voor elke dollar die de Federal Reserve in staatsobligaties stopt neemt de geldhoeveelheid in circulatie toe, wat een inflatoir effect heeft.

    CNS News schrijft dat hyperinflatie in andere landen consistent voortkwam uit een een-tweetje tussen de centrale bank en de overheid. Op het moment dat eerstgenoemde overging op onbeperkte financiering van de tekorten van de overheid ging het mis…

    Hypotheekschuld

    Naast staatsobligaties haalt de Federal Reserve ook hypotheekleningen uit de markt. Op de peildatum van 14 augustus stond er afgerond $1,3 biljoen aan zogeheten ‘mortgage-backed securities’ op de balans van de centrale bank. In januari 2009 had deze post een omvang van slechts $5,6 miljard. Dat zijn leningen die de markt niet meer wil hebben en die de balans van banken en hypotheekverstrekkers ‘vervuilen’. De Federal Reserve neemt deze bezittingen over in ruil voor dollars. Banken parkeren deze dollars weer bij de centrale bank, de zogeheten “excess reserves”. Zo lang het daar blijft liggen is er geen stijging van de hoeveelheid geld in omloop.

    Bernanke heeft $2 biljoen aan Treasuries
    Bernanke heeft $2 biljoen aan Treasuries

  • FOMC: Bernanke blijft stimuleren

    Bernanke blijft de economie ondersteunen met het stimuleringsprogramma van $85 miljard per maand. Binnen de Amerikaanse centrale bank is men het er unaniem over eens dat de stimulering op den duur afgebouwd moet worden (tapering), maar de economische vooruitzichten zijn nog niet goed genoeg om daar nu al mee te beginnen. In de communicatie naar buiten toe wordt de afbouw van het stimuleringsprogramma al heel vaak genoemd, maar steeds blijken het loze woorden te zijn.

    FOMC notulen

    Uit de notulen van de FOMC vergadering van 30 en 31 juli halen we de volgende kernpunten ten aanzien van de economische vooruitzichten:

    • GDP sterkt aan in tweede helft 2013
    • Rente op staatsobligaties en langlopende kredieten stijgt
    • Economische groei is in 2013 afgeremd door sequester bezuinigingen
    • Huizenmarkt herstelt weer wat, maar nieuwe hypotheekaanvragen lopen sterk terug
    • Werkloosheid daalt, maar participatiegraad beroepsbevolking blijft laag
    • Consumentenbestedingen trekken weer wat aan
    • Inflatie blijft nog steeds beneden de target van 2%

    Hoe realistisch is de afbouw van het stimuleringsprogramma van $40 miljard aan hypotheekleningen en $45 miljard aan langlopende staatsobligaties? De werkloosheid blijft hoog, de rente op Amerikaans schuldpapier is de laatste weken sterk toegenomen en het buitenland koopt steeds minder Amerikaans schuldpapier. Dat zijn geen omstandigheden waarin de Federal Reserve haar stimuleringsprogramma kan afbouwen. Iemand moet de schuldfinanciering van de Verenigde Staten voor haar rekening nemen, maar wie doet dat als het buitenland geen geld meer wil uitlenen aan de Amerikaanse regering? Als de Amerikaanse centrale bank de rente laag wil houden, dan moet ze alle schulden overnemen die anderen niet meer willen hebben. Het zijn de buitenlandse obligatiehouders als China en Japan die bepalen hoeveel er ‘getapered‘ kan worden, niet Bernanke…

    Stimuleringsprogramma

    Het stimuleringsprogramma van $85 miljard blijft voorlopig van kracht. Ook gaat de Federal Reserve door met het opnieuw investeren van rente-inkomsten uit al het schuldpapier. Daardoor is de totale hoeveelheid schuldpapier die de Amerikaanse centrale bank uit de markt haalt feitelijk een stuk groter dan die $85 miljard. Ook inkomsten uit eerdere stimuleringsprogramma’s worden opnieuw belegd in schuldpapier. In de woorden van de Fed:

    “At the conclusion of its discussion, the Committee decided to continue adding policy accommodation by purchasing additional MBS at a pace of $40 billion per month and longer-term Treasury securities at a pace of $45 billion per month and to maintain its existing reinvestment policies. In addition, the Committee reaffirmed its intention to keep the target federal funds rate at 0 to ¼ percent and retained its forward guidance that itanticipates that this exceptionally low range for the federal funds rate will be appropriate at least as long as the unemployment rate remains above 6½ percent, inflation between one and two years ahead is projected tobe no more than a half percentage point above the Committee’s 2 percent longer-run goal, and longer-term inflation expectations continue to be well an-chored.”

    The Committee directs the Desk to maintain its policy of rolling over maturing Treasury securities into new issues and its policy of reinvesting principal payments on all agency debt and agency mortgage-backed securities in agency mortgage-backed securities.”

    Meer stimulering!

    In de pers wordt steeds de discussie gevoerd over de afbouw van het stimuleringsprogramma. Maar wat als de Federal Reserve juist meer wil stimuleren? Ook dat is tenslotte mogelijk…

    “The Committee is prepared to increase or reduce the pace of its purchases to maintain appropriate policy ac-commodation as the outlook for the labor market or inflation changes.”

    bernankeGeen tapering

  • St. Louis Fed: “Geen reden om stimulering terug te schroeven”

    Het stimuleringsprogramma van de Federal Reserve (momenteel zijn het er twee) heeft als doel de rente op langlopende leningen kunstmatig laag te houden. Dat is niet alleen nodig om de Amerikaanse staatsschuld betaalbaar te houden, maar ook om consumenten aan te moedigen meer geld te lenen. Sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008 heeft de Federal Reserve bijna non-stop geïntervenieerd op de markt voor schuldpapier. Sinds eind 2008 zijn er al honderden miljarden dollars aan hypotheekleningen en langlopende staatsobligaties uit de markt gehaald. Dat zal de centrale bank naar eigen zeggen blijven doen zo lang de officiële werkloosheid hoger is dan 6,5% en de inflatie op een laag niveau blijft.

    Volgens de laatste statistieken is de werkloosheid in de VS 7,5% en ligt de inflatie op een zeer bescheiden 1,1%. Dat betekent dat de Federal Reserve haar stimuleringsprogramma intact houdt. James Bullard liet na afloop van een speech in Frankfurt weten dat het stimuleringsprogramma gehandhaaft zal worden:

    “De inflatie is vrij laag in de VS en ik kan me geen goede reden voorstellen om het stimuleringsprogramma te wijzigen, tenzij de inflatie weer gaat stijgen richting de doelstelling [van 2%]” (via Marketwatch)

    Recent gingen er geluiden rond dat de centrale bank haar stimuleringsprogramma zou afbouwen, omdat de economie het misschien minder hard nodig zou hebben. Willam Dudley van de New York Fed gaf afgelopen dinsdag ook een speech, waarin hij kenbaar maakte nog niets te weten over een mogelijke uitbreiding of verkleining van het stimuleringsprogramma.

    James Bullard (St. Louis Fed) ziet geen reden om stimuleringsprogramma te wijzigen (Afbeelding via Bloomberg)

  • Grafiek: Rendement S&P 500 met en zonder monetaire stimulering

    Onderstaande grafiek en de bijbehorende kalender verschenen begin dit jaar al op Zero Hedge. Nieuw is de toevoeging van een tweede grafiek, die in één oogopslag laat zien wat het rendement van de S&P 500 was met en zonder de stimuleringsprogramma’s van de Fed. Hieruit blijkt dat de 289 dagen zonder interventie van de Fed een verlies opleverde van in totaal 290,6 punten op de S&P 500 index. De langere periode van 1230 dagen mét stimulering leverde in totaal 1.142,5 punten op.

    We kunnen aan de hand van deze informatie de voorzichtige conclusie trekken dat aandelenmarkten altijd kunnen blijven stijgen, mits er voldoende monetaire verruiming toegepast wordt. Maar als alle beleggers winst maken op hun aandelen, waar zijn dan de verliezen? Of wordt men echt rijk door stijgende aandelenkoersen en huizenprijzen, wat Beanke het ‘wealth effect’ noemt…?

    De Amerikaanse aandelenmarkt veert op door ondersteunend beleid van de Fed (Bron: Zero Hedge)

    De kalender van economische stimulering (Bron: Zero Hedge)

    De S&P 500 met en zonder stimuleringsprogramma’s van de Fed (Bron: Zero Hedge)

  • Fed houdt QE op $85 miljard per maand

    Zoals verwacht handhaaft de Amerikaanse centrale bank de extreem lage rente van 0 tot 0,25%. Ondertussen haalt ze nog steeds iedere maand $40 miljard aan hypotheekleningen en $45 miljard aan staatsobligaties van de markt, met als doel de lange rente te drukken. Een lage rente moet de groeiende schuldenberg nog iets langer betaalbaar houden, maar we hoeven u niet uit te leggen dat dit geen oplossing is voor het Amerikaanse schuldenprobleem. De $85 miljard lijkt een constante hoeveelheid, maar we moeten niet vergeten dat ook het rendement op al het schuldpapier van de Amerikaanse centrale bank opnieuw belegd wordt in staatsobligaties en hypotheekleningen.

    Het comité stemde met een overgrote meerderheid van 11 tegen 1 voor het handhaven van het stiimuleringsprogramma. Alleen Esther L. George stemde tegen vanwege toenemende zorgen over inflatie. De balans van de Federal Reserve is sinds het uitbreken van de crisis geëxplodeerd. Als we onderstaande grafiek bekijken zien we geen enkele aanwijzing dat de Amerikaanse centrale bank binnenkort gaat stoppen met stimuleren.

    Het schuldenprobleem van Amerika, dat zich zowel op publiek als privaat niveau manifesteert, is simpelweg niet op te lossen met meer schulden. Onderstaande grafiek is daar het bewijs van. Door schulden van de markt te halen wordt de rente laag gehouden en wordt het niveau van ‘verzadiging’ in de markt verder uitgesteld naar de toekomst. Tegelijkertijd hoopt de Federal Reserve dat de lage rente mensen aanspoort meer te lenen en consumeren.

    Over de inflatie maakt de Federal Reserve zich nog weinig zorgen, zo lezen we in de samenvatting van de FOMC meeting. Op de middellange termijn blijft deze rond of beneden de doelstelling van 2%. De Fed put hoop uit bedrijfsinvesteringen en bestedingen van huishoudens, want die sterkten de laatste tijd volgens de centrale bank weer wat aan. In de FOMC notulen wordt geen verwijzing gemaakt naar de slechte macro-economische cijfers van de afgelopen weken, zoals het teleurstellende ADP banencijfer dat gisteren bekend werd gemaakt.

    Aandelen omlaag, goud omhoog

    Op de beurs werden de FOMC notulen lauw ontvangen, de S&P 500 sloot bijna een procent lager. De voortzetting van het stimuleringsprogramma, waarbij men de mogelijkheid voor extra stimulering open hield, stemde de goudmarkt en de zilvermarkt positief. De goudprijs steeg na de bekendmaking van het besluit van de FOMC. Ook de zilverprijs veerde weer wat op. Eerder die dag werden de edelmetalen nog in de verkoop gedaan, heel toevallig na de publicatie van de teleurstellende ADP banencijfers.

    Monetaire basis VS