Marketupdate

Tag: ecb

  • ECB verlaagt rente, stimulering naar €80 miljard

    De ECB verlaagt de rente en zal het stimuleringsprogramma verder uitbreiden, zo bericht Bloomberg. Welke maatregelen de centrale bank precies neemt, dat weten we om half drie als de centrale bank haar maandelijkse persconferentie geeft vanuit het nieuwe hoofdkantoor in Frankfurt. Veel analisten en beleggers hielden al rekening met nieuwe maatregelen van de ECB, bedoeld om de inflatie en de kredietverlening in de Eurozone verder aan te jagen.

    Volgens de ABN Amro kan de ECB zowel de duur als de omvang van het stimuleringsprogramma verder uitbreiden en de depositorente verder in negatief territorium brengen. Ook kan de centrale bank de voorwaarden van het opkoopprogramma versoepelen. Volg het rentebesluit live op Marketupdate.

    Update: De depositorente is met 10 basispunten verlaagd tot -0,4%, terwijl het stimuleringsprogramma is uitgebreid van €60 naar €80 miljard per maand. De euro zakte als gevolg van het nieuws met meer dan 1%.

    Samenvatting rentebesluit ECB

    We hebben de kernpunten uit de verklaring van Draghi voor u samengevat.

    • De ECB verlaagt alle drie de rentetarieven, met als doel de kredietverlening in de Eurozone te stimuleren. Dat moet leiden tot meer binnenlandse vraag en een inflatie die geleidelijk zal oplopen tot de gewenste 2% op de middellange termijn. De depositorente gaat naar -0,4%.
    • Het stimuleringsprogramma wordt verder uitgebreid van €60 naar €80 miljard per maand en loopt door tot tenminste maart 2017. Indien nodig kan het opkoopprogramma verder verlengd worden.
    • Draghi liet weten dat de centrale bank later dit jaar bedrijfsobligaties zal kopen van grote kredietwaardige bedrijven die gevestigd zijn in de Eurozone. Dit Corporate Sector Purchase Programme wordt aan het einde van het tweede kwartaal van dit jaar opgestart.
    • De centrale bank start nieuwe ronde van TLTRO, een kredietfaciliteit waar Europese banken gebruik van kunnen maken. Banken kunnen onder dit programma staatsobligaties bij de centrale bank omruilen voor nieuw geld. Deze nieuwe ronde van TLTRO heeft een looptijd van vier jaar en moet banken stimuleren meer krediet te verlenen aan consumenten en bedrijven. (Lees hier meer over TLTRO)
    • De ECB verwacht dat het monetaire beleid in de komende jaren zal bijdragen aan een gematigde economische groei in de eurozone. De groei wordt ondersteund door de lage olieprijs, dat een impuls geeft aan het besteedbare inkomen van huishoudens.
    • Volgens de ECB-president zal de rente langdurig laag blijven. Ook als het stimuleringsprogramma afloopt zal de rente op een laag niveau blijven.

  • Draghi: “Whatever it takes”

    De voorpagina van het Duitse Handelsblatt, te mooi om niet te plaatsen!

    draghi-newspaper

    “Whatever it takes”, wat gaat Draghi vandaag doen?

  • Duitsland grootste winnaar stimuleringsprogramma ECB

    Sinds de lancering van het stimuleringsprogramma van de ECB een jaar geleden zijn het uitgerekend de Duitse staatsobligaties die het meest in waarde gestegen zijn, zo berekende Bloomberg. De Duitse Bunds zijn sindsdien met 1,7% in waarde gestegen, veel meer dan het schuldpapier van andere landen. Opvallend genoeg had het opkoopprogramma van de centrale bank geen positieve invloed op Portugese staatsobligaties, want die zijn momenteel 4,9% minder waard dan tijdens de start van de Europese QE.

    De ECB haalt sinds maart 2015 iedere maand voor ongeveer €60 aan staatsobligaties uit de markt in een poging de inflatie aan te wakkeren en de lange rente omlaag te drukken. Niet geheel zonder resultaat, want eind vorig jaar kende meer dan €1.500 miljard aan staatsobligaties uit de Eurozone al een negatief rendement. Dat waren toen al voornamelijk Duitse en Franse staatsobligaties, maar ook schatkistpapier van landen als Nederland, België en Oostenrijk. Van een hogere inflatie is vooralsnog geen sprake, omdat de olieprijs nog steeds relatief laag staat.

    duitsland-wint-weer-obligaties

    Duitsland wint weer! Staatsobligaties van Duitsland zijn het meest in waarde gestegen sinds begin QE (Grafiek van Bloomberg)

  • Voormalig directeur ECB: “Negatieve rente is niet de oplossing”

    Negatieve rente is volgens voormalig ECB-directeur Otmar Issing geen oplossing voor de huidige economische problemen. In een gesprek met CNN legt hij uit dat het gebrek aan investeringen in de wereld niet het gevolg zijn van een te hoge rente, maar vanwege politieke en economische onzekerheden. Zolang deze onzekerheid bestaat zullen huishoudens en bedrijven terughoudend zijn met het afsluiten van nieuwe leningen. De lage rente heeft dit probleem niet opgelost en een nog lagere rente zal daarom ook maar weinig resultaat opleveren.

    Negatieve rente

    otmar-issingIssing merkt op dat de negatieve rente vooral veel ongewenste gevolgen heeft voor onder meer pensioenfondsen, verzekeraars en banken. Deze financiële instellingen komen allemaal in de problemen door een negatieve rente, terwijl de positieve effecten verwaarloosbaar klein zijn. Als een negatieve rente niet leidt tot een sterke toename in de kredietverlening is het netto resultaat van dit beleid negatief.

    Volgens de voormalig ECB-directeur wordt het gevaar van deflatie door centrale banken zwaar overdreven. Daarover zegt hij het volgende in het interview met CNN:

    “Als ik deflatie hoor vraag ik me altijd af: Wat bedoelen ze daarmee? Het enige voorbeeld van deflatie uit de geschiedenis dat echt gevaarlijke gevolgen had was in de Grote Depressie, toen de prijzen in een korte tijd met dertig procent daalden. De prijzen daalden toen zo snel dat men daadwerkelijk aankopen ging uitstellen. Nergens in de wereld zie je dat nu. Zelfs niet in Japan. Er is een milde negatieve inflatie, maar ik zie geen reden waarom die deflatie snel zal toenemen.

    Waarom hebben we een lage inflatie? Vooral door lage olie en grondstofprijzen, een globaal fenomeen. Maar dat is voor consumenten wereldwijd juist fantastisch. Er is geen negatieve verband tussen lage inflatie en groei. Dit is meer een fantasie dan een weerspiegeling van empirische resultaten.”

    Wordt de video niet geladen, klik dan hier!

  • ABN Amro verwacht meer monetaire stimulering ECB

    De ECB zal donderdag meer monetaire stimulering aankondigen, zo schrijft analist Nick Kounis in de wekelijkse nieuwsupdate van de ABN Amro. Hij voorziet een verhoging van de negatieve depositorente van -0,2% tot -0,4%. Ook verwacht Kounis een uitbreiding van het opkoopprogramma van €60 naar €70 miljard per maand en een verlenging van het programma tot en met juni 2017.

    Om voldoende staatsobligaties uit de markt te kunnen halen zal de centrale bank volgens analist Kounis de depositorente als ondergrens schrappen. Op dit moment mag de ECB geen schuldpapier kopen met een hogere negatieve rente dan de depositorente van -0,3%, waardoor het stimuleringsprogramma vast dreigt te lopen. Wordt deze beperking weggehaald, dan kan de centrale bank veel meer staatsobligaties van een land als Duitsland opkopen. Het Duitse schuldpapier met looptijden van vijf jaar en korter zijn op dit moment te duur om in aanmerking te kopen voor het QE programma.

    Rentebesluit ECB

    De ECB neemt donderdag een rentebesluit. Veel analisten verwachten dat er meer stimulering komt, omdat de inflatie in de Eurozone nog steeds laag is en omdat de euro relatief laag staat ten opzichte van de dollar.

