Auteur: Redactie

  • Race tussen NATO en Rusland in Libië

    Er tekent zich een race af tussen de NATO en Rusland in Libië. Rusland zet in op onderhandelingen om iets van de verloren positie in de regio terug te winnen. Mocht het lukken om een wapenstilstand tussen de rebellen en Gaddafi voor elkaar te krijgen, dan is er sprake van een succes voor Rusland. Als de NATO er in slaagt de troepen van Gaddafi zodanig te verzwakken dat de rebellen de overhand krijgen, dan is er sprake van een succes voor de coalitie. De kans hierop is overigens niet groot. De troepen van Gaddafi zijn nog steeds te sterk voor de rebellen. Een gelijk spel is het resultaat wanneer Rusland er in slaagt om een wapenstilstand te bereiken. In dat geval moet Gaddafi wel opgeven. Het land wordt dan opgedeeld in een westelijk en een oostelijk deel, waarbij het westelijk deel het moet stellen zonder Gaddafi. In de komende weken zal blijken wat de uitslag wordt. In ieder geval ligt de olieproductie in Libië stil tot er een definitieve “oplossing” komt voor het conflict.

  • Tegenstelling VS en Rusland over Syrië verscherpt

    De situatie in Syrië lijkt op dit moment rustiger te zijn geworden. De troepen van Assad hebben afgelopen week de situatie onder controle gekregen, maar er blijven nog enige verzetshaarden actief. Het gaat hierbij vooral om de stad Homs, waar nog gevochten wordt in twee voorsteden. Hier gaat de confrontatie tussen de troepen van Assad en gewapende opstandelingen nog door. De opstandelingen daar maken gebruik van zware automatische wapens en anti-tankraketten. De meeste opstandelingen zijn echter naar Libanon gevlucht en verzamelen zich in de Tripoli. Van hieruit worden nog wapens naar Homs gesmokkeld, maar voorlopig is het leger van Assad aan de winnende hand.
    Het is duidelijk dat de aanwezigheid van opstandelingen in Libanon en de wapensmokkel richting Syrië de spanning in de regio sterk verhoogd. Hierbij wordt het eveneens pijnlijk duidelijk dat Libanon niet in staat is om de wapensmokkel naar Syrië tegen te gaan. Gestaag verliezen de Libanese autoriteiten de controle over de gang van zaken in eigen land. Dit is een situatie die niet te lang kan voortduren, omdat de gevolgen in Libanong anders te groot zijn. De gespannen situatie wordt versterkt door het feit dat er nog steeds geen regering is gevormd door Hezbollah. 
  • Rusland waarschuwt tegen militaire hulp aan Syrische oppositie

    Rusland heeft een ongewoon scherpe waarschuwing gegeven aan degenen die de Syrische oppositie militaire hulp willen geven. De boodschap is duidelijk gericht aan het adres van de VS en Israël en heeft evenzeer betrekking op de leveranties via de wapensmokkel vanuit Libanon. Rusland is niet van plan haar positie in Syrië op te geven. Een herhaling van de situatie zoals die zich nu voordoet in Libië wordt niet geaccepteerd. Rusland is bezig steeds nadrukkelijker grenzen te stellen in het Midden-Oosten. Ook EU heeft ook een scherpe waarschuwing gekregen vanwege het voorgelegde ontwerp voor een VN-resolutie. De overeenkomsten met het optreden van de VS en de EU rond de controversiele kwestie in Libië zijn groot. Maar er is wel één groot verschil in het geval van Syrië: dit optreden wordt door Rusland niet geduld en er zijn dus tegenacties te verwachten. Een herschikking van de geopolitieke kaarten in de regio is in het voordeel van de VS, maar zij kunnen op vastberaden tegenstand van Rusland rekenen.

  • Tegenstelling VS en Rusland over Iran verscherpt

    In de controverse rond Iran is Rusland nu duidelijk teruggekeerd naar het oude onbuigzame standpunt van een paar jaar geleden. De geopolitieke belangen in Iran zijn te groot om concessies aan het Westen te doen. Rusland heeft opnieuw aangegeven dat het tegen verdere sancties tegen Iran is. 

