Tag: grafiek

  • Grafiek: De neergang van de middenklasse in de VS

    De top 0,1% van alle huishoudens heeft ongeveer evenveel vermogen als de 90% minst vermogende huishoudens, zo blijkt uit nieuw onderzoek van Saez en Zucman van de Londen School of Economics. De onderzoekers bestudeerden een grotere verscheidenheid aan bronnen dan eerdere studies en kwamen tot de conclusie dat de vermogensverdeling in de VS nog ongelijker is dan eerder werd aangenomen. Vanaf de Grote Depressie tot het einde van de Tweede Wereldoorlog groeide het aandeel van de middenklasse in de totale vermogenspositie, omdat de allerrijksten veel van hun vermogen zagen verdampen. Na de oorlog brak een goede periode aan voor de middenklasse, want het aandeel van de 90% groep in het totale vermogen van alle huishoudens nam in deze periode sterk toe.

    Vanaf begin jaren ’80 kwam een groter deel van het vermogen weer in handen van de top 0,1%. Hun vermogen groeide vanaf dat moment met 3,4% per jaar, tegenover slechts 0,7% voor de onderste 90%. De onderzoekers denken dat het oplopen van de schuldposities van middenklasse huishoudens debet is aan de vermogensdaling. Aanvankelijk groeide de waarde van het onderpand (voornamelijk vastgoed) mee met de schulden, maar door de huizenmarktcrash in 2006 en de aandelenmarktcrash in 2008 en 2009 is de verhouding tussen bezittingen en schulden fundamenteel uit het lood geslagen.

    Rijken worden weer rijker

    Uit het onderzoek blijkt dat de 16.000 rijkste families in de VS (de top 0,01%) een gemiddeld vermogen hebben van $371 miljoen en dat deze groep als geheel 11,2% van het totale vermogen in de VS in bezit heeft. Dat percentage is sinds 1916 niet zo groot geweest als nu, waaruit blijkt dat de allerrijksten goed uit de laatste crisis zijn gekomen. Het vermogen van de top 0,1% (160.000 families) is gemiddeld $73 miljoen, waarmee deze groep goed is voor 22% van het totale vermogen van alle Amerikaanse huishoudens. Dat is overigens precies het aandeel van het totale vermogen dat in handen is van de onderste 90%. De volgende grafiek van de Economist laat de vermogenspositie van de onderste 90% (lichtbruin) en de bovenste 0,1% van alle huishoudens (donkerbruin) zien.

    wealth-90-versus01percent

    Vermogens top 0,1% even groot als van de onderste 90% huishoudens (Bron: Economist)

  • Grafiek: Zilver versus grondstoffen

    De zilverprijs staat op het laagste niveau in 4,5 jaar en lijkt daarmee bijzonder gunstig gewaardeerd. Maar hoe presteerde dit industriële metaal ten opzichte van andere grondstoffen? We vergeleken het koersverloop van zilver over de afgelopen vijf jaar met dat van een grondstoffenindex. We kozen voor de ‘DBC: PowerShares DB Commodity Index Tracking Fund’ van Deutsche Bank, omdat deze index een breed scala aan grondstoffen bevat.

    We zien dat zilver in de tweede helft van 2010 aan een sterke opmars begon, om uiteindelijk in april 2011 een piek te bereiken van bijna $50 per troy ounce. Sindsdien is de zilverkoers weer gezakt naar het niveau van andere grondstoffen. Met de meest recente prijsdaling inbegrepen is het rendement van zilver over de afgelopen vijf jaar lager geweest dan het gemiddelde van alle grondstoffen uit het indexfonds van Deutsche Bank.

    Als er al sprake was van een bubbel in zilver, dan is die nu voor het grootste deel leeg gelopen. De prijs van het edelmetaal loopt na een wilde rit naar $50 per troy ounce weer in de pas met de prijs van andere grondstoffen. Kan zilver nog lager of is dit een goed moment om zilver te kopen?

    zilverprijs-versus-grondstoffen

    Zilver is ingehaald door grondstoffen

  • Grafiek: Meer dan $1,5 miljard aan futures goud gedumpt

    De goudprijs wordt niet bepaald door centrale banken die met tonnen tegelijk fysiek goud kopen en ook niet door consumenten die van tijd tot tijd wat gouden munten afnemen. Nee, de goudprijs komt tot stand op een markt waar papieren claims op toekomstige levering van goud verhandeld worden. Dit is het terrein waar beleggers speculeren op ontwikkelingen van de goudprijs, waar mijnen en goudhandelaren een long of short positie kunnen afdekken en waar institutionele beleggers naartoe gaan als ze een stukje ‘goud’ aan hun beleggingsportefeuille willen toevoegen. Voor fysieke uitlevering van goud is weinig interesse, want deelnemers willen enkel blootstelling aan de goudprijs.

    Het bijzondere van deze markt is dat de aanbieders van goud vaak helemaal geen fysiek edelmetaal hoeven te leveren. Ze kunnen dus bijna onbeperkt beloftes uitschrijven op goud, beloftes waarmee het fictieve aanbod van goud gemanipuleerd kan worden. En dat is ook wat er gebeurt tijdens grote koersdalingen zoals die van vandaag en van afgelopen vrijdag. Zero Hedge plaatste vandaag de volgende grafiek, waarop te zien is dat er in zeer korte tijd 13.000 contracten goud op de markt werden aangeboden. Omdat ieder contract betrekking heeft op 100 troy ounce goud gaat het dus om een totale waarde van ongeveer $1,5 miljard aan papiergoud. Kopers voor deze 13.000 contracten goud werden gevonden op een prijs van $1.151 per troy ounce, het laagste niveau sinds april 2010.

    Lees meer over de daling van de goudprijs:

    gold-13000contracts

    Goudprijs maakte duikvlucht na plotselinge verkoopgolf

  • Grafiek: Aandelen verslaan obligaties in 2014

    Zoals het er nu naar uitziet gaan aandelen dit jaar een beter rendement halen dan obligaties. In de volgende grafiek zien we dat Amerikaanse aandelen (S&P500) en de Barclays Aggregate US bond index (een mandje van Amerikaanse ‘investment grade’ obligaties) elkaar in 2014 steeds afwisselden qua rendement. Ook zien we dat de aandelenmarkt veel meer volatiliteit kent dan de obligatiemarkt, getuige de grote schommelingen in de paarse lijn. De korte maar heftige correctie op de aandelenmarkt in oktober deed een groot deel van het jaarrendement van aandelen verdampen, maar op de valreep van de maand stonden de aandelenkoersen opnieuw hoger dan waarop ze begonnen.

    Een interessant detail: De S&P 500 index heeft sinds juli 2013 iedere maand minstens één keer een nieuwe all-time high neergezet. Al zestien maanden op rij weet de index een nieuw record neer te zetten. Dat is een nieuw record, zo merkte de Wall Street Journal op. Op 28 maart 2013 brak de S&P 500 door het oude record van voor de financiële crisis en sindsdien is deze index met bijna 29% gestegen. Het rendement voor dit jaar staat op 11%, terwijl dat van een mandje obligaties op ongeveer 5% staat. Ter vergelijking: Goud in dollars staat op een verlies van 2,7% voor 2014, terwijl de zilverprijs 16,5% lager staat dan begin dit jaar.

    aandelen-obligaties-rendement

    Aandelen gaan op nieuw aan de leiding (grafiek van Quartz)

  • Grafiek: Balans centrale banken sinds 2008

    Centrale banken hebben sinds het begin van de kredietcrisis veel liquiditeit in de markt gebracht om een deflatoire depressie te voorkomen. De volgende grafiek van Merk Investments laat de ontwikkeling van het balanstotaal van acht verschillende centrale banken zien sinds augustus 2008. Sindsdien is de balans van de Federal Reserve bijna vier keer zo groot geworden en is ook de balans van de Bank of England ruim drie keer zo groot geworden. In beide gevallen groeide het balanstotaal door ongekende monetaire stimulering.

    Ook de centrale bank van Zwitserland zag haar balanstotaal door de jaren heen fors toenemen, wat voor een groot deel te wijten valt aan het verdedigen van de wisselkoers met de euro. In 2011 maakte de Swiss National Bank bekend dat de Zwitserse frank niet verder mocht appreciëren dan 1,20 frank tegenover de euro. In de praktijk betekende het dat de centrale bank grote hoeveelheden francs ‘bij moest drukken’ om deze vervolgens in te wisselen voor andere valuta. Toen in 2012 de Europese schuldencrisis uitbrak en de euro verzwakte moest de centrale bank van Zwitserland opnieuw de geldkraan aanzetten om de waarde van haar eigen munt te onderdrukken.

    Op gepaste afstand volgt de Bank of Japan, dat pas later begonnen is met monetaire stimulering. Haar balanstotaal is nu 150% groter dan in augustus 2008 en dat zal in de toekomst alleen maar verder toenemen. Afgelopen week kondigde de centrale bank een verdere uitbreiding van haar QE-programma aan, waardoor er nog meer schuldpapier op de balans komt te staan. De ECB lijkt een uitzondering te zijn in de grafiek, wat haar balanstotaal is sinds het begin van 2013 alleen maar gedaald. Dat komt door de afwikkeling van het LTRO programma en door de lagere waardering van de goudvoorraad van het Eurosysteem. Internationaal wordt de druk op de Europese centrale bank opgevoerd om ook de geldkraan open te zetten en daar is de centrale bank onder leiding van Draghi voor gezwicht. Naar verwachting zal de ECB de komende jaren voor honderden miljarden euro's aan schuldpapier uit de markt halen en op haar eigen balans parkeren. Lees ook:

    balans-centrale-banken

    Balanstotaal centrale banken sinds augustus 2008 (Bron: Merk Investments)

  • Grafiek: Huizenprijzen versus bouwkosten

    Wie zegt dat niemand de crash van de huizenmarkt kon zien aankomen heeft waarschijnlijk nog niet naar de volgende grafiek gekeken. Deze grafiek kwamen we tegen in een nieuw artikel op Voxeu en laat in één oogopslag zien hoe de huizenprijzen en de bouwkosten zich de afgelopen 130 jaar ontwikkelden in veertien verschillende landen. De twee lijnen lopen niet helemaal gelijk aan elkaar, maar bewegen over een langere termijn bekeken wel in dezelfde richting. Nemen we dit langetermijnperspectief, dan valt meteen op dat de huizenprijzen vanaf midden jaren negentig veel sneller begonnen te stijgen dan de bouwkosten. In een tijdsbestek van ongeveer tien jaar stegen de huizenprijzen in deze veertien landen met gemiddeld ruim 60%, terwijl de bouwkosten in dezelfde periode niet meer dan 10% stegen.

    Hadden we deze grafiek op de hoogtijdagen van de huizenmarkt laten zien, dan zou men al snel tot de conclusie zijn gekomen dat er sprake was van overwaardering op de huizenmarkt. Die overwaardering uitte zich in speculatie met grond, want de tweede grafiek laat zien dat die prijzen in de veertien onderzochte landen nog veel sneller steeg dan de huizenprijzen zelf. Een noemenswaardige constatering is dat de huizenprijzen gemiddeld gezien helemaal niet in een vrije val terecht zijn gekomen sinds het uitbreken van de financiële crisis. Dat komt omdat de huizenprijzen in sommige landen nog stijgen en omdat stimulerend beleid van verschillende overheden en centrale banken een harde landing voor de huizenmarkt heeft weten te voorkomen. Veel overwaardering is nog niet uit de markt, maar als gevolg van stimulerend beleid blijft die overwaardering in stand.

    huizenprijzen-bouwkosten

    Huizenprijzen versus bouwkosten

    huizenprijzen-grond

    Huizenprijzen versus grondprijzen

  • Grafiek: Zwitserland verkocht in 20 jaar meeste goud

    Grant Williams, auteur van de nieuwsbrief ‘Things that make you go hmmm…’ heeft in zijn laatste nieuwsbrief een interessante grafiek meegenomen die de verandering in goudvoorraden van landen laat zien tussen 1993 en 2014. We zien dat vooral Zwitserland in deze periode veel goud verkocht heeft. Ook Nederland en België deden volop mee aan de gecoördineerde Europese verkopen van goudvoorraden, door honderden tonnen van het metaal op de markt te brengen.

    Waar is al dat goud naartoe gegaan? Een deel kwam in handen van andere centrale banken, zoals die van Rusland, China, Duitsland, Turkije, Italië, India en Saoedi-Arabië. Maar een veel groter deel van het goud kwam terecht in private handen, getuige de totale omvang van alle publieke goudvoorraden in de wereld zoals op de tweede grafiek staat afgebeeld.

    veranderingen-goudvoorraden-1993-2014

    Welke centrale banken kochten en verkochten goud? (Bron: Mauldineconomics)

    WorldOfficialGoldReserves

    Steeds meer goud verschuift richting private handen

  • Grafiek: De vlucht van aandelen naar dollars en goud

    Op 18 september zette de Amerikaanse S&P 500 index nog een nieuwe all-time high neer, maar een maand later ziet het plaatje er opeens veel minder rooskleurig uit. Deutsche Bank maakte een overzicht van het totale rendement dat verschillende beleggingscategorieën sinds het begin van dit jaar behaalden. Van de grote waardestijging die de S&P 500 dit jaar gemaakt heeft is nog maar 2% over, terwijl veel Europese beurzen zelfs lager staan dan begin dit jaar. De Griekse beurs staat momenteel bijna een kwart lager dan begin dit jaar!

    Beleggers vluchten opnieuw naar de bekende veilige havens. Zo steeg de dollarindex en klom de goudprijs naar het hoogste niveau in vier weken. De angst voor een nieuwe crisis raakt ook de olieprijs, die door een stijgende productie wereldwijd al een paar maand onder druk staat. Sinds de zomer is de olieprijs met een kwart gedaald.

    return-assets-2014  

    De aandelenmarkten hebben in vier weken veel koerswinst verspeeld (Bron: Deutsche Bank)

  • Bij welke olieprijs draaien OPEC landen break-even?

    De daling van de olieprijs heeft direct invloed op de begroting van de olieproducerende en exporterende landen (OPEC), omdat een groot deel van hun export bestaat uit ruwe of geraffineerde olie. Sinds de zomer is de prijs van een vat ruwe olie met meer dan 20% gedaald, met als gevolg dat een aantal landen een tekort heeft op de begroting. De volgende grafiek laat zien hoe hoog de olieprijs moet zijn voor verschillende OPEC landen om een begrotingsoverschot te realiseren.

    We zien dat begin dit jaar alleen Iran, Venezuela, Nigeria en Irak een begrotingstekort hadden. Op dit moment zijn daar, als gevolg van de dalende olieprijs, landen als Libië, Rusland en Saoedi-Arabië bij gekomen. Oman en Koeweit zitten nog niet in de gevarenzone. Deze landen hebben pas een tekort op de begroting als de olieprijs richting de $70 per vat zakt. Op het moment van schrijven staat de WTI olieprijs 4,7% lager op $81,84. De prijs voor een vat Brent olie is met $85,04 niet veel hoger.

    breakeven-oilprice  

    Bij welke olieprijs hebben OPEC-landen een begrotingstekort? (Bron: The Economist)

  • Goudprijs daalt niet in alle valuta

    De laatste maanden is de goudprijs behoorlijk gedaald, vooral in dollars. Maar hoe ontwikkelt de goudprijs zich in andere valuta? Hollandgold pakte de cijfers erbij en maakte een overzicht van het rendement op goud in 2014. Aan de hand van cijfers van de World Gold Council vergeleken ze de goudkoers van 3 oktober met die van 1 januari 2014.

    Wat opvalt is dat het voor inwoners van sommige landen helemaal geen slecht jaar is om goud te bezitten. Zo is de goudkoers in Russische roebels dit jaar al met 20% gestegen en staat de goudprijs in euro’s voor 2014 op een plus van 9%. Het vereist dus enige nuance als we spreken over een stijging of daling van de goudprijs.

    Hoewel de prijsdaling van goud in dollars de afgelopen maanden fors was werd het edelmetaal voor inwoners van de Eurozone niet veel goedkoper. Ten opzichte van het hoogtepunt in maart is de goudprijs in euro’s met slechts 3,5% gedaald, tegenover een koersdaling van 13,7% over dezelfde periode in Amerikaanse dollars.

    ontwikkeling-goudprijs-2014

    De goudprijs is niet in iedere valuta gedaald

  • Grafiek: Rusland heeft hogere olieprijs nodig

    De olieprijs zakte onlangs naar het laagste niveau in 27 maanden tijd en dat blijft niet zonder gevolgen. Een land als Rusland is voor haar inkomsten erg afhankelijk van de export van ruwe olie en ziet die inkomsten al maanden achtereen dalen. Bij een prijs van $110 tot $120 per vat olie heeft Rusland nog een overschot op de begroting, maar bij de huidige prijs van ongeveer $90 zal dat omslaan in een tekort. Dat is wat de volgende grafiek van Bloomberg ons laat zien. Bij een verdere prijsdaling richting $80 per vat olie zal dat tekort oplopen tot meer dan 2% van het bbp. Daalt de olieprijs naar $60 per vat, dan groeit het gat in de begroting naar 5,5 tot 6 procent van het bbp.

    Volgens schattingen van het Russische Sberbank heeft het land een olieprijs van $104 per vat nodig om een begrotingsevenwicht te bereiken. De prijs van Brent olie, de referentieprijs voor meer dan de helft van de wereldwijde olieproductie (waaronder die van Rusland) is sinds de piek in juni dit jaar al met meer dan $20 gezakt tot ongeveer $92 per vat op het moment van schrijven.

    budget-balance-russia-oil-price

    Dalende olieprijs heeft grote gevolgen voor begroting Rusland