    160307-W2

    Analist Kounis van de ABN Amro verwacht donderdag meer stimulering van de ECB

  • Duitse spaarbank wil boeterente ECB ontwijken met contant geld?

    Duitse spaarbank wil boeterente ECB ontwijken met contant geld?

    Een Duitse spaarbank uit Beieren overweegt haar reserves niet langer bij de ECB te parkeren, zo schrijft Der Spiegel. In plaats van de reserves tegen een boeterente van -0,3% bij de centrale bank te parkeren opperen zij het idee om overtollige reserves in de vorm van contant geld aan te houden. De spaarbank rekende uit dat de verzekerde opslag van contant geld ongeveer 0,18% zou kosten, veel minder dan de boeterente van 0,3% die de ECB in rekening brengt.

    Door de negatieve rente beginnen ook banken de rekensom te maken, want het kost ze letterlijk handenvol geld. Zo blijkt uit jaarresultaten van de Zwitserse centrale bank dat de negatieve rente vorig jaar in totaal 1,16 miljard Zwitserse franc heeft opgeleverd. Dat is geld dat banken aan de centrale bank betaald hebben om hun reserves veilig te mogen parkeren.

    deposit-rates-centralbanks

    Meer centrale banken hanteren inmiddels negatieve rente (Grafiek via Valuewalk)

    Negatieve rente

    De ECB hoopt dat een negatieve depositorente banken aanspoort meer geld uit te lenen en daarmee de economie aan te jagen. Nog afgezien van de vraag of dat een effectief en verstandig beleid is blijkt dat deze maatregel veel onbedoelde gevolgen heeft. Het beperkt banken in de mogelijkheid buffers op te bouwen voor een volgende crisis, terwijl spaarders bij een negatieve rente overwegen geld van de spaarrekening te halen.

    De extreem lage rente werkt ook risicovol gedrag in de hand. In Nederland zien we dat een groot deel van de kredietverlening zich door de lage hypotheekrente concentreert op de vastgoedmarkt, wat een nieuwe huizenmarktzeepbel in de hand werkt.

    Vluchten banken in contant geld?

    Het is de vraag of banken daadwerkelijk reserves gaan aanhouden in contant geld. Je bespaart misschien geld uit in de lagere bewaarkosten, maar daar staat tegenover dat een stapel cash geld veel minder handig is dan elektronisch geld. Reken je ook benodigde investeringen en transportkosten mee, dan is contant geld opeens veel minder handig om aan te houden als bank.

    Ook werkt contant geld niet zo makkelijk op de markt voor interbancaire leningen, waar alle transacties giraal en met de snelheid van het licht plaatsvinden. Het Duitse Verbond van Spaarbanken (DSGV) liet weten niets te zien in het plan van de Beierse bank om reserves in contant geld aan te houden. “We kunnen ons op dit moment niet voorstellen dat financiële instellingen in de interbancaire markt overstappen naar contant geld”, zo verklaarde en woordvoerder tegenover Der Spiegel.

    cash-euros

    Duitse spaarbank wil boeterente ECB ontwijken met contant geld?

  • Deflatie in Eurozone, ondanks stimulering ECB

    Ondanks het stimuleringsprogramma van de ECB slaagt de centrale bank er niet in de inflatie naar de gewenste 2% te brengen. Sterker nog, in februari zakten de prijzen in de Eurozone met 0,2% op jaarbasis. Deflatie dus, terwijl de centrale bank nu al een jaar lang €60 miljard per maand in de markt pompt door middel van het opkopen van staatsobligaties.

    “Niet alleen de normale inflatie, maar ook de kerninflatie, is veel lager dan waar de ECB op rekende. Het is dus niet slechts de lage olieprijs, er is ook een breder probleem met tweede ronde effecten en en een zwakke vraag”, zo verklaarde analist Nick Kounis van de ABN Amro tegenover Bloomberg. “Dit geeft de centrale bank een extra zetje om meer agressieve monetaire stimulering aan te kondigen tijdens de ECB bijeenkomst in maart.”

    Centrale banken proberen met een nog ruimer monetair beleid de inflatie aan te jagen, maar hun pogingen worden teniet gedaan door de daling van de olieprijs. Daardoor zijn veel producten goedkoper te produceren en daalt het algemene prijsniveau. Maar ook de kerninflatie, waarin de prijsontwikkeling van voedsel en energie niet zijn meegenomen, blijft al enige tijd opvallend laag.

    Vraaguitval leidt tot deflatie

    Centrale banken als de ECB en de Bank of Japan proberen met quantitative easing de inflatie aan te jagen, maar tot op heden zonder succes. Zowel in Japan als in de Eurozone worstelt de centrale bank met een inflatie van bijna nul procent, die soms zelfs omslaat in een milde deflatie. Ondanks een zeer ruim monetair beleid met negatieve rente en het maandelijks opkopen van staatsobligaties weten beide centrale banken de kredietverlening nog niet op gang te brengen.

    Het grote probleem lijkt dus niet aanbod gedreven te zijn, maar juist vraag gedreven. Er is meer dan genoeg liquiditeit beschikbaar, maar er is simpelweg geen vraag naar. Bedrijven zijn door de onzekere economische situatie terughoudend met het doen van investeringen. Ze lenen nog wel geld, maar dat wordt in veel gevallen gebruikt om eigen aandelen terug te kopen. Consumenten willen door de lage rente nog wel geld lenen, maar worden vaak tegengehouden omdat banken minder risico willen nemen. Ze verstrekken niet meer zo makkelijk een hypotheek als voor de crisis.

    inflation-eurozone

    Deflatie in de Eurozone, kunnen we meer stimulering van de ECB verwachten? (Grafiek via Bloomberg)

    Meer stimulering?

    Het is dus maar de vraag of meer stimulering gaat helpen. Het opkopen van staatsobligaties heeft zowel in Japan als in de Eurozone nog niet het gewenste effect gehad. Sterker nog, door staatsobligaties uit de markt te halen wordt het tekort aan kwalitatief goed onderpand alleen maar groter gemaakt! Vandaar dat verschillende landen tegen een negatieve rente kunnen lenen en dat u steeds minder rente over uw spaargeld krijgt…

    De ECB kan de effectiviteit van haar stimuleringsprogramma veel groter maken als ze ook slechte leningen van banken opkoopt. In landen als Italië, Spanje, Portugal en Griekenland stijgt het percentage slechte leningen in rap tempo. Dat maakt banken erg terughoudend bij het verstrekken van nieuwe leningen. Door deze slechte leningen over te nemen zullen banken gemakkelijker kredieten verstrekken. Het nadeel van deze aanpak is dat de ECB veel meer risicovolle leningen op haar balans krijgt en dat het ‘moral hazard’ bij de bankensector in de hand werkt.

    Een alternatief dat steeds vaker geopperd wordt is ‘QE for the people’, waarbij de centrale bank rechtstreeks geld overmaakt naar de burgers. Zij kunnen het geld naar eigen inzicht gebruiken om schulden af te lossen of te consumeren, een directe vorm van stimulering die waarschijnlijk veel sneller leidt tot een stijging van het prijspeil.

    In maart komt de ECB weer bijeen om het monetaire beleid te bespreken. Met het uitblijven van een hogere inflatie is de kans groot dat de centrale bank besluit meer van hetzelfde te doen, bijvoorbeeld door het maandelijkse bedrag te verhogen van €60 miljard naar €80 of €90 miljard per maand.

  • ECB kan niet genoeg staatsobligaties kopen

    De ECB kan binnen een jaar niet meer genoeg staatsobligaties kopen, tenzij ze de voorwaarden van het stimuleringsprogramma aanpast. Dat schrijft Reuters na een rondgang bij analisten van verschillende banken. De centrale bank koopt iedere maand voor €60 miljard aan staatsobligaties van landen uit de Eurozone in een poging de inflatie aan te jagen en de rente laag te houden.

    Het stimuleringsprogramma van de ECB kent een aantal beperkingen, waardoor ze niet zomaar alle staatsobligaties kan kopen. Zo mag de centrale bank alleen schuldpapier uit de markt halen met een hoger rendement dan de depositorente van -0,3%. Ook mag ze niet meer dan 1/3 van alle staatsobligaties van een bepaald land op de balans hebben en mag ze niet meer dan 1/3 van de uitgifte van nieuwe leningen opkopen.

