Marketupdate

Tag: bis

  • Financiële markten zijn weer nerveus, wat is er aan de hand?

    Een bekende uitspraak van econoom John Maynard Keynes is dat markten langer irrationeel kunnen zijn dan jijzelf solvabel. Anders gezegd, het is nogal lastig om financieel voordeel te halen uit het precies voorspellen van een financiële crisis. Toch zijn er signalen die iets zeggen over het naderen van zo’n omslag. En die wijzen sinds begin 2018 op toenemend gevaar.

    Denk hierbij aan negatieve rente swap spreads, ongehoorzame Fed Funds (de korte rente die de Fed bepaalt) en periodieke onrust in de markt waarin financieel onderpand wordt verhandeld (repo). Tel daarbij op dat de eurodollar futures curve sinds medio 2018 een opvallende gelijkenis laat zien met de periode eind 2006 tot aanvang van de financiële crisis begin augustus 2007. En sinds eind juni is er – voor het eerst sinds augustus 2007 – sprake van inversie in de beruchte interbancaire LIBOR curve.

    Onrust financiële markten neemt toe

    Financiële markten speculeren volop op een daling van het rentetarief van de Fed en de ECB heeft bij monde van Mario Draghi al aangekondigd de monetaire stimulering weer op te gaan schroeven. Waar komt deze onrust vandaan?

    Tot de kredietcrisis van 2008 waren banken en financiële instellingen in staat de brede vraag naar leningen te faciliteren. De financiële sector werd steeds efficiënter in het toewijzen van belegd vermogen en het creëren van nieuw krediet na opeenvolgende rondes van de- en re-regulering in de jaren tachtig. Overheden gingen hiertoe over, omdat ze zelf veel geld nodig hadden om aan hun sociale verplichtingen te kunnen voldoen, terwijl de belastinginkomsten door een stagnerende wereldeconomie daalden.

    Financiële markten werden steeds meer als bondgenoot omarmd. De rol van de staatslening is daarbij cruciaal gebleken. Beleidsmakers stemden ermee in dat de staatslening van kredietwaardige landen door financiële partijen kon worden gebruikt als meest veilige onderpand bij financiële transacties (repo). De staatslening werd zo een spil in een steeds omvangrijker mondiale geld- en kapitaalmarkt. Niet alleen in goede, maar ook in slechte tijden.

    Crisis in offshore dollarmarkt

    De mondiale geld- en kapitaalmarkt ontspoorde spectaculair in 2008. Hoewel de kredietcrisis wordt herinnerd als een subprime hypotheekcrisis, lag de oorsprong in de offshore dollar geldmarkt, daar waar de hypotheken werden gefinancierd. Omdat de hypotheekleningen ook zelf weer dienst deden als onderpand bij geldmarkt transacties, ontstond er een negatieve feedback-loop tussen geld- en kapitaalmarkt.

    Overheden schoten de financiële sector met belastinggeld te hulp en er ontstond een grote vlucht naar de veiligheid en liquiditeit van staatsleningen, met sterk dalende rentes als gevolg. Nadat het systeem was gestabiliseerd bleken bedrijven en consumenten – ondanks de lagere rentes – minder geneigd om nog veel te lenen. Er bleek hierdoor ook sprake van een negatieve feedback-loop tussen financiële markten en de reële economie.

    Waar komt die economische stagnatie vandaan?

    Vanaf medio 2018 vertoont de wereldhandel tekenen van stagnatie. Hoofd van de afdeling economisch onderzoek van de Bank for International Settlements in Bazel, Hyun-Song Shin, stelt in een recente presentatie dat de achterblijvende wereldhandel en de economische stagnatie niet hoofdzakelijk moet worden gezocht in het oplopende handelsconflict tussen de VS en China, maar juist in de achtergebleven vitaliteit van het financieel en bancair systeem sinds 2008. Ondanks grootschalige interventies en de structureel positieve grondhouding van centrale banken, is de vitaliteit van de financiële sector niet meer teruggekeerd naar die van voor de kredietcrisis, met negatieve gevolgen voor de mondiale waardeketens en uiteindelijk de wereldhandel.

    Het is al wat langer bekend dat Chinese banken grote moeite hebben om aan funding te komen voor hun binnenlandse kredietverlening. De Chinese centrale bank (PBOC) schoot hen te hulp, maar veel heeft het nog niet geholpen. De PBOC heeft zichzelf hierdoor mogelijk zelf in problemen gebracht, gelet op de afname van Amerikaanse staatsleningen op hun balans en moeite die het heeft om de koers van de yuan stabiel te houden.

    Een ander probleem doet zich voor bij Deutsche Bank. De bank heeft na een aantal mislukte fusiegesprekken nu aangekondigd met een zogenaamde ‘bad bank’ te willen komen om slechte leningen in op te bergen. Dit is waarschijnlijk nog de enige manier om op termijn weer gezond te kunnen worden. Met de ontwikkelingen in de geld- en kapitaalmarkt in het achterhoofd zijn dit symptomen van een dieper liggend probleem.

    Negatieve spiraal

    Er is sinds begin 2018 sprake van een negatieve feedback-loop tussen financiële markten en reële economie. Gebrek aan liquiditeit in financiële markten zorgt voor verminderde kredietverlening in de reële economie en voor verslechterde economische vooruitzichten. Dit zorgt weer voor verdere financiële verkrapping. Partijen die veel hebben geleend of partijen die op basis van een te positiviteit inschatting financiering hebben verstrekt krijgen het moeilijk.

    Wat zal het effect zijn van een plotseling sterke devaluatie van de yuan, een hernieuwde bankencrisis die begint bij Deutsche Bank of een andere verrassing, zoals een vlucht uit gammele bedrijfsobligaties? De Fed en andere centrale banken werden in 2008 verrast door het financiële infarct. En ook nu blijken ze al een tijd achter de financiële feiten aan te lopen. Zijn ze nog bij machte om de negatieve feedback-loop te keren?

    Sander Boon, politicoloog

    Dit artikel verscheen eerder op Geotrendlines




  • BIS ziet risico in afwaardering bedrijfsobligaties

    De Bank for International Settlements waarschuwt in haar nieuwste rapport voor de gevolgen van een plotselinge afwaardering van bedrijfsobligaties. Mocht de economie in een neerwaartse spiraal komen, dan zal het voor veel bedrijven moeilijker worden om geld te lenen. Dat kan leiden tot meer afwaarderingen, waardoor de economie in een nieuwe recessie belandt.

    De bank der centrale banken merkt op dat bedrijven in de Verenigde Staten sinds de crisis van 2008 op grote schaal geld hebben geleend tegen zeer gunstige voorwaarden. De Federal Reserve hield de rente laag, waardoor het voor bedrijven goedkoper was om geld te lenen dan om nieuwe aandelen uit te geven.

    Risicovolle bedrijfsobligaties

    Deze vloedgolf aan krediet ging niet naar de meest kredietwaardige bedrijven, want cijfers van de BIS laten zien dat vooral de markt voor leningen met een ‘BBB’ kredietstatus de laatste jaren groeide. Dat zijn leningen met een middelmatige kredietscore, tussen het risicovolle high-yield schuldpapier en de meest veilige obligaties met een A-score.

    Dat de markt voor dit soort middelmatige leningen de afgelopen jaren sterk is toegenomen mag geen verrassing heten. Het meest veilige schuldpapier levert amper rendement op, waardoor veel beleggingsfondsen zijn uitgeweken naar beter renderende leningen met een BBB-kredietscore.

    Toename van minder kredietwaardige bedrijfsobligaties brengt risico’s met zich mee (Bron: BIS)

    Verkoopgolf mogelijk

    Zowel in de Verenigde Staten als in Europa is de markt voor het BBB-schuldpapier inmiddels groter dan de markt voor het obligaties met een kredietscore hoger dan ‘A’. Dat is een gevaarlijke situatie, omdat veel institutionele beleggers verplicht zijn een bepaald gedeelte van hun vermogen in veilige leningen te beleggen.

    In een situatie waarin bedrijfsleningen met een BBB-score een afwaardering krijgen zullen veel beleggingsfondsen deze leningen moeten verkopen. Volgens BIS-economen Sirio Aramonte en Egemen Eren kan dat ingrijpende gevolgen hebben op de obligatiemarkt. Daarover zeggen ze het volgende:

    “Een op kredietstatus gebaseerd beleggingsmandaat kan leiden tot een uitverkoop. Als, door toedoen van economische zwakte, genoeg verstrekkers van bedrijfsobligaties worden afgewaardeerd van BBB naar junk status, dan zullen beleggingsfondsen en andere marktparticipanten met een ‘investment grade’ beleggingsmandaat gedwongen worden in korte tijd grote hoeveelheden obligaties te verkopen.

    […]

    Het is een redelijke aanname dat de terugkeer naar een afwaardering als die van 2009 een herbalancering van de beleggingsportefeuilles kan veroorzaken die groter is dan het dagelijkse handelsvolume in de markt voor bedrijfsobligaties.”

    Schulden blijven een probleem

    Beleggingsfondsen in de Verenigde Staten en in Europa hebben volgens de BIS vandaag de dag een veel grotere blootstelling aan deze categorie van BBB-obligaties dan vlak na de kredietcrisis van 2008. Komt er weer een jaar als 2009, waarin het aantal faillissementen sterk toeneemt, dan zal dat een zeer negatieve impact hebben op het beheerd vermogen van beleggingsfondsen.

    De Federal Reserve besloot begin dit jaar de rente niet verder te verhogen. Mogelijk deed ze dat om de druk op de obligatiemarkt te verlichten. Een stijgende rente kan bedrijven in de problemen brengen die leningen met een lage rente moeten doorrollen. Niet alleen in de Verenigde Staten, maar ook in de rest van de wereld. Het is een wereldwijd probleem, omdat ook bedrijven in andere landen in dollars geleend hebben.

    We kunnen er bijna niet onderuit. Onze economie is verslaafd aan schulden en iedere poging om de geldkraan dicht te draaien lijkt acuut stress te veroorzaken op de financiële markten. Een verontrustende conclusie, zeker nu de grenzen van conventioneel monetaire beleid zijn bereikt. De ECB start een nieuwe ronde van liquiditeitssteun voor banken, de Federal Reserve durft de rente niet meer te verhogen en de Bank of Japan overweegt zelfs meer stimuleringen. We hebben de problemen van 2008 enkel voor ons uit geschoven…

    Deze column verscheen eerder op Goudstandaard




  • BIS verwacht stijging rentelasten

    De Bank for International Settlements waarschuwt in haar nieuwste rapport voor toenemende risico’s voor de groei van de wereldeconomie en roept overheden op om meer structurele hervormingen door te voeren. De centrale bank der centrale banken concludeert dat het herstel van de wereldeconomie van de afgelopen jaren teveel geleund heeft op de stimulerende maatregelen van centrale banken en dat dit het moment is om de kwetsbaarheden van de wereldeconomie aan te pakken.

    Toenemende schulden

    De BIS merkt op dat de schulden wereldwijd sterk zijn toegenomen ten opzichte van het inkomen. Dat zien we nog niet terug in een stijging van de lonen en de inflatie, maar wel in hoge waarderingen op de financiële markten. Volgens de BIS lijkt er al sprake te zijn van een zekere overwaardering in financiële activa en vastgoedprijzen.

    In het rapport schrijft de BIS dat de bankensector op dit moment beter gekapitaliseerd is dan aan het begin van de crisis, maar dat er tegelijkertijd veel minder speelruimte is voor overheden en centrale banken om in te grijpen als er weer een crisis uitbreekt. Zo is de rente nog steeds uitzonderlijk laag en hebben overheden veel hogere schulden ten opzichte van het bbp dan voor de crisis.

    Door de extreem lage rente dalen de effectieve rentelasten van overheden, bedrijven en huishoudens, maar dat voordeel kan snel verdwijnen als de rente weer stijgt. De BIS verwacht dat de rentelasten de komende jaren weer zullen toenemen.

    BIS verwacht stijgende rentelasten (Bron: BIS)

    Vrijhandel onder druk

    De bank der centrale banken waarschuwt ook voor toenemende protectionistische maatregelen, waardoor het stelsel van vrijhandel en globalisering dat sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog is opgebouwd onder druk komt te staan. De BIS roept alle landen op om de regels van vrijhandel te respecteren, omdat anders de groei van de wereldeconomie in gevaar kan komen.

    De BIS schrijft dat een nieuwe crisis niet per definitie veroorzaakt hoeft te worden door schokken in het financiële systeem. Het politieke risico van meer protectionisme kan ook negatief uitwerken op het producentenvertrouwen en tot gevolg hebben dat bedrijven minder gaan investeren.

  • Bank for International Settlements ziet goudswaps toenemen

    De Bank for International Settlements (BIS) heeft in oktober opnieuw meer goud uitgewisseld met andere financiële instellingen, zo blijkt uit de laatste maandrapportage van de ‘bank der centrale banken’. Een opvallende ontwikkeling, aangezien de BIS deze activiteit de laatste jaren juist steeds verder had afgebouwd en vorig jaar zelfs helemaal geen goud meer uitwisselde met banken en centrale banken. Het kan een aanwijzing zijn dat er meer stress in het financiële systeem is, waardoor de BIS meer verzoeken krijgt om liquiditeit te verstrekken.

    Volgens berekeningen van Robert Lambourne van de Gold Anti Trust Action Committee (GATA) groeide het totale volume aan goudswaps eind oktober naar 570 ton. Dat is meer dan de bijna 500 ton aan het einde van augustus en veel meer dan de 438 ton goud op 31 maart, de einddatum van het vorige financiële boekjaar van de BIS. Vergelijken we de cijfers met voorgaande jaren, dan valt de trendbreuk direct op.

    Goudswaps nemen toe

    In maart 2010 vertegenwoordigden de goudswaps van de Bank for Internationale Settlements slechts 20% van haar totale goudvoorraad in beheer bij centrale banken, maar in maart van dit jaar was dat al toegenomen tot 59 procent. En de nieuwste cijfers van oktober suggereren dat het totale volume aan goudswaps inmiddels verder is opgelopen tot 66% van al het goud dat de BIS beheert. Een mogelijke verklaring voor deze ontwikkeling is dat de liquiditeit in de goudmarkt is afgenomen en dat de BIS daarom weer meer goud uitwisselt, bijvoorbeeld met banken die posities in goud moeten aanvullen ten behoeve van fysieke uitlevering.

    Begin vorig jaar leende de Bank of England een deel van haar eigen goudvoorraad uit aan het grootste goud-ETF ter wereld, beter bekend als het GLD. Door de stijging van de goudprijs was er toen zoveel vraag naar het edelmetaal dat het ETF tijdelijk 29 ton goud moest lenen bij de centrale bank om aan haar verplichtingen te kunnen voldoen.

    BIS verstrekt dit jaar weer meer goud via swaps (Bron: Bank for International Settlements)

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • BIS: “Centrale banken kunnen virtuele munten niet negeren”

    Centrale banken kunnen de snelle groei van virtuele munten niet meer ontkennen en zouden op een gegeven moment zelfs moeten overwegen om hun eigen virtuele munten in omloop te brengen, zo schrijft de Bank for International Settlements in haar nieuwste kwartaalrapport.

    “De vraag of centrale banken een digitaal alternatief voor contant geld moeten uitbrengen is het meest urgent in landen waar het gebruik van contant geld snel afneemt, zoals in Zweden. Maar uiteindelijk zullen alle centrale banken voor zichzelf moeten beslissen of het zinvol is een zogeheten Central Bank Crypyo Currency (CBCC) te introduceren.”

    Het introduceren van een virtuele munt door een officiële instantie als een centrale bank is geen gemakkelijke opgave. Niet alleen moet de veiligheid en stabiliteit van de virtuele munt gegarandeerd kunnen worden, ook moet er worden nagedacht over de integratie van deze nieuwe munt in het banksysteem en de conversie naar de normale valuta in het betalingsverkeer.

    Virtuele munten

    In minder dan tien jaar tijd heeft de Bitcoin zich ontwikkeld van een obscuur technologisch experiment met een waarde van een paar cent naar een populair beleggingsobject dat evenveel waard is als een tweedehands auto. Toch is er nog steeds veel scepsis, onder andere bij JP Morgan topman Jamie Dimon en vermogensbeheerder Ray Dalio die de virtuele munt als een bubbel karakteriseren.

    Hoewel het onwaarschijnlijk lijkt dat Bitcoin en de honderden andere virtuele munten het fiatgeld van overheden en centrale banken zullen vervangen heeft de blockchain technologie zich volgens de BIS al wel bewezen als een levensvatbaar instrument om betalingen mee te doen.

    Virtuele munten zijn gelimiteerd in aantal en kunnen zonder tussenkomst van een derde partij zoals een bank van eigenaar wisselen. Daarmee kan de technologie in potentie gebruikt worden als alternatief betaalmiddel. Maar door de grote volatiliteit en de enorme prijsstijging van de afgelopen jaren worden de munten vooralsnog meer gebruikt voor speculatie dan voor het doen van betalingen.

    Centrale banken

    Verschillende banken en centrale banken zijn al begonnen met de ontwikkeling van een eigen virtuele munt op basis van de blockchain technologie. Volgens Mark Carney, gouverneur van de Bank of England, kunnen de zogeheten cryptocurrencies onderdeel worden van een potentiële revolutie in het financiële systeem. De Nederlandsche Bank heeft volgens Bloomberg zelfs al een virtuele munt ontwikkeld, hoewel deze voorlopig alleen intern gebruikt wordt.

    Bitcoin wint aan populariteit, maar vormt nog geen bedreiging voor fiatgeld (Bron: BIS)

    gs-logo-breed

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • BIS ziet zorgelijke toename van ‘zombiebedrijven’

    Ondanks het extreem soepele monetaire beleid van centrale banken stijgt het aantal ‘zombiebedrijven’ in de ontwikkelde economieën. Dat schrijft de Bank for International Settlements (BIS) in haar nieuwste jaarverslag. De belangrijkste oorzaak daarvoor lijkt een gebrek aan productiviteitsgroei in zowel de ontwikkelde economieën als in de opkomende markten.

    De BIS spreekt van een zombiebedrijf als het bedrijf meer dan tien jaar bestaat en de rentelasten hoger zijn dan de inkomsten. Dat was in 2007 nog het geval bij 5% van alle bedrijven in de ontwikkelde economieën, maar door de crisis is dat percentage in minder dan tien jaar tijd verdubbeld tot ongeveer 10%.

    De sterke toename van het aantal niet-levensvatbare bedrijven is zorgwekkend, omdat centrale banken er de afgelopen jaren juist alles aan gedaan hebben om lenen goedkoop te maken. Als een op de tien bedrijven bij de historisch lage rentestand van dit moment al niet genoeg inkomsten kan binnenhalen, wat voor gevolgen heeft dat dan als de rente weer terugkeert naar het historische gemiddelde van vier a vijf procent?

    bis-zombie-firms

    BIS ziet sterke toename in aantal ‘zombiebedrijven’ (Bron: BIS)

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • BIS: “Centrale banken moeten rente verhogen”

    Centrale banken moeten de rente blijven verhogen om te voorkomen dat de economie oververhit raakt, zo concludeert de Bank voor Internationale Betalingen (BIS) in een nieuw rapport dat zondag werd vrijgegeven. De bank der centrale banken is positief over de groei van de wereldeconomie, maar waarschuwt centrale banken om niet veel langer te wachten met een normalisering van het monetaire beleid. Tegenover Reuters zei Hyun Song Shin van de onderzoeksafdeling van de BIS het volgende.

    “Nu we terugkomen van een lange periode van een zeer ruim monetair beleid moeten we heel voorzichtig zijn in onze aanpak. Als we te lang wachten, dan zal het veel moeilijker zijn deze koers te verlaten. Zelfs als er op korte termijn wat hobbels op de weg komen is het aan te raden om koers te houden en het proces van normalisering voort te zetten.”

    In 2004 had de Federal Reserve maar twee jaar nodig om de rente van 1% naar meer dan 5% te verhogen. De centrale bank verhoogde de rente toen in zeventien opeenvolgende bijeenkomsten, terwijl ze nu anderhalf jaar de tijd heeft genomen om de rente met één procentpunt te verhogen. Bij de ECB wordt er al wel gesproken over een afbouw van het stimuleringsprogramma, maar een renteverhoging staat nog steeds niet op de horizon. Ook andere grote centrale banken, zoals de Bank of Japan en de Bank of England, lijken nog geen haast te hebben met de normalisering van hun monetaire beleid.

    bis-central-bank-policy

    Inflatie blijft ondanks ruim monetair beleid centrale banken laag

    Financiële stabiliteit

    De BIS identificeert in haar rapport verschillende risico’s voor de financiële stabiliteit in de wereld. Het voornaamste risico is een snel oplopende inflatie, waardoor de rente onverwachts snel kan oplopen en daarmee de groei van de wereldeconomie tot stilstand kan brengen. Andere risico’s zijn toenemend protectionisme en een gebrek aan nieuwe investeringen, waardoor de economie fundamenteel niet sterker wordt.

    Centrale banken zouden hun beleid volgens de BIS niet alleen moeten afstemmen op een inflatiedoelstelling van twee procent, maar ook op de financiële marktomstandigheden in bredere zin. Hoewel de officiële inflatie nog steeds laag is zijn er steeds meer signalen van bubbelvorming, bijvoorbeeld in de waardering van financiële activa en vastgoed.

    De volgende grafieken uit het 260 pagina’s tellende kwartaalrapport van de BIS laten zien dat de aandelenkoersen in Europa en de Verenigde Staten de laatste jaren sterk zijn toegenomen, terwijl in met name de opkomende markten de private schulden sterk zijn toegenomen. Een gedeelte daarvan vloeide richting de huizenmarkt, met stijgende huizenprijzen tot gevolg. Door de extreem lage rente zijn de schulden wereldwijd op dit moment hoger dan voor het uitbreken van de financiële crisis in 2008. Dat maakt de economie erg gevoelig voor een verdere stijging van de rente.

    bis-equity-valuations

    Aandelenkoersen sterk gestegen sinds de crisis (Bron: BIS)

    bis-huizenprijzen

    Private schulden drijven huizenprijzen verder op (Bron: BIS)

    rente-versus-schuld

    Wereldwijde schulden groeien door alsmaar dalende rente (Bron: BIS)

    gs-logo-breed

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • Column: Consumptie gedreven economische groei

    Tijdens de verkiezingscampagne konden politici van links tot rechts weer allemaal mooie dingen beloven om de gunst van de kiezer te winnen, omdat de economie weer ‘groeit’. Dat klinkt natuurlijk heel mooi, maar mogen we ons eigenlijk wel rijk rekenen? Is de economische groei van de afgelopen jaren het resultaat van een hogere productiviteit? Of zijn we door de lage rente meer gaan lenen, waardoor we ons rijker voelen?

    Dat zijn zomaar een paar dingen waar we goed over na moeten denken, zeker nu de extreem lage rente de illusie geeft dat alles gratis is. Een hypotheek binnen een week, een zakelijke lening binnen een paar dagen op je bankrekening, een auto op krediet tegen bijna nul procent rente… betalen doen we later wel.

    Door een overvloed aan goedkoop geld is bijna alles te regelen. Maar voegt deze schuld gedreven en consumptie gedreven economische groei wel genoeg waarde toe om de economische groei ook op lange termijn in stand te houden? Precies daarover schreef de Bank for International Settlements (BIS) onlangs een zeer interessant artikel.

    Schuld gedreven economische groei

    De BIS onderzocht de economische groei sinds het uitbreken van de financiële crisis en concludeerde dat de opwaartse trend van de afgelopen jaren wereldwijd in zeer grote mate gedreven werd door een stijgende consumptie van huishoudens. Investeringen en de export leverden slechts een marginale bijdrage aan het ‘herstel’ van de afgelopen jaren.

    consumption-growth-bis

    Consumptie gedreven economische groei (Bron: BIS)

    Maar waarom is dat een probleem? Voor de volledige uitleg raad ik u aan het rapport van de BIS te lezen, maar waar het in feite op neerkomt is dat een economische groei die leunt op consumptie geen duurzame groei is.

    Men leent geld voor consumptieve doeleinden en doet dat in sommige gevallen tegen de waardestijging van het onderpand (eigen huis). Op korte termijn levert dat meer consumptie en dus meer economische activiteit op, maar door het uitblijven van investeringen neemt de productiviteit die nodig is om de nieuwe schulden af te betalen niet toe. De schuld komt als een boemerang terug!

    Nieuwe recessie

    Het resultaat is dat de economie al vrij snel weer in een nieuwe recessie terechtkomt, omdat het geld op een gegeven moment is uitgegeven en consumenten weer moeten bezuinigen om leningen terug te betalen. Deze cyclus blijkt versterkt te worden in landen waar men veel kan lenen om een huis te kopen. Precies, daarin lopen wij Nederlanders voorop…

    De op consumptie gedreven economische groei van de laatste jaren stelt beleidsmakers voor nieuwe uitdagingen. Ze zouden zich juist nu moeten richten op een beleid dat de groei van onproductieve schulden beperkt en dat investeringen juist stimuleert. Alleen op die manier kan er duurzame groei gerealiseerd worden, zo concludeert de BIS.

    Frank Knopers

    Reageren? Stuur een mail naar [email protected]

    gs-logo-breed

    Deze column van Frank Knopers verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

  • “Centrale banken moeten monetaire stimulering afbouwen”

    “Centrale banken moeten monetaire stimulering afbouwen”

    Centrale banken moeten hun stimuleringsprogramma’s afbouwen en geleidelijk terugkeren naar conventioneel monetair beleid. Dat zei Agustin Carstens, toekomstige hoofd van de Bank for International Settlements (BIS), deze week in een interview met een Duitse krant.

    Agustin_CarstensTerwijl de wereldeconomie volgens hem tekenen van herstel laat zien blijven centrale banken worstelen met bewaken van de financiële stabiliteit. Door de wereldwijde financiële crisis moesten centrale banken de grenzen van hun beleid opzoeken, maar nu wordt het volgens Carstens hoog tijd dat overheden het stokje van centrale banken weer gaan overnemen.

    Agustin Carstens, momenteel hoofd van de Mexicaanse centrale bank, wordt vanaf 1 oktober het gezicht van de zogeheten ‘bank der centrale banken’. Daar wil hij zich inzetten om centrale banken weer tot de orde te roepen en een einde te maken aan het extreem ruime monetaire beleid.

    “In zekere zin heeft het monetaire beleid haar grenzen bereikt. Ik zou er daarom zeker voor willen pleiten terug te gaan naar een model dat meer in lijn is met wat we ‘normaal’ monetair beleid zouden noemen.”

    Afbouwen stimulering

    Centrale banken als de Europese Centrale Bank en de Bank of Japan zijn zo ver gegaan in hun monetaire beleid dat de rente zelfs in negatief gebied kwam. Daarnaast hebben Westerse centrale banken voor biljoenen aan financiële activa als obligaties, aandelen en hypotheken opgekocht.

    In de Verenigde Staten is de centrale bank weliswaar gestopt met haar opkoopprogramma, maar ook daar staat nog steeds een paar biljoen aan schuldpapier op de balans. Andere centrale banken als de ECB en de Bank of Japan blijven dit jaar financiële activa opkopen in een poging de inflatie aan te jagen en de rente laag te houden.

    “Omdat centrale banken al zo lang dit beleid voeren moeten ze heel voorzichtig zijn met de stappen die ze vanaf nu nemen. Het afbouwen van dit extreem soepele monetaire beleid moet zeer geleidelijk gaan en geen bedreiging vormen voor de vooruitgang die bereikt is.”

    gs-logo-breed

    Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

  • BIS: “Stijgende dollar bedreiging voor financiële stabiliteit”

    Een stijging van de dollar kan een destabiliserend effect hebben op het wereldwijde financiële systeem, zo waarschuwt de Bank for International Settlements (BIS). In een nieuw rapport dat vandaag naar buiten is gekomen schrijven onderzoekers van de BIS dat een waardestijging van de dollar een drukkend effect zal hebben op de kredietverlening en op de mogelijkheid voor banken om hun balans uit te breiden.

    Een duurdere dollar maakt het voor beleggers minder aantrekkelijk om met geleend geld te speculeren, terwijl het voor bedrijven buiten het dollargebied duurder wordt om leningen in dollars af te betalen. “Daarmee heeft een stijging van de dollar implicaties voor zowel de financiële stabiliteit als voor de reële economie”, zo verklaarde Hyun Song Shin van de onderzoeksafdeling van de BIS tegenover Reuters.




    Dollar wordt sterker

    De timing van het rapport is bijzonder goed, want de afgelopen dagen is de dollar sterk in waarde gestegen ten opzichte van andere valuta. Door een vlucht richting de dollar brak de dollarindex vandaag voor het eerst in twaalf maanden weer boven de 100 punten. Een duurdere dollar verhoogt de druk op bedrijven in de rest van de wereld, die gezamenlijk $9 biljoen aan dollars geleend hebben. Een stijging van de waarde van de dollar betekent dat het voor bedrijven buiten het dollargebied duurder wordt om deze leningen af te lossen met hun eigen lokale munt.

    cross-border-lending-dollars

    Banken buiten de VS hebben $9 biljoen uitgeleend (Bron: BIS)

    Het is niet voor het eerst dat de BIS waarschuwt voor de gevaren van een stijgende dollarkoers, want eind 2014 bracht de bank der centrale banken hier ook al een rapport over naar buiten. Ook toen was de wereldmunt aan een opmars bezig. Nog een interessant detail: In het rapport van de BIS lezen we ook dat de euro aan populariteit wint als zogeheten 'funding currency'. Door de lage rente en de goede liquiditeit wordt deze valuta steeds vaker gebruikt in de valutahandel.

    usdx-15-nov-2016

    Dollarindex stijgt naar hoogste niveau in twaalf maanden (Bron: Bloomberg)

  • BIS: “Binnen drie jaar een kredietcrisis in China”

    China kan binnen drie jaar in een kredietcrisis terechtkomen vanwege haar hoge schulden en een ‘excessieve kredietgroei’, zo waarschuwt de Bank for International Settlements (BIS) in haar nieuwste kwartaalrapport. In twee jaar tijd stegen de schulden in de Chinese economie van 220 naar 255 procent van het bruto binnenlands product, voornamelijk als gevolg van goedkope bedrijfsleningen en hypotheken.

    Een vroege waarschuwing voor een nieuwe kredietcrisis wordt gegeven door de credit-to-GDP gap, een indicator die aangeeft in hoeverre de schulden in de economie afwijken van de historische trend. In China registreerde de BIS in het eerste kwartaal van dit jaar een credit-to-GDP gap van 30,1, veel meer dan het niveau van 10 dat door de BIS als kritieke grens bestempeld wordt. Historisch gezien is dit een zeer betrouwbare indicator gebleken voor de aankondiging van een economische crisis.

    Ook China stapelt schulden

    De oververhitting van de Chinese economie is het gevolg van een overvloedige kredietverlening na het uitbreken van de wereldwijde financiële crisis in 2008. Daardoor is de verhouding tussen het inkomen en de totale rente en aflossing van huishoudens – de zogeheten debt service ratio – opgelopen naar een relatief hoog niveau van 5,4. Ook dat is volgens de BIS een potentieel gevaar voor de Chinese economie.

    De BIS maakt zich zorgen over de houdbaarheid van de schulden in China, maar volgens de Zwitserse bank UBS zijn de zorgen overdreven. Zo hebben Chinese huishoudens de gewoonte om veel meer te sparen. Ook zijn veel grote bedrijven en banken (deels) in handen van de staat, waardoor ze niet zomaar om zullen vallen. UBS verwacht dat de schulden in China in 2020 verder zullen oplopen tot wel 300% van het bbp.

    Lees meer:

    yuan-currency

    BIS: “Binnen drie jaar crisis mogelijk in China”