In de Verenigde Staten zijn voedselbonnen uitgegroeid van een noodvoorziening voor de allerarmsten tot een soort aanvullende uitkering voor ongeveer 48 miljoen Amerikanen. Mensen krijgen een creditcard waarmee ze maandelijks een bepaald bedrag aan eten kunnen kopen. Dat de kosten van dit programma explosief gestegen zijn blijkt uit onderstaande grafiek. Maar net zo interessant is deze micro-doc van Future Money Trends!
Kosten van het voedselbonnenprogramma (SNAP):
Totale kosten voedselbonnen VS
De Braziliaanse president Dilma Rousseff stelt haar staatsbezoek aan de VS uit, omdat de NSA geen duidelijkheid kon verschaffen over mogelijke spionage in Brazilië. Door het staatsbezoek uit te stellen vraagt Rousseff aandacht voor de praktijken van de Amerikaanse inlichtingendienst, die volgens haar inbreuk maken op de privacy van Braziliaanse burgers, bedrijven en parlementsleden.
Een woordvoerder van de Braziliaanse regering gaf de volgende toelichting:
“De omstandigheden zijn er niet naar om op de geplande datum een bezoek te brengen aan de VS. De illegale praktijk van het onderscheppen van communicatie en data van burgers, bedrijven en leden van de Braziliaanse regering vormt een serieuze aanslag op de nationale soevereiniteit en de individuele rechten en is niet in overeenstemming met de democratische samenleving van vriendschappelijke landen”
Rousseff zal nog wel een bezoek brengen aan New York, waar ze de Verenigde Naties zal toespreken. Waarschijnlijk zal dat podium gebruiken om aandacht te vragen voor het recht op privacy en de gevaren van spionage. Brazilië heeft weken geleden al om uitleg gevraagd over de vermeende spionage van Braziliaanse burgers, bedrijven en parlementsleden door de Amerikaanse inlichtingendienst.
Edward Snowden bracht onlangs naar buiten dat de NSA miljoenen e-mails en telefoongesprekken van Braziliaanse burgers en bedrijven afluistert. Ook buitenlanders die een bezoek brengen aan Brazilië of die tijdelijk in het land wonen zouden door de Amerikaanse inlichtingendienst gevolgd worden.
De Verenigde Staten hebben zich niet populair gemaakt met de spionage van de NSA. Onlangs werd bekend dat de inlichtingendienst ook het internationale betalingsverkeer in de gaten houdt, tot ontsteltenis van de leden van het Europese parlement. Ook Brazilië is niet te spreken over de manier waarop Amerika informatie verzamelt over haar burgers. Het Braziliaanse senaat begon een onderzoek naar mogelijke afluisterpraktijken van de NSA met betrekking tot e-mails en telefoongesprekken die president Rousseff hield met haar adviseurs.
Tijdens het G20 topoverleg dat recent in Sint Petersburg werd gehouden vroeg Rousseff de VS om een formele verklaring voor de vermeende spionage. De Braziliaanse presidente verliet Rusland in de verwachting dat Obama duidelijkheid zou verschaffen over de werkwijze van de Amerikaanse inlichtingendienst.
De Amerikaanse president heeft gezegd dat hij begrip heeft voor de zorgen van Rousseff. Hij is bereid om een diplomatieke samenwerking met Rousseff aan te gaan om de spanningen in de relatie tussen de VS en Brazilië te verlichten. Dit is een proces dat naar verwachting maanden zal duren. Daarom zijn de presidenten van beide landen overeen gekomen het bezoek aan Washington op 23 oktober uit te stellen, zo schrijft de BRICS Post.
Rousseff stelt staatsbezoek VS uit
Onze enquête van vorige week werd geïnspireerd door de nasleep van de aanslagen van 9/11. Sindsdien heeft Amerika de beveiliging op vliegvelden behoorlijk aangescherpt en meer budget beschikbaar gesteld voor de inlichtingendienst. De NSA grasduint door social media netwerken, e-mails, telefoonverkeer en tekstberichten, met als doel terreuraanslagen te voorkomen. Maar levert deze inbreuk op de privacy wel meer veiligheid op?
Onze vraagstelling was duidelijk: Kan een terreuraanslag als die van 11 september voorkomen worden door het werk van de NSA? De resultaten laten er weinig twijfel over bestaan dat het publiek van Marketupdate daar anders over denkt. Een overgrote meerderheid van bijna 90% was het dan ook oneens met de stelling. Een aanslag als die van 9/11 is volgens de meeste van jullie niet te bestrijden door een inlichtingendienst als de NSA.
De uitkomsten sluiten aan bij een geroemde uitspraak van de Amerikaanse journalist en diplomaat Benjamin Franklin, die leefde van 1706 tot 1790: “Those who would give up Essential Liberty to purchase a little Temporary Safety, deserve neither Liberty nor Safety”.
Als de inlichtingendienst Amerika niet kan behoeden voor een nieuwe terreuraanslag, wat dan wel? Die vraag leggen we graag voor aan onze lezers…
Meerderheid Marketupdate lezers denkt dat Amerika niet veiliger is door de NSA
De autoverkopen in Europa zakten in de eerste acht maanden van dit jaar naar het laagste niveau ooit, maar in de VS trekt de verkoop alweer aan. Aan de andere kant van de Grote Oceaan worden op jaarbasis inmiddels 16,1 miljoen auto’s verkocht, het hoogste niveau sinds december 2007!
Dat klinkt misschien vreemd, gezien al onze negatieve berichtgeving over de Amerikaanse economie. De middenklasse wordt uitgehold, de arbeidsmarkt laat vrijwel geen herstel zien en de gemiddelde inkomens dalen na correctie voor de inflatie. Hoe kan het dan toch dat Amerikanen meer auto’s kopen? Het antwoord is krediet!
Door de extreem lage rente is het aantrekkelijker geworden om een autolening af te sluiten. Tegelijkertijd is er veel spaargeld dat op zoek is naar een goed rendement. Voeg die twee samen en je komt uit bij de markt voor gebundelde leningen, de zogeheten ‘asset backed securities’.
Het is nog maar vijf jaar geleden dat de markt voor herverpakte hypotheekleningen in elkaar klapte, maar die schok is men blijkbaar alweer te boven. Vandaag de dag zijn herverpakte autoleningen hip, want die geven beleggers een aantrekkelijk rendement. Tegelijkertijd krijgt de Amerikaanse auto-industrie een impuls, want die verkopen weer meer auto’s. De schuld gedreven economie krijgt weer nieuwe energie door de extreem lage rente, die doorsijpelt in de hele economie. Hoe lang kan het stapelen van nog meer schulden goed blijven gaan, nu de eerste scheurtjes in deze markt zichtbaar worden?
Asset Backed Securities helpen Amerikaanse automarkt (Diagram via Quartz)
Amerikanen kunnen om een kleine onbetaalde belastingschuld uit huis gezet worden, ook als hun huis helemaal hypotheekvrij is. De Washington Post haalt het voorbeeld aan van Coleman, een 76-jarige veteraan, die uit zijn huis werd gezet omdat hij een belasting voor zijn huis ($134) niet had betaald. Op een dag kwam hij erachter dat zijn huis was leeggehaald, inclusief dierbare bezittingen zoals zijn medailles uit zijn militaire carrière en foto’s van zijn overleden vrouw.
Wat is er gebeurd? In Amerika kan een gemeente niet betaalde belastingen doorverkopen aan investeerders, die vervolgens pandrecht krijgen voor het onroerend goed van de schuldenaar. Dat kan een huis zijn, maar ook grond of een parkeerplaats van de schuldenaar. Het maakt daarbij niet uit wat de waarde is van die bezittingen en of er al dan niet een hypotheekschuld op rust.
De 76-jarige man betaalde zijn $134 aan belastingen niet, maar het probleem werd pas echt groot toen een investeerder de claim op dit geld overnam van de gemeente. Door een jaarlijkse rente van 18% en door hoge incassokosten worden die kleine bedragen al snel grote bedragen. In het geval van Coleman was zijn openstaande belasting als een sneeuwbal gegroeid tot $4.999, 37x de omvang van de oorspronkelijke verplichting. Dat bedrag moest betaald worden, maar omdat de man dat blijkbaar niet deed werd hij op een dag uit zijn huis gezet. Zijn woning met een waarde van $197.000 werd leeggehaald, inclusief alle persoonlijke bezittingen. Het huis werd vervolgens geveild, zodat de investeerder de winst kon opstrijken.
Een 65-jarige winkelier met een bloemenzaak in het noordwesten van Washington verloor zijn woning op een soortgelijke manier, namelijk om een niet betaalde belasting van $1.025. Het huis werd in beslag genomen toen zijn vrouw behandeld werd voor kanker. Een ander schrijnend verhaal is van een 95-jarige man, die zijn huis verloor aan een investeerder uit Maryland. De belastingschuld waar de inbeslagname tot terug te leiden valt: $44,79.
De Washington Post deed onderzoek naar deze praktijken en kwam tot de volgende feiten:
Ieder woensdag speelt hetzelfde tafereel zich af in de rechtbank van Washington: huiseigenaren die de strijd aangaan met advocaten die namens investeerders een claim willen leggen op onroerend goed. Door de kosten van de advocaten loopt de rekening al snel op. Volgens het belastingkantoor van Washington krijgen de wanbetalers voldoende mogelijkheden om hun belasting te betalen. Ook hebben ze de afgelopen jaren verbeteringen doorgevoerd aan het programma, waardoor investeerders geen huisuitzetting meer mogen doen als de schuld kleiner is dan $1.000.
De rest van dit bizarre verhaal leest u in dit artikel van de Washington Post. Daar treft u ook een kaart aan met alle huisuitzettingen sinds 2005.
Investeerders mogen wanbetalers uit huis zetten voor kleine belastingschulden (Bron: Washington Post)
De werkloosheid in de VS is in de maand augustus gezakt van 7,4 naar 7,3 procent, zo maakte het Amerikaanse Bureau of Labor Statistics vandaag bekend. Dat lijkt goed nieuws, totdat we dieper in de cijfers duiken. Zo kwamen er de afgelopen maand slechts 169.000 banen bij, minder dan waar analisten op rekenden (180.000) en minder dan het gemiddelde van de afgelopen twaalf maanden (184.000). Volgens de Federal Reserve moeten er maandelijks minimaal 200.000 banen bij komen voordat men kan beginnen met tapering, de afbouw van het stimuleringsprogramma.
De participatiegraad – het percentage van de totale beroepsbevolking met een baan – zakte in de maand augustus met 0,2 procentpunt naar 63,2%. Dat is het laagste niveau in 35 jaar tijd, want we moeten terug naar augustus 1976 om een soortgelijk percentage te vinden. De employment-to-population ratio, een andere manier om de werkloosheid te meten, bleef in augustus vrijwel onveranderd op 58,6%.
De daling van de werkloosheid is volledig te verklaren doordat mensen uit de statistieken vallen. Amerikanen die na enige periode van werkloosheid niet meer actief naar werk zoeken worden simpelweg niet meer als werkloos aangemerkt. Dat is ook de reden voor de daling van de werkloosheid van een piek van 10% van een paar jaar geleden naar 7,3% nu.
Participatiegraad op Amerikaanse arbeidsmarkt daalt naar laagste punt in 35 jaar
Meer dan 90 miljoen werkloze Amerikanen worden niet meer meegenomen in de statistieken
In de publicatie van het banencijfer van augustus stond nog een detail dat niet over het hoofd gezien mag worden. Een herziening van het banencijfer in juli bracht aan het licht dat er in deze maand slechts 104.000 banen zijn toegevoegd, in plaats van de 162.000 banen die destijds gepresenteerd werden. Ook dat is geen goed nieuws voor de Amerikaanse arbeidsmarkt.
Direct na de publicatie van het banencijfer schoot de goudprijs omhoog. Snelle computers en handelaren die snel het nieuws kunnen lezen wisten hier wellicht van te profiteren. De goudprijs steeg van $1.370 naar $1.391 per troy ounce, een stijging van 1,5%. Inmiddels is een deel van die stijging door winstnemingen alweer ongedaan gemaakt.
De rente op Amerikaanse staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar is gestegen naar 3%. Het is voor het eerst in 26 maanden dat de Amerikaanse overheid zoveel rente moet betalen over het schuldpapier. En dat terwijl de Federal Reserve nog steeds iedere maand $40 miljard aan hypotheekleningen en $45 miljard aan 10-jaars staatsobligaties van de markt haalt!
Kennelijk is de tapering al begonnen. Het is niet Bernanke, maar de rest van de wereld die haar aankopen van Amerikaans schuldpapier afbouwt. De TIC-data van het Amerikaanse ministerie van Financiën liet eerder al zien dat China en Japan in juni al schuldpapier verkochten. Het lijkt erop dat de verkoop van schuldpapier is begonnen, gezien de snelle stijging van de rente.
Een hogere rente is funest voor de Amerikaanse economie, die voor een belangrijk deel wordt gedreven door consumptie. Door de hogere rente worden de woonlasten duurder, met als gevolg dat men minder geld kan aanwenden voor consumptie. Voor groter is het probleem voor de Federal Reserve, die langzaam aan de controle lijkt te verliezen over de obligatiemarkt. Wil ze de rente weer omlaag brengen, dan zal ze misschien nog meer staatsobligaties moeten kopen…
Rente 10-jaars staatsobligaties VS
Hypotheekrente VS loopt scherp op
Sinds 1971 is de dollar losgekoppeld van goud, met als gevolg een structureel hogere inflatie. Onderstaande grafiek laat de prijsstijging van een mandje goederen (CPI) zien over een periode van meer dan 200 jaar. De rode balkjes geven de nominale prijsontwikkeling weer, de blauwe lijn daaronder de jaarlijkse inflatie. U ziet hoe die paar procenten op jaarbasis over een langere termijn aanzwellen tot een gigantische prijsstijging! Klik op de grafiek voor een grotere versie.
Inflatie in de Verenigde Staten explodeerde vanaf 1971 (Bron: Finaeon, via Ritholtz)
Amerika zal halverwege oktober opnieuw haar tegen haar schuldenlimiet aanlopen, aldus Jacob Lew van het Amerikaanse ministerie van Financiën. Dat is ongeveer een maand eerder dan waar experts op rekenden, zo schrijft Marketwatch. Het schuldenplafond is een terugkerend probleem in de Verenigde Staten, omdat de regering er maar niet in slaagt de begroting op orde te krijgen.
Volgens Jacob Lew kan de Amerikaanse overheid halverwege oktober geen geld meer lenen. Als het schuldenplafond dan niet verhoogd is, dan kan de regering alleen de laatste reserve van ongeveer $50 miljard aanspreken. Hij schrijft er het volgende over in zijn brief:
“Als de regering niet meer geld mag lenen en het moet doen met alles wat nog in kas ligt, dan zal dat de VS in een onacceptabele positie brengen. Een reserve van ongeveer $50 miljard is onvoldoende om gedurende een lange tijd alle uitgaven te dekken. Sinds mei past het Amerikaanse ministerie van Financiën al buitengewone boekhoudkundige trucs uit om onder het schuldenlimiet te blijven, maar deze trucs zijn rond 15 oktober uitgewerkt.”
De herziene tijdlijn zet het Witte Huis onder druk om snel een oplossing te vinden voor het schuldenplafond, dat nu op $16,7 biljoen is vastgelegd. Volgens Marketwatch liggen het Witte Huis en het Congres ver uit elkaar. De Republikeinen willen meer bezuinigingen afdwingen bij de regering Obama, voordat ze instemmen met een verhogen van het schuldenplafond. President Obama heeft aangegeven dat hij geen behoefte heeft om over het schuldenplafond te discussiëren.
De Federal Reserve bezit inmiddels 31,6% van alle Amerikaanse obligaties met een looptijd van 10 jaar, zo schrijft de Bank of America in haar meest recente update. Een week geleden was 31,47% van de totale markt van 10-jaars Treasuries in handen van de centrale bank. Daarmee is het de grootste steunpilaar geworden onder de Amerikaanse obligatiemarkt. Onder het huidige stimuleringsprogramma financiert de centrale bank al bijna 80% van het Amerikaanse begrotingstekort.
Onderstaande grafieken laten zien dat de Federal Reserve haar aandeel in de Amerikaanse staatsschuld sinds begin 2009 sterk heet uitgebreid. Stond er voor de crisis minder dan 5% van alle Amerikaanse obligaties met een looptijd van 10 jaar op de balans van de centrale bank, sindsdien is dat razendsnel opgelopen tot meer dan 30%. De laatste keer dat de Federal Reserve een ‘adempauze’ nam was in het najaar van 2011. Dat was het tijdperk van ‘Operation Twist’, waarin de Federal Reserve kortlopend schuldpapier ruilde voor langlopende schulden. Sindsdien heeft de geldkraan onafgebroken open gestaan, met als gevolg dat Bernanke nu op een berg van meer dan $1,6 biljoen aan 10-jaars Treasuries zit.
De tweede grafiek laat zien dat de steun voor de Amerikaanse dollar, de spaarreserve van de wereld, langzaam maar zeker verdampt. Let goed op de rode lijn in deze groene grafiek, want die geeft aan hoeveel schuld er in handen is van de private sector. Dat is al het schuldpapier dat gekocht wordt door centrale banken en particuliere beleggers in de wereld. De rode lijn loopt bijna horizontaal, wat aangeeft dat de private markt (vrijwel) niet meer bereid is om de Amerikaanse schuld te financieren. De blauwe lijn laat zien dat Obama nog steeds een gat in zijn hand heeft, want de schuld blijft maar toenemen.
Het verschil wordt opgekocht door de centrale bank, een financieringsmodel dat eerder al is toegepast in Weimar Duitsland en in Zimbabwe. Wacht Amerika hetzelfde lot en stevent het machtigste land ter wereld op hyperinflatie af? Hoe veilig zijn Amerikaanse staatsobligaties nog?
Federal Reserve bezit al 31,6% van alle 10-jaars staatsobligaties van de VS (Bron: Zero Hedge)
Private sector wil Amerikaanse tekorten niet langer financieren! (Bron: Zero Hedge)
De Amerikaanse huizenmarkt krabbelt weer op uit het dal, dat zult u ongetwijfeld vernomen hebben uit de media. Maar wie koopt die huizen, met in het achterhoofd de stijgende vraag naar voedselbonnen en een historisch lage participatiegraad op de arbeidsmarkt? De middenklasse werd toch steeds verder uitgehold? Het antwoord op deze vragen ligt besloten in de volgende grafiek van Zero Hedge, die het aantal huizenverkopen afzet tegen het aantal hypotheekaanvragen….
De grafiek laat zien dat er de laatste maanden steeds meer huizen gekocht worden zonder hypotheek (zou dat verband houden met de stijgende rente in de VS?). Kennelijk zijn er veel vermogende particulieren of beleggingsfondsen die de kansen zien op de woningmarkt. Dat werd onlangs bevestigd door analisten van Goldman Sachs, die hebben vastgesteld dat er vandaag de dag meer dan twee keer zoveel woningen volledig met cash betaald worden dan zeven jaar geleden.
De Wall Street Journal schrijft dat de helft van alle woningen in de VS op dit moment verkocht wordt zonder hypotheek. Voor de crash op de Amerikaanse woningmarkt was dat bij slechts 20% van alle woningen het geval (gemeten naar dollars 30%). Toen werden er naar verhouding veel meer huizen met hypotheek gekocht door minder vermogende huishoudens. Sinds de crisis is niet alleen de bereidheid om een hypotheek af te sluiten verminderd, ook hebben banken hun kredietvoorwaarden verder aangescherpt.
Nu de prijzen gedaald zijn en minder Amerikanen zich een eigen woning kunnen veroorloven zien vermogende particulieren en beleggingsfondsen hun kans schoon om goedkoop vastgoed op de kop te tikken. Een belangrijk deel van de stijging van de huizenprijzen over de afgelopen twee jaar is te verklaren door de toename van het aantal woningverkopen met volledige cash betaling. Het aantal hypotheekaanvragen bleef namelijk ver achter. Waarschijnlijk is het een mix van vermogende particulieren, beleggingsfondsen en buitenlandse investeerders die hun dollars omzet in vastgoed.
Analisten van Goldman Sachs schatten in dat van iedere $1 aan verkochte woningen ongeveer 44 cent door de bank gefinancierd wordt. Voor de crisis was dat nog ongeveer 67 cent op elke dollar. De Wall Street Journal schrijft dat het aantal verstrekte hypotheken gezakt is van $1,5 biljoen in 2005 naar $500 miljard in zowel 2011 al 2012. Die daling is het gevolg van een afnemende vraag naar hypotheken en natuurlijk ook van de lagere huizenprijzen.
Analisten van Goldman Sachs verwachten dat de hypotheekaanvragen in 2016 weer zullen toenemen tot $1,1 biljoen.