Tag: goudvoorraad

Bundesbank bijna klaar met terughalen goudvoorraad

In 2013 maakte de Bundesbank haar plannen bekend om een aanzienlijk deel van haar goudvoorraad terug te halen uit het buitenland. De centrale bank beloofde voor 2020 in totaal 300 ton goud uit New York en nog eens 374 ton uit Frankrijk te repatriëren. Er moet nog 91 ton uit Frankrijk opgehaald worden.

De centrale bank ligt goed op schema, want eerder dit jaar maakte de Bundesbank bekend dat het goud uit de Verenigde Staten inmiddels is teruggebracht naar de goudkluis in Frankfurt. Dat betekent dat de Duitsers zich nu kunnen richten op het terughalen van de laatste 91 ton goud bij de Franse centrale bank.

Net als veel andere centrale banken bewaart ook de Bundesbank haar goudvoorraad over verschillende locaties, zodat het ook in tijden van crisis op verschillende locaties verhandeld kan worden. Maar met de invoering van de monetaire unie heeft het echter geen strategische waarde meer om een deel van het goud in Frankrijk op te slaan. Dat het goud daar nu pas opgehaald wordt komt omdat er een paar jaar geleden pas voor het eerst publiek druk werd uitgeoefend op de Bundesbank om meer goud terug te halen.

Duitsland wil helft goudvoorraad in eigen land bewaren

Duitse goudvoorraad terug naar eigen land

De Duitse goudvoorraad moest na de Tweede Wereldoorlog bijna helemaal opnieuw worden opgebouwd. Door het ‘Wirtschaftswunder’ herstelde de economie razendsnel en kon de goudvoorraad worden uitgebreid van 24,6 ton in 1951 naar 1.514,6 ton in 1958. Dat goud kwam met de invoering van de euro pas naar Duitsland, toen het ook van groot strategisch belang was om een deel van het edelmetaal in eigen land te bewaren.

Momenteel liggen er ongeveer 270.000 goudstaven in de kluis van de Bundesbank, goud dat voortdurend door de Duitse politie wordt bewaakt. Ieder jaar verkoopt de centrale bank een paar ton aan het ministerie van Financiën, die er verzamelmunten van maakt voor de binnenlandse markt. Afgezien daarvan heeft de Bundesbank geen plannen om goud te verkopen, wat volgens veel Duitse economen verstandig beleid is. Het edelmetaal levert weliswaar geen cashflow op, maar daar staat tegenover dat de waarde van deze strategische reserve in tijden van crisis explosief kan stijgen.

Goud als strategische reserve

“In een grote crisis of bij het uiteenvallen van het monetaire systeem zal de vraag naar goud – en daarmee ook de goudprijs – omhoog schieten. Het goud van de Bundesbank is dan zoveel waard dat het de euro kan redden. Als is het maar om het vertrouwen dat de markt dan legt in de waarde van de munt”, zo verklaarde econoom Jörg Guido Hülsmann van de Universiteit van Angers tegenover het Duitse Handelsblatt. De Bundesbank beaamt deze stelling en benadrukt dat goud het meeste waarde heeft wanneer je het niet hoeft om te zetten in geld.

Als de repatriëring van het goud voltooid is heeft de Bundesbank de helft van haar totale goudreserve van 3.378 ton in eigen land liggen. Gewaardeerd tegen de actuele goudprijs vertegenwoordigt het edelmetaal een waarde van €126 miljard, omgerekend is dat 69% van de totale reserves van de centrale bank. Alle landen van het Eurosysteem hebben gezamenlijk ruim 10.000 ton goud achter de hand, waarmee de euro een relatief hoge ‘gouddekking’ heeft ten opzichte van andere grote valuta.

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

15 juni 2017
Grafiek: Hoeveel goud is er per hoofd van de bevolking?

Hoeveel goud is er per hoofd van de bevolking? Dat is een vraag die lastig te beantwoorden is, omdat minder dan 20% van al het goud in de wereld in handen is van centrale banken en instituten als het IMF, de ECB en de BIS. Het meeste goud in de wereld bestaat uit sieraden, ornamenten en beleggingsgoud, edelmetaal dat in private handen is.

Via de website van de World Gold Council verzamelden we de meest recente cijfers van de vijftig landen met de grootste goudvoorraden. Ook verzamelden we statistieken over het aantal inwoners van deze landen. Het resultaat is de volgende grafiek, die in een oogopslag laat zien waar de hoeveelheid goud per hoofd van de bevolking het grootst is.

Niet geheel opvallend gaat Zwitserland aan de leiding, waar ongeveer 8,5 miljoen inwoners op een publieke goudvoorraad van 1.040 ton zitten. Dat is 123 gram goud, omgerekend bijna vier troy ounce goud! Libanon komt op een tweede plaats met 47,5 gram, terwijl Duitsland de derde plaats invult met omgerekend 41,9 gram per hoofd van de bevolking.

Veel goud in Europa

Kijken we naar de top tien, dan zien we dat Europese landen bijzonder goed vertegenwoordigd zijn. Op de vierde plaats komt Italië met 41 gram, gevolgd door Portugal (37,3 gram), Nederland (36 gram) en Oostenrijk (32,6 gram). De Verenigde Staten heeft met 8133,5 ton de grootste publieke goudvoorraad ter wereld, maar verdeeld over ruim 320 miljoen inwoners is dat niet meer dan 24,9 gram per hoofd van de bevolking. Daarmee komt de VS op de negende plaats in het lijstje van grootste goudvoorraden per hoofd van de bevolking.

