Categorie: Goud en Zilvermarkt

Op Moneyweek verscheen vandaag een artikel met een aantal interessante grafieken, gemaakt door Nick Laird van Sharelynx.com. De eerste grafiek laat zien hoe China sinds 1980 de eigen goudproductie heeft geintensiveerd. Sindsdien kwam er bijna ieder jaar meer ton goud uit de grond dan het jaar ervoor. Terwijl andere goudproducenten als de VS, Zuid-Afrika, Rusland, Australie en Peru hun 'peak gold' productie jaren geleden al bereikten weten de Chinezen ieder jaar nog meer goud uit de grond te halen. In 2010 werd China de grootste goudproducent ter wereld met een mijnproductie van 340 ton. In 2011 ging het daar nog overheen door in totaal 361 ton goud uit de grond te halen.

Om de goudproductie zo snel op te kunnen schroeven wordt er waarschijnlijk veel geld geinvesteerd in de mijnbouwsector. De stijgende trend in de grafiek suggereert dat China ook de komende jaren nog veel goud uit de grond zal halen, goud dat waarschijnlijk voor het grootste gedeelte binnen de landsgrenzen zal blijven.

De tweede grafiek laat de import van goud zien vanuit Hong Kong, de belangrijkste doorvoerhaven voor het Chinese vasteland. Ook deze grafiek, die betrekking heeft op de periode van 2001 tot en met 2012, laat een bijna exponentiële stijging zien. Terwijl de import van goud aan het begin van deze eeuw nog maar enkele tientallen tonnen goud bedroeg ging het de afgelopen twee jaar om netto ongeveer 380 ton. Deze cijfers zijn dus gecorrigeerd voor eventuele export van het gele edelmetaal.

Figuur 1: Goudproductie China blijft toenemen

Figuur 2: … en dat geldt in nog sterkere mate voor de import van goud via Hong Kong

Goudbezit China groeit exponentieel

Als de cijfers van de Chinese goudmijnproductie en de import in één grafiek samengevoegd worden blijkt dat China in volle vaart goud aan het verzamelen is. Onderstaande grafiek laat vanaf 1980 tot en met 2012 een exponentiële groei zien. Als we er vanuit zouden gaan dat al dit goud in China blijft, dan beschikt het land ten opzichte van 1980 nu over ruim 6.500 ton meer goud. Het is de vraag welk percentage daarvan in private handen wordt gehouden en welk gedeelte is toegevoegd aan de officiele goudreserve. In april 2009 maakte China voor het laatst de omvang van haar officiele goudreserve openbaar (namelijk 1.054 ton eind 2008). Dat was 454 ton meer dan in 2003.

Volgens analist Bron Suchecki van de Perth Mint heeft China tussen 2003 en 2009 (de periode waarin het nog wel de mutaties van haar officiele goudreserve publiceerde) ongeveer 26% van de totale mijnproductie en netto import van goud toegevoegd aan haar reserves. Tussen 2009 en 2012 verzamelde China uit mijnproductie en netto import in totaal iets minder dan 1.955 ton goud. Als we daar ook 26% van zouden nemen komen we uit op ongeveer 508 ton. Door de groei van de Chinese goudreserve te extrapoleren op basis van de periode 2003-2009 zou China nu een officiele goudreserve van ongeveer 1.560 ton kunnen hebben. Deze rekensom is gebaseerd op historische data en hoeft dus niet overeen te komen emt de werkelijkheid. Het zou niet vreemd zijn als blijkt dat de Chinese overheid de helft of meer van de totale goudproduct en import aan de officiele reserves heeft toegevoegd.

Figuur 3: Goudproductie en import samengevoegd laten exponentiële stijging zien

Figuur 4: Sinds 2000 heeft China mogelijk al 4.720 ton goud verzameld

Three Transformations Strategy

Vanaf 2009 waren er in China TV-spotjes te zien waarin de bevolking werd opgeroepen om goud en zilver te kopen. De overheid startte een programma dat het kopen van goud en zilver tegen aantrekkelijke prijzen veel makkelijker moest maken. De autoriteiten in China staan anno 2012 nog steeds achter deze boodschap. Zo vertelde Xie Duo van de afdeling 'Financiële Markten' bij de People's Bank of China dat de centrale bank particulieren wil aanmoedigen om fysiek goud te bezitten.

Duo beschrijft hoe China al in 2004 een 'Three Transformations Strategy' toepaste om China tot grote speler te maken in de goudmarkt. Een  onderdeel hiervan is de Shanghai Gold Exchange (SGE), inmiddels het vierde grootste handelsplatform van goud na New York, Tokyo en Mumbai. “Er worden steeds meer goudproducten ontwikkeld en op de markt gebracht”, aldus Duo. “In een later stadium zullen we de markt verder opentrekken en sneller stappen zetten om deze te integreren in de inteationale markt”, zo voegde hij eraan toe.

Wang Zhe, president van de SGE, verklaarde: “Terwijl de binnenlandse markt zich ontwikkelt en volwassen wordt zal de beurs beginnen met het faciliteren van over-the-counter handel, het introduceren van nieuwe goud-ETF's, handel in de avonduren op vrijdag en zal het de markt voor leasing van goud verbeteren”.

Bewaart China al dit goud zelf?

Dat is de grote vraag waar we het antwoord niet op kunnen geven. Wel is er een poging gedaan om hier antwoord op te geven, namelijk door Warren James. Op zijn blog 'The Screwtape Files' publiceerde James recentelijk een onderzoek naar de herkomst van goudstaven in een aantal grote bullion banks. Het SPDR Gold Trust (GLD) en het Julius Baer Precious Metals Fund bezitten beide een grote voorraad 400 troy ounce LBMA gecertificeerde baren, waarop stempels staan van de smelterij waarvan ze afkomstig zijn. Deze fondsen publiceren om de zoveel tijd lijsten met alle baaummers. James analyseerde duizenden baren op de meest actuele lijsten van GLD en van het Julius Baer Precious Metals Fund en kwam daarbij niet één goudbaar van Chinese herkomst tegen (zie figuur 5 & 6). De meerderheid van de goudstaven binnen GLD blijkt afkomstig te zijn van Canadese en Amerikaanse smelterijen. Bij het Julius Bear Gold Fund is de meerderheid van de LMBA-gecertificeerde goudstaven gemaakt in Zwitserland en Zuid-Afrika.

Warren James koos ervoor om deze twee ETF's te onderzoeken omdat die het meest frequent nieuwe baarlijsten publiceren en omdat ze beide een aanzienlijk marktaandeel hebben (zie figuur 7). Deze matrix categoriseert een aantal verschillende ETF's naar frequentie van nieuwe baarlijsten en naar marktaandeel. De schaal is niet lineair, maar brengt wel inzichtelijk welke ETF's het meest transparant zijn over de herkomst van hun goudstaven.

China heeft wel een vijftal smelterijen die LBMA-gecertificeerde goudstaven mogen maken, zo blijkt uit de volledige lijst per land op de website van de LBMA. Het gegeven dat deze smelterijen een LBMA goedkeuring hebben gekregen suggereert dat ze ook daadwerkelijk 400 troy ounce LBMA goudstaven produceren. Deze goudstaven blijken echter nog niet hun weg gevonden te hebben naar de twee genoemde goud-ETF's.

Figuur 5: Herkomst LBMA-goudstaven binnen het GLD ETF (Bron: Screwtape Files)

Figuur 6: Herkomst LBMA-goudstaven binnen het Julius Bear Gold Fund (Bron: Screwtape Files)

Figuur 7: De matrix van verschillende ETF's op basis van frequentie publicatie barenlijst en marktaandeel (Bron: Screwtape Files)

Bronnen:

• Moneyweek
• The Screwtape Files

H/T: Gorka, bedankt voor de tip!

George Soros gaf in 2010 nog aan dat hij goud ziet als de ultieme 'asset bubble'. Sindsdien in de goudprijs met 60% gestegen en zijn economen, beleggers en analisten het er nog steeds niet met elkaar over eens of de goudprijs echt een bubbel is. George Soros verdiende in 1992 veel geld door te speculeren tegen het Britse pond. De Bank of England probeerde een waardedaling van het Britse pond te voorkomen, maar bezweek onder de druk van de markt. Soros zat aan de goede kant van deze verschuiving en zag zijn vermogen sterk toenemen.

Paulson

Ook miljardair Paulson heeft een groot belang in het SPDR Gold Trust (GLD), zijn 21,8 miljoen aandelen in het fonds hebben een marktwaarde van $3,67 miljard. Hij is de grootste aandeelhouder in het fonds, een positie die hij in het tweede kwartaal van dit jaar al versterkte door zijn blootstelling aan GLD met 26% uit te breiden. Volgens Bloomberg vertegenwoordigt dit bedrag ongeveer 66 ton aan fysiek goud, meer dan de goudreserve van landen als Brazilie, Bulgarije en Bolivia.

Met een marktkapitalisatie van $74,69 miljard zou alleen het GLD volgens deze redenering al over 1342,46 ton goud moeten beschikken. Wij twijfelen of dat het geval is. Het GLD houdt weliswaar een aanzienlijke goudvoorraad aan, maar de contracten zijn niet 1:1 gedekt door fysiek goud. Ook zijn er beperkingen opgelegd aan de mogelijkheid om aandelen in te ruilen voor fysiek goud. Zo kunnen alleen een select aantal 'authorized participants' fysiek goud opvragen en moeten ze dat doen met minstens een 'basket' van 100.000 aandelen. 

GLD versus fysiek goud

Beleggers die aandleen kopen in het GLD doen dat in meerderheid om blootstelling te krijgen aan de goudprijs. Gaat de prijs omhoog, dan kunnen beleggers makkelijk winst nemen op deze aandelen. Ten opzichte van de opslag van fysiek goud is een afgeleide product als het GLD makkelijker en met minder kosten te verhandelen. Daarom geniet GLD onder veel beleggers nog de voorkeur boven goud. Dankzij de aanwezigheid van ETF's kan er veel meer goud op papier verkocht worden dan er feitelijk aanwezig is, waardoor een grote stroom van dollars richting 'goud' niet direct zorgt voor een prijsstijging van goud. Het GLD ETF volgt de goudprijs, die elders wordt vastgesteld op basis van vraag en aanbod. Meer over de relatie tussen GLD en de goudprijs leest u in dit artikel op FOFOA.

Als Paulson daadwerkelijk 66 ton aan fysiek goud zou opvragen zou dat een veel grotere prijsstijging tot gevolg hebben dan wanneer hij het koopt via een ETF. Hetzelfde geldt in mindere mate natuurlijk ook voor George Soros. Het verschil tussen fysiek goud in eigen bezit en de aandelen van een GLD is dat eerstgenoemde volledig bezit is, terwijl het laatste een bezit is waar de verplichting van een ander aan kleeft. Kan het GLD om wat voor reden dan ook niet voldoen aan haar verplichting om goud uit te leveren, dan zou dat in de prijs verwerkt worden. De prijs van fysiek goud zal ondertussen stijgen door een vlucht van papiergoud naar fysiek goud.

Bloomberg met technische analyse op de goudprijs…

Enkele weken geleden schreven we over Hugh Hendry, een Schotse hedgefundmanager die beleggers wees op de risico's van beleggen in mijnbouwaandelen. Volgens hem is er geen goede reden te bedenken om mijnaandelen te bezitten. “Het schurkt tegen waanzin aan”. De risicopremie gaat omhoog als de goudprijs omhoog gaat, maar tegelijkertijd zullen meer mensen azen op het ondergrondse goud, aldus de fondsbeheerder. Het risico van confiscatie is dermate groot dat mijnbouwaandelen volgens Hugh Hendry moeilijk te waarderen zijn. In dat artikel wezen we op het gevaar van (gedeeltelijke) nationalisatie van mijnen, de inmenging van de overheid in de bedrijfsvoering en het gevaar dat hogere winstmarges op de mijnbouwactiviteit wegvloeit door een hogere winstbelasting of door stakend personeel dat een hoger loon eist.

De BBC plaatste gisteren een artikel over een goudmijn in Kirgizië, die geplaagd wordt door verschillende problemen. Aan de hand van een fotocollage laat de BBC zien dat deze mijn, gelegen op maar liefst 4.000 meter boven zeeniveau, veel hindeissen moet zien te overwinnen. In oktober werd er opgeroepen tot een nationalisatie van deze mijn, omdat de waardevolle grondstoffen zouden toebehoren aan het land en daarmee ook de winst die uit de mijnbouwactiviteit voortvloeit. Voorstanders van nationalisatie stellen dat de winst van de goudmijn eerlijker verdeeld kan worden als de overheid de controle over de mijn krijgt.

Milieuverontreiniging

Een andere tegenslag voor de goudmijn, die eigendom is van het Canadese bedrijf Centerra, is dat er veel giftig afvalwater zou weglekken. Het management van de mijn ontkent dat er sprake is van milieuvervuiling, maar uit een kritisch rapport van de regering van Kirgizië zou moeten blijken dat er wel meetbare milieuschade is. De mijnen in Kirgizië zijn belangrijk voor de economie van het land, want samen maken ze 12% uit van het GDP en in 2011 kwam meer dan de helft van alle export van het land uit deze mijnen.

Goudmijn in Kirgizië (bron: BBC)

Veiligheid

De veiligheid is ook een onderwerp van discussie geworden. Het bedrijf gaf eerder dit jaar toe dat het de productie omlaag heeft moeten brengen vanwege de verschuiving van grote ijsbrokken. Die zouden werknemers in gevaar kunnen brengen. Volgens een recent rapport zou de mijnbouwactiviteit hoog in de bergen nog een ander gevaar met zich meebrengen. Door aardschokken of aardverschuivingen zou een nabij gelegen stuwdam het kunnen begeven, met als gevolg dat er een grote stroom met smeltwater en ijsblokken naar beneden komt.

We kunnen hieruit concluderen dat er aan mijnbouwaandelen verschillende soorten risico's verbonden zijn. Door een stijging van de goudprijs en de prijs van verschillende zeldzame grondstoffen nemen de theoretische winstmarges voor mijnbouwbedrijven toe, maar tegelijkertijd zullen ook meer spelers azen op deze winsten. Het is goed denkbaar dat overheden en mijnwerkers bij een goudprijs van $3.000 per troy ounce meer geld willen zien van het mijnbouwbedrijf dan bij een goudprijs van $300 per troy ounce.

Goudmijn in Kirgizië (bron: BBC)

ETF's en fysiek edelmetaal

Veel beleggers zullen vandaag de dag voor andere instrumenten kiezen om te profiteren van een stijgende goudprijs. Zo zagen we in tien jaar tijd de populariteit van ETF's toenemen die in goud (of zilver) beleggen en is ook fysiek edelmetaal in de vorm van munten en baren vandaag de dag veel toegankelijker dan tijdens vorige crises. Er zijn dus meer alteatieven voor mijnbouwaandelen die aanzienlijk minder risico's met zich meedragen en daarmee beter afgestemd zijn met de wens van beleggers om vermogen veilig te stellen. Van 2002 tot 2012 steeg de vraag naar beleggingsgoud (munten en baren) en goud voor ETF's wereldwijd van jaarlijks 350 naar 2030 ton.

Gedurende de week waren er geen nieuwsfeiten die de prijzen een blijvende impuls konden geven. Wel was er drie dagen op rij een daling zichtbaar op ongeveer hetzelfde tijdstip, waarvan één zorgde voor een prijsdaling van 1,4% voor goud en 1,8% voor zilver. In het grote geheel zijn dit soort koersbewegingen niet opvallend genoeg om er meer woorden aan vuil te maken. Zo dacht de markt er blijkbaar ook over, want na deze daling herstelden de prijzen van goud en zilver zich nauwelijks.

In dollars zakte de prijs van een troy ounce goud van $1730 naar $1714 (-1%) en voor zilver waren de prijzen van eind vorige week en eind deze week respectievelijk $32,58 en $32,29 (-0,9%). Een iets kleinere daling dus, waaruit we kunnen concluderen dat de euro zeer minimaal verzwakt is ten opzichte van de dollar. De wisselkoers op het moment van schrijven is $1,27 per euro. De prijzen van WTI en Brent olie bleven vrijwel onveranderd ten opzichte van een week eerder (respectievelijk $86,99 en $109,01 per vat). De Amerikaanse beurs beleefde opnieuw een slechte week, want de breed gedragen S&P 500 index van 500 grote Amerikaanse bedrijven opende afgelopen maandag op 1383 en sloot de week af op 1360 punten, een min van 1,66% over de hele week. De AEX deed het overigens nog wat slechter, want deze index ging van ongeveer 332 naar 320 punten (-3,6%). Bij onze oosterburen ging de belangrijkste DAX-index gedurende de week netto met 3% onderuit.

Goudprijs in € per troy ounce (via Goudstandaard)

Zilverprijs in € per kilo (via Goudstandaard)

World Gold Council en China

Ander nieuws dat goud een richting kon geven was het donderdag gepubliceerde rapport van de World Gold Council (WGC). Hieruit bleek dat de vraag naar goud door beleggingsfondsen als ETF's behoorlijk was toegenomen, maar dat tegelijkertijd de vraag naar goudbaren en muntstukken juist was gezakt. De vraag naar goud voor de productie van juwelen was in India bijzonder sterk, maar was in andere delen van de wereld wat teruggelopen. Vergeleken met het derde kwartaal van vorig jaar stak het derde kwartaal van 2012 een beetje schraal af, al moeten we erbij zeggen dat de recordprijs van goud in dollars vorig jaar heeft bijgedragen aan een sterk derde kwartaal. Als we de cijfers van de eerste drie kwartalen zouden extrapoleren lijkt ook 2012 een jaar te worden waarin de totale vraag naar goud opnieuw stijgt. Onderstaande grafiek zet de goudvraag in de eerste drie kwartalen van dit jaar tegenover de goudvraag van de voorgaande tien jaren.

Wereldwijde goudvraag van 2002 tot en met 2012 (excl. Q4)

De grafiek laat zien dat centrale banken weer goud kopen en dat beleggers ook steeds meer goud willen hebben (fysieke munten of baren danwel ETF's). Dat is ook in China het geval, want maandag werd bekend dat China in september opnieuw heel veel goud heeft ingeboerd vanuit Hong Kong, de belangrijkste doorvoerhaven. In totaal heeft deze opkomende wereldmacht in 2012 alleen al 581,7 ton goud geïmporteerd.

Totale Chinese import van goud vanuit Hong Kong bedraagt nu al 581,7 ton

''De bouw van de smelterij komt op een moment waarin de vraag naar edelmetaal stijgt en valt daarom perfect in lijn met onze groeistrategie voor de Zuid-Oost Aziatische regio'', aldus Scott Morrison van Metalor. Singapore is volgens de topman van Metalor klaar om een belangrijk handelscentrum te worden, nu er in de goederen- en dienstenbelasting een uitzondering is gemaakt voor beleggingsgoud.

''De nieuwe smelterij zal een belangrijk centrum worden voor het creeren van toegevoegde waarde in de verwerking van edelmetalen in de Zuid-Oost Aziatische regio'', aldus mevrouw Gina Lim van het handelsplatform van IE Singapore. De snelheid van deze ontwikkeling laat zien dat de industrie vertrouwen heeft en dat we met toewijding bijdragen aan de ontwikkeling van Singapore als een handelscentrum voor edelmetalen.

Volgens Chang Chin Nam van het Singapore Economic Development Board geeft de investering van Metalor meer waarde aan Singapore als handelscentrum voor fysiek goud. Metalor is naast Zwitserland ook actief in de VS, Hong Kong en in het vasteland van China.

Een smelterij van Metalor, het Zwitserse bedrijf gaat volgend jaar uitbreiden naar Singapore (Afbeelding vai Tribune de Genève)

De margeverplichting voor een nieuw goudcontract (100 troy ounce) zakte van $9.113 naar $7.425, een daling van 18,5%. De maintenance margeverplichting, die van toepassing is wanneer een bestaand contract doorgerold wordt, werd niet verlaagd. Voor een zilvercontract (5000 troy ounce) werd de margeverplichting ook verlaagd: van $12.500 naar $11.000 voor het verlengen van een bestaand contract (-12%) en van $16.875 naar $12.100 voor een nieuw contract (-28,3%).

De verlaging van de margeverplichting werd donderdag bekendgemaakt en zal vanaf 20 november na het sluiten van de handel worden doorgevoerd. Lagere margeverplichtingen maken het voor speculanten aantrekkelijker om in te stappen, wat mogelijk een positief effect kan hebben op de prijzen van goud en zilver.

Crash zilverprijs

De margeverplichtingen zullen door sommige beleggers worden gezien als hun vijand, want na de crash van de zilverprijs begin mei 2011 besloot de CME Group de prijs nog een extra zetje omlaag te geven door de margeverplichting in één week tijd drie keer te verhogen. In combinatie met een dalende zilverprijs stelde dat bezitters van termijncontracten zilver voor een dilemma: ofwel meer geld inleggen om alle posities te behouden ofwel posities van de hand doen. Met een sterk dalende zilverprijs werden veel participanten in de termijnmarkt gedwongen hun posities te sluiten, waardoor de zilverprijs nog verder wegzakte.

Het is de taak van de CME om speculatief gedrag in toom te houden en in die zin was het niet vreemd dat er vorig jaar hogere marges werden vereist op zilvercontracten. Maar de timing ervan was opvallend (na de eerste grote koersdaling op 2 mei 2011) en voedt daarmee de gevoelens van sommige beleggers dat de CME bijdraagt aan het onderdrukken van de zilverprijs.

CME verlaagt margeverplichtingen op goud- en zilvercontracten per 20 november 2012

Daarmee is natuurlijk nog niet aangetoond dat er een relatie zit tussen deze plotselinge koersdalingen. Procentueel zijn ze eigenlijk ook niet ingrijpend genoeg om er iets achter te zoeken. Maar de timing is opvallend en dat merkte ook Zero Hedge al snel op. Die plaatsten onderstaande grafiek waarin de verkoopacties van de afgelopen drie dagen gemarkeerd zijn. Dinsdag ging de zilverprijs even behoorlijk onderuit, om vervolgen weer even snel te stijgen. In de goudmarkt zagen we een soortgelijk fenomeen.

Prijzen goud en zilver gaan voor derde achtereenvolgende dag op ongeveer hetzelfde tijdstip onderuit (Via Zero Hedge)

De plotselinge daling van de goudprijs met bijna €20 (Goldprice.org)

Zilverprijs gaat drie keer onderuit op ongeveer hetzelfde tijdstip (Goldprice.org)

SRSrocco dook in de jaarverslagen van verschillende mijnbouwbedrijven en zocht daarbij specifiek naar de cijfers ten aanzien van de jaarlijkse productie en de gemiddelde kwaliteit van het erts. Hieruit blijkt dat de kwaliteit van het gouderts bij de vijf grootste mijnen ter wereld (Barrick, Newmont, AngloGold, Goldfields en GoldCorp) van 2005 tot en met 2011 met gemiddeld 23% is gezakt, omgerekend dus 3,8% per jaar. In 2005 wisten de vijf grootste mijnbouwbedrijven nog gemiddeld 1,68 gram zuiver goud uit elke 1.000 kilogram aan gouderts te halen, in 2011 was dat teruggelopen tot 1,3 gram. Deze daling wisten de vijf grootste goudmijnen op te vangen door simpelweg meer erts te verwerken, zoals ook onderstaande grafiek laat zien.

Ertskwaliteit van vijf grootste goudmijnen ter wereld (Bron: SilverDoctors)

Het is gebruikelijk dat goudmijnen (en zilvermijnen) ervoor kiezen om de lage kwaliteit erts te verwerken op het moment dat de prijs van het edelmetaal hoog staat. Maar volgens SRSrocco is dat een fenomeen dat zich tijdelijk afspeelt en dat niet over een periode van meerdere jaren zichtbaar zal zijn in de statistieken. De gerapporteerde daling van de ertskwaliteit over de afgelopen jaren zou volgens SRSrocco dan ook geen vrijwillige keus zijn geweest van de mijnbouwbedrijven. In plaats daarvan wordt uit de cijfers duidelijk dat mijnbouwbedrijven steeds meer moeite moeten doen om een bepaalde hoeveelheid edelmetaal uit de grond te krijgen.

Zilvermijnen

Hetzelfde beeld neemt SRSrocco waar bij verschillende zilvermijnen. Bij Fresnillo, een mijnbouwbedrijf dat in 2011 ongeveer 30,3 miljoen troy ounce zilver produceerde, zal de productie dit jaar naar alle waarschijnlijkheid tussen de 26 en 27 miljoen troy ounce uitkomen. Dat is een daling van 10%. In de eerste negen maanden van dit jaar produceerde deze mijn iets meer dan 19 miljoen troy ounce aan zilver. De ertskwaliteit is ook bij dit mijnbouwbedrijf behoorlijk omlaag gegaan, van 15,2 troy ounce zilver per 1.000 kilogram erts naar slechts 10,6 troy ounce. Fresnillo maakte eerder bekend dat het in plaats van 8.000 nu 10.000 ton erts per dag wil verwerken om de netto productie van zuiver zilver op peil te houden. Onderstaande grafiek brengt die ontwikkeling over de periode van 2005 tot en met 2011 goed in beeld.

Zilverproductie en ertskwaliteit van Fresnillo (Bron: SilverDoctors)

Een van de grootste zilvermijnen van de afgelopen tien jaar, de Cannington mijn van BHP Billiton, zag haar ertskwaliteit gedurende deze periode ook verslechteren. SRSrocco schrijft dat deze mijn in juni 2000 nog erts verwerkte met een gehalte van 667 gram zilver per 1.000 kilogram erts (21,44 toz/ton), maar dat de mijn nu genoegen moet nemen met een opbrengst van 332 gram uit elke ton erts (10,67 toz/ton). Dat is een daling van 50% in elf jaar tijd, bijna een daling van 5% per jaar. De verwachting is dat de kwaliteit van het zilvererts in deze mijn niet meer boven de 400 gram zilver per ton zal komen en dat de reserves nog ongeveer zes jaar rendabel uit de mijn gehaald kunnen worden bij de huidige prijs.

Pan American Silver tenslotte zag de kwaliteit van het erts uit haar mijnen ook teruglopen, van 7,1 troy ounce zilver per ton erts in 2004 naar 4,7 troy ounce in 2011. Ook hier een een sterk dalende trend zichtbaar, die Pan American Silver compenseert door simpelweg meer erst te verwerken (blauwe balkjes in onderstaande grafiek). In de cijfers van 2011 is een nieuwe zilvermijn opgenomen, waar de ertskwaliteit nog relatief laag is (39 gr/ton). Zonder deze mijn zou de gemiddelde kwaliteit van het zilvererts in de eerste negen maanden van 2012 zijn uitgekomen op 4,9 toz/ton, een kleine verbetering ten opzichte van de ertskwaliteit in 2011. Desondanks laat de langere termijn ook voor dit mijnbouwbedrijf een dalende opbrengst van zilver zien uit elke ton aan puin.

Pan American Silver vangt verslechterde ertskwaliteit op met hogere volumes (Bron: SilverDoctors)

Philip Klapwijk van het GFMS gaf woensdag een toelichting over de vooruitzichten voor de zilvermarkt in 2013, zo schrijft nieuwszender CNBC op haar website. De zilverprijs is dit jaar in dollars al met meer dan 16% gestegen en in euro's zelfs meer dan 18%. Voor volgend jaar verwacht de analist van GFMS een prijsstijging die kan oplopen tot 38% als gevolg van een aanhoudend sterke vraag naar zilver als beleggingsobject. Dit jaar heeft zilver meer koerswinst behaald dan goud, want het gele edelmetaal steeg sinds het begin van dit jaar 10% in dollars en iets meer dan 12% in euro's. De zilverprijs is op het moment van schrijven $32,50 per troy ounce, ten opzichte van ongeveer $27-28 rond de jaarwisseling en gedurende de zomer. De hoogste zilverprijs van dit jaar werd eind februari neergezet, toen een troy ounce voor een spotprijs van ongeveer $37,50 van eigenaar wisselde.

Tijdens een conferentie in Hong Kong zei Philip Klapwijk van het GFMS het volgende over de stijgende zilverprijs:

“Sterkere vraag van beleggers, een hogere goudprijs als gevolg van monetaire verruiming door centrale banken, de extreem lage rente en de verwachting van een oplopende inflatie zijn factoren die beleggers aantrekken tot de veiligheid van zilver. We denken dat de prijzen volgend jaar hoger zullen zijn, maar ik ben er nog niet zeker van dat we de grens van $50 per troy ounce gaan doorbreken. Maar ik denk dat de we $40 en $45 zeker gaan zien.”

Het bewijs van een toenemende vraag naar zilver door beleggers wordt geleverd door de 4,5% toename van de omvang van het grootste zilver-ETF ter wereld, het iShares Silver Trust (SLV). Ook ziet Klapwijk een beperkte groei in de vraag naar zilver voor sieraden, vooral in opkomende markten. “In China groeit de vraag naar zilveren juwelen met dubbele cijfers”, aldus de analist van GFMS. Klapwijk denkt dat de zilverprijs in de laatste weken van 2012 zal blijven schommelen tussen $30,90 en $36 per troy ounce.

Overschot van 300 miljoen troy ounce

Philip Klapwijk merkte ook op dat de zilvermarkt in feite een overschotmarkt is. Daar heeft hij gelijk in, gezien het feit dat beleggers die fysiek zilver kopen het edelmetaal niet gaan verbruiken. Dit aanbod van beleggingszilver blijft 'boven de markt hangen' en zal op een gegeven moment weer aangeboden worden. Daar komt bij dat de vraag naar zilver vanuit de industrie in 2012 iets verzwakte en volgend jaar mogelijk ook wat achterblijft door de zwakke economische groei. Klapwijk zei in Hong Kong dat de wereldwijde mijnproductie van zilver blijft stijgen, dit jaar alleen al met 4%. ''Mijnbouwbedrijven schroeven hun productie op vanwege de hoge zilverprijs'', zo verklaarde de analist.

Door het toenemende aanbod van zilver uit de mijnen en de achterblijvende vraag vanuit de industrie is er in 2012 naar schatting een overschot van 300 miljoen troy ounce, meer dan het jaar ervoor. Dit overschot wordt opgezogen door beleggers die het edelmetaal kopen als bescherming tegen inflatie. Maar omdat het beleggingszilver niet verbruikt wordt kan deze vraag ook worden aangemerkt als 'toekomstig aanbod'. De industriële vraag blijft volgens Klapwijk achter doordat er minder vraag was naar elektronica. Ook liep de vraag naar zilver voor gebruik in zonnepanelen terug, omdat veel Europese landen bezuinigen op subsidies voor zonnepanelen. Ondanks deze kritische geluiden houdt Klapwijk toch rekening met een verdere stijging van de zilverprijs in 2013.

Philip Klapwijk (GFMS) verwacht hogere zilverprijs in 2013

De goudprijs zal dit jaar waarschijnlijk voor het twaalfde jaar op rij stijgen, gesteund door aankopen van centrale banken enerzijds en van beleggers anderzijds. De verschillende goud-ETF’s hebben hun goudvoorraden naar recordhoogte gebracht, terwijl beleggers ook steeds vaker fysiek goud kopen om zich te beschermen tegen geldontwaarding. De centrale bank van China heeft sinds 2009 al geen gegevens meer verstrekt over haar goudvoorraad, waardoor de teller officieel nog steeds op 1.054 ton staat. Met de importcijfers die we maandelijks voorbij zien komen hoeven we er niet aan te twijfelen dat de werkelijke goudvoorraad van China inmiddels een stuk groter is.

Volgens David Goall, hoofd van de metals trading desk bij Natixis, zal China dat voorlopig blijven doen: “Het land heeft maar 2% van haar reserves in goud, tegenover 75% voor de VS. Wanneer het land wordt vergeleken met de VS lijkt het erop dat de Chinese aankopen van goud maar één kant op kunnen.”

Goudreserve opkomende economieën groeit

Volgens data van de World Gold Council (WGC) hebben veel Westerse landen als Duitsland, Italië en Frankrijk meer dan 70% van hun reserves in goud zitten, tegenover slechts 2% in China (uitgaande van de goudreserve in 2009). Ook andere landen die een snelle economische groei hebben doorgemaakt, zoals Brazilie, Zuid-Korea en Rusland, hebben dit jaar veel goud aan hun reserves toegevoegd. Uit data van het IMF blijkt dat alle landen in de eerste helft van dit jaar netto 254,2 ton goud hebben gekocht. De WGC verklaarde in augustus dat de totale aankopen door centrale banken over heel 2012 kunnen uitkomen op 500 ton. Als die grens gepasseerd wordt hebben landen meer goud gekocht dan vorig jaar, want toen werd in totaal 456 ton aan goud ingeslagen door centrale banken.

Ashish Bhatia van de WGC zei onlangs in een interview in Hong Kong het volgende: “Opkomende economieën van de G-20 landen willen hun goudpositie uitbreiden. Er is heieuwde belangstelling van centrale banken aan de vraagzijde van de markt.” David Goall verbaast zich erover dat China inmiddels al vijf jaar op rij de grootste goudproducent ter wereld is en dat de mijnproductie nog steeds toeneemt. Andere landen die veel goud produceren zouden volgens Goall veel meer moeite hebben om hun productie op peil te houden.

China importeert steeds meer goud… (Bron: Goldsilverworlds)

… terwijl de mijnproductie ook blijft toenemen (Bron: Australian-gold.com)

Zero Hedge brengt elke maand naar buiten hoeveel goud de Chinezen importeerde uit Hong Kong, een soort doorvoerhaven voor het Chinese vasteland. De meest recente cijfers werden gisteren naar buiten gebracht en lieten zien dat China nog steeds volop goud aan het kopen is. In september werd er voor 69,7 ton goud ingevoerd, aanzienlijk meer dan de 53,5 ton in de maand ervoor. China voert een aanzienlijke hoeveelheid goud in, alleen dit jaar kwam er al bijna 582 metrische ton fysiek goud het land binnen via Hong Kong.

Volgens het Hong Kong Census Bureau nam de bruto import van goud met 30% toe en keerde het daarmee terug naar de langere termijn trend van ongeveer 65 ton goud per maand. Het is niet duidelijk welk aandeel van dit goud bij de overheid terechtkomt en welk deel in private handen valt. Om de goudimport van 582 ton in perspectief te plaatsen: de officiële goudreserve van India is met 558 ton aan geel edelmetaal iets kleiner. En als China in de laatste drie maanden van 2012 evenveel goud blijft kopen als het in de eerste negen maanden gedaan heeft, dan is de totale import van goud over 2012 door China nog groter dan de totale goudvoorraad van Nederland.

De trend is duidelijk zichtbaar. China is druk bezig haar reserves te diversificeren van de dollar door een gedeelte ervan om te zetten in goud. De enorme berg aan Amerikaanse staatsobligaties die in de loop der jaren zijn verzameld door de Chinezen groeit niet meer, een signaal dat aangeeft dat de steun voor de dollar aan het wegvallen is. Het komt niet als een verrassing dat China in de afgelopen twaalf maanden van augustus 2011 tot en met augustus 2012 haar bezittingen van Amerikaanse staatsobligaties heeft teruggebracht van $1.278 naar $1.153 miljard. Dit vertegenwoordigt een daling van ongeveer 10% volgens het Amerikaanse ministerie van Financien.

Zhang Jianhua van de Chinese centrale bank (People's Bank of China) zei er op 8 november 2012 het volgende over (via jsmineset):

“De Chinese overheid moet zich niet alleen zorgen maken over het risico dat geïmporteerd wordt met een stijging van de wereldwijde inflatie, ook moet het haar portfolio van buitenlandse reserves optimaliseren. Door goud te kopen als de goudprijs een aantrekkelijke fluctuatie laat zien.“

Totale Chinese import van goud vanuit Hong Kong bedraagt nu al 581,7 ton