Marketupdate

Auteur: Redactie

  • De vervalsing van goudbaren in perspectief gezet

    De Perth Mint is van mening dat de feiten niet in verhouding staan tot de sensationele wijze van berichtgeving op Zero Hedge en op verschillende blogs. Het is waar dat er heel soms een vervalste goudbaar of gouden munt wordt ontdekt, maar de omvang van het probleem wordt volgens de Autralische munt zwaar overdreven in de media. De twist die Reuters aan het bericht gaf, namelijk dat vervalsing van goud een serieus risico kan vormen voor de goudmarkt, wordt dan ook niet onderschreven door de Perth Mint.

    In de jarenlange ervaring die de Australische munt heeft zegt het nog maar weinig vervalsingen te zijn tegen gekomen. Een manager, die er al twintig jaar werkzaam is, wist te melden dat hij gedurende zijn hele carriere nog geen enkele vervalste baar was tegengekomen. Zo lang een belegger het goud of zilver koopt van een gerennomeerde dealer met een goede reputatie zal het vrijwel uitgesloten zijn dat er een vervalst exemplaar tussen zit.

    Grote goudbaren van 400 troy ounce, de zogeheten Londen Good Delivery Bar, worden ook met grote nauwkeurigheid gescand op vervalsingen en in de handel tussen particulieren worden dergelijke grote goudbaren ook vaak weer omgesmolten en gebruikt als grondstof voor de industrie, waardoor de kans op vervalsing kleiner is. Dealers die gouden en zilveren baren verkopen houden vaak ook maar beperkte voorraad aan, vanwege het prijsrisico dat het gevolg is van dagelijks schommelende spotprijzen die de verkoopprijs van het goud en zilver dicteren. Het overtollige goud wordt doorgaans teruggestuurd naar de smelterij. Daar wordt ook weer veel goud en zilver omgesmolten en tot nieuwe baartjes gegoten en geslagen, zodat een vervalste exemplaar er snel uit wordt gehaald.

    In het geval van de Perth Mint wordt al het ingekochte goud en zilver waar een andere stempel op staat dan dat van de Perth Mint opnieuw gesmolten, een praktijk die andere grote smelterijen mogelijk ook hanteren. Zodoende heeft een valse goudbaar of gouden munt doorgaans een beperkte levensduur en is de kans ook vrij klein dat een belegger deze in zijn handen krijgt. Wie goud koopt via een tweedehands netwerk zal uiteraard iets meer risico lopen, maar ook dan moeten de verhalen over vervalst goud in het juiste perspectief worden geplaatst en niet worden overdreven.

    Het vorige incident waar Zero Hedge naar wees, die van een vervalste goudbaar in Duitsland, zou ook al veel ouder zijn dan men suggereert. Deze video van het Duitse Prosieben verscheen in 2010, maar de goudbaar die op die video getoond werd was al jaren daarvoor opengebroken en als vervalsing aangemerkt, aldus de Perth Mint. Het is dus niet zo dat dit het tweede incident in twee jaar tijd is.

    De Perth Mint verwijst tenslotte naar de ultrasonische techniek om binnenin een goudbaar te kunnen 'kijken'. Deze video lieten we in het bericht van afgelopen zondag ook al zien en geeft aan dat het mogelijk is om een goudbaar snel te inspecteren op echtheid en zuiverheid zonder deze te beschadigen. GoldMoney heeft met deze techniek al 1377 goudbaren gescand, waarbij er maar tien baren naar voren kwamen waar resten van een ander metaal in zaten verwerkt. Maar deze resten waren dusdanig klein dat de netto goudhoeveelheid van deze baren ook binnen de foutmarge van 400 troy ounce vielen. Deze test laat ook zien dat vervalste baren met wolfraam/tungsten maar zelden voorkomen.

    De conclusie van de Perth Mint is even simpel als verhelderend: de kans op een vervalste goudbaar is al extreem klein, en al helemaal als het goud wordt gekocht als nieuw gegoten baar of nieuw geslagen munt bij een erkende dealer.

  • Documentaire ZDF: De leugen van Fukushima

    Het eerste deel van deze Duitstalige documentaire staat online en is ondertiteld in het Engels. Het tweede deel is helaas niet ondertiteld in het Engels en dat maakt het voor diegene die het Duits niet machtig zijn lastig om te volgen. Desalniettemin willen wij u deze documentaire niet onthouden. Het is erg belangrijk om aandacht te geven aan de jarenlange Japanse doofpot van Tepco blunders, het vervalsen van rapportage, falende bouwschriften, en Japanse overheidsfunctionarissen die alle waarschuwingen onder het figuurlijke kleed veegde. Als gevolg wordt de wereld momenteel geconfronteerd met een “Tjeobyl op steroïden” (althans, als wij de experts uit Rusland moeten geloven).

    Wat mij opviel in deel 2 is dat een onderzoeker stelt dat de schaal van Richter niet langer volstaat om aardbevingen te meten. Er zijn aardbevnigen waarbij de schaal tekortschiet om de zwaarte ervan te meten. En dat heeft zeer grote gevolgen voor de bouwvoorschriften in Japan en het vastgoedbestand..

    Deel 1 (u kunt de ondertiteling inschakelen nadat u het fragment heeft gestart en u vervolgens op “cc” klikt):

    Deel 2:

  • Financiële oorlogsvoering: BATS werd doelbewust aangevallen met HFT algoritme

    Financiële oorlogsvoering: BATS werd doelbewust aangevallen met HFT algoritme

    Vanochtend kwam het al uitgebreid aan bod in de Dagelijkse Kost, maar volgens de laatste update was er geen sprake van een systeemstoring bij BATS, maar werd de beurs doelbewust onder vuur genomen door een computeralgoritme afkomstig van concurrent Nasdaq. Bizarro wereld!

    Het is vrijwel niet uit te leggen vanwege de nauwelijks te vertalen terminologie, en derhalve gaan we even kort door de bocht. Wat blijkt het geval te zijn? De onderstaande twee grafieken doen één en ander vermoeden en dat komt door het vrijwel perfecte patroon:

    Wat op deze grafieken te zien is, komt neer op één algoritme dat Nanex heeft kunnen herleiden naar de Nasdaq, een concurrent van BATS. Nanex slaat alle data van alle Amerikaanse beurzen op voor analyse die zij verkopen aan individuele partijen en zodoende kan men alle handel in een virtueel nagebouwde simulatie afspelen. Nanex krijgt echter niet alle data zodat zij van elke handelaar op beurzen weet wat zij aan handelsorders verstuurd hebben. De data die Nanex opslaat (en van de beurzen kopen) zijn dus geanonimiseerd.

    Wat Nanex wel kon met de data van afgelopen vrijdag is het volgende. Nanex kon aan de hand van de data het type order vaststellen. Dat type werkt direct vanuit het systeem van Nasdaq en zou mogelijk een algoritme van de Nasdaq zelf kunnen zijn.

    Aan het patroon valt af te leiden dat dit specifieke algoritme  geprogrammeerd was om het aandeel van BATS naar $0 te bewegen. Dat het hierin glansrijk is geslaagd spreekt voor zichzelf.

    En dat maakt het wel heel erg saillant. Op de dag dat BATS naar de beurs zou gaan om kapitaal op te halen om te investeren in financiële list en bedrog, werd zij zelf keihard bedrogen met hetzelfde soort list en bedrog. Anders gezegd, de algoritme's die beleggers op beurzen wegjagen, voeren een onderlinge oorlog uit waarbij men elkaar compleet in de veieling weet te handelen. Hypersnel, hypercomplex, hyperhypocriet en zonder enige vorm van toezicht en een hypergebrek aan handhaving.

    Beurshandel anno 2012: Rest in peace.

     

  • Financiële oorlogsvoering: BATS werd doelbewust aangevallen met algoritme

    Het is vrijwel niet uit te leggen vanwege de nauwelijks te vertalen terminologie en derhalve gaan we even wat korter door de bocht om dit begrijpelijk te houden. Voor een inleiding verwijzen we u naar de berichtgeving van eerder vandaag: Dagelijkse Kost 28 maart 2012.

    De belangrijkste conclusie van het debacle met de beursgang van BATS die vrijdag j.l. op het allerlaatste moment werd teruggetrokken, is dat er sprake was van kwade opzet in de crash van het aandeel van BATS. De onderstaande twee grafieken doen één en ander vermoeden en dat komt door het vrijwel perfecte patroon: een speciaal geprogrameerd algoritme was erop uit om het aandeel van BATS naar 0 te krijgen.

    En de tweede grafiek die het patroon gestyleerd en logaritmisch weergegeeft:

    Wat op deze grafieken te zien is, komt neer op één algoritme dat Nanex heeft kunnen herleiden naar de Nasdaq, één van de concurrenten van BATS. Nanex weet dit omdat zij alle data van alle Amerikaanse beurzen opslaat voor analyse die Nanex vervolgens verkoopt aan individuele partijen die zodoende handelspatronen in een virtueel nagebouwde simulatie kunnen analyseren. Nanex krijgt echter niet alle data zodat zij van elke handelaar op beurzen weet wat zij aan handelsorders verstuurd hebben. De data die Nanex opslaat (en van beurzen koopt) zijn geanonimiseerd.

    Wat Nanex wel met de handelsdata kon vaststellen is dat er gebruik gemaakt werd van een speciaal handelsprotocol (een “intermarket swoop order”) die in principe alleen mogelijk is met directe toegang vanuit de servers van de Nasdaq. Dat zou dus kunnen betekenen dat het om een algoritme gaat van de concurrent van BATS: de Nasdaq zelf. Aan het patroon valt af te leiden dat dit specifieke algoritme geprogrammeerd was om het aandeel van BATS naar $0 te bewegen – op de dag van en voorafgaand aan de beursgang – en dat het hierin glansrijk is geslaagd spreekt voor zichzelf. Nanex merkt zelf op:

    Look at the timing! There are many quotes lasting less than 1/10,000 of a second in there! (10 quotes/millisecond). And note the almost perfect 45 degree line in log-scaled blue line below.
        
    Had to be from same algo. Way too perfect. Way. Too. Perfect.

    If BATS' system hadn't failed, this algo would have likely been obscured.

    De conclusie van Nanex maakt het erg saillant want op de dag dat BATS naar de beurs zou gaan om kapitaal op te halen om te investeren in hun beurs, werd zij zelf keihard naar beneden 'gefietst' met een zelfde soort algoritme dat zij zelf mogelijk maakt op haar beurs. Iets dat we kennen van de papieren markt van goud en zilver.

    De algoritme's jagen echte beleggers weg van beurzen en voeren meer en meer een onderlinge oorlog uit waarbij kennelijk concurrende beurzen elkaar aanvallen en elkaar compleet de veieling in weten te handelen. BATS bestaat nog, maar wie vertrouwt er nu nog op de betrouwbaarheid van hun systeem? En dat wijst op tenminste één motief om BATS aan te vallen.

    Wat u moet onthouden over High Frequency Trading? Het is hypersnel, hypercomplex, hyperhypocriet en zonder enige vorm van toezicht (de SEC doet helemaal niets, zie ons bericht van vorig jaar) en belangrijker, er is een hypergebrek aan handhaving van spelregels.

    De Amerikaanse beurshandel anno 2012: Rest In Peace.

  • Goldman Sachs: ‘Koop goud’

    Goldman Sachs is van mening dat de economische groei wel eens tegen zou kunnen vallen en dat de goudprijs daardoor zou kunnen stijgen. Daarom raadt ze haar klanten aan om mee te doen aan de papieren handel in beloftes op de COMEX. De zakenbank is trouwens van mening dat goud voor de lange termijn geen interessante belegging is en dat er op dit moment uitsluitend sprake zou zijn van een onderwaardering van goud ten opzichte van de rentestand op langlopende Amerikaanse staatsobligaties. Over dat eerste standpunt hebben wij een andere mening, namelijk dat juist fysiek goud de bescherming van koopkracht geeft die u ook op de langere termijn wilt hebben.

    “Under our gold framework, US real interest rates are the primary driver of US$-denominated gold prices. However, after being remarkably strong in the first half of 2011, this relationship broke down last fall, with gold prices falling sharply in the face of declining US real rates, as tracked by 10-year TIPS yields. While gold prices have retued to trading with a strong inverse correlation to US real rates since late December, at sub-$1,700/toz they remain below the level implied by the current 10-year TIPS yields.”

    Papiergoud op de COMEX

    De zakenbank heeft een koersdoel van $1.785 geformuleerd voor de komende drie maanden, ruim $100 hoger dan de spotprijs van goud op het moment van schrijven. Beleggers die het advies van Goldman Sachs volgen worden door de bank naar de papieren goudmarkt gestuurd, want ze adviseert haar klanten om via de COMEX een long positie in te nemen in futures op goud die in december 2012 aflopen. Het kopen van papiergoud (futures, opties) is niet hetzelfde als het kopen van fysiek goud. Een belegger die het advies van Goldman Sachs oveeemt kan de pech hebben dat de goudprijs in december 2012 niet hoger staat, met als gevolg dat er een verlies wordt geleden.

    “Net, we reiterate our view that at current price levels gold remains a compelling trade but not a long-term investment, and we continue to recommend a long position in Dec-12 COMEX gold futures.”

    We blijven benadrukken dat beleggers die geloven in de goede eigenschappen van edelmetaal het ook fysiek moeten kopen, omdat alleen dat de zekerheid biedt dat uw vermogen beschermd is gedurende deze crisis. Op de COMEX wordt een veelvoud aan contracten uitgeschreven op een zeer beperkte hoeveelheid fysiek metaal, een risico waar je als belegger geen blootstelling aan wilt hebben. Beleggers die het advies van Goldman hebben opgevolgd staan nu al in de min, de koers zakte vandaag met ongeveer 1,6%.

    Alleen het bezit van fysiek goud biedt bescherming tegen calamiteit, beloftes op goud kunnen gebroken worden

  • Strategy Metals Bulletin (60)

    Aims to update investors on developments in the world of strategy metals – crucial inputs to industry, defense and technology innovation

    Terence van der Hout                    
    Mar 25 – 31, 2012 Gold&Discovery Fund

    This week’s bulletin discusses the consequences of President Obama’s appeal to the WTO to settle the perceived unfair Chinese trade practices on the topic of rare earths.

    WhaT Of rare earths?
    Last Tuesday, President Obama in a short speech announced his intention to present a case at the WTO accusing China of unfair trade practices relating to the export controls on rare earth elements (REE). The case was supported by the EU and Japan, and seeks redress for China´s blocking access to the ingredients deemed vital for economic growth and innovation.

    China gains dominance
    Recapping the last two decades of developments in the REE sector, we first saw China’s successful attempt to capture REE technology from the US of metals for which Deng Xiaoping had the vision to say they would be to China what oil was to the Middle East. This statement was made in 1987, and led to the transfer of expertise from Molycorp’s predecessor to China, at the beginning of the millennium. Since then, China has gone full force into producing rare earth oxide (REO) ore from numerous intensely competitive operations that had little regard for labour conditions or the environment. The result was a very large volume of very low priced REO supply, which ousted Australian and American production from the market.

    A decade of Chinese REE monopoly ensued, a dependency no one really cared about until green technology came to the forefront of political attention. Suddenly, the world woke up to the importance of REE and their dependence on them for their lifestyles and economic growth. The quota system that China had applied for years without opposition became an issue and REE supplies to Japan temporarily caused a diplomatic row in November 2010.

    China fuelled the fire by laying out a detailed set of policies that intended to clean up the upstream part of the industry, curbing REO production by a licensing system, production caps and by setting out to concentrate production through regional centres. China literally said these measures were needed not only for environmental purposes, but also to control price and production of an industry it saw as of critical importance. This went against the grain of a powerful weste high-end industry that saw itself threatened in its existence, and which was capable of mobilizing politics to the highest of levels, resulting in Obama’s speech.
     
    Pros & cons
    So now that we have an official REE case at the WTO, what are the chances of the US, the EU and Japan? Well, on the one hand, China may be perceived as having the right to clean up its industry, and to incorporate environmental costs into its cost of production. Also, with specific reference to the imposition of export quotas, this system has been in place for a long while, and despite this the outside world has always had full access to all the REE that were needed. Only in 2010, at the height of the scramble for REE, were the quotas fully filled, probably by companies willing to stock up before supplies became shut off.

    On the other hand, the Chinese policies are causing prices between REE on the Chinese domestic markets to be significantly lower than those for the export markets, negatively affecting the competitiveness of secondary processors outside of China. In fact, virtually no facilities for the separation of concentrates outside of China exist as a consequence (Molycorp, Rhodia and possibly a number of Japanese car makers are probably the only exceptions). This has led to the downstream monopolization that reaches almost all the way to the end product. In this sense, China’s monopoly position prevents a strong case at the WTO.

    From another perspective, the WTO case may influence relations between China and the three other largest economic powers. China is a country that holds a huge portion of the reserves in currencies of both the US and the EU. China is also a supporter of the EU bailouts, and is one of the only places left the US can tu to for placing new debt. This new, powerful and assertive China will not enjoy being stung by bees that depend on it for their survival.

    Banana precedent
    How will the WTO case play out? Well for one, don’t expect a quick resolution. Detailed files will now be built by eager bureaucrats, which may lead to a WTO decision in a year or so. Should China lose, it will have the opportunity to appeal the decision, extending the case further. A case handed to the GATT (the WTO’s predecessor) for arbitration in January 1996 conceing unfair European trade practices in import duties on bananas, was set for final settlement only in January 1999 (final resolution actually took place in 2009, as the case was changed a number of times). So save a little time before expecting actual results.

    Scenarios
    In the unlikely event that China wins the case, it will further its path of providing REO to the world. But earlier this year, China started to distinguish between heavy REO (HREO) and light REO (LREO) in the export quotas. Also, it has previously stated that it will need to import HREO by around 2014 – 2015 because of depleting domestic supply. Adding the two together leads me to believe the export of HREO will gradually be pinched out, in favour of the more abundant LREO, of which both Lynas and Molycorp will provide large volumes to the rest of the world once they get to full production.

    Even if China were to lose the case, it is unlikely to lead to corrective measures in the rare earths. China has repeatedly signalled that the REE supply chain is far too important to relinquish to the outside world. In previous cases that were settled by the WTO, the distortions remained in place and retaliating sanctions were instituted in completely unrelated sectors. In this way, a European WTO case ruling unfair trade practices by the US in support of their ailing steel industry, led to sanctions on the import of oranges from Florida. China may therefore keep the REO trade system in place, whilst being forced to undergo sanctions in other exported goods. Alteatively, China can agree to abolish the quotas whilst inteally setting up mechanisms that ensure no HREO become available for export. Or finally, Chinese repercussions might be to briefly reopen the REO gates, flooding the markets with low priced REO no weste company can compete with. This will kill off the rejuvenated non-Chinese REE industry for another ten years, giving China ample time to cherry-pick those projects abroad that will supply them with the much needed heavies.

    In all scenarios, I see China closing the door on the export of HREO, eventually.

    Twitter: @GoldDiscFund
    www.gdfund.com

     
    Disclaimer: The author is a researcher for the Gold&Discovery Fund, and neither he nor the Gold&Discovery Fund has commercial ties to, or shares in, the companies reviewed, unless explicitly stated in the text. The information in this bulletin is the author’s independent opinion of developments in markets and at companies, and hence may contain factual errors, and may not reflect the opinions of the Gold&Discovery Fund. The content of this bulletin is not intended as an investment recommendation.

    Copyright: The information in this bulletin can be forwarded, cited or used otherwise, but only within the context as intended by the author, and with complete reference to the source.

  • Draghi: ‘Oude Europese verzorgingsstaat is in feite dood’

    Duidelijker kan het niet gezegd worden. De met schulden overladen socialistische natte droom (lees: collectivistische verzorgingsstaat) is dood. Via de ECB (Engelstalig) en Bild (Duitstalig):

    BILD: President Draghi, toen het duidelijk werd dat u aan het hoofd van de Europese Centrale Bank zou komen te staan, maakte BILD een fotomontage waarin u een Pruisische helm draagt en wij u een “echte Duitser” noemden. Wat vond u daarvan?

    Bron: BILD

    Mario Draghi: Ik vond het erg leuk. Het Pruisische element is een goed symbool voor de belangrijke taak van de ECB: het handhaven van prijsstabiliteit en het beschermen van de Europese spaarders.

    BILD: Voor Duitsers, moet de baas van een centrale bank voor een strikte lijn hanteren tegen inflatie, moet [bovendien] politiek onafhankelijk zijn en een sterke euro voorstaan. In dat licht, hoe Duits bent u?

    Draghi: Dat zijn inderdaad Duitse deugden. Maar elke centrale bankier in de eurozone moet die hebben.

    BILD: De Franse president zei dat Europa moet leren van het Duitse model …

    Draghi: … daar heeft hij gelijk in. Lang voor hem heb ik gezegd dat Duitsland [het] model is. Het oude model van de Europese verzorgingsstaat is in feite dood omdat het te vaak te veel schulden moest maken. De Duitsers hebben het opnieuw uitgevonden – zonder overmatige schulden.

    BILD: Heeft u nog een boodschap voor de mensen in Duitsland?

    Draghi: Keep it up!

    Bron: Bild.

    Lees het interview in het Engels bij de ECB of in het Duits bij Bild.

  • Bill Gross adviseert: beleg in inflatie-gevoelige, aanbodbeperkte grondstof producten

    Via Pimco:

    The Great Escape: Delivering in a Delevering World

    • When interest rates cannot be dramatically lowered further or risk spreads significantly compressed, the momentum begins to shift, not necessarily suddenly, but gradually – yields moving mildly higher and spreads stabilizing or moving slightly wider.
    • In such a mildly reflating world, unless you want to ea an inflation-adjusted retu of minus 2%-3% as offered by Treasury bills, then you must take risk in some form.
    • We favor high quality, shorter duration and inflation-protected bonds; dividend paying stocks with a preference for developing over developed markets; and inflation-sensitive, supply-constrained commodity products.

    About six months ago, I only half in jest told Mohamed that my tombstone would read, “Bill Gross, RIP, He didn’t own ‘Treasuries’.” Now, of course, the days are getting longer and as they say in golf, it is better to be above – as opposed to below – the grass. And it is better as well, to be delivering alpha as opposed to delevering in the bond market or global economy. The best way to visualize successful delivering is to recognize that investors are locked up in a financially repressive environment that reduces future retus for all financial assets. Breaking out of that “jail” is what I call the Great Escape, and what I hope to explain in the next few pages.

    Dat Bill Gross allesbehalve een domme man is, bewijst hij in zijn Outlook Letter April 2012. Hij bekijkt het financiële landschap met arendsogen en doet dat met het historische besef dat goud door overheden als monetair en disciplinair middel is verwijderd. Terecht merkt hij op dat de geld- en kredietexpansie heeft geleid tot financiële repressie en dat zal volgens hem in de toekomst alleen maar toenemen.

    In deze financiële, fiscale en monetaire omgeving is er voor beleggers sprake van louter slechte beleggingsmogelijkheden. Bill Gross ziet echter ook mogelijkheden dat er toch ook mogelijkheden bestaan om rendement te maken. Allesbehalve US Treasury bills (kortlopende Amerikaanse staatsobligaties) is het devies, want iedere houder daarvan levert vrijwillig 2 tot 3% van zijn vermogen in.

    The term delevering implies a period of prior leverage, and leverage there has been. Whether you date it from the beginning of fractional reserve and central banking in the early 20th century, the debasement of gold in the 1930s, or the initiation of Bretton Woods and the coordinated dollar and gold standard that followed for nearly three decades after WWII, the trend towards financial leverage has been ever upward. The abandonment of gold and embracement of dollar based credit by Nixon in the early 1970s was certainly a leveraging landmark as was the deregulation of Glass-Steagall by a Democratic Clinton administration in the late 1990s, and elsewhere globally. And almost always, the private sector was more than willing to play the game, inventing new forms of credit, loosely known as derivatives, which avoided the concept of conservative reserve banking altogether. Although there were accidents along the way such as the S&L crisis, Continental Bank, LTCM, Mexico, Asia in the late 1990s, the Dot-coms, and ultimately global subprime ownership, financial institutions and market participants leaed that policymakers would support the system, and most individual participants, by extending credit, lowering interest rates, expanding deficits, and deregulating in order to keep economies ticking. Importantly, this combined fiscal and monetary leverage produced outsized retus that exceeded the ability of real economies to create wealth. Stocks for the Long Run was the almost universally accepted mantra, but it was really a period – for most of the last half century – of “Financial Assets for the Long Run” – and your house was included by the way in that category of financial assets even though it was just a pile of sticks and stones. If it always went up in price and you could borrow against it, it was a financial asset. Securitization ruled supreme, if not subprime.

    Lees verder: The Great Escape: Delivering in a Delevering World

  • Verkoop nieuwe gezinswoningen VS zakt naar dieptepunt

    Op de website van de St. Louis Fed worden veel interessante cijfers over de economie gepubliceerd, die een heel ander beeld schetsen van de ontwikkeling (of het gebrek ervan) van de Amerikaanse economie. Een voorbeeld daarvan is de verkoop van nieuwe gezinswoningen, een cijfer dat vanaf de absolute top uit 2007 al behoorlijk is gekelderd. Formeel gezien zijn we uit de recessie (een recessie wordt op onderstaande grafieken gemarkeerd met een grijze balk), maar de daling blijft zich even goed voortzetten. De laatste data van februari 2012 liet opnieuw een daling zien en kwam uit op een niveau van ongeveer 150.000 in die maand. Vergeleken met de drukste maanden van 2007, toen het aantal boven de 550.000 stond, spreken we al over een daling van pakweg 77%. Ten opzichte van het gemiddelde van de afgelopen dertig jaar staan we ook ongeveer de helft lager, wat duidelijk maakt dat de huidige crisis op de vastgoedmarkt dieper gaat dan de vorige crises, waaronder die van 1974 en 1980.

    Gezien het koersverloop lijkt de bodem nog niet in zicht te zijn. Opvallend is dat onderstaande grafiek laat zien dat er na voorgaande crises meestal wel spoedig een herstel volgde, maar dat daar nu helemaal geen sprake van lijkt te zijn. De definitie van een recessie wordt daarmee ook steeds minder duidelijk. De data betreft slechts één categorie, namelijk die gezinswoningen. Hoe de ontwikkeling is bij appartementen en andere soorten woningen is niet in deze statistieken opgenomen. De voorraad van gezinswoningen groeide omgerekend van 5,7 naar 5,8 maanden aan verkoop.

    Volgens de National Association of Home Builders (NAHB) zijn de slechte cijfers te verklaren door terughoudendheid van de banken bij het verstrekken van hypotheken en de de 'milde winter'. “We geloven in zekere zin dat de uitzonderlijk goede weersomstandigheden in december hebben geholpen om verkopen van januari en februari naar voren te halen. Dit verklaart deels de daling die we hebben gezien in januari en februari”, aldus David Crowe, hoofdeconoom bij NAHB. Zijn verhaal klinkt plausibel, maar als we vervolgens kijken naar de grafiek kunnen we er weinig soep van maken. De daling is juist zeer constant en van een gesuggereerde opleving in december was geen sprake.

    In het noord-oosten van de VS ging het iets beter met de verkoop van nieuwe gezinswoningen, want daar werd maand-op-maand een toename van 14,3% gemeten en kwam het cijfer uit op een voor seizoensinvloeden aangepast jaarlijks aantal van 24.000. Dat was het hoogste niveau voor deze regio sinds april vorig jaar. Tegenover deze positieve uitschieter zijn er natuurlijk ook gebieden waar het juist veel slechter ging dan gemiddeld, maar die gegevens konden we zo snel niet vinden. De mediaan van de prijzen van nieuwe woningen kwam in februari uit op $233.700. Het aantal verkochte woningen is sinds de top veel harder gezakt dan de gemiddelde prijs, een fenomeen dat ook in ons land bekend is. Als we de twee grafieken van de St. Louis Fed onder elkaar zetten lijkt het erop dat de huizenprijzen nog wel wat verder kunnen zakken en dat er nog geen sprake is van een echt herstel.

    Aantal nieuw verkochte gezinswoningen in de VS zakt naar dieptepunt (Bron: St. Louis Fed)

    Gemiddelde huizenprijzen zijn minder hard gezakt (Bron: St. Louis Fed)

    De huizenbubbel van 2000 tot en met 2006 is goed te zien op deze grafiek, we keren terug naar het gemiddelde (Bron: CoreLogic, The State of the Nation's Housing 2011)

  • Achterstanden op terugbetaling studieschuld in de VS lopen op

    Kredietbeoordelaar Fitch kwam een paar dagen geleden met een opmerkelijk bericht, waarin ze schrijft dat de betalingsachterstanden op studentenleningen in de VS steeds groter worden. Bij 27% van alle uitstaande studentenleningen zou er al een achterstand zijn van 30 dagen. Met een totale uitstaande studieschuld in Amerika van meer dan $1 biljoen hebben we het dus over een bedrag van ongeveer $270 miljard. Fitch is van mening dat de betalingsachterstanden een risico beginnen te vormen voor beleggingsproducten die gebaseerd zijn op dergelijke leningen, zogeheten asset-backed securities (ABS).

    Fitch wijst de hoge werkloosheid aan als de primaire oorzaak voor de wanbetaling. De betaalbaarheid van de schulden hangt niet zo zeer samen met de rente, want die is nog relatief laag, maar met het simpele gegeven dat veel studenten niet het inkomen hebben gekregen waarop ze gehoopt hadden na het behalen van hun diploma. De officiële werkloosheid in de leeftijdscategorie van 20 tot en met 24 jaar is volgens het Bureau of Labor Statistics 14%, maar andere cijfers laten zien dat er volgens de ruimere definitie van werkloosheid ongeveer 46% van de jongeren van 18 tot en met 24 jaar geen werk heeft, te weinig uren kan maken of werk beneden hun opleidingsniveau uitvoert.

    De enorme studentenschuld is opgebouwd in de jaren van economische voorspoed, waarin studenten na het behalen van hun diploma een goede baan konden krijgen met een dito salaris. Die belofte gaat niet meer op, maar de schuld blijft altijd staan. Dat er nu al $270 miljard aan studentenleningen wordt getroffen door achterstallige betalingen belooft niet veel goeds. De Amerikaanse bevolking kan als geheel opdraaien voor deze potentiele financiële strop, want een groot deel van de studentenleningen is verstrekt met garanties van de overheid.

    Gemiddelde schuld is $23.300, maar uitschieters naar boven zijn erg groot

    Per student staat er gemiddeld een schuld van $23.300 open, maar dit gemiddelde geeft geen goed beeld van de feitelijke situatie. Zo ligt de mediaan, de middelste waaeming in volgorde van klein naar groot, 'slechts' op $12.800. De verdeling is dus bijzonder scheef, waarbij een kleine groep studenten veel meer schuld open heeft staan dan die gemiddelde $23.300. Zo blijkt 10% van de studenten met een studieschuld voor meer dan $54.000 in het rood te staan. Een aantal studenten (3,1% van het totaal), staat met zes cijfers in het rood (+ $100.000). Nog eens 0,45% (omgerekend 167.000 studenten), heeft zelfs een schuld van meer dan $200.000 opgestapeld gedurende de studententijd.

    Omdat studenten in de VS het terugbetalen van de schuld kunnen uitstellen tot na het behalen van het diploma kunnen de werkelijke problemen in de toekomst nog veel groter worden. Veel studenten die nu nog aan het studeren zijn kunnen niet worden gerekend tot de groep van wanbetalers, terwijl het van een aantal van hen wel duidelijk is dat ze niet het geld hebben om de schulden af te betalen. De werkelijke omvang van de betalingsproblemen kan dus nog wel eens veel groter zijn dan van 'normaal' consumentenkrediet bij banken en creditcardmaatschappijen. Dit verklaart ook het grotere aantal wanbetalingen in de leeftijdscategorie van 30-39 dan in de categorie onder de 30 jaar.

    In totaal wordt 47% van de studentenleningen niet terugbetaald, deels voor studenten die pas later in de toekomst gaan beginnen met het terugbetalen van de schuld en deels voor afgestudeerden die simpelweg het geld niet bij elkaar kunnen krijgen om de maandelijkse aflossing te kunnen voldoen. Bij 17,6% van de studenten bleef de studieschuld gelijk van het tweede tot het derde kwartaal van 2011, bij 29,1% groeide de studieschuld door het aannemen van nieuwe leningen of het opstapelen van rentelasten. In totaal zijn er ongeveer 37 miljoen Amerikanen die gebruik maken van studentenleningen, bijna 10% van de totale bevolking van het land.

    Landelijk probleem

    De studieschuld van de jongere Amerikanen vormt een probleem voor jong en oud, want alle schulden die niet betaald worden en die in de toekomst als verbeurd moeten worden verklaard komen op het bordje van de belastingbetaler te liggen. Ook hangt de studieschuld als een molensteen om jongeren heen, want met tienduizenden dollars aan schuld en een gebrek aan goed inkomen is het erg moeilijk om een huis te bekostigen en om de consumptieve cultuur voort te zetten. Op een dag zullen de studenten die boven hun stand hebben geleefd het financieel gezien rustiger aan moeten doen, met als gevolg een dalende consumptie die de economie kan vertragen.

    Aantal personen in elke leeftijdscategorie met studentenschuld

    Betalingsproblemen bij studentenschuld naar leeftijdscategorie

    Omvang studieschuld in segmenten

    In het blauw de studentenschuld waarop betalingsachterstand is geconstateerd

  • Investeringsbanken moeten balans met bijna $1 biljoen verkleinen

    Het verhogen van de kapitaalreserve kan op twee manieren: ofwel door de reserves zelf te vergroten ofwel door het totale uitstaande vermogen terug te brengen. Dat laatste kan bereikt worden door bepaalde bezittingen van de hand te doen of terug te brengen tot kleinere proporties. Een bank kan bijvoorbeeld de geldkraan voor bedrijven en consumenten terugdraaien, maar iedereen zal begrijpen dat dit problemen oplevert zodra alle banken tegelijk hun kapitaalreserve gaan opschroeven. In dat geval is er minder geld beschikbaar (krimpende M3) in de economie, hebben bedrijven en burgers meer moeite om hun openstaande leningen af te betalen en belanden we zo in een nieuwe crisis. Daarom krijgen banken twee jaar de tijd om hun kapitaalreserve geleidelijk op te schroeven tot 7%, waarvoor ze effectief ongeveer $900 miljard aan vermogen van hun balansen af moeten bouwen. Daaaast wordt er van banken verwacht dat ze hun operationele kosten terugbrengen, bijvoorbeeld door personeel te ontslaan en investeringen in bepaalde afdelingen stop te zetten die niet horen bij hun keactiviteiten.

    'Snijden in bedrijfsacitiviteiten'

    Volgens analist Huw van Steenis van Morgan Stanley, de bank die deze informatie onlangs in een rapport naar buiten bracht, is dit echt “het moment voor investeringsbanken om beslissingen te nemen”. Volgens hem onderschat de markt de mate waarin banken hun portfolio van activiteiten zullen rationaliseren als gevolg van de hogere kapitaalseisen.

    In het rapport valt te lezen dat investeringsbanken al 7% van hun leencapaciteit hebben teruggetrokken en dat er in de komende twee jaar nog meer gesneden zal worden in de kredietverstrekking. Als gevolg van nieuwe wetgeving en de schuldencrisis in de Eurozone zijn veel banken in de afgelopen zes maanden al begonnen met kostenreducties, door personeel te ontslaan en bepaalde activiteiten af te stoten of te verkleinen, zo schrijft CNBC. Een voorbeeld is de Royal Bank of Scotland, een bank die al voor £70 miljard aan bezittingen heeft afgebouwd binnen haar investeringsbank, bijvoorbeeld op het gebied van aandelen- en valutabeleggingen. De Zwitserse bank UBS heeft wat vermogen afgebouwd in het segment van vastrenderende beleggingen (zoals obligaties) en in haar eigen beleggingsportefeuille.

    Volgens Ted Moynihan, werkzaam bij Oliver Wyman, zal de hogere kapitaaleis ervoor zorgen dat ongeveer 15% van alle financiële bezittingen van eigenaar zal wisselen. “Het is als een stoelendans, banken moeten nu beslissen welke activiteiten ze gaan afbouwen en welke ze beter kunnen houden vanwege een sterke concurrentiepositie”, aldus Moynihan.

    Winstgevendheid

    Volgens analist Huw van Steenis van Morgan Stanley kan het terugschalen van de bankbalans helpen om het rendement op het vermogen te vergroten naar 12 tot 14 procent, tegenover ongeveer 8% in het recente verleden. Deze verwachting baseert de analist op de aanname dat de opbrengsten van banken hun laagste punt hebben bereikt en vanaf nu jaarlijks met 5 tot 10 procent zullen stijgen. Deze verwachting wordt overigens niet gedeeld door andere analisten en door de mensen met een hoge positie bij verschillende banken. “De bankensector zal dit jaar en ook volgend jaar niet in staat zijn om een rendement op vermogen van meer dan 11 of 12 procent te halen”, aldus de directeur van een grote, maar niet nader genoemde, Europese bank.

    Volgens JP Morgan zal de strengere regulering op financiële markten en de hoge personeelskosten het gemiddelde rendement op het vermogen van banken omlaag brengen, tot 6,8% volgend jaar.