Marketupdate

Tag: dollar

  • Euro stabiliseert na beter politiek nieuws

    Het was een volatiele week voor zowel de dollar, de euro als het pond. De week begon met een koersstijging van de dollar, toen het nieuws kwam dat Trump overweegt beperkingen op te leggen aan Chinese investeringen in de VS. Dat zorgde voor een golf van risicomijding op de markten. De euro ondervond nu ook druk door de angst dat in Duitsland de regerende coalitie van Merkel ondermijnd zou worden door het uitblijven van een akkoord over migratie. Maar aan het einde van de week kwam het verrassende nieuws dat een akkoord was bereikt. Ook was er wat uitstekend nieuws uit het IFO-rapport van Duitse investeerders. Dit samen maakte een rebound van de euro mogelijk, waardoor de koers van de munt deze week uiteindelijk gelijk bleef, met het pond er vlak bij.

    De verliezer van de week was de Nieuw-Zeelandse dollar, die meer dan 2% daalde nadat bekend werd dat de centrale bank zich zorgen begint te maken over de neerwaartse risico’s voor de economie.

    Deze week zal alle aandacht uitgaan naar het Amerikaanse payroll report, dat vrijdag verschijnt. De Britse PMI-indicatoren voor zakelijke activiteit die maandag en woensdag gepubliceerd worden, kunnen het pond ook steunen, terwijl de Australische en Zweedse centrale banken beide op dinsdag bijeenkomen. Hieronder de belangrijkste valuta in detail.

    Euro

    Het verrassende akkoord van de Europese Unie over het migratiebeleid bood de gemeenschappelijke munt wat broodnodige steun. Zondag laat werd echter bekend dat in de Beierse CSU geëist werd dat migranten die in een ander land geregistreerd zijn, (in strijd met de Schengen-overeenkomst) aan de grens teruggestuurd worden. Dit dreigde de regerende coalitie weer te ondermijnen. Deze week is er weinig economisch of beleidsmatig nieuws uit de eurozone, behalve de Duitse fabrieksorders op donderdag. De politieke krantenkoppen zullen hier de koersen blijven bepalen.

    Britse pond

    Het was een hele stille week, zonder belangrijke ontwikkelingen, noch in het economische nieuws, noch in de Brexit-onderhandelingen. Het Britse pond volgde hierdoor de bewegingen van de euro ten opzichte van niet-Europese valuta’s op de voet. De handel zal deze week bepaald worden door de publicatie van de PMI-indicatoren voor zakelijke activiteit op maandag en woensdag. Er is een redelijke kans op een opwaartse verrassing, gezien het feit dat het economische nieuws uit het Verenigd Koninkrijk de laatste tijd in het algemeen steviger van toon is. Als dit gebeurt, denken wij dat er een voedingsbodem is voor een significante rally in het pond ten opzichte van zowel de euro als de dollar.

    Amerikaanse dollar

    Het economische nieuws uit de VS blijkt wat zwakker te zijn dan een paar weken lang verwacht werd. Het is nog te vroeg om hier betekenis aan te geven, maar het feit dat de koers van de dollar hier helemaal niet op reageerde, betekent dat deze waarschijnlijk gevoelig zal zijn voor elke neerwaartse verrassing uit het Amerikaanse payroll report dat vrijdag verschijnt, gezien de algemene verwachting dat dat sterk zal zijn. Ook de publicatie van de notulen van de laatste bijeenkomst van de Federal Reserve donderdag zal belangrijk zijn.

    Door: Enrique Díaz-Álvarez (Ebury)

    Enrique Diaz-Alvarez is chief risk officer en staat aan het hoofd van het analistenteam van Ebury in New York. Vanwege zijn gedrevenheid, passie en gedegen kennis, wordt Enrique door Bloomberg erkend als een van de meest accurate voorspellers van de marktbewegingen.

    Over Ebury:

    Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:

    • Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
    • Financiering van uw aankopen
    • Marktkennis en valutadiensten op maat
    • Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
    • Transacties in ruim 140 verschillende valuta

    Meer informatie op www.ebury.nl

  • Dollar hervat rally na hawkish Fed; ECB is dovish

    Dollar hervat rally na hawkish Fed; ECB is dovish

    De tegenstelling tussen het steeds ‘hawkisher’ wordende wereldbeeld van de Federal Reserve ten opzichte van vrijwel alle andere belangrijke valutazones werd vorige week groter na de bijeenkomsten van de Fed en de ECB. Een renteverhoging door de Fed ging gepaard met de duidelijke suggestie dat vier renteverhogingen in 2018 waarschijnlijker zijn dan drie. Aan de andere kant van het spectrum kondigde de ECB voor 2018 afbouw aan, maar dit gebeurde zo dovish als we ons maar konden voorstellen.

    De bank verklaarde dat men voor minstens nog eens negen maanden niet verwacht de rente te zullen gaan verhogen. Het oordeel van de Forex-markt over de gebeurtenissen van de week was duidelijk en de koers van de dollar steeg aanzienlijk ten opzichte van elke belangrijke valuta ter wereld.

    Deze week is bijna net zo rijk aan cruciale gebeurtenissen op de Forex-markt als de vorige. Naast de bijeenkomst van de Bank of England op donderdag zullen de PMI-indicatoren voor zakelijke activiteit in de eurozone een eerste indicatie geven of er sprake is van herstel van de economie na de recente zwaktegolf. Hieronder de belangrijkste valuta in detail.

    Euro

    Ondanks de enigszins verrassende aankondiging van een einddatum voor zijn QE-programma daalde de koers van de gemeenschappelijke munt scherp, nadat de ECB aangegeven had dat verhogingen van de rente in de eurozone nog heel ver weg zijn.

    De ECB noemde in zijn verklaring expliciet dat “aanzienlijke stimulering nog steeds nodig is” en dat men verwacht dat de belangrijke rentetarieven “tenminste tot en met de zomer van 2019” op hun huidige niveaus zullen blijven. Dat was flink verder weg dan de markten ingeprijsd hadden.

    Voorzitter Draghi gebruikte de persconferentie na de bijeenkomst ook om de dovish boodschap van de ECB te herhalen. Het was niet verwonderlijk dat de euro het recente weerstandsniveau na de bijeenkomst doorbrak en de week onder de $1,16 eindigde. Deze week zou er wat verlichting kunnen zijn voor de gemeenschappelijke munt als de PMI-indicatoren voor zakelijke activiteit zich stabiliseren.

    Britse pond

    Het belangrijkste nieuws uit het werkgelegenheidsrapport van vorige week was beter dan verwacht. Hierdoor hield het pond beter dan de meeste andere valuta stand tegenover de Amerikaanse dollar, hoewel de munt de week toch met verlies afsloot.

    Deze week is de belangrijkste gebeurtenis de bijeenkomst van de Bank of England op donderdag. De markten lijken vooral een herhaling van de voorgaande bijeenkomsten verwachten, waarbij de leden van het Monetary Policy Committee met 7-2 voor de status quo stemden en de rente niet werd verhoogd. Als nog meer leden overlopen naar het hawkish kamp dan is dat ongetwijfeld heel positief voor het pond.

    Amerikaanse dollar

    De Federal Reserve verhoogde afgelopen woensdag de rente met nog eens 25 basispunten, en gaf daarbij het signaal af dat men bereid is om de rente dit jaar nog twee keer te verhogen. Dit is een sneller tempo dan de markt in de aanloop naar de bijeenkomst ingeprijsd had. De ‘dot plot’ van het FOMC liet een bescheiden opwaartse verschuiving zien bij de prognoses voor de kortetermijnrente.

    Dit duidt erop dat de centrale bank op weg is de rente in september opnieuw te verhogen en dan nog eens in december, wanneer de volgende twee sets economische prognoses verschijnen. Als gevolg hiervan ontstond de meest breed gedragen rally in de Amerikaanse dollar die we in maanden gezien hebben; de dollar steeg ten opzichte van elke belangrijke valuta ter wereld.

    Deze week zijn er in de VS vrij weinig macro-economische publicaties. Wij verwachten dat de koers van de dollar bepaald zal worden door nieuws elders en door de lik-op-stukheffingen die China en de VS invoeren.

    Door: Enrique Díaz-Álvarez (Ebury)

    Enrique Diaz-Alvarez is chief risk officer en staat aan het hoofd van het analistenteam van Ebury in New York. Vanwege zijn gedrevenheid, passie en gedegen kennis, wordt Enrique door Bloomberg erkend als een van de meest accurate voorspellers van de marktbewegingen.

    Over Ebury:

    Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:

    • Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
    • Financiering van uw aankopen
    • Marktkennis en valutadiensten op maat
    • Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
    • Transacties in ruim 140 verschillende valuta

    Meer informatie op www.ebury.nl

  • Dollar-rally onderbroken, opkomende markten volatiel

    De dollar bewoog afgelopen week niet zo sterk ten opzichte van de meeste belangrijke valuta. Dit maskeerde de enorme volatiliteit die de belangrijke valuta van opkomende markten beleefden – vooral de Braziliaanse real. Daarbij vergeleken waren de bewegingen van de G10-valuta mild. De Europese valuta leefden onder aanvoering van de euro enigszins op tegenover de dollar, nu de markten er meer van overtuigd raken dat aan het einde van dit jaar de afbouw van het QE-programma van de ECB aangekondigd zal worden.

    Deze week belooft cruciaal te worden voor de valutamarkten. De Federal Reserve komt woensdag bijeen en de ECB donderdag. Bovendien stemt het Britse Lagerhuis dinsdag over het wetsvoorstel tot terugtrekking uit de EU, wat politiek nieuws zal opleveren. Ten slotte verschijnen in de VS (dinsdag) en in het Verenigd Koninkrijk (woensdag) belangrijke inflatiecijfers. Tegelijkertijd kunnen ook de krantenkoppen over de VS-Noord-Korea-top wel eens voor wat heftige volatiliteit zorgen. Hieronder de belangrijkste valuta in detail.

    Euro

    Er is meer onzekerheid dan gebruikelijk over de belangrijke ECB-bijeenkomst deze week. Het is ons niet duidelijk hoe de Raad zal reageren op de onrust in de politiek en op de markten door de nieuwe populistische Italiaanse regering en ook door de (daar los van staande) vertraging in de economische cijfers uit de VS. Wij denken dat deze twee zorgen voldoende zijn voor uitstel van de aankondiging van het einde van QE tot later dit jaar, naar de bijeenkomst van juli. Maar op langere termijn is de sterke opleving van de inflatiecijfers die we in mei zagen het eerste voorzichtige bewijs van een opwaartse trend voor deze kritieke economische indicator; de rally van de dollar ten opzichte van de euro zou binnenkort voorbij kunnen zijn.

    Britse pond

    Het Britse pond volgt bijna elke tick van de euro; de koers van de munt zit klem tussen de iets positievere boodschap van de economische cijfers en het overwegend slechte nieuws over de Brexit-onderhandelingen. Het is opmerkelijk dat het pond niet heeft kunnen profiteren van de zwakte van de euro en nog steeds op het niveau van 0,88-0,89 wordt verhandeld, maar wij denken dat de kans groot is dat dit verandert zodra er beter nieuws over de Brexit komt.

    Het debat dat deze week in het Lagerhuis plaatsvindt over het wetsvoorstel tot terugtrekking uit de EU zal minder substantiële informatie opleveren dan de cruciale arbeidsmarkt- en inflatiecijfers die eraan komen.

