Tag: goud

Grafiek: Goud versus valuta sinds 1900

Een argument dat vaak wordt gebruikt tegen goud kopen is dat de prijs van het edelmetaal zo volatiel is. Op de korte en middellange termijn is dat zeker waar, maar als je nog wat verder terugkijkt in de geschiedenis zie je dat alle valuta waarde verliezen ten opzichte van goud. De volgende grafiek van de World Gold Council laat zien dat het edelmetaal door de jaren heen haar koopkracht behoudt, terwijl valuta steeds minder waard worden. De Amerikaanse dollar, het Britse pond, de Japanse yen en zelfs de degelijke D-Mark verloren in een paar decennia allemaal een groot deel van hun koopkracht.

Nu vraagt u zich misschien af of goud kopen beter is dan geld op een spaarrekening zetten. Dat is natuurlijk afhankelijk van de rente. Binnenkort plaatsen we op Marketupdate een grafiek van de waardeontwikkeling van goud, afgezet tegen de waardeontwikkeling van een spaarrekening die ieder jaar rente oplevert.

Goud versus valuta sinds 1900 (Bron: World Gold Council)

23 januari 2017
Goudprijs naar hoogste niveau in twee maanden

De goudprijs steeg maandagochtend naar $1.220 per troy ounce, het hoogste niveau in bijna twee maanden. Beleggers zoeken hun toevlucht in het edelmetaal vanwege toenemende politieke onzekerheid en het uitblijven van een verdere stijging van de rente. De opwaartse trend in goud werd halverwege december in gang gezet, kort nadat de Federal Reserve haar langverwachte renteverhoging bekendmaakte.

Sinds het begin van dit jaar is de prijs van het gele metaal met bijna 5% gestegen. Zilver kwam dit jaar nog beter uit de startblokken en staat op het moment van schrijven 6,7% hoger dan begin dit jaar.

In de aanloop naar dit rentebesluit zakte de prijs van het edelmetaal tot onder de $1.130 dollar per troy ounce, een prijsdaling die gepaard ging met een grote verkoopgolf van goud uit ETF’s. Daarna begon de goudprijs weer te stijgen, vanwege toenemende zorgen over een nieuwe valuta-oorlog en de dreiging van een handelsoorlog. In de aanloop naar de inauguratie sprak Trump al over nieuwe importheffingen om de eigen industrie te brengen, wat potentieel zeer schadelijke gevolgen kan hebben voor de wereldhandel en de wereldeconomie.

Verwachting goudprijs

Volgens de World Gold Council zijn de fundamentals voor goud ook dit jaar zeer positief. In een vooruitblik op de goudmarkt voor 2017 worden zes verschillende ontwikkelingen in de wereldeconomie benoemd die een positieve impact kunnen hebben op de prijs van goud. De voornaamste risico’s zijn politieke en geopolitieke onzekerheid, devaluaties, oplopende inflatieverwachtingen een dreigende overwaardering op de aandelenmarkt.

Goudprijs naar hoogste niveau in bijna twee maanden (Bron: Goldprice.org)

23 januari 2017
Analyse: Goud is de wereldmunt voor centrale banken
Goudvoorraden dienen als een wereldwijde valuta waar centrale banken in noodsituaties op terug kunnen vallen, zo schreef de CIA in een vertrouwelijk rapport dat in 1956 in opdracht van de Amerikaanse regering werd geschreven. De regering wilde weten hoe de toenmalige Sovjet-Unie dacht over goud en gaf daarop het economische team van de inlichtingendienst opdracht een onderzoek te doen.

Uit dit rapport – dat in 2003 werd vrijgegeven – lezen we dat de goudvoorraad ook voor de communistische Sovjet-Unie van essentieel belang was voor de veiligheid en onafhankelijkheid van de staat. We hebben het rapport voor u vertaald, zodat u mee kunt lezen hoe de Amerikaanse inlichtingendienst zestig jaar schreef over goud. Het mag duidelijk zijn dat het edelmetaal veel meer is dan zomaar een grondstof. We danken Mortymer voor de tip!

Sovjet goudbeleid en het gebruik van goud als internationaal betaalmiddel
1. Sovjet leiders geloven dat de Sovjet-Unie goudreserves en valutareserves moet verzamelen om in staat te zijn om alle zaken uit het buitenland te kunnen kopen die noodzakelijk zijn voor de veiligheid, de grootsheid, de onoverwinnelijkheid en de onafhankelijkheid van hun socialistische land. Deze reserves functioneren als een wereldvaluta, die op de wereldmarkt omgezet kan worden in productiemiddelen en consumptiegoederen die de socialistische staat nodig heeft.
2. De specifieke toepassingen van goud in de handel van de Sovjet-Unie met het buitenland zijn als volgt: [1] om reguliere tekorten in de betalingsbalans met de landen van de vrije wereld te dekken, [2] om noodaankopen uit het buitenland te financieren als onvoorziene omstandigheden de binnenlandse economie dreigen te verstoren en [3] om goudleningen te verstrekken aan andere lidstaten van het communistische blok en aan bepaalde landen in de vrije wereld. De Sovjet-Unie gebruikt dus systematisch goud als internationaal betaalmiddel. Dat de goudverkopen van de Sovjet-Unie aan de vrije wereld gerelateerd zijn aan de handelsbalans met het buitenland blijkt uit het feit dat de substantiële handelstekorten in 1953 en de verwachtte tekorten in 1954 een piek in de goudverkopen veroorzaakten.
3. Sovjet leiders geloven dat hun goudvoorraden op een niveau gehouden moeten worden dat flexibiliteit verschaft in internationale transacties. De minimale goudreserve en de manier waarop deze berekend wordt zijn bij ons niet bekend. Er zijn sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog geen aankondigingen meer geweest van de omvang van de goudvoorraden. Echter, de goudvoorraden van de Sovjet-Unie worden momenteel geschat op ongeveer $4 miljard en groeien door de nieuwe productie met ongeveer $175 miljoen per jaar. De Sovjet-Unie is de tweede grootste goudproducent ter wereld (na Zuid-Afrika, dat in 1955 voor $550 miljoen aan goud produceerde) en dat de tweede grootste goudreserve heeft (na de Verenigde Staten, dat eind 1955 over $21,8 miljard aan goud beschikte).
4. In verhouding tot de importen van de Sovjet-Unie (ongeveer $3 miljard in 1955) is hun goudvoorraad extreem groot. De piek in goudverkopen in 1953 vertegenwoordigde minder dan 4% van hun geschatte totale voorraad. Deze reserves worden niet alleen bepaald door de routine vereisten van internationale betalingen. Voor wat betreft de transacties met het buitenland worden er door Sovjet leiders twee aanvullende redenen gesuggereerd: [1] grote reserves verzekeren het land ervan dat ze alle goederen kunnen kopen in het geval van hongersnood, ontwrichting van de industrie, economische sancties door het buitenland, natuurrampen of oorlog en [2] dat deze reserves garanderen dat de Sovjet-Unie tijdens een economische depressie in kapitalistische landen tegen de meest gunstige voorwaarden goederen kan importeren. Een derde reden die gesuggereerd wordt is dat een grote goudreserve het potentieel biedt om ondermijnende activiteiten te ondernemen alsook economische activiteit te ontplooien voor een politiek doel (bijvoorbeeld om activiteiten in de onderontwikkelde landen te financieren, om zo de commerciële markt van de vrije wereld te verstoren). Hoewel de reserves in het algemeen niet voor dit doel gebruikt zijn door het communistische blok, zijn ze daar een potentieel middel voor.
5. De interne monetaire toepassingen van de goudreserves van de Sovjet-Unie zijn bij ons niet bekend. Diegene die in de Sovjet-Unie over goud schrijven hebben hier geen opheldering over gegeven. Hoewel sommigen schrijven dat de munt van de Sovjet-Unie voor 25% gedekt wordt door goud schrijven anderen dat goud in het binnenland geen monetaire significantie heeft. Of de Sovjet-Unie haar goud nou wel of niet gedemonetiseerd heeft, de omvang van de huidige goudvoorraad geeft het land een enorme flexibiliteit ten aanzien van de internationale economische activiteiten.
Goud als politiek metaal

Dit document van de Amerikaanse inlichtingendienst laat zien dat goud in die tijd veel meer was dan zomaar een grondstof. Goud is bij uitstek een politiek metaal, dat landen bezitten om zich te beschermen tegen economische én politieke risico’s. Ook in de communistische Sovjet-Unie wist men het edelmetaal op waarde te schatten, zoals ook uit dit rapport blijkt.

Dat het geld vandaag de dag niet meer gedekt is door goud wil niet zeggen dat het edelmetaal haar functie verloren heeft. Sterker nog, sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008 zijn centrale banken hun goudvoorraden aan het uitbreiden. Vooral China en Rusland hebben de afgelopen jaren veel goud gekocht, uit angst voor toenemende economische en politieke risico’s. China zoekt een alternatief voor haar enorme dollarreserves, terwijl Rusland de afgelopen jaren de dreiging voelde van Westerse sancties.

Goud is de wereldmunt voor centrale banken

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.
18 januari 2017
Tekort aan geld legt goudmarkt India lam

Door een tekort aan geld zal er dit jaar opnieuw minder goud gekocht worden in India, zo verwachten de World Gold Council en de All India Gems & Jewellery Trade Federation. In november besloot de Indiase regering alle bankbiljetten van 500 en 1.000 roepie uit omloop te halen, waardoor meer dan 80% van al het cash geld in omloop onbruikbaar werd. Daardoor hebben Indiërs nu minder contant geld om goud te kopen, een probleem dat verstrekt wordt door het feit dat de meeste juweliers nog niet met elektronische betalingen overweg kunnen.

Volgens cijfers van de centrale bank hebben bijna 600 miljoen Indiërs helemaal geen toegang tot een bankrekening. Meer dan 90% van alle transacties in het land wordt met contant geld afgerekend. Door alle oude bankbiljetten uit omloop te halen en slechts gedeeltelijk te vervangen door nieuwe biljetten is een grote schaarste aan geld. Het geld dat mensen nog hebben gebruiken ze liever voor de meest noodzakelijke uitgaven.

Volgens cijfers van de Indiase Mahindra Bank zal India dit jaar ongeveer 350 tot 400 ton goud importeren. Dat is veel minder dan de 575 ton van vorig jaar en bijna de helft minder dan de gemiddelde jaarlijkse import van goud in de periode van 2010 tot 2015. Het lijkt erop alsof de Indiase regering eindelijk een effectieve manier gevonden heeft om goud kopen te ontmoedigen.

Vraag naar goud in India daalt verder in 2017 (Grafiek van Bloomberg)

India voert ‘War on gold’

De Indiase overheid voert al jaren een actief beleid om de vraag naar goud omlaag te brengen. In 2012 en 2013 werd de importheffing op goud naar 10% verhoogd. Ook experimenteerde de overheid met een importquotum, waardoor er nauwelijks edelmetaal geïmporteerd kon worden. Ook deze maatregel bleek niet te werken, omdat er steeds meer goud gesmokkeld werd.

In 2015 bundelden de regering en de centrale bank hun krachten en brachten ze nieuwe goudobligaties op de markt. Particulieren konden hun goud voor een langere periode inleveren bij een bank in ruil voor rente. Deze vergoeding was echter zo laag dat weinig Indiërs de moeite namen om hun goud in te leveren. Dit jaar kwam de regering met nieuwe regelgeving om juweliers dwars te zitten, namelijk een 1% belasting op alle gouden sieraden. De administratieve rompslomp van deze maatregel was voor juweliers reden om het werk enige tijd neer te leggen.

Al deze maatregelen waren weinig effectief in het ontmoedigen van goud. Veel effectiever was het besluit van de Indiase regering om alle grote bankbiljetten uit omloop te halen. Daardoor is er veel minder geld beschikbaar om goud te kopen. Volgens de India Bullion & Jewellers Association zal het nog zeker tot de tweede helft van dit jaar duren voordat juweliers zich aan de nieuwe omstandigheden hebben aangepast en elektronische betalingen mogelijk maken. Hoe die honderden miljoen Indiërs zonder bankrekening in de toekomst goud moeten kopen, dat blijft nog een groot vraagteken. Die moeten eerst aangesloten worden op elektronische betaalsystemen.

“In de afgelopen drie tot vier jaar heeft de goudsector het moeilijk door alle maatregelen van de overheid. Omdat de regering zich zorgen maakt over deze sector komt ze met steeds meer nieuwe maatregelen. We weten dus niet wat de overheid nog meer van plan is en wat ze in 2017 zal doen”, zo verklaarde Bachhraj Bamalwa van de All India Gems & Jewellery Trade Federation tegenover Bloomberg.

Deze bijdrage wordt u aangeboden door Hollandgold, uw adres voor de aankoop van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over goud kopen? Neem dan contact op via [email protected] of bel +31(0)88-4688400.

17 januari 2017
Goudvoorraad GLD stroomt weg

De dag na de Amerikaanse verkiezing was de laatste dag dat er goud aan de voorraad van het grootste goud-ETF ter wereld (GLD) werd toegevoegd. Sindsdien is er een vrijwel onafgebroken uitstroom van edelmetaal geweest. In 43 handelsdagen daalde de goudvoorraad van het fonds van 955 naar 805 metrische ton, een daling van 150 ton. Daarmee is het niet de grootste, maar wel de langste reeks van verkopen sinds de oprichting van GLD in 2004.

GLD is wereldwijd het grootste exchange traded fund voor goud met een beheerd vermogen van meer dan $30 miljard. Toch is er sinds de verkiezingen bijna een kwart aan waarde uit het fonds verdampt, enerzijds door een daling van de goudprijs en anderzijds door beleggers die uitstappen en hun positie liquideren. Veel analisten voorspelden een hogere goudprijs bij een overwinning van Trump, maar de praktijk liet precies het tegenovergestelde zien.

“GLD wordt door institutionele beleggers zowel gebruikt als instrument om mee te handelen als instrument om voor de lange termijn te beleggen. Als het populair is kan het opeens heel hard gaan, maar als dat niet zo is kan de vraag ook snel opdrogen”, zo verklaarde Todd Rosenbluth van ETF Research tegenover Bloomberg. Het is dan ook verrassend om te zien dat de goudvoorraad niet stijgt, ondanks het feit dat de goudprijs sinds de tweede helft van december weer aan een opmars bezig is. Dit jaar is de prijs van het edelmetaal in dollars al met bijna vier procent gestegen.

Goudvoorraad GLD in 43 dagen met 150 ton gedaald

Goud-ETF’s minder populair?

Het vermogen dat GLD beheert voor goudbeleggers hangt in de regel sterk samen met de ontwikkeling van de goudprijs. Toch veranderde de situatie na 2013, want het beheerde vermogen daalde toen veel meer dan je op basis van de goudprijs zou mogen verwachten. Daaruit zou je kunnen concluderen dat de populariteit van het ETF daalde en dat meer beleggers de voorkeur geven aan alternatieven, zoals fysiek goud kopen. Dat wordt ook bevestigd door cijfers van de World Gold Council, die in 2015 al een sterke toename in de vraag naar goudbaren en gouden munten registreerde.

De grote schommelingen in de goudvoorraden van GLD zorgen soms voor problemen. In het eerste kwartaal van 2016 was beleggen in goud opeens zo populair dat de Bank of England voor het eerst in de geschiedenis van het goud-ETF te hulp moest schieten door een deel van haar eigen goudvoorraad uit te lenen. In februari werd op twee aaneengesloten handelsdagen voor in totaal 29 ton aan goud verstrekt door de centrale bank, een signaal dat er op dat moment sprake was van een acute schaarste in de goudmarkt.

Populariteit GLD daalt, beheerd vermogen sinds 2012 gehalveerd

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

16 januari 2017

Sheik Imran Hosein over de petrodollar en goud

De afgelopen honderd jaar is goud steeds verder weggedrukt uit het monetaire systeem en heeft de dollar de rol van het edelmetaal overgenomen. Tot 1971 werd de dollar gedekt door goud, daarna begon het tijdperk van de petrodollar waarin de dollar gedekt werd door de gigantische olievoorraden van Saoedi-Arabië.

Een oceaan van olie werd het nieuwe fundament waarop het dollarimperium gebouwd werd en waarmee de Verenigde Staten haar positie als supermacht wist te versterken. De goudvoorraden van centrale banken werden in dit systeem onbruikbaar gemaakt en liggen sindsdien te verstoffen in de kluis.

Sheik Imran Hosein legt in duidelijk taal uit hoe het monetaire systeem van goud en zilver evolueerde naar ongedekt papiergeld en hoe dit geldsysteem uit elkaar zal spatten. Daarna zal ook het papiergeld verdwijnen en blijft er volgens Imran Hosein alleen onzichtbaar elektronisch geld over.

Volg Marketupdate nu ook via Telegram

Waardeert u de artikelen en analyses op onze site, steun ons dan met een eenmalige of periodieke donatie. Met uw donatie kunnen we mooie artikelen blijven schrijven en worden we minder afhankelijk van inkomsten uit advertenties. Klik hier om te doneren!

14 januari 2017

Herwaardering goud als oplossing voor monetaire crisis?

Centrale banken kunnen hun goudvoorraden herwaarderen om het financiële systeem te herkapitaliseren. Door goud tegen een hogere waarde op de balans te zetten kan er meer geld in omloop worden gebracht, bijvoorbeeld om de staatsschulden te verlagen, de economie te stimuleren en de bankensector te herkapitaliseren.

Het klinkt als een mooie theorie, maar wist u dat deze begin jaren zeventig met succes in de praktijk werd gebracht? Marketupdate duikt in de geschiedenis en werkt uit hoe de ECB met een herwaardering van goud de economie van de Eurozone kan stimuleren.

Herwaardering goud in 1972

In mei 1972 gaf het Amerikaanse Congres goedkeuring voor een herwaardering van de Amerikaanse goudvoorraad. De officiële prijs van het edelmetaal werd verhoogd van $35 naar $38 per troy ounce, waardoor de waarde van de totale goudreserve met ongeveer $800 miljoen toenam. Het Amerikaanse ministerie van Financiën verstrekte vervolgens op basis van de hogere goudprijs nieuwe goudcertificaten aan de Federal Reserve. In ruil daarvoor kreeg ze van de centrale bank een tegoed ter waarde van eveneens ongeveer $800 miljoen. Dit tegoed werd vervolgens door de Amerikaanse overheid gebruikt als fiscale stimulering voor de economie.

Een jaar later werd deze truc herhaald. Op 24 oktober 1973 gaf het Amerikaanse Congres toestemming voor een nieuwe herwaardering van de goudreserve, ditmaal van $38 naar $42,22 per troy ounce. De waarde van de goudvoorraad nam hierdoor met ongeveer $1,2 miljard toe, waardoor de centrale bank opnieuw een tegoed van $1,2 miljard aan de overheid kon verstrekken.

De overheid kon dankzij de herwaardering van het goud meer geld uitgeven, zonder meer te moeten lenen of de belastingen te verhogen. Het nadeel van meer geld in de economie is dat het risico van inflatie op de loer ligt. Om dat risico te verkleinen besloot de Federal Reserve in de tweede helft van 1973 weer liquiditeit uit de markt te halen, door staatsobligaties van haar balans te halen en op de private markt aan te bieden. Met de verkoop van staatsobligaties haalde de centrale bank weer geld uit de markt, waardoor de plotselinge stijging van de geldhoeveelheid in circulatie gedeeltelijk teruggedraaid kon worden.

Als de rente niet meer werkt

Normaal gesproken volstaat het voor centrale banken om de rente te verhogen of te verlagen, maar vandaag de dag lijkt dit instrument door de uitzonderlijk hoge schulden op publiek én privaat niveau zo goed als uitgewerkt. Veel ruimte om de rente te verlagen is er niet meer en ook blijkt de lagere rente slechts in beperkte mate voor meer economische activiteit te zorgen. Je zou je ook af kunnen vragen hoe robuust een economisch herstel is dat volledig op schuld gedreven is.

Ook het verhogen van de rente is vandaag de dag maar beperkt mogelijk, omdat veel overheden en huishoudens zich te diep in de schulden hebben gestoken. Een hogere rentelast op de staatsschuld betekent dat overheden meer belastinginkomsten moeten heffen of minder geld moeten uitgeven. Ook dat is niet bepaald gunstig voor de economie.

Als een herwaardering van goud het monetaire gaspedaal is, dan zou je het op de markt brengen van staatsobligaties de monetaire rem kunnen noemen. Centrale banken zouden dit instrument opnieuw kunnen gebruiken voor een herkapitalisatie van een monetaire systeem dat dreigt te bezwijken onder haar schulden. In dit artikel beschrijven we hoe het monetaire systeem met goud geherkapitaliseerd kan worden.

Herkapitaliseren
Volgens de laatste cijfers heeft het Europese stelsel van centrale banken een balanstotaal van €3.672 miljard, waarvan de goudvoorraden van alle Eurolanden een waarde van €382 miljard vertegenwoordigen. Dat is de totale goudvoorraad van het Eurosysteem (ongeveer 10.800 ton), gewaardeerd tegen een goudkoers van €1.098 per troy ounce. De ECB waardeert haar goudvoorraad ieder kwartaal naar de marktwaarde, maar wat als ze het edelmetaal tegen een veel hogere waarde op de balans zet? Naar het voorbeeld van de Federal Reserve in de jaren '70 zou de ECB vandaag de dag de goudvoorraden kunnen herwaarderen naar bijvoorbeeld €3.972 per troy ounce. De totale goudvoorraad zou dan een waarde van €1.382 miljard vertegenwoordigen, dat is €1.000 miljard meer dan de huidige waarde. Dit bedrag kan de ECB verstrekken aan de overheden van alle eurolanden, vergelijkbaar met het tegoed dat de Federal Reserve in de jaren '70 verstrekte aan de Amerikaanse overheid. Dit tegoed kunnen overheden gebruiken om de economie te stimuleren. Het geld kan bijvoorbeeld gebruikt worden voor investeringen in de infrastructuur, het onderwijs, gezondheidszorg en veiligheid, waardoor nieuwe werkgelegenheid wordt gecreëerd. Het geld vloeit op die manier van de overheid door naar de private sector en zal uiteindelijk bijgeschreven worden op de banktegoeden van huishoudens en bedrijven. Dat is niet alleen gunstig voor huishoudens, maar ook voor de bankensector. Meer spaartegoeden in het financiële systeem betekent dat de kapitaalratio van banken sterker wordt. En voor zover het extra geld gebruikt wordt om schulden af te lossen kan een dergelijke vorm van monetaire stimulering ook bijdragen aan 'deleveraging' van de bankbalansen. Het lijkt een win-win situatie, maar het gevaar bestaat dat deze vorm van monetaire stimulering de inflatie aanjaagt. Om dat effect tegen te gaan kan de ECB de staatsobligaties en bedrijfsobligaties die ze de afgelopen jaren gekocht heeft weer terugbrengen naar de private markt. Met de verkoop van deze schuldpapieren kan de centrale bank een gedeelte van de extra liquiditeit weer opzuigen, zodat het inflatoire effect op de economie beperkt blijft. Figuur 1 laat zien hoe een dergelijk stimuleringsprogramma uitgevoerd kan worden en wat het effect zal zijn op de balans van de centrale bank, de overheid, de private markt en de bankensector. We zien dat de ECB in dit voorbeeld €500 miljard aan nieuw geld in de economie heeft gebracht. Figuur 2 laat de geldstromen zien die het gevolg zijn van deze monetaire en fiscale operatie.

Figuur 1: Herwaardering goud in schematisch overzicht

Figuur 2: Herwaardering goud in schematisch overzicht

Monetaire en fiscale stimulering

Het verschil tussen de geldcreatie die hierboven beschreven wordt en de reguliere geldcreatie door commerciële banken is dat er nu geen rente en aflossing hoeft plaats te vinden. Het extra geld blijft permanent in de economie en is dus altijd beschikbaar, bijvoorbeeld om schulden mee af te lossen. Daarmee verlicht je de druk op een economie die nu al overladen is met schulden.

Deze vorm van monetaire verruiming lijkt in veel opzichten op helikoptergeld, met als verschil dat er met het herwaarderen van goud wel iets van waarde tegenover staat. Het nieuwe geld op de passiva zijde van de ECB balans wordt gedekt door een toename in de waarde van het goud op de activa zijde van de balans. Per saldo verandert er dus weinig aan de 'dekkingsgraad' van alle euro's die de verschillende Europese nationale banken in de loop der jaren in omloop hebben gebracht.

Het is bovendien nog maar de vraag of deze combinatie van monetair en fiscaal beleid tot hoge inflatie zal leiden. Volgens een onderzoek van Robeco dat vorig jaar gehouden werd zullen de meeste mensen het nieuwe geld op de spaarrekening parkeren of gebruiken om de hypotheekschuld af te lossen. Slechts een klein deel van de ondervraagden was van plan het geld uit te geven, wat betekent dat het prijsopdrijvende effect van al dat extra geld in de economie zeker op de korte termijn beperkt zal blijven.

De ECB zou het geld ook rechtstreeks onder de bevolking kunnen uitdelen, op voorwaarde dat het wordt gebruikt om schulden af te lossen. Daardoor verdwijnt een groot deel van het geld direct uit circulatie en wordt tevens de private schuldenlast omlaag gebracht. Dat zal zeker een stimulerend effect hebben op de economie, want als mensen minder schulden hebben zullen ze sneller geneigd zijn geld uit te geven. Op het moment dat de inflatie dreigt op te lopen kan de ECB de rente weer verhogen of staatsobligaties verkopen om liquiditeit uit de markt te halen. Figuur 3 laat dit voorbeeld schematisch zien.

Figuur 3: Directe monetaire stimulering via herwaardering goud

Staatsschuld wegstrepen?

De ECB kan met een herwaardering van goud dus nieuw geld in omloop brengen, maar je zou het model nog verder kunnen vereenvoudigen. De goudvoorraden zijn bezittingen van verschillende landen, terwijl de staatsschulden - de naam zegt het al - de schulden van landen zijn. Zou je deze niet tegen elkaar kunnen wegstrepen, nu ze beide op de balans van de centrale bank staan?

Volgens de meest recente cijfers heeft de ECB momenteel €1.265 miljard aan staatsobligaties op haar balans. Zou de ECB de waarde van de goudvoorraad €1.000 miljard hoger waarderen, dan kan ze datzelfde bedrag aan staatsobligaties wegstrepen. Dat is een enorme schuldverlichting voor overheden, waar uiteindelijk iedereen van profiteert. Men zal zich minder zorgen maken over de betaalbaarheid van de staatsschulden, waardoor het risico van staatsobligaties kleiner wordt en de rente daalt. Dat betekent dat de overheid minder belastinggeld opzij hoeft te zetten om de rente op de staatsschuld te betalen. Omdat alleen de staatsobligaties op de balans van de centrale bank worden weggestreept blijven de obligatiehouders in de private sector (pensioenfondsen, spaarders en beleggers) gespaard.

Figuur 4: Schulden wegstrepen via herwaardering goud

Kan de ECB zomaar de goudprijs verhogen?

Nu vraagt u zich natuurlijk af hoe de ECB het goud tegen een hogere waarde op de balans kan zetten. Op het moment van schrijven is de goudprijs iets meer dan €1.100 per troy ounce, veel minder dan de prijs van bijna €4.000 per troy ounce die we in dit voorbeeld gebruiken. Hoe kan de centrale bank de goudprijs naar dit niveau brengen?

Dat is in theorie heel eenvoudig. De ECB kan op een dag bekendmaken dat ze onbeperkt fysiek goud zal opkopen tegen een koers van €4.000 per troy ounce. Daardoor zullen particulieren meer sloopgoud inleveren en zullen beleggers winst nemen op hun goud. Maar er zullen ongetwijfeld ook mensen zijn de besluiten hun goud niet te verkopen, maar het simpelweg tegen de nieuwe koers te waarderen.

Centrale banken zullen hun goudvoorraden zeer waarschijnlijk ook niet verkopen, maar slechts tegen de hogere waarde op hun balans zetten. Ze kunnen een herwaardering van hun goudreserve in theorie op dezelfde manier te gelde maken als de ECB dat in dit voorbeeld doet. Centrale banken zullen een groter percentage van hun reserves in fysiek goud aanhouden, waardoor er een betere spreiding is ten opzichte van de valutareserves.

Zeer vermogende particulieren zullen waarschijnlijk ook maar in zeer beperkte mate hun goud van de hand doen. Zij kopen immers goud, sieraden en andere dure kunstobjecten om van hun 'overschot' aan geld af te komen. Zouden ze hun goud tegen de hogere koers verkopen, dan hebben ze nog meer geld dat ze niet nodig hebben.

De grote vraag is of de ECB een hogere goudprijs van €4.000 per troy ounce kan verdedigen of dat de centrale bank haar belofte om goud te kopen weer in zal moeten trekken. Om de herwaardering van goud meer kans van slagen te geven zou de ECB deze kunnen coördineren met andere belangrijke centrale banken, zoals die van de Verenigde Staten, Rusland en China. Is het tijd voor een nieuwe Bretton Woods?

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

12 januari 2017
Wikileaks over papiergoud en volatiliteit goudprijs (1974)

De beste manier om het bezit van goud te ontmoedigen is door de volatiliteit van de goudprijs te verhogen. Dat moeten de beleidsmakers in de Verenigde Staten gedacht hebben toen het privé bezit van goud in 1974 weer werd toegestaan. Uit verschillende Wikileaks documenten blijkt dat Amerikaanse regering eind 1974 informatie uit de goudmarkt verzamelde om in te schatten hoe de private markt zou reageren op de legalisering van het privé bezit van goud.

In een Wikileaks cable die op 10 december 1974 vanuit het Verenigd Koninkrijk verstuurd werd naar het Amerikaanse Ministerie van Financiën lezen we dat het bestaan van een termijnmarkt voor goud (papiergoud) misschien wel de meest effectieve manier is om de vraag naar fysiek goud te verkleinen. Verschillende goudhandelaren in Londen verklaarden dat een termijnmarkt voor goud van significant belang is om de handel in goud zelf tot een minimum te beperken.

Ook spraken zij de verwachting uit dat een termijnmarkt voor goud zou leiden tot een hogere volatiliteit van de goudprijs. Dat zou de meeste particulieren ervan weerhouden om structureel en op grote schaal fysiek goud te kopen. We hebben een passage uit het betreffende document vertaald.

“De grootste impact op het privaat goudbezit in de Verenigde Staten is volgens goudhandelaren de vorming van een grote termijnmarkt voor goud. Alle handelaren spraken hun verwachting uit dat de termijnmarkt een aanzienlijk omvang zou krijgen en dat de fysieke goudhandel in vergelijking minuscuul zou blijven.

Ook spraken ze hun verwachting uit dat grootschalige handel in goudfutures een aanzienlijke volatiliteit zou opleveren. De volatiele prijzen verminderen de aanvankelijke vraag naar fysiek goudbezit en onderdrukken daarmee het lange termijn hamsteren van fysiek goud door de Amerikaanse bevolking.

Voor wat betreft de toekomstige vraag naar goud onder de Amerikaanse bevolking waren de meeste handelaren van mening dat deze niet significant zou zijn, met uitzondering van een aanvankelijke stijging in de eerste 2 tot 3 maanden na de legalisering van goud.

De handelaren hadden niet de indruk dat de Amerikaanse bevolking als geheel psychologisch voorbereid was om over te schakelen van kleinschalige aankopen van gouden munten naar het lange termijn hamsteren van fysiek goud. Sommige handelaren spraken hun verwachting uit dat de vraag naar gouden munten zodanig zou zijn dat deze van binnenuit opgevangen kon worden met de productie van gouden munten door de US Mint.”

Termijnmarkt goud is de manipulatie

In 1972 lanceerde de Chicago Mercantile Exchange (CME) een nieuw platform om futures te verhandelen en in 1974 werden via dit platform voor het eerst goudfutures verhandeld. Dat was geen toeval, want de lancering van deze ‘papieren goudmarkt’ viel samen de legalisering van het privé bezit van goud in de Verenigde Staten.

De termijnmarkt voor goud werkte als een soort bliksemafleider voor de fysieke goudmarkt. Iedereen die blootstelling wilde aan de goudprijs kon vanaf dat moment ook de termijnmarkt gebruiken. In plaats van fysiek goud te kopen kon men ook papieren afgeleiden nemen, zodat er voldoende fysiek goud beschikbaar bleef voor klanten die geen genoegen namen met papieren claims op goud. Denk daarbij aan de olieproducerende landen, die na het loslaten van de goudstandaard in 1971 meer compensatie wilden voor de gedevalueerde dollar.

Je zou kunnen concluderen dat het bestaan van ‘papiergoud’ (alle afgeleide beleggingsinstrumenten die zich presenteren als goud, maar die geen goud zijn) in essentie de manipulatie is. Door het bestaan van een termijnmarkt is er op papier immers veel meer aanbod van goud dan er in werkelijkheid is. En omdat het veel makkelijker is om via de beurs goud te verhandelen zorgt de papiermarkt ook voor een veel grotere volatiliteit.

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

3 januari 2017
Goudprijs stijgt 0,5% op eerste handelsdag, zilver bijna 4% hoger

De goudprijs is de eerste handelsdag van het jaar positief begonnen, want de prijs van het edelmetaal steeg in euro’s met ongeveer 0,5% naar €35.340 per kilogram. De zilverprijs schoot zelfs met 3,9% omhoog naar €505 per kilogram. In de Verenigde Staten is de handel vandaag nog gesloten.

Goudprijs stijgt 0,5% op eerste handelsdag van 2017

Zilverprijs schiet zelfs met 3,9% omhoog

2 januari 2017
Ontdekkingen goudmijnen 85% gedaald sinds 2006

Goudmijnen moeten steeds meer moeite doen om nieuwe goudreserves aan te boren, zo blijkt uit cijfers die Bloomberg verzamelde. Ondanks het feit dat de sector veel meer geld investeert in exploratie wordt er bijna elk jaar minder goud gevonden. Vergelijk je de ontdekkingen van goudaders in 2015 met die van 2006, dan is er zelfs sprake van een daling van 85%.

Het wordt dus steeds moeilijker om nieuwe goudreserves te vinden, terwijl die juist zo belangrijk zijn om de productie op de langere termijn op peil te houden. Nog voordat bestaande goudbronnen uitgeput zijn moeten de mijnen al naar nieuwe reserves zoeken, omdat het een aantal jaar duurt om een nieuwe goudmijn operationeel te krijgen.

Steeds minder nieuwe ontdekkingen in goudmijnsector (Bron: Bloomberg)

Minder reserves

De goudmijnsector heeft niet alleen moeite om voldoende nieuwe goudreserves te vinden, ook hebben ze door de lagere goudprijs moeten bezuinigen op de exploitatie van bestaande mijnen. Sinds 2012 zijn de investeringen van de mijnbouwsector met 41% gedaald, wat betekent dat ze niet genoeg investeringen hebben gedaan om alle reserves uit de goudmijn te halen. Door de lage goudprijs hebben mijnen vooral de hoge kwaliteit gouderts opgegraven.

Daarmee verlaagden ze de kosten per troy ounce, maar de keerzijde van deze aanpak is dat de totale opbrengst van de goudmijn daardoor daalt. Het gouderts dat achterblijft is niet interessant genoeg om te winnen, waardoor de economisch winbare goudvoorraad daalt. De totaal geïdentificeerde goudreserves van de sector zijn sinds 2011 met 40% gedaald tot het laagste niveau in tien jaar.

Mijnen bezuinigen op de productiekosten (Bron: Bloomberg)

Reserves worden niet aangevuld met nieuwe goudvondsten (Bron: Bloomberg)

Peak Gold

De productie van de goudmijnsector zit nog steeds in een opwaartse trend, maar als we deze cijfers naast elkaar leggen is het moeilijk voor te stellen dat deze trend nog lang zal aanhouden. Volgens BMO Capital Markets zal de productie van goudmijnen in 2019 een piek bereiken, om vervolgens in snel tempo te dalen. Ook Mark Bristow, directeur van mijnbouwbedrijf Randgold, verwacht in de komende jaren een zogeheten ‘Peak Gold’.

Een daling van de goudmijnproductie kan een grote impact hebben op de goudprijs. Minder nieuw aanbod betekent dat er meer geboden zal worden op bestaande goudvoorraden. Dat kan een opwaartse prijsdruk veroorzaken.

Peak Gold in 2019? (Bron: Bloomberg)

Deze bijdrage wordt u aangeboden door Hollandgold, uw adres voor de aankoop van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over goud kopen? Neem dan contact op via [email protected] of bel +31(0)88-4688400.

2 januari 2017
Een verzekerd mens telt voor twee!

Het jaar 2016 ligt achter ons, wat gebeurde er toch veel! Veel te veel om hier te kunnen (na)bespreken. Vooralsnog hebben de edelmetalen goed gepresteerd met een stijging van 13% voor goud en zelfs 21% voor zilver (in euro’s). Laten we hopen dat deze trend zich doorzet in 2017 en daarna.

Toch is het behalen van een eventueel koersrendement naar mijn mening niet de belangrijkste reden voor een eventuele aankoop van edelmetaal. Indien er een valutacrisis (zoals de afgelopen tijd in Argentinië, India, Venezuela, Zimbabwe of IJsland) ontstaat of zelfs het monetair systeem omvalt, zal edelmetaal haar waarde behouden en zo’n crisis glansrijk overleven. Het bezitten van fysiek edelmetaal zorgt er dan voor dat u iets van waarde bezit, in eigen beheer. Het is een soort verzekering die u hopelijk nooit nodig heeft. Maar als u deze verzekering wel nodig heeft, wat zult u dan blij zijn deze te bezitten!

Vrijwel iedereen bewaart zijn zuurverdiende spaargeld bij een financiële instelling, waar we in normale tijden altijd over kunnen beschikken. We zijn allemaal geprogrammeerd om het bij een bank te bewaren, omdat onze overheid aangeeft dat dit veilig is. Toch gaat er tegenwoordig geen maand voorbij zonder dat er ergens in de wereld een bankschandaal opduikt. Als rekeninghouders hebben wij geen enkel idee wat banken ondertussen eigenlijk met ons geld doen.

Ze laten ons keer op keer zien dat ze niet vertrouwd kunnen worden met ons geld. Wereldwijd zijn tal van banken inmiddels veroordeeld voor het manipuleren van de rente, wisselkoersen en verschillende grondstoffen. In de boekhouding van deze banken staan heel summier verschillende categorieën waaronder de schulden en bezittingen worden geclassificeerd, zoals leningen en investeringen. Maar vrijwel niemand kan op basis van deze informatie zien of dit wel veilige of conservatieve investeringen zijn. Het is een complete ‘black box’.

Banktegoed

Met onze banktegoeden kunnen we digitaal aankopen (giraal geld) doen of er cash (chartaal geld) mee uit de muur halen. Wij zien deze twee soorten geld als hetzelfde, maar dit is absoluut niet het geval. Ook al hebben ze op dit moment dezelfde waarde.

Giraal geld is namelijk alleen maar een claim op het bewaarde geld bij de bank (is zelfs officieel niet meer uw bezit, zie de kleine lettertjes), u bent dan samen met miljoenen anderen één van de (slecht beschermde) schuldeisers zodra uw bank in de problemen raakt en u niet meer bij uw spaargeld kunt komen.

Eenieder die enig chartaal geld (munten en bankbiljetten) tot zijn beschikking heeft kan in zo’n situatie wel gewoon eten, drinken, brandstof etc. aanschaffen. Ook chartaal geld is dus een soort verzekering tegen ons huidige financiële systeem.

Schijnzekerheid

Verder kennen wij (en veel andere landen ook) het depositogarantiestelsel. Voor alle landen van de Eurozone betekent het dat elke €100.000 door onze overheid gegarandeerd wordt. Maar kan de overheid dit ons wel garanderen? Als één van de grotere banken in ons land failliet gaat, dan is dit fonds (er is veel te weinig gereserveerd) meteen leeg en zeker niet groot genoeg om alle gedupeerde klanten tot maximaal €100.000 te vergoeden. Sterker nog; het faillissement van een grote Nederlandse bank zal er meteen voor zorgen dat de andere banken ook failliet zullen gaan, ze zijn allemaal extreem met elkaar verweven.

In het dagelijks leven verzekeren we ons tegen allerlei zaken, bijvoorbeeld een brandverzekering tegen brand of een levensverzekering tegen voortijdig overlijden. Deze risico’s zijn erg laag, maar toch belangrijk genoeg om je tegen te verzekeren.

Verzekering

Het risico dat ons monetaire systeem vastloopt is gelukkig ook laag (alhoewel vele malen hoger dan de gemiddelde burger momenteel denkt), maar de impact hiervan zal juist zéér groot zijn. De prijzen van edelmetalen schommelen weliswaar van dag tot dag, maar op de lange termijn is de verwachting dat deze hun waarde zullen behouden. Het zijn ook nog eens een tastbare bezittingen die in zeer korte tijd en overal ter wereld te gelde gemaakt kunnen worden.

Er wordt mij weleens verweten dat ik te negatief over zaken schrijf. Ik ben het daarmee eens, maar ik zie momenteel ook zoveel gevaren dat ik het eerder zie als realistisch denken i.p.v. negatief denken.

Ondanks deze problemen zijn er gelukkig nog veel zaken om positief over te zijn. Ik hoop dat dit ook voor u geldt! Ik wil u bedanken voor al uw leuke reacties het afgelopen jaar, ik merk dat er aandachtig wordt meegelezen en wil u alle goeds wensen voor de toekomst. U heeft ons het afgelopen jaar ook in grote getalen weten te vinden voor aanschaf van edelmetaal.

Sander Noordhof

Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen weekend in de nieuwsbrief van Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over beleggen in edelmetalen? Bel dan +31(0)88 46 88 488 of mail naar [email protected].

2 januari 2017