Tag: bedrijfsobligaties

BIS ziet risico in afwaardering bedrijfsobligaties

De Bank for International Settlements waarschuwt in haar nieuwste rapport voor de gevolgen van een plotselinge afwaardering van bedrijfsobligaties. Mocht de economie in een neerwaartse spiraal komen, dan zal het voor veel bedrijven moeilijker worden om geld te lenen. Dat kan leiden tot meer afwaarderingen, waardoor de economie in een nieuwe recessie belandt.

De bank der centrale banken merkt op dat bedrijven in de Verenigde Staten sinds de crisis van 2008 op grote schaal geld hebben geleend tegen zeer gunstige voorwaarden. De Federal Reserve hield de rente laag, waardoor het voor bedrijven goedkoper was om geld te lenen dan om nieuwe aandelen uit te geven.

Risicovolle bedrijfsobligaties

Deze vloedgolf aan krediet ging niet naar de meest kredietwaardige bedrijven, want cijfers van de BIS laten zien dat vooral de markt voor leningen met een ‘BBB’ kredietstatus de laatste jaren groeide. Dat zijn leningen met een middelmatige kredietscore, tussen het risicovolle high-yield schuldpapier en de meest veilige obligaties met een A-score.

Dat de markt voor dit soort middelmatige leningen de afgelopen jaren sterk is toegenomen mag geen verrassing heten. Het meest veilige schuldpapier levert amper rendement op, waardoor veel beleggingsfondsen zijn uitgeweken naar beter renderende leningen met een BBB-kredietscore.

Toename van minder kredietwaardige bedrijfsobligaties brengt risico’s met zich mee (Bron: BIS)

Verkoopgolf mogelijk

Zowel in de Verenigde Staten als in Europa is de markt voor het BBB-schuldpapier inmiddels groter dan de markt voor het obligaties met een kredietscore hoger dan ‘A’. Dat is een gevaarlijke situatie, omdat veel institutionele beleggers verplicht zijn een bepaald gedeelte van hun vermogen in veilige leningen te beleggen.

In een situatie waarin bedrijfsleningen met een BBB-score een afwaardering krijgen zullen veel beleggingsfondsen deze leningen moeten verkopen. Volgens BIS-economen Sirio Aramonte en Egemen Eren kan dat ingrijpende gevolgen hebben op de obligatiemarkt. Daarover zeggen ze het volgende:

“Een op kredietstatus gebaseerd beleggingsmandaat kan leiden tot een uitverkoop. Als, door toedoen van economische zwakte, genoeg verstrekkers van bedrijfsobligaties worden afgewaardeerd van BBB naar junk status, dan zullen beleggingsfondsen en andere marktparticipanten met een ‘investment grade’ beleggingsmandaat gedwongen worden in korte tijd grote hoeveelheden obligaties te verkopen.

[…]

Het is een redelijke aanname dat de terugkeer naar een afwaardering als die van 2009 een herbalancering van de beleggingsportefeuilles kan veroorzaken die groter is dan het dagelijkse handelsvolume in de markt voor bedrijfsobligaties.”

Schulden blijven een probleem

Beleggingsfondsen in de Verenigde Staten en in Europa hebben volgens de BIS vandaag de dag een veel grotere blootstelling aan deze categorie van BBB-obligaties dan vlak na de kredietcrisis van 2008. Komt er weer een jaar als 2009, waarin het aantal faillissementen sterk toeneemt, dan zal dat een zeer negatieve impact hebben op het beheerd vermogen van beleggingsfondsen.

De Federal Reserve besloot begin dit jaar de rente niet verder te verhogen. Mogelijk deed ze dat om de druk op de obligatiemarkt te verlichten. Een stijgende rente kan bedrijven in de problemen brengen die leningen met een lage rente moeten doorrollen. Niet alleen in de Verenigde Staten, maar ook in de rest van de wereld. Het is een wereldwijd probleem, omdat ook bedrijven in andere landen in dollars geleend hebben.

We kunnen er bijna niet onderuit. Onze economie is verslaafd aan schulden en iedere poging om de geldkraan dicht te draaien lijkt acuut stress te veroorzaken op de financiële markten. Een verontrustende conclusie, zeker nu de grenzen van conventioneel monetaire beleid zijn bereikt. De ECB start een nieuwe ronde van liquiditeitssteun voor banken, de Federal Reserve durft de rente niet meer te verhogen en de Bank of Japan overweegt zelfs meer stimuleringen. We hebben de problemen van 2008 enkel voor ons uit geschoven…

Deze column verscheen eerder op Goudstandaard

10 maart 2019
Yellen: “Opkopen bedrijfsobligaties en aandelen is een optie”

De Federal Reserve kan in de toekomst ook aandelen en bedrijfsobligaties opkopen om de economie te ondersteunen, mocht er een tekort aan staatsobligaties ontstaan. Dat zei Fed-voorzitter Janet Yellen afgelopen donderdag tijdens een videoconferentie met een aantal bankiers in de Amerikaanse staat Kansas. Daarmee zou de centrale bank het voorbeeld volgen van de Bank of Japan en de ECB, twee centrale banken die al ervaring hebben met het opkopen van andere financiële activa dan staatsobligaties.

“Als we er op een gegeven moment achter komen dat de limiet voor wat betreft het aankopen van veilige bezittingen, zoals staatsobligaties, bereikt is, dat het dan nuttig kan zijn om te kunnen interveniëren in markten waar de prijzen een meer directe relatie hebben met de bestedingen.”

Meer stimulering

Met deze woorden laat Yellen weten dat de Federal Reserve bereid is meer te doen om de inflatie aan te jagen en de waarde van het geld verder uit te hollen. Door bedrijfsobligaties en aandelen op te kopen stijgt de waarde van deze vermogenstitels, waardoor men misschien makkelijker geld gaat uitgeven. Deze theorie werd door haar voorganger Bernanke het ‘wealth effect’ genoemd.

Dat de Federal Reserve openlijk praat over meer stimulering doet vermoeden dat de Amerikaanse economie nog steeds niet op eigen benen kan staan. De centrale bank is weliswaar gestopt met het opkopen van staatsobligaties, maar het normaliseren van de rente blijkt nog altijd een stap te ver. Dit jaar is er nog geen enkele renteverhoging doorgevoerd, terwijl de centrale bank eind vorig jaar nog vier renteverhogingen in het vooruitzicht stelde voor 2016.

Yellen: “Opkopen bedrijfsobligaties en aandelen is een optie”

Deze bijdrage is afkomstig van Hollandgold, uw adres voor fysiek goud en zilver

30 september 2016
ECB leent rechtstreeks aan bedrijven

De ECB begon in juni met het opkopen van bedrijfsobligaties en heeft volgens de laatste berichten al €16 miljard aan schuldpapier uit de markt gehaald. Normaal gesproken kopen de centrale banken in de Eurozone deze schuldpapieren op via de obligatiemarkt, maar er zijn nu al twee gevallen bekend waarbij de centrale bank rechtstreeks geld aan bedrijven heeft uitgeleend.

Volgens de Wall Street Journal heeft de Spaanse centrale bank in opdracht van de ECB een lening van €500 miljoen aan het Spaanse oliebedrijf Repsol en een lening van €200 miljoen aan het Spaanse energiebedrijf Iberdrola verstrekt. Zakenbank Morgan Stanley maakte het mogelijk dat deze twee bedrijven hun obligaties rechtstreeks konden plaatsen bij de centrale bank.

Directe financiering

Normaal gesproken moet een bedrijf een uitgebreid prospectus opstellen, voordat ze een obligatie kan aanbieden op de obligatiemarkt. Daarbij is het ook nog eens onzeker of het volledige bedrag opgehaald kan worden. Is de rentevergoeding te laag of zijn de andere voorwaarden van de lening minder gunstig, dan is er een kans dat er minder geld opgehaald wordt dan de bedoeling was.

Een private plaatsing zoals voor deze twee Spaanse bedrijven werkt dan veel eenvoudiger, omdat dan op voorhand al bekend wie het schuldpapier gaat kopen en tegen welke voorwaarden dat gebeurt. Er hoeft in dat geval geen uitgebreid prospectus geschreven te worden, wat betekent dat het bedrijf veel sneller over het geld kan beschikken.

“In dergelijke gevallen is er vaak geen prospectus, er is geen transparantie en er is geen persbericht. Het wordt allemaal discreet uitgevoerd”, zo verklaarde Apostolos Gkoutzinis, hoofd van de afdeling Europese kapitaalmarkt van advocatenkantoor Shearman & Sterling LLP tegenover de Wall Street Journal.

ECB verstoort de markt
Het monetaire beleid van de ECB is op een hellend vlak terechtgekomen. Was de centrale bank tot twee jaar geleden nog fel tegenstander van het opkopen van obligaties, nu doet ze dat in een duizelingwekkend tempo van €80 miljard per maand. Dat zijn overwegend staatsobligaties, maar sinds kort dus ook obligaties die zijn uitgegeven door circa 150 grote Europese bedrijven, zoals Siemens, Volkswagen, Mercedes, Allianz, Shell, Total, Lufthansa, Telekom Italia, Danone en L'Oreal. Door het opkopen van bedrijfsobligaties verstoort de centrale bank de vrije markt, voor zover die nog bestaat. Het zijn namelijk alleen hele grote bedrijven die in aanmerking komen voor het opkoopprogramma van de ECB. Ook kan de ECB nu bepalen welke sectoren en welke bedrijven binnen een bepaalde sector wel voor een krediet in aanmerking komen en welke niet. In een kapitalistisch systeem worden deze zaken aan de private markt overgelaten. Door rechtstreeks geld uit te lenen aan het Europese bedrijfsleven komt de ECB weer een stapje dichter bij helikoptergeld. En dat is volgens voormalig ECB bestuurslid Otmar Issing het failliet van het monetaire beleid. Als het zo doorgaat is het slechts een kwestie van tijd voordat de centrale bank aan iedereen geld gaat uitdelen...

ECB leent rechtstreeks geld uit aan bedrijven

22 augustus 2016
Opkopen bedrijfsobligaties ECB gunstig voor aandelen?

Het besluit van de ECB op bedrijfsobligaties op te kopen kan indirect ook een stimulans geven aan de aandelenmarkt, zo concludeert het team van Schroders Investment Management. Dankzij dit nieuwe
stimuleringsprogramma kunnen grote Europese bedrijven nog goedkoper geld lenen, waardoor het aantrekkelijker wordt eigen aandelen in te kopen.

Ook zorgen de lagere financieringskosten onderaan de streep voor hogere bedrijfswinsten, wat zich kan vertalen in een hogere dividenduitkering. In beide gevallen heeft dat een prijsopdrijvend effect op de aandelenmarkt. Uit het persbericht van Schroders:

Bedrijven hebben simpelweg er drie manieren om hun overtollig kasgeld aan te wenden: kasvoorraad aanvullen, kapitaalbestedingen uitbreiden of kapitaal terug laten vloeien naar aandeelhouders. De kans op dat laatste neemt volgens Schroders toe. Een rijk gevulde kas stuit op bezwaren bij aandeelhouders. Vanouds geven Amerikaanse bedrijven de voorkeur aan aandeleninkoop en Europese bedrijven aan dividenduitkeringen.

Door de lage leenkosten en beperkte investeringsmogelijkheden in Europa ziet Schroders de kans toenemen dat ook Europese bedrijven meer gebruik gaan maken van de mogelijkheid om de groeiende hoeveelheid cash richting de aandeelhouders te distribueren. Gezien het negatieve sentiment rond een neerwaartse bijstelling van de dividenduitkering kan de voorkeur van Europese bedrijven verschuiven richting aandeleninkoopprogramma’s.

De aandeleninkoop kan volgens Schroders een positieve invloed op de aandelenkoersen hebben, maar het zal wel gepaard gaan met een verslechtering van de schuldpositie van de desbetreffende bedrijven.

De ECB heeft sinds het begin van het ‘Corporate Sector Purchase Programme’ (CSPP) in juni in totaal al meer dan €15 miljard aan bedrijfsleningen opgekocht. Daarmee helpt de centrale bank grote bedrijven aan goedkope financiering, terwijl het midden- en kleinbedrijf deze mogelijkheden niet heeft. Die zijn vaker aangewezen op de bank als ze geld willen lenen.

Zorgt aankopen bedrijfsobligaties door ECB voor hogere aandelenkoersen?

18 augustus 2016
Deze bedrijven krijgen financiering van de ECB

De ECB begon in juni met het opkopen van bedrijfsobligaties en heeft inmiddels al meer dan €10 miljard van deze schuldpapieren op de balans staan. Maar welke bedrijven worden op deze manier (indirect) geholpen aan goedkope financiering? Dat wordt duidelijk aan de hand van het volgende overzicht, dat onlangs door de centrale bank werd vrijgegeven. Op het lijstje staan diverse grote Duitse autofabrikanten, telecombedrijven, elektronicagiganten, energiebedrijven en financiële dienstverleners.

