Mike Maloney praat met Grant Williams (Things that make you go hmmm…) over de laatste ontwikkelingen op de goudmarkt. Wat gebeurt er op de Comex? Wat betekent het leeglopen van het GLD ETF voor de goudmarkt? Hoe gaat het uitlenen van goud in zijn werk? Al deze onderwerpen komen aan bod in een nieuwe video van GoldSilver.com.
[vsw id=”fIJFOjZKHpw” source=”youtube” width=”560″ height=”315″ autoplay=”no”]
In Singapore is deze week een nieuwe locatie geopend die plaats biedt aan 200 ton zilver. Het gebouw vervult een groeiende behoefte aan veilige opslag voor fysiek edelmetaal. Ondanks een prijsdaling van 34% sinds het begin dit jaar is de belangstelling voor zilver onder vermogende Aziaten nog steeds groot. ETF’s die fysiek zilver aanhouden hebben nauwelijks edelmetaal verkocht, in tegenstelling tot goud-ETF’s als het GLD. Daar komt bij dat er steeds meer vermogende Aziaten zijn die fysieke edelmetalen als goud en zilver in hun portefeuille opnemen.
Er worden steeds meer opslaglocaties voor edelmetalen gebouwd in Singapore. Nog niet zo lang geleden opende Deutsche Bank in het hypermoderne Singapore Freeport complex een opslagruimte voor 200 ton goud. Malca-Amit, de beheerder van vijf opslaglocaties in Singapore, wil de locatie van de nieuwe zilverkluis niet vrijgeven. Wel laat Joshua Rotbart van Malca-Amit weten dat de kluis al voor 30% gevuld is met zilver. De nieuwe opslaglocatie voor zilver staat niet op het Freeport complex, waar het bedrijf haar goud opslaat. “Die locatie zou te duur zijn om zilver in op te slaan. We moeten toch een oplossing vinden, want de vraag is groot”, aldus Rotbart.
Singapore is de laatste tijd snel uitgegroeid tot een belangrijke opslaglocatie voor edelmetalen. Dat is voor een deel te danken aan het feit dat de regering in 2012 een winstbelasting van 7% op edelmetalen geschrapt heeft. Sindsdien wordt er veel meer goud verhandeld en opgeslagen in het kleinste land van Zuidoost-Azië. Op dit moment verloopt ongeveer 2% van de wereldwijde goudhandel door Singapore, maar dat moet volgens de regering in de toekomst naar 15% stijgen.
Volgens Cap Gemini en de Royal Bank of Canada is het aantal zeer vermogende mensen in de Zuidoost-Aziatische regio het afgelopen jaar met 9,4% toegenomen. In 2012 telde deze regio naar schatting 3,68 miljoen individuen met een vrij besteedbaar vermogen van meer dan $1 miljoen.
Volgens data van Bloomberg hebben alle zilver-ETF’s wereldwijd gezamenlijk 19.222 ton fysiek zilver in bezit, een toename van 1,6% ten opzichte van begin dit jaar. Dat is om twee redenen opmerkelijk. Ten eerste omdat goud-ETF’s wél metaal verkochten. Sinds het begin van dit jaar is de voorraad goud van ETF’s met 25% gekrompen tot 1.970 ton. De groei van zilver-ETF’s is ook om een tweede reden opmerkelijk: van alle 24 grondstoffen uit de Standard & Poor’s GSCI Index is zilver op dit moment de grootste verliezer.
“Zilver is vooral populair onder particuliere beleggers, terwijl goud vooral in het bezit is van institutionele beleggers”, aldus Rotbart. Blijkbaar zien zilverbeleggers de toekomst voor hun metaal zonnig in, want Malca-Amit overweegt zelfs een extra opslaglocatie voor zilver te bouwen in Hong Kong. Ook zou het bedrijf plannen hebben om extra opslagruimte voor goud te maken in het zwaar beveiligde Freeport complex bij het Changi vliegveld, gelegen aan de oostkant van Singapore.
In 2012 opende JP Morgan Chase al een opslaglocatie voor edelmetalen in Singapore. Dit jaar traden ook Deutsche Bank en UBS toe tot deze markt, door opslagruimte in Singapore te huren van Malca-Amit. In zowel Singapore als Hong Kong heeft Malca-Amit momenteel 1.000 ton opslagruimte voor edelmetalen. Het bedrijf heeft daarnaast opslaglocaties in New York, Zurich, Geneve, Londen en Bangkok die ze verhuurt aan banken, zo schrijft Bloomberg.
Deze foto’s van de nieuwe zilverkluis zijn afkomstig van Bloomberg
Aziaten beleggen steeds meer in goud-ETF’s, zo blijkt uit de laatste cijfers van fondstracker Lipper en uit berekeningen van Reuters. Ze stopten in het tweede kwartaal van dit jaar netto $33,5 miljoen in goud-ETF’s en in fondsen die goudmijnen kopen. In dezelfde periode deden Westerse beleggers juist posities in goud-ETF’s en goudmijnen van de hand. In het tweede kwartaal van dit jaar ging het om een daling van $18 miljard.
De verschillende reacties van Westerse en Aziatische beleggers op de 20% daling van de goudprijs is veelzeggend. In Azië neemt de belangstelling voor goud-ETF’s en fondsen die investeren in goudmijnen nog steeds toe, terwijl steeds meer Westerse beleggers het besluit nemen om uit te stappen. De genoemde bedragen laten tevens zien dat de markt voor ‘papiergoud’ en aandelen van goudmijnen in Azië nog steeds zeer klein is (+$33,5 miljoen versus -$11 miljard).
Reuters schrijft dat het Indiase ‘SBI Gold Exchange Traded Scheme’ en het Japanse ‘Nomura Gold Futures Fund’ in het tweede kwartaal een instroom van nieuw kapitaal registreerden. “Goud is niet alleen een beleggingsobject in Azië, het is ook een luxegoed. Als de prijs daalt hebben Aziaten de neiging om meer goud te kopen”, zo verklaarde vermogensbeheerder Tanawat Roongtanapirom van Kasikorn Asset Management tegenover Reuters. Kasikorn Asset Management is met een totaal beheerd vermogen van omgerekend $591 miljoen het grootste goudfonds van Azië.
Ondanks de instroom van $33,5 miljoen in Aziatische goudfondsen blijft de totale omvang van deze ‘papieren goudmarkt’ veel kleiner dan in de VS, waar vermogensbeheerders als John Paulson (Paulson & Co inc.), David Einhorn (Greenlight Capital Management) en Dan Loeb (Third Point LLC) een aanzienlijk blootstelling hebben aan de goudprijs.
Reuters merkt op dat goud-ETF’s nog relatief nieuw zijn op de financiële markten van Azië. China gaf onlangs nog goedkeuring aan de twee eerste Chinese goud-ETF’s. De twee fondsen haalden omgerekend in totaal $261 miljoen op bij beleggers, minder dan verwacht. Ook in India is de belangstelling voor ‘papiergoud’ beperkt. Hoewel Indiase beleggers keuze hebben uit veertien verschillende goud-ETF’s beheren deze fondsen samen minder dan 40 ton aan fysiek goud. Een fractie van de 860 ton fysiek goud die India het afgelopen jaar importeerde.
Volgens Siyi Lim, ETF-analist bij OCBC Investment Research uit Hong Kong, raken steeds meer beleggers bewust van de mogelijkheid om in goud-ETF’s te stappen. “We zien beleggers in toenemende mate voor ETF’s kiezen om gemakkelijker goud te kunnen kopen en verkopen. De vraag naar de goud-ETF’s is met name sterk in Hong Kong, Macau en India”.
De afgelopen maanden hebben beleggers veel aandelen van ETF’s met goud en zilver van de hand gedaan. Sinds het begin van dit jaar hebben de goud- en zilver-ETF’s van ETF Securities ruim 35% van hun marktwaarde verloren. Veel beter ging het met hun platina-ETF, want die liet nog een waardestijging van 12% zien. Hebben beleggers meer vertrouwen in platina dan in goud?
Goud en zilver zijn vooralsnog de meest populaire edelmetalen onder beleggers, maar dankzij de opkomst van ETF’s wordt het ook steeds makkelijker om in andere edelmetalen te beleggen. Denk aan platina en palladium, edelmetalen die als fysiek beleggingsobject nog steeds relatief duur zijn.
Het afgelopen half jaar stond vooral platina in de belangstelling bij beleggers, zo blijkt uit de koersontwikkeling van het platinafonds van ETF Securities. Onderstaande grafiek laat zien dat beleggers goud- en zilver-ETF’s van de hand deden, terwijl beleggers met platina aan hun positie vasthielden. Steeds meer beleggers verwachten een tekort aan platina, omdat er regelmatig stakingen geweest zijn in de platinamijnen van Zuid-Afrika.
Beleggers stappen uit goud en zilver, maar houden vast aan het platina
De goud-ETF’s lijken over hun hoogtepunt heen te zijn, getuige de twee onderstaande grafieken. Door afnemende belangstelling van beleggers heeft het GLD fonds haar positie in goud terug moeten brengen van 1.350 ton begin dit jaar tot slechts 962 ton eind vorige week. Dat is een afname van bijna 400 ton goud, omgerekend ongeveer 1/10 deel van het wereldwijde aanbod van goud in een heel jaar.
Het GLD fonds is een instrument dat beleggers blootstelling geeft aan de goudprijs. Dat instrument werd na oprichting in 2004 enorm populair onder beleggers, maar de laatste maanden lijkt iedereen er vanaf te willen. Bij iedere prijsdaling werden er aandelen van de hand gedaan. Met een totale goudvoorraad van iets meer dan 960 ton is het GLD fonds weer terug op het niveau van februari 2009.
De grafieken laten de groei en de daarop volgende krimp van het GLD fonds zien. De dalende grafiek weerspiegelt het afnemende vertrouwen in ‘papiergoud’. Dat kunnen we onderbouwen aan de hand van de productiecijfers van de populaire munthuizen uit de VS, Canada en Australië. Die verkochten het afgelopen jaar veel meer beleggingsgoud dan in voorgaande jaren.
Voorlopig kan de verkoop van goudposities door ETF’s een dalende mijnproductie opvangen. Het is de vraag hoe lang deze situatie kan blijven duren. Het GLD fonds kan nog iets meer dan een jaar in dit tempo goud verliezen, voordat de hele voorraad er doorheen is.
Historische ontwikkeling goudvoorraad GLD
Het GLD fonds verloor dit jaar al bijna 400 ton aan claims op goud
Het GLD fonds in betere tijden. Een foto van het 5-jarig bestaan van het ETF, gemaakt in november 2009. (Bron: Zimbio)
Japanners stappen in het Mitsubishi UFJ goud-ETF om zich te beschermen tegen de waardedaling van de munt. In de VS en in Europa lijkt men zich daar steeds minder zorgen om te maken, maar in Japan is het nog steeds een belangrijk agendapunt. De Mitsubishi UFJ Trust and Banking Corp lanceerde drie jaar geleden het eerste Japanse goud-ETF. Volgens Osamu Hoshi, algemeen manager van de bank, nadert hun goud-ETF qua volume het record dat vorig jaar oktober bereikt werd. De totale waarde van het fonds is dit jaar desondanks met 5% gezakt, een daling die volledig te wijten is aan de lagere goudprijs. In yen is de goudprijs dit jaar met 13% gezakt.
Bloomberg schrijft dat de voorraad goud van ETF’s wereldwijd al met 24% gekrompen is sinds het begin van dit jaar. Het lijkt erop dat 2013 het eerste jaar wordt waarin de ETF’s die fysiek goud aanhouden een krimp laten zien. Sinds de oprichting in 2003 groeiden de goud-ETF’s wereldwijd razendsnel in populariteit. Momenteel zit er volgens schattingen van Bloomberg nog 1.993,76 ton goud in de verschillende goud-ETF’s.
Japanners gaan voor (papier)goud
Japanse beleggers zien goud als een interessant instrument om vermogen te beschermen tegen inflatie. Door het soepele monetaire beleid van de Bank of Japan heeft de Japanse yen al meer dan 14% van haar waarde verloren tegenover de Amerikaanse dollar. Het Japanse goud-ETF van Mitsubishi UFJ is gekoppeld aan de goudprijs in Japanse yen, zoals die van minuut tot minuut tot stand komt op de Tokyo Commodity Exchange. Door de zwakke yen is de goudprijs in deze valuta veel minder hard gezakt dan de goudprijs in € of $. In deze relatief sterke valuta zakte de goudprijs dit jaar met 25%, maar in Japanse yen was het verlies slechts 12%.
Een hoge inflatieverwachting (3% in het tweede kwartaal) en een voortzetting van het soepele monetaire en fiscale beleid lokt steeds meer beleggers richting het goud-ETF. Beleggers willen graag blootstelling aan de goudprijs, maar hebben niet de behoefte om hun yen’s daadwerkelijk om te zetten in fysieke goudbaren en munten. Een goud-ETF is op papier gedekt door een bepaalde hoeveelheid goud, maar in het extreme geval kan een belegger meestal toch geen aanspraak maken op fysiek metaal.
Pensioenfondsen
Bloomberg weet te melden dat ongeveer de helft van de posities in het Japanse goud-ETF in handen zijn van particuliere beleggers. De andere helft behoort tot de portefeuilles van vermogensbeheerders, pensioenfondsen en buitenlandse beleggers. Het goud-ETF van Mitsubishi UFJ is met een handelsvolume van ¥7,23 miljard in mei het meest verhandelde grondstoffenfonds op de Japanse beurs.
De drempel om aandelen van het ETF in te ruilen voor fysiek goud ligt bij het Japanse ETF een stuk lager dan bij GLD. In Japan kan men al aandelen omwisselen bij een waarde vanaf 1 kilogram. Voor het GLD fonds ligt de grens veel hoger en is het inwisselen van aandelen voor fysiek goud voorbehouden aan zogeheten ‘Authorized Participants’. Dat zijn uitsluitend banken en brokers.
Japanners stoppen nog steeds geld in goud-ETF’s, in tegenstelling tot beleggers in Europa en de VS
Het is geen prettige ontwikkeling voor iedereen die de afgelopen twee jaar een positie heeft opgebouwd in fysiek edelmetaal. Met goud en zilver heeft u nog steeds een verzekering tegen financiele en monetaire rampspoed in handen, maar u heeft er totnogtoe weinig profijt van gehad. Integendeel, de officiële inflatie blijft beperkt. In zowel de VS als de Eurozone slechts 1,4%. Natuurlijk kunnen we lang en kort discussieren over de werkelijke inflatie, feit blijft dat de prijsstijging in de ‘Westerse’ landen nog geen schrikbarende hoogte heeft bereikt. De negatieve reële rente, normaal gesproken een stimulans voor de goudprijs, lijkt geen indruk meer te maken op beleggers.
Beleggers verkopen GLD
De stijgende aandelenkoersen halen het goud bovendien spreekwoordelijk de wind uit de zeilen. Beleggers doen nog steeds hun positie in ‘goud’ van de hand. Dat blijkt uit de ontwikkeling van de goudvoorraad van het GLD fonds. Het goud-ETF heeft dit jaar al 350 ton goud moeten liquideren. Voor het eerst sinds begin 2009 zit er weer minder dan 1.000 ton goud in het ETF.
Wat gebeurt er met het goud dat het GLD fonds moet liquideren? In mei plaatsten we op Marketupdate een uitgebreide analyse. Sindsdien is het fonds al vijftig ton goud lichter geworden. Het is tekenend voor het sentiment in de goudmarkt. Beleggers die niet het geduld kunnen opbrengen stappen eruit. Barclays verwacht dat ETF’s de komende tijd nog meer goud moeten liquideren.
Tegelijkertijd wordt er veel goud en zilver verkocht door munthuizen als de US Mint, de Royal Canadian Mint en de Perth Mint. Ook verschillende centrale banken blijven goud aan hun reserves toevoegen. Centrale banken hebben hun koers het afgelopen half jaar niet gewijzigd. Zij beseffen immers dat het wereldwijde monetaire systeem een ‘reset’ nodig heeft en dat goud daarin een belangrijke rol zal spelen. Dat staat los van banencijfers, consumentenvertrouwen of een inkoopmanagersindex. Het is niet voor niets dat China, na de VS de grootste economie ter wereld, de import en productie van goud al jaren opschroeft.
Beleggers stappen uit de goud-ETF’s
Beleggers verkopen nog steeds aandelen GLD
Onderstaande grafiek is gebaseerd op data van ETF Securities, een aanbieder van verschillende ETF’s op basis van goud, zilver, platina of palladium. We verzamelden de totale marktwaarde van drie verschillende ETF’s vanaf het begin van dit jaar tot en met nu en schaalden deze bedragen terug naar een index. Zo zien we in één oogopslag hoe de marktwaarde van de verschillende ETF’s zich over de afgelopen maanden ontwikkelde.
Marktwaarde van platina-ETF is in een paar weken sterk gestegen
Herstel platinaprijs
De platinaprijs is al bijna volledig hersteld van de grote koersdaling van midden april, terwijl goud en zilver zich nauwelijks herpakt hebben. De prijs van platina dook op 15 april naar $1.400 per troy ounce, maar staat inmiddels al ruim $100 hoger. De goudprijs zakte naar $1.360 per troy ounce en schommelt op het moment van schrijven rond de $1.400, een minimaal herstel.
Waarom platina?
Vermogensbeheerders als Eric Sprott en Rick Rule zagen al eerder kansen in de markt voor platina. Begin 2012 kondigde Sprott al nieuwe ETF’s aan voor zowel platina als palladium en begin dit jaar publiceerde zijn fonds een infographic om beleggers enthousiast te maken voor deze minder populaire edelmetalen.
Rick Rule zei afgelopen maand in een interview met The Gold Report dat platina en palladium beide interessant zijn vanwege de vele industriele toepassingen, waarvan de auto-industrie de belangrijkste is. Daar is eigenlijk geen substituut voor platina en palladium, aldus Rule. Hij voegt eraan toe dat de bovengrondse voorraden van platina en palladium wereldwijd veel kleiner zijn dan die van goud en zilver, omdat er maar weinig beleggers zijn die deze metalen verzamelen.
Volgens Rule is de belangrijkste drijfveer voor de platinaprijs de dynamiek tussen vraag en aanbod. De vraag vanuit de auto-industrie trekt weer wat aan, terwijl het aanbod van platina door stakingen in Zuid-Afrika lager uitvalt dan waar men eerder op gerekend had. Johnson Matthey becijferde de misgelopen platinaproductie over heel 2012 op 400.000 troy ounce. Dat verschil kan worden toegeschreven aan een stakingsgolf die de productie van platinamijnen in Zuid-Afrika vorig jaar verstoorde. Amplats besloot toen op een gegeven moment 12 duizend mijnwerkers op straat te zetten, tot grote onvrede van de lokale bevolking.
Auto-industrie
De vraag naar efficientere auto’s stimuleert de vraag naar platina en palladium, edelmetalen die vanwege hun eigenschappen gebruikt worden als katalysator. Platina wordt toegepast in dieselmotoren en daar is wereldwijd veel vraag naar. De nieuwste auto’s die rijden op diesel zijn zuiniger dan varianten die op benzine rijden. Volgens Johnson Matthey kan de vraag naar zuinige auto’s in de VS de vraag naar platina een nieuwe impuls geven. Japan verbruikte vorig jaar 20% meer platina, omdat Japanse autofabrikanten hun productie weer op konden schroeven.
Aanbod
Het wereldwijde aanbod van platina lag de afgelopen zes jaar tussen de 6 en 6,6 miljoen troy ounce. Verreweg het grootste gedeelte daarvan is afkomstig uit Zuid-Afrika (zie dit document voor de cijfers). Andere landen met een substantiële platinaproductie zijn Rusland, Noord-Amerika en Zimbabwe. De productie van het metaal was de afgelopen jaren vrij stabiel. Onderstaande tabel laat zien dat beleggers in 2008, 2009 en 2010 ongeveer 10% van het aanbod van platina van de markt haalden. De vraag naar platina vanuit de auto-industrie was in 2011 een stuk lager dan in 2007, maar als we de vooruitzichten mogen geloven zal die vraag de komende tijd weer gaan aantrekken.
US Mint
Ook de US Mint verwacht een toenemende belangstelling voor platina. Het munthuis wil daarom vanaf volgend jaar de productie van platina munten weer opstarten. In 2008 werd de productie van deze munten stopgezet, omdat er onvoldoende belangstelling was van beleggers.
Volgens Marcus Grubb (WGC) is het tweede kwartaal van dit jaar het beste kwartaal ooit voor de Aziatische goudmarkt. “Zelfs als de stroom van goud uit ETF’s blijft aanhouden zijn er genoeg kopers te vinden in China, India en het Midden-Oosten.” Door de prijsdaling van midden april kreeg de markt voor fysiek metaal een sterke impuls.
India en China
De WGC verwacht dat India in het tweede kwartaal van dit jaar in totaal 350 tot 400 ton goud zal importeren, een verdubbeling ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar en bijna de helft van de totale import van vorig jaar. In het eerste kwartaal importeerde India ook al een substantiële hoeveelheid goud, namelijk 256 ton. “We zijn er nu vrij zeker van dat de vraag naar goud vanuit India dit jaar zal uitkomen aan de bovenkant van de bandbreedte van 865 tot 965 ton die we eerder dit jaar hebben ingeschat voor de totale Indiase goudimport in 2013”, aldus Grubb.
Volgens Grubb was de netto import van goud in China gedurende de maand april ongeveer 160-170 ton. “De vraag naar fysiek goud blijft sterk en kan dit jaar meer dan 880 ton bereiken. Eerder verwachtte de WGC nog een vraag van 780-880 ton goud voor China over heel 2013. In het eerste kwartaal was de vraag naar goudbaren en gouden munten in China in totaal 109,5 ton. De Chinese vraag naar goud voor juwelen steeg in de eerste drie maanden van dit jaar tot 185 ton. In India werd er in dezelfde periode 97 ton goud verkocht in de vorm van munten en baren. Voor juwelen werd 160 ton goud gebruikt. Deze cijfers komen uit het rapport dat de World Gold Council eerder deze maand publiceerde. Deze grafiek uit dat rapport laat zien dat China en India de hoofdrol spelen in de markt voor fysiek goud.
Westerse wereld
Reuters schrijft dat de vraag naar goud in de Westerse wereld dit jaar juist is afgenomen. Vooral in de VS gaven beleggers hun voorkeur aan aandelen, omdat die in toenemende mate overtuigd zijn van het herstel van de Amerikaanse economie. Van januari tot en met april van dit jaar verloren ETF’s ruim 350 ton goud, waarvan de helft is de afgelopen maand. Marketupdate plaatste afgelopen weekend een geactualiseerde grafiek van de voorraadontwikkeling van het GLD ETF.
Volgens Grubb hebben we de grootste daling van de goudvoorraden van ETF’s inmiddels achter de rug. “De snelheid waarmee de goudvoorraad wordt afgebouwd vlakt wat af”. Barclays denkt echter dat er nog 109 ton goud geliquideerd moet worden door ETF’s.
Vraag naar beleggingsgoud in Europa nam juist wat af (Bron: WGC)
Door de daling van de goudprijs worden afgeleide papieren posities als ETF’s in de verkoop gedaan. De zogeheten ‘authorized participants’ (banken) nemen deze stukken over en wisselen ze om voor fysiek goud. Sinds het begin van dit jaar verloren de goud-ETF’s die Barclays volgt in totaal 443 ton, zo schrijft Kitco. Daarvan neemt het GLD fonds het grootste deel voor haar rekening, namelijk 330 ton. Onderstaande grafiek geeft het goudvolume van GLD sinds het begin van dit jaar weer. Deze grafiek publiceerden we gisteren al in het weekoverzicht, maar is belangrijk genoeg om nog een keer te plaatsen.
‘Goudprijs kan verder dalen’
Volgens Barclays blijft de goudprijs op de korte termijn onder druk staan door verkopen van ETF’s. Zodra het ‘overtollige’ goud verkocht is zal de goudprijs weer stabiliseren, aldus de Britse bank. We vragen ons af wie de nieuwe eigenaar wordt van de goudstaven die de ETF’s van de hand doen. Kopen de centrale banken van opkomende economieën, gaat het goud naar smelterijen en munthuizen of halen vermogende particulieren het van de markt?
Lees meer over dit onderwerp:
In februari wezen we al op de grote uitstroom van goud uit het GLD ETF en in april plaatste Marketupdate ook een grafiek van deze ontwikkeling. Sindsdien is de goudvoorraad van het ETF verder gezakt van 1.090 naar 1.050 ton. De geactualiseerde versie van de grafiek die we in april al plaatsten ziet er als volgt uit:
GLD volume en goudprijs t/m 9 mei 2013 (Bron: SPDR Gold Shares)
Van 1.350 naar 1.050 ton
De daling van 1.350 naar 1.050 ton goud suggereert een ware exodus van beleggers uit goud. De financiele media kijken naar deze data en zien het als bewijs dat de bull market in goud voorbij is. De goudprijs is namelijk meer dan 23% gedaald ten opzichte van het record van $1.920 per troy ounce in 2011. In euro’s genoteerd stond de goudprijs onlangs ook 20% lager dan het record van ongeveer €1.380, het percentage waarbij men kan spreken van een ‘bear market’. De rally in goud was leuk, maar nu moet men toch echt in de aandelen. “There is no alteative”, zo horen we op RTL-Z. Aandelenbeleggers wereldwijd worden langzaam rijk, terwijl ‘goudbeleggers’ hun wonden likken.
Waarom gaat er goud uit het ETF?
De auteur van het artikel op ‘The Golden Truth’ wijst ons op het feit dat het GLD fonds een beperkt aantal Authorized Participants (AP’s) kent die de mogelijkheid heeft aandelen in het fonds om te wisselen voor fysieke goudstaven. Door een zogeheten ‘basket’ van 100.000 aandelen aan te bieden aan de beheerder van het ETF kan er fysiek goud in de vorm van 400 troy ounce ‘Good Delivery’ baren worden uitgeleverd. Alle andere beleggers die aandelen in het GLD fonds hebben kunnen, ongeacht hun positie, geen aanspraak maken op fysiek goudmetaal.
Wie zijn die Authorized Participants?
Dat zijn een beperkt aantal banken en bookmakers. Volgens de laatste gegevens zijn dat de volgende spelers:
Als de goudprijs (al dan niet door marktmanipulatie) een daling laat zien, dan genereert dat in de regel een groot aantal verkooporders in het GLD fonds. Dat stelt de hierboven genoemde AP’s in de gelegenheid aandelen GLD over te nemen van beleggers. Hoe groter de prijsdaling, hoe meer aandelen GLD er door beleggers van de hand worden gedaan. De AP’s kopen deze aandelen en wisselen ze met 100.000 stuks tegelijk in voor uitlevering van fysiek metaal.
The Golden Truth rekent voor dat 100.000 aandelen GLD bij de huidige goudprijs een waarde vertegenwoordigt van in totaal $14,2 miljoen. Dat is omgerekend meer dan 9.600 troy ounce (of 0,29 ton) fysiek goud. Sinds het begin van dit jaar is er op deze manier al bijna 300 ton fysiek goud uit het GLD opgevraagd door (een aantal van) de hierboven genoemde AP’s. Op het blog lezen we dat er sinds het begin van dit jaar al bijna 30% van al het goud uit het ETF verdwenen is:
“Since the beginning of the year, roughly 293 tonnes of gold has been drained from GLD, which had 1350 tonnes in it – allegedly – on 12/31/12. Nearly 30% of the total amount of gold that has been drained from GLD occurred in the 3 weeks since the April 16-17 price massacre.”
Waar blijft dat goud?
The Golden Truth schrijft dat veel van de hierboven genoemde AP’s ook ‘bullion banks’ zijn, banken die fysiek goud beheren voor klanten.
“If you look at that AP list above, all of them except the two hedge fund bookies are LBMA “bullion bank” market makers. Unless these bullion banks are keeping the gold for themselves – and if any of them were, it would have to show up in the footnotes of their next 10-Q – that gold is being delivered to buyers of it on the other side.”
Banken hebben dat goud uit het GLD waarschijnlijk niet gekocht om het op hun eigen balans te zetten. Het ligt meer voor de hand dat de banken dit goud hebben vrij gemaakt (van unallocated naar allocated) voor hun klanten. En als we de laatste nieuwsberichten mogen geloven zijn het vooral Aziatische handelaren die de goudstaven kopen. Bloomberg schrijft dat ook India veel goud importeert om aan de binnenlandse vraag te kunnen voldoen.
The Golden Truth schrijft dat India en China samen in 2012 al goed waren voor 1/3 van de wereldwijde vraag naar fysiek goud. De cijfers en de anekdotische verhalen wijzen erop dat de twee landen in 2013 nog meer goud zullen kopen. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de toenemende vraag naar goud in andere landen en het gegeven dat centrale banken jaarlijks een paar honderd ton goud uit de markt halen en in de kluis stoppen.
Van ‘unallocated’ naar ‘allocated’ goud
Men zou kunnen denken dat er een plan achter de prijsdaling van goud zit. Door de prijs op de ‘papieren goudmarkt’ met de uitgifte van nieuwe contracten omlaag te drukken kunnen banken meer aandelen GLD uit de handen van kleine beleggers schudden. Die aandelen zijn voor de Authorized Participants letterlijk goud waard, wat ze wisselen die aandelen om voor fysiek metaal. Het fysieke goud van het GLD fonds, dat eerst het onderpand was voor aandelen (unallocated) is nu in de handen gekomen van de bullion banks en hun klanten (allocated). Het is mogelijk dat de goudbaren die eerst bij het GLD fonds hoorden inmiddels verscheept naar de Aziatische markt of in de handen van vermogende particulieren of centrale banken zijn belandt.
In dat kader past onderstaande cartoon van Merk Investments.