    Amerikaanse dollar

    De Federal Reserve zal de rentes volgende week naar verwachting verhogen en de Amerikaanse inflatiecijfers zullen waarschijnlijk alweer een uptick laten zien. Het enige dat het rendement van Amerikaanse tienjarige staatsobligaties nog beneden de 3% houdt is de golf van marktvolatiliteit die bij de Italiaanse obligaties begon en oversloeg naar de meer kwetsbare opkomende markten. De signalen daaruit waren in de tweede helft van vorige week positief: de koers van de Braziliaanse real leefde bijvoorbeeld sterk op. Als deze veerkracht blijft bestaan, dan zouden de Amerikaanse koersen wel weer eens langzaam kunnen gaan stijgen. Wel beginnen wij te denken dat de koers van de dollar tegenover de meeste valuta’s deze ontwikkelingen al inprijst. Daarom verwachten wij niet per definitie dat de Amerikaanse dollar zijn weg omhoog op korte termijn zal voortzetten.

    Door: Enrique Díaz-Álvarez (Ebury)

    Enrique Diaz-Alvarez is chief risk officer en staat aan het hoofd van het analistenteam van Ebury in New York. Vanwege zijn gedrevenheid, passie en gedegen kennis, wordt Enrique door Bloomberg erkend als een van de meest accurate voorspellers van de marktbewegingen.

    Over Ebury:

    Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:

    • Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
    • Financiering van uw aankopen
    • Marktkennis en valutadiensten op maat
    • Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
    • Transacties in ruim 140 verschillende valuta

    Meer informatie op www.ebury.nl

  • Euro stabiliseert na afname spanningen in Italië

    Ondanks de plotselinge toename van volatiliteit op de valutamarkt eindigden de G10-valuta de week niet ver van hun beginpunt. Opnieuw ging de aandacht vooral uit naar het politieke nieuws uit Italië; de positieve berichten uit zowel de eurozone als de VS werden door de handelaren grotendeels genegeerd.

    Het lijkt erop dat men in Italië vervroegde verkiezingen kan vermijden nu een populistische regering is gevormd die een vertrek uit de eurozone – dat de Italianen met twee tegen één verworpen hadden – lijkt af te wijzen. Door dit nieuws konden Italiaanse staatsobligaties ongeveer de helft van het terrein terugwinnen dat ze sinds het uitbreken van de crisis hadden verloren, en de euro beleefde zelfs een bescheiden rebound ten opzichte van de dollar. Alle andere Europese valuta volgden, behalve de Zweedse kroon.

    Deze week zijn er vrij weinig cijfers en we verwachten dat de valutahandel bepaald zal worden door het politieke nieuws uit Italië. Op korte termijn kan het uitblijven van dramatisch nieuws de euro steunen, vooral na het relatief goede inflatienieuws van vorige week. Hieronder de belangrijkste valuta in detail.

    Euro

    Zowel de Italiaanse als de Spaanse politieke crisis lijken opgelost te zijn, in ieder geval op korte termijn. In Italië is een rechts-populistische regering gevormd, maar de controversiële anti-euro-econoom Savona kreeg een lichte portefeuille en de sleutelpositie van minister van Financiën ging naar Tria. Van deze laatste werd in de pers de uitspraak geciteerd dat in Italië “geen enkele politieke kracht” uit de eurozone wil stappen.

    In Spanje verving de socialist Pedro Sanchez de rechtse Mariano Rajoy als premier na een motie van wantrouwen, hoewel het onduidelijk is hoe lang verkiezingen uitgesteld kunnen worden gezien de minimale parlementaire steun voor de nieuwe regering.

    Er was vorige week goed nieuws uit de eurozone, maar dat bleef onopgemerkt. De kerninflatie herstelde zich in mei sterk – natuurlijk wel vanaf de hele lage stand in april. Wij blijven deze belangrijke economische indicator nauwlettend in de gaten houden, want hij zal bepalend zijn voor de timing van een eventuele aanscherping van het monetaire beleid in de eurozone.

    Britse pond

    Er waren geen first-tier cijfers en er was ook geen nieuws over de Brexit-onderhandelingen, dus het Britse pond volgde grotendeels de roterende bewegingen die de euro maakte als reactie op nieuws uit de Italiaanse politiek en de markten voor staatsschulden. Deze week zal het niet veel anders zijn, hoewel de PMI-indicatoren voor zakelijke activiteit (dinsdag) een eerste indicatie zullen geven van de groei in het tweede kwartaal.

    Amerikaanse dollar

    Het Amerikaanse banenreport van mei was over het geheel genomen een positieve verrassing. De banengroei was sterker dan verwacht, maar ook de werkloosheid is gedaald en de arbeidsmarktparticipatie is gestegen; bovendien vormden de lonen een opwaartse verrassing.

    Het is verrassend dat de werkgelegenheid zo laat in de groeicyclus zo goed is. Dit nieuws maakte een einde aan de beginnende rally van de euro en zorgde voor een stijging van het rendement van Amerikaanse tienjarige staatsobligaties tot boven het niveau van 2,90% – nadat dit in slechts twee weken van zorgwekkend Italiaans nieuws uitzonderlijk sterk gedaald was, van 3,12 naar 2,76%.

    Door: Enrique Díaz-Álvarez (Ebury)

    Enrique Diaz-Alvarez is chief risk officer en staat aan het hoofd van het analistenteam van Ebury in New York. Vanwege zijn gedrevenheid, passie en gedegen kennis, wordt Enrique door Bloomberg erkend als een van de meest accurate voorspellers van de marktbewegingen.

    Over Ebury:

    Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:

    • Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
    • Financiering van uw aankopen
    • Marktkennis en valutadiensten op maat
    • Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
    • Transacties in ruim 140 verschillende valuta

    Meer informatie op www.ebury.nl

  • Euro krijgt klappen door politieke crisis in Italië

    Afgelopen weekend was er een politieke crisis van het soort dat Europese beleggingen een paar jaar geleden regelmatig klappen uitdeelde. De Italiaanse president Mattarella weigerde de kandidaat van de populistische coalitie tot minister van Financiën te benoemen. Als reden hiervoor gaf hij het risico dat Italië zo ‘door de achterdeur’ – dat wil zeggen zonder democratisch mandaat – uit de euro zou kunnen stappen. Beide populistische partijen hadden zich namelijk in hun verkiezingscampagnes steeds voor voortzetting van de deelname aan de eurozone uitgesproken.

    Voorafgaand aan de gebeurtenissen van dit weekend kwam de rally van de dollar vorig week even tot stilstand toen de Amerikaanse rentes scherp daalden na de publicatie van de ‘dovish’ notulen van de Fed-bijeenkomst. Maandag was in zowel Londen als New York een vrije dag, en daardoor is het totale effect van de crisis in Italië op risicovolle activa wereldwijd nog niet zo duidelijk te zien.

    Deze week zullen de markten naar beide kanten van de Atlantische Oceaan kijken. In Europa zal de handel in de euro opnieuw bepaald worden door headline-risico’s uit de Italiaanse en de Spaanse politiek. In de VS wordt een stroom belangrijke economische cijfers bekendgemaakt, waaronder de inflatie van de consumentenprijzen en het cruciale banenrapport van mei, dat aanstaande vrijdag verschijnt. Hieronder de belangrijkste valuta in detail.

    Euro

    De PMI-indicatoren voor zakelijke activiteit in Europa zijn nog steeds zwak, maar dit feit werd overschaduwd door het politieke nieuws. Naast de dreigende institutionele crisis in Italië is er in Spanje een motie van wantrouwen ingediend tegen premier Rajoy. De uitkomst hiervan is op dit moment niet te voorzien.

    De knal bij de spreads van kortlopende staatsobligaties in Italië bracht deze belangrijke stressindicator in één handelsweek terug naar het niveau van vijf jaar geleden. Hoewel een gevestigde figuur het mandaat heeft gekregen om een regering te vormen, zal deze in het parlement niet genoeg steun hebben en is het aannemelijk dat er nieuwe verkiezingen komen.

    Wij denken dat men in Italië niet uit de euro wil stappen, en de populisten dus ofwel expliciet moeten uitsluiten dat zij dit zullen proberen, of bij de verkiezingen verlies zullen lijden. Maar op dit moment overheerst de onzekerheid – en de gemeenschappelijke munt heeft het daar moeilijk mee.

    Britse pond

    De teleurstellende inflatiecijfers en het gevoel dat er geen voortgang in de Brexit-onderhandelingen zit, eisten hun tol voor het pond. Ook het nieuws uit Italië gaf neerwaartse druk op de cable, maar ten opzichte van de euro steeg de koers van het pond niet veel. Verder zijn er alleen de PMI-indicatoren voor zakelijke activiteit. We verwachten dan ook dat de handel in het pond vooral op nieuws van elders zal reageren, met name op de stroom economische cijfers uit de VS en de krantenkoppen over de crisis in Italië.

    Amerikaanse dollar

    De notulen van de laatste bijeenkomst van de Federal Reserve, die vorige week verschenen, waren meer ‘dovish’ dan de markt verwacht had. Er waren geluiden dat men bij de Fed de tijdelijke overshoot van de headline inflatie helemaal niet zo erg vond en geen haast had om het tempo van de renteverhogingen te versnellen.

    Dit zette de toon voor een rally van obligaties, die op gang kwam na het politieke nieuws uit de eurozone. Het cruciale tienjarige rendement werd hierdoor terug onder de psychologische grens van 3% gebracht. Dit stopte de rally van de dollar tegenover de meeste belangrijke niet-Europese valuta’s. Deze bleven onderpresteren, terwijl de situatie in Italië in de loop van het weekeinde steeds slechter werd. Alle ogen zullen nu gericht zijn op de belangrijke cijfers: de inflatie van de consumentenprijzen (donderdag) en het maandelijkse payroll report (vrijdag).

    Door: Enrique Díaz-Álvarez (Ebury)

    Enrique Diaz-Alvarez is chief risk officer en staat aan het hoofd van het analistenteam van Ebury in New York. Vanwege zijn gedrevenheid, passie en gedegen kennis, wordt Enrique door Bloomberg erkend als een van de meest accurate voorspellers van de marktbewegingen.

    Over Ebury:

    Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:

    • Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
    • Financiering van uw aankopen
    • Marktkennis en valutadiensten op maat
    • Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
    • Transacties in ruim 140 verschillende valuta

    Meer informatie op www.ebury.nl

  • Erdogan roept Turken op dollars en euro’s om te wisselen voor lira

    De Turkse president Erdogan heeft alle Turken opgeroepen om hun euro’s en dollars om te wisselen voor lira. De Turkse valuta staat de laatste maanden onder druk en is heeft sinds het begin van dit jaar al 20% van haar waarde verloren. Valutahandelaren doen de munt in de verkoop, omdat ze vrezen dat president Erdogan na een eventuele herverkiezing in juni zijn grip op het monetaire beleid zal versterken.

    De Turkse president vertelde eerder in een exclusief interview met Bloomberg dat hij de rente wil verlagen, omdat hij van mening is dat een lage rente tot minder inflatie en meer investeringen zal leiden. In dat gesprek haalde hij voorbeelden aan van andere landen, waar het verlagen van de rente ook succes opleverde in het in toom houden van de inflatie.

    Monetaire hervorming

    De Turkse centrale bank verhoogde vorige week nog rente, vanuit de theorie dat spaarders bij een hogere rentevergoeding minder snel zullen vluchten naar een andere valuta. De Turkse president denkt dat dit verkeerd beleid is en wil daarom meer invloed uitoefenen op het monetaire beleid van de centrale bank. Erdogan legde zijn standpunt uit in het gesprek met Bloomberg, we hebben een deel van dat gesprek vertaald.

    “Voor wat betreft de Turkse lira. Het gaat hier niet alleen om de status van de lira, maar om de waarde te beschermen van de valuta van de landen waarmee we handelen. Daarom willen we handelen met binnenlandse en nationale valuta. We doen dat momenteel met Rusland, Korea, China en Iran en dat zetten we op een succesvolle manier voort.

    Dit is hoe we de druk op de valuta kunnen verminderen en onze eigen munt kunnen beschermen. Er zijn stappen die genomen zullen worden om dit ook met andere landen te doen. En we zien daar in een vroeg stadium al de voordelen van.

    […]

    Toen ik president werd was de rente 63%. Terwijl we dat omlaag brengen naar enkele cijfers is de inflatie – die toen op 30% lag – ook teruggegaan naar enkele cijfers. En toen die eenmaal naar enkele cijfers ging zagen we een explosie van investeringen in mijn land. En samen met deze explosie van investeringen steeg het nationale inkomen (per persoon) van $3.500 naar $11.000.

    Dat vinden we op dit moment niet genoeg. Het doel is om dat omhoog te brengen naar $25.000. Om dat voor elkaar te krijgen moeten de investeringen toenemen. Als de investeringen toenemen, neemt ook de werkgelegenheid en de productie toe. En daarmee ook ons internationaal concurrentievermogen. Dit is ons enige doel.

    […]

    Laat ik wat voorbeelden geven van landen van de laatste tijd. We hebben een ernstige ontwikkeling gezien in Argentinië. Daar is de nominale rente van de centrale bank 40% en de inflatie 25,6%. Maar als je kijkt naar de reële rente, dan is die 14,4%.

    Kijk naar Rusland. De nominale rente van de centrale bank is 7,3%, de inflatie is 2,4%. De reële rente is dus 4,9%. Kijk naar Brazilië, daar is de nominale rente van de centrale bank 6,5% en de inflatie 2,8%. Dus de reële rente is daar 3,7%. En kijk naar Zuid-Afrika, een nominale rente van 6,5% van de centrale bank en een 3,8% inflatie maakt 2,7% reële rente.

    Nu kom ik bij mijn eigen land. Een nominale rente van 13,5% en 10,9% inflatie. Dat is 2,6% reële rente. En kijken we dan eens naar de Verenigde Staten, daar is de nominale rente 1,75%, maar is de inflatie 2,5%. De reële rente is daar negatief 0,75%. In het Verenigd Koninkrijk is de nominale rente 0,5%, de inflatie is 2,5% en de reële rente dus negatief 2%.

    Het lijkt er dus op dat waar de rente daalt, de reële rente ook daalt. Dat brengt werkgelegenheid, investeringen en productie. Britse investeerders hebben internationaal gezien veel meer concurrentievermogen.

    Om het duidelijk te maken, dit is voor ons momenteel het doel. De voorbeelden liggen er. Je hoeft niet links of rechts te kijken en de wereld opnieuw te ontdekken als er zulke overduidelijke voorbeelden zijn. Waarom moeten we dan naar links of naar rechts geslingerd worden. We moeten zelf stappen zetten en onze financiële sector moet zich hierop aanpassen.

    […]

    Als je kijkt naar de oorzaak-gevolg relatie, dan is de rente de oorzaak en de inflatie het gevolg. Hoe lager de rente, hoe lager de inflatie zal zijn. Dat moeten we eerst op een goede manier aanpassen. Wat is het doel voor de rente? Dat is de reële rente. En wat is dat? Dat is het verschil tussen rente en inflatie. Als je dat hebt, wat betekent de reële rente dan nog. Die breng je dan op een substantiële manier omlaag.

    Als je dat gedaan hebt, wat gebeurt er dan met de kosten? Ook die zullen dalen. Je krijgt dan in eigen land of op de internationale markt de kans om je producten te verkopen tegen een veel lagere prijs en daarmee krijg je een concurrentievoordeel. Zo simpel is het.

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines

  • Dure dollar zorgt voor stress in de opkomende markten

    De geopolitieke verhoudingen zijn weleens beter geweest en dit is een understatement va jewelste. Er steekt internationaal een storm op en de gure wind komt uit verschillende hoeken maar blaast in feite een kant op. Dankzij druk vanuit meerdere kanten wordt de dollar steeds duurder en dat verergert het internationale tekort aan dollars.

    Door dat tekort groeien her en der de problemen in snel tempo. Zo heeft Argentinië eerst in een week tijd de rente met 10% verhoogd om vervolgens het Internationaal Monetair Fonds om hulp gevraagd. Ook in een land als Turkije winnen de problemen snel aan gewicht. Beide landen hebben zo hun eigen lokale problemen, maar een groeiend deel van hun schulden is in dollars genoteerd. In brede kringen leeft echter de vrees dat bij een aanhoudend duurder worden van de dollar de problemen zich tot ver buiten de opkomende markten kunnen verspreiden.

    Sterkere dollar

    De dollar stijgt om meerdere redenen in waarde. Belangrijke oorzaak zijn natuurlijk de stijgende olieprijzen als gevolg van het opzeggen van de Irandeal door de VS. Dan zijn er de problemen in Italië geweest om een regering te vormen. Die hebben een drukkend effect op de euro. Dan gaat de rente in de VS stapsgewijs omhoog en voert de Federal Reserve aldaar een verkrappend beleid. Daardoor neemt de liquiditeit in dollars af en juist dat maakt de munt aantrekkelijker voor buitenlandse beleggers.

    Dat alles vertaalt zich in een oplopen van het renteverschil tussen tweejaars en tienjaars schuldpapier van de VS en Duitsland. Het verschil is sinds de komst van de euro nooit zo groot geweest. De 10-jaars Treasury heet al een paar maal de barrière van 3% doorbroken en dat kan volgens handelaren weleens de aanzet zijn voor een verdere stijging. Het feit dat de handelsonderhandelingen tussen de VS en China allesbehalve soepel verlopen vergroot nog eens de onzekerheid en verhoogt daarmee de druk op de dollar.

