De centrale bank van Ecuador trekt na vier jaar de stekker uit haar eigen geldsysteem. In 2014 introduceerde de regering onder leiding van president Correa een nieuwe elektronische geldeenheid, die alleen via een rekening rechtstreeks bij de centrale bank verhandeld kon worden. Het systeem werd begin 2015 in gebruik genomen en daarmee was Ecuador het eerste land in de wereld met haar eigen digitale equivalent van contant geld.
Het leek allemaal zo veelbelovend. Met deze nieuwe munteenheid zou het land weer minder afhankelijk worden van de Amerikaanse dollar, die sinds de hyperinflatie van de eigen munteenheid in 1999 de rol van betaalmiddel en rekenmiddel heeft overgenomen. In 2000 werd de eigen munt, de sucre, officieel uit omloop gehaald en stapte het land volledig over op de Amerikaanse dollar.
Centrale bank geld
In 2014 werd het plan geboren om een eigen elektronische munteenheid, de dinero electronico, te lanceren. De centrale bank kreeg het monopolie over de creatie van dit nieuwe geld, terwijl het telecombedrijf dat in handen was van de staat het monopolie kreeg over het betaalsysteem. In de nieuwe wetgeving werden andere telecommaatschappijen en de commerciële banken uitgesloten van deelname aan dit nieuwe systeem.
De regering van Ecuador had hoge verwachtingen van dit nieuwe geldsysteem, omdat deze volledig onder beheer stond van de centrale bank. De verwachting was dat in 2015 een half miljoen mensen een rekening bij de centrale bank zouden openen, maar het bleken er uiteindelijk minder dan 5.000 te zijn. Begin 2016 stond er slechts $800.000 aan tegoeden op deze rekeningen, een fractie van de totale geldhoeveelheid in de Ecuadoriaanse economie.
Later werden er wel wat meer rekeningen geopend, maar het systeem is nooit een doorslaand succes geworden. Hoewel er uiteindelijk meer dan 400.000 rekeningen geopend werden zaten er maar een stuk of 40.000 actieve gebruikers in het systeem die de elektronische munteenheid daadwerkelijk gebruikten om betalingen mee te doen. Ook waren er maar iets meer dan 7.000 bedrijven die het systeem ooit hadden gebruikt om betalingen te doen of te ontvangen. Het systeem werd niet het succes waar de regering op hoopte en daarom werd eind 2017 besloten de stekker uit het hele project te trekken.
Waarom mislukte het project?
Dit monetaire experiment in Ecuador geeft ons veel inzichten in de werking van geld. Als eerste kunnen we concluderen dat het succes van een geldsysteem valt of staat bij de acceptatie ervan onder de bevolking. En die acceptatie kwam er om verschillende redenen niet. Zo was er door de hyperinflatie van de eigen munt weinig vertrouwen in de centrale bank, terwijl de kredietwaardigheid van de overheid in 2008 in het geding kwam toen een dollarobligatie niet afgelost kon worden.
Door deze negatieve ervaringen had de bevolking van Ecuador meer vertrouwen gekregen in de Amerikaanse dollar, omdat deze valuta niet gedevalueerd kan worden door de Ecuadoriaanse regering en centrale bank. Dit simpele gegeven verklaarde waarom de lokale bevolking liever Amerikaanse dollars gebruikte dan een munteenheid die door de eigen centrale bank in omloop werd gebracht.
Een gebrek aan vertrouwen in de overheid en de centrale bank was de belangrijkste reden voor het mislukken van dit project, maar zeker niet de enige reden. De centrale bank zou ook te weinig haar best hebben gedaan om haar geldsysteem algemeen geaccepteerd te krijgen bij winkels en bedrijven. Door de monopoliepositie van de centrale bank werd er bovendien weinig gedaan om het betaalsysteem te innoveren en de kosten omlaag te brengen.
Welke lessen kunnen we hieruit leren?
Het monetaire experiment van de Ecuadoriaanse centrale bank heeft uiteindelijk meer gekost dan het heeft opgeleverd, terwijl het commerciële banken wel lukt een betaalsysteem in de lucht te houden dat door de massa geaccepteerd wordt. Er komt dus heel wat meer kijken bij het introduceren van een nieuwe munteenheid dan alleen het opzetten van een website en een systeem waarmee mensen rekeningen kunnen openen en betalingen kunnen doen. Ook moet de benodigde infrastructuur aanwezig zijn, zodat winkeliers daadwerkelijk met het geldsysteem aan de slag kunnen.
En last but not least moet er vertrouwen zijn in de partij die het geld in omloop brengt. In het geval van Ecuador was er onvoldoende vertrouwen in de centrale bank en vond men het veiliger om gewoon dollars te gebruiken en met commerciële banken zaken te doen. Het collectieve trauma van de hyperinflatie van 1999 zorgde nog steeds voor een zeker wantrouwen ten aanzien van de overheid en de centrale bank.
Dit praktijkvoorbeeld staat in contrast met een recente publicatie van Aleksander Berentsen en Fabian Schar, waarin een optimistisch beeld geschetst wordt van elektronisch geld dat door een centrale bank in omloop wordt gebracht. Of het experiment onder betere omstandigheden wel was gelukt is nog maar de vraag, maar wel één die centrale banken zich de komende jaren vaker zullen stellen. Verschillende centrale banken onderzoeken namelijk de mogelijkheden van het in omloop brengen van een eigen virtuele munt.
Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.
In Zwitserland wordt later dit jaar een referendum gehouden over een herziening van het geldsysteem, waarbij de centrale bank de kredietverlening van commerciële banken overneemt. Volgens de voorstanders van dit initiatief worden banken daardoor minder kwetsbaar, omdat ze dan alleen geld kunnen uitlenen dat spaarders beschikbaar hebben gesteld voor dat doeleinde.
In tegenstelling tot fractioneel bankieren, waarin banken een veelvoud kunnen uitlenen van wat ze aan spaartegoeden beheren, moeten banken zich onder dit nieuwe voorstel beperken tot de rol van tussenpersoon die slechts geld van spaarders beschikbaar stelt aan mensen die geld willen lenen. Dat betekent dat banken veel minder kredieten kunnen verstrekken, waardoor er minder snel speculatieve bubbels ontstaan die banken in de problemen kunnen brengen. Banken beperkten zich in dit nieuwe model tot een dienstverlenende instellingen die uitsluitend het betalingsverkeer tussen personen en bedrijven regelen.
Geldcreatie naar centrale bank
De voorstanders van het zogeheten ‘Vollgeld’ initiatief willen de functie van geldcreatie onderbrengen bij de centrale bank. Dat betekent dat uitsluitend de centrale bank nieuw geld in omloop kan brengen, bijvoorbeeld door het uit te lenen aan de landelijke overheid, regionale overheden of burgers en bedrijven. De aanname die achter deze verandering schuilgaat is dat het voor de centrale bank makkelijker is om rechtstreeks de geldhoeveelheid te controleren dan om deze indirect via de rente bij te sturen.
Het referendum over de hervorming van het geldsysteem roept ook de nodige vraagtekens op. Critici waarschuwen voor de gevolgen van zulke radicale aanpassingen van het geldsysteem en vrezen dat vooral bedrijven in de problemen zullen komen als ze niet meer zo makkelijk aan krediet kunnen komen. Een ander vraagstuk is hoe de onafhankelijkheid van de centrale bank gewaarborgd kan blijven, aangezien ze dan direct geld gaat uitlenen aan de overheid.
Fractioneel bankieren
Vandaag de dag wordt de geldhoeveelheid in de economie niet meer bepaald door de omvang van de goudvoorraad, maar grotendeels gestuurd via het beleid van centrale banken en de Bank of Internationale Betalingen (BIS). Geldcreatie vindt in ons huidige geldsysteem plaats op het moment dat banken krediet verlenen, waardoor het aanbod van geld meebeweegt met de vraag naar krediet.
Het voordeel van dit systeem is dat kredietwaardige bedrijven en consumenten makkelijker aan geld kunnen komen, maar de keerzijde is dat de geldhoeveelheid bijna onbeperkt kan toenemen. Dat zorgt niet alleen voor een structurele inflatie, maar ook voor een versterking van alle opgaande en neergaande bewegingen in de economie. Het Vollgeld initiatief belooft meer stabiliteit door het systeem van fractioneel bankieren aan banden te leggen. Of dat echt zo is blijft een vraagtegen, omdat we simpelweg geen praktijkvoorbeelden uit het recente verleden kunnen raadplegen.
Het idee dat geld dat banken uitlenen volledig gedekt moet zijn door spaartegoeden werd tijdens de Grote Depressie van de jaren ’30 ook eens voorgesteld door econoom Irving Fisher. Hoewel dit idee nooit echt van de grond gekomen is zijn er ook nu weer landen waar vergelijkbare initiatieven opduiken. Voorbeelden daarvan zijn ‘Positive Money’ in het Verenigd Koninkrijk, het ‘Vollgeld’ initiatief in Duitsland en natuurlijk burgerinitiatief ‘Ons Geld’ in eigen land.
Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.
Volgens vermogensbeheerder Bill Gross van Janus Henderson staat de financiële sector vandaag de dag voor een grote uitdaging, omdat er binnen het financiële systeem niet langer meer een echte veilige haven bestaat. Door de extreem lage rente zijn ook staatsobligaties inmiddels relatief duur geworden, waardoor deze volgens Gross nog maar beperkt hun rol als veilige haven kunnen vervullen.
In het verleden konden beleggingsfondsen die aandelen te duur vonden nog hun toevlucht zoeken tot staatsobligaties, maar door de extreem lage rente is ook deze vluchthaven veel riskanter geworden. Gaat de rente in de toekomst stijgen, dan daalt namelijk de marktwaarde van deze schuldpapieren en daarmee de dekkingsgraad van bijvoorbeeld de pensioenfondsen en verzekeraars.
Risicovrij bestaat niet
In veel van onze studieboeken over economie en beleggen worden staatsobligaties beschreven als een veilige haven in onzekere tijden, om de simpele reden dat overheden met een eigen centrale bank niet failliet kunnen gaan en altijd hun schuldverplichting na zullen komen. Dat is nog steeds waar, maar wat in dat verhaal onderbelicht blijft is dat beleggers een groot koersrisico lopen op het moment dat de rente weer gaat stijgen. Daarover schrijft Bill Gross in zijn laatste column het volgende:
“Mocht er een nieuwe crisis ontstaan als gevolg van verkeerd beleid, een geopolitieke crisis of andere momenteel onvoorziene risico’s, dan is de mogelijkheid om je vermogen te beschermen nu veel beperkter dan in het verleden. En dat vraagt om nog meer voorzichtigheid en een ruimer monetair beleid van de Federal Reserve dan normaal.”
Hiermee doelt hij op het feit dat zowel aandelen als obligaties momenteel zeer hoog gewaardeerd zijn en dat beleggers ook met een vlucht richting obligaties geld kunnen verliezen.
De negatieve rente op staatsobligaties betekent namelijk niets anders dan dat beleggers op dit moment een hogere prijs voor een obligatie betalen dan wat ze over de gehele looptijd aan aflossing plus rente zullen ontvangen. Het is dus eigenlijk een premie die beleggers betalen voor de vermeende veiligheid van obligaties.
Lender of last resort
Je kunt je voorstellen dat als de rente weer terugkeert naar het historische gemiddelde van ongeveer 4%, dat de marktwaarde van langlopend schuldpapier met een rente van bijna nul procent dan behoorlijk zal dalen. Centrale banken zullen dat natuurlijk ten koste van alles proberen te voorkomen, door hun opkoopprogramma’s weer op te starten en opnieuw schuldpapier van overheden en bedrijven op te kopen.
Momenteel proberen de centrale banken de markt te overbluffen door langzaam hun stimuleringsprogramma’s af te bouwen en de geesten rijp te maken voor meer renteverhogingen, maar dat zijn vooralsnog meer woorden dan daden. Ook de centrale bankiers weten heel goed dat dit monetaire systeem niet bestand is tegen een veel hogere rente en zullen daarom zoveel mogelijk tijd proberen te rekken zonder hun geloofwaardigheid te verliezen. Komt er een nieuwe crisis, dan zal blijken dat staatsobligaties wel een nominale zekerheid bieden, maar dat ze geen enkele garantie bieden op het behoud van reële waarde.
Frank Knopers
Deze column van Frank Knopers verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].
Ons huidige geldsysteem zal de komende tien jaar serieus getest worden en er is een kans dat we uiteindelijk naar een alternatief geldsysteem moeten. Dat schrijft Deutsche Bank in een nieuw rapport voor beleggers. Volgens analisten van de bank is ons huidige geldsysteem sinds het loslaten van de koppeling van goud in 1971 instabieler geworden en is ook de inflatie substantieel toegenomen. Verschillende grafieken laten zien dat het tijdperk van fiatgeld gekenmerkt wordt door een voortdurende geldontwaarding, terwijl de prijzen voor die tijd veel stabieler waren.
Deutsche Bank schrijft in haar toelichting dat de drijvende krachten achter het fiatgeldsysteem nu in een omgekeerde richting bewegen. Waarschijnlijk bedoelen ze daarmee dat er sinds het loslaten van de goudstandaard wereldwijd een ongekende kredietgroei heeft plaatsgevonden, maar dat deflatoire krachten in de economie inmiddels sterker zijn geworden dan de inflatoire krachten. Uit het rapport:
“We denken dat er sinds ongeveer 1980 een dergelijke kracht is geweest en dat er aanwijzingen zijn dat dit effect nu aan het omkeren is. Als we dat correct zien, dan zou dat betekenen dat ons fiat geldsysteem de komende tien jaar nog serieus getest gaat worden en dat we uiteindelijk misschien een alternatief moeten vinden. Dit is niet noodzakelijkerwijs een ontwikkeling die we de volgende maanden of kwartalen gaan zien, maar we denken dat deze trendomkeer al langzaam begonnen is. Misschien kunnen we toekomstige alternatieven voor ons huidige geldsysteem verkennen.”
Deutsche Bank is onzeker over de toekomst van ons fiat geldsysteem (Bron: Deutsche Bank, via @Holgerschaepitz)
Toekomst geldsysteem onzeker?
Sinds het uitbreken van de financiële crisis is er meer onzekerheid over de toekomst van het op schuld gebaseerde geldsysteem. Centrale banken en overheden moesten allerlei omstreden maatregelen nemen om het geldsysteem in stand te houden. Zo werd er miljarden aan belastinggeld gereserveerd om de financiële sector overeind te houden, moesten centrale banken de rente naar nul verlagen om de kredietverlening weer op gang te brengen en moesten zij voor honderden miljarden aan schuldpapier opkopen om te voorkomen dat er twijfels zouden ontstaan over de betaalbaarheid van die schulden.
In het grootste deel van de geschiedenis was goud het fundament van het wereldwijde geldsysteem, maar gaandeweg werd de rol van goud steeds verder gemarginaliseerd. Het resultaat daarvan is dat we nu een geldsysteem hebben waarbij schuldpapier van overheden wordt gebruikt als onderpand voor nog meer geldcreatie. Daardoor hebben we veel welvaart naar voren kunnen halen, maar zijn ook onze toekomstige financiële verplichtingen sterk toegenomen. Hoe kunnen we aan die verplichtingen blijven voldoen in een economie die amper groeit?
Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.
Afgelopen zondag was ik aanwezig bij het symposium van Burgerinitiatief Ons Geld. Het was een stralende zondagochtend en het beloofde ook nog eens een zeer warme dag te worden. Ik verwachtte daarom ook niet meer dan enkele tientallen mensen tegen te komen, want wie gaat er nou op zo’n prachtige zondagochtend in een theater zitten luisteren naar iets ingewikkelds als het hervormen van ons geldsysteem?
Helemaal verkeerd gedacht, want de zaal bleek grotendeels uitverkocht te zijn. Een paar honderd man! Het lijkt er dus op dat het onderwerp van geldcreatie echt begint te leven bij een grotere groep mensen, een goede ontwikkeling. Geld is tenslotte iets van ons allemaal, iets waarvan we verwachten dat het er altijd is en waar we bijna blind op moeten kunnen vertrouwen. Dan werkt ons geld tenslotte het best.
Het feit dat zoveel mensen kwamen opdagen is aan de ene kant een goed teken (bewustwording), maar aan de andere kant ook weer niet. Zou ons geldsysteem helemaal perfect werken, dan zouden we er immers helemaal niet meer bij stilstaan. Dan hadden we op die betreffende zondagochtend tijd besteed aan familie, vrienden, hobby’s en dergelijke.
Ons Geld
Het symposium begon met een verhaal van Luuk de Waal Malefijt, de oprichter van Stichting Ons Geld. Ook hij raakte gegrepen door de financiële crisis en begon zich te verdiepen in de werking van ons geldsysteem. In de uithoeken van het internet vond hij documentaires en video’s over de geschiedenis van geld, de werking van ‘fractional reserve banking’ en de geleidelijke evolutie van geld op basis van goud en zilver naar geld dat op vertrouwen gebaseerd is.
Een feest van herkenning, want dat is ongeveer dezelfde weg die ik aflegde met het bestuderen van het geldsysteem. Dezelfde fascinatie voor dit onderwerp verklaart waarom ik nu deze column aan het schrijven ben.
Luuk de Waal Malefijt wilde deze kennis niet voor zichzelf houden en richtte in 2012 een stichting op om het onderwerp van geldcreatie bij een groter publiek onder de aandacht te brengen. En met succes, want in 2016 kwam er zelfs een debat over geldcreatie in de Tweede Kamer!
Hoe nu verder?
Allemaal leuk en aardig natuurlijk, maar de grote vraag is nu hoe we het geldsysteem dat we hebben verder kunnen perfectioneren. Volgens Burgerinitiatief Ons Geld ligt die oplossing in een nieuw soort geld, die als een virtuele munt in omloop moet worden gebracht. Schuldenvrij geld, dat permanent circuleert en dat ook buiten commerciële banken om tussen individuen en bedrijven verhandeld kan worden. Dat nieuwe geld moet door een nieuwe onafhankelijke monetaire autoriteit in omloop worden gebracht, waarmee de geldscheppende functie van banken komt te vervallen en geld weer een publieke zaak wordt.
Het alternatief dat door Burgerinitiatief Ons Geld wordt aangedragen is interessant, maar ik heb er zo mijn vraagtekens bij of ons geldsysteem daar beter door zal werken. Het voorstel van Ons Geld geeft veel meer macht aan de overheid om te bepalen hoeveel geld er in omloop moet zijn, terwijl de ervaring ons leert dat we de overheid geen toegang moeten verlenen tot de geldpers!
Euro is zo slecht nog niet
Misschien zijn we ons er niet voldoende van bewust, maar naar mijn idee hebben we in Europa het doel van een onafhankelijke monetaire autoriteit al gerealiseerd. De euro is namelijk de allereerste valuta ter wereld die is losgekoppeld van de natiestaat én van goud. Waarom is dat belangrijk? Omdat het verleden heeft uitgewezen dat de meeste geldsystemen uit elkaar vielen door misbruik van de geldpers of door een gebrek aan goud tegen de afgesproken vaste wisselkoers..
De euro is om verschillende redenen een zeer degelijke valuta. Niet alleen omdat zoveel mensen hem dagelijks gebruiken, maar ook omdat het geld precies doet wat je ervan mag verwachten. En mocht het vertrouwen in de euro onder druk komen te staan, dan is het goed om je als burger te realiseren dat alle bankbiljetten in je portemonnee indirect ondersteund worden door de goudvoorraden van de lidstaten. Een gouden fundament, daarvoor hoef je alleen maar op de balans van de ECB te kijken…
Alle eurobiljetten in omloop worden indirect gedekt door goud (Bron: ECB)
Ander geldsysteem?
Natuurlijk zijn er problemen in de Eurozone. Hoge staatsschulden in een aantal zuidelijke landen, de exorbitante private schuldenberg in sommige andere landen, de honderden miljarden aan slechte leningen op de Europese bankbalansen en het zogeheten “too big to fail” probleem, waardoor onrendabele banken overeind gehouden worden.
Veel uitdagingen dus, maar ik heb er nog steeds vertrouwen in dat we deze één voor een kunnen aanpakken binnen een geldsysteem wat in de basis goed werkt. Staatsobligaties en bankobligaties moeten weer risicodragend kapitaal worden en de garanties voor spaartegoeden moeten geleidelijk afgebouwd worden. Ook moet er denk ik een infrastructuur gebouwd worden om het betalingsverkeer sneller en minder kwetsbaar te maken voor het wegvallen van een grote bank. Het lijkt erop alsof de ECB daar al volop mee bezig is.
Natuurlijk kost dat allemaal veel tijd en geld, maar dat is op zichzelf denk ik geen reden om ons hele geldsysteem overhoop te gooien en in te ruilen voor iets dat nog niet in detail is uitgewerkt en waar ongetwijfeld ook veel nadelen aan kleven. Ik denk dat het verstandiger is om binnen het huidige systeem aan verbeteringen te werken, waardoor de euro een nog betere munt wordt.
Geld moet rollen
Mijn visie ten aanzien van geld is misschien wel te vatten met de uitspraak “geld moet rollen”. Geld is het beste in haar functie als betaalmiddel en rekenmiddel en ik gebruik het daarom ook alleen als zodanig.
Het feit dat de spaarrente zo laag is komt natuurlijk ook doordat de meeste mensen nog steeds hun spaargeld op de bankrekening laten staan. Daardoor is er veel meer aanbod van geld dan dat er vraag naar is, waardoor de rente (de prijs van geld) daalt.
Ik geef Mario Draghi dan ook volledig gelijk toen hij eerder dit jaar zei dat spaarders alternatieven hebben en verder moeten kijken dan alleen hun spaarrekening. Is het niet toevallig dat fysiek goud tegelijk met de introductie van de euro in alle eurolanden werd vrijgesteld van btw om het bezit van goud te bevorderen? Dat is stof om over na te denken.
Deze column van Frank Knopers verscheen eerder op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].
Afgelopen week ontving ik naar aanleiding van mijn column een aantal zeer interessante reacties (waarvoor dank!). Erg leuk dat er massaal gereageerd wordt, uit een aantal reacties kwamen zeer intelligente inzichten naar voren. Ik kom hier in de toekomst nog op terug.
Afgelopen week viel mij op dat de hele wereld – terecht – viel over United Airlines. Een Chinese arts werd letterlijk met geweld uit het vliegtuig getrokken, omdat de vlucht overboekt was (er moesten op het laatste moment vier medewerkers mee). Elke luchtvaartmaatschappij verkoopt expres meer stoelen dan dat er beschikbaar zijn. Ze gaan er dan vanuit dat er een aantal passagiers uiteindelijk niet op komen dagen. Stel dat er 100 plaatsen in een vliegtuig zijn, er worden dan door de luchtvaartmaatschappij 105 tickets verkocht voor deze vlucht. Ze gaan ervan uit dat minstens 5% van de passagiers niet op komen dagen. Met andere woorden, ze verkopen zitplaatsen die in werkelijkheid niet bestaan. Op zich geen probleem, totdat alle passagiers wel komen opdagen en er problemen ontstaan zoals op de vlucht van United Airlines.
Bovenstaand voorbeeld is precies wat banken wereldwijd ook doen, op een veel grotere schaal. En het opvallende is dat er geen haan is die er momenteel naar kraait! Banken lenen geld uit en vragen rente over dit geld dat ze eigenlijk niet bezitten.
Fractioneel bankieren
Dit heet ‘Fractional Reserve Banking’, een financieel systeem waarbij banken maar een piepklein deel van het spaargeld van de klanten daadwerkelijk hoeft aan te houden. Henry Ford, oprichter van het gelijknamige automerk, verwoordde het als volgt:
“It is well enough that people of the nation do not understand our banking and monetary system, for if they did, I believe there would be a revolution before tomorrow morning.”
Een zeer klein gedeelte van de bevolking wereldwijd heeft écht door hoe ons geldsysteem werkt. Ik heb zelfs tijdens mijn studie economie aan de UvA nooit geleerd hoe dit systeem precies werkte. Media schrijven er vrijwel niet over en het overgrote deel van de bevolking vindt het maar een saai onderwerp. Die kijken liever naar The Voice of laten al hun vrienden weten wat ze de avond daarvoor gegeten hebben.
Er zijn overigens nog een aantal landen ter wereld waar het systeem niet zo in elkaar steekt, bijvoorbeeld in Iran en Noord-Korea. Tot voor een aantal jaren geleden hadden ook Libië, Irak en Afghanistan andere geldsystemen.
Nu een voorbeeld ter verduidelijking: Een persoon stort €100.000 op een spaarrekening bij bank A. Deze bank houdt €5.000 als reserve aan, de resterende €95.000 wordt uitgeleend. Dat geld begint te circuleren en komt uiteindelijk op een bankrekening bij bank B. Deze bank ziet dat geld weer als ‘bezit’ en leent op basis daarvan weer €90.250 EUR uit (95%). Dit gaat alsmaar door, totdat het banksysteem als geheel leningen ter waarde van €2 miljoen heeft verstrekt op basis van een oorspronkelijke inleg van €100.000.
Dit is natuurlijk geen probleem als het goed gaat, de bankiers verdienen dan enorme salarissen en bonussen. In 2008 zagen we hoe het echter bijna volledig misging en de banken door u als belastingbetaler gered moesten worden. Ik geloof niet dat ze de bonussen van de jaren daarvoor hebben hoeven teruggeven…
Hypotheekschulden
Verder las ik afgelopen week een stuk over de hoogte van de hypotheekschulden in Nederland. De Nederlandse hypotheekschuld is ten opzichte van het bruto binnenlands product één van de hoogste ter wereld en vormt het grootste deel van de schuldenlast van Nederlandse huishoudens, te weten maar liefst 277% van het bbp.
Over schulden moet rente worden betaald en dat geld kunnen huishoudens dus niet besteden aan consumptiegoederen. Een te grote nationale schuld remt zo de nationale consumptie.
Er is echter een truc gebruikt door ervoor te zorgen dat de consumptie niet vermindert. De Europese Centrale Bank (ECB) houdt al enkele jaren de rente kunstmatig laag. Hierdoor hoeven huishoudens weinig rente te betalen over bestaande schulden en is het goedkoop om nog meer te lenen, het wordt zelfs aangemoedigd. Met dat geld kunnen burgers alsnog dat huis of een nieuwe auto kopen. Er wordt geld uitgegeven alsof er geen vuiltje aan de lucht is en het lijkt of de economie weer is aangetrokken.
Het is alleen geen duurzame groei, maar koopkrachtgroei aangedreven door groei van schulden. Consumeren op de pof en speculatief investeren met geleend geld overschaduwen het onderliggende probleem dat ondertussen almaar groter wordt: Echte economische groei blijft uit en de uiteindelijke klap zal daardoor heftiger zijn dan alle voorgaande. Een kleine renteverhoging kan grote gevolgen hebben voor de houdbaarheid van schulden en bestedingen en zo een nieuwe financiële en economische schok veroorzaken.
De rekening wordt zonder twijfel ooit gepresenteerd. En wat zullen de mensen dan boos zijn op de politiek dat dit probleem nooit écht aangepakt is. Maar snappen, net als het geldsysteem, zullen de meesten het niet. Wel weten ze inmiddels alles wat hun vrienden in de tussentijd hebben gegeten…
Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend op Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel ons op +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].
Het geld systeem waarbij het volk over de geldcreatie gaat….
Door: Jacob Schot
Geld & Monetaire Rechtvaardigheid
Een minimaal aspect van geld is representatie. Wat dient geld te vertegenwoordigen, of wat moet het vertegenwoordigen? Dit is de eerste vraag die we moeten beantwoorden voordat we een goed begrip kunnen krijgen wat monetaire rechtvaardigheid is, en hoe we een eerlijk monetair systeem kunnen ontwikkelen.
We kunnen kortweg stellen dat geld de meeteenheid is van waarde, zoals bijvoorbeeld “kilo” een meeteenheid is van gewicht. Essentieel is dat de meeteenheid niet wordt veranderd door externe factoren. Immers, bij een verandering van de meeteenheid hebben we altijd te maken met verliezers en winnaars (inflatie en deflatie).
Geld dient een consistente waarde te vertegenwoordigen gedurende haar levensduur, waardoor niemand onrecht wordt aangedaan en niemand onverdiende winsten geniet zoals nu het geval. In ons huidige geldsysteem creëren banken geld tegen rente gebaseerd op onderlinge betalingsbeloftes zonder dat de bank daar iets voor opgeeft of zelfs maar risico loopt. Men bewijst ons ook geen service maar een disservice, omdat geldcreatie tegen rente uiteindelijk onoplosbare schuldenproblematiek met zich meebrengt, en de daaruit voortvloeiende consequenties.
In plaats van ruilhandel, gingen we geld gebruiken. Geld is daarom wellicht een van de grootste uitvindingen omdat het de liquiditeit van iedere economie enorm vergroot. Geld stelt ons tenslotte in staat om snel en effectief verschillende goederen en diensten te ruilen.
Belangrijkste eigenschappen voor geld:
Reken/Meet eenheid voor waarde
Opslageenheid van consistente waarde
Ruilmiddel
Geld is het fundament voor iedere economie, en wanneer we monetaire rechtvaardigheid nastreven dient geld een consistente waarde te behouden gedurende haar levensduur. Alleen in “mathematically perfected economy™” (hierna MPE) wordt de waarde van geld gedurende de gehele levensduur bewaard door een 1:1:1 verhouding tussen [1] de geldcirculatie, [2] de resterende schuld/verplichting, en [3] de resterende waarde van het gerelateerde onderpand.
De huidige realiteit & de privatisering van ons geld door bankiers, voor bankiers
In het huidige aan ons opgelegde private geldsysteem is vrijwel al het geld ¨Schuld¨, en die ¨Schuld¨ bestaat uit een hoofdsom + (periodieke) rente.
Het bankensysteem) heeft op slinkse wijze de macht verkregen om onze betalingsbeloftes (b.v. een hypotheekakte) te her-publiceren in de vorm van Euro’s als een schuld + periodieke rente tegen verwaarloosbare kosten en zonder zelfs maar risico te lopen. Het bankensysteem geeft gedurende dit proces niets op van eerder legaal bezit wat naar mijn bescheiden mening contractfraude bewerkstelligd, althans in contractrecht geldt dat beide partijen “iets” op moeten geven van gelijksoortige waarde om het contract geldig te laten zijn. “Het ene voor het andere”, en “voor wat hoort wat”. https://nl.wikipedia.org/wiki/Quid_pro_quo
Het bankensysteem is een organisaties waarbij een tussenpersoon die niets produceert (en niet de echte crediteur is) op onnatuurlijke wijze tussenbeide komt met betrekking tot transacties tussen crediteuren en debiteuren. Zij kunnen simpelweg stellen dat betalingsbeloftes alleen goed zijn wanneer deze uitgegeven worden op hun papier of in hun systemen. Door een centrale bank te omgeven met satellietbanken – die in feite acteren als tussenpersoon – werpt de centrale bank de façade op dat legaal verdiende waarde en het risico daarvan op het spel zet. De tussenpersonen (commerciële banken) hebben zogenaamd “geld geleend” van de centrale bank en dit geld is zogenaamd aan “risico” onderhevig als de obligatie niet kan worden terugbetaald. Maar dit is niet het werkelijke risico van dit zogenaamde bankensysteem.
Alles wat de banken doen is onze betalingsbeloftes uitgeven zonder noemenswaardige kosten. Daarbij brengen ze de schuldenaar rente in rekening, alsof eerder legaal verdiende waarde of risico van de bank op het spel staan. Dit geveinsde risico bestaat natuurlijk niet. De bank brengt simpelweg geld in omloop door het op de balans te zetten en in de computer in te voeren. Als die kosten terug zijn verdiend is er voor de bank geen verder risico meer. Dankzij dit systeem vermenigvuldigen ze hun onverdiende winst vele malen met de eerste terugbetaling van de schuld. Een schuld die vanaf het begin vele malen groter is dan de waarde van het onderliggende onderpand.
Door het moedwillig misleiden, en afleiden (middels onnodig ingewikkeld vakjargon) van het publiek denken de meeste mensen dat we geld van een bank lenen, U weet nu beter. Middels bijvoorbeeld een hypotheek verkrijgt een bank onder valse voorwendselen, het “recht” op een belangrijk deel van uw arbeid/productie, en indien nodig claimt men het onderpand. En dat gebeurt zonder dat de bank daar iets van eerder legaal bezit tegenover stelt. De bank creëert via elektronische invoer in het systeem een krediet extensie gebaseerd op uw handtekening (betaalbelofte) met het onderpand en uw kredietwaardigheid als zekerheid.
Zoals gezegd stelt de bank daar niets tegenover. De bank is op de een of andere manier verstrekker geworden van onze onderlinge betalingsbeloftes (geld) van koper aan verkoper tegen verwaarloosbare kosten. Desalniettemin betaalt u per saldo over de hele looptijd van de hypotheek uw woning misschien wel twee tot drie keer, afhankelijk van de gemiddelde rentestand over de looptijd van de hypotheek. De Nederlandse bank voelt de bui al hangen, en legt het nog maar zeer recent zo uit.
Er is echter wettelijk gezien geen schuld aan de bank, immers was het geld voorheen niet legaal in het bezit van het bankensysteem, en het is moreel verwerpelijk. Je geeft één private organisatie het recht om claims op ons allemaal uit te geven, zonder dat daar een tegenprestatie tegenover staat. Het geeft een immense macht, en die leg je dan op één centrale plek
Misdaden tegen de mensheid
Gefalsificeerde leningen, tegen daardoor onrechtmatige rente.
Banken pretenderen dus dat ze ons geld lenen (misleiding), maar komen slechts tussenbeide in zaken tussen burgers en bedrijven en her-publiceren onze betalingsbeloftes als Euro’s in hun computersysteem tegen verwaarloosbare kosten. Het bankensysteem brengt ons hiervoor periodieke rente in rekening. In de realiteit zijn wij als burgers de scheppers van geld. De mensen die produceren, uitvinden, ontwikkelen, werken, enzovoort.
Waarom zou een weldenkend volk (en haar gekozen overheid) rente betalen over haar eigen ruilmiddel, immers zijn wij het die waarde creëren en dus het ruilmiddel. Maar erger nog, het is diezelfde onrechtvaardige rente dat het criminele, en immorele geld systeem terminaal van karakter maakt, waarvan we de gevolgen overal om ons heen waarnemen.
Ongelijkheid (een rekenkundige zekerheid)
Prijsinflatie (voortdurend stijgende kosten van levensonderhoud)
Monetaire deflatie (chronisch gebrekkige geldcirculatie in economie/samenleving)
Onomkeerbare vermenigvuldiging van vervalste schuld door ongerechtvaardigde rente in terminale schulden
Bedrijven, overheden (landen), en private faillissementen
Kind verwaarlozing, kinderen niet opgevoed door ouders, maar door leraren en dagcentra die plotseling overal om ons heen verschenen
Vermogens verschuiving van de “many” naar de “few” die steeds meer van ons leven beheersen middels media, politiek, justitie, en onderwijs (belangrijk) omdat onze enige kans is dat we het allemaal begrijpen. Waarom is een van de belangrijkste fundamenten van onze samenleving (geld) geen verplicht studie onderwerp op (basis)scholen?
Schuldenlast neemt onomkeerbaar toe door rente
Toename van schulden sinds 2007 (Bron: Financial Times)
Schuld is niet het probleem!
Waarom geld creatie als schuld?
De twee voor de hand liggende alternatieven met betrekking tot de uitgifte van nieuw geld zijn: [1] Als overheidsbestedingen in de economie (geld wordt simpelweg gecreëerd door de overheid, vrij van schuld), of… [2] de uitgifte als schuld. Wat zijn de gevolgen of eventuele verschillen?
De integriteit van de schuld
Het belangrijkste verschil zit hem in het feit dat we bij schuldvrije overheidsbestedingen geen middel hebben om geld ook weer te onttrekken uit de circulatie (per afschrijving/consumptie onderpand), om zodoende een dynamische balans te garanderen tussen geld in omloop en datgene wat het geld representeert/dekking geeft. Bovendien is het onmogelijk om via overheidsbestedingen de hele breedte van de economie te bereiken op een eerlijke manier.
Schuld is dus simpelweg het rekenkundige gereedschap benodigd om de 1:1:1 verhouding tussen de geldcirculatie, de resterende schuld/verplichting en de resterende waarde van het gerelateerde onderpand te bewerkstelligen, hetgeen op zijn beurt onveranderde koopkracht garandeert van ons geld (geen inflatie, en geen deflatie). Niemand kan problemen hebben met het terugbetalen van een schuld aan de hand van afschrijving of consumptie van het onderpand. De echte crediteur (bijvoorbeeld de verkoper van een huis) wordt direct volledig betaald. Er wordt niemand onrecht aangedaan.
Het is dus niet schuld wat het probleem is. Schuld stelt bijvoorbeeld een pas getrouwd stel in staat om een woning te kopen, terwijl ze daar de middelen nog niet meteen voor hebben. Het is schuld dat ons de mogelijkheid verschaft om geld weer te onttrekken vanuit de geldcirculatie, teneinde een dynamische balans te behouden tussen de circulatie en datgene (resterende waarde onderpand) wat die circulatie vertegenwoordigt. Dit is de enige oplossing voor monetaire inflatie en deflatie*. De som van de schuld is nooit groter dan het geld in circulatie, en de integriteit van de schuld wordt gewaarborgd door een afbetalingsschema waarin de debiteur terugbetaald voor het gerelateerde onderpand aan de hand van consumptie of afschrijving. Martijn Jeroen van der Linden heeft volledig gelijk wan neer hij zegt dat we alleen een waardevaste munt kunnen realiseren zodra we inflatie en deflatie oplossen. Alleen met het in MPE omschreven proces wordt die doelstelling gerealiseerd.
*Inflatie en deflatie gedefinieerd als toename of afname van het geld in circulatie per datgene wat het vertegenwoordigt.
Het probleem is Rente
Het betalen van (gefalsificeerde) schuld in het huidige monetaire systeem veroorzaakt een onomkeerbare cyclus van voortdurend lenen tegen rente en daardoor onomkeerbare vermenigvuldiging van schulden. Tegenover iedere nieuwe schuld staat een verplichting om rente te betalen, terwijl alleen de hoofdsom van de schuld in circulatie wordt gebracht. Om een noodzakelijke vitale circulatie van geld in omloop te kunnen handhaven moet men opnieuw minstens zoveel lenen als men heeft betaald uit de oorspronkelijke omloop, terwijl de totale schuld onomkeerbaar blijft toenemen. Dit terminale proces veroorzaakt uiteindelijk onoplosbare schuldenproblematiek waarvan we het bewijs nu overal om ons heen zien. Het probleem is de onomkeerbare vermenigvuldiging van gefalsificeerde schuld door onrechtvaardige rente. Rente heeft een kritische fout, zolang rente wordt toegepast is het onmogelijk om de effecten te neutraliseren en de consequenties te stabiliseren, het proces is voortdurend, onomkeerbaar, en terminaal. Het is een fundamenteel mensenrecht om betalingsbeloftes uit te geven vrij van extrinsieke manipulatie, wijzigingen, of exploitatie van die beloftes, of de natuurlijk mogelijkheid om die beloftes na te komen.
“Anyone who believes that exponential growth can go on forever in a finite world is either a madman or an economist”
Op de website www.perfecteconomy.com kun je nog steeds de spreadsheets downloaden die in 1983-84 zijn gemaakt op verzoek van de Reagan Administratie, waarvan de uitkomst was dat het op krediet (onderwerp van rente) gebaseerde private geldsysteem rond 2010 in de terminale fase zouden belanden. Waarvan akte!
“Het is geen mysterie om het storingspatroon in onze pseudo “economie” te projecteren veroorzaakt door rente, als rente de ¨schuld¨ onomkeerbaar en voortdurend vermenigvuldigt in verhouding tot de gewenste geldcirculatie, en steeds meer van iedere Euro gewijd wordt aan deze ¨schulden¨, dan kan daardoor steeds minder van iedere Euro in circulatie aangewend worden voor de economie. Reguleringen en boetes kunnen dit terminale proces slechts vertragen.”
In MPE worden noch productie noch consumptie belemmerd door het opleggen van extrinsieke kosten (rente). Van belang is dat we een valuta circulatie beschikbaar stellen voor de productie die geen belemmeringen, beperkingen, of andere onrechtvaardigheden oplegt. Productie en ondernemen worden volledig ondersteund door een liquide, waardevaste en efficiënte valuta.
Monetaire inflatie en prijsinflatie verklaard
Hedendaagse “economen” gebruiken de term “inflatie” om twee heel verschillende dingen uit te drukken, alsof prijsinflatie een gevolg zou zijn van monetaire inflatie. In de pseudo-wetenschap die men ten onrechte economie noemt is er geen formele stelling en/of bewijs dat in een geldsysteem onderhevig aan rente [1] monetaire inflatie daadwerkelijk optreedt en dat [2] monetaire inflatie de prijsinflatie veroorzaakt.
Integendeel, de enige manier om monetaire inflatie te produceren is wanneer we meer lenen dan de waarde die het onderpand vertegenwoordigt, of dat we minder terugbetalen dan de verplichting. Het eerste is niet toegestaan, en het tweede is rekenkundig onmogelijk omdat we naast de hoofdsom ook de rente moeten betalen uit een circulatie slechts bestaat uit resterende hoofdsommen. Faillissementen zijn hierin meegerekend en het verder inflateren van de geldhoeveelheid in circulatie werkt slechts tijdelijk en de effecten hiervan zijn te verwaarlozen.
Dus in plaats van de gevreesde monetaire inflatie, lijden we aan een chronisch deflaterende circulatie. En om deze reden alleen kan monetaire inflatie dus nooit de reden zijn van prijsinflatie. Derhalve is het onmogelijk dat er een correlatie is tussen monetaire inflatie en prijsinflatie.
Prijsinflatie is niettemin aanwezig in het huidige systeem. Op zoek naar de oorzaak komen we al snel bij de boosdoener, de enige component die toegevoegd is aan onze valuta, namelijk rente. Dat komt omdat de rente permanent en onomkeerbaar de schulden laat toenemen in verhouding tot de hoeveelheid geld in circulatie.
De steeds stijgende kosten van deze vermenigvuldigende schulden komen te rusten op onze industrie en samenleving, wat alsmaar stijgende kosten van levensonderhoud (prijsinflatie) tot gevolg heeft. Prijsinflatie wordt veroorzaakt door rente, en de enige manier om prijsinflatie (los van tijdelijke vraag en aanbod situaties) te voorkomen is door het elimineren van deze rente.
De meeste “economen” pleiten dus voor een systeem dat de diefstal op ons maximaliseert door de façade dat prijsinflatie wordt gecontroleerd door rente, terwijl het juist die rente is die de solvabiliteit steeds verder onder druk zet.
Vier cruciale vragen aan de Nederlandse Bank
Omdat gefalsificeerde geldcreatie begon bij centrale banken, en omdat alles draait om financiële stabiliteit (zoals op de site van De Nederlandsche Bank en andere centrale banken staat vermeld), hebben we eerder in dit verband DNB verzocht antwoorden te geven op onderstaande vragen, waarvan we tot op heden slechts een bevestiging van ontvangst hebben, maar nog geen antwoorden.
Hoe is het mogelijk om een vitale geldcirculatie te onderhouden zonder het opbouwen van onoplosbare schulden?
Wat is de claim van de bank dat er een schuld bestaat aan de bank?
Wat is de claim op rente wanneer de bank slechts de marginale kosten absorbeert van het her-publiceren van onze onderlinge betalingsbeloftes aan elkaar?
Op basis van welke wettige (contractuele) overweging claimt de bank dat het eerder bezit opgeeft wanneer geldcreatie plaatsvindt?
Wat nu?
Van geprivatiseerd “geld” naar een verantwoorde publieke monetaire infrastructuur.
Wat is “Mathematically Perfected Economy™”? (MPE)
MPE biedt ons een publiek (non-profit) boekhoudkundige monetaire infrastructuur met een valuta (ons geld) zonder rente, bestaande uit de administratie van onderlinge betalingsbeloftes voor alle personen en toegestane ondernemingen, met een terugbetaal verplichting zoals men verbruikt/consumeert van de gerelateerde onderpanden.
Mike Montagne is (sinds 1968) de grondlegger van dit alternatieve rentevrij geldsysteem, waarover hij het een en ander gepubliceerd heeft op http://www.perfecteconomy.com. (de website is helaas wat gedateerd, maar inhoudelijk een absolute aanrader)
Er is in MPE geen inflatie of deflatie, omdat het geld in omloop altijd nagenoeg gelijk is aan de resterende waarde van de bestaande onderpanden. De hoeveelheid geld is in dit systeem altijd consistent in kwantiteit met de resterende waarde van de onderpanden die bestaan, en waarvoor de valuta in circulatie was gebracht. Hierdoor verkrijgt de valuta zijn gelijkblijvende koopkracht. Het (resterende) geld in omloop is altijd toereikend om de som van schuld af te betalen. Verdere productie wordt dus niet belemmerd door een gebrekkige geldcirculatie (zoals nu het geval is omdat er meer moet worden terugbetaald dan er in de circulatie aanwezig is door de factor rente). In MPE nemen schulden ten opzichte van de resterende waarde van de onderpanden niet exponentieel toe, omdat simpelweg de rentelast ontbreekt.
In MPE worden noch productie noch consumptie belemmerd door het opleggen van extra kosten (rente). Van belang is dat we een geldcirculatie beschikbaar stellen voor onze productie die geen belemmeringen, beperkingen, of andere onrechtvaardigheden oplegt. Productie en ondernemen worden volledig ondersteund door een liquide, waardevaste, en efficiënte valuta.
“MPE is niet meer dan een enkelvoudig recept, voor het elimineren van onrechtvaardige en terminale interventie.”
In dit model wordt een betalingsbelofte aangegaan voor b.v. een woning met een vrije marktwaarde van €100.000 en een levensduur van 100 jaar tegen €1.000 aflossing per jaar, oftewel €83,33 per maand. Na 100 jaar is de woning afgeschreven en de belofte van €100.000 volledig terugbetaald. De betalingsbelofte van €100.000 is nu volledig uit circulatie genomen, en is het eigendom van niemand meer.
MPE kort samengevat:
Geen private (geldscheppende) banken meer, maar een landelijk/Europese nutsinstelling als Gemeenschappelijk Monetaire Infrastructuur (GMI, een vierde macht los van politieke invloeden).
Niet anders dan de infrastructuur die banken nu gebruiken. Als het aan mij ligt nemen we de bestaande structuur over (we hebben die immers zelf betaald). In deze omgeving wordt het MPE geldbeheer* geïmplementeerd en toegepast. Alles wordt daar onder voorwaarde van uiterste privacy bijgehouden. Je salaris komt binnen, betalingen worden gedaan, kredietwaardigheid gecontroleerd in geval van aanvraag “financiering”, etc.
*De rekenkundige/boekhoudkundige relatie van 1:1:1 tussen [a] Geld in omloop (Circulatie), [b] (Rest) Waarde Vertegenwoordigt Eigendom, en [c] Resterende Aflossings Verplichting.
Hoe we de valuta noemen is niet relevant voor de integriteit. We kunnen met de naam Euro doorgaan en (bij voorkeur) implementeren op Europees niveau. De kosten van implementatie zijn te verwaarlozen. Er verandert praktisch gezien niet veel ten opzichte van het huidige systeem.
Door de voorwaarden en de uitvoering op te nemen in onze grondwet voorkom je dat de politiek zichzelf afwijkend gaat gedragen ten opzichte van datgene dat we afgesproken hebben. Overheid kan voor controle en uitvoering zorg dragen.
Ter implementatie en naleving is er een concept mandaat (Absolute Consensual Representation) kortweg ACR genoemd. Het volledige concept is te lezen op: https://holland4mpe.wordpress.com/2013/05/20/mpeacr/ Opnemen (per democratisch besluit, geheel, of aangepast) in de grondwet.
Een voorbeeld: We hebben de volgende gegevens en ik neem daarbij een loonbedrijf (kredietwaardig) als voorbeeld die de aanschaf van een machine wil financieren. De op dat moment geldende vrije marktprijs van een machine inclusief een service contract en garantie. €100.000. De financieringsbehoefte voor aan te schaffen machine is dus €100.000. De gemiddelde levensduur van de machine is voor dit voorbeeld bekend of kan redelijkerwijs ingeschat worden. Laten we zeggen tien jaar.
We hanteren een 1:1:1 ratio tussen a) geldcirculatie, b) vertegenwoordigd eigendom van de (rest)waarde), en c) (resterende) Aflossingsverplichting/afschrijving
(Nieuwe) Geld Circulatie
a.) De €100.000 die in circulatie worden gebracht met de machine en de kredietwaardigheid van de koper (lener) als onderpand. De verkoper wordt meteen volledig betaald.
(Resterende) Waarde onderpand
b) Dit is de €100.000 aan waarde vertegenwoordigd door eigendom met lineaire afschrijving over 10 jaar.
(Resterende) Aflossingsverplichting per afschrijving/consumptie
c) €100.000 betekent een aflossing €10.000 per jaar over de levensduur van de machine van 10 jaar.
Totaal terugbetaald na 10 jaar: €100.000.
In de praktijk gebruiken we een de-escalerende/non lineaire afschrijving, waarbij de afgeschreven bedragen van hoog naar steeds lager gaan. Zo zijn er nog een aantal methodes om de realiteit zo dicht mogelijk te benaderen.
Je ziet dat we hier de levenscyclus van geld hebben voorgesteld zonder rente, met geld als meeteenheid en verschaffer van liquiditeit voor de handel gedekt en waarde gegeven door onderpand, en kredietwaardigheid ondernemer. Een kredietwaardigheid die hij niet wil verliezen!
De concrete voordelen
Geen inflatie of deflatie, geen mogelijkheid tot systematische manipulatie van ons geld en eigendommen, en geen onoplosbare schuldenbergen die zichzelf (exponentieel) blijven vermenigvuldigen door rente. Vennootschapsbelasting kan worden afgeschaft, overheden financieren op dezelfde wijze, en gebruikers van een door de overheid gefinancierde structuur/dienst betalen aan de hand van afschrijving, voor pensioenvoorzieningen kunnen we besluiten om een bepaald percentage van het verdiende geld verplicht te reserveren (behoud van koopkracht is immers gewaarborgd), aandelenmarkten (centers van exploitatie) worden overbodig gemaakt, immers is privaat kapitaal niet langer noodzakelijk ter financiering (wie wil concurreren tegen 0% rente?), meer besteedbaar inkomen, behoud van koopkracht.
“To find the players in all the corruption of the world, ‘Follow the money.’ To find the captains of world corruption, follow the money all the way.”
De terugkeer naar een goudstandaard is geen goed idee, omdat je daarmee de geldhoeveelheid in de economie vastlegt. Daarmee belemmer je de economische groei, omdat iedereen moet werken voor diezelfde gelimiteerde hoeveelheid geld. Dat zegt econoom Michael Norman op zijn videoblog.
Een terugkeer naar een goudstandaard geeft ook onevenredig veel macht aan diegene die het goud bezitten, omdat zij uiteindelijk bepalen wie het geld krijgt. Ook kunnen vermogende mensen macht naar zich toetrekken door het goud op te potten, waardoor iedereen nog afhankelijker wordt van die kleine groep superrijken.
Goudstandaard
Juist het feit dat banken geld als krediet kunnen creëren geeft mensen uit alle lagen van de bevolking de vrijheid om nieuwe economische activiteiten te ontplooien, zonder dat ze daarmee afhankelijk worden van de mensen die het goud bezitten.
Onder een goudstandaard is het veel minder aantrekkelijk om geld te lenen, omdat een toenemende productiviteit van de economie bij een vaste geldhoeveelheid betekent dat ieder muntstuk meer waard wordt. Heb je geld geleend, dan wordt je schuld dus steeds moeilijker om af te lossen.
De afgelopen honderd jaar is goud steeds verder weggedrukt uit het monetaire systeem en heeft de dollar de rol van het edelmetaal overgenomen. Tot 1971 werd de dollar gedekt door goud, daarna begon het tijdperk van de petrodollar waarin de dollar gedekt werd door de gigantische olievoorraden van Saoedi-Arabië.
Een oceaan van olie werd het nieuwe fundament waarop het dollarimperium gebouwd werd en waarmee de Verenigde Staten haar positie als supermacht wist te versterken. De goudvoorraden van centrale banken werden in dit systeem onbruikbaar gemaakt en liggen sindsdien te verstoffen in de kluis.
Sheik Imran Hosein legt in duidelijk taal uit hoe het monetaire systeem van goud en zilver evolueerde naar ongedekt papiergeld en hoe dit geldsysteem uit elkaar zal spatten. Daarna zal ook het papiergeld verdwijnen en blijft er volgens Imran Hosein alleen onzichtbaar elektronisch geld over.
Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!
Verschillende centrale banken onderzoeken de mogelijkheid om een nieuw type geld op basis van de blockchain technologie in omloop te brengen. Dit nieuwe type geld kan rechtstreeks aan huishoudens en bedrijven verstrekt worden en geeft centrale banken meer mogelijkheden om de economie te stimuleren. Maar dat is niet het enige, want een geldsysteem op basis van de blockchain technologie maakt het ook mogelijk elektronische betalingen te verrichten zonder tussenkomst van banken.
Het huidige geldsysteem is al bijna volledig elektronisch, want de munten en bankbiljetten vertegenwoordigen nog maar een paar procent van al het geld in onze economie. Het grootste deel van ons geld bestaat uit tegoeden die alleen aanwezig zijn in de computersystemen van banken. Banken spelen daardoor een onmisbare rol in het elektronische betalingsverkeer, terwijl dat met de technologie van vandaag de dag helemaal niet nodig is. Met de blockchain technologie kan immers een nieuw type geld ontwikkeld worden waarvoor de gebruikers niet langer afhankelijk zijn van banken.
Blockchain
Blockchain is een systeem dat het mogelijk maakt om volledig automatisch informatie van de ene naar de andere partij over te brengen. Bij iedere transactie binnen dit systeem wordt een nieuw blokje informatie aan de informatieketen (blockchain) toegevoegd, die vervolgens gecontroleerd wordt door alle andere gebruikers van het systeem. Het is een decentraal geldsysteem, waarin het betalingsverkeer niet meer via een bank, maar rechtstreeks tussen gebruikers plaatsvindt. Je zou het kunnen vergelijken met contant geld, maar dan via de digitale snelweg.
Blockchain kan banken overbodig maken voor het betalingsverkeer (Illustratie door Deloitte)
Geld als bezit
Een nieuw geldsysteem op basis van deze blockchain technologie heeft grote implicaties voor banken en centrale banken. Momenteel wordt bijna al het geld via fractioneel bankieren door commerciële banken in omloop gebracht. Geld is binnen het huidige geldsysteem een schuld, omdat je verplicht bent het volledige bedrag binnen een bepaalde termijn weer terug te geven aan de bank. Zou iedereen zijn schuld aan de bank aflossen, dan zou er geen geld meer overblijven. Dit principe zorgt ervoor dat de geldhoeveelheid van tijd tot tijd kan groeien en krimpen.
Geld op basis van de blockchain technologie is geen schuld, maar een bezit. Iedere eenheid van het geld heeft een eigen identiteit en zal permanent in omloop blijven. Centrale banken kunnen dit geld in omloop brengen, waarna men het onderling kan gebruiken in het betalingsverkeer. Dit nieuwe geld zal dan uitsluitend van eigenaar veranderen, maar zal nooit uit omloop gehaald worden zoals ons huidige fiatgeld. En omdat het decentraal bewaard kan worden is de impact van een omvallende bank voor het betalingsverkeer en voor de spaartegoeden van burgers en bedrijven met dit nieuwe geldsysteem mogelijk veel kleiner dan onder ons huidige fractionele geldsysteem, waarin geld een schuldverplichting is.
Full reserve
Centrale banken kunnen het geldsysteem herkapitaliseren door nieuw geld op basis van de blockchain technologie in omloop te brengen. Daarmee krijgt de centrale bank de volledige controle op de geldhoeveelheid in de economie, iets wat ze nu alleen indirect kan beïnvloeden via rentebeleid en monetaire verruiming. Een geldsysteem op basis van blockchain - waarin geld bezit is - heeft dus veel weg van full reserve banking.
Een geldsysteem waarin geld niet langer een schuld, maar een stukje bezit is klinkt aantrekkelijk. Met blockchain kan een betrouwbaar, veilig en integer geldsysteem gebouwd worden dat volledig aansluit bij een tijdperk waarin een groot deel van het betalingsverkeer al elektronisch verwerkt wordt. Toch zijn er een aantal uitdagingen waar men rekening mee dient te houden.
Bezwaren
Als eerste is het natuurlijk de vraag of je de controle van de geldhoeveelheid wel aan centrale banken over moet laten. We weten allemaal dat centrale banken niet zo onafhankelijk zijn als zelf beweren en dat ze beïnvloedbaar zijn. Hoe kan een centrale bank weten wat de juiste geldhoeveelheid is voor een economie? En zullen centrale banken, wanneer ze zelf mogen bepalen hoeveel geld er in omloop wordt gebracht, niet automatisch de neiging hebben teveel geld in omloop te brengen? Er is nu al veel kritiek op het monetaire beleid van centrale banken. Waarom zouden we ze dan nog meer controle over ons geldsysteem willen geven?
Een decentraal geldsysteem op basis van de blockchain vereist ook dat particulieren en bedrijven zelf de verantwoordelijkheid dragen voor hun elektronische portemonnee (wallet). Raak je als gevolg van een menselijke fout of een elektronische storing je elektronische portemonnee kwijt, dan heb je opeens geen geld meer. Net als in de geschiedenis zal er opnieuw de behoefte ontstaan om geld onder te brengen bij een partij die daarin gespecialiseerd is. Vroeger was dat de goudsmid en later werd dat de bank. Wanneer mensen hun elektronische portemonnee weer in beheer geven bij een paar grote bedrijven, ben je dan niet weer terug bij af?
Deze bijdrage wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en opslag van fysiek edelmetaal.
Volgens Alan Greenspan zullen we in de toekomst verrast worden door een periode van zeer hoge inflatie. Hoewel de inflatie nu nog zeer laag is ziet Greenspan een uitermate zorgelijke ontwikkeling in de groei van de geldhoeveelheid, die historisch gezien altijd uitdraaide op een periode van zeer hoge inflatie. “Historisch gezien is fiat geld altijd zo geëindigd”, aldus de voormalig voorzitter van de Federal Reserve.
De oud centraal bankier zei gesprek met Bloomberg dat hij zich grote zorgen over de lage productiviteit van de Amerikaanse economie. “We hebben steeds meer mensen nodig om steeds minder te produceren, dat is geen recept voor een levensvatbaar politiek systeem.”
Wat is het vooruitzicht voor de Amerikaanse economie?
“Het fundamentele probleem is dat de productiviteitsgroei tot stilstand is gekomen. We hebben te weinig mensen. Men is blij dat de participatiegraad weer toeneemt, maar de statistieken vertellen ons dat we meer en meer mensen nodig hebben om steeds minder te produceren. En dat is geen recept voor een levensvatbaar politiek systeem. Wat we nu hebben is stagnatie.
Wat ik wel weet is dat de geldhoeveelheid volgens de M2 definitie – altijd een kritieke indicator voor de inflatie – voor de eerste keer opvallend hard stijgt, met zo’n zes a zeven procent per jaar. Bijna in een rechte lijn. De laatste maanden is het nog iets harder gestegen, met een procentpunt of één a twee meer. Waar we ons nu zorgen om moeten maken – en waar we eerder zelden aandacht aan gegeven hebben – is dat dit soort economische omstandigheden eindigen met inflatie. Historische gezien is fiatgeld altijd al zo geëindigd.
Ik weet niet wanneer het [inflatie] komt, maar als je kijkt naar de menselijke geschiedenis dan zie je keer op keer dat men denkt dat er geen inflatie is en dat alles prima gaat, maar ik zeg dan: Wacht maar… De olieprijs heeft een significante impact gehad op de wereldwijde inflatie. Het zal niet snel komen, maar ik zal niet verbaasd zijn als de volgende onverwachtse beweging er eentje is van inflatie. Je hebt geen inflatie, totdat het er opeens is.”
Een hoge inflatie in combinatie met een extreem lage rente betekent dat uw spaargeld ieder jaar wat minder waard wordt. U kunt uw vermogen beschermen door spreiding aan te brengen in uw beleggingsportefeuille. Door een gedeelte van uw vermogen om te zetten in fysiek goud is uw vermogen beter beschermd tegen economische onzekerheid en periodes van hoge inflatie.