    Daaaast is wederom benadrukt dat Iran het recht heeft op het ontwikkelen van een eigen nucleaire industrie. Maar de Russische minister van buitenlandse zaken Lawrow verklaarde dat er tot nu toe geen enkele aanwijzing is dat Iran bezig is met het ontwikkelen van een eigen kewapen. Hiermee staat Rusland zich lijnrecht tegenover de VS en Israël, die er vanuit gaan dat Iran kewapens ontwikkelt.
    De sancties tegen het nucleaire programma van Iran dienen volgens Rusland als excuus om uiteindelijk een machtswisseling in Iran te bewerkstelligen en op die manier de geopolitieke positie van Rusland en China in de regio aan te tasten. Als Iran onder invloed van de VS komt te staan, dan ligt de weg naar het energierijke Centraal-Azië open. Hier komen de geostrategische belangen van zowel Rusland en China in het geding en beide grootmachten zullen hier tegen optreden. In de controverse rond Iran zal dit duidelijk naar voren komen.
    De komende weken zullen de tegengestelde belangen van de VS en Rusland met betrekking tot Iran, Syrië en Libië tot verdere confrontaties leiden. Ook China zal zich in deze confrontaties mengen en waarschijnlijk meer het accent op Pakistan en Iran leggen. Het is onzeker of de drie grootmachten bereid zijn hun opstelling te wijzigen. Aangezien het hier om fundamentele geopolitieke doelen en belangen gaat is de kans dat er consessies gedaan zullen worden gering. 
  • Derivaten des doods

    Door Willem Middelkoop
    Alsof het financiële systeem nog niet verwrongen genoeg is, is een aantal financials op zoek naar nieuwe manieren om met derivaten veel geld te verdienen. Wall Street zoekt naar mogelijkheden om pensioenfondsen zogenaamde “longevity swaps” te verkopen. Deze voorgenomen financiële “innovaties” hebben inmiddels al de bijnaam “death derivatives” of “derivaten des doods” gekregen.  
    Het idee is dat pensioenfondsen een deel van de behaalde rendementen op hun beleggingen verkopen, in ruil voor het afdekken van de risico's dat pensioengerechtigden langer leven.
    Wall Street verpakt die verzekeringspremies in securitisaties die vervolgens via een door Wall Street gecreëerde secundaire markt kunnen worden verhandeld. Op deze wijze kan Wall Street de risico's naar de kapitaalmarkt brengen en hier aan verdienen.
    Een gevaarlijk spel
    De politiek en toezichthouders moeten zich terdege bewust zijn van de est van de problemen met derivaten. Maar zij geven weinig reden tot vertrouwen. De lessen van 2008 waren razendsnel vergeten. Er is namelijk helemaal niets veranderd.
    De verplichting tot een verzekerd belang ontbreekt, nog steeds ontbreken reserves en er is totaal geen inzicht wie welke risico's afdekt omdat banken liever zichzelf reguleren. Alles dat in 2008 fout ging, kan opnieuw gebeuren.
    Geen interesse?
    U zult misschien denken dat pensioenfondsen geen interesse zullen hebben, maar bedenkt u zich dat Griekenland zich jarenlang boekhoudkundig als minder failliet presenteerde dan zij feitelijk was.
    Met dank aan Goldman Sachs en derivaten. En er zullen ongetwijfeld pensioenfondsen zijn die de verleiding van risicovolle derivatenconstructies niet kunnen weerstaan, al was het maar om de dekkingsgraad op te poetsen. Bovendien valt niet uit te sluiten dat een fondsbeheerder zich laat omkopen. Er zijn wel gekkere dingen gebeurd.
    Verzekerd belang
    Als mensen langer leven, dan moeten zij meer premie gaan betalen. En omgekeerd, als zij – door welke oorzaak dan ook – per saldo korter leven, dan moet het financieel gewin bij diegene liggen met het verzekerde belang: de pensioengerechtigden. Dan kunnen de premies omlaag, of de pensioenuitkeringen omhoog.
    Goeie Mie ging short..
    Eén van de eerst gedocumenteerde Nederlandse seriemoordenaars was Maria Swanenburg uit Leiden. Zij kreeg de bijnaam Goeie Mie. In de negentiende eeuw vergiftigde zij buurtgenoten en familieleden die zij verzorgde. Met arsenicum vermoordde zij vermoedelijk tientallen personen, maar werd uiteindelijk voor slechts drie moorden veroordeeld.
    Het motief van Goeie Mie? Zij sloot verzekeringen af over haar slachtoffers en verschafte zichzelf hiermee een financieel belang bij moord. Goeie Mie ging hiermee wel heel letterlijk short. Precies zoals Wall Street dat deed met de zelf samengestelde hypotheeksecurisaties.
    Keep it simple, stupid
    Wanneer het verzekerde belang van een mensenleven verheven wordt tot een beleggingsinstrument, dan zet men de deur open voor minder fraaie menselijke gedragingen. Epidemieën en oorlogen gebeuren. Maar met een gezonde dosis cynisme moet je je achter de oren krabben of het creëren van een financieel gewin daarbij nu zo'n goed idee is.
    Dat financiële markten casino's zijn geworden, waarbij de winst naar financials gaat en de verliezen naar de belastingbetaler, is al erg genoeg. Laten we daar alsjeblieft niet het equivalent van Russisch Roulette aan toevoegen.
  • Q&A met Jim Rogers

    Tim Schelle, masterstudent aan de faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), was op studiereis in Azië met studievereniging SerVicE. Hij maakte een afspraak met Jim Rogers, die in Singapore woont, om hem in te interviewen. Rogers kreeg een aantal heldere vragen voorgelegd over het verloop van de crisis, goud en de toekomst van geld.  

    http://www.goud.com/index.php?option=com_content&view=article&id=375:q-a-met-jim-rogers-door-tim-schelle&catid=1:nieuws&Itemid=50

  • Pakistan: verdere destabilisatie, VS en China tegenover elkaar

    Naast de aanhoudende onrust en destabilisatie in Noord-Afrika en het Midden-Oosten is afgelopen week de spanning in Pakistan verder opgelopen. De regelmatige aanvallen met onbemande vliegtuigen door de VS op Pakistaans grondgebied hebben de roep in Pakistan om de betrekkingen met de VS te herzien doen toenemen. De eenzijdige actie van de VS op Pakistaans grondgebied waar onlangs Bin Laden werd uitgeschakeld moet worden gezien in de context van een reeks incidenten. De situatie in het Noorden van Pakistan is de afgelopen maanden nog verder uit de hand gelopen en de Pakistaanse autoriteiten hebben slechts in naam controle over dit gebied. Groepen van de Taliban en de VS bestrijden elkaar steeds vaker op Pakistaans grondgebied, met af en toe inmenging door Pakistaanse troepen.

    Deze situatie kunnen de Pakistaanse autoriteiten natuurlijk niet laten voortduren als zij het voortbestaan van de staat willen garanderen. De situatie in het buurland Afghanistan is van grote invloed op de toestand in Pakistan. De twee grootmachten China en de VS, en natuurlijk ook Rusland, hebben in deze regio tegengestelde geostrategische belangen. Deze tegenstellingen komen nu steeds vaker aan het licht. China heeft Pakistan meer steun toegezegd om de invloed van de VS in de regio in te dammen. De bescherming van de transportlijnen voor olie en gas zijn een belangrijk doel voor China. Zowel Rusland als China willen de VS uit Centraal-Azië weg houden en zo de energiereserves van dit gebied beschermen.
    Voor China is het daarbij van belang marinesteunpunten dichtbij het Midden-Oosten te hebben. De haven Gawdar is een strategisch steunpunt dat de positie van China in de regio kan verbeteren. De haven ligt daaaast dicht bij Iran, dat ook door China gesteund wordt met olie en gas als belangrijkste motivatie. Op de kaart is duidelijk te zien dat de zeeroutes naar China kwetsbaar zijn. De marine van de VS is in deze regio dominant aanwezig en ook India breidt gestaag haar marine uit en daarmee ook haar invloed in de regio. China zet in op veilige landroutes en krijgt daarbij steun van Rusland. India is een concurrent van China in de regio en dat heeft tegelijkertijd ook invloed op de situatie in Pakistan. India is zowel met Pakistan als China in oorlog geweest. Diverse geopolitieke belangen staan in deze regio tegenover elkaar. Er zijn drie grootmachten (de VS, Rusland en China) en één regionale grootmacht (India) in de regio actief en dat maakt de situatie explosief.
  • Plotseling bezoek Clinton aan Pakistan

    Tekenend voor de est van de situatie is het onaangekondigde bezoek van de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Clinton. De verhoudingen met Pakistan staan op scherp en het is duidelijk dat Pakistan van de Amerikaanse invloed op het land af wil. Een belangrijke factor is dat Pakistan daarbij ondubbelzinnig gesteund wordt door China en Rusland. Het verlies van de invloed van Rusland en China in Noord-Afrika en het Midden-Oosten zorgt ervoor dat zij zich nu schrap zetten in Pakistan. Er wordt een streep getrokken waar de VS niet overheen moet gaan, maar tot nu toe zet de VS haar beleid in deze regio echter gewoon door. Een complicerende factor vormen de Pakistaanse atoomwapens die de komende weken wel eens een brisant thema kunnen gaan vormen in de betrekkingen tussen de VS en Pakistan. Pakistan heeft al aangekondigd geen inmenging van de VS op dit punt te zullen dulden en zal alle middelen inzetten om de zeggenschap over deze wapens te behouden.

    Het aantal aanslagen en incidenten in Pakistan neemt ondertussen toe. Het meest opmerkelijk was de aanslag op de Mehran luchtmachtbasis bij Karachi afgelopen week. Hierbij is door een kleine groep aanvallers de gehele marine inlichtingencapaciteit van Pakistan in één klap uitgeschakeld. Het ging om een goed gecoördineerde aanval van circa vijftien aanvallers, die over uitstekende inlichtingen beschikten over de lay-out van de basis en precies wisten welke doelen zij moesten veietigen. Het lijkt er op dat hier geen “gewone” rebellen aan het werk waren. Het resultaat is dat de Pakistaanse inlichtingenoperaties boven de Arabische Zee nu sterk beperkt zijn. Dit is in het voordeel van India. Op de basis waren overigens ook Chinese militairen aanwezig..