    Onvoldoende staatsobligaties

    Volgens analisten zal de ECB voor het einde van het stimuleringsprogramma in maart 2017 al tegen een aantal van deze limieten aan lopen. Als de centrale bank in dit tempo staatsobligaties blijft opkopen zal ze vóór het einde van het QE-programma al de maximale 33% van alle staatsobligaties van Duitsland, Finland en mogelijk ook Portugal in handen hebben, zo berekenden analisten van de ABN Amro.

    Deze berekeningen zijn gebaseerd op een stabiele rente. Gaat deze echter verder omlaag, dan krimpt het aanbod van schuldpapier dat de ECB mag opkopen. “Het tekort is het meest relevant voor Duitse Bunds en daar moet men een oplossing voor vinden. Anders loopt het stimuleringsprogramma vast”, zo concludeert analist Luca Cazzulani van UniCredit.

    Ongeveer €600 miljard aan staatsobligaties in de Eurozone wordt momenteel verhandeld voor minder dan de depositorente van -0,3%. Dit is schuldpapier dat de ECB conform de huidige regels niet mag kopen, omdat ze dan impliciet de tekorten van overheden financiert. Dat is in strijd met het mandaat van de centrale bank.

    negative-yielding-debt

    Er zijn steeds minder staatsobligaties die de ECB mag kopen (Bron: Bank of America)

    Uitbreiding stimuleringsprogramma ECB?

    De ECB wil in meert meer duidelijkheid geven over hoe ze deze problemen wil aanpakken. Het stimuleringsprogramma loopt officieel tot maart 2017, maar die einddatum kan verder naar de toekomst verschoven worden als de inflatie tegen die tijd nog niet bij de gewenste 2% ligt.

    Dat betekent dat ook de regels van het stimuleringsprogramma verruimd moeten worden.Volgens analisten zou de ECB bijvoorbeeld haar de ondergrens van -0,3% rente kunnen schrappen of naast staatsobligaties ook bedrijfsobligaties aan haar balans kunnen toevoegen om haar doelstelling van €60 miljard te halen.

    Reuters deed onlangs een rondvraag bij economen en die verwachten zelfs een verdere uitbreiding van het QE-programma. Zij voorziet dat de centrale bank maandelijks €10 tot €30 miljard meer staatsobligaties zal opkopen.

    Lees ook:

  • Gaat de ECB nu ook slechte leningen van banken kopen?

    De ECB is in gesprek met de Italiaanse overheid over het opkopen van de slechte leningen op de balans van diverse Italiaanse banken. Zodoende kunnen Italiaanse banken hun balans opschonen en kan de kredietverlening beter op gang komen. Veel Italiaanse banken zijn terughoudend geworden met het verstrekken van nieuwe leningen, omdat ze buffers moeten aanhouden om een toenemend aantal slechte leningen op de balans op te vangen.

    De centrale bank kan onder het bestaande stimuleringsprogramma van €1,5 biljoen ook leningen van banken overnemen, mits die een goede kredietscore hebben. Op basis van dit onderpand kan de centrale bank nieuwe tegoeden verstrekken aan de betreffende bank. Via dit soort swaps halen banken een deel van hun risico’s van de balans, waardoor de kredietverlening weer op gang komt.

    Slechte leningen

    Volgens Reuters zitten Italiaanse banken op ongeveer €200 miljard aan slechte leningen. Dat zijn leningen met een betalingsachterstand van drie maanden of langer die mogelijk niet meer (volledig) afbetaald zullen worden. Het relatief hoge percentage slechte leningen in de Italiaanse bankensector is een grote bron van zorgen voor beleggers, want de aandelenkoersen van Italiaanse banken zijn dit jaar hard onderuit gegaan.

    Cijfers van Reuters laten zien dat de ECB sinds november 2014 maandelijks voor een bedrag van €1,19 miljard aan leningen heeft opgekocht van banken in de Eurozone. De centrale bank mag deze stukken kopen, zolang deze voldoen aan een bepaalde minimale kredietstatus. Italiaanse banken willen deze grens graag verder oprekken, zodat ook slechte leningen in aanmerking komen voor het opkoopprogramma van de ECB.

    TARP

    De Amerikaanse overheid nam kort na het uitbreken van de financiële crisis in 2008 een soortgelijke maatregel met het Troubled Asset Relieve Programma (TARP). Onder dit programma werden honderden miljarden dollars aan verpakte hypotheekleningen van de bankbalansen gehaald en ingewisseld voor nieuwe tegoeden. Zo hebben Amerikaanse banken hun balans snel kunnen opschonen en werd de onzekerheid over het mogelijk omvallen van Amerikaanse banken grotendeels weggenomen.

    Het lijkt erop dat de ECB ook steeds meer in deze richting beweegt. Was de centrale bank eerst nog mordicus tegen monetaire verruiming, nu doet ze het zelf ook met haar eigen QE programma van €60 miljard per maand. Onder dit stimuleringsprogramma haalt de ECB in twee jaar tijd in totaal meer dan €1 biljoen aan staatsobligaties en andere leningen uit de markt. Dit alles met als doel de lange rente verder omlaag te drukken en de inflatie aan te jagen. Maar met het opkopen van slechte leningen ondersteunt de ECB ook de geplaagde Europese bankensector.

    ECB overweegt slechte leningen van Italiaanse banken te kopen? (Foto van AP)

  • LIVE: Rentebesluit ECB om 14:30

    Vanmiddag om half drie geeft de ECB een toelichting op haar rentebesluit. Voor zover bekend zijn er geen plannen om de rente verder te verlagen of het stimuleringsprogramma verder uit de breiden. We zijn vooral benieuwd naar de woorden die Draghi zal uitspreken over de onzekerheid op de financiële markten, de dalende aandelenkoersen en de crash van de olieprijs.

    De ECB streeft naar een inflatie van tegen de 2% op de middellange termijn, maar alle pogingen om de inflatie aan te jagen worden ‘gedwarsboomd’ door de daling van de olieprijs. Moet de ECB haar inflatiedoelstelling dan toch naar beneden bijstellen? Of geeft het de centrale bank juist de ruimte om nog meer monetaire stimulering uit de hoge hoed te toveren? We zien het vanmiddag om 14:30, de livestream is hier op Marketupdate te volgen.

  • Grafiek: Vloedgolf van negatieve rente door ECB

    Sinds de lancering van het stimuleringsprogramma van de ECB een jaar geleden is het aantal Europese staatsobligaties met een negatief rendement explosief toegenomen. Meer dan 40% van al het schuldpapier in omloop heeft al een negatieve rente, tegenover ongeveer 20% in januari 2015 en minder dan 5% een jaar eerder.

    Langlopende staatsobligaties van landen als Duitsland, Nederland en Frankrijk leveren al niets meer op, maar ook het kortlopende schuldpapier van de zogeheten ‘PIIGS’ landen heeft inmiddels een negatieve rente. Dat was vijf jaar geleden nog niet voor te stellen, toen het rendement op 10-jaars leningen van landen als Spanje, Portugal en Italië boven de 7% uitsteeg.

    negatieve-yield-bonds-ecb-qe

    Negatieve rente op meer dan 40% van Europese staatsobligaties

    (Bron: Bank of America Merrill Lynch, h/t: Holger Zschaepitz)

    Negatieve rente

    De vlucht van vermogen richting veilige havens heeft de afgelopen jaren gezorgd voor een neerwaartse druk op zowel de lange als de korte rente. Dat natuurlijk effect werd verstrekt door twee ontwikkelingen in de Eurozone. Enerzijds moesten landen bezuinigen en hun tekorten terugbrengen, waardoor er minder nieuwe obligaties op de markt kwamen. Anderzijds zorgde de ECB met het maandelijks opkopen van €60 miljard aan staatsobligaties voor extra vraag.

    Al deze factoren samen zorgden voor de explosieve groei van het aantal staatsobligaties met een negatieve rente. Zo lang de hierboven genoemde factoren van kracht blijven is een rentestijging vrijwel ondenkbaar.

    Lees ook: