Marketupdate

Tag: monetaire verruiming

  • Grafiek: Centrale banken financieren overheidsschulden

    Centrale banken hebben sinds het uitbreken van de crisis op grote schaal staatsobligaties opgekocht om de rente omlaag te drukken. De Federal Reserve was de eerste centrale bank die begon met het omstreden beleid van ‘quantitative easing’, maar inmiddels hebben alle grote centrale banken dit voorbeeld overgenomen en schuldpapier van de overheid op de balans geplaatst. Het meest extreme voorbeeld daarvan is Japan, waar inmiddels 44% van de totale staatsschuld in handen is van de eigen centrale bank. Daarmee heeft de centrale bank een grote rol in de financiering van de tekorten van de Japanse overheid.

    In andere delen van de wereld leunen overheden ook steeds meer op hun eigen centrale bank. Zo hebben ook de Bank of England (28%), de Zweedse Riksbank (25%) en de ECB (23%) een groot deel van het schuldpapier van de betreffende overheden in handen. De Federal Reserve heeft zich nog het beste weten in te houden, want deze centrale bank heeft ‘slechts’ 18% van de totale staatsschuld van de Amerikaanse overheid op haar balans staan.

    central-bank-government-debt

    Centrale banken financieren steeds meer tekorten van overheden (Bron: Citi, via twitter)

  • Monetaire stimulering naar recordniveau

    Monetaire stimulering naar recordniveau

    Onlangs sprak het Internationaal Monetair Fonds nog haar zorgen uit over de hoge wereldwijde schulden van $152 biljoen. Sinds het begin van deze eeuw zijn de schulden in nominale zin zelfs verdubbeld, tot een niveau van 225% van het wereldwijde bbp. Een groot probleem, omdat de hogere schulden steeds minder effect hebben op de productiviteit van de economie. Het IMF spreekt zelfs van een neerwaartse spiraal, waarbij de schuldenlast zo hoog is geworden dat het niet meer mogelijk is om de schulden structureel af te bouwen.

    money-flickrOmdat het afbouwen van schulden niet meer lukt hebben centrale banken in 2008 de spreekwoordelijke geldpers aangezet en de rente naar nul verlaagd. Staatsobligaties, hypotheekleningen en zelfs bedrijfsobligaties worden op de balans van centrale banken geparkeerd, zodat ze in de toekomst weggestreept kunnen worden. Het tempo waarin dat gebeurt wisselde de afgelopen jaren, maar is nog nooit zo hoog geweest als dit jaar.

    Wereldwijde QE naar recordtempo

    De volgende grafiek laat zien dat de grootste centrale banken nu maandelijks voor $160 miljard aan obligaties en aandelen uit de markt halen. Dat is bijna twee keer zoveel als tijdens de eerste QE programma’s van de Federal Reserve en de Bank of England. Als er werkelijk sprake is van een economisch herstel, waarom zijn deze stimuleringsprogramma’s dan nog nodig?

    central-bank-asset-purchases

    Monetaire stimulering bereikt recordtempo (Bron: Credit Suisse, via @RonStoeferle)

  • Stimuleringsprogramma’s centrale banken op volle toeren

    Centrale banken kopen sinds het uitbreken van de financiële crisis iedere maand miljarden aan schuldpapier op om de economie te ondersteunen. En als u dacht dat deze waanzin al achter de rug was, dan heeft u het mis. Op dit moment kopen centrale banken wereldwijd iedere maand ongeveer $180 miljard aan schuldpapier op, meer dan ooit tevoren! De hoofdrolspelers in het spel van monetaire verruiming zijn door de jaren heen weliswaar veranderd, maar het spel is hetzelfde gebleven.

    Totale monetaire stimulering centrale banken sinds 2009 (Bron: Deutsche Bank, via Jamie McGeever)

    Meer monetaire verruiming

    De Federal Reserve gaf in 2009 de aftrap met de aankondiging van het grootste stimuleringsprogramma uit haar geschiedenis. Kort daarna volgde de Bank of England en nog een paar jaar later begon ook de Japanse centrale bank onder druk van de nieuwe regering obligaties en zelfs aandelen op te kopen. In 2015 ging het stimuleringsprogramma van de Bank of Japan in een hogere versnelling en kondigde ook de ECB een omstreden opkoopprogramma aan. Waar eindigt dit??

  • “QE veroorzaakt de volgende zeepbel”

    Het onconventionele monetaire beleid leidt tot een gevaarlijke misallocatie van kapitaal. Het maskeert de onderliggende problemen in de wereldeconomie en leidt tot serieuze complicaties voor toekomstige economische groei, waarschuwt Aron Pataki, fondsbeheerder bij Newton, een boutique van BNY Mellon.

    Monetaire beleidsmakers maken de fout door de wereldeconomie als een machine te zien en te denken door er geld in te pompen aan de ene kant er consumptie aan de andere kant uitkomt, dat uiteindelijk leidt tot meer inkomen winst en dus economische groei. Maar volgens Pataki zijn de problemen in de wereldeconomie veel meer structureel dan cyclisch van aard.

    Beleidsmakers blazen volgende zeepbel

    Het onconventionele beleid kan enkele voordelen op de korte termijn opleveren, maar leidt uiteindelijk tot een onhoudbare verstoring van de markt. De extra vraag is niet meer dan naar voren getrokken toekomstige consumptie die met te veel schuld is gefinancierd. Dat is niet vol te houden, stelt Pataki. De fundamentals lopen niet in de pas met de kapitaalgroei en het monetaire beleid jaagt wel assetprijzen op, maar niet de economische groei. Beleidsmakers veroorzaken de volgende asset bubbel. QE leidt tot serieuze ongewilde consequenties in de markt. De huizenprijzen stijgen, waardoor de jongere generatie niet in staat is om deze markt te betreden. Het goedkope geld holt de rendementen voor pensioenfondsen uit, waardoor de dekkingsgraad achteruit loopt. Als de rendementen niet verbeteren zullen consumenten in de toekomst meer moeten sparen om hun levensstandaard na hun pensioneren op peil te houden. In die zin is een groot vraagteken te zetten bij de bewering van beleidsmakers, dat de markten aangeslingerd worden en normalisatie aanstaande is.

    QERisico en rendement verstoord door QE

    Daarnaast wijst Pataki erop dat door QE beleggers verder de yieldcurve op worden geduwd waardoor een gevaarlijke mismatch tussen risicovolle assets en de beleggers daarin ontstaat. Het is bijna onmogelijk te voorspellen waar dit op uitloopt. De groeiende leverage in het systeem veroorzaakt volatiliteit. Dit alles kan leiden tot toenemende wanbetaling in een wereld waarin centrale bankiers niet meer over de middelen beschikken om de economische problemen te bestrijden zoals net na de financiële crisis. De wereldwijde schuldenlast is de olifant in de porseleinkast, waarschuwt Pataki. Deze bijdrage is afkomstig van Newton. Lees meer in de kritische visie van Aron Pataki - fondsbeheerder bij Newton - op het monetaire beleid, getiteld ’A different view on unorthodox monetary policy’. Newton is een boutique van BNY Mellon.

  • Laten we hopen dat Keynes gelijk heeft…

    De Bank of Japan introduceerde afgelopen vrijdag een negatieve rente en is daarmee de derde grote centrale bank die inmiddels een vergoeding vraagt aan banken om reserves te parkeren. Een rente van nul procent is blijkbaar niet genoeg om de economie op gang te brengen en de inflatie aan te jagen, dus gaan centrale banken nog een stap verder door een negatieve rente te hanteren. Dit in de hoop dat hun beleid nu wel gaat werken.

    De ECB, de Zwitserse centrale en de Bank of Japan hopen dat banken de negatieve rente gaan doorberekenen aan bedrijven en consumenten. Dat betekent in ieder geval nog minder rente op uw spaargeld. De centrale banken willen investeringen van bedrijven en uitgaven van consumenten zodoende verhogen. Dit is volgens hen dé manier om inflatie te krijgen, maar het in beweging brengen van het gecreëerde geld mislukt vooralsnog hopeloos. Hierover een andere keer meer.

    Stimuleren

    In 2008 hebben centrale banken wereldwijd de rente verlaagd om de economie weer op gang te brengen, terwijl overheden hun schulden zagen toenemen door fiscale stimuleringsprogramma's en nationalisatie van banken. We zijn nu acht jaar verder, maar nog steeds durven centrale banken niet te stoppen met hun 'ruime' monetaire beleid. De Federal Reserve verhoogde de rente eind vorig jaar weliswaar een klein stapje, maar in Europa en Japan draaien de spreekwoordelijke geldpersen nog steeds op volle toeren. helicopter-benCentrale banken hebben er een dagtaak aan de economie te ondersteunen, al is mijn mening dat dit tot nu toe alleen maar averechts werkt. Het is überhaupt de vraag of centrale banken zich hiermee moeten bemoeien, vroeger hadden ze dit mandaat dan ook niet. De Chinese centrale bank heeft opnieuw voor miljarden aan liquiditeit in het banksysteem gepompt, terwijl voormalig Federal Reserve voorzitter Ben Bernanke ('Helicopter Ben') hint naar de reële mogelijkheid van een negatieve rente in de Verenigde Staten. Meer van hetzelfde dus. De crisis waar we sinds 2008 in verzeild zijn geraakt zijn is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan te hoge schulden wereldwijd (wat natuurlijk al jaren daarvoor in gang is gezet). De huidige beleidsmakers, die de economische theorie van Keynes hanteren, zoeken de oplossing in het maken van meer schulden. Mocht de Keynesiaanse theorie uiteindelijk niet de juiste blijken te zijn of onjuist zijn uitgevoerd, dan heeft de gehele wereld op termijn een groot probleem. Er is dan ongekend veel 'leergeld' betaald... Sander Noordhof

    gs-logo-breed

    Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard.

  • Bank of Japan bezit meeste staatsobligaties

    De meeste staatsobligaties van de Japanse overheid staan inmiddels op de balans van hun eigen centrale bank, zo meldt Bloomberg. Eind september beschikte de centrale bank over 315 biljoen yen (omgerekend €2,4 biljoen) aan langlopend schuldpapier, iets meer dan 30% van de totale Japanse staatsschuld. Dat was voor het eerst meer dan de hoeveelheid staatsobligaties in handen van financiële instellingen, die gezamenlijk 28,4 procent van het schuldpapier bezitten.

    De Bank of Japan koopt al sinds maart 2013 onafgebroken staatsobligaties als onderdeel van een stimuleringsprogramma dat erop gericht is de inflatie aan te jagen. Tot op heden met weinig succes, want mede door de daling van de olieprijs zakte de inflatie de afgelopen maanden weer terug naar nul procent. Een rondvraag door Bloomberg leert dat weinig economen er vertrouwen in hebben dat de inflatie binnen afzienbare tijd weer naar de gewenste 2% gaat.

    japan-qe-bondholdings

    Meeste staatsobligaties in handen van Japanse centrale bank (Bron: Bloomberg)

    Weinig liquiditeit

    Omdat de Japanse centrale bank steeds meer staatsobligaties opkoopt is er een kunstmatige schaarste aan kwalitatief goed schuldpapier ontstaan. Beleggers die hun vermogen tijdelijk willen parkeren doen dat graag in staatsleningen, maar het aanbod daarvan wordt steeds kleiner. Uit een recente peiling van de Bank of Japan kwam naar voren dat een kwart van de obligatiehandelaren ontevreden is over de beperkte liquiditeit van deze veilige haven.

    Ondanks deze kritiek blijft de gouverneur van de centrale bank, Haruhiko Kuroda, van mening dat zijn beleid werkt. Dat leest hij af aan het feit dat vermogensbeheerders het aandeel staatsobligaties in hun portefeuille afbouwen ten gunste van andere beleggingen, terwijl de rente op de staatsleningen laag blijft.

