Marketupdate

Tag: federal reserve

  • Ook de VS hecht waarde aan haar goudvoorraad

    De Verenigde Staten hebben al decennia lang een goudvoorraad van 8.133 ton, die op de balans van de Federal Reserve gewaardeerd worden tegen een historische prijs van $42,22 per troy ounce. Daarmee wekt de Amerikaanse centrale bank de indruk dat goud geen rol meer speelt in het dollarsysteem en ontkent ze dat de dollar sinds 1973 veel van haar koopkracht verloren heeft ten opzichte van het edelmetaal. Toch overweegt het Amerikaanse ministerie van Financiën -de beheerder van de goudvoorraad – geen moment om een deel van het edelmetaal van de hand te doen. Zelfs niet toen de prijs in 2011 steeg naar een record van $1.920 per troy ounce.

    Goudvoorraad is belangrijk

    Brett Arends, columnist van op MarketWatch, vroeg het Amerikaanse ministerie van Financiën onlangs hoe er binnen het ministerie gedacht wordt over goud. Hij kreeg als antwoord dat het goud absoluut niet gebruikt zal worden om de schulden mee af te lossen. Een woordvoerder zei daar het volgende over: “Het verkopen van goud ondermijnt het vertrouwen in de Verenigde Staten zowel in eigen land als in het buitenland. De verkoop van de goudvoorraad zou het wereldwijde financiële systeem kunnen destabiliseren”.

    Net als Europa hoeven we van de Verenigde Staten ook geen publieke goudverkopen te verwachten. Dat zegt genoeg over de waarde van het goud, want die schatten Westerse landen blijkbaar veel hoger in dan de huidige prijs van ongeveer $1.300 per troy ounce. Ook de centrale banken die de afgelopen jaren goud kochten schatten de waarde van het edelmetaal veel hoger in, want ze bleven hun voorraden ook uitbreiden toen de prijs naar een all-time high van $1.920 per troy ounce klom. Een land als Zuid-Korea heeft veel goud gekocht voor een prijs die hoger lag dan de actuele goudprijs.

    Centrale banken zien waarde in goud

    Ongeacht wat vermogensbeheerders, analisten en economen zeggen en schrijven blijven centrale banken veel waarde toekennen aan hun goudreserve. Ook de Amerikaanse centrale bank zal geen goud verkopen, wetende dat het goud tegen de huidige prijs bijna niets oplevert tegenover de enorme staatsschuld.

    Brett Arends van MarketWatch neemt een neutrale positie in ten aanzien van het bezit van goud, maar hij concludeert dat een goudvoorraad nog steeds van fundamenteel belang is voor het vertrouwen dat financiële markten hebben in de regering.

    Of Mutual Interest Gold Funds

    Een goudreserve blijft van essentieel belang. Dat vindt ook het Amerikaanse ministerie van Financiën 

  • Grafiek: Federal Reserve helpt de aandelenmarkt?

    Grafiek: Federal Reserve helpt de aandelenmarkt?

    Er is een bijzonder sterke correlatie tussen het koersverloop van de S&P 500 index en het balanstotaal van de Federal Reserve, zo blijkt uit onderstaande grafiek. Het is dan ook niet verwonderlijk dat aandelenbeleggers aandachtig luisteren als Bernanke wat te vertellen heeft. Maar in hoeverre is de stijging van de aandelenmarkt ook te verklaren door de expansie van de totale balans van de Amerikaanse centrale bank? De Federal Reserve koopt geen aandelen, maar staatsobligaties en hypotheekleningen. Het geld waarmee ze dat doen komt ook vrijwel niet in de reële economie terecht. Anticiperen beleggers op een oplopende inflatie? Of weerspiegelen de hoge aandelenkoersen de sterk toegenomen bedrijfswinsten?

    Sterke correlatie tussen aandelen en balanstotaal Federal Reserve

    Sterke correlatie tussen aandelen en balanstotaal Federal Reserve (Bron: Global Financial Data, via Ritholtz)

  • Grafiek: Overtollige bankreserves in Eurozone dalen

    De overtollige bankreserves in de Eurozone zijn sinds het begin van dit jaar gekrompen van meer dan €480 naar minder dan €220 miljard. Deze daling is het gevolg van aflossingen van het LTRO-programma, waar banken zich eind 2011 en begin 2012 voor in konden schrijven. Daarmee verschilt het Europese banksysteem met de ECB fundamenteel van het Amerikaanse banksysteem met de Federal Reserve. De volgende twee grafieken van Soberlook laten dat goed zien.

    Excess reserves Eurozone

    Overtollige bankreserves in de Eurozone dalen …

    Excess reserves in de Verenigde Staten

    … terwijl ze in de Verenigde Staten juist toenemen!

    LTRO (ECB)

    De ECB verstrekte eind 2011 en begin 2012 voor ongeveer €1.000 miljard aan liquiditeit aan banken, om een acute vertrouwenscrisis in het Europese banksysteem te voorkomen. Dat was toen hard nodig, omdat de rente op verschillende staatsobligaties naar recordhoogte was gestegen. Door de stijgende rente en door afwaarderingen van kredietbeoordelaars daalde de waarde van veel staatsobligaties op de Europese bankbalansen. Daarmee werd een fundamentele reserve in het Europese banksysteem aangetast.

    Draghi greep in door een soort swap-constructie in het leven te roepen, waarbij banken hun ‘slechte’ staatsobligaties kunnen inruilen voor vers geld. De ECB kocht het schuldpapier niet, maar nam het slechts als onderpand aan voor een lening. Gelukkig bleek de crisis beheersbaar en konden de banken begin dit jaar weer beginnen met het aflossen van deze LTRO-leningen. De ECB weet op deze manier een groot gedeelte van de extra liquiditeit weer op te zuigen uit het banksysteem.

    ltro-repayment

    Aflossingen van het LTRO-programma

    QE (FED)

    Hoe groot is het verschil met de Verenigde Staten, waar banken in hun rol als ‘primary dealers’ Amerikaanse staatsobligaties kunnen kopen en deze meteen weer door kunnen verkopen aan de Federal Reserve. Hier vindt geen onderlinge swap, maar een rechtstreeks aankoop van schuldpapier plaats. Dit werkt inflatoir, zoals de tweede grafiek laat zien. Omdat Amerikaanse banken maar mondjesmaat geld uitlenen stapelt de extra liquiditeit zich op bij de Federal Reserve. Het gaat nu al op een bedrag van $2,3 biljoen, terwijl de excess reserves begin dit jaar nog slechts een omvang hadden van $1,5 biljoen!

    De stijging van $800 miljard over de eerste negen maanden van 2013 komt bijna overeen met de omvang van het stimuleringsprogramma van de Federal Reserve, namelijk $85 miljard per maand. Dat zijn hypotheekleningen en staatsobligaties die de Amerikaanse centrale bank rechtstreeks opkoopt van de Amerikaanse bankensector. In dit systeem wordt geen liquiditeit uit de markt onttrokken. Dat werkt op termijn inflatoir!

    Bankreserves dalen

    Het is dus belangrijk om het onderscheid te maken tussen het Europese LTRO-programma en het Amerikaanse QE-programma. In het eerste geval wordt er wel degelijk liquiditeit uit het banksysteem gehaald, in het tweede geval niet. De inflatoire ramkoers van Bernanke heeft nog niet tot hoge inflatie geleid, omdat de omloopsnelheid van het geld laag is. Men consumeert minder en spaart meer, terwijl banken terughoudend zijn geworden met nieuwe kredieten.

    Hoe lang dat zo blijft hangt af van het vertrouwen dat men legt in een bepaalde valuta. Het vertrouwen in de dollar heeft al een behoorlijke deuk opgelopen, maar is nog niet gebroken. De twee grafieken van de excess reserves laten ons zien dat de ECB zorgvuldiger omspringt met de euro dan de Federal Reserve met haar dollar. De ECB doet in elk geval een poging de inflatie te beteugelen en het vertrouwen in de munt hoog te houden.

  • Financieel Dagblad: “Federal Reserve zit in Catch 22”

    Langzaam maar zeker begint ook in de reguliere media door te dringen dat de Federal Reserve echt niet kan stoppen met haar stimuleringsprogramma. Zo opende het Financieel Dagblad vandaag met een groot artikel over de ‘Catch 22’ waar de Amerikaanse centrale bank in gevangen zit. Langzaam maar zeker breekt het besef door dat Bernanke niet kan stoppen met stimuleren, omdat een stijgende rente dramatische gevolgen heeft voor de begroting van de overheid en de leencapaciteit van bedrijven en particulieren.

    De stijging van de 10-jaars rente richting de 3% was een weerspiegeling van de ‘zorgen’ die de obligatiemarkt had over tapering. Nu die zorg is weggenomen zien we ook de obligatierente (en daarmee op den duur ook de rente op langlopende kredieten) weer dalen. Het FD weet de vinger ook op de gevoelige plek te leggen, want in hun artikel op de voorpagina schrijft de redactie dat de stijgende rente de Amerikaanse centrale bank weerhoudt van ingrijpen. Alleen de dreiging van minder stimulering zorgde al voor bijna een verdubbeling van de rente op de 10-jaars obligaties. De hypotheekrente steeg van 3,4 naar 4,5 procent en ook de rente voor een autolening ging omhoog. Voor een schuld gedreven economie is een stijging van de rente de doodssteek.

    Meer stimulering door de Federal Reserve

    Niet minder, maar meer stimulering is het credo geworden. We hebben in het verleden al eens gewezen op de notulen van de Federal Reserve, waarin staat dat het stimuleringsprogramma ook uitgebreid kan worden als deflatie dreigt of als de economie groei terugvalt. Dat is anno 2013 helemaal geen onrealistisch scenario meer… Het FD verwijst naar Narayana Kocherlakota van de Federal Reserve uit Minneapolis, die gezegd zou hebben dat er nog veel ruimte is voor extra stimulering door de centrale bank. Dat soort geluiden hebben we nog niet vaak gehoord in de reguliere media.

    Voor het volledige artikel verwijzen we naar het Financieele Dagblad.

    Federal Reserve zit in een Catch 22

    Federal Reserve zit in een ‘Catch 22’

  • Stimulering helpt alleen de rijken

    De Fed heeft het niet aangedurfd om te stoppen met het programma voor monetaire stimulering ter waarde van $85 miljard per maand. Het programma staat bekend onder de naam quantitative easing (QE). De motivering luidde, dat de Amerikaanse economie nog te zwak was om op eigen benen te staan.

    Zucht van verlichting

    Die beslissing is om meerdere redenen te betreuren. Allengs wordt immers duidelijk, dat aan het beleid van bankpresident grote nadelen kleven. Een van die nadelen werd pijnlijk duidelijk, toen de discussie over al dan niet taperen, afbouwen van de stimulering, op gang kwam. Vooral opkomende landen met grote tekorten op de lopende rekening, zoals Brazilië en Turkije, zagen zich getroffen door een uitstroom van beleggingen. Dat geld was eerder naar de opkomende markten gestroomd in een zoektocht naar een beter rendement. Toen de Fed alsnog besloot niets te doen, steeg er een zucht van verlichting op in de opkomende landen en bij beleggers.

    Tekortkomingen

    Maar niet alleen buiten de VS richt QE schade aan, ook binnenlands is dat het geval. Het beleid van verruiming is er op gericht vermogens- en welvaartseffecten te scheppen. Koersen op de financiële markten moeten omhoog, evenals de huizenprijzen. Daardoor moet de consument vertrouwen in de toekomst krijgen en weer de portemonnee trekken. De consument is immers de belangrijkste pilaar onder de economische groei in het westen.

    Er zitten echter haken en ogen aan deze insteek. Studies hebben uitgewezen, dat van elke dollar waardestijging er op zijn best 3 tot 5 cent besteed wordt aan consumptie. De vermogenseffecten moeten dus enorm zijn, wil dit beleid echt zwaarwegende gevolgen hebben voor de reële economie.

    Een ander bezwaar is, dat vooral de spaarders door het huidig beleid zwaar getroffen worden. Vermogenseffecten zijn immers optimaal, wanneer de interestlasten minimaal zijn. De Fed heeft de rente naar nagenoeg 0% verlaagd. Voor de spaarders betekent dat wel, dat ze 0% interestinkomen genieten. Het belangrijkste bezwaar is misschien wel, dat vooral de rijken het meest profijt trekken van de vermogenseffecten van QE. In 201 hadden de 10% rijksten van de VS een beleggingsportefeuille van gemiddeld $ 267.500. Dat is 16x hoger dan de gemiddelde portefeuille van de overige 90%. In totaal beschikt de top 10% over vermogenstitels ter waarde van $550.000 ofwel 20x zoveel als de resterende 90%. En zo kunnen we nog wel even doorgaan.

    Consumptie

    Zonder overdrijving kun je stellen, dat vooral de top tien in de VS profiteren van het beleid van de Fed. Daar profiteren zij van, maar voor de rest van de samenleving is er amper of geen sprake van positieve vermogenseffecten. De doorsnee Amerikaan gaat nog steeds gebukt onder de gevolgen van de financiële crisis. Dat is af te lezen aan een reeks van cijfers. Sinds 2008 zijn bestedingen met slechts 1,1% gestegen. Nimmer was de ontwikkeling van de consumptieve vraag in de VS zo zwak sinds WOII. Aangezien consumptie goed is voor 70% van de bruto nationaal product, ligt hier de verklaring voor het zwakke presteren van de Amerikaanse economie. Het ziet er bovendien niet naar uit, dat de consument snel zijn houding gaat veranderen. De meeste Amerikanen gaan nog steeds gebukt onder een grote schuldenlast. Die beloopt ondanks alle goede bedoelingen en inspanningen nog steeds 116% van het inkomen. Nog niet zo lang geleden was dat cijfer slechts 43%. De zware schuldenlast is ook af te lezen aan de besparingen. Die zijn maar 4,3% van het inkomen tegen 9,3% in de periode 1970 – 1999.

    Scenario

    Al deze cijfers maken keer op keer duidelijk, dat het beleid van de Fed amper of geen effect heeft voor brede lagen van de bevolking. Slechts een kleine bovenlaag heeft echt profijt. Er is geen enkele reden om aan te nemen, dat die positieve effecten geleidelijk door druppelen naar beneden. Het uiteindelijke resultaat zal zijn, dat ook in de VS de groei blijft steken op een niveau tussen 1% en 2%.

    Het scenario zoals zich dat ontrolt, past precies op de situatie in Nederland en de rest van Europa. De koopkracht van de consument wordt steeds verder ondergraven in naam van het financieringstekort. Als straf voor dat foute beleid groeit de economie maar mondjesmaat of helemaal niet zelfs.

    Cor Wijtvliet

    Bron: Stephen Roach, Occupy QE. Project-syndicate. September 25 2013

  • Column: “Federal Reserve blijft stevig behind the curve”

    “Vertrouw erop dat de Federal Reserve op het juiste moment en in voldoende mate in zal grijpen.” Dat is wat ik in mijn vele gesprekken en discussies met veel economen en analisten altijd als hét argument kreeg te horen als zij mijn zorgen over aanzienlijk hogere inflatie in de komende jaren counterden.

    Mijn argument waarom ik er geen vertrouwen in heb dat de Federal Reserve – of andere centrale banken – op tijd en in voldoende mate zullen ingrijpen heeft onder meer te maken met de historie.

    Niet alleen sinds het begin van de huidige crisis – maar ook in de afgelopen decennia – hebben de centrale banken met de Fed voorop in mijn ogen laten zien gevoelig te zijn voor politieke druk.

    Het makkelijkste deel is achter de rug

    Dat is van cruciaal belang, omdat het makkelijkste hoofdstuk voor de centrale banken achter de rug is. Het is niet moeilijk de rentes in een rap tempo te verlagen, in het geval van de Fed zelfs naar 0%, en staatsobligaties op te gaan kopen om de lange rentes omlaag te drukken. Het moeilijke deel, het deel waarin de centrale bankiers moeten laten zien dat ze ook de politiek gezien minder populaire beslissingen kunnen en durven nemen, is nu aangebroken…

    De Fed heeft eerder deze week mijn vermoedens bevestigd dat centrale banken niet in staat zijn op tijd in te grijpen. Ondanks een aankondiging van de centrale bank om het stimuleringsprogramma af te bouwen durft ze op het moment suprême die stap toch níet te zetten.

    Kromp de Amerikaanse economie fors in 2009, toen de eerste ronde van het QE-beleid werd aangekondigd, inmiddels groeit die met ruim 2 procent op jaarbasis. De inflatie bedraagt 1,5 procent en je mag verwachten dat die zal oplopen als de economische groei in de VS aanhoudt.

    Bij deze inflatiecijfers hoort geen Fed-rente van 0 procent en zouden ook de lange rentes best mogen stijgen ten opzichte van de all-time lows. Niet wat de Fed betreft echter. Omdat de 10-jaars rente richting 3% klom besloten de Amerikaanse monetaire ridders de QE-draaiknop met rust te laten.

    ‘Behind the curve’

    De conclusie kan dan ook niet anders zijn dan dat de Fed, luid en duidelijk met woorden én daden, laat merken dat ze zoals dat heet behind the curve zal blijven. Dat wil zeggen, de centrale bank zal niet proberen inflatie te voorkomen, maar zal die gedogen en laten oplopen. De centrale bank zal pas ingrijpen als de inflatie echt te hoog wordt. Het alternatief is dat de bank vóór de curve kruipt en dus preventief inflatiestijging in de komende jaren voorkomt. Maar als de Federal Reserve ervóór kruipt kan ze blijkbaar de Amerikaanse economie in een nieuwe, mogelijk langdurige, recessie storten. Dat wil de centrale bank absoluut vermijden. Dit was mijn verwachting toen ik mijn boek ‘Geldmoord’ begon te schrijven. Ik ben sinds woensdagavond alleen maar verder gesterkt in die verwachting.

    En die debatten en gesprekken met veel economen en analisten? Die eindigden steevast met “de tijd zal het uitwijzen” of de Fed op tijd en in voldoende mate zal ingrijpen. Sinds woensdag heeft de tijd uitgewezen dat de Federal Reserve niet op tijd zal ingrijpen. Over enkele dagen kijken we naar hoe het zit met ‘in voldoende mate’ ingrijpen.

    Omdat onlangs de vierde druk van ‘Geldmoord’ is verschenen, met daarin het nieuwe voorwoord, is dat voorwoord én het eerste hoofdstuk, getiteld ‘De gouden eeuwen voor de koopkracht’ (met daarin onder meer inflatieontwikkeling in Nederland sinds 1450 (!) ) nu GRATIS te downloaden op de site www.geldmoord.nl

    Edin Mujagic

    Federal Reserve grijpt niet in

    Federal Reserve grijpt toch niet in…

  • Grafiek: Arbeidsmarkt reageert niet op monetaire stimulering

    De volgende grafiek laat zien dat er de afgelopen vijf jaar nauwelijks banen zijn gecreëerd in de VS, ondanks het ruime monetaire beleid van de Federal Reserve. In de afgelopen vijf jaar is het balanstotaal van de Amerikaanse centrale bank me 300% gegroeid, dankzij aankopen van staatsobligaties en hypotheekleningen. Al dat extra geld is nog niet in de economie terechtgekomen, wat ook de verklaring is voor het wegblijven van een sterke banengroei. De vraag die we misschien zouden moeten stellen is hoeveel slechter de banengroei was geweest als de Federal Reserve niet had ingegrepen met quantitative easing…

    Balansgroei Federal Reserve versus banengroei

    Monetaire stimulering heeft niet veel meer banen opgeleverd (Bron: @Not_Jim_Cramer)

  • Bernanke stuwt de goudprijs omhoog

    Gisteravond maakte Bernanke dat de Federal Reserve nog niet aan tapering begint en het stimuleringsprogramma handhaaft op $85 miljard per maand. Dat kwam voor veel handelaren en analisten als een verrassing, want een peiling van Reuters gaf aan dat 71% van de ondervraagden rekenden op een tapering van ongeveer $10 miljard. Als gevolg van dit nieuws schoot de goudprijs omhoog. Om het moment van schrijven is de prijs voor een troy ounce goud $1.368, een stijging van 4,7% ten opzichte van de vorige slotkoers. De zilverprijs schoot ook omhoog, want die staat inmiddels 6,66% hoger op $23 per troy ounce.

    In euro’s stegen de prijzen van goud en zilver iets minder hard, omdat de euro wat aansterkte ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Donderdagochtend werd goud verhandeld voor een prijs van €1.010 per troy ounce, een stijging van 3,33% ten opzichte van gisteren. De zilverprijs steeg van €518 naar €545 per kilogram, een stijging van meer dan 5,2%.

    Goudprijs stijgt 4,7% door uitblijven tapering

    Goudprijs weer boven de €1.000 per troy ounce door FED-besluit (Bron: Goudstandaard)

    Zilverprijs staat ruim 5% hoger

    Zilverprijs stijgt naar €545 per kilo door uitblijven van tapering (Bron: Goudstandaard)

    Mijnbouwaandelen

    De mijnbouwaandelen schoten nog harder omhoog, want de GDX index steeg met bijna 10% naar 28,25. De GDXJ index, die bestaat uit meer speculatieve mijnbouwaandelen, steeg met meer dan 12% naar 47,55. De volatiliteit van mijnbouwaandelen is groter dan die van de edelmetalen zelf, omdat mijnen voor hun winstgevendheid sterk afhankelijk zijn van hun winstmarge. Als de goudprijs met 3% stijgt betekent het doorgaans dat de winstmarge van een goudmijn met een veelvoud van 3% stijgt. Bij een dalende goudprijs werkt de hefboom overigens net zo sterk.

    GDX index van mijnbouwaandelen stijgt bijna 10%

    GDX index stijgt bijna 10% (Bron: Yahoo Finance)

    GDXJ schiet meer dan 12% omhoog dankzij Bernanke

    De juniors van GDXJ gingen zelfs met 12% omhoog (Bron: Yahoo Finance)

    Aandelenmarkten naar nieuwe records

    De aandelenmarkten reageerden ook positief op het besluit van de Amerikaanse centrale bank. De Dow Jones index steeg met 0,95% naar een nieuwe all-time high van 15.676,94 punten, marginaal hoger dan het oude record dat op 2 augustus gevestigd werd. Ook de S&P 500 tikte een nieuw record aan, want deze index van 500 grote Amerikaanse bedrijven sloot 1,22% hoger op 1.725,52 punten. De Japanse Nikkei index sloot 1,8% hoger op 14.766,18 punten, de hoogste koers in bijna twee maanden tijd.

    Ook dichter bij huis stijgen de aandelenmarkten. De AEX-index staat op het moment van schrijven 0,98% hoger op 384,66 punten, het hoogste niveau sinds 2008. De Duitse DAX opende vanmorgen zelfs 1,27% hoger en staat donderdagochtend op een stand van 8746,13 punten. Ook dat is een all-time high!

    S&P500 stijgt naar nieuw record

    S&P 500 stijgt naar nieuw record (Bron: Yahoo Finance)

    Olieprijs

    De zwakkere dollar zet de olieprijs ook een stuk hoger. De prijs van WTI olie steeg met 2,45% naar $108,07 per vat. Een vat Brent olie werd 2,18% duurder en wordt momenteel verhandeld voor $110,60.

    Rente

    Het uitblijven van tapering is goed nieuws voor de obligatiemarkt. De rente op Amerikaanse Treasuries met een looptijd van 10 jaar zakte naar 2,7%. Dat is nog steeds relatief hoog, als je bedenkt dat de rente begin mei dit jaar nog beneden de 1,7% lag.

  • Waar is de tapering? Hier is de tapering!

    Vergeet de laatste cijfers over consumentenvertrouwen, werkloosheid en inflatie, want dat zijn slechts afleidingsmanoeuvres in de discussie over tapering. U weet wel, het afbouwen van het stimuleringsprogramma van de Federal Reserve. Dit stimuleringsprogramma heeft een omvang van $85 miljard per maand, maar men verwacht dat Bernanke dat bedrag vandaag naar beneden gaat bijstellen.

    Tapering

    Analisten en economen bespreken de macro-economische cijfers, maar bijna niemand heeft het over de werkelijke reden voor de voortzetting van het stimuleringsprogramma: het opdweilen van schuldpapier. De rest van de wereld koopt steeds minder Amerikaanse staatsobligaties en sommige landen zijn al begonnen met de verkoop van hun positie in Amerikaanse staatsobligaties. Of ze dat doen uit angst voor waardeverlies van de dollar of onder het mom van risicospreiding, dat is van secundair belang. Feit is dat iemand de staatsobligaties moet kopen, zodat de liquiditeit hoog en de rente laag blijft.

    Onderstaande grafiek hebben we al eens eerder gepubliceerd, maar nu hebben we er de nieuwste data van juli 2013 aan toegevoegd. In deze maand werd er opnieuw voor ongeveer $10 miljard aan Treasuries van de hand gedaan door het buitenland. Daarmee komt er meer druk te staan op de Amerikaanse centrale bank om schuldpapier van de markt te halen. Hoe meer andere landen verkopen, hoe meer Bernanke zal moeten kopen om de obligatiemarkt onder controle te houden! Bernanke maakt zich waarschijnlijk meer zorgen over deze grafiek dan over andere macro-economische cijfers die officieel bepalend zijn voor het stimuleringsprogramma.

    De tapering is al begonnen!

    De tapering is al begonnen!

    Japan schiet te hulp

    In de maand juli heeft het buitenland zoals gezegd netto ongeveer $10 miljard aan Amerikaanse staatsobligaties van de hand gedaan. Maar daarmee is niet het hele verhaal verteld. Duiken we in de TIC-data, dan zien we dat Japan als enige een substantieel bedrag aan Treasuries heeft bijgekocht. Andere landen kochten bijna niets of deden zelfs Treasuries van de hand. Bedenk dan goed dat het Amerikaanse ministerie van Financiën steeds de obligatiemarkt op moet om nieuwe Treasuries te slijten, want de Amerikaanse staatsschuld groeit nog iedere dag!

    Japan schiet Amerika te hulp en koopt $52 miljard aan Treasuries

    Japan schiet Amerika te hulp en koopt $52 miljard aan Treasuries

  • Jim Rickards: “De dollar zal vervangen worden door SDR’s of goud”

    Jim Rickards, auteur van het boek Currency Wars, was onlangs te gast bij Max Keiser om te praten over het beleid van de Amerikaanse centrale bank en de dreigende dollarcrisis. Volgens Rickards staat ons een nog grotere crisis te wachten dan die van 2008, omdat de fundamentele zwakheden bij banken niet zijn verholpen en omdat de leverage door de beschikbaarheid van zeer goedkope kredieten (studentenleningen, hypotheken, autoleningen) alleen maar is toegenomen. De grootste banken in de VS zijn nu nog groter dan ze waren voor de crisis, aldus Rickards. In 2008 werd al duidelijk dat de financiële sector in de VS eigenlijk ’too big to fail‘ is.

    Nog grotere crisis komt eraan

    De crisis van 2008 was nog te behappen voor centrale banken, maar Rickards denkt dat centrale banken niet in staat zullen zijn om de grote klap die nog komen gaat op te vangen. Daarvoor is het balanstotaal al te ver opgerekt. Om een nieuwe liquiditeitscrisis af te wentelen moet het IMF ingrijpen door SDR’s bij te drukken, aldus Rickards. Maar of dat soelaas zal bieden is nog maar zeer de vraag, want ook SDR’s hebben geen intrinsieke waarde. De auteur van het boek Currency Wars, die overigens alweer werkt aan een nieuw boek, is er zeker van dat SDR’s of goud de rol van de dollar als waardereserve zal vervangen. Daarmee zal Amerika ook een groot privilege verliezen, omdat olie nu nog in goedkope dollars afgerekend kan worden.

    Tapering?

    Volgens Jim Rickards heeft de Federal Reserve zich in de problemen gewerkt met quantitative easing. Nu landen als China en Japan minder Amerikaanse staatsobligaties kopen moet de Amerikaanse centrale bank zich schikken in haar rol als lender of last resort. Tapering is daardoor bijna niet meer voor te stellen, zeker niet nu de rente op Amerikaanse staatsobligaties richting de 3% loopt…

    Jim Rickards en Max Keiser over de dollarcrisis en de terugkeer naar SDR’s of  goud

  • Grafiek: Balans centrale banken sinds 2008

    De balans van veel centrale banken is sinds 2008 explosief gegroeid als gevolg van interventies in valuta- en obligatiemarkten. De volgende grafiek van Axel Merk (@AxelMerk) laat zien met hoeveel procent de balans van verschillende toonaangevende centrale banken gegroeid is sinds het begin van de financiële crisis.

    Staatsobligaties, hypotheekleningen en valuta

    In vijf jaar tijd bleek de Bank of England de zwakste schakel met een balansgroei van meer dan 320%, die voor een groot gedeelte veroorzaakt is door het stimuleringsprogramma van in totaal £375 miljard. De Federal Reserve volgt op een tweede plaats met een groei van meer dan 280%, die ze te danken heeft aan het opkopen van honderden miljarden aan staatsobligaties en hypotheekleningen.

    Op de derde plaats staat de Zwitserse centrale bank met een balansuitbreiding van eveneens ~280%. Anders dan bij de Britse en Amerikaanse centrale bank groeide het totaal niet door aankopen van langlopend schuldpapier, maar door uitgifte van valuta. Om het plafond van de Franc ten opzichte van de euro in stand te houden moest de Swiss National Bank in vijf jaar tijd drie keer hard ingrijpen. Door vele miljarden Francs ‘bij te drukken’ en in te wisselen voor buitenlandse valuta werd voorkomen dat de Zwitserse munt zou aansterken ten opzichte van de euro.

    De andere centrale banken hebben een minder spectaculaire balansgroei meegemaakt. Opvallend genoeg wist de Zweedse centrale bank een groot deel van de monetaire expansie in 2010 weer ongedaan te maken, een zeldzaam fenomeen. De balansomvang van de ECB is dit jaar ook behoorlijk ingezakt, wat voornamelijk toe te schrijven valt aan de herwaardering van de goudvoorraad van het Eurosysteem. Door de lagere goudprijs is er goudwaarde ‘verdampt’ op de balans. Dat verlies werd afgeschreven van de herwaarderingsreserve aan de passivazijde van de balans van de ECB.

    Balanstotaal centrale banken sinds 2008

    Balanstotaal centrale banken sinds 2008 (Bron: Merk Investments)