Tag: sander noordhof

Column: Alan Greenspan kan eindelijk vrijuit spreken
Het scheelde niet veel of het gehele financiële systeem was in 2008 bijna helemaal geklapt, ware het niet dat beleidsmakers toen nog ruimte hadden om drastisch op te treden. Die ruimte is thans bijna verdwenen. Het rentetarief van de banken onderling, de zogeheten Federal Funds Rate, is door de Amerikaanse Federal Reserve (FED) sinds december 2015 in vier stappen van 25 basispunten verhoogd naar 1,25%. Dat niveau is echter nog ver beneden de 6,5% van 2000 en de 5,25% van de periode 2006-2007).

Zou een verhoging naar 3% in de komende jaren mogelijk zijn? Dit is de absolute hamvraag voor de komende tijd. Geen enkele econoom lijkt het écht te weten. Hoe dit ongekende experiment (QE) zal aflopen? Geen idee, de tijd zal het leren…

Helaas is dit geen spelletje, want mocht dit experiment verkeerd aflopen dan zullen vele mensen overal ter wereld in grote problemen komen. En helaas is mijn bescheiden mening dat het niet anders dan verkeerd zal aflopen, we weten alleen niet wanneer.

Greenspan en de Federal Reserve

Kort geleden riep de huidige president van de FED dat we een crisis zoals in 2008 niet meer zullen meemaken, omdat zo’n evenement maar één keer per generatie zou voorkomen. Kijkende naar de juistheid van de eerdere voorspellingen van de FED, waar ik eerder uitvoerig over heb geschreven, zijn bij dit soort uitspraken naar mijn mening juist een reden om je ernstig zorgen te maken.

Iemand die ik de afgelopen jaren uitgebreid heb gevolgd is de vroegere, langstzittende president (van 1987 tot 2006) van de Federal Reserve, Alan Greenspan. Iemand die aan het einde is van zijn carrière is vaak veel eerlijker dan iemand die bepaalde belangen moet verdedigen uit hoofde van zijn of haar huidige beroep.

Alan Greenspan weet precies hoe economisch en monetair de vork in de steel zit en is inmiddels de 90 gepasseerd. Voor de crisis werd Greenspan zelfs door zijn tegenstanders geroemd, maar daarna is hij eigenlijk dé zondebok van de huizencrisis geworden. De bankier wordt verweten met zijn ruime monetaire beleid de ene na de andere speculatieve zeepbel opgeblazen te hebben. De naderende huizencrisis had hij gemist. Albert Edwards, een bekende Britse beleggingsstrateeg, noemde hem ‘een economische oorlogscrimineel’.

Greenspan heeft de afgelopen jaren veel bekende uitspraken gedaan, maar de laatste tijd worden ze steeds extremer. Wat heb je ook te verliezen als je de 90 gepasseerd bent! Hieronder twee quotes van zijn laatste interview. Heeft u dit in de grote kranten gelezen?

“The United States is soon in for major economic earthquake”

“Anyone who is accepting paper dollars is a fool”

Dit lijkt mij vrij duidelijke taal. Ik heb hieronder nog meer recente quotes verzameld die ik interessant vind:
- “Gold still represents the ultimate form of payment in the world. Fiat money in extremis is accepted by nobody. Gold is always accepted.”
- “The abandonment of the gold standard made it possible for the welfare statists to use the banking system to an unlimited expansion of credit. In the absence of the gold standard, there is no way to protect savings from confiscation through inflation.”
- “We really can’t forecast all that well, and yet we pretend that we can, but we really can’t.”
- “Remember what we’re looking at. Gold is a currency. It is still, by all evidence, a premier currency, that no fiat currency, including the dollar, can match.”
- “Fear and euphoria are dominant forces, and fear is many multiples the size of euphoria. Bubbles go up very slowly as euphoria builds. Then fear hits, and it comes down very sharply. When I started to look at that, I was sort of intellectually shocked. Contagion is the critical phenomenon which causes the thing to fall apart.”
- “I do not understand where the backing of Bitcoin is coming from. There is no fundamental issue of capabilities of repaying it in anything which is universally acceptable, which is either intrinsic value of the currency or the credit or trust of the individual who is issuing the money, whether it’s a government or an individual.”
- “What a sound money system does is to stabilize all the elements in it, and reduces the uncertainty that people confront. And the one thing all human beings do when they are confronted with uncertainty is pull back, withdraw, disengage, and that means economic activity, which is really dealing with people, just goes straight down.”
- “Look, I’m very much in favor of tax cuts, but not with borrowed money. And the problem that we’ve gotten into in recent years is spending programs with borrowed money, tax cuts with borrowed money, and at the end of the day that proves disastrous.”
Sander Noordhof

Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

Deze column van Sander Noordhof verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].
29 juli 2017
Column: De aandelenmarkten als rapportcijfer

Kort geleden kwam naar buiten (niet via onze media) dat er een aantal Staten in de Verenigde Staten afstevenen op een faillissement of reeds failliet zijn. Essentiële taken worden in vier staten – te weten Maine, Connecticut, New Jersey en Illinois – niet meer door de overheid uitgevoerd, omdat er geen overeenstemming is over een sluitend budget.

Democraten en Republikeinen kunnen niet tot een akkoord komen, omdat ze geen raad weten met de enorme schuldenberg. Harde beslissingen dienen genomen te worden en beide partijen lijken hun verantwoordelijkheid hiervoor niet te willen nemen. Illinois is nu de eerste staat in de geschiedenis waarvan de obligaties de ‘junk’ status hebben meegekregen.

Amerikaanse economie

Dit is natuurlijk allesbehalve een goed teken, maar de gemiddelde Amerikaan – Joe Sixpack – lijkt dit niets te deren. Uit onderzoek blijkt dat de gemiddelde Amerikaan de stand van de Amerikaanse economie afleest aan het werkloosheidscijfer en de stand van de Amerikaanse beurs. Het werkloosheidscijfer staat erg laag, al weet een gemiddelde econoom dat dit cijfer zeer gemakkelijk te manipuleren valt.

Er wordt weleens geschreven over het feit dat China z’n cijfers manipuleert, maar in de VS én Europa kunnen we er ook wat van. Langdurig werklozen (langer dan een jaar) tellen bijvoorbeeld niet meer mee als werkloos zijnde. Lijkt mij een beetje vreemd… De aandelenmarkten staan erg hoog, dit komt natuurlijk door al het ‘gratis geld’ wat ter beschikking is gesteld, dit geld vloeide naar één van de minst slechte mogelijkheden.

Trump noemde zelfs de stand van de aandelenmarkt een rapportcijfer voor zijn presidentschap, dit is echt een hele onverstandige uitspraak. Een president heeft hier echt geen invloed op. Sterker nog, mijn overtuiging is dat Trump de schuld gaat krijgen als er dingen mis zullen gaan op de financiële markten. Hij krijgt momenteel al overal de schuld van, net als Rusland overigens. Al ben ik geen fan van Trump, maar het gaat momenteel erg ver hoe de Westerse media hem benaderen. Ik denk dat hij als dé zondebok neergezet gaat worden. De tijd zal het leren en we zullen het blijven volgen voor u.

Dollar

Er is voor de VS een ander gevaar dat momenteel op de loer ligt. De dollar raakt zijn status als wereldreservemunt langzaamaan kwijt. Als dit doorzet zal dit verregaande economische consequenties hebben. De Amerikanen beschikken dankzij de petrodollar over gratis olie, niet alleen omdat het ook in hun eigen bodem zit, maar vooral omdat zij zelf de dollar (bij)drukken. De rest van de wereld zal eerst goederen en diensten moeten produceren om dollars te bemachtigen, waarmee ze vervolgens olie kunnen kopen.

Een aantal grote landen ter wereld probeert dit nu te omzeilen. Dit zien we bijvoorbeeld al enkele jaren gebeuren in Rusland en China. De Russen hebben een groot deel van hun dollarreserve afgebouwd en zijn hun goudvoorraad flink aan het uitbouwen. De Chinezen zijn gestopt met het opkopen van Amerikaans staatspapier en investeren over de hele wereld op zeer grote schaal in het delven van grondstoffen en het aanleggen van een goudvoorraad. Deze twee landen leven dan ook momenteel niet op goede voet met de VS.

Yellen

Als laatste las ik afgelopen week een interessante mening van de bestuursvoorzitter van de Saxo-bank. Dit is wat hij gezegd heeft:

“Yellens meest recente optreden als voorzitter van de FED zal de geschiedenis ingaan als een kolossale beleidsfout, omdat ze erop blijft hameren dat lage inflatie een tijdelijk fenomeen is. Ook Draghi blijft dit zeggen. Inflatie wordt enkel gecreëerd wanneer er schaarsheid van goederen of kapitaal ontstaat (en beide duurder worden). Maar omdat de centrale banken nu al jarenlang de markten met cash overspoelen is geld nooit zo goedkoop geweest. Het streefdoel van 2% inflatie is dan ook weinig realistisch.”

Ik denk helaas dat hij gelijk heeft. Dit betekent dat door de acties van de centrale banken wereldwijd er enorme verstoringen zijn opgetreden die slecht zullen aflopen en dat deze acties geen enkele positieve invloed hebben gehad, behalve voor de op papier failliete grootbanken…

Sander Noordhof

Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

Deze column van Sander Noordhof verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

21 juli 2017
Column: Meer schulden dan bezittingen

Ik heb de afgelopen weken heerlijk kunnen genieten van vakantie in eigen land. Wat kan Nederland, als het weer een beetje meezit, toch mooi zijn. Ik heb bewust een beetje afstand genomen van al het nieuws omtrent de financiële markten, al heb ik afgelopen week een hoop kunnen ‘inhalen’.

Afgelopen week is voor mij vooral gebleken hoe we als volk ook eensgezind kunnen zijn, vooral als er dramatische gebeurtenissen plaatsvinden. Het overlijden van nagellakheld Tijn en het drama rondom voetballer Nouri waren afschuwelijk, maar brachten zeer ontroerende reacties teweeg waarvan ik een brok in m’n keel kreeg. Er wordt mij weleens verweten dat ik somber kan zijn (ik noem het eerder reëel) maar gelukkig zijn er op deze wereld ook een hoop redenen om positief te zijn voor de toekomst van mijn twee kleine kinderen.

Ik blijf me echter de komende tijd concentreren op gebeurtenissen die naar mijn mening erg belangrijk zijn voor onze (financiële) toekomst en waarover de grote media in Nederland niet of summier berichten. Het is essentieel om over zaken objectief geïnformeerd te zijn om fouten gemaakt in het verleden niet opnieuw te kunnen laten plaatsvinden.

Kort geleden begreep ik dat er een aantal moedige mensen in de VS hebben geïnfiltreerd bij de Amerikaanse nieuwszender CNN. Er is onomstotelijk vastgelegd dat de directeur heeft aangegeven dat het hele verhaal rondom Trump en beïnvloeding van de Amerikaanse presidentsverkiezingen door Rusland totaal opgeblazen is en dus nergens op slaat.

De kijkcijfers van CNN zijn omhooggeschoten door Trump, dus moet deze farce doorgaan. Ik geloof dat we hier sinds kort een term voor hebben, nepnieuws. Ik had gedacht dat dit groot nieuws zou worden kort daarna door onze onafhankelijke media, niets bleek minder waar! Het werd volledig genegeerd en we blijven dus klakkeloos overnemen wat de grote Amerikaanse media als waarheid naar buiten brengen.

Obligatielening van 100 jaar

Verder viel me de afgelopen tijd hoe investeerders de meest bizarre beslissingen nemen op zoek naar rendement. Argentinië heeft namelijk een staatsobligatie met een looptijd van 100 jaar uitgegeven. Er was vier keer (!) meer vraag dan aanbod voor de uitgifte, die jaarlijks 7,125% rente belooft uit te betalen. Toch lopen investeerders die hun geld voor 100 jaar vast zetten in Argentinië geen gering risico.

Het land staat te boek als een ‘serial defaulter’, die de voorbij 200 jaar ruim zeven keer aan zijn terugbetalingen niet kon voldoen. Argentinië kon pas vorig jaar, 15 jaar nadat het land van de kapitaalmarkten werd verbannen, zijn comeback maken op de financiële markten. De problemen in Argentinië waren het gevolg van decennialang en ‘onophoudelijk politiek mismanagement’. Beleggers hierin lijken niet over een al te goed geheugen te beschikken.

Italië

Het financiële nieuws wat uit Italië komt is ook niet erg hoopgevend. De overheid heeft twee middelgrote banken met €17 miljard moeten redden, spaarders zouden al hun spaargeld anders verliezen. Een bedrag van €17 miljard is erg veel voor een land als Italië, omgerekend 1% van het bruto nationaal product. En dat terwijl het land er financieel al uiterst beroerd voor staat.

Het probleem is dat dit maar om het topje van een ijsberg gaat. Er zijn gewoonweg heel veel banken in Italië die minder bezittingen hebben dan dat ze schulden hebben. Alleen het goedkoop kunnen lenen via de ECB heeft tot op heden kunnen voorkomen dat er massale faillissementen plaats hebben gevonden. Maar we weten allemaal; uitstel is geen afstel en de problemen zullen alleen maar groter worden als een structurele oplossing uitblijft. En deze structurele oplossing blijft inmiddels al zeker negen jaar uit… Houd u vast als het aldaar écht misgaat.

Sander Noordhof

Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

Deze column van Sander Noordhof verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

17 juli 2017
Column: Europese bankencrisis terug van nooit weggeweest?

Het was weer een week waarin bijzonder veel gebeurde. De Britse verkiezingen zorgden gisteren voor een zeer precaire politieke situatie in het Verenigd Koninkrijk, helaas in een tijd dat een aantal zeer belangrijke dossiers afgehandeld dienen te worden. Ook was gisteren de dag dat Comey, de ontslagen directeur van de FBI, moest getuigen voor de Senaat. Deze getuigenis is op vele zenders live uitgezonden.

Wat mij daarbij vooral opviel was dat Comey toegaf dat hij zelf zeer vertrouwelijke informatie naar de pers heeft gelekt (die per definitie tegen Trump zijn, wat hij ook goed of slecht doet. Zo is berekend dat 97% van alle nieuwsberichten die CNN over Trump publiceerde negatief waren). Deze lekken verbazen mij, omdat hem kort daarvoor gevraagd is niet al te veel vertrouwelijke informatie van de FBI vrij te geven. Nu blijkt dus dat de directeur hier zelf voor verantwoordelijk was! Ik ben benieuwd wat hiermee gedaan gaat worden. Ook opvallend is dat Comey eerder nog gezegd heeft dat Rusland geen enkele invloed heeft gehad op het resultaat van de Amerikaanse presidentverkiezingen, maar dat hij gisteren opeens een heel ander verhaal vertelde.

Spaanse banken

Door deze belangrijke gebeurtenissen zijn een aantal andere feiten onderbelicht gebleven. Zo werd op 7 juni bekendgemaakt dat de grote Spaanse bank Banco Popular voor het symbolische bedrag van €1 verkocht is aan Banco Santander, de grootste bank van Spanje. Deze €1 was niet de prijs per aandeel, maar de totale overnamesom! Overigens kwam deze noodlijdende bank in de zomer van 2016 nog glansrijk door de stresstest voor Europese banken. Weten we meteen weer wat de waarde is van deze stresstests…

In 2006 – op het hoogtepunt van de Spaanse vastgoedmarkt – had het Spaanse Banco Populare een kapitaalbuffer van 2%. Dit betekent dat van alle spaartegoeden die toen werden aangehouden er 98% was geïnvesteerd in leningen van dubieuze kwaliteit (wat enige tijd later ook zou blijken). Alleen in 2016 werd al €3,5 miljard verlies geleden, meer dan alle verdiensten in de hoogtijdagen bij elkaar. Banco Santander krijgt nu al deze leningen in de maag gesplitst, waarvan de werkelijke waarde totaal onduidelijk is. Banco Santander had vrijwel geen enkele tijd om de boeken te bekijken, een zogenaamde ‘due diligence’ zou zeker een jaar in beslag genomen hebben. Op de balans staat immers voor meer dan €150 miljard aan honderdduizenden verschillende soorten leningen!

Het bizarre is dat de grote media en de overheid van Spanje doen alsof dit een perfecte oplossing is voor de problemen. U begrijpt zelf ook dat de problemen rondom deze slechte leningen met deze overname allesbehalve zijn opgelost, ze staan nu alleen op de balans van een andere bank. Spanje kent overigens een ingewikkeld banken systeem. Een flink deel van de hypotheken worden uitgegeven door zogenaamde ‘cajas’. Op het hoogtepunt van de vastgoedmarkt in Spanje was 56% van alle vastgoedleningen uitgegeven door deze cajas. Deze banken zijn totaal niet gereguleerd en kunnen niet via de kapitaalmarkt worden gefinancierd. Eigenlijk weet niemand hoe de situatie is bij deze bedrijven. De afgelopen vijf jaar is hier van overheidswege ook niets veranderd.

Bankencrisis laait weer op

Deze overname is naar mijn mening een duidelijke waarschuwing dat de Europese bankencrisis de komende tijd weer in volle hevigheid gaat losbarsten. Spanje is namelijk absoluut niet het enige Europese land waarvan de bankensector in de problemen is geraakt. Vorig jaar schreef ik al over de probleembanken in Italië. Ook hier hebben ze geprobeerd slechte banken te fuseren met andere banken en dubieuze leningen door te verkopen, overigens zonder succes. De Italiaanse overheid kan ook niet helpen, omdat ze zelf vrijwel failliet zijn. Voor een bank in de problemen blijft dan één optie over, namelijk een bail-in in plaats van een bail-out.

Zorgt u alstublieft dat u enig onderzoek doet naar de bank waar uw spaargeld staat, dit is belangrijker dan ooit tevoren. Houdt niet al uw tegoeden aan bij één bank, maar spreidt uw risico. Het liefst over verschillende landen en eigenlijk over banken in verschillende werelddelen. Deze tijd vraagt om bijzondere oplossingen! Het gevaar dat het misgaat met ons (uw) spaargeld is momenteel helaas groter dan ooit…

Sander Noordhof

Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

Deze column van Sander Noordhof verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

10 juni 2017
Column: Mismatch vraag en aanbod

Na mijn studie heb ik jarenlang als vermogensbeheerder gewerkt. Rond 2006 werd mijn interesse in edelmetalen gewekt door een artikel van een analist die hierover zeer negatief was. In de maanden erna ben ik de geschiedenis van allerlei geldsystemen en de rol van edelmetaal hierin gaan bestuderen. Ik vond het fascinerend en begon daarom het opnemen van edelmetaal in de portefeuilles van klanten te bepleiten. Dit betekende dat ik voor een groep collega’s de case van het edelmetaal moest gaan presenteren. Tot dat moment waren ze allemaal negatief (ik was veruit de jongste overigens) en na vele gesprekken en analyses is er uiteindelijk een positie in goud aangekocht. Het bleek een goede beslissing, zeker omdat kort daarna de crisis uitbrak en alle andere posities flink zouden gaan dalen.

Van de 118 elementen die we kennen in ons periodiek systeem zijn goud en zilver uniek, omdat ze eigenschappen bezitten die al eeuwenlang gezien worden als ‘waardevol’. Verder hebben ze beide ook speciale industriële waarde, hierover later meer. Ze zijn beiden niet radioactief (zoals plutonium), niet gevaarlijk (zoals cesium, wanneer dat in contact komt met water) en roesten niet (zoals ijzer).

Vraag en aanbod

Goud is zeldzamer dan zilver en is daarom duurder. Zilver wordt op deze reden ook wel het ‘poor man’s gold’ genoemd. Een onderzoek uit de jaren zestig van de vorige eeuw gaf aan dat de verhouding goud en zilver in de aardkorst neerkomt op 21:1. In het verre verleden was de verhouding van de prijzen van deze edelmetalen altijd ongeveer tussen 15:1. Voor een troy ounce goud kreeg je dus 15 troy ounce zilver. Momenteel is deze ratio gestegen naar een verhouding van 75:1. De laatste decennia lag deze ratio gemiddeld op ongeveer 50:1.

Vandaag de dag blijkt dat productie-ratio tussen goud en zilver op 9:1 te liggen. Dit betekent dat er negen troy ounce zilver wordt gewonnen voor elke troy ounce goud die uit de grond wordt gehaald. Dit is erg interessant vanuit het perspectief van vraag en aanbod! In 2016 lag de vraag naar zilver op een all-time high. Puur theoretisch kun je stellen dat op basis van deze redenering de prijs naar 9:1 zou moeten gaan. Zelden blijkt theorie overeen te komen met de praktijk en ik denk dan ook niet dat dit gaat gebeuren. Wel is het duidelijk dat er inmiddels een onhoudbaar groot gat zit tussen de prijs ratio en de productie (aanbod) ratio. Zeker als je kijkt naar het feit dat de vraag naar zilver op een historisch hoogtepunt staat. Prijzen van grondstoffen fluctueren aanzienlijk zodra deze markten doorkrijgen dat er een aanzienlijke mismatch is tussen vraag en aanbod.

Amerikaanse economie

Vorige week kwam naar buiten dat de werkloosheid in de VS op een 10-jarig dieptepunt staat, namelijk 4,4%. Dit klinkt natuurlijk erg goed als kop boven een artikel, maar als je deze cijfers goed bekijkt is de realiteit toch iets minder positief. Zoals velen onder jullie zullen weten rekent de VS langdurig werklozen niet mee in dit cijfer. Dus als alle mensen in de VS langdurig werkloos zouden zijn, dan zou er statistisch gezien geen werkloosheid bestaan. Verder kwamen er flink wat banen bij door de overheid, nog meer bureaucratie dus. Ook in de gezondheidssector kwamen er nieuwe banen bij. Erg triest eigenlijk, er zijn meer mensen ziek dan ooit en daar moet voor gezorgd worden. Tenslotte kwamen er banen bij in de horeca. Dus nog meer bedienend personeel. De lonen zijn verder gestegen met 2,5%. Niet slecht zou je denken. Echter is de inflatie (en deze cijfers worden ook vaak op een vreemde manier berekend) minstens even hoog, dus de koopkracht is alleen maar achteruit gegaan. Sterke economieën (de VS is de belangrijkste economie ter wereld) zijn gestoeld op productie en besparingen. Niet op het serveren van drankjes, het verzorgen van vele zieke mensen of overheidsbureaucratie.

Sander Noordhof

Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

Deze column van Sander Noordhof verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

4 juni 2017
Column: De minst slechte belegging

De afgelopen jaren is er bijna dagelijks een analist te vinden die schrijft dat de huidige waardering van de aandelenmarkt wereldwijd veel te hoog is. Meestal wordt dat goed onderbouwd met vergelijkingen van waarderingen uit het verleden. Ik zal u hieronder één van vele voorbeelden geven.

Als we naar het aandeel Coca-Cola kijken, zien we in 2012 vele betere cijfers dan in 2016 (omzet en winst zijn veel hoger in 2012). Tevens is de schuld van het bedrijf gedurende deze periode verdubbeld. Toch staat de koers van het aandeel ruim 30% hoger ten opzichte van 2012. Onbegrijpelijk, maar het gebeurt toch.

Waar kun je nog in beleggen?

Niemand lijkt het te begrijpen, ook ik niet. Wat is er aan de hand? Ik denk dat we financieel gezien in bijzondere tijden leven. De fundamentele waarde van een bedrijf lijkt er niet veel meer toe te doen. Sterker nog, veel investeerders vinden aandelen tegenwoordig veiliger dan andere asset-classes.

Of wilt u uw geld in obligaties beleggen? De rente staat op een 400-jaars dieptepunt.

Bedrijven én landen hebben extreme schuldposities. Veel obligaties vallen daarom af als beleggingscategorie, omdat er bijna geen rendement is en wel risico. Onroerend goed dan? Ook daarvoor geldt hetzelfde verhaal van de lage rente en extreme waarderingen. Bovendien is vastgoed lang niet altijd zo courant.

Wat te denken van geld op een spaarrekening? Dit brengt vrijwel niets meer op en banken staan er zeker in Europa ook nog eens erg slecht voor. Veel kleine Duitse spaarbanken hebben door de negatieve rente van de ECB moeite om te overleven, zeker nu er strengere eisen gesteld worden aan het toezicht.

Kort samengevat: Aandelen lijken de minst slechte belegging en bieden een hoge mate van liquiditeit. Om een lang verhaal kort te maken, er zijn veel investeerders die simpelweg niet meer weten waar ze anders het geld moeten parkeren. Aandelen als Coca-Cola worden dus momenteel gezien als een relatief veilige belegging. “There is no alternative”, zoals beleggers zouden zeggen. De toekomst zal uitwijzen of dit terecht blijkt te zijn.

Alternatieven

Vermogende mensen of organisaties zijn over het algemeen natuurlijk niet dom en laten zich dus ook niet leiden door wat in de reguliere media staat. Deze praten elkaar toch alleen maar na. Bizar vind ik het dat ik de afgelopen week niets, maar dan ook niets, heb gelezen over een advies dat een van de meest machtige financiële instellingen ter wereld heeft gegeven aan ‘Europa’.

Het IMF adviseert alle landen om 10% van het spaartegoed van alle burgers van de EU op te eisen, om de geplaagde en met schuld overladen overheden weer enigszins gezond te maken (wat dan nog steeds niet het geval is).

U leest dit echt goed, ik maak echt geen grap. Je zou denken dat elk tv-programma de afgelopen week nergens anders over praat, maar de werkelijkheid ligt helaas anders. Misschien een reden om je geld niet bij een bank te laten staan, maar het te investeren in aandelen?

Kort geleden schreef ik ook over luchtvaartmaatschappijen die tickets verkopen die niet bestaan om te laten zien hoe banken werken. Hieronder een (vertaald) stukje dat ik onlangs gelezen heb en graag met u wil delen als een ander voorbeeld van hoe ons bankensysteem werkelijk in elkaar zit.

Stel je gaat verhuizen en je hebt een tijdelijke opslag nodig voor je meubilair, omdat je nieuwe huis pas over enkele maanden klaar is. Je slaat je spullen dus op bij een bedrijf dat opslagruimte hiervoor aanbiedt. Als dat net zo zou gaan als met banken, dan ben je op het moment dat je de opslag verlaat geen eigenaar meer van je eigen meubilair. Het opslagbedrijf is juridisch eigenaar geworden en kan dus doen met jouw meubilair wat ze willen.

Als ze willen kunnen ze het verhuren aan een ander persoon of bedrijf en daar een flinke prijs voor rekenen, met als gevolg dat een volkomen vreemde op jouw bank naar jouw tv zit te kijken. Uiteraard zie jij geen stuiver van wat het opslagbedrijf aan huur ontvangt voor jouw meubilair. Grote kans ook dat de huurder niet erg voorzichtig omgaat met jouw meubilair. Hij kan het zelfs compleet verwoesten of beschadigen.

De opslagbedrijven werken vaak samen, het ene opslagbedrijf verhuurt jouw meubilair aan een ander opslagbedrijf, die op haar beurt het weer aan een ander verhuurt en zo verder. Na een tijdje weet helemaal niemand meer waar jouw meubilair is gebleven, maar dat maakt allemaal niet zoveel uit. De opslagbedrijven verdienen veel geld en maar weinig mensen vragen naar hun eigen meubilair wanneer dat eenmaal voor onbepaalde tijd in de opslag is gestald.

Het gaat zo voortvarend dat de opslagbedrijven gemakzuchtig worden en niets eens meer controleren of je wel in staat bent om te betalen voor de opslag van jouw meubilair. Ze zullen jouw tafel verhuren aan iedereen die maar wil. Na een tijdje hebben deze slechte huurders zoveel van het meubilair van andere mensen beschadigd, dat er nog maar heel erg weinig van over is. Het gevolg is dat veel opslagbedrijven in de problemen komen. Zij eisen dat ze worden gered en vertellen de politiek dat de complete maatschappij in elkaar zal storten als zij failliet gaan. Er wordt dus flink angst gezaaid.

De overheid werkt onder druk mee en de opslagbedrijven krijgen zakken vol belastinggeld om te overleven. De centrale banken openen zelfs speciale werkplaatsen waar banken, stoelen en tafels van gebakken lucht worden gemaakt. Deze geven ze dan gratis aan de grote opslagbedrijven.

Het gaat nu weer zo goed met de opslagbedrijven dat de directie van mening is dat ze allemaal een flinke bonus hebben verdiend. Het bizarre van de hele situatie is dat er helemaal niets veranderd is en dat we niets geleerd hebben van de gemaakte fouten. Ze pakken nog steeds jouw meubilair en verhuren dat aan wildvreemden zonder jou te informeren.

In plaats van dat ze jou laten meedelen in de winst, spannen de verhuurbedrijven samen om jou nog meer in rekening te kunnen brengen voor de opslag van je meubilair. Er gaat dan ook bijna geen maand voorbij zonder dat er een groot opslagbedrijf betrokken is bij een flink schandaal.

Op een goede dag is je nieuwe huis klaar en ga je naar de opslag om jouw meubilair op te halen. Daar wordt je behandeld alsof je een crimineel bent. Je moet complete vragenformulieren invullen en uitleggen waarom jij jouw eigen meubilair nodig hebt. Het opslagbedrijf komt op haar beurt met talloze redenen waarom ze je jouw meubilair niet terug kunnen geven of soms maar een klein, beschadigd deel terug kunnen overhandigen. Wanneer je na lang zeuren uiteindelijk met je meubilair de deur uit gaat, geven ze je aan bij de overheid, omdat jij zo brutaal was om je eigen meubilair terug te vragen.

Sander Noordhof

Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

Deze column van Sander Noordhof verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

22 mei 2017
Column: Benoemd, maar niet gekozen
Met ingang van deze week werkt Goudstandaard voor het eerst vanuit haar nieuwe kantoor in Alkmaar. Het was een flink karwei, maar we zijn erg trots op het resultaat. U bent vanaf nu van harte welkom in ons nieuwe kantoor op de begane grond van het Victory Building, tegenover het AZ-stadion.

Vorige week was er weer een rentebesluit van de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve, momenteel de belangrijkste centrale bank van de wereld. Een aantal keer per jaar komt de zogenaamde Federal Open Market Committee (FOMC) bijeen om de monetaire politiek te bespreken en te bepalen.

Ondemocratische macht

Het bepalen van de rente en de geldhoeveelheid van een land behelst een enorme macht. Een verandering van de hoogte van de rente beïnvloedt namelijk vrijwel alles; huizenprijzen, investeringen, voedselprijzen enzovoort. De hoogte van de rente heeft een zeer grote impact op de werkloosheid, inflatie en wisselkoersen van valuta.

Deze macht is niet alleen vrij extreem, maar ook ondemocratisch. Ze ligt in handen van een comité dat een zéér belabberd trackrecord heeft. Hieronder een aantal voorbeelden van dit trackrecord van dit belangrijke orgaan.
- In januari 2008 voorspelde toenmalig president van de Federal Reserve, Ben Bernanke, dat de centrale bank geen recessie verwachtte. Later konden we vaststellen dat de recessie in december 2007 al was begonnen.
- In de jaren erna werden de verwachte groeicijfers stelselmatig te rooskleurig voorgesteld. Soms zaten de voorspellingen er bijna de helft naast, zoals in 2011. Toen werd een economische groei van 3,7% voorspeld, maar het werd slechts 2%. Het grappige is dat de Federal Reserve in een eigen studie aantoont dat de eigen voorspellingen vaak erg matig zijn.
Is het niet vreemd dat misschien wel het machtigste orgaan met de grootste verantwoordelijkheid van de wereld er zelf blijk van geeft dat ze er weinig van bakken? Wie zetelen er eigenlijk in dit comité?

Vijf hiervan zijn academici zonder enige ervaring in het bedrijfsleven. Drie zijn ex-Goldman Sachs bankiers en één werkte voorheen als advocaat voor de Carlyle Group. Dit lijkt mij niet een groep met de benodigde competenties voor het begrijpen en maken van zeer belangrijke beslissingen voor de gehele Amerikaanse economie, een economie die op haar beurt zeer belangrijk is voor de rest van de wereld.

Nogmaals, geen enkel persoon van dit comité is ooit democratisch verkozen. Dit lijkt mij een situatie die op langere termijn onhoudbaar wordt. Helaas moet er in deze maatschappij altijd eerst een extreme crisis plaatsvinden voordat er – hopelijk – iets kan en gaat veranderen. Voorkomen lijkt me beter dan genezen!

De Federal Reserve heeft een vrij belabberd trackrecord

Zelfcensuur?

Verder vond ik het afgelopen week bizar te lezen dat een overheid in Europa opdracht mag en kan geven dat media niet schrijven over bepaalde zaken. In dit geval bedoel ik de inhoud van de gehackte e-mails van de heer Macron.

Natuurlijk is hacken een kwalijke zaak en is dit verboden, maar is de persvrijheid niet minstens even belangrijk? In de VS ging het tijdens en na de campagne tussen Clinton en Trump alleen maar om wie de hacks hadden uitgevoerd. Nooit is er door de Democratische partij (en media) maar enigszins betwist wat er in de gehackte mails stond. En dat waren bijzonder stuitende zaken! Bij mij rijst dan de vraag: Welke zaken zijn er allemaal nog meer waar de pers niet over mag schrijven?

Sander Noordhof

Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].
16 mei 2017
Column: De ‘heer’ Dijsselbloem

Ik heb wederom veel leuke reacties gekregen op mijn schrijven van vorige week. Lezers hadden prachtige ideeën over samenwerkingen en verder waren er een aantal goede adviezen. Dank hiervoor, helaas heb ik geen tijd gehad iedereen persoonlijk te antwoorden en bedanken.

Afgelopen week konden we lezen dat onze demissionaire minister van Financiën, de ‘heer’ Dijsselbloem zijn zegen uitspreekt over het feit dat banken negatieve rente mogen rekenen aan klanten. Dit heeft hij laten weten na Kamervragen van de SP n.a.v. een bericht van Triodos Bank dat de rente op spaarrekeningen naar 0% wil brengen.

Denkt Dijsselbloem ook aan de spaarders?

Dit is dezelfde ‘heer’ die zo fatsoenlijk was om in een interview over de Zuid-Europese landen te zeggen dat het niet eerlijk is om leningen te vragen, nadat je je geld hebt verbrast aan “Schnapps und Frauen”. Natuurlijk snap ik wat hij bedoelt, en daar heeft hij grotendeels gelijk in, maar dit op zo’n manier te communiceren is beneden alle peil.

En neemt u van me aan, ik ben absoluut geen voorstander van politieke correctheid, maar dit is zoals ik hierboven al schreef: onfatsoenlijk en totaal onnodig. Dit is dezelfde ‘heer’ die in 2013 verkondigde dat de bail-in bij Cypriotische banken niet een template (blauwdruk) zou zijn voor toekomstige reddingen van banken. Zoals u weet is de bail-in met ingang van 2016 wettelijk vastgelegd in geheel Europa…

Negatieve rente

Maar wat denken onze (financiële) machthebbers te bereiken met negatieve rente? Het is inmiddels al lang duidelijk dat dit niet leidt tot meer consumptie. Consumenten voelen aan dat negatieve rente zeer uitzonderlijk is en zeker geen reden is om meer uit te gaan geven. Sterker nog; consumenten gaan juist meer sparen, omdat ze voelen dat het economisch systeem op z’n zachtst gezegd niet helemaal lekker loopt.

Overigens snap ik in het licht van deze negatieve rente wel dat overheden cash geld willen afschaffen. Als er negatieve rente wordt aangekondigd, gaan veel mensen natuurlijk hun geld van de bank halen. Cash geld is dan één van de weinige mogelijkheden – naast edelmetaal natuurlijk – om het tegenpartij risico van banken uit te sluiten. Maar zoals u via onze grote kranten weet; cash geld wordt alleen gebruikt voor terrorisme en witwassen, ze hebben nooit enigszins kritisch geschreven dat er misschien wel hele andere redenen zijn om het cash geld af te schaffen.

De meest gangbare economische theorie gaat uit van positieve rente. Als u uw geld bv in bewaring geeft bij een bank, krijgt u rente omdat u hierover risico loopt (de zogenaamde risico-opslag). Zullen al deze modellen nu de prullenbak in gaan? Ik denk nog steeds dat ze over vijftig jaar terug zullen blikken naar deze periode en zullen concluderen dat we met z’n allen compleet gek waren geworden.

India

Overigens las ik een artikel van het tijdschrift Forbes over de afschaffing van contant geld in India waarvan mijn nekharen recht overeind gingen staan. De strekking van het artikel was dat er per dag veel meer mensen doodgaan (het artikel praat over honderd doden, maar in werkelijkheid zijn het er veel meer) aan andere zaken dan aan de Indiase overheid die de grootste bankbiljetten had afgeschaft. Ik vind het werkelijk een schandalig artikel, leest u het zelf even. Ik hoop en denk dat u mijn reactie zult begrijpen.

Verder heb ik de afgelopen week bijzonder weinig gelezen over een belangrijke stemming bij de Verenigde Naties. Deze geheime (!) stemming was voor de United Nations Commission on the Status of Women. De doelstelling hiervan luidt officieel als volgt:

“Every year, representatives of Member States gather at United Nations Headquarters in New York to evaluate progress on gender equality, identify challenges, set global standards and formulate concrete policies to promote gender equality and advancement of women worldwide.”

Tot verbijstering van velen werd nota bene Saoedi-Arabië herkozen als lid van deze Commissie. Saoedi-Arabië is een land waar bij wet (!) geregeld is dat vrouwen niet dezelfde rechten hebben als mannen. Een organisatie die hier kritiek op uitte verwoordde het als volgt:

“De verkiezing van Saoedi-Arabië als een partij om de vrouwenrechten te verdedigen is compleet onbegrijpelijk”, aldus Hillel Neuer, directeur van UN Watch. “Men zou evengoed aan een pyromaan de functie van brandweercommandant kunnen aanbieden.” Er is berekend dat minstens vijf Europese landen daadwerkelijk voor Saoedi-Arabië gestemd hebben. Misschien was het de ‘heer’ Dijsselbloem?

Sander Noordhof

Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

Deze column van Sander Noordhof verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

29 april 2017
Column: Wie weet hoe het echt werkt?

Afgelopen week ontving ik naar aanleiding van mijn column een aantal zeer interessante reacties (waarvoor dank!). Erg leuk dat er massaal gereageerd wordt, uit een aantal reacties kwamen zeer intelligente inzichten naar voren. Ik kom hier in de toekomst nog op terug.

Afgelopen week viel mij op dat de hele wereld – terecht – viel over United Airlines. Een Chinese arts werd letterlijk met geweld uit het vliegtuig getrokken, omdat de vlucht overboekt was (er moesten op het laatste moment vier medewerkers mee). Elke luchtvaartmaatschappij verkoopt expres meer stoelen dan dat er beschikbaar zijn. Ze gaan er dan vanuit dat er een aantal passagiers uiteindelijk niet op komen dagen. Stel dat er 100 plaatsen in een vliegtuig zijn, er worden dan door de luchtvaartmaatschappij 105 tickets verkocht voor deze vlucht. Ze gaan ervan uit dat minstens 5% van de passagiers niet op komen dagen. Met andere woorden, ze verkopen zitplaatsen die in werkelijkheid niet bestaan. Op zich geen probleem, totdat alle passagiers wel komen opdagen en er problemen ontstaan zoals op de vlucht van United Airlines.

Bovenstaand voorbeeld is precies wat banken wereldwijd ook doen, op een veel grotere schaal. En het opvallende is dat er geen haan is die er momenteel naar kraait! Banken lenen geld uit en vragen rente over dit geld dat ze eigenlijk niet bezitten.

Fractioneel bankieren

Dit heet ‘Fractional Reserve Banking’, een financieel systeem waarbij banken maar een piepklein deel van het spaargeld van de klanten daadwerkelijk hoeft aan te houden. Henry Ford, oprichter van het gelijknamige automerk, verwoordde het als volgt:

“It is well enough that people of the nation do not understand our banking and monetary system, for if they did, I believe there would be a revolution before tomorrow morning.”

Een zeer klein gedeelte van de bevolking wereldwijd heeft écht door hoe ons geldsysteem werkt. Ik heb zelfs tijdens mijn studie economie aan de UvA nooit geleerd hoe dit systeem precies werkte. Media schrijven er vrijwel niet over en het overgrote deel van de bevolking vindt het maar een saai onderwerp. Die kijken liever naar The Voice of laten al hun vrienden weten wat ze de avond daarvoor gegeten hebben.

Er zijn overigens nog een aantal landen ter wereld waar het systeem niet zo in elkaar steekt, bijvoorbeeld in Iran en Noord-Korea. Tot voor een aantal jaren geleden hadden ook Libië, Irak en Afghanistan andere geldsystemen.

Nu een voorbeeld ter verduidelijking: Een persoon stort €100.000 op een spaarrekening bij bank A. Deze bank houdt €5.000 als reserve aan, de resterende €95.000 wordt uitgeleend. Dat geld begint te circuleren en komt uiteindelijk op een bankrekening bij bank B. Deze bank ziet dat geld weer als ‘bezit’ en leent op basis daarvan weer €90.250 EUR uit (95%). Dit gaat alsmaar door, totdat het banksysteem als geheel leningen ter waarde van €2 miljoen heeft verstrekt op basis van een oorspronkelijke inleg van €100.000.

Dit is natuurlijk geen probleem als het goed gaat, de bankiers verdienen dan enorme salarissen en bonussen. In 2008 zagen we hoe het echter bijna volledig misging en de banken door u als belastingbetaler gered moesten worden. Ik geloof niet dat ze de bonussen van de jaren daarvoor hebben hoeven teruggeven…

Hypotheekschulden

Verder las ik afgelopen week een stuk over de hoogte van de hypotheekschulden in Nederland. De Nederlandse hypotheekschuld is ten opzichte van het bruto binnenlands product één van de hoogste ter wereld en vormt het grootste deel van de schuldenlast van Nederlandse huishoudens, te weten maar liefst 277% van het bbp.

Over schulden moet rente worden betaald en dat geld kunnen huishoudens dus niet besteden aan consumptiegoederen. Een te grote nationale schuld remt zo de nationale consumptie.

Er is echter een truc gebruikt door ervoor te zorgen dat de consumptie niet vermindert. De Europese Centrale Bank (ECB) houdt al enkele jaren de rente kunstmatig laag. Hierdoor hoeven huishoudens weinig rente te betalen over bestaande schulden en is het goedkoop om nog meer te lenen, het wordt zelfs aangemoedigd. Met dat geld kunnen burgers alsnog dat huis of een nieuwe auto kopen. Er wordt geld uitgegeven alsof er geen vuiltje aan de lucht is en het lijkt of de economie weer is aangetrokken.

Het is alleen geen duurzame groei, maar koopkrachtgroei aangedreven door groei van schulden. Consumeren op de pof en speculatief investeren met geleend geld overschaduwen het onderliggende probleem dat ondertussen almaar groter wordt: Echte economische groei blijft uit en de uiteindelijke klap zal daardoor heftiger zijn dan alle voorgaande. Een kleine renteverhoging kan grote gevolgen hebben voor de houdbaarheid van schulden en bestedingen en zo een nieuwe financiële en economische schok veroorzaken.

De rekening wordt zonder twijfel ooit gepresenteerd. En wat zullen de mensen dan boos zijn op de politiek dat dit probleem nooit écht aangepakt is. Maar snappen, net als het geldsysteem, zullen de meesten het niet. Wel weten ze inmiddels alles wat hun vrienden in de tussentijd hebben gegeten…

Sander Noordhof

Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

24 april 2017
Column: Wat gebeurt er als de Fed insolvabel is?

Vorige keer schreef ik over de situatie in Syrië en het belang van objectieve nieuwsvoorziening door de media. Vrijwel alle grote Westerse media gebruiken het Syrisch Observatorium (gerund door één persoon vanuit een tweekamerwoning in de Engelse stad Coventry, die daar tevens een kledingzaak heeft). Dit is natuurlijk absoluut geen objectief, professioneel persbureau. Maar dit is niet het punt dat ik wil maken.

Waarom lees ik nergens in de media over een pijplijn voor olie en gas die door Syrië loopt? Eerst even wat achtergrondinformatie: Waar het in feite om draait in Syrië is de vraag wie de energiemarkt voor Europa uiteindelijk in handen zal gaan krijgen. Europa is namelijk de grootste energiemarkt ter wereld. Voor de aanleg van gas- en oliepijpleidingen is Syrië van grote strategische waarde, want al die pijplijnen vanuit locaties uit het Midden-Oosten kunnen simpelweg niet om Syrië heen.

Syrië belangrijk voor route van aardgas (Bron: Oil-price.net)

Op dit moment zijn er twee machtsblokken die beiden strijden om de controle over Syrië en dus over de Europese energiemarkt. Momenteel is Rusland de voornaamste energieleverancier van Europa en dat wil ze natuurlijk ook graag blijven. Iran, een Sjiitisch moslimland met grote voorraden olie en gas, wil de Europese markt delen met Rusland. Daar heeft Rusland geen bezwaar tegen. Qatar is echter een Soennitisch moslimland, dat met haar enorme gasvoorraad ook de grootste gasleverancier van Europa wil worden. Saoedi-Arabië is eveneens een Soennitisch moslimland en wil net als Qatar de grootste leverancier worden in Europa.

Qatar en Saoedi-Arabië worden van oudsher gesteund door de VS. Om de gas- en olievoorraden van Qatar en Saoedi-Arabië naar Europa te kunnen transporteren moeten er pijplijnen worden aangelegd die ook door Syrië zullen lopen. Assad heeft een aantal jaren geleden gekozen voor de Russische pijpleiding. Kort na deze beslissing begonnen de negatieve berichtgevingen over Assad in Westerse media. Of dit toeval is? Ik heb werkelijk geen idee, maar vindt u ook niet dat deze belangen door de vrije Westerse media in ieder geval genoemd moeten worden, zodat eenieder volledig geïnformeerd is?

Federal Reserve
Een ander onderwerp waar ik weinig over lees is de financiële situatie van de Federal Reserve. In september 2008, net voor het uitbarsten van de financiële crisis, had de Fed $925 miljard aan bezittingen op haar balans staan. Om de schade van de crisis in te dammen begon de centrale bank met Quantitative Easing. Dit is een chique woord voor het 'bijdrukken' van geld en dit ter beschikking te stellen aan de grote banken. Ze kochten met dit geld bijvoorbeeld de subprime leningen, terwijl de Amerikaanse overheid bedrijven als AIG en Fannie Mae moest redden. Begin 2015 was het balanstotaal van de Federal Reserve opgelopen tot $4,5 biljoen. De Federal Reserve had op dat moment een positie in Amerikaanse staatsobligaties groter dan dat van China, Japan en Saudi-Arabië samen! Het eigen vermogen van de centrale bank bedraagt momenteel $40 miljard, dit is dus 0,9% van het balanstotaal. Dit betekent dus dat wanneer de bezittingen van de centrale bank 0,9% minder waard worden, ze in theorie insolvabel is.

Balans Federal Reserve naar $4,5 biljoen door opkopen schuldpapier
Nu weet u vast dat obligaties minder waard worden als de rente stijgt en vice versa. Nu is de Federal Reserve verantwoordelijk voor de hoogte van de belangrijkste rente, de zogenaamde Federal Funds rate. Ze hebben aangegeven deze rente in de toekomst op te gaan trekken, wat betekent dat ze daarmee haar eigen financiële positie uitholt. Een erg vreemde situatie dus. Ik moet u eerlijk bekennen dat ik niet weet wat er dan gaat gebeuren. We komen dan in een situatie die volgens mij geen precedent kent. Wellicht weet een lezer het wel? Sander Noordhof Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

18 april 2017
Column: Objectieve media belangrijker dan ooit

Terwijl ik deze column schrijf, zie ik op mijn andere scherm een scherp opgelopen goudkoers. Dit heeft natuurlijk te maken met de raketaanval door de VS in Syrië en de politieke spanningen die dit wereldwijd veroorzaakt. Sinds er een aantal dagen geleden in de Westerse media werd bericht dat Assad zeer waarschijnlijk verantwoordelijk is voor deze vreselijke aanval met chemische wapens, blijf ik maar nadenken over ‘waarom’ en word ik natuurlijk gegrepen door de afschuwelijke beelden van de slachtoffers en de gevolgen voor hun families.

Waarom zou Assad – die niet dom is – terwijl de hele wereld meekijkt, chemische wapens gebruiken? De VS hebben vorige week juist aangegeven dat het verdrijven van Assad geen prioriteit meer heeft. Het regeringsleger heeft de overwinning in Aleppo bijna binnen en herovert elke dag meer grond op terroristische groeperingen.

Kort na de bombardementen werd Assad door vrijwel alle Westerse media eensgezind als hoofdschuldige aangewezen en afgelopen nacht was daar de vergelding. Zo’n vergelding is enigszins te begrijpen, maar er dient natuurlijk geen enkele twijfel te zijn over de schuldige van de aanval. Er moeten waterdichte bewijzen geleverd worden en deze heb ik tot op heden in ieder geval nog niet gezien.

Vanuit Rusland komt het bericht dat de door de VS uitgevoerde aanval al eerder voorbereid moet zijn, ruim voor de aanval met chemische wapens. Maar wat moet je nu geloven? In 2013 is er ook een chemische aanval uitgevoerd op de bevolking van Syrië. Ook toen werd Assad als schuldige aangewezen door het Westen. De VN heeft daarna echter na grondig onderzoek bekendgemaakt dat het toch de rebellen waren die de chemische wapens gebruikten.

Nu wordt er zelfs door kranten gebracht dat Assad, net als in 2013, wéér chemische wapens heeft gebruikt! Zoals ik al vele malen eerder heb geschreven; het is van het allergrootste belang dat de media wereldwijd objectief verslag doen van gebeurtenissen en de situatie van alle relevante kanten bekijken én daarover berichten. Ik heb het idee dat dit momenteel niet gebeurt en dat zou in de nabije toekomst wel eens desastreuze gevolgen kunnen hebben.

Icesave

Nu naar een geheel ander onderwerp. Een lezer (dank!) stuurde me vorige week een erg interessant stuk. Ik heb hieronder een voor een zijn tekst overgenomen.

“Er wordt altijd gerefereerd dat er in Europa een bankgarantie stelsel is van € 100.000, maar dat is een leugen. Het Europees gerechtshof heeft in de Icesave zaak een duidelijke uitspraak gedaan dat “in geval er een situatie ontstaat dat een land zijn financiële verplichtingen ten aanzien van het garantiestelsel niet na kan komen het garantie stelsel niet nageleefd hoeft te worden”.

In januari 2013 heeft het Hof van Justitie van de Europese Vrijhandelsassociatie (EFTA) IJsland gelijk gegeven dat het weigerde Nederlandse en Britse rekeninghouders van Icesave te compenseren.^[43] Tegen de uitspraak is geen beroep mogelijk. Volgens het Hof waren de gevolgen van de kredietcrisis voor IJsland dermate zwaar, dat het land van compensatie af kon zien.”

Dit is een zéér belangrijk precedent. In 2008 werd het depositogarantiestelsel aangepast. In alle landen van de Eurozone werd voortaan een bedrag tot €100.000 per persoon per bank ‘gegarandeerd’ in plaats van de lagere bedragen (die per land ook nog eens verschillend waren, in Nederland lag die grens op €38.000). Een destijds zeer slimme actie van de autoriteiten, want hierdoor werd het vertrouwen hersteld en werd een halt geroepen aan het massaal verschuiven van spaartegoeden tussen banken en landen en het openen van rekeningen bij verschillende banken.

Het was eigenlijk altijd al bekend – ook voor bovenstaande uitspraak – dat dit depositogarantiestelsel nooit zou kunnen uitbetalen bij het omvallen van één van de grotere banken in Nederland (ING, ABN AMRO en de Rabobank). Het garantiefonds bezit niet genoeg reserves en zou deze moeten aanvullen met nieuwe financiële middelen die naar rato door de Nederlandse banken zelf opgehoest moeten worden.

Komt één van de drie grote banken in de problemen, dan hebben ook die andere twee banken dus direct een probleem. In de praktijk komt het erop neer dat bijvoorbeeld de ING een derde van het totaal van het garantiefonds zou moeten ophoesten bij een faillissement van de ING zelf. Totaal onmogelijk dus. Ook zijn de Nederlandse banken totaal met elkaar verweven, wat betekent dat een faillissement van de één ervoor zorgt dat de rest ook automatisch omvalt. Toch heeft vrijwel iedereen in Nederland het idee dat z’n spaargeld tot €100.000 wel veilig is, wat er ook gebeurt. Ik hoop dat ik u ervan overtuigd heb dat dit geenszins het geval is. Bezit geeft zorgen, zorg er goed voor!

Sander Noordhof

Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

10 april 2017