Opvallend is hoe groot de kloof is tussen de Westerse landen en de opkomende economieën in Azië. Rusland heeft voor iedere inwoner 11,5 gram goud opzij gelegd, terwijl dat in China en India respectievelijk maar 1,3 en 0,4 gram is. Daar staat tegenover dat het private bezit van goud in deze landen naar verhouding veel groter is dan in de Westerse wereld.

Zou je de totale hoeveelheid goud in de wereld (ongeveer 185.000 ton) delen door de totale wereldbevolking van ongeveer 7,5 miljard mensen, dan kom je uit op een gemiddelde van ongeveer 24 gram per persoon. Daar zitten verschillende landen met alleen hun publieke goudvoorraden al boven!

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

24 april 2017
Balans ECB passeert €4 biljoen

De balans van de ECB is voor het eerst door grens van €4 biljoen gebroken. De centrale bank kocht voor de afgelopen periode voor €14 miljard aan schuldpapier via het stimuleringsprogramma en verstrekte daarnaast voor in totaal €215 miljard aan nieuwe TLTRO leningen aan banken.

Daarnaast steeg de waarde van de goudvoorraad van het Eurosysteem als gevolg van de herwaardering die eens in het kwartaal plaatsvindt. De goudreserves van het Eurosysteem werd eind maart gewaardeerd op €1.161,63 per troy ounce, wat betekent dat de totale goudvoorraad van ruim 10.000 ton ruim €22 miljard meer waard werd.

QE en TLTRO

De ECB heeft via haar omstreden opkoopprogramma’s in totaal al meer dan €1.880 miljard aan obligaties uit de markt gehaald. Daarnaast heeft de centrale bank voor €769 miljard aan TLTRO leningen uitstaan bij verschillende banken in de Eurozone. Via deze ’targeted long term refinancing operation’ kunnen banken obligaties aanbieden als onderpand voor goedkope leningen. In 2011 en 2012 werd er ook al voor honderden miljarden van dit soort leningen verstrekt om de Europese bankensector te ondersteunen.

Goud op balans ECB

Zoals de volgende grafiek laat zien bestaat de balans van de ECB inmiddels voor een groot deel uit obligaties. De goudvoorraad vertegenwoordigt een totale waarde van ongeveer €404 miljard, minder dan tien procent van het balanstotaal. Sinds 1999 hebben verschillende landen uit de Eurozone honderden tonnen goud verkocht, maar door de stijging van de goudprijs is de totale waarde van het edelmetaal meer dan verdubbeld. In 1999 had de ECB met €116 miljard aan goud bijna 15% van haar balans in edelmetaal.

Balans ECB sinds 1999 (Klik voor grotere versie)

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

6 april 2017
Waarom blijft Rusland zoveel goud kopen?

Geen enkele centrale bank heeft de afgelopen jaren zoveel goud gekocht als die van Rusland. De afgelopen twee jaar werd er in totaal meer dan 400 ton goud aan de reserves toegevoegd en de verwachting is dat die trend voorlopig zal aanhouden. Dat blijkt althans uit een onderzoek van Thomson Reuters GFMS onder verschillende Russische economen.

De afgelopen twee jaar kreeg Rusland te maken met verschillende economische tegenslagen, zoals een daling van de olieprijs en de roebel. Maar dat was voor de centrale bank geen reden om te stoppen met goud kopen. Begin maart had de centrale bank 1.654,7 ton goud op de balans staan, een hoeveelheid die goed is voor de zesde plaats in het rijtje van landen met de grootste goudvoorraden. Alleen de Verenigde Staten, Duitsland, Italië, Frankrijk en China hebben op papier meer edelmetaal in de kluis liggen.

Volgens econoom Valentin Katasonov van het Moskow State Institute for International Relations (MGIMO University) doet de centrale bank er verstandig aan goud te kopen. In een verklaring tegenover de digitale krant Svobodnaya zegt hij daarover het volgende.

Specialisten weten dat de goudprijs vandaag de dag ondergewaardeerd is, behoorlijk ondergewaardeerd zelfs. Daarom stappen beleggers met een lange termijn visie in goud. Natuurlijk, vanuit het perspectief van de korte termijn belegger betekent goud kopen een potentieel verlies. Maar de goudmarkt bevat een aantal zeer grote speculanten, die van tijd tot tijd de goudprijs kunstmatig onderdrukken. Daarmee geven zij geïnteresseerde beleggers de kans om tegen een gereduceerde prijs goud te kopen.

Goudmijnsector

Volgens Katasonov was het strategisch gezien een verstandige keuze om het goud uit eigen mijnen op te kopen. Het heeft Rusland in staat gesteld de binnenlandse goudmijnsector te ondersteunen, een sector die het eind jaren negentig en aan het begin van deze eeuw zeer moeilijk had. Het grootste deel van de binnenlandse productie van goud ging in die tijd ook nog eens voor de bodemprijs naar het buitenland. Nu blijft een groot deel van het goud binnen de landsgrenzen.

Goud is een strategische reserve. Feitelijk is het een soort nood-valuta, die gebruikt kan worden voor het geval een wereldmunt als de Amerikaanse dollar omvalt of het wereldwijde financiële systeem uiteenvalt in een reeks valutablokken. Met goud kun je dan handel drijven tussen valutablokken.

Goud als strategische reserve

Katasonov merkt op dat de wereld al eens het uiteenvallen van het financiële systeem heeft meegemaakt, namelijk in de jaren dertig van de vorige eeuw. Toen werd de wereld verdeeld in verschillende valutablokken en werd goud gezien als universeel betaalmiddel. Dat maakte goud toen al zeer gewild.

Ik denk dat goud – als strategische reserve – in handen moet zijn van de staat, daarmee bedoel ik bij het ministerie van Financiën. De Russische centrale bank is naar mijn mening niet de meest geschikte instelling. Het probleem is namelijk dat de centrale bank slechts beperkt verantwoording hoeft af te leggen aan de Russische regering en dat ze beslissingen kan nemen die tegen de belangen van de Russische Federatie in gaan, voor zover dat betrekking heeft op goud.

Nikita Maslennikov van het Russische Institute of Contemporary Development (INSOR) licht toe dat de centrale bank haar goudaankopen afstemt op de marktomstandigheden, zoals veranderingen in de goudprijs. Hij verklaarde tegenover Sputnik dat kredietbeoordelaars ook kijken naar de omvang van de goudreserves van een land. Een toenemend percentage goud in de reserves van een land wordt daarbij gezien als een indicator dat de economische autoriteiten van een land geloofwaardig zijn. Dit ondersteunt op zijn beurt de ontwikkeling van handelsrelaties.

Waarom blijft Rusland zoveel goud kopen?

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

4 april 2017
Waar ligt het goud van Griekenland?

Ondanks de grote economische problemen van de laatste jaren heeft Griekenland geen gram goud verkocht. De centrale bank van het euroland beschikt volgens de laatste cijfers over een goudvoorraad van 149,1 ton, waarvan bijna de helft (47%) in eigen land bewaard wordt. De rest ligt al decennia lang verspreid over de Federal Reserve in New York (29%), de Bank of England in Londen (20%) en de goudkluis van UBS in Zwitserland (4%).

De goudvoorraad van Griekenland vertegenwoordigt bij de goudprijs van begin dit jaar een waarde van €5,26 miljard. Dat goud dient als een buffer in onzekere tijden. Volgens de officiële cijfers van het IMF heeft Griekenland een goudvoorraad van ongeveer 112 ton, maar daarin is niet het goud meegenomen dat de centrale bank namens de Griekse overheid heeft overgedragen naar het IMF. Dat is een kwart van de totale goudvoorraad van Griekenland.

Griekenland heeft ondanks crisis geen gram goud verkocht

7 maart 2017
Rusland voegt 31 ton goud aan reserves toe

Rusland heeft in de eerste maand van het nieuwe jaar 31,1 ton goud aan haar reserves toegevoegd, zo blijkt uit de nieuwste cijfers van de Russische centrale bank. Het land beschikt nu over een goudvoorraad van 1.645,37 ton, goed voor een zesde plaats op de ranglijst van landen met de grootste goudvoorraden. De totale goudreserve staat tegen een waarde van $62,93 miljard op de balans en vertegenwoordigt daarmee bijna 16% van de totale reserves van de centrale bank.

Centrale banken kijken sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008 weer positief naar goud. Westerse centrale banken stopten met goud verkopen, terwijl opkomende economieën als China, Rusland en India honderden tonnen goud aan hun reserves toevoegden. In iets meer dan tien jaar tijd heeft de Russische centrale bank haar goudvoorraad zelfs verviervoudigd, zoals onderstaande grafiek laat zien.

Rusland blijft goud kopen, in januari kwam er opnieuw 31,1 ton bij

Rusland koopt goud

De centrale bank van Rusland ziet goud als een waardevolle diversificatie, omdat het edelmetaal vrij is van tegenpartij risico en valutarisico. De afgelopen jaren heeft het land vrijwel onafgebroken edelmetaal aan haar reserves toegevoegd, ongeacht de ontwikkeling van de goudprijs.

Onderstaande grafiek laat in één oogopslag zien hoe de centrale bank van Rusland de afgelopen jaren geleidelijk het zwaartepunt van valutareserves naar goud verlegde. Vertegenwoordigde het edelmetaal tijdens het uitbreken van de crisis in 2008 slechts 2% van de totale reserves, nu is dat al 16%.

Goud en valutareserves Rusland

Diversificatie

Centrale banken kopen goud als vorm van diversificatie tegen valutarisico. De dollar is nog steeds de wereldreservemunt, maar in een globaliserende wereld levert dat steeds meer problemen op. Om de blootstelling aan de dollar te verkleinen voegen opkomende markten andere valuta en goud aan hun reserves toe, zodat ze minder afhankelijk worden van de Amerikaanse munt.

Rusland waardeert haar goudvoorraad sinds 2006 naar de actuele goudprijs. Voor die tijd werd het gewaardeerd op een historische vaste koers van $300 per troy ounce. Ook de ECB en de People’s Bank of China waarderen het edelmetaal periodiek naar de marktwaarde, waarmee ze erkennen dat er geen koppeling meer bestaat tussen goud en geld.

Deze bijdrage wordt u aangeboden door Hollandgold, uw adres voor de aankoop van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over goud kopen? Neem dan contact op via [email protected] of bel +31(0)88-4688400.

21 februari 2017
Armenië wil goud kopen

Armenië heeft besloten om opnieuw een goudreserve aan te leggen, zo meldt de Armeense krant Haykakan Zhamank. Volgens de krant zal de centrale bank deze taak op zich nemen, al blijft nog onduidelijk hoeveel edelmetaal zij zal kopen.

Eind 2003 verkocht de Armeense centrale bank haar goudreserve van ongeveer 1,4 ton, omdat de centrale bank veel vertrouwen had in de liquiditeit van de wereldwijde goudmarkt. Met andere woorden, ze was ervan overtuigd dat ze het goud op ieder moment heel gemakkelijk kon terugkopen, omdat er meer dan genoeg aanbod was. Verschillende Europese centrale banken verkochten in die jaren honderden tonnen goud.

Goud verkopen

De centrale bank had destijds veel vertrouwen in de euro en zag daarom geen reden om naast valutareserves ook edelmetaal aan te houden. Ze verkocht het goud voor minder dan $400 per troy ounce en voegde de opbrengst van $17 miljoen toe aan haar valutareserves, die op dat moment een omvang hadden van in totaal bijna $500 miljoen.

“De sterke correlatie tussen goud en de euro betekent dat we – zelfs zonder goud in onze internationale reserves – hetzelfde niveau van diversificatie kunnen behouden en tegelijkertijd het rendement op onze reserves kunnen verhogen.”

Armenië wil goudvoorraad herstellen

Armenië wil goudvoorraad terug

Armenië heeft blijkbaar toch spijt gekregen van de verkoop van het goud, want sinds het uitbreken van de financiële crisis is de vraag naar het edelmetaal wereldwijd spectaculair toegenomen. Centrale banken zijn nu al zeven jaar op rij netto kopers van goud, terwijl particulieren steeds vaker goud kopen als alternatieve vorm van vermogen.

Door deze ontwikkelingen is het aanbod van goud op de wereldmarkt veel krapper geworden. Verschillende Europese centrale banken willen hun goud daarom liever weer in eigen land bewaren. Nederland en Duitsland hebben al honderden tonnen goud weggehaald uit New York en Oostenrijk haalde een deel van haar goud weg bij de Bank of England. Deze ontwikkelingen hebben ongetwijfeld een rol gespeeld in het Armeense besluit om een weer een nieuwe goudvoorraad aan te leggen.

Stijging goudprijs

Het is te hopen dat de Armeense centrale bank met de opbrengst van het goud een goed rendement heeft behaald, want een troy ounce goud kost vandaag de dag meer dan $1.200. Dat is drie keer zoveel als eind 2003, toen ze alles verkocht.

De centrale bank van Armenië beschikt volgens de laatste cijfers over $2 miljard aan valutareserves. Zouden ze daarvan 10% willen omzetten in edelmetaal, dan zouden ze daar bij de huidige goudprijs iets meer dan 50 ton goud voor terugkrijgen.

Deze bijdrage wordt u aangeboden door Hollandgold, uw adres voor de aankoop van fysiek edelmetaal. Wilt u meer informatie over goud kopen? Neem dan contact op via [email protected] of bel +31(0)88-4688400.

15 februari 2017
Duitsland klaar met repatriëring goud uit New York

De centrale bank van Duitsland heeft met succes de repatriëring van goud uit New York voltooid, zo maakte de Bundesbank vandaag bekend. In 2016 haalde de centrale bank 216 ton goud terug uit het buitenland, waarvan 111 ton uit de kluizen van de Federal Reserve in New York en 105 ton uit de goudkluis van de Banque de France in Parijs. Daarmee is al het goud dat Duitsland terug wilde halen uit New York weer op eigen bodem. Uit Frankrijk moet tussen nu en 2020 nog 91 ton aan edelmetaal terugkomen.

“De overdracht van goud uit New York werd vorig jaar met succes voltooid. De transporteren vonden plaats zonder verstoringen of onregelmatigheden. Het locatiebeleid voor voor New York – dat bestond uit de overdracht van 300 ton goud richting Frankfurt – werd in 2016 volledig afgerond”, zo verklaarde Ludwig Thiele, lid van de raad van bestuur van de Bundesbank.

Bundesbank klaar met repatriëring edelmetaal uit New York (Bron: Bundesbank)

Goud terug naar Duitsland

In 2013 maakte de Bundesbank haar plannen bekend om in 2020 de helft van haar goudvoorraad van 3.378 ton in Frankfurt op te slaan. Dat betekende dat er in totaal 300 ton goud terug moest komen uit de Verenigde Staten en 374 ton uit Frankrijk. Vorig jaar werd de volledige overdracht van edelmetaal uit de Verenigde Staten voltooid en dit jaar verwacht de Bundesbank ook de resterende 91 ton goud uit Parijs terug te halen. Dat zou betekenen dat Duitsland drie jaar eerder haar goud terug heeft dan de doelstelling van 2020.

Voor de introductie van de euro bewaarde de Bundesbank vrijwel al haar goud in het buitenland. Maar sinds de eeuwwisseling ligt een significant deel van haar goudvoorraad in eigen land. Toen haalde de centrale bank veel edelmetaal terug uit Londen, maar de laatste jaren werd er ook goudstaven opgehaald uit Parijs en New York. De volgende grafiek laat de ontwikkeling van de Duitse goudvoorraad sinds 1951 zien.

Duitsland klaar met repatriëring goud uit New York (Bron: Goudstandaard)

Lijst van goudbaren

De Bundesbank schrijft in haar persbericht dat de gerepatrieerde goudstaven zorgvuldig op echtheid gecontroleerd zijn en dat daarbij geen onregelmatigheden zijn aangetroffen. Het gewicht, de zuiverheid en het goudgehalte van alle teruggehaalde goudstaven bleek in overeenstemming met de lijst van goudbaren die de Bundesbank in oktober 2015 openbaar maakte. Op 23 februari zal de centrale bank in het kader van transparantie een nieuwe lijst van goudbaren publiceren.

Duitsland wil in 2020 helft goudvoorraad in eigen land bewaren (Bron: Bundesbank)

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

9 februari 2017
Analyse: Goud is de wereldmunt voor centrale banken
Goudvoorraden dienen als een wereldwijde valuta waar centrale banken in noodsituaties op terug kunnen vallen, zo schreef de CIA in een vertrouwelijk rapport dat in 1956 in opdracht van de Amerikaanse regering werd geschreven. De regering wilde weten hoe de toenmalige Sovjet-Unie dacht over goud en gaf daarop het economische team van de inlichtingendienst opdracht een onderzoek te doen.

Uit dit rapport – dat in 2003 werd vrijgegeven – lezen we dat de goudvoorraad ook voor de communistische Sovjet-Unie van essentieel belang was voor de veiligheid en onafhankelijkheid van de staat. We hebben het rapport voor u vertaald, zodat u mee kunt lezen hoe de Amerikaanse inlichtingendienst zestig jaar schreef over goud. Het mag duidelijk zijn dat het edelmetaal veel meer is dan zomaar een grondstof. We danken Mortymer voor de tip!

Sovjet goudbeleid en het gebruik van goud als internationaal betaalmiddel
1. Sovjet leiders geloven dat de Sovjet-Unie goudreserves en valutareserves moet verzamelen om in staat te zijn om alle zaken uit het buitenland te kunnen kopen die noodzakelijk zijn voor de veiligheid, de grootsheid, de onoverwinnelijkheid en de onafhankelijkheid van hun socialistische land. Deze reserves functioneren als een wereldvaluta, die op de wereldmarkt omgezet kan worden in productiemiddelen en consumptiegoederen die de socialistische staat nodig heeft.
2. De specifieke toepassingen van goud in de handel van de Sovjet-Unie met het buitenland zijn als volgt: [1] om reguliere tekorten in de betalingsbalans met de landen van de vrije wereld te dekken, [2] om noodaankopen uit het buitenland te financieren als onvoorziene omstandigheden de binnenlandse economie dreigen te verstoren en [3] om goudleningen te verstrekken aan andere lidstaten van het communistische blok en aan bepaalde landen in de vrije wereld. De Sovjet-Unie gebruikt dus systematisch goud als internationaal betaalmiddel. Dat de goudverkopen van de Sovjet-Unie aan de vrije wereld gerelateerd zijn aan de handelsbalans met het buitenland blijkt uit het feit dat de substantiële handelstekorten in 1953 en de verwachtte tekorten in 1954 een piek in de goudverkopen veroorzaakten.
3. Sovjet leiders geloven dat hun goudvoorraden op een niveau gehouden moeten worden dat flexibiliteit verschaft in internationale transacties. De minimale goudreserve en de manier waarop deze berekend wordt zijn bij ons niet bekend. Er zijn sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog geen aankondigingen meer geweest van de omvang van de goudvoorraden. Echter, de goudvoorraden van de Sovjet-Unie worden momenteel geschat op ongeveer $4 miljard en groeien door de nieuwe productie met ongeveer $175 miljoen per jaar. De Sovjet-Unie is de tweede grootste goudproducent ter wereld (na Zuid-Afrika, dat in 1955 voor $550 miljoen aan goud produceerde) en dat de tweede grootste goudreserve heeft (na de Verenigde Staten, dat eind 1955 over $21,8 miljard aan goud beschikte).
4. In verhouding tot de importen van de Sovjet-Unie (ongeveer $3 miljard in 1955) is hun goudvoorraad extreem groot. De piek in goudverkopen in 1953 vertegenwoordigde minder dan 4% van hun geschatte totale voorraad. Deze reserves worden niet alleen bepaald door de routine vereisten van internationale betalingen. Voor wat betreft de transacties met het buitenland worden er door Sovjet leiders twee aanvullende redenen gesuggereerd: [1] grote reserves verzekeren het land ervan dat ze alle goederen kunnen kopen in het geval van hongersnood, ontwrichting van de industrie, economische sancties door het buitenland, natuurrampen of oorlog en [2] dat deze reserves garanderen dat de Sovjet-Unie tijdens een economische depressie in kapitalistische landen tegen de meest gunstige voorwaarden goederen kan importeren. Een derde reden die gesuggereerd wordt is dat een grote goudreserve het potentieel biedt om ondermijnende activiteiten te ondernemen alsook economische activiteit te ontplooien voor een politiek doel (bijvoorbeeld om activiteiten in de onderontwikkelde landen te financieren, om zo de commerciële markt van de vrije wereld te verstoren). Hoewel de reserves in het algemeen niet voor dit doel gebruikt zijn door het communistische blok, zijn ze daar een potentieel middel voor.
5. De interne monetaire toepassingen van de goudreserves van de Sovjet-Unie zijn bij ons niet bekend. Diegene die in de Sovjet-Unie over goud schrijven hebben hier geen opheldering over gegeven. Hoewel sommigen schrijven dat de munt van de Sovjet-Unie voor 25% gedekt wordt door goud schrijven anderen dat goud in het binnenland geen monetaire significantie heeft. Of de Sovjet-Unie haar goud nou wel of niet gedemonetiseerd heeft, de omvang van de huidige goudvoorraad geeft het land een enorme flexibiliteit ten aanzien van de internationale economische activiteiten.
Goud als politiek metaal

Dit document van de Amerikaanse inlichtingendienst laat zien dat goud in die tijd veel meer was dan zomaar een grondstof. Goud is bij uitstek een politiek metaal, dat landen bezitten om zich te beschermen tegen economische én politieke risico’s. Ook in de communistische Sovjet-Unie wist men het edelmetaal op waarde te schatten, zoals ook uit dit rapport blijkt.

Dat het geld vandaag de dag niet meer gedekt is door goud wil niet zeggen dat het edelmetaal haar functie verloren heeft. Sterker nog, sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008 zijn centrale banken hun goudvoorraden aan het uitbreiden. Vooral China en Rusland hebben de afgelopen jaren veel goud gekocht, uit angst voor toenemende economische en politieke risico’s. China zoekt een alternatief voor haar enorme dollarreserves, terwijl Rusland de afgelopen jaren de dreiging voelde van Westerse sancties.

Goud is de wereldmunt voor centrale banken

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.
18 januari 2017
Goudvoorraad GLD stroomt weg

De dag na de Amerikaanse verkiezing was de laatste dag dat er goud aan de voorraad van het grootste goud-ETF ter wereld (GLD) werd toegevoegd. Sindsdien is er een vrijwel onafgebroken uitstroom van edelmetaal geweest. In 43 handelsdagen daalde de goudvoorraad van het fonds van 955 naar 805 metrische ton, een daling van 150 ton. Daarmee is het niet de grootste, maar wel de langste reeks van verkopen sinds de oprichting van GLD in 2004.

GLD is wereldwijd het grootste exchange traded fund voor goud met een beheerd vermogen van meer dan $30 miljard. Toch is er sinds de verkiezingen bijna een kwart aan waarde uit het fonds verdampt, enerzijds door een daling van de goudprijs en anderzijds door beleggers die uitstappen en hun positie liquideren. Veel analisten voorspelden een hogere goudprijs bij een overwinning van Trump, maar de praktijk liet precies het tegenovergestelde zien.

“GLD wordt door institutionele beleggers zowel gebruikt als instrument om mee te handelen als instrument om voor de lange termijn te beleggen. Als het populair is kan het opeens heel hard gaan, maar als dat niet zo is kan de vraag ook snel opdrogen”, zo verklaarde Todd Rosenbluth van ETF Research tegenover Bloomberg. Het is dan ook verrassend om te zien dat de goudvoorraad niet stijgt, ondanks het feit dat de goudprijs sinds de tweede helft van december weer aan een opmars bezig is. Dit jaar is de prijs van het edelmetaal in dollars al met bijna vier procent gestegen.

Goudvoorraad GLD in 43 dagen met 150 ton gedaald

Goud-ETF’s minder populair?

Het vermogen dat GLD beheert voor goudbeleggers hangt in de regel sterk samen met de ontwikkeling van de goudprijs. Toch veranderde de situatie na 2013, want het beheerde vermogen daalde toen veel meer dan je op basis van de goudprijs zou mogen verwachten. Daaruit zou je kunnen concluderen dat de populariteit van het ETF daalde en dat meer beleggers de voorkeur geven aan alternatieven, zoals fysiek goud kopen. Dat wordt ook bevestigd door cijfers van de World Gold Council, die in 2015 al een sterke toename in de vraag naar goudbaren en gouden munten registreerde.

De grote schommelingen in de goudvoorraden van GLD zorgen soms voor problemen. In het eerste kwartaal van 2016 was beleggen in goud opeens zo populair dat de Bank of England voor het eerst in de geschiedenis van het goud-ETF te hulp moest schieten door een deel van haar eigen goudvoorraad uit te lenen. In februari werd op twee aaneengesloten handelsdagen voor in totaal 29 ton aan goud verstrekt door de centrale bank, een signaal dat er op dat moment sprake was van een acute schaarste in de goudmarkt.

Populariteit GLD daalt, beheerd vermogen sinds 2012 gehalveerd

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

16 januari 2017
Herwaardering goud als oplossing voor monetaire crisis?

Centrale banken kunnen hun goudvoorraden herwaarderen om het financiële systeem te herkapitaliseren. Door goud tegen een hogere waarde op de balans te zetten kan er meer geld in omloop worden gebracht, bijvoorbeeld om de staatsschulden te verlagen, de economie te stimuleren en de bankensector te herkapitaliseren.

Het klinkt als een mooie theorie, maar wist u dat deze begin jaren zeventig met succes in de praktijk werd gebracht? Marketupdate duikt in de geschiedenis en werkt uit hoe de ECB met een herwaardering van goud de economie van de Eurozone kan stimuleren.

Herwaardering goud in 1972

In mei 1972 gaf het Amerikaanse Congres goedkeuring voor een herwaardering van de Amerikaanse goudvoorraad. De officiële prijs van het edelmetaal werd verhoogd van $35 naar $38 per troy ounce, waardoor de waarde van de totale goudreserve met ongeveer $800 miljoen toenam. Het Amerikaanse ministerie van Financiën verstrekte vervolgens op basis van de hogere goudprijs nieuwe goudcertificaten aan de Federal Reserve. In ruil daarvoor kreeg ze van de centrale bank een tegoed ter waarde van eveneens ongeveer $800 miljoen. Dit tegoed werd vervolgens door de Amerikaanse overheid gebruikt als fiscale stimulering voor de economie.

Een jaar later werd deze truc herhaald. Op 24 oktober 1973 gaf het Amerikaanse Congres toestemming voor een nieuwe herwaardering van de goudreserve, ditmaal van $38 naar $42,22 per troy ounce. De waarde van de goudvoorraad nam hierdoor met ongeveer $1,2 miljard toe, waardoor de centrale bank opnieuw een tegoed van $1,2 miljard aan de overheid kon verstrekken.

De overheid kon dankzij de herwaardering van het goud meer geld uitgeven, zonder meer te moeten lenen of de belastingen te verhogen. Het nadeel van meer geld in de economie is dat het risico van inflatie op de loer ligt. Om dat risico te verkleinen besloot de Federal Reserve in de tweede helft van 1973 weer liquiditeit uit de markt te halen, door staatsobligaties van haar balans te halen en op de private markt aan te bieden. Met de verkoop van staatsobligaties haalde de centrale bank weer geld uit de markt, waardoor de plotselinge stijging van de geldhoeveelheid in circulatie gedeeltelijk teruggedraaid kon worden.

Als de rente niet meer werkt

Normaal gesproken volstaat het voor centrale banken om de rente te verhogen of te verlagen, maar vandaag de dag lijkt dit instrument door de uitzonderlijk hoge schulden op publiek én privaat niveau zo goed als uitgewerkt. Veel ruimte om de rente te verlagen is er niet meer en ook blijkt de lagere rente slechts in beperkte mate voor meer economische activiteit te zorgen. Je zou je ook af kunnen vragen hoe robuust een economisch herstel is dat volledig op schuld gedreven is.

Ook het verhogen van de rente is vandaag de dag maar beperkt mogelijk, omdat veel overheden en huishoudens zich te diep in de schulden hebben gestoken. Een hogere rentelast op de staatsschuld betekent dat overheden meer belastinginkomsten moeten heffen of minder geld moeten uitgeven. Ook dat is niet bepaald gunstig voor de economie.

Als een herwaardering van goud het monetaire gaspedaal is, dan zou je het op de markt brengen van staatsobligaties de monetaire rem kunnen noemen. Centrale banken zouden dit instrument opnieuw kunnen gebruiken voor een herkapitalisatie van een monetaire systeem dat dreigt te bezwijken onder haar schulden. In dit artikel beschrijven we hoe het monetaire systeem met goud geherkapitaliseerd kan worden.

Herkapitaliseren
Volgens de laatste cijfers heeft het Europese stelsel van centrale banken een balanstotaal van €3.672 miljard, waarvan de goudvoorraden van alle Eurolanden een waarde van €382 miljard vertegenwoordigen. Dat is de totale goudvoorraad van het Eurosysteem (ongeveer 10.800 ton), gewaardeerd tegen een goudkoers van €1.098 per troy ounce. De ECB waardeert haar goudvoorraad ieder kwartaal naar de marktwaarde, maar wat als ze het edelmetaal tegen een veel hogere waarde op de balans zet? Naar het voorbeeld van de Federal Reserve in de jaren '70 zou de ECB vandaag de dag de goudvoorraden kunnen herwaarderen naar bijvoorbeeld €3.972 per troy ounce. De totale goudvoorraad zou dan een waarde van €1.382 miljard vertegenwoordigen, dat is €1.000 miljard meer dan de huidige waarde. Dit bedrag kan de ECB verstrekken aan de overheden van alle eurolanden, vergelijkbaar met het tegoed dat de Federal Reserve in de jaren '70 verstrekte aan de Amerikaanse overheid. Dit tegoed kunnen overheden gebruiken om de economie te stimuleren. Het geld kan bijvoorbeeld gebruikt worden voor investeringen in de infrastructuur, het onderwijs, gezondheidszorg en veiligheid, waardoor nieuwe werkgelegenheid wordt gecreëerd. Het geld vloeit op die manier van de overheid door naar de private sector en zal uiteindelijk bijgeschreven worden op de banktegoeden van huishoudens en bedrijven. Dat is niet alleen gunstig voor huishoudens, maar ook voor de bankensector. Meer spaartegoeden in het financiële systeem betekent dat de kapitaalratio van banken sterker wordt. En voor zover het extra geld gebruikt wordt om schulden af te lossen kan een dergelijke vorm van monetaire stimulering ook bijdragen aan 'deleveraging' van de bankbalansen. Het lijkt een win-win situatie, maar het gevaar bestaat dat deze vorm van monetaire stimulering de inflatie aanjaagt. Om dat effect tegen te gaan kan de ECB de staatsobligaties en bedrijfsobligaties die ze de afgelopen jaren gekocht heeft weer terugbrengen naar de private markt. Met de verkoop van deze schuldpapieren kan de centrale bank een gedeelte van de extra liquiditeit weer opzuigen, zodat het inflatoire effect op de economie beperkt blijft. Figuur 1 laat zien hoe een dergelijk stimuleringsprogramma uitgevoerd kan worden en wat het effect zal zijn op de balans van de centrale bank, de overheid, de private markt en de bankensector. We zien dat de ECB in dit voorbeeld €500 miljard aan nieuw geld in de economie heeft gebracht. Figuur 2 laat de geldstromen zien die het gevolg zijn van deze monetaire en fiscale operatie.

Figuur 1: Herwaardering goud in schematisch overzicht

Figuur 2: Herwaardering goud in schematisch overzicht

Monetaire en fiscale stimulering

Het verschil tussen de geldcreatie die hierboven beschreven wordt en de reguliere geldcreatie door commerciële banken is dat er nu geen rente en aflossing hoeft plaats te vinden. Het extra geld blijft permanent in de economie en is dus altijd beschikbaar, bijvoorbeeld om schulden mee af te lossen. Daarmee verlicht je de druk op een economie die nu al overladen is met schulden.

Deze vorm van monetaire verruiming lijkt in veel opzichten op helikoptergeld, met als verschil dat er met het herwaarderen van goud wel iets van waarde tegenover staat. Het nieuwe geld op de passiva zijde van de ECB balans wordt gedekt door een toename in de waarde van het goud op de activa zijde van de balans. Per saldo verandert er dus weinig aan de 'dekkingsgraad' van alle euro's die de verschillende Europese nationale banken in de loop der jaren in omloop hebben gebracht.

Het is bovendien nog maar de vraag of deze combinatie van monetair en fiscaal beleid tot hoge inflatie zal leiden. Volgens een onderzoek van Robeco dat vorig jaar gehouden werd zullen de meeste mensen het nieuwe geld op de spaarrekening parkeren of gebruiken om de hypotheekschuld af te lossen. Slechts een klein deel van de ondervraagden was van plan het geld uit te geven, wat betekent dat het prijsopdrijvende effect van al dat extra geld in de economie zeker op de korte termijn beperkt zal blijven.

De ECB zou het geld ook rechtstreeks onder de bevolking kunnen uitdelen, op voorwaarde dat het wordt gebruikt om schulden af te lossen. Daardoor verdwijnt een groot deel van het geld direct uit circulatie en wordt tevens de private schuldenlast omlaag gebracht. Dat zal zeker een stimulerend effect hebben op de economie, want als mensen minder schulden hebben zullen ze sneller geneigd zijn geld uit te geven. Op het moment dat de inflatie dreigt op te lopen kan de ECB de rente weer verhogen of staatsobligaties verkopen om liquiditeit uit de markt te halen. Figuur 3 laat dit voorbeeld schematisch zien.

Figuur 3: Directe monetaire stimulering via herwaardering goud

Staatsschuld wegstrepen?

De ECB kan met een herwaardering van goud dus nieuw geld in omloop brengen, maar je zou het model nog verder kunnen vereenvoudigen. De goudvoorraden zijn bezittingen van verschillende landen, terwijl de staatsschulden - de naam zegt het al - de schulden van landen zijn. Zou je deze niet tegen elkaar kunnen wegstrepen, nu ze beide op de balans van de centrale bank staan?

Volgens de meest recente cijfers heeft de ECB momenteel €1.265 miljard aan staatsobligaties op haar balans. Zou de ECB de waarde van de goudvoorraad €1.000 miljard hoger waarderen, dan kan ze datzelfde bedrag aan staatsobligaties wegstrepen. Dat is een enorme schuldverlichting voor overheden, waar uiteindelijk iedereen van profiteert. Men zal zich minder zorgen maken over de betaalbaarheid van de staatsschulden, waardoor het risico van staatsobligaties kleiner wordt en de rente daalt. Dat betekent dat de overheid minder belastinggeld opzij hoeft te zetten om de rente op de staatsschuld te betalen. Omdat alleen de staatsobligaties op de balans van de centrale bank worden weggestreept blijven de obligatiehouders in de private sector (pensioenfondsen, spaarders en beleggers) gespaard.

Figuur 4: Schulden wegstrepen via herwaardering goud

Kan de ECB zomaar de goudprijs verhogen?

Nu vraagt u zich natuurlijk af hoe de ECB het goud tegen een hogere waarde op de balans kan zetten. Op het moment van schrijven is de goudprijs iets meer dan €1.100 per troy ounce, veel minder dan de prijs van bijna €4.000 per troy ounce die we in dit voorbeeld gebruiken. Hoe kan de centrale bank de goudprijs naar dit niveau brengen?

Dat is in theorie heel eenvoudig. De ECB kan op een dag bekendmaken dat ze onbeperkt fysiek goud zal opkopen tegen een koers van €4.000 per troy ounce. Daardoor zullen particulieren meer sloopgoud inleveren en zullen beleggers winst nemen op hun goud. Maar er zullen ongetwijfeld ook mensen zijn de besluiten hun goud niet te verkopen, maar het simpelweg tegen de nieuwe koers te waarderen.

Centrale banken zullen hun goudvoorraden zeer waarschijnlijk ook niet verkopen, maar slechts tegen de hogere waarde op hun balans zetten. Ze kunnen een herwaardering van hun goudreserve in theorie op dezelfde manier te gelde maken als de ECB dat in dit voorbeeld doet. Centrale banken zullen een groter percentage van hun reserves in fysiek goud aanhouden, waardoor er een betere spreiding is ten opzichte van de valutareserves.

Zeer vermogende particulieren zullen waarschijnlijk ook maar in zeer beperkte mate hun goud van de hand doen. Zij kopen immers goud, sieraden en andere dure kunstobjecten om van hun 'overschot' aan geld af te komen. Zouden ze hun goud tegen de hogere koers verkopen, dan hebben ze nog meer geld dat ze niet nodig hebben.

De grote vraag is of de ECB een hogere goudprijs van €4.000 per troy ounce kan verdedigen of dat de centrale bank haar belofte om goud te kopen weer in zal moeten trekken. Om de herwaardering van goud meer kans van slagen te geven zou de ECB deze kunnen coördineren met andere belangrijke centrale banken, zoals die van de Verenigde Staten, Rusland en China. Is het tijd voor een nieuwe Bretton Woods?

Dit artikel wordt u aangeboden door Goudstandaard, uw adres voor de aankoop en verzekerde opslag van edelmetalen. Wilt u goud kopen? Neem dan contact op door te mailen naar [email protected] of door te bellen naar +31(0)88-4688488.

12 januari 2017