Marketupdate

Tag: banken

  • UniCredit overweegt duizenden banen te schrappen

    De Italiaanse bank UniCredit overweegt duizenden banen te schrappen om de kosten omlaag te brengen, zo meldt Bloomberg. Deze ontslagronde hoort bij een groot herstructureringsprogramma dat de bank naar verwachting in december naar buiten zal brengen. Hoeveel banen de grootste bank van Italië precies wil schrappen is niet duidelijk, maar het totaal zou volgens ingewijden kunnen oplopen tot 10.000. Het gaat dan niet alleen om personeel in Italië, maar ook bij vestigingen in andere landen.

    De directeur van UniCredit, Jean Pierre Mustier, heeft de afgelopen jaren geprobeerd het aantal slechte leningen af te bouwen en de bankbalans te versterken. De volgende stap is om te snijden in het personeelsbestand, door niet-essentiële activiteiten af te bouwen. Dit bezuinigingsprogramma moet de bank aantrekkelijker maken voor investeerders.

    Banken moet inkrimpen

    Verschillende grote Europese banken hebben al structurele hervormingen doorgevoerd om de kosten te verlagen. Deutsche Bank wil 18.000 banen schrappen, terwijl het Franse Société Générale in april een ontslagronde van 1.600 banen bekendmaakte. Banken moeten bezuinigen omdat hun verdienmodel onder druk staat. De negatieve rente drukt op de marges, net als de grote hoeveelheid slechte leningen op de bankbalansen. Dat laatste is vooral voor banken in de zuidelijke landen een probleem, waar de economische crisis het hardst is aangekomen.

    Op de beurs steeg het aandeel van de UniCredit licht na de bekendmaking van het nieuws. Sinds het begin van dit jaar is de beurswaarde van de bank met 14% gestegen, waarmee ze het veel beter deed dan de Europese index van bankaandelen. De Europe 600 Banks Index staat slechts twee procent hoger dan begin dit jaar.




  • LMBA: ‘Goud meer liquide dan staatsobligaties’

    LMBA: ‘Goud meer liquide dan staatsobligaties’

    Goud is meer liquide dan de meeste staatsobligaties en heeft daarom geen risicoweging nodig. Dat concludeert de Londen Bullion Market Association (LBMA) op basis van nieuwe cijfers over de goudmarkt. Volgens de organisatie is het onterecht dat het edelmetaal dezelfde behandeling krijgt als andere grondstoffen, omdat goud aan de hoogste liquiditeitseisen voldoet.

    Met ingang van 2021 hanteert de Europese Unie nieuwe regels voor banken, waarin goud dezelfde risicoweging krijgt als andere grondstoffen. Dat betekent dat banken verplicht worden buffers aan te leggen wanneer zij goud in de portefeuille hebben. Deze buffers zouden nodig zijn om een neerwaarts prijsrisico af te kunnen dekken. Voor staatsobligaties hoeven banken echter geen buffers aan te houden, omdat die nog steeds als risicovrij worden bestempeld.

    ‘Goud meer liquide dan obligaties’

    De LBMA is van mening dat goud meer liquide is dan staatsobligaties en dat het edelmetaal daarom ook een risicovrije status zou moeten krijgen. De organisatie is van mening dat de goudhandel in Londen wordt belemmerd wanneer banken verplicht buffers moeten aanhouden. Volgens berekeningen van de LBMA heeft goud een amihud illiquiditeitsratio – een graadmeter van liquiditeit – van 0,000018, tegenover een ratio van 0,059 voor staatsobligaties en 0,188 voor bedrijfsobligaties. Een lager getal correspondeert in dit geval met een hogere mate van liquiditeit.

    Een hoge liquiditeit betekent dat het gemakkelijk is een bepaalde belegging te kopen of te verkopen. In tijden van stress droogt de liquiditeit van de meest speculatieve beleggingen op, omdat beleggers vluchten naar veiligheid. Staatsobligaties staan bekend als zeer liquide belegging, omdat deze relatief veilig zijn en omdat de markt voor dit schuldpapier zeer groot is. Maar als we de LBMA mogen geloven doet het edelmetaal niet onder voor staatsobligaties als het aankomt op liquiditeit.

    “Er is een zeer overtuigende zaak voor toezichthouders om edelmetalen te heroverwegen als zeer hoogwaardige en liquide bezitting, in het bijzonder goud”, zo verklaarde LBMA-directrice Ruth Crowell. De LBMA baseert zich op cijfers die sinds november vorig jaar worden verzameld op de goudmarkt van Londen en Zurich. Daarvoor werden er geen nauwkeurige cijfers bijgehouden en kon de LBMA zich alleen baseren op schattingen van het handelsvolume.

    Liquiditeitseisen

    Begin dit jaar werd een voorstel van het Europees Parlement om de risicoweging van goud te verlagen nog weggestemd. De LBMA begon toen cijfers te verzamelen om aan te tonen dat goud aan de hoogste liquiditeitseisen voldoet. De uitkomst hiervan is dat goud inderdaad een volwaardig alternatief is voor staatsobligaties en dat er voor banken geen reden is om buffers tegenover goud aan te houden.

    De deadline voor de Europese Bankenautoriteit (EBA) om aanbevelingen te doen loopt in april 2021 af. Dat is dezelfde maand waarop de nieuwe liquiditeitseisen van Basel III worden ingevoerd. Deze regels zijn bedoeld om de stabiliteit van de bankensector te waarborgen.

    De laatste jaren staat niet alleen de risicoweging van goud ter discussie, maar ook die van staatsobligaties. Eind 2017 publiceerde de Bank for International Settlements een paper met de vraag of staatsleningen geen risicoweging zouden moeten krijgen.

    Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard




  • Financiële markten zijn weer nerveus, wat is er aan de hand?

    Een bekende uitspraak van econoom John Maynard Keynes is dat markten langer irrationeel kunnen zijn dan jijzelf solvabel. Anders gezegd, het is nogal lastig om financieel voordeel te halen uit het precies voorspellen van een financiële crisis. Toch zijn er signalen die iets zeggen over het naderen van zo’n omslag. En die wijzen sinds begin 2018 op toenemend gevaar.

    Denk hierbij aan negatieve rente swap spreads, ongehoorzame Fed Funds (de korte rente die de Fed bepaalt) en periodieke onrust in de markt waarin financieel onderpand wordt verhandeld (repo). Tel daarbij op dat de eurodollar futures curve sinds medio 2018 een opvallende gelijkenis laat zien met de periode eind 2006 tot aanvang van de financiële crisis begin augustus 2007. En sinds eind juni is er – voor het eerst sinds augustus 2007 – sprake van inversie in de beruchte interbancaire LIBOR curve.

    Onrust financiële markten neemt toe

    Financiële markten speculeren volop op een daling van het rentetarief van de Fed en de ECB heeft bij monde van Mario Draghi al aangekondigd de monetaire stimulering weer op te gaan schroeven. Waar komt deze onrust vandaan?

    Tot de kredietcrisis van 2008 waren banken en financiële instellingen in staat de brede vraag naar leningen te faciliteren. De financiële sector werd steeds efficiënter in het toewijzen van belegd vermogen en het creëren van nieuw krediet na opeenvolgende rondes van de- en re-regulering in de jaren tachtig. Overheden gingen hiertoe over, omdat ze zelf veel geld nodig hadden om aan hun sociale verplichtingen te kunnen voldoen, terwijl de belastinginkomsten door een stagnerende wereldeconomie daalden.

    Financiële markten werden steeds meer als bondgenoot omarmd. De rol van de staatslening is daarbij cruciaal gebleken. Beleidsmakers stemden ermee in dat de staatslening van kredietwaardige landen door financiële partijen kon worden gebruikt als meest veilige onderpand bij financiële transacties (repo). De staatslening werd zo een spil in een steeds omvangrijker mondiale geld- en kapitaalmarkt. Niet alleen in goede, maar ook in slechte tijden.

    Crisis in offshore dollarmarkt

    De mondiale geld- en kapitaalmarkt ontspoorde spectaculair in 2008. Hoewel de kredietcrisis wordt herinnerd als een subprime hypotheekcrisis, lag de oorsprong in de offshore dollar geldmarkt, daar waar de hypotheken werden gefinancierd. Omdat de hypotheekleningen ook zelf weer dienst deden als onderpand bij geldmarkt transacties, ontstond er een negatieve feedback-loop tussen geld- en kapitaalmarkt.

    Overheden schoten de financiële sector met belastinggeld te hulp en er ontstond een grote vlucht naar de veiligheid en liquiditeit van staatsleningen, met sterk dalende rentes als gevolg. Nadat het systeem was gestabiliseerd bleken bedrijven en consumenten – ondanks de lagere rentes – minder geneigd om nog veel te lenen. Er bleek hierdoor ook sprake van een negatieve feedback-loop tussen financiële markten en de reële economie.

    Waar komt die economische stagnatie vandaan?

    Vanaf medio 2018 vertoont de wereldhandel tekenen van stagnatie. Hoofd van de afdeling economisch onderzoek van de Bank for International Settlements in Bazel, Hyun-Song Shin, stelt in een recente presentatie dat de achterblijvende wereldhandel en de economische stagnatie niet hoofdzakelijk moet worden gezocht in het oplopende handelsconflict tussen de VS en China, maar juist in de achtergebleven vitaliteit van het financieel en bancair systeem sinds 2008. Ondanks grootschalige interventies en de structureel positieve grondhouding van centrale banken, is de vitaliteit van de financiële sector niet meer teruggekeerd naar die van voor de kredietcrisis, met negatieve gevolgen voor de mondiale waardeketens en uiteindelijk de wereldhandel.

    Het is al wat langer bekend dat Chinese banken grote moeite hebben om aan funding te komen voor hun binnenlandse kredietverlening. De Chinese centrale bank (PBOC) schoot hen te hulp, maar veel heeft het nog niet geholpen. De PBOC heeft zichzelf hierdoor mogelijk zelf in problemen gebracht, gelet op de afname van Amerikaanse staatsleningen op hun balans en moeite die het heeft om de koers van de yuan stabiel te houden.

    Een ander probleem doet zich voor bij Deutsche Bank. De bank heeft na een aantal mislukte fusiegesprekken nu aangekondigd met een zogenaamde ‘bad bank’ te willen komen om slechte leningen in op te bergen. Dit is waarschijnlijk nog de enige manier om op termijn weer gezond te kunnen worden. Met de ontwikkelingen in de geld- en kapitaalmarkt in het achterhoofd zijn dit symptomen van een dieper liggend probleem.

    Negatieve spiraal

    Er is sinds begin 2018 sprake van een negatieve feedback-loop tussen financiële markten en reële economie. Gebrek aan liquiditeit in financiële markten zorgt voor verminderde kredietverlening in de reële economie en voor verslechterde economische vooruitzichten. Dit zorgt weer voor verdere financiële verkrapping. Partijen die veel hebben geleend of partijen die op basis van een te positiviteit inschatting financiering hebben verstrekt krijgen het moeilijk.

    Wat zal het effect zijn van een plotseling sterke devaluatie van de yuan, een hernieuwde bankencrisis die begint bij Deutsche Bank of een andere verrassing, zoals een vlucht uit gammele bedrijfsobligaties? De Fed en andere centrale banken werden in 2008 verrast door het financiële infarct. En ook nu blijken ze al een tijd achter de financiële feiten aan te lopen. Zijn ze nog bij machte om de negatieve feedback-loop te keren?

    Sander Boon, politicoloog

    Dit artikel verscheen eerder op Geotrendlines




  • Aandeel Deutsche Bank zakt verder weg

    Het aandeel van Deutsche Bank bereikte deze week een nieuw dieptepunt, nadat de bank een afwaardering had gekregen van het Zwitserse UBS. De koers van het aandeel zakte dinsdag naar €6,65 en stond daarmee ruim 40% lager dan twaalf maanden geleden.

    De waarde van het aandeel staat al jaren onder druk door verschillende schandalen en door de daling van de rente. De verschillende schandalen hebben miljardenboetes opgeleverd, terwijl de lage rente de winstgevendheid van de bank onder druk zet. Ook maken sommige beleggers zich zorgen over de derivatenportefeuille van de bank.

    Analisten van UBS verlaagden hun koersdoel voor Deutsche Bank van €7,80 naar €5,70. Ook veranderden ze hun vooruitzicht voor het aandeel van ‘neutraal’ naar ‘verkopen’. De Zwitserse bank zegt in een toelichting dat er voorlopig geen zicht is op een verbetering van de situatie, zoals het probleem met de aanhoudend lage rente. Ook zetten analisten hun vraagtekens bij de degelijkheid van de balans in het geval van externe schokken.

    Aandeel Deutsche Bank naar nieuw dieptepunt (Bron: Google Finance)

    Deutsche Bank onder druk

    Vorige maand werd bekend dat de lang besproken fusie tussen Deutsche Bank en Commerzbank toch niet doorgaat. De twee banken zien te weinig voordelen in een samenwerking, waar de Duitse regering op had aangedrongen. Voor Deutsche Bank wacht de zware uitdaging om de winstgevendheid van de bank te verbeteren en de buffers te versterken. Vorig jaar faalde de grootste bank van Duitsland als enige in een stresstest van de Amerikaanse centrale bank. De bank zou niet voldoende voorbereid zijn op een nieuwe crisis.

    Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard




  • UBS verwacht stijging goudprijs naar $1.400

    De Zwitserse bank UBS verwacht dit jaar een stijging van de goudprijs tot $1.400 per troy ounce. De bank is positief over het edelmetaal vanwege het aanhoudende handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China en de verwachting dat de Federal Reserve de rente dit jaar niet meer zal verhogen. Ook verwacht de bank dat de dollar dit jaar onder druk zal komen te staan door een oplopende inflatie.

    De goudkoers bereikte in februari het hoogste niveau in bijna een jaar tijd, geholpen door onrust op de aandelenmarkt. Maar de beurs herstelde daarna snel, waardoor de koers weer onder druk kwam te staan. De prijs schommelt sindsdien rond de $1.300 per troy ounce. Volgens analisten Wayne Gordon en Giovanni Staunovo van UBS zal de prijs later dit jaar de opwaartse trend hervatten. Ze verwachten binnen drie tot zes maanden een stijging naar $1.350 per troy ounce en binnen twaalf maanden een stijging naar $1.400 per troy ounce.

    De analisten van UBS zien goud als een waardevolle verzekering in een goed gespreide portefeuille, omdat het edelmetaal bekend staat als veilige haven en omdat het de volatiliteit van de portefeuille als geheel kan verlagen. Uit het rapport:

    “Aankopen door Centrale banken en een hogere instroom van ETF’s versterkte de vraag naar goud in het eerste kwartaal, terwijl het aanbod volgens de World Gold Council ruwweg stabiel bleef. Lage volatiliteit op de aandelenmarkt en een sterke dollar in april ondermijnde deze dynamiek. In elk geval tot Donald Trump’s dreigementen de status van veilige haven van goud naar voren brachten. We willen beleggers eraan herinneren dat het toevoegen van goud aan een groeiportefeuille kan bijdragen aan een vermindering van de volatiliteit. We zien de goudprijs in twaalf maanden stijgen tot $1.400 per troy ounce.”

    Goudkoers naar $1.400

    Niet alleen UBS is positief over goud, ook het Canadese Scotiabank is van mening dat dit een interessant moment is om goud te kopen. Onder de huidige marktomstandigheden is het volgens de bank belangrijk om risico’s af te dekken. Volgens analiste Nicky Shiels zou dit wel eens het jaar kunnen zijn dat de goudprijs uit haar nauwe bandbreedte weet te breken. Ze zei daar het volgende over:

    “We hebben het gevoel dat we in een goede positie zijn voor een nieuwe grondstoffencyclus. Goud leeft dit jaar weer wat op en probeert uit haar vierjaarse cyclus te breken. Het wordt over het algemeen gezien als een hedge tegen de dollar, maar ook als hedge tegen inflatoir beleid en geopolitiek risico. Ik denk dat goud de kans heeft om dit jaar de $1.400 te bereiken.”

    Volgens Shiels is er in deze tijd van onzekerheid meer reden om risico’s te verkleinen. Enerzijds is er onzekerheid over het monetaire beleid van centrale banken en anderzijds zijn er ook aanhoudende (geo)politieke spanningen. Onder deze omstandigheden is goud een interessante veilige haven, omdat het geen tegenpartij risico kent.

    Ontwikkeling goudkoers over de afgelopen twaalf maanden

    Dit artikel verscheen eerder op Holland Gold

    Disclaimer: Marketupdate geeft geen beleggingsadvies en dit artikel moet dan ook niet als zodanig worden beschouwd. Resultaten uit het verleden bieden geen garanties voor de toekomst.




  • Grafiek: De neergang van de Duitse bankensector

    De bankensector heeft door de kredietcrisis veel van haar glans verloren. Sommige banken werden genationaliseerd, terwijl anderen met staatssteun overeind werden gehouden. Het toezicht werd aangescherpt en er werden flinke boetes uitgedeeld voor het verstrekken van ondeugdelijke financiële producten. Ook is de rente flink gedaald, waardoor met name spaarbanken steeds meer moeite hebben om winst te maken.

    De krimp van de bankensector van de afgelopen jaren wordt pijnlijk zichtbaar op volgende grafiek van de Deutsche Börse Prime Banks Performance Index. Deze grafiek laat de waardeontwikkeling van Duitse bankaandelen zien over een langere periode. We zien dat een belegging in bankaandelen de afgelopen dertig jaar per saldo niets heeft opgeleverd, zelfs inclusief dividendinkomsten. Vanaf het hoogtepunt van 2006 is de waarde van de Duitse bankaandelen zelfs met 90% gedaald.

    Aandelen banken terug bij af

    De bankensector kreeg een harde klap door de financiële crisis van 2008, maar wist daar niet van te herstellen. Terwijl de aandelenmarkten wereldwijd weer opkrabbelden uit het dieptepunt van de crisis bleven de bankaandelen in de hoek waar de klappen vielen. De daling van de index kan voor een groot gedeelte worden toegeschreven aan banken als Deutsche Bank en Commerzbank. Deze twee giganten verloren vorig jaar meer dan de helft van hun beurswaarde.

    Duitse bankaandelen terug op laagste niveau in dertig jaar (Bron: Bloomberg, via Jeroen Blokland)

    Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard




  • ECB wil negatieve rente voor banken versoepelen?

    De ECB onderzoekt mogelijkheden om de negatieve rente voor banken te verlagen, zo meldt persbureau Reuters. Op die manier wordt de druk op de banken verminderd die veel overtollige reserves aanhouden bij de centrale bank. Vooral Franse en Duitse banken hebben last van de boeterente, die in 2014 door de centrale bank werd ingevoerd. Er zouden plannen zijn voor een stapsgewijs systeem, waarbij het rentetarief van -0,4% niet meer over het volledige bedrag berekend wordt.

    De afgelopen jaren heeft de ECB met haar opkoopprogramma voor meer dan €2.600 miljard aan obligaties uit de markt gehaald. In ruil daarvoor kregen banken een tegoed bij de centrale bank, waarover ze rente moeten betalen. Jaarlijks gaat het om een bedrag van meer dan €7 miljard, dat direct ten koste gaat van de winst van de banken. Door het beleid van negatieve rente te versoepelen wordt de druk op de Europese bankensector verlicht.

    Minder negatieve rente

    De Europese centrale bank zou niet de eerste zijn om de negatieve rente te versoepelen. Reuters weet te melden dat onder andere Japan, Zweden en Zwitserland al een getrapt systeem voor negatieve rente hanteren. Ook binnen de ECB is het voorstel al eens ter sprake gekomen, namelijk bij de bijeenkomst van maart 2016. Men besloot toen om het plan niet door te voeren. Dat er drie jaar later nog steeds over gesproken wordt doet vermoeden dat de Europese bankensector er toch niet zo goed voor staat.

    Eerder dit jaar kondigde de ECB al een nieuwe ronde van liquiditeitssteun voor banken aan. Ook werd besloten om de eerste renteverhoging uit te stellen tot tenminste volgend jaar. Net als de Federal Reserve kiest dus ook de Europese Centrale Bank ervoor om nog wat langer vast te houden aan een ruim monetair beleid. Beleggers reageerden positief op het nieuws. De index van Europese bankaandelen, die een bijzonder slecht jaar achter de rug heeft, ging woensdag met meer dan 3% omhoog.

    Europese bankenaandelen in de lift na geruchten over versoepeling negatieve rente (Bron: Zero Hedge)

    Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard




  • Markt voor verpakte hypotheekleningen neemt weer toe

    De markt voor verpakte leningen is vorig jaar voor het eerst sinds het uitbreken van de crisis weer toegenomen, zo meldt De Nederlandsche Bank. Dit zijn voornamelijk hypotheekleningen, die banken bundelen tot verhandelbare effecten. Ook gebruiken banken herverpakte leningen voor liquiditeitsdoeleinden, zoals het verkrijgen van leningen van de centrale bank. De gebundelde hypotheekleningen worden door centrale banken immers geaccepteerd als veilig onderpand.

    De markt voor verpakte hypotheekleningen viel na het uitbreken van de kredietcrisis volledig stil, omdat het vertrouwen in deze financiële producten was verdwenen. Maar toen de economie door ingrijpen van centrale banken weer op gang kwam begon ook de markt voor verpakte leningen weer op te bloeien. In 2010 werd er al weer volop gehandeld in dit soort leningen. De markt werd nog wel kleiner, omdat er per saldo meer aflossingen waren dan nieuwe uitgiftes.

    Vorig jaar lag werd deze dalende trend doorbroken. Banken en financiële instellingen brachten voor €9,1 miljard aan gebundelde leningen op de markt, terwijl er voor €8,4 miljard werd afgelost. Daarmee steeg de totale omvang van deze markt vorig jaar met €0,7 miljard naar €50,1 miljard. Volgens de Nederlandsche Bank kan deze stijging voor een belangrijk deel worden toegeschreven aan nieuwe spelers op de markt, die actief hypotheekleningen securitiseren.

    Verpakte hypotheekleningen

    De markt voor dit soort verpakte leningen groeide vanaf 2000 in een hoog tempo. Er was een grote vraag naar relatief veilig schuldpapier en dat aanbod werd ingevuld met gebundelde hypotheken. Men dacht dat deze leningen veilig waren, omdat ze gedekt werden door vastgoed. Maar toen de kredietcrisis uitbrak en de huizenprijzen daalden werden er nauwelijks nog van dit soort gebundelde leningen verhandeld.

    Dat financiële instellingen opnieuw hypotheken bundelen is een opvallende ontwikkeling. We kunnen daar niet alleen uit opmaken dat het weer goed gaat met de huizenmarkt, maar ook dat banken weinig hebben geleerd van de vorige crisis. Toch is het gedrag van banken en andere hypotheekverstrekkers goed te begrijpen, omdat de gebundelde hypotheekleningen door de centrale bank worden geaccepteerd als veilig onderpand. Banken kunnen deze leningen als onderpand inbrengen in ruil voor nieuwe leningen van de centrale bank.

    Markt voor herverpakte hypotheekleningen groeit weer (Bron: DNB)

    Niets geleerd van de crisis?

    Het is opvallend dat banken en financiële instellingen weer op grote schaal hypotheekleningen herverpakken. Het doet denken aan de vorige crisis, toen banken bijna ten onder gingen aan deze praktijken. Toch is de situatie nu minder problematisch. Zo merkt de Nederlandsche Bank op dat de omvang van deze markt nog steeds twee derde lager ligt dan voor de crisis. Ook zijn de regels die toezien op de kwaliteit van de leningen aangescherpt.

    In 2008 viel de bank Lehman Brothers om als gevolg van de huizenmarktcrisis. Verzekeraar AIG moest gered worden, om te voorkomen dat andere banken met blootstelling aan de huizenmarkt zouden omvallen. Het is de vraag of centrale banken en toezichthouders een herhaling van deze crisis kunnen voorkomen. Door de lage rente zijn de wereldwijde schulden alleen maar verder toegenomen.

    Dit artikel verscheen eerder op Goudstandaard




  • Europese bankensector blijft door lage rente onder druk staan

    Op de financiële markten zijn de koersen na het sterke herstel in januari verder opgelopen in februari. Het was vooral de Federal Reserve die de markten geruststelde. Met nog meer renteverhogingen en balansafbouw zal het voorlopig zo’n vaart niet lopen. Ook de Europese Centrale Bank (ECB) gaf aan dat de rente in 2019 wellicht niet wordt verhoogd.

    Voor het bankwezen is dit echter minder goed nieuws. De lage rente leidt namelijk tot een uitholling van hun verdienmodel. Het maakt Ivan Moen, Ton Schoemaker en Jaap Westerling, vermogensbeheerders bij Optimix Vermogensbeheer, terughoudend ten aanzien van Europese bankaandelen, ondanks de lage waarderingen.

    Amerikaanse versus Europese banken

    Tot 2015 hielden de beursrendementen van Europese en Amerikaanse bankaandelen min of meer gelijke tred. Sinds de Fed de rente begon te verhogen, lopen hun beursrendementen uiteen. Door de lage rente in de eurozone staan de rente-inkomsten voor Europese banken onder druk. Dat is een van de redenen voor de verschillen in winstgevendheid tussen Amerikaanse en Europese banken.

    In de VS hebben de banken na de crisis snel schoon schip gemaakt en hun balansen opgeschoond. Dat geldt niet voor alle banken in Europa. Europese banken hebben nog regelmatig te maken met tegenvallers en probleemleningen. Die zorgen kunnen zich door de van oudsher onderlinge verwevenheid van de Europese banken snel over de hele sector uitspreiden.

    Daarnaast spelen banken in Europa een grotere rol in de financiering van het bedrijfsleven dan in de VS. Door de afschrijvingen op probleemleningen en de noodzaak hun kapitaalbuffers te verhogen, zijn de Europese banken terughoudender geworden in het verstrekken van leningen.

    De rol van de ECB

    Om de kredietverstrekking en de economische groei te stimuleren, verstrekte de ECB de banken goedkope (tijdelijke) financiering. Het laatste programma was €740 miljard groot en loopt tot juni 2020, dan moeten de banken deze leningen hebben terugbetaald. Echter, al vanaf juni 2019 worden banken door regelgeving beperkt in het uitlenen van deze specifieke gelden.

    Voor juni van dit jaar dienen de banken dus een nieuwe bron van financiering te vinden. Idealiter zouden banken meer deposito’s aantrekken, op de obligatiemarkt lenen of nieuwe aandelen uitgeven. Dat was ook de bedoeling van de ECB. Het zijn echter de Italiaanse en Spaanse banken die het grootste beroep doen op de ECB gelden.

    Met in het achterhoofd dat de Italiaanse banken een grote koper van Italiaanse staatsschuld zijn, kan de ECB niets anders doen dan het financieringsprogramma verlengen. Het tijdelijke infuus voor de banken, krijgt daarmee een permanent karakter voor de Zuid-Europese banken. Tegelijkertijd zal de bankensector hierdoor weer onder een vergrootglas komen te liggen, hetgeen de nodige volatiliteit in bankbeleggingen kan veroorzaken.

    Druk op banken op korte en lange termijn

    Op de korte termijn kunnen de aandacht voor het verlengen van de ECB-financiering en de naderende Brexit-deadline voor beweeglijkheid in bankaandelen en -obligaties zorgen. Ook de economische groeivertraging in de eurozone maakt banken kwetsbaar. Op de lange termijn zal de winstgevendheid van Europese banken onder druk blijven staan.

    De rente heeft beperkt opwaarts potentieel, terwijl de rol van banken in de financiering van het bedrijfsleven afneemt. Bovendien staat het ondernemingsmodel van banken onder druk, doordat steeds meer fintech bedrijven ook financiële diensten mogen verlenen.

    Lage blootstelling voelt comfortabel

    Het zal veel investeringen vergen van banken om mee te gaan in de technologische ontwikkelingen in een tijd waarin hun winstgevendheid onder druk staat. Alleen de banken met een gezonde balans en dito winstgevendheid zullen deze uitdagingen het hoofd kunnen bieden. Met het oog op de risico’s op korte termijn voelen de vermogensbeheerders van Optimix zich nu comfortabeler met een lagere blootstelling aan de Europese bankensector.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

    Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!




  • ECB start nieuwe ronde van liquiditeitssteun met TLTRO

    De ECB heeft deze week een nieuwe ronde van liquiditeitssteun voor banken aangekondigd. Vanaf september kunnen banken aanspraak maken op tegoeden van de centrale bank via het zogeheten TLTRO programma. Daardoor wordt het voor banken gemakkelijker om leningen te verstrekken aan consumenten en bedrijven. Het doel van deze maatregel is om de kredietverlening op gang te houden, zodat de centrale bank eerder haar inflatiedoel van 2% op de middellange termijn haalt.

    De ECB heeft de afgelopen jaren al verschillende keren liquiditeitssteun verleend aan banken. Tijdens de Europese schuldencrisis verschafte de centrale bank een paar honderd miljard aan liquiditeit aan de bankensector. In 2014 volgde de eerste ronde van TLTRO (Targeted Long-Term Refinancing Operation) en in 2016 ook een tweede ronde. Sinds de eerste ronde van TLTRO is in totaal voor €770 miljard aan liquiditeit verstrekt aan de Europese bankensector. Dit zijn leningen met een looptijd van vier jaar, wat betekent dat banken uiterlijk volgend jaar alle leningen uit de tweede ronde moeten aflossen.

    Derde ronde van TLTRO

    Het is opvallend dat de ECB juist nu met een derde ronde van liquiditeitssteun voor de bankensector komt. De economie laat immers weer groei zien en de centrale bank stopte vorig jaar met het opkopen van staatsleningen. Dat er nu toch een nieuwe ronde van TLTRO nodig is doet vermoeden dat de bankensector er toch niet zo sterk voor staat. Deze nieuwe ronde van noodliquiditeit kan ook worden uitgelegd als het doorrollen van het bestaande liquiditeitsprogramma. Als de banken echt voldoende buffers hadden, dan was een nieuwe ronde immers niet nodig geweest.

    Tot op heden is er vooral liquiditeit verstrekt aan de bankensector van Italië (€250 miljard), Spanje (€167 miljard), Frankrijk (€90 miljard) en Duitsland (€80 miljard). De banken moeten dat bedrag volgend jaar terugbetalen. Vanaf september kunnen zij zich inschrijven voor de nieuwe ronde van leningen, die overigens een kortere looptijd van twee jaar hebben. De Italiaanse bankensector worstelt met veel slechte leningen, terwijl de bankensector van Duitsland door de lage rente moeite heeft om winstgevend te blijven. De nieuwe ronde van TLTRO kwam wat dat betreft niet geheel als een verrassing.

    Rente blijft voorlopig laag

    De ECB kondigde deze week niet alleen een nieuwe ronde van liquiditeitssteun aan. Ook maakte de centrale bank bekend dat de rente nog tenminste tot het einde van 2019 laag zal blijven. Ook blijft ze de opbrengsten van afgeloste leningen onder het opkoopprogramma volledig herinvesteren. De centrale bank blijft deze obligaties doorrollen, tenminste tot het moment waarop de rente weer gaat stijgen. Dit betekent dat er voorlopig nog weinig sprake is van een normalisering van het monetaire beleid en dat de rente voorlopig waarschijnlijk laag zal blijven.

    In reactie op het besluit van de centrale bank zakte de euro naar het laagste niveau ten opzichte van de dollar sinds halverwege 2017. Tegelijkertijd daalde de rente op langlopende 10-jaars staatsleningen van Spanje en Italië. Bankaandelen profiteerden ook toen het nieuws bekend werd, evenals de goudprijs.

    Dit artikel verscheen eerder op Holland Gold




  • Klaas Knot: “Huishoudens moeten meer buffers aanhouden”

    Klaas Knot: “Huishoudens moeten meer buffers aanhouden”

    Huishoudens zouden meer buffers moeten aanhouden en daarom moet de leencapaciteit verder worden teruggebracht. Dat zei Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank, afgelopen zondag in een interview bij Buitenhof. Om de enorme private schulden omlaag te brengen pleit de centraal bankier voor het geleidelijk afbouwen van de hypotheekrenteaftrek. Hij merkt op dat de hypotheekschuld in Nederland niet meer stijgt, maar dat deze in internationaal perspectief nog steeds hoog is.

    Ook moet de maximale leencapaciteit volgens hem verder worden teruggebracht tot maximaal 90% van de waarde van het huis. Op die manier dwing je huishoudens een buffer op te bouwen die heb kan beschermen in slechte tijden. Ondertussen moet er ook aan de aanbodzijde van de markt iets worden gedaan. Zo pleitte Klaas Knot voor de bouw van meer woningen om de krapte op de woningmarkt te verminderen. In stedelijke gebieden is een schaarste aan woningen, wat de prijzen opdrijft.

    Klaas Knot: “Wij vragen overal in de economie om buffers. De wereld is nou eenmaal onzeker en aan de bronnen van de onzekerheid kunnen we weinig doen. Maar we kunnen wel vragen aan economische partijen om weerbaar te zijn. Dat betekent buffers in de overheidsfinanciën, buffers bij de banken… Waarom vragen we niet om een klein buffertje bij de huishoudens, wat in potentie toch een kwetsbare groep is?”

    ‘Vrees voor nieuwe recessie is voorbarig’

    Volgens Klaas Knot is de vrees voor een nieuwe recessie op dit moment nog wat voorbarig. Hij ziet wel ‘externe risico’s’ zoals de Brexit, de begrotingsproblematiek in Italië en het handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China. De problemen met banken in de zuidelijke landen is volgens de centraal bankier voornamelijk het gevolg van de zwakkere economische situatie in die landen.

    Daarnaast speelt ook mee dat er in sommige landen nog steeds een cultuur van relatiebankieren bestaat, waarbij banken in lokale gemeenschappen soms te makkelijk leningen verstrekken. Door schaalvergroting in de bankensector is die cultuur in Nederland verdwenen, maar in een aantal andere Europese landen nog niet. Het zijn dan ook vooral de middelgrote en kleine banken waar de grootste problemen zitten, aldus Klaas Knot.

    Volg Marketupdate nu ook via Telegram

    Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!