    Geen limieten

    Volgens gouverneur Kuroda zijn er geen limieten op het gebied van monetaire verruiming. De centrale bank blijft evenveel staatsleningen opkopen, maar zal zich voortaan richten op schuldpapier met een looptijd van 7 tot 12 jaar (in plaats van 7 tot 10 jaar). Staatsleningen met een looptijd tot vijf jaar worden al tegen een negatieve rente verhandeld als gevolg van het QE-programma. Om voor tien jaar geld uit te lenen aan Japan moet je als belegger vandaag de dag genoegen nemen met 0,27% rente. Zwitserland is het enige land ter wereld dat momenteel goedkoper leent dan Japan.

    ‘Japan scenario’

    Ondanks alle stimulering zijn de meeste economen zijn er niet van overtuigd dat de Bank of Japan haar inflatiedoelstelling van twee procent zal halen, zo bleek uit een rondvraag van Bloomberg. Japan wordt vaak als een voorbeeld gezien voor de rest van de Westerse wereld, omdat het land net als veel Westerse landen kampt met een extreem hoge schuldenlast en een zwakke economische groei. Het is onvermijdelijk dat Japan vroeg of laat haar schulden zal moeten wegstrepen. Dat kan bijvoorbeeld door alle schuldverplichtingen aan haar eigen centrale bank door te strepen. Is dat ook een toekomstscenario voor Europa en de Verenigde Staten? Lees meer:

  • Economen pleiten voor directe stimulering ECB

    Met de persconferentie van de ECB in het vooruitzicht heeft een groep van in totaal 65 Europese economen een radicaal voorstel ingediend om het monetaire beleid van de centrale bank volledig om te gooien. Ze zijn van mening dat het huidige stimuleringsprogramma van de ECB niet effectief en op termijn zelfs schadelijk is. In plaats van staatsobligaties op te kopen, waardoor de rente daalt en er nieuwe bubbels ontstaan in aandelen, obligaties en vastgoed pleiten de economen, waaronder bekende namen als Steve Keen en David Graeber, ervoor direct geld aan de mensen te geven.

    Volgens de initiatiefnemers van de beweging ‘QE for the People’ levert het huidige monetaire beleid van de Europese Centrale Bank onder leiding van Draghi onvoldoende succes op in het aanjagen van de economie. Ook is het stimuleringsprogramma oneerlijk, omdat de veroorzaakte prijsstijging van financiële activa vooral ten goede komt aan vermogende mensen die al veel bezittingen hebben. Voor de kleine spaarder die geen aandelen of obligaties heeft brengt het stimuleringsprogramma juist nadelen met zich mee, zoals een aanhoudende daling van de spaarrente en daling van de koopkracht door de waardedaling van de euro op de valutamarkt.

    QE for the People

    In plaats van nog meer staatsobligaties te kopen en de rente nog verder omlaag te drukken zou de ECB een meer directe vorm van stimulering moeten toepassen, zo denken de 65 economen die hun handtekening onder het initiatief zetten. De eerste optie is dat de ECB publieke investeringen gaat financieren, omdat dat direct werkgelegenheid en geld oplevert voor de bevolking. Een tweede optie is om iedereen in de Eurozone letterlijk geld te geven, wat economen ook wel 'helicopter money' noemen. Door alle inwoners van de Eurozone geld te geven kunnen ze hun schuldenlast verlichten en meer consumeren. Zo kan in één klap een einde gemaakt worden aan de deflatoire druk waar Europese landen door het opgeven van hun monetaire soevereiniteit onder gebukt gaan. In plaats van ruim €1.100 miljard aan staatsobligaties te kopen zou de ECB ook omgerekend ruim €3.000 aan iedereen kunnen geven.

    Spelen met vuur

    Het plan om direct geld aan de mensen te geven is bij nader inzien helemaal niet zo verkeerd. Als je iedereen verplicht om met het geld eerst bestaande schulden af te lossen, dan komt slechts een klein deel van het geld daadwerkelijk in de economie terecht. Je slaat twee vliegen in één klap, want tegelijkertijd verlaag je de collectieve schuldenlast en verhoog je de consumptieve bestedingen en investeringen. Dat laatste zorgt voor meer economische activiteit en de inflatie waar de ECB zo naar streeft. Maar waarom doen we dat dan niet meteen? Het gevaar is dat de maatregel in eerste instantie zo goed werkt dat politici en centrale banken geneigd zullen zijn nog meer geld aan de mensen te geven. Men heeft dan weliswaar meer te besteden, maar tegelijkertijd zet je het vertrouwen in de munt op het spel. Uit de geschiedenisboekjes weten we dat deze vorm van stimulering vaak de snelste weg is naar hyperinflatie. We zijn benieuwd hoe onze lezers denken over dit plan van 'QE for the People'. Is dit inderdaad effectiever dan het huidige opkoopprogramma van de ECB? Of is deze directe vorm van monetaire stimulering inderdaad te vergelijken met het spelen met vuur? Lees ook:

  • Bank of Japan bezit helft van alle Japanse ETF’s

    De Japanse centrale bank bezit meer dan de helft van de aandelen van alle exchange traded funds (ETF’s) in het land, zo blijkt uit de laatste cijfers van de Tokyo Stock Exchange. Jaarlijks koopt de centrale bank voor drie biljoen yen ($25 miljard) aan aandelen op om de markt te ondersteunen. Deze vorm van monetaire stimulering werd in 2010 ingevoerd om de aandelenmarkt te ondersteunen en de inflatie aan te jagen. Het stimuleringsprogramma begon klein, maar werd in april 2013 en oktober 2014 uitgebreid. Het resultaat is dat de centrale bank nu meer aandelen in handen heeft dan de private markt, een vrij unieke situatie.

    De Japanse centrale bank beslist vrijdag over een eventuele uitbreiding van het stimuleringsprogramma. Bloomberg deed een rondvraag onder 36 economen en daarvan gaven er twaalf aan meer stimulering te verwachten via een uitbreiding van dit opkoopprogramma.

    De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op een partner blog.

    boj-et-market

    Japanse centrale bank bezit inmiddels helft van alle ETF aandelen (Bron: Bloomberg)

  • Succes Abenomics blijft onzeker

    abenomicsOok Europa is gezwicht en heeft zijn eigen programma voor Quantitative Easing (QE). De ECB gaat maandelijks voor een bedrag van € 60 miljard schatkistpapier en ander schuldpapier opkopen. In totaal heeft de centrale bank € 1,2 biljoen euro uitgetrokken om het Japanse scenario te voorkomen. Dat land kampt grosso modo al 20 jaar met deflatie met alle negatieve gevolgen van dien.

    Het land van de Rijzende Zon heeft ook zijn eigen QE programma, dat alweer bijna twee jaar loopt en dat voorlopig tot in 2016 doorloopt. Na een spetterend begin lijkt het erop, dat het herstelprogramma – Abenomics genaamd – begint te verzanden. In razend tempo verloor de yen aan waarde ten opzichte van bijvoorbeeld de dollar en de euro. Een zwakke yen moest de inflatie opstoken en tegelijkertijd de exportpositie verbeteren. De eerste tegenslag viel al in het tweede kwartaal van 2014 te noteren. De regering Abe verhoogde de btw van 5% naar 8% met desastreuze gevolgen. Japan moest deze beslissing bekopen met twee kwartalen van negatieve groei! De Japanse consument zag zijn toch al geringe koopkracht nog verder aangetast en hield de hand nog steviger op de knip dan voorheen.

    usd-jpy-wisselkoers

    Yen heeft veel terrein verloren op de US dollar

    Abenomics

    Premier Abe, die glansrijk een tussentijdse verkiezing won, was echter van mening, dat de terugslag tijdelijk zou zijn. Een winstgevender bedrijfsleven zou immers een deel van die winst omzetten in klinkende munt voor de werknemers. In het vierde kwartaal moest daar het eerste bewijs van te zien zijn. En inderdaad, in het laatste kwartaal van 2014 keerde de groei terug. Het werd echter geen stevige 2,2%, maar een minder overtuigende 1,5%. Nog steeds staan veel verkeerslichten op rood. De eerste tegenvaller is, dat bedrijven in het vierde kwartaal hun voorraden niet opbouwden met 0,7%, maar met hetzelfde percentage afbouwden. De tweede tegenvaller is zwaarwichtiger van aard. Voor het derde kwartaal op rij deden de bedrijfsinvesteringen met een krimp van 0,3% een stap terug. Gerekend was op een stap vooruit met 0,4%. Het zijn vooral de bedrijven op de binnenlandse markt, die niet willen investeren. Zij ondervinden heel veel last van zwakke yen, die alles zoveel duurder maakt voor de consument. Het was echter wel diezelfde consument die voor de verassing en de opluchting zorgde. Zijn bestedingen groeide met maar liefst 2% in plaats van 1,1% waar eerder rekening mee werd gehouden. Heeft Japan nu het lek boven en is de groei terug? Het is veel te vroeg om te juichen en om de vlag uit te steken. Het herstel is niet breed gedragen en beperkt zich vooral tot de export sector. Dat is het domein van de grote corporates. Die lieten over het vierde kwartaal mooie cijfers zien met een gemiddelde winststijging van 14% en een omzetstijging van 5%. Ondertussen is de Nikkei 225 sinds het begin van het QE programma met meer dan 50 procent gestegen. Betekent zulks, dat ook de gemiddelde salary man profiteert van de sterke opleving in de exportsector en op de financiële markten? Geenzins, de reële lonen zijn in 2014 zelfs licht gedaald. Ook in de exportsector blijven de bedrijven op hun kisten met geld zitten. Ze wantrouwen nog steeds de effectiviteit van het bedrijf. En zo kan het gebeuren, dat nu slechts 7% van de Japanse bevolking verwacht, dat het daadwerkelijk beter zal gaan.

    nikkei225

    Nikkei is met meer dan 50% gestegen

    En de grootste uitdaging wacht de regering Abe nog. De derde pijler van zijn beleid is de herstructurering van het Japanse economische model. Nog voordat er duidelijkheid komt over de aanpak van de herstructureringen, hebben de belangengroeperingen al de nodige schoten voor de boeg gegeven. Bij regionale verkiezingen zijn kandidaten, die de steun van premier Abe genoten, naar huis gestuurd! Het is de vraag of premier Abe dit verzet kan breken door nog meer geld te gaan bijdrukken, zoals centrale bankier Kuroda zou graag zou doen! Cor Wijtvliet Cor WijtvlietOver Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD). Meer informatie:

  • Monetaire verruiming alleen zal niet werken

    Na eindeloos dubben gaat het in maart van dit jaar toch gebeuren. De ECB gaat voor veel, heel veel miljarden maandelijks schatkistpapier opkopen in de hoop zo uiteindelijk de groei in Europa aan te zwengelen. Er zijn echter maar weinig mensen te vinden die van mening zijn dat dit beleid de definitieve route naar herstel zal zijn. Natuurlijk zal het beleid van verruiming een beetje helpen en de eerste tekenen zijn nu al zichtbaar. Zo is de euro in waarde gedaald ten opzichte van veel andere concurrerende valuta’s. Dat zal de export vanuit de eurozone goed doen en dus de economische groei een zetje in de rug even. De verzwakking van de euro heeft ook als gevolg dat de importprijzen wel moeten stijgen en dat zal de inflatie versterken. Deflatie is dan ook geen probleem meer.

    draghi-bazooka

    Herstructurering

    Dat is echter allemaal niet genoeg om alle problemen weg te werken. Er is en blijft noodzaak tot verdergaande herstructurering van de arbeidsmarkt, maar ook blijft de noodzaak onverminderd hoog om de productiviteit in de eurozone te verbeteren. De eerste stap zal en moet echter blijven om de vraagkant van de economie te verbeteren. Een puur Keynesiaanse aanpak is daarvoor nagenoeg onmogelijk, omdat teveel landen nu al kampen met te hoge schulden om verantwoord de tekorten te kunnen lapten oplopen. Het middel van kwantitatieve verruiming had trouwens sowieso meer kans van slagen in de VS dan nu het geval is voor de eurozone. Toen de Fed in 2008 met QE1 startte, bedroeg de rente op de 10-jaars Treasury 4%. Door jarenlang hetzelfde beleid te voeren en dankzij de toezegging de rente voor een heel lange periode laag te houden, is de yield op de treasury uiteindelijk gedaald naar 1,5%. De scherpe daling van de yield dwong beleggers min of meer om aandelen te gaan kopen. Dat dreef de koersen steeds verder omhoog. Dankzij de ultra lage hypotheekrente kreeg ook de huizenmarkt een impuls.

    'Wealth effect'

    Stijgende huizenprijzen gecombineerd met hoge aankoersen versterkte in 2013 de vermogenspositie van gezinnen met maar liefst $10 biljoen. Dit leidde tot hogere consumentenuitgaven, wat bedrijven stimuleerde de productie op te voeren en meer personeel aan te nemen. Het uiteindelijk resultaat is dat na jaren van haperen de economische groei in de VS alweer neigt naar 4%. De sleutel tot het tamelijk grote Amerikaanse succes was het vermogen van de Fed de rente op obligaties fors omlaag te drukken. Maar in de meeste Europese landen is de rente al extreem laag. In een land als Duitsland is de rentevergoeding op de Bund slechts 0,5%. De dollar kan nog wel verder in waarde dalen, maar het positieve effect ervan zal beperkt zijn.

    ficus-belastingen

    In principe hebben beleidsmakers in de Eurozone nog enkele andere wapens in hun ransel. Er kunnen bij de belastingheffing andere accenten gelegd worden, waardoor bijvoorbeeld de bouwsector gestimuleerd wordt. Ook kan het investeringsklimaat belastingtechnisch bevorderd worden zonder dat de tekorten hoeven te stijgen. Het is aan de beleidsmakers van de afzonderlijke lidstaten om te bezien wat nodig is. Tot nu toe blijven ze steken in generieke in plaats van specifieke maatregelen. Soms doen ze ook helemaal niets en kijken ze alleen naar de ECB. Dat zal zeker niet helpen. Cor Wijtvliet Over Cor Wijtvliet: Als econoom studeerde Wijtvliet af op economische geschiedenis en kent hij als geen ander de valkuilen en mogelijkheden van crises. Wijtvliet werkte tot de vorige crisis van 2008 als onderzoeker, analist en vermogensstrateeg voor banken en instellingen zoals het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf (NIBE), Centraal Bureau voor de Statistiek, KBW-Wesselius, Friesland Bank Securities en Van Lanschot Bankiers. Die wereld laat hij in 2009 achter zich en vestigt zich succesvol als onafhankelijk analist. Hij schrijft in 2009 onthullende commentaren en vileine columns en wordt regelmatig gevraagd zijn doortastende kijk op geld- en beleggingszaken te geven in de Nederlandse media. Zo was Dr. Wijtvliets opinie onder andere te zien, te horen en te lezen in RTLZ, Business Nieuws Radio (BNR) en Het Financieele Dagblad (FD). Meer informatie:

  • Robin Fransman legt QE uit

    De ECB heeft donderdag ‘de geldpers’ aangezet, dat is wat we regelmatig horen in de media. Er worden tientallen miljarden euro’s ‘in de economie gepompt’ is een andere uitleg die niet helemaal overeenkomt met de werkelijkheid. Ook horen we vaak dat dit geld helemaal niet in de economie terechtkomt. Maar wat gebeurt er dan wel? Robin Fransman legt het uit!

    We hebben op Marketupdate ook al verschillende artikels geschreven over dit onderwerp, waarover nog altijd veel onduidelijkheid bestaat. De volgende artikelen kunnen helpen uw kennis op te frissen: