Categorie: Goud en Zilvermarkt

In het rapport van Chinese ministerie van Industrie en Informatietechnologie zou ook de nadruk gelegd worden op het opschroeven van de Chinese goudproductie, door veel te investeren in exploratie en door de goudmijnindustrie meer te consolideren. Ook het oveemen van goudmijnen in het buitenland is een onderdeel van deze strategie, zo schrijft The China Perspective op basis van het rapport.

Naar schatting zal er in de periode van 2010 tot en met 2015 tussen de 4.000 en 5.000 ton goud worden opgegraven en zal China haar geïdentificeerde ondergrondse goudreserve zien toenemen tot 8.000 á 9.000 ton. Dat is 20% meer dan de bekende goudreserves onder de grond in 2010, zo blijkt uit het rapport. De goudproductie van China zal naar verluidt groeien met 3 tot 5 procent per jaar tot een niveau van 420 á450 ton eind 2015. De cumulatieve mijnproductie tussen 2011 en 2015 zal ongeveer 1.900 tot 2.100 ton goud bedragen, een 30% stijging ten opzichte van de cumulatieve mijnproductie van de vijf jaar daarvoor.

In 2011 produceerde China 361 ton goud, waarmee het land voor het vijfde jaar op rij de grootste producent is van het gele metaal. Dit jaar zal de goudproductie van China opnieuw toenemen, want in de eerste drie kwartalen van 2012 werd een productie van in totaal 288 ton gerealiseerd. Ten opzichte van diezelfde periode vorig jaar is dat een toename van 11,3%. Als we het cijfer voor 2012 extrapoleren met een vierde kwartaal komt China dit jaar uit op een totale mijnproductie van 384 ton.

China versus India

China was in het derde kwartaal weer de grootste afnemer van goud, nadat het land in het tweede kwartaal was gepasseerd door India. Deze twee landen vertegenwoordigden in het tweede kwartaal van dit jaar samen al 45% van de totale wereldwijde goudmarkt. De kans dat China die koppositie uit handen gaat geven lijkt klein, gezien het grote verschil in goudproductie tussen de twee landen. India staat niet eens in de top tien van landen met de grootste goudproductie en had in 2009 slechts een goudproductie van 2,8 ton (tegenover 320 ton voor China in 2009).

Een kaartje van de World Gold Council laat de dominantie van India en China in goudmarkt zien (Bron: WGC)

Het depot van MTB staat in New York en zou dus inderdaad getroffen kunnen zijn door de storm die over de stad trok en daarbij veel waterschade veroorzaakte. Maar dat was alweer drie weken geleden, waardoor er voldoende tijd was om eventuele schade te herstellen en obstakels uit de weg te nemen. MTB is met afstand het kleinste depot waarmee de CME zakendoet, de volumes vallen namelijk in het niet bij  de depots van JPMorgan, HSBC, Brink's en ScotiaMocatta die ook zijn aangesloten bij de CME Group. Afgelopen vrijdag lagen er 29.276 troy ounces goud opgeslagen in de kluis van MTB, vooamelijk in de vorm van munten.

MTB kon niet aan haar leveringsverplichting voldoen, maar dat werd door de CME Group afgedaan als overmacht. Contractueel is de CME niet verantwoordelijk voor eventuele schade als het zich kan beroepen op overmacht. Zo lang MTB vanuit haar eigen depot geen goud, platina en palladium kan uitleveren zal het levering van edelmetaal verzorgen via een depot van Brink's, zo verklaarde de CME Group. Het is nog onduidelijk wanneer de situatie van overmacht beëindigd zal worden en de levering vanuit het magazijn van MTB hervat wordt.

Bron: Mineweb

Het kantoor van Manfra, Tordella and Brooks staat in Manhattan

De zilverprijs ging tussen de opening van de handel in Sydney en het sluiten van de handel aan de NY Globex recht naar beneden van $34,10 naar $31,80 per troy ounce, om vervolgens weer even snel terug te keren naar een prijs van boven de $34. Het is voor speculanten die vertrouwen op een stoploss niveau te hopen dat ze niet het slachtoffer zijn geworden van deze spectaculaire koersbeweging. Een daling van 6,7% is al genoeg om de Turbo's long met een hefboom hoger dan 10x te liquideren.

De daling van de prijs beperkt zich niet alleen tot zilver. De goudprijs ging op datzelfde moment van $1.750 naar $1.715 per troy ounce op Kitco, om vervolgens weer even hard te stijgen. Lezers op het forum van Silver Doctors melden dat de koersdaling niet zichtbaar was op de grafieken van Netdania en Goldseek, maar wel werd overgenomen door Goldmoney. De lezer met nickname AG47 zei dat hij tegen de lagere prijs goud en zilver kon kopen op de Goldmoney website. Op Goldprice zagen we wel een aanzienlijk koersdaling op datzelfde moment, maar lang niet zo groot als die op Kitco. Volgens Goldprice zakte de goudprijs weg tot $1.744 en zilver tot $33,44 per troy ounce. De koersgrafiek van Goudstandaard, die ook werkt met een realtime datavoorziening, gaf geen 'flashcrash' aan.

Silver Doctors voegt eraan toe dat het laagste prijsniveau van de dag op Kitco nog steeds bleef staan op het dieptepunt van de 'flashcrash', dus $31,80 voor zilver en $1.716 voor een troy ounce goud. Op de grafieken van Kitco was de plotselinge koersdaling later niet meer zichtbaar. Wat is hier aan de hand?

Bron: Silver Doctors

Tip: Lees ook ons bericht van vorige week over de driedaagse 'flashcrash' in goud

Zilver zakt weg tot $31,80 per troy ounce volgens Kitco

Goudprijs gaat van $1.750 naar $1.716 per troy ounce

Even later is de koersdaling van zilver niet meer te zien op de grafiek…

…maar staat het lage niveau nog wel op het prijsoverzicht van Kitco

Aansluitend op dit onderwerp presenteer ik graag de volgende video van blogger silverfuturist over de prijs van goud en zilver..

 

Door middel van het olie-embargo zet de VS (gesteund door Europa) Iran onder druk om te stoppen met haar atoomprogramma. Hierdoor dreigt Iran in een isolement te raken, want de economie draait voor een aanzienlijk gedeelte op de export van ruwe olie en aardgas. Door het handelsembargo komen er minder dollars het land binnen en zijn er minder inkomsten. De koers van de Iraanse rial is dit jaar door inflatie  sterk verzwakt ten opzichte van de dollar.

Logischerwijs zoekt Iran naar alteatieve routes om het olie-embargo te omzeilen. Daarin wordt het gesteund door Turkije, dat nog steeds aardgas afneemt van het Perzische land. De vice-premier van Turkije onthulde vorige week dat er een directe relatie bestaat tussen de export van goud richting Iran en de import van aardgas. De Wall Street Joual schrijft dat Turkije voor 18% van haar aardgasbehoefte en voor 51% van de olieconsumptie afhankelijk is van import uit Iran. Nu de olie niet meer in dollars afgerekend kan worden hebben Iran en Turkije een overeenkomst gesloten om de betaling in Turkse lira te verrichten. Met die lira kan Iran verder weinig doen, anders dan het weer in te leveren bij Turkije in ruil voor goudstaven. De Turkse vice-premier Ali Babacan merkt op dat het aardgas uit Iran in feite dus wordt afgerekend met goud.

De Turkse staatsbank Turkiye Halk Bankasi verzorgt de financiële transacties, aangezien deze bank niet meedoet aan de boycot van de Iraanse centrale bank. Met ingang van maart dit jaar werd de Iraanse centrale bank afgesloten van het SWIFT betalingssysteem.

Turks goud gaat in grote hoeveelheden naar Iran in ruil voor aardgas

$6,4 miljard aan goud

In de eerste negen maanden van dit jaar exporteerde Turkije voor een bedrag van omgerekend $6,4 miljard aan goud naar Iran. Een explosieve groei ten opzichte van de $54 miljoen (omgerekend) aan goud in 2011. Iran zou ongeveer 60% van de totale goudexport van Turkije van dit jaar voor haar rekening nemen. De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) zou dit jaar 30% van de totale goudexport van Turkije hebben afgenomen. Door goud te exporteren weet Turkije haar tekort op de betalingsbalans te verkleinen van 10 naar 7 procent, een stap die belangrijk is voor Turkije als het haar huidige kredietstatus wil handhaven.

De handelsrelatie tussen Turkije en Iran is dit jaar nog sterker dan vorig jaar. Werd er in 2011 voor in totaal $6 miljard verhandeld (een stijging van 50% ten opzichte van het jaar daarvoor), in de eerste negen maanden van dit jaar verhandelden de twee landen al voor $18,8 miljard met elkaar.

De goudexport vanuit Turkije richting Iran nam sterk toe nadat het land in maart werd afgesloten van het SWIFT systeem. Maar in augustus en september droogde de export van goud opeens op. Het goud ging sindsdien in een soortgelijke hoeveelheid naar de VAE, waardoor de indruk wordt gewekt dat Iran en Turkije nu via de VAE transacties doorvoeren.

Ook de goudhandelaren in de Grand Bazaar van Istanbul, die gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor een groot gedeelte van de omzet in de Turkse goudmarkt, speculeren al maanden dat de Iraanse overheid achter de goudaankopen zit. Iraanse toeristen en klanten kopen namelijk niet veel meer goud dan voor het olie-embargo. “Het statement van de vice-premier is een bevestiging van wat eerder al waarschijnlijk leek”, aldus Robert O'Daly, Turkije deskundige van de Economist Intelligence Unit in Londen. “Zo lang Turkije aardgas blijft kopen van Iran zal de export van goud substantieel blijven”, voegt O'Daly eraan toe.

Onderstaande grafiek laat zien hoe de export van goud eerst naar Iran ging en later naar de VAE (om waarschijnlijk doorgestuurd te worden naar Iran).

Goudexport Turkije neemt toe na afsluiting Iran van betalingsverkeer (Bron: Wall Street Joual)

Zo steeg de goudprijs in een week tijd van $1.714 naar $1.751 per troy ounce (+2,16%) en ging de prijs van zilver van $32,29 naar $33,90 per troy ounce (+5%). De EUR/USD wisselkoers steeg de afgelopen week van ongeveer $1,27 naar bijna $1,30, een stijging waarvoor de verklaring moeilijk aan te wijzen is. Vanuit europa kwam er niet veel hoopgevend nieuws. Zo kreeg Frankrijk een afwaardering door kredietbeoordelaar Moody's te verwerken, werd er vanuit Europa een nieuwe noodlening van €35 miljard overeengekomen om de Spaanse bankensector te ondersteunen en leverde het Europese topoverleg over Griekenland nog weinig concrete resultaten op. Een mogelijke afschrijving op Griekse staatsobligaties in 2015 zou nog tot de mogelijkheden behoren. Vooral het IMF dringt hierop aan, maar volgens het Duitse Der Spiegel ziet ook de ECB in dat een afschrijving op Grieks schuldpapier onvermijdelijk is. Hoe die verliezen verdeeld moeten worden onder alle obligatiehouders is niet duidelijk. Ondanks het slechte nieuws uit Europa en een minimale stijging van de goudprijs wist de euro toch aan te sterken ten opzichte van de dollar.

Nieuws

Deze week waren er een aantal berichten die de goudmarkt richting konden geven. Zo bleek uit nieuwe data van het IMF dat Brazilië in oktober opnieuw goud heeft gekocht, maakte de Oostenrijkse centrale bank bekend dat haar goudreserve voor ruim 80% in het buitenland ligt en werd bekend dat miljardair George Soros zijn blootstelling aan de goudprijs heeft vergroot door aandelen GLD te kopen. Het GFMS presenteerde deze week een rapport over de industriële vraag binnen de zilvermarkt.

Goudprijs in euro's bleef door een rally op vrijdag ongeveer gelijk ten opzichte van vorige week (Bron: Goudstandaard)

De zilverprijs ging de hele week al omhoog, maar steeg vooral vrijdag hard (Bron: Goudstandaard)

Olie

De olieprijs ging de afgelopen week ook iets omhoog, maar dat is grotendeels te verklaren door de zwakkere dollar. Een vat WTI olie kost op het moment van schrijven $88,26, terwijl Brent olie uit de Noordzee voor $111,32 per vat verhandeld wordt. Een week eerder waren deze prijzen nog respectievelijk $86,99 en $109,01 per vat.

Aandelen

De beurzen waren deze week ook positief gestemd. De AEX staat met een koers van 332 punten weer ongeveer op het niveau van twee weken eerder. Een week geleden stond er een AEX stand van om en nabij de 320 punten op de borden. De Amerikaanse S&P 500 index ging van ongeveer 1360 naar 1409 punten, een winst van 3,6% in een week tijd.

Op dit tijdstip wordt er doorgaans heel weinig gehandeld in goud en zilver, maar de afgelopen dagen registreerde Goldprice.org een opmerkelijke flashcrash. Opmerkelijk, omdat we de daling niet zien op de prijsgrafiek van Kitco. Waarom de twee sites andere koersinformatie laten zien is niet duidelijk, mogelijk was er op de site van Goldprice.org een storing. Hieronder ziet u achtereenvolgens de screenshots van de koersgrafiek op Goldprice.org van dinsdag (20 nov), woensdag (21 nov) en donderdag (22 nov) en de driedaagse grafiek van Kitco (21-22-23 nov).

Dinsdag 20 november: van $1729 naar $1699 en weer omhoog

Woensdag 21 november: van $1728 naar $1710 en weer omhoog

Donderdag 22 november: van $1729 naar $1710 en weer omhoog

Kitco geeft geen flashcrash aan. Is het een fout in het systeem van Goldprice of een 'fat finger'?

Het IMF maakte op woensdag al bekend dat Brazilië in oktober 17,2 ton goud heeft toegevoegd aan haar reserves. Met deze aankoop stijgt Brazilië van de 50e naar de 44e plek op de wereldranglijst van landen met de grootste goudvoorraad. De goudvoorraad van 52,5 ton is procentueel nog steeds erg klein ten opzichte van de totale reserves, niet meer dan 1% wordt aangehouden in het gele edelmetaal. Brazilië heeft sinds 2008 geprobeerd haar munt te verzwakken ten opzichte van de Amerikaanse dollar, door buitenlandse reserves in grote hoeveelheden om te wisselen voor dollars. Sinds 2008 heeft Brazilië in totaal $132 miljard gekocht, waardoor 80% van de totale reserves wordt aangehouden in bezittingen die in de Amerikaanse valuta worden uitgedrukt.

Met de valutaoorlog die momenteel gaande is wil Brazilië haar blootstelling aan de Amerikaanse dollar verkleinen. Volgens Silvio Campos Neto, econoom bij Tendências consultancy, hebben de Braziliaanse autoriteiten steeds meer reden om hun reserves te diversificeren richting goud. “De dollar is problematisch door de monetaire verruiming van de centrale bank en door de fiscale onzekerheden in de VS. Deze omstandigheden oefenen meer druk uit op de dollar, waardoor het niet minder dan logisch is dat een land gaat zoeken naar andere reserves”, aldus de econoom.

Brazilië is de laatste toevoeging aan een reeks van landen die veiligheid zoeken in fysiek goud. Opkomende economieen hebben de afgelopen twee tot drie jaar actief goud gekocht, waarvan China, India en Rusland de grootste aankopen voor hun rekening hebben genomen. Centrale banken wereldwijd zullen dit jaar naar schatting netto kopers zijn van 500 ton aan goud, tegenover een jaarlijkse mijnproductie van slechts 2.500 ton. In de afgelopen vier decennia kochten centrale banken neit zoveel goud als nu, zo weet de Financial Times te melden.

Zuid-Amerikaanse landen kopen goud

Centrale banken in Zuid-Amerika volgen het pad dat eerder al werd ingeslagen door centrale banken van landen in het Midden-Oosten en in Azie. Recentelijk hebben ook landen als Mexico, Columbia, Paraguay en Argentinie goud aan hun reserves toegevoegd. De aankoop van goud door verschillende Zuid-Amerikaanse landen ondersteunt de goudprijs, vooral nu de vraag vanuit China en India iets afgezwakt is. De trend van centrale banken die goud kopen zal waarschijnlijk ook volgend jaar stand houden, al durven we niet te voorspellen hoeveel goud en dan gekocht zal worden.

Volgens Edel Tully, strateeg edelmetalen bij de Zwitserse zakenbank UBS, zei dat de aankoop van 17,2 ton goud door Brazilië een belangrijke rol speelde in het ondersteunen van de goudprijs in de maand oktober. De goudprijs zakte vorige maand tot $1.672, maar staat op het moment van schrijven alweer op $1.750 per troy ounce.

De Braziliaanse centrale bank wilde geen toelichting geven voor de aankoop van goud in de maand oktober. Wel heeft het eerder aangegeven dat het haar bezittingen wil diversificeren en dat het haar blootstelling aan valuta wil verkleinen. Specifieke valuta werden niet genoemd, maar het is te verwachten dat Brazilië zich het meest zorgen maakt om de Amerikaanse dollar. In december 2011 bestonden de totale reserves van de Braziliaanse centrale bank voor 83,5% uit staatsobligaties, voor 15,6% uit andere soorten obligaties en voor 0,8% uit fysiek goud.

Volgens econoom Campos Neto kon Brazilië ook makkelijker goud kopen omdat de eigen valuta relatief zwak stond ten opzichte van de dollar. Daardoor was er meer ruimte om interventies op de valutamarkt uit te stellen en andere activa zoals goud te kopen.

Brazilië kocht in oktober 17,2 ton goud en brengt haar totale goudvoorraad daarmee op 52,5 ton

De centrale bank van Oostenrijk gaf als toelichting dat het goud sneller en makkelijker te verhandelen is in tijden van crisis als het op een centrale handelslocatie (zoals Londen) opgeslagen ligt. Oostenrijk bezit sinds 2007 een constante goudvoorraad van ongeveer 280 ton. In het jaar 1999 was de goudvoorraad nog wat groter, ongeveer 400 ton (zie ook ons artikel over de Goudreserves van Europese landen van 1999 t/m 2011). Tussen 1999 en 2007 heeft het land onder het Central Bank Gold Agreement een gedeelte van de goudvoorraad van de hand gedaan.

Leasing

De Oostenrijkse centrale bank maakte bekend dat het haar goudreserve ook ter beschikking heeft gesteld voor leasing, al is niet duidelijk om hoeveel goud dat gaat. Het uitlenen van goud zou de Oostenrijkse centrale bank in de afgelopen tien jaar in totaal €300 miljoen hebben opgeleverd. Omdat tenminste een gedeelte van de Oostenrijkse goudvoorraad wordt uitgeleend kan de centrale bank daar niet vrij over beschikken. Er liggen meerdere claims op goud en het is de vraag hoe makkelijk de centrale bank deze claims kan 'afkopen' als het de goudstaven in de toekomst terug wil brengen naar eigen land.

De Oostenrijkse sociaaldemocraat Matznetter vroeg de centrale bank om een toelichting van het feit dat ongeveer 80% van de goudvoorraad in Londen opgeslagen ligt. Volgens Wolfgang Duchatczek, gouveeur van de Oostenrijkse centrale bank, is de centrale bank er altijd duidelijk over geweest dat het goud opgeslagen ligt in centrale handelscentra zoals Londen en Zwitserland.

Ruim 80% van Oostenrijkse goudreserve ligt in buitenland (Grafiek van Die Presse)

O'Neil zei tegen een joualist van lokale krant het volgende over zijn voorstel om betaald te worden in goud en zilver: “Er kunnen niet oneindig veel dollars bijgedrukt worden voordat ze compleet waardeloos worden”. Volgens USA Today is de wethouder een aanhanger van Ron Paul, het voormalig Republikeinse congreslid dat al jaren pleit voor een terugkeer naar geld met 'hard geld'. Hard geld is een omschrijving voor alle vormen van geld met intrinsieke waarde, zoals gouden en zilveren munten en certificaten die inwisselbaar zijn voor edelmetaal. Ron Paul denkt dat veel van de huidige economische problemen niet hadden kunnen ontstaan als Amerika onder een goudstandaard zou opereren.

O'Neil verklaarde tegenover een correspondent van de Huffington Post dat hij door zijn kiezers was overgehaald om het voorstel van betaling in goud en zilver te doen. Tijdens de verkiezingscampagne kreeg O'Neil steeds te horen dat men zich zorgen maakte over de staatschuld van $16 biljoen. “Een aantal van mijn kiezers zei dat de staatsschuld nooit zo groot zou kunnen worden met goudgedekt geld”, aldus de wethouder uit Montana. 

O'Neil voelt zich gesteund door artikel 1, sectie 10 van de Amerikaanse grondwet, waarin beschreven is dat geen enkele staat in de VS niets anders mag accepteren dan goud en zilver als betaling voor schulden en belastingen. O'Neil stelt dat hij de grondwet dient te respecteren en daarom betaling moet vragen in gouden en zilveren munten die nog steeds waarde zullen hebben als de Amerikaanse dollar gedumpt wordt.

Wethouder O'Neil zou de eerste zijn binnen zijn staat die vraagt om betaling in gouden of zilveren munten. Normaal gesproken wordt het salaris overgemaakt via een cheque of een bankoverschrijving. Volgens advocaat Jaret Coles, die reageerde op de brief van O'Neil, is er geen enkele grond in de Amerikaanse grondwet of in de staatswet van Montana waarop de staat salarissen zou moeten betalen in gouden en zilveren munten. Hij voegde daaraan toe dat als O'Neil toch een betaling in goud en zilver wil krijgen, hij daarvoor een wetsvoorstel moet indienen.

Utah

In de staat Utah werd eerder een wet aangenomen die burgers in staat stelt te betalen met gouden en zilveren munten. Daarvoor komen alleen de Silver Eagle en de Gold Eagle muntstukken in aanmerking. Men heeft in Utah overigens nog wel het recht om betaling in edelmetaal te weigeren, terwijl dollars niet geweigerd mogen worden. Ook in andere state in de VS is er een minimale aanhang die het gebruik van gouden en zilveren munten in het betalingsverkeer wil legaliseren.

Gouden en zilveren munten onhandig in het betalingsverkeer

Er zijn een aantal serieuze problemen met het gebruik van gouden en zilveren muntstukken in het betalingsverkeer. De oplossing daarvoor hebben we gevonden in geld dat zijn waarde ontleent aan vertrouwen en dat geen intrinsieke waarde meer heeft.

• Ten eerste wisselt de waarde van het edelmetaal dag tot dag, waardoor er discussie kan ontstaan over de waarde van muntstukken op het moment van de feitelijke transactie. Neemt men de spotprijs van goud of zilver, dan benadeelt dat de persoon die de gouden of zilveren munten aanbiedt als betaling. Men moet dus eerst een prijs overeenkomen die voor zowel de koper als de verkoper interessant is. Dit is onhandig, omdat men hiervoor steeds de actuele goudprijs en zilverprijs bij de hand moet hebben.
• Ten tweede kan worden aangedragen dat gouden en zilveren munten te waardevol zijn voor gebruik in het betalingsverkeer. Een muntstuk van één troy ounce zilver is op het moment van schrijven ongeveer $37 waard. Gaat men daadwerkelijk betalen met deze munten, dan zal er vrijwel altijd wisselgeld aan te pas moeten komen om de transactie te voltooien. De zilveren en gouden munten kunnen door de hoge (en fluctuerende) waarde moeilijk als wisselgeld aangeboden worden door winkeliers. Het gebruik van grote zilveren muntstukken maakt het betalingsverkeer simpelweg stroperig en omslachtig, dollars zijn veel eenvoudiger voor dat doel. De kans dat zilveren muntstukken van 1 troy ounce daadwerkelijk gaan circuleren is zodanig klein dat men zich af moet vragen wat de toegevoegde waarde is van zilveren munten naast dollars in het betalingsverkeer. Dollars zijn veel makkelijker in gebruik, hebben een 'vaste' (nominale) waarde waarover niet onderhandeld hoeft te worden en kunnen  bovendien ook digitaal makkelijk gebruikt worden om betalingen mee uit te voeren (inteetbankieren, pinpassen, creditcards). Zilveren munten zijn simpelweg een inferieur alteatief voor de dollarbiljetten, dollarmunten en digitale dollars op de bankrekening als het gaat om het doen van transacties.
• Een derde gegeven dat in het nadeel spreekt van het gebruik van Silver Eagle en Gold Eagle muntstukken is dat de munten een hoge zuiverheid hebben en dus relatief kwetsbaar zijn. Winkeliers zullen – als ze de zilveren munten al accepteren – de voorkeur hebben voor hagelnieuwe muntstukken boven oudere exemplaren waar krassen en vlekjes op zitten. Hoe wordt het verschil tussen een muntstuk in goede of slechte conditie beoordeeld door winkeliers en consumenten? Zal de één voor een lagere prijs verhandeld worden dan een ander? Voor dollarmunten en biljetten zal er niet snel discussie ontstaan over de waarde, omdat deze hun waarde uitsluitend ontlenen aan de nominale dollars die erop gedrukt of geslagen is en niet aan (de kwaliteit van) het materiaal zelf. Een beschadigd briefje wordt in vrijwel alle gevallen geaccepteerd en kan indien gewenst bij een bank ingewisseld worden voor een nieuw exemplaar. Een smerige munt of een vies bankbiljet wordt door de meeste mensen geaccepteerd omdat dit geld haar waarde uitsluitend ontleent aan het feit dat ze in een later stadium weer makkelijk ingewisseld kan worden voor goederen en diensten van echte waarde. Dollars en euro's hebben geen intrinsieke waarde en gaan daarom gemakkelijk van hand tot hand.

Gouden en zilveren Eagle munten uit de VS

Drie functies van geld

Het gebruik van zilveren en gouden muntstukken in het betalingsverkeer kent een aantal kleine en grote nadelen die ongedekt fiatgeld niet heeft. Daarom zal de massa de voorkeur hebben voor de euro's en dollars die ze eenvoudig kunnen omzetten in de goederen en diensten die ze nodig hebben. Met zilveren en gouden muntstukken zal dat veel lastiger zijn. Deze edelmetalen zijn weliswaar zeer liquide (er is waarschijnlijk altijd een koper voor te vinden die een goede prijs geeft), ze zijn niet liquide genoeg voor het kopen van de dagelijkse boodschappen.

Terwijl ongedekt fiatgeld in chartale en girale vorm excelleert in de rekenfunctie en de ruilfunctie van geld is het minder goed in het behouden van haar waarde over de langere termijn. Gouden munten met intrinsieke waarde blijken in de praktijk veel minder handig als rekenmiddel en ruilmiddel, maar verslaan het fiatgeld als het aankomt op het behoud van koopkracht over de langere termijn. Gelukkig staat het iedereen vrij om geheel vrijwillig een gedeelte van zijn of haar fiatgeld om te wisselen in goud tegen de prijs van dat moment.

Vanwege dit gegeven kan fysiek goud het papiergeld niet vervangen als betaalmiddel en rekenmiddel en kan papiergeld het goud niet vervangen als spaarmiddel. Het naast elkaar bestaan van fiatgeld en goud en het gebruik van beide in hun beste rol (respectievelijk betaalmidel/rekenmiddel en spaarmiddel) is een theorie die men Freegold noemt.

Het GFMS zag de vraag naar zilver voor industriële toepassingen in de afgelopen twintig jaar sterk toenemen, zo blijkt uit het laatste rapport (PDF). Was de jaarlijkse vraag van 1992 tot en met 2001 gemiddeld nog maar 313,4 miljoen troy ounce, tussen 2002 en 2011 registreerde het GFMS een jaarlijks gemiddelde van 436,9 ton. In 2008 bereikte de industriële vraag naar zilver een record van 492,7 miljoen troy ounce. In 2009 zorgde de economische crisis voor een terugval in de vraag, maar in 2010 werd opnieuw een record neergezet van 499,6 miljoen troy ounce. Dat jaar stond nog in het teken van economische opleving, met als gevolg meer vraag naar producten waarvoor zilver nodig is.

Vraag naar zilver neemt af

Het jaar 2011 liet een lichte daling van de zilvervraag zien tot 481,9 miljoen troy ounce, een daling die voor het grootste gedeelte te wijten was aan een bijzonder zwak vierde kwartaal. Het GFMS ziet de zwakke industriële vraag naar het grijze edelmetaal in 2012 aanhouden en verwacht dat de totale vraag over het hele jaar zal uitkomen op 454,4 miljoen troy ounce, een daling van 5,7% ten opzichte van 2011. De volgende grafiek laat de ontwikkeling van de industriële vraag naar zilver van de afgelopen vijf jaar zien.

Samenstelling zilvervraag

Van de kleine 1 miljard troy ounce zilver die de laatste jaren op de markt komt gaat ongeveer de helft naar industriële toepassingen. De andere helft is te verdelen naar de categorieën fotografie, zilverwaar, beleggingszilver en juwelen. Het GFMS heeft in haar laatste rapport over de zilvermarkt ook in kaart gebracht hoe de totale vraag is opgebouwd. Als we de data van 2000 en 2011 naast elkaar leggen zien we dat de vraag naar zilver voor het maken van juwelen en voor de fotografie behoorlijk is teruggelopen. Tegelijkertijd groeide de vraag naar het grijze edelmetaal voor industriële toepassingen en voor het slaan van munten en medailles (overwegend beleggingszilver). Onderstaande grafiek geeft de procentuele verschuiving weer. Hierop is niet te zien dat de totale vraag in miljoenen troy ounces door de jaren heen is toegenomen. Voor 2014 verwacht het GFMS een voortzetting van de huidige trend, met een uitzondering voor het beleggingszilver. Het GFMS houdt er rekening mee dat de procentuele vraag naar zilveren munten en medailles in 2014 kleiner zal zijn dan in 2011.

Gebruik zilver naar categorie in 2000, 2011 en 2014 (Bron: GFMS Outlook november 2012)

Toekomst

Door de zwakke vraag in Westerse landen is het GFMS voorzichtig met haar toekomstverwachting. In het rapport lezen we dat het GFMS verwacht dat de industriële vraag naar zilver in 2013 en 2014 weer zal aantrekken. De groei zal dan vooamelijk komen van opkomende markten zoals China en India, waar steeds meer goederen aangeschaft zullen worden waarin zilver verwerkt is. Het gaat hier om producten zoals auto's, allerlei soorten elektronica en zonnepanelen.

In 2000 was China verantwoordelijk voor 8% van de wereldwijde industriële vraag naar zilver, vorig jaar was dat opgelopen tot 18%. Het marktaandeel van India groeide van 9% in 2004 naar 16% in 2009, opnieuw een sterke toename. De vraag naar zilver vanuit India is moeilijker te voorspellen, omdat die ook sterk samenhangt met de waardeontwikkeling van de roepie. Een lage koers van de roepie ten opzichte van de Amerikaanse dollar zal de vraag naar het grijze edelmetaal onder druk zetten, ook voor industrieel gebruik.

Het GFMS verwacht dat de industriële vraag naar zilver in Japan en Europa tenminste tot het jaar 2014 verder zal dalen, conform de trend van de afgelopen jaren. In ongeveer zes jaar tijd zakte de industriële vraag vanuit Japan van 20 naar 15 procent van de wereldwijde vraag. Volgens het GFMS zal de industriële vraag naar zilver in de VS de komende jaren ook sterk blijven, omdat er nog veel high-tech productie in dit land aanwezig is. Ook produceert de VS een aanzienlijke hoeveelheid zilverpoeder en zilverpasta, grondstoffen die door andere fabrikanten verwerkt worden in elektronica en in zonnepanelen.

Marktaandeel van vijf grootste afnemers van zilver in 1990, 2000 en 2014 (Bron: GFMS Outlook november 2012)

Ethyleenoxide

Omdat zilver wordt gebruikt in veel verschillende industriële toepassingen is het moeilijk te voorspellen hoe de vraag zich in de toekomst zal ontwikkelen. Het GFMS ziet een aantal groeimarkten voor zilver, waarvan de productie van ethyleenoxide er één is. Zilver dient als katalysator voor de productie van deze grondstof, die gebruikt wordt voor de productie van polyester. De vraag naar ethyleenoxide neemt sterk toe en daarom is er vanuit deze hoek ook steeds meer zilver nodig.

Vraag naar ethyleenoxide neemt toe en daarmee de vraag naar zilver (Bron: GFMS Outlook november 2012)

Auto's

Volgens het GFMS wordt er in een auto 10 tot 30 gram zilver verwerkt. Met een jaarlijkse vraag die geschat wordt op 80 miljoen auto's levert dat een totale vraag naar zilver op van minimaal 22 tot maximaal 77 miljoen troy ounce op jaarbasis. Zilver wordt in auto's gebruikt omdat het een goede elektrische geleider is dat nauwelijks roest en goed bestand is tegen extreme temperaturen. Het edelmetaal wordt gebruikt voor de stuur- en rembekrachtiging, maar ook voor de elektronica in het dashboard en de boordcomputer. Ook voor autoruiten wordt steeds vaker zilver gebruikt. Doordat auto's de laatste jaren met steeds meer technologische snufjes worden uitgerust is er per auto ook steeds meer zilver nodig. Die trend zal zich volgens in de komende jaren voortzetten, zo denkt het GFMS. Ook modee technieken zoals parkeersensoren, nachtvisie en blindehoekdetectie zijn uitgerust met zilveren contactpuntjes.

Het GFMS verwacht dat de vraag naar auto's in 2014 ongeveer 16% groter zal zijn dan in 2011. Dat betekent dat de vraag naar zilver voor de productie van auto's de komende jaren waarschijnlijk zal toenemen.

Productie van lichte voertuigen neemt toe (Bron: GFMS Outlook november 2012)

Zonnepanelen

Voor de productie van zonnepanelen wordt heel veel zilverpasta gebruikt. In het rapport van het GFMS staat dat er voor 1 Megawatt aan zonnepanelen 70 tot 80 kilogram zilver nodig is. Met een wereldwijde vraag naar zonnepanelen van omgerekend 16 Megawatt spreken we al snel over 40 miljoen troy ounce aan zilver. De vraag naar zilver voor zonnepanelen is in de afgelopen jaren werkelijk geexplodeerd, maar volgens het GFMS is dat een trend die waarschijnlijk niet verder zal doorzetten. Vooruitkijkend verwacht men een veel lagere groei dan de 57% die we zagen tussen 2005 en 2010. Er zijn volgens het GFMS vier verschillende oorzaken aan te wijzen voor een minder sterke toekomstige vraag naar zilver voor zonnepanelen.

1. De markt voor zonnepanelen heeft zich in de afgelopen jaren razendsnel ontwikkeld en begint nu volwassen te worden. Als gevolg daarvan zullen we vanaf nu niet meer zo'n sterke groei zien als in de afgelopen jaren.
2. Als gevolg van de economische crisis moeten veel overheden bezuinigen, ook op subsidies voor zonnepanelen. Hierdoor wordt zonne-energie fiscaal minder interessant en zal de vraag afnemen.
3. De fabrikanten van zonnepanelen doen hun uiterste best om nieuwe panelen te ontwikkelen waarvoor minder zilverpasta nodig is. Door de stijgende zilverprijs van de afgelopen jaren gaan fabrikanten van zonnepanelen op zoek naar nieuwe technieken waarmee ze zilver kunnen uitsparen. Vijf jaar geleden was er nog 120 kilogram zilver nodig voor 1 Megawatt aan zonnepanelen, nu is dat nog maar 80 kilogram. Door zilverpasta aan de achterkant van de zonnecellen te vervangen voor aluminium-gebaseerde pasta weten fabrikanten de kostprijs omlaag te brengen. Met de ontwikkeling van zilveren nanodeeltjes kan er mogelijk nog meer zilver worden uitgespaard.
4. Zonnepanelen zijn er in verschillende soorten en maten, maar globaal zijn er twee verschillende technologieen: dikke en dunne folie. Eerstgenoemde heeft een marktaandeel van 80% en bevat erg veel zilver, terwijl de laatste een minimale hoeveelheid zilver bevat. Door verbeteringen aan het productieproces worden de zonnepanelen met dunne folie steeds beter. In aanschaf zijn deze een stuk goedkoper, maar het rendement is veel lager dan dat van panelen met dikke folie. Als het punt bereikt wordt waarop panelen met dunne folie meer energie opleveren voor het geld zal de vraag naar panelen met dikke folie (en veel zilver) afnemen. Onderstaande grafiek laat de opkomst van panelen met dunnen folie zien.

Zonnepanelen met dunne folie winnen aan populariteit (Bron: GFMS Outlook november 2012)

Smartphones en tablets

Een andere groeimarkt voor zilver zijn de smartphones en tablets. Deze gadgets bevatten een minimale hoeveelheid zilver, maar worden in zeer grote aantallen geproduceerd. Opvallend is dat er in een 'antieke' mobiele telefoon veel meer zilver zit dan in een modee smartphone zoals de iPhone. Bevat een ouder type telefoontoestel naar schatting 0,25 gram zilver, een iPhone 3GS beschikt slechts over 0,058 gram van het grijze edelmetaal (bron: Alex Stewart Inteational).

Volgens het GFMS wordt er in modee smartphones veel minder zilver gebruikt omdat de apparaten een relatief korte economische levensduur hebben. Gebruikers blijken gemiddeld eens in de achttien maanden al hun smartphone in te ruilen voor een nieuwer model. Door de kortere gebruiksduur bezuinigen fabrikanten van telefoons op het gebruik van zilver voor de soldeerpunten. Datzelfde geldt voor tablets, waar goud en zilver ook steeds vaker worden vervangen door koper. Door de kortere gebruiksduur van dit type apparaten achten fabrikanten het gerechtvaardigd om goedkopere en minder goede materialen te gebruiken. In de afgelopen vijf jaar is de vraag naar mobiele telefoons met bijna 60% toegenomen. Vanaf de lancering van de eerste iPhone tot en met vandaag zouden er al 244 miljoen van deze toestellen verkocht zijn, goed voor een half miljoen troy ounce zilver. 

De tabletcomputer werd vanaf 2010 een nieuw marktsegment met de lancering van de iPad. De eerste generatie iPad bevat slechts 0,047 gram zilver (bron: Alex Stewart Inteational) en naar verwachting zal die hoeveelheid bij de nieuwere iPad's en bij tablets van concurrenten niet veel meer of minder zijn. Sinds de lancering van de eerste iPad zijn er in totaal 84 miljoen iPad tablets verkocht, wat omgerekend ongeveer 130.000 troy ounce zilver is. Onderzoeksbureau Gartner verwacht dat er in 2012 wereldwijd 120 miljoen tablets verkocht zullen worden, goed voor een totale vraag van ongeveer 200.000 troy ounce zilver. Dit zijn geen grote hoeveelheden, maar bedenk dat deze markt een paar jaar geleden nog niet eens bestond.

Vraag naar smartphones sterk toegenomen (Bron: GFMS Outlook november 2012)

Computers en laptops

In de printplaten van computers en laptops wordt ook zilver verwerkt, net als in het scherm van de laptop. Ook in randapparatuur zoals toetsenborden en muizen zit een minimale hoeveelheid zilver. Volgens het GFMS bevat een doorsnee computermonitor (LCD) ongeveer 0,5 gram zilver, terwijl in een laptopscherm gemiddeld 0,4 gram zit. Ook in de harde schijf van een computer of laptop zit een minimale hoeveelheid zilver. Het GFMS verwacht dat fabrikanten van computers, laptops en beeldschermen zullen bezuinigen op het gebruik van zilver, maar dat hier slechts een minimale winst uit te behalen valt. Door de opkomst van aanraakschermen is er in de toekomst mogelijk minder vraag naar toetsenborden en muizen, maar een aanraakgevoelig scherm bevat wel weer iets meer zilver. De wereldwijde vraag naar desktopcomputer stagneert al jaren, maar het aantal verkochte laptops is sinds 2007 sterk toegenomen. Concluderend stelt het GFMS in dit november rapport dat de vraag naar zilver voor deze apparaten in de toekomst netto zal toenemen, omdat de grotere vraag zwaarder weegt dan mogelijke bezuinigingen op de hoeveelheid zilver in de hardware zelf.

Vraag naar PC's zwak, laptops steeds populairder (Bron: GFMS Outlook november 2012)

Televisies

Ook in televisies wordt zilver verwerkt, al gaat het ook hier om minimale hoeveelheden. Het GFMS becijfert dat er in een gemiddelde LCD televisie 0,05 tot 0,4 gram zilver zit. De plasmaschermen, die een aantal jaar geleden nog vrij populair waren, bevatten aanzienlijk meer zilver (10 gram per paneel). Doordat plasmatechnologie steeds meer naar de achtergrond wordt gedreven door de LCD-technologie is er gemiddeld steeds minder zilver nodig voor de productie van televisies. Het GFMS acht het mogelijk dat er in de toekomst meer zilver verwerkt  zal worden in televisies, omdat de nieuwste modellen steeds meer functionaliteit aan boord hebben waarvoor zilver nodig is. Over heel 2012  worden er naar schatting 228 miljoen LCD-televisies verkocht, goed voor ongeveer 1 miljoen troy ounce aan zilver.

Het gebruik van zilver in verschillende apparaten (Bron: GFMS Outlook november 2012)

Het uitgangspunt van Ron Paul, die jarenlang in het Amerikaanse congres actief was en die zich twee keer heeft meegedaan aan de presidentsverkiezingen, is persoonlijke vrijheid. De Republikein bepleit een minimale inmenging van de overheid in het dagelijkse leven van de bevolking en voor zoveel mogelijk persoonlijke vrijheid. Ron Paul heeft zich de laatste jaren in de verkiezingsstrijd hard gemaakt voor een verandering in het geldsysteem. Hij schreef in het boek 'End the Fed' over de problemen die voortvloeien uit het hebben van een centrale bank die uit het niets geld kan creëren en de belangen van de overheid kan dienen.

Ron Paul is voorstander van geld dat gedekt wordt door goud, omdat dat vanuit zijn achtergrond van de Oostenrijkse economische school een rem zet op begrotingstekorten van de overheid. Met een goudstandaard zou de overheid min of meer gedwongen worden de begroting in evenwicht te houden, waardoor de staatsschuld minimaal blijft. Ron Paul was tijdens de presidentsrace vooral populair onder de jongeren. Niet alleen in de VS, maar ook elders in de wereld kent de 77-jarige Republikein een grote schare fans.

Het interview duurt 15 minuten en is op 19 november opgenomen.

GoldMoney interviewt oud-congreslid Ron Paul