Deze bedrijven krijgen (indirect) financiering van de ECB

ECB breidt haar aankopen van obligaties verder uit

Lijstje van Duitse bedrijven waarvan de ECB het schuldpapier koopt (via Ronnie Stoeferle)

Het opkoopprogramma van de ECB zorgt voor nog meer gratis geld voor bedrijven (grafiek via Zero Hedge)

20 juli 2016
Allianz: “Bubbel in Duitse staatsobligaties dreigt”

Verzekeraar Allianz voorziet een bubbel in Duitse staatsobligaties en wil daarom meer bedrijfsobligaties gaan kopen. Dat zegt Andreas Gruber, de man die verantwoordelijke is voor het beheer van de beleggingsportefeuille van de Duitse verzekeraar, in een interview. “Allianz heeft nooit veel belegd in Duitse staatsobligaties, er waren altijd genoeg betere alternatieven in de semi-publieke en private sector en in obligaties die niet in euro’s zijn uitgegeven”, zo verklaarde Gruber, die een vermogen van €638 miljard beheert.

De rente op Duitse staatsobligaties met een looptijd van tien jaar zakte afgelopen vrijdag naar 0,01%, wat betekent dat Duitsland zelfs voor een langere periode gratis kan lenen. Alleen in Japan en Zwitserland kunnen voor een nog langere termijn lenen tegen een negatieve rente. De rente op Duitse staatsobligaties is vrijwel onafgebroken gedaald sinds de introductie van het stimuleringsprogramma van de ECB. Nu de ECB ook bedrijfsobligaties gaat opkopen zal de rente vermoedelijk nog verder dalen.

Rente Duitse staatsobligaties is al bijna nul procent (via Bloomberg)

Allianz anticipeert op beleid ECB

Voor Allianz is dit een mooi moment om bedrijfsobligaties te kopen, want nu de ECB het schuldpapier ook gaat kopen ontstaat er een opwaartse druk op de koersen van deze obligaties. Maar volgens vermogensbeheerder Andreas Gruber van Allianz zal de impact op obligatiemarkt beperkt blijven. In een interview in München zei hij daar het volgende over:

“Het volume aan bedrijfsobligaties dat de ECB zal opkopen is relatief gezien veel kleiner dan het volume aan staatsobligaties en zal daarom ook geen grote impact hebben het rendement en de liquiditeit van deze markt. We zullen onze positie in bedrijfsobligaties licht uitbreiden. Ook moeten we naar andere gebieden kijken, omdat we geen obligaties met een negatieve rendement kopen.”

De obligatieportefeuille van Allianz bestond eind vorig jaar voor het grootste deel uit staatsobligaties (38%) bedrijfsobligaties (35%). Van het totaal beheerde vermogen van de Duitse verzekeraar bestaat op dit moment 29% uit leningen aan bedrijven, tegenover 26% een jaar eerder. Vermogensbeheerder Gruber wil in de toekomst meer beleggen in vastgoed, infrastructuur en duurzame energie uit wind en zon. De beleggingsportefeuille van Allianz bevat nu al zestig windmolenparken en zeven velden met zonnepanelen, die samen meer dan een miljoen huishoudens van energie kunnen voorzien. Daar wil de vermogensbeheerder van Allianz de komende jaren nog meer in investeren.

“Van een bubbel in infrastructuur en duurzame energie is nog geen sprake. Daarom zijn deze beleggingen het meest aantrekkelijk voor ons.”

13 juni 2016
ECB begint met opkopen bedrijfsobligaties

De ECB begon in maart 2015 met het opkopen van staatsobligaties, maar met ingang van vandaag voegt de centrale bank daar ook bedrijfsobligaties aan toe. Het nieuwe corporate sector purchase programme (CSPP) werd eerder dit jaar al door de centrale bank aangekondigd en heeft als doel meer inflatie en economische groei te bewerkstelligen in de Eurozone. Onder het nieuwe stimuleringsprogramma koopt de ECB obligaties op van grote bedrijven, met uitzondering van financiële instellingen en bedrijven die een moederbedrijf hebben buiten de Eurozone en die daarom niet onder het Europese toezicht vallen.

De ECB beperkt zich tot obligaties van bedrijven met een goede kredietscore die een rendement opleveren van tenminste de depositorente van de ECB op het moment van aankoop. Vanaf 18 juli zal de centrale bank wekelijks bekendmaken van welke bedrijven zij obligaties gekocht heeft, zonder verder in detail te treden over de omvang van deze posities. De feitelijke aankoop van bedrijfsleningen zal niet door de ECB, maar door zes nationale centrale banken uitgevoerd worden. Dat zijn de centrale banken van Spanje, Italië, Frankrijk, Duitsland, België en Finland. Voor de ECB is slechts een coördinerende rol weggelegd in dit nieuwe CSPP stimuleringsprogramma.

Welke obligaties mag de ECB aankopen?
Op de website van de ECB lezen we dat de bedrijfsobligaties in aanmerking komen voor het stimuleringsprogramma als deze een looptijd hebben van tenminste zes maanden en maximaal 31 jaar. Het maakt daarbij niet uit hoeveel bedrijfsobligaties er beschikbaar zijn. Zo kan de centrale bank ook geld verstrekken aan de kleinere bedrijven in de Eurozone. Wel heeft de ECB bepaald dat ze niet meer dan 70% van alle obligaties van een bedrijf mag bezitten. De ECB zal bedrijfsleningen opkopen op zowel de primaire als de secundaire markt. Dat betekent dat ze niet alleen schuldpapier zal kopen van andere beleggingsfondsen en banken, maar ook rechtstreeks van bedrijven wanneer deze nieuwe obligaties op de markt brengen. Obligaties van publieke instellingen mag de ECB alleen via de secundaire markt aankopen, omdat er anders sprake is van monetaire financiering. Dat is volgens het mandaat van de centrale bank niet toegestaan. In tegenstelling tot pensioenfondsen hoeft de ECB geen bedrijfsobligaties te verkopen als de kredietstatus van het betreffende bedrijf verslechtert. Ook opvallend is dat de centrale bank de bedrijfsobligaties zal doorrollen, wat betekent dat de opbrengst gebruikt wordt om opnieuw in schuldpapier van het bedrijf te beleggen. De ECB hanteert een 'budget' van €80 miljard per maand voor staatsobligaties en bedrijfsobligaties samen. Koopt de centrale bank meer bedrijfsleningen, dan kan ze minder staatsobligaties aan de balans toevoegen. Het nieuwe stimuleringsprogramma komt op een goed moment, want het aanbod van staatsobligaties begon al aardig op te drogen.
Risico's?
Het opkopen van leningen uit de markt draagt volgens de ECB bij aan een ruimere kredietverlening aan bedrijven en consumenten, wat op haart beurt weer zorgt voor meer economische groei en inflatie. Het risico van dit monetaire beleid van de ECB is dat het de rente kunstmatig laag houdt en de prijzen van financiële activa verder opgedreven worden. Dat geeft een vals gevoel van welvaart en kan leiden tot onvoorzichtigheid in de kredietverleningen. Investeringen die bij een normale rente niet rendabel zouden zijn kunnen door het beleid van de centrale bank opeens wel rendabel worden, zoals ook beargumenteerd werd door Lex Hoogduin. Daardoor loopt men het risico dat er opnieuw teveel met geleend geld geïnvesteerd wordt en dat we daarmee een nieuwe kredietbubbel opblazen. Het risico op een crash zoals die van 2008 wordt daarmee steeds groter. Voorzichtige spaarders die denken dat dit verkeerd zal aflopen doen er wellicht verstandig aan fysiek goud te kopen. Het is niet voor niets dat de landen van het Eurosysteem hun gezamenlijke goudvoorraad van meer dan 10.000 ton niet verkopen of zelfs maar uitlenen aan andere partijen. Heeft u al een verzekering tegen roekeloos monetair beleid?

8 juni 2016
Dit zijn de obligaties die de ECB kan kopen

Draghi maakte tijdens het rentebesluit bekend dat de ECB later dit jaar begint met het opkopen van bedrijfsobligaties van niet-financiële instellingen. Maar welke obligaties zijn dat? Goldman Sachs maakte alvast een overzicht van alle zogeheten ‘investment grade’ obligaties die de centrale bank gaat opkopen. Laten we de obligaties van financiële instellingen achterwege, dan heeft de centrale bank een markt van €900 miljard tot haar beschikking. Dat zijn obligaties uit de energiesector, de gezondheidszorg en van nutsbedrijven, maar ook obligaties van producenten van consumentengoederen en telecommaatschappijen.

Dit zijn de bedrijfsobligaties die de ECB kan kopen (Bron: Goldman Sachs, via Zero Hedge)

10 maart 2016