    Als de dollar duurder wordt, de VS een verkrappend beleid voeren en internationaal de onzekerheden toenemen, dan heeft dat vaak dezelfde uitkomst: verzwakking in de opkomende markten. Dat is op de korte termijn steeds een groot probleem voor de betreffende markten. Die problemen kunnen uitmonden in een crisis, wanneer de getroffen landen hun schulden niet meer kunnen betalen. Op de langere termijn bieden de problemen weer kansen. Voor investeringsstromen zijn de opkomende markten een pot nat, maar dat is natuurlijk niet zo. De onderlinge verschillen zijn groot en die hebben de neiging steeds groter te worden.

    Valuta opkomende markten weer onder druk (Bron: Financial Times)

    Problemen voor opkomende markten

    De voortekenen zijn niet opwekkend. De JP Morgan Emerging Markets Bond Index is sinds januari 8,3% gedaald. De economische data zijn evenmin opwekkend. De opkomende landen lijken de economische upswing te missen. Maar de grootste bron van zorgen zijn en blijven toch de Verenigde Staten…

    De grote vraag is hoe de markten de fiscale stimulering gaan beoordelen. Komt er inflatie of niet? Voorlopig lijken Argentinië en Turkije geïsoleerde probleemgevallen vanwege hun blootstelling aan de Amerikaanse dollar. Dat kan zomaar veranderen als wereldwijd de liquiditeit verkrapt. Pas dan zal duidelijk worden welke landen nog meer problemen hebben, die dankzij een hoge liquiditeit verborgen bleven. Als echter de risicomijdende stemming verdwijnt nemen als vanzelf de kansen toe om voor een prikkie schuldpapier op te kopen dat ten onrechte in de verkoop was gedaan!

    Een groeiend tekort aan dollars kan volgens het IMF ook voor problemen zorgen buiten de opkomende markten. Ze doelt dan vooral op banken in Japan en Canada die voor hun funding zwaar leunen op de Amerikaanse dollar. Als deze banken in een stormachtig klimaat bezittingen moeten gaan verkopen, dan zal dat de storm alleen maar verder aanjagen. President Trump heeft in zijn verkiezingscampagne beloofd de status quo te veranderen. Hij houdt woord, maar een groeiend dollartekort kan ook heel verkeerd gaan uitpakken! Heel erg verkeerd zelfs.

    Cor Wijtvliet

    corwijtvliet-logo

    Deze bijdrage is afkomstig van www.corwijtvliet.nl

    Tot slot:

    • Hebt u opmerkingen en/of vragen? Mail ze gerust aan: [email protected]
    • Of via mijn twitteraccount: @wijtvliet
    • Voor meer door mij geschreven artikelen bezoekt u mijn website: www.corwijtvliet.nl
    • Of bezoek www.Beurshalte.nl      
    • Ontvangt u het Cor Wijtvliet Journaal niet rechtstreeks? Abonneert u zich dan hier!

    Deze column verscheen eerder in het CorWijtvlietJournaal en wordt u gratis aangeboden door Marketupdate. Vindt u deze columns interessant, dan kunt voor €25 per jaar donateur worden van het CorWijtvlietJournaal. Ook kunt u een geheel vrijwillige bijdrage overmaken naar NL14RABO0156073676, ten name van Wijtvliet Research.

    Donateurs krijgen niet alleen zonder vertraging het CorWijtvlietJournaal in hun mailbox, maar kunnen ook rekenen op een wekelijkse extra nieuwsbrief met vijf beleggingstips van Cor Wijtvliet. Neem voor meer informatie contact op met Cor Wijtvliet via het hierboven genoemde mailadres.

  • Dollar hervat rally, Amerikaanse rente breekt door

    Het meest bekeken rentetarief op deze planeet is misschien wel die van de Amerikaanse 10-jarige staatsobligaties. Wij hebben steeds gewezen op het belang van het psychologische plafond van 3% bij dit rendement, en vorige week veroorzaakte de sell-off in Amerikaans schatkistpapier voor het eerst in zeven jaar en duidelijke uitbraak naar boven. De markten reageerden zoals te verwachten was: er was een vlucht uit risicovolle activa en de dollar steeg sterk tegenover elke andere belangrijke valuta ter wereld.

    De valuta’s van opkomende markten deden het vorige week opvallend slecht; deze koersen hadden zowel te lijden van de dollar-rally als van de vlucht uit risicovolle activa. Latijns-Amerikaanse munten hadden het hard te verduren: de Braziliaanse real en de Colombiaanse, Chileense en Mexicaanse peso verloren die week allemaal meer dan 2%.

    Er is deze week weinig belangrijk economisch of beleidsmatig nieuws voor de valuta van de G4-landen. De markten zullen de ontwikkelingen in Italië nauwlettend in de gaten houden, waar een rechts-populistische coalitie een regering lijkt te gaan vormen en deze een aantal onheilspellende (maar tot nu toe nog wel vage) beleidsvoorstellen doet die haar op ramkoers met de Europese instellingen kan brengen. Hieronder de belangrijkste valuta in detail.

    Euro

    Het Duitse bbp was iets lager dan verwacht, maar dit gegeven werd overschaduwd door het nieuws uit Italië. De rechts-populistische partijen hebben een premier gekozen. Het is vooral onzeker in hoeverre de anti-eurogeluiden die beide partijen in het verleden lieten horen hun weerslag zullen vinden in het definitieve regeringsprogramma. Hierbij willen we opmerken dat de meest directe uitdagingen voor de Italiaanse deelname aan de euro uit de definitieve ontwerpovereenkomst lijken te zijn gelaten.

    Wij blijven optimistisch over de confrontatie tussen de nieuwe Italiaanse regering en de Europese instellingen. Desondanks zullen we de spreads tussen de Duitse en de Italiaanse obligaties – die weer een factor in de handel in de euro zijn geworden – nauwlettend in de gaten houden.

    Britse pond

    Het Britse pond kon beter weerstand bieden aan de stijging van de dollar dan welke andere G-10 valuta dan ook, met uitzondering van de Zwitserse frank. Een sterke groei van de werkgelegenheid in maart en een uptick van de lonen naar 2,9% op jaarbasis steunden het pond, evenals het uitblijven van slecht nieuws uit de Brexit-onderhandelingen.

    Deze week wordt cruciaal voor het pond. Woensdag krijgen we het inflatierapport voor april en donderdag volgen de detailhandelsverkopen. Nu de Bank of England duidelijk heeft gemaakt dat de rente alleen verder verhoogd wordt als de economische cijfers dit rechtvaardigen, verwachten wij dat de handel in het pond na elke belangrijke publicatie vrij volatiel zal zijn.

    Amerikaanse dollar

    John Williams, de voorzitter van de Federal Reserve van San Francisco, zorgde vorige week voor een stijging van de Amerikaanse rentes door te suggereren dat de Federal Reserve zijn ‘forward guidance’ (uitspraken over de verwachte beleidslijn) wel eens zou kunnen stoppen nadat een neutraler beleid is bereikt. Toen het rendement van 10-jarige staatsobligaties duidelijk door de grens van 3% brak, steeg de koers van de Amerikaanse dollar.

    Deze week zijn de notulen van de laatste bijeenkomst van de Federal Reserve, die woensdag verschijnen, de belangrijkste macro-economische gebeurtenis.

    Door: Enrique Díaz-Álvarez (Ebury)

    Enrique Diaz-Alvarez is chief risk officer en staat aan het hoofd van het analistenteam van Ebury in New York. Vanwege zijn gedrevenheid, passie en gedegen kennis, wordt Enrique door Bloomberg erkend als een van de meest accurate voorspellers van de marktbewegingen.

    Over Ebury:

    Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:

    • Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
    • Financiering van uw aankopen
    • Marktkennis en valutadiensten op maat
    • Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
    • Transacties in ruim 140 verschillende valuta

    Meer informatie op www.ebury.nl

  • Adempauze in dollar-rally na zachte inflatiecijfers VS

    De belangrijke G10-valuta werden vorige week binnen smalle bandbreedtes verhandeld. De rally van de dollar kwam tijdelijk tot stilstand toen de inflatiecijfers in de VS zachter bleken te zijn dan verwacht en de goed ontvangen veilingen van schatkistpapier de stijging van de Amerikaanse rendementen aftopten. Deze stijging was sinds medio april de belangrijkste kracht achter de dollar-rally.

    Maar de interessantste valutabewegingen vonden elders plaats. De Zweedse kroon was de best presterende G10-valuta: na de extreme dieptepunten van de afgelopen tijd zorgden de inflatiecijfers, die (eindelijk) overeenkwamen met de verwachtingen, voor een koersstijging. Elders lieten valuta van opkomende markten hier en daar heftige prijsschommelingen zien. Het is niet duidelijk welke kant dit op gaat; de bewegingen worden vooral door lokale kwesties veroorzaakt. De Zuid-Afrikaanse rand hield bijvoorbeeld een rally van 2% van ten opzichte van de dollar, terwijl de Turkse lira in tegengestelde richting bewoog.

    Voor deze week staat er weinig nieuws op de agenda. De aandacht zal uitgaan naar het arbeidsmarktrapport van het Verenigd Koninkrijk, dat dinsdag verschijnt. Dit rapport is extra belangrijk nu de Bank of England duidelijk heeft gemaakt dat beslissingen om de rente verder te verhogen uitsluitend op deze cijfers zullen worden gebaseerd. Hieronder de belangrijkste valuta in detail.

    Euro

    Vorige week kwam er weinig economisch nieuws uit de eurozone, en ook deze week is er niet veel te verwachten. Het zal interessant zijn om te zien hoe de euro reageert op de populistische coalitie die in Italië een regering lijkt te gaan vormen. Tot nu toe is de reactie van de valutamarkten heel mild, en wij verwachten dat dit zo blijft.

    De geluiden uit Italië wijzen er vooralsnog op dat de populistische regering geen grote problemen voor de Europese instellingen zal veroorzaken. Ze zal juist proberen om redelijke programma’s in het leven te roepen die in het ergste geval tot een bescheiden vergroting van het tekort zullen leiden.

    Britse pond

    De Bank of England liet de rente vorige week ongewijzigd, waarbij twee dissidenten vóór een directe renteverhoging stemden. De groeiprognoses voor 2018 werden sterk naar beneden bijgesteld (van 1,8% naar 1,4%). Ook de inflatieverwachtingen werden verlaagd. Dit was een vrij ‘dovish’ ontwikkeling; de markt reageerde direct door zijn verwachtingen over renteverhogingen naar beneden bij te stellen. De kans op beweging in juni wordt nu ingeschat op slechts 10%.

    In deze context worden nieuwe economische cijfers extra belangrijk. Alles draait om de vraag in hoeverre de stagnatie in het eerste kwartaal met het weer te maken had. Het werkgelegenheidsrapport dat dinsdag verschijnt, zou hier wat meer inzicht in moeten geven.

    Amerikaanse dollar

    De headline inflatie steeg in april naar 2,5%, maar de informatie in het rapport was zacht. De kerninflatie, die de volatiele componenten voedsel en energie uitsluit, steeg vorige maand met slechts 0,1%, waarmee de stijging op jaarbasis op 2,1% komt. Al met al blijft het cruciale rendement van tienjarig Amerikaans schatkistpapier nog steeds beneden het psychologische niveau van 3,0%. Wij denken dat de koers van de dollar in de komende maanden licht zal stijgen, maar dat de munt zijn rally pas zal hervatten als deze rente duidelijk boven de 3% komt.

    Door: Enrique Díaz-Álvarez (Ebury)

    Enrique Diaz-Alvarez is chief risk officer en staat aan het hoofd van het analistenteam van Ebury in New York. Vanwege zijn gedrevenheid, passie en gedegen kennis, wordt Enrique door Bloomberg erkend als een van de meest accurate voorspellers van de marktbewegingen.

    Over Ebury:

    Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:

    • Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
    • Financiering van uw aankopen
    • Marktkennis en valutadiensten op maat
    • Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
    • Transacties in ruim 140 verschillende valuta

    Meer informatie op www.ebury.nl

  • Column: De dollar als een probleem

    The dollar is our currency, but your problem’ is een uitspraak die wordt toegeschreven aan John Connally, de Amerikaanse minister van Financiën in de regering van president Nixon. Hij zou deze legendarische woorden hebben uitgesproken tijdens een G10 bijeenkomst in Rome in november 1971, een paar maanden nadat Nixon de koppeling tussen de dollar en goud had verbroken.

    Ruim 46 jaar later zijn de woorden van Connally nog steeds zeer actueel. De rol van de dollar als wereldreservemunt is een thema waar in bepaalde kringen al jarenlang over gesproken wordt, maar nu lijkt het onderwerp ook op het hoogste niveau steeds meer door te dringen.

    Zo beschreef Jean-Claude Trichet, voormalig president van de Europese Centrale Bank, het huidige monetaire systeem op basis van de dollar als wereldreservemunt als een pervers systeem, omdat het de Verenigde Staten in staat stelt heel goedkoop en vrijwel zonder beperkingen geld te lenen op de wereldwijde kapitaalmarkt.

    Kritiek op de dollar

    Dat een voormalig centraal bankier dit zegt is zeer significant, want Trichet weet als geen ander hoe het financiële systeem werkt en hoe groot de belangen zijn die achter de schermen een rol spelen. Wat hij zegt is voor ons geen nieuws, maar het feit dat het dit hardop durft uit te spreken is veelzeggend.

    Het dollarsysteem is in de basis een ongelijk systeem, omdat het de Verenigde Staten in staat stelt structureel boven haar stand te leven, een privilege dat ze in stand weet te houden door andere landen met economische sancties – en soms zelfs militaire interventies – te onderdrukken. Wie dat zegt wordt in veel kringen waarschijnlijk niet serieus genomen, maar het is een visie die in een steeds groter gedeelte van de wereld gedragen wordt.

    ‘Gevaarlijk monopolie’

    Vol verbazing keek ik dan ook naar het eerste optreden van president Poetin sinds zijn inauguratie, waarin hij openlijk zei dat de monopoliepositie van de dollar voor veel landen een gevaar is geworden. Hij zei dat de Verenigde Staten hun financiële machtspositie steeds vaker misbruiken om andere landen onder druk te zetten, dat de dollar een politiek instrument is geworden om bepaalde economische doelen na te streven. Hij verwees daarbij expliciet naar het feit dat olie nog altijd in dollars verhandeld wordt, een situatie die hij als zeer onwenselijk omschreef.

    Volgens Poetin is de monopoliepositie van de dollar onbetrouwbaar. Dat zagen we deze week met Iran, dat een onzekere toekomst tegemoet gaat nu de Verenigde Staten weer zware sancties zullen opleggen. De Russische president verwees in deze context ook naar de strategie van de Russische centrale bank om de valutareserves te diversificeren en meer goudreserves aan te houden.

    Dat een van de meest invloedrijke regeringsleiders van dit moment dit soort uitspraken doet is ook zeer significant te noemen. Het benoemen en het erkennen van een probleem is doorgaans de eerste stap richting een oplossing. Wordt ongetwijfeld vervolgd…

    Frank Knopers

    Deze column van Frank Knopers verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].




  • Poetin: “De hele wereld ziet dat monopolie van de dollar onbetrouwbaar is”

    Poetin: “De hele wereld ziet dat monopolie van de dollar onbetrouwbaar is”

    Het monopolie van de dollar als wereldreservemunt is voor veel landen een gevaar, zo concludeerde de Russische president Poetin. Ook sprak hij zijn voornemen uit om de economische soevereiniteit van Rusland te versterken, zodat het land minder afhankelijk wordt van de dollar.

    In zijn eerste optreden na zijn inauguratie zei Poetin dat Rusland in het verleden naïef is geweest door te denken dat andere landen zich aan de regels van de Wereldhandelsorganisatie zouden houden, terwijl die regels steeds vaker geschonden worden om bepaalde landen onder druk te kunnen zetten.

    Hieronder ziet u het betreffende fragment, de vertaling staat onder de video.

    “Ten aanzien van het idee dat we af moeten stappen van de dollar. In principe ben ik het daarmee eens. Dit gaat niet alleen om onafhankelijkheid van de dollar, dit gaat ook over de noodzaak om onze eigen economische soevereiniteit te versterken. En dat is absoluut waar.

    In het afgelopen decennia handelde Rusland ietwat naïef, in de hoop dat er vastgehouden zou worden aan de afgesproken principes ten aanzien van wereldhandel en economie. Nu zien we dat de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) vaak geschonden worden, dat restricties er alleen maar zijn om politieke redenen, die vervolgens sancties worden genoemd. En dat er nieuwe sancties worden geïntroduceerd om een concurrentievoordeel veilig te stellen. Hoe kun je anders de beslissingen op het gebied van aluminium en metalen verklaren?

    Daarom heeft Zjoeganov [Russische politicus] gelijk. We moeten het niveau van economische soevereiniteit van Rusland verhogen. Maar dat is niet zo eenvoudig. Olie wordt op de beurs verhandeld in dollars. Zeker, we denken na over wat we moeten doen om ons van deze last te bevrijden.

    Bovendien, onze partners helpen ons hiermee door dit soort onwettige beperkingen op te leggen en de principes van wereldhandel te schenden, omdat de hele wereld ziet dat het monopolie van de dollar onbetrouwbaar is. Het is een gevaar voor velen, niet alleen voor ons. Onze goudreserves en valutareserves ondergaan diversificatie en dat zullen we blijven doen. Echter, dit is een voorzichtige en geleidelijke operatie. We zullen in deze richting op blijven bewegen.”

    Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines