Marketupdate

Tag: ijsland

  • IJsland overweegt koppeling munt aan de euro

    IJsland overweegt koppeling munt aan de euro

    IJsland overweegt haar munt te koppelen aan de euro om oververhitting van de economie te voorkomen. Dat zei minister van Financiën Benedikt Johannesson afgelopen zaterdag. In een verdere toelichting tegenover persbureau Reuters liet hij weten dat naast de euro ook de Amerikaanse dollar en het Britse pond overwogen worden, maar dat eerstgenoemde eigenlijk de enige realistische optie is.

    Bijna tien jaar na het uitbreken van de financiële crisis in IJsland draait de economie weer op volle toeren. De munt verloor door de crisis de helft van haar waarde ten opzichte van de euro, waardoor het toerisme weer snel op gang kwam. De munt is de laatste jaren weer iets in waarde gestegen ten opzichte van de euro, maar staat nog steeds op een veel lagere wisselkoers dan voor de crisis.

    In IJsland werden vermogende spaarders gedwongen om verlies te nemen, terwijl een aantal bankiers die onverantwoorde risico’s hadden genomen in de gevangenis terechtkwamen. Door snel orde op zaken te stellen en kapitaalcontroles in te voeren kon de weg naar herstel spoedig ingezet worden.

    Oververhitting

    De economische groei van IJsland kwam vorig jaar uit op 7,2%, terwijl de waarde van de IJslandse kroon met ongeveer 15% steeg ten opzichte van de dollar. Ondanks de sterke economische groei blijft de officiële inflatie beperkt, mede dankzij een streng monetair beleid en een waardestijging van de munt. Dat laatste heeft een drukkend effect op de importkosten.

    Om een vlucht van kapitaal te voorkomen werden er direct na het uitbreken van de crisis kapitaalcontroles in werking gesteld, waardoor buitenlandse spaarders en investeerders hun geld niet weg konden halen uit IJsland. Tegelijkertijd konden bedrijven in IJsland door dezelfde kapitaalcontroles maar zeer beperkt investeringen doen in het buitenland. De laatste kapitaalcontroles werden vorige maand pas opgeheven.

    iceland

    IJsland overweegt koppeling munt aan de euro (Afbeelding via Pixabay)

  • IJsland wil referendum over deelname EU?

    IJsland wil referendum over deelname EU?

    IJsland zou binnenkort een referendum kunnen houden over deelname aan de Europese Unie, indien de onderhandelingen tussen drie verschillende politieke partijen in het land een nieuwe coalitie opleveren. De drie partijen zouden het besluit hierover middels een referendum willen voorleggen aan de bevolking van IJsland. In 2009 ging het land nog in onderhandeling over deelname aan de EU, omdat er behoefte was aan meer politieke en monetaire zekerheid. Dat bleek toen een stap te ver, want in 2013 trok de regering haar verzoek tot deelname weer in.

    De meerderheid van de IJslandse bevolking zou tegen deelname aan de EU zijn, maar er is ook een meerderheid die hier een referendum over wil houden. In november liep de formatie van een nieuwe regering vast op verschillende onderwerpen, waaronder de relatie tussen IJsland en de EU. Als de regeringspartijen daar zelf niet uit komen kunnen ze dat besluit via een referendum voorleggen aan de bevolking.

    iceland

    Komt IJsland bij de EU?

  • Bankiers IJsland nu al uit de gevangenis

    Drie IJslandse bankiers die in 2015 veroordeeld werden tot een gevangenisstraf zijn vandaag alweer vrijgelaten, zo schrijft de Iceland Monitor. Het gaat om de bankiers Magnús Guðmundsson, Ólafur Ólafsson and Sigurður Einarsson van de Kaupthing Bank, die tijdens de financiële crisis in 2008 genationaliseerd werd. De bankiers kregen een celstraf, omdat ze het vertrouwen van spaarders beschaamd hadden en misbruik hadden gemaakt van hun marktpositie.

    Einarsson, voormalig directeur van de IJslandse bank, kreeg een celstraf van vier jaar toegewezen. Guðmundsson, directeur van de Luxemburgse tak van de Kaupthing Bank, en grootaandeelhouder Ólafur Ólafsson kregen vorig jaar beide een celstraf van 4,5 jaar.

    De bankiers komen dus jaren eerder op vrije voeten, omdat de IJslandse regering een wet heeft aangenomen die de maximumstraffen voor bepaalde criminele activiteiten beperkt. De drie bankiers mogen weer naar huis, maar blijven door middel van een enkelband onder elektronisch toezicht staan.

    ijsland-bankiers-vrij

    IJslandse bankiers mogen na een jaar alweer naar huis

  • Premier IJsland in de problemen door Panama Papers

    De premier van IJsland, Sigmundur David Gunnlaugsson, is in verlegenheid gebracht door onthullingen uit de Panama Papers. In een interview werd hem gevraagd of hij iets wist van de brievenbusmaatschappij Wintris op de Britse Maagdeneilanden. Via dit bedrijf, dat hij eind 2007 had opgezet, beheerde hij voor miljoenen dollars aan obligaties van IJslandse banken die later in de problemen zouden komen.

    gunnlaugssonDaarmee was de IJslandse premier zelf een van de schuldeisers op het moment dat de banken op omvielen stonden. En dus kon hij geen onafhankelijke beslissing nemen over de compensatie van de schuldeisers van de omgevallen IJslandse banken. Wat de premier verweten wordt is dat hij zijn belang in deze kwestie niet openbaar maakte, toen hij in april 2009 aantrad als parlementslid. Hij had zelf belang bij de uitkomst, want uit de uitgelekte Panama Papers blijkt dat Wintris een bedrag van $4 miljoen van de banken terugeiste.

    Toen de IJslandse premier hier in een interview door een Zweedse televisiezender op gewezen werd wist hij gelijk hoe laat het was. Het volgende videofragment kwamen we tegen op de website van de Guardian.


  • Column: Hoe IJsland uit de crisis kwam

    De afgelopen week waren er weer erg veel onderwerpen om over te schrijven. De trieste gebeurtenissen in Frankrijk zijn natuurlijk in alle media reeds aan bod gekomen. Het is natuurlijk erg triest wat er heeft plaatsgevonden, ook omdat we door deze verschrikkelijke gebeurtenissen met meer controle door de overheid te maken gaan krijgen. Onze privacy zal hierdoor nog verder aangetast zal worden. Daarom breng ik deze week graag een positief stuk over een land dat een aantal jaar geleden in diepe crisis verzeild was geraakt: IJsland!

    Nadat de IJslandse economie vorig jaar met 1,9% groeide, wordt voor dit jaar een groei van 3,5% verwacht. Ook zakte de staatsschuld terug naar 64% van het bbp. Dat is veel minder dan de staatsschuld van 87% tijdens de piek van de financiële crisis in 2012. De IJslandse premier sprak na de publicatie van deze cijfers de volgende woorden:

    “Ik ben er vrij zeker van dat ons herstel nooit mogelijk was geweest indien we lid van de EU waren geweest. Het feit dat we buiten de EU stonden is uiteindelijk essentieel gebleken voor ons economisch herstel. De kans dat we ooit opnieuw het lidmaatschap aanvragen lijkt me vandaag klein – neen, onbestaande.”

    IJsland is uit de crisis

    De krona, haar eigen munteenheid onafhankelijk van de euro, een onafhankelijke wetgeving en de controle over grondstoffen gaven de IJslandse regering ruimte om te manoeuvreren na de crisis. Dat speelde een cruciale rol in het herstel van de binnenlandse economie. Ook het toerisme nam de voorbije vier jaar telkens opnieuw met 25% toe. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) bevestigde onlangs dat IJsland volledig hersteld is van de crisis, zonder in te boeten op zijn sociale systeem met onder andere gratis ziekteverzekering en onderwijs. De politiek in Nederland roept altijd eensgezind dat we als Nederland nergens zouden zijn zonder de EU. We weten dit niet. Wat we echter wel weten is dat Zwitserland en Scandinavië (behalve Finland) nog steeds tot de meest welvarende landen van de wereld behoren. Het feit dat deze landen geen volwaardig lid zijn van de EU heeft ze blijkbaar geen windeieren gelegd. En de Finnen zitten te balen, niet alleen van het bedrijf Apple (heeft gezorgd voor de neergang van hun nationale trots Nokia), maar ook van het besluit toe te treden tot de euro… Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard.

    IJsland-toeristen-goedkoop

    IJsland liet de crisis achter zich door drastisch te hervormen

  • Ingehaald door…. IJsland

    vik-iceland-holidayIJsland werd in 2008 getroffen door een economische ramp. De banken gingen failliet en waren te groot om te redden. U herinnert zich de berichten in de media over IJsland (en IceSave) vast nog wel.

    Dan Finland en Nederland. De zogeheten ‘sterke landen’ van de eurozone. Beide landen kregen ook te maken met economische schokken die overigens weinig voorstelden vergeleken met de bankencrisis in IJsland. Des te opmerkelijker dan ook dat de economie van IJsland beter presteert. De verklaring? Finland en Nederland zitten gevangen in de euro. IJsland niet.

    IJsland

    De werkloosheid in IJsland bedraagt momenteel 4,1%. Minister-president Gunnlaugsson verwacht dat dit percentage zelfs tot onder de 2% zal dalen. Bovendien heeft de IJslandse economie de omvang van voor de crisis in 2008 reeds gepasseerd.

    In 2008 gingen de banken in IJsland failliet. Zelf moest het land lenen bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF) om niet ook failliet te gaan. Er werd vervolgens stevig bezuinigd, de kroon kelderde 60% in waarde en de inflatie schoot tijdelijk fors omhoog. Dankzij de goedkope munt werd IJsland plotseling interessant voor buitenlandse investeerders. Vanwege de hoge private schulden had de crisis in IJsland gemakkelijk kunnen uitmonden in een depressie maar vooral door de goedkope IJslandse kroon bleef het land dat bespaard.

    iceland-krona-euro

    Koers van de IJslandse kroon tegenover de euro

    Finland

    In Finland bedraagt de werkloosheid op dit moment 9,4%. En de Finse economie is momenteel ruim 5% kleiner dan in 2007. Finland kreeg de afgelopen jaren te maken met drie schokken. De eerste twee hebben te maken met technologieconcern Apple…

    Door het succes van de iPhone werd Nokia vrijwel weggevaagd. In zijn beste jaren was Nokia goed voor maar liefst 40% van de totale investeringen in onderzoek en ontwikkeling in Finland. De tweede schok heeft te maken met de digitalisering van kranten en magazines (kortom: de iPad). Als gevolg van deze digitalisering daalt de vraag naar papier – eerder goed voor 10% van de export van Finland.

    Een derde schok heeft te maken met Rusland. Rusland was eerder eveneens goed voor 10% van de export van Finland. Vanwege de lage olieprijs en Europese sancties staat deze export nu onder druk.

    finse-euroMet een eigen munt had Finland deze kunnen devalueren waarmee concurrentiekracht zou zijn gewonnen. Daarvan is namelijk veel verloren gegaan sinds de euro is ingevoerd doordat de Finnen de lonen sterk hebben laten oplopen. Een goedkopere munt zou bovendien de inflatie opstuwen. Dat zou voor Finland evenmin ongunstig zijn aangezien het land juist kampt met dalende prijzen (deflatie). Vanwege de euro is devaluatie geen optie meer en is Finland nu gedwongen tot een 'interne devaluatie'. Zo stelde minister-president Sipilä afgelopen week nog voor de lonen 5% te verlagen. Bovendien worden belastingen verhoogd. En bezuinigt de Finse overheid om haar begrotingstekort maar niet boven de Europese grens van 3% te laten uitkomen. Door aanhoudende bezuinigingen, lastenverzwaringen en lagere lonen daalt de binnenlandse consumptie. Het antwoord van de Finse overheid daarop? Nog meer bezuinigen. Vanwege de euro en Brussel mag en kan het land niet anders...

    Nederland

    In Nederland bedraagt de werkloosheid momenteel 6,9%. En onze economie is nu fractioneel kleiner dan in 2007. Anders dan voor Finland is de euro voor Nederland niet te duur maar juist te goedkoop. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het zeer hoge handelsbalansoverschot van Nederland van circa 10%. Let wel: dat wij een overschot hebben betekent automatisch dat elders tekorten zijn. De schok waar Nederland mee te maken kreeg betreft de daling van de huizenmarkt. Mede door de forse overheidssubsidiëring van hypotheekschuld en de te goedkope euro was in Nederland een huizenprijzen luchtbel ontstaan die in 2008 knapte. Dalende huizenprijzen zorgden ervoor dat veel Nederlanders zich genoodzaakt voelden hun uitgavenpatroon te matigen. Een recessie volgde. In reactie op de recessie en om binnen de Europese 3%-norm te blijven besloot onze overheid zelf eveneens te gaan bezuinigen. Bezuinigingen aan private en publieke kant versterkten elkaar en verklaren waarom onze economie nog altijd kleiner is dan in 2007. Zelfs tijdens de Grote Depressie in de jaren '30 van de vorige eeuw was het met de groei niet zo beroerd gesteld. Met dank aan de euro.

    De euro maakt problemen erger (ook in de sterke landen)

    Ook voor de zogeheten 'sterke landen' van de eurozone die zich netjes aan alle regels houden is de euro destructief. Een devaluatie is door de euro niet meer mogelijk, het rente-instrument is als gevolg van de euro eveneens opgegeven en tekorten van boven de 3% zijn niet meer toegestaan. Wanneer zich een schok voordoet is de enige optie nog om te bezuinigen. Maar in tijden van zwakte verergert dat de zaken alleen maar. Door de euro worden gewone problemen (Finland, Nederland) veranderd in buitengewone problemen. En van extreme problemen (Griekenland) maakt de euro een regelrechte ramp. IJsland werd in 2008 eveneens met extreme problemen geconfronteerd. Maar zijn economie is de crisis inmiddels alweer te boven en bijna geen IJslander die nog werkloos is. IJsland had de euro (gelukkig) niet... Hendrik Oude Nijhuis hendrik-oude-nijhuisOver de auteur: Hendrik Oude Nijhuis is een expert op het gebied van value investing en medeoprichter van Kingfisher Capital, een op value investing principes gebaseerde business model & investment research boutique. Hij heeft uitgebreid onderzoek verricht naar de investeringsstrategieën van value investors als Warren Buffett. Zijn publicaties zijn verschenen in zowel Nederlands- als Engelstalige media, waaronder Het Financieele Dagblad, Z24.nl en Gurufocus.com. Eerder is hij als bestuurslid actief geweest voor onder andere de beleggingsstudieclubs HCC Beleggen en B.S.C. Duitenberg. Hendrik heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en is auteur van de Nederlandstalige bestseller over Warren Buffett: 'Leer beleggen als Warren Buffett - zijn beleggingsstrategie in theorie & praktijk'. Van dit boek is in 2014 een derde druk uitgebracht en is tevens als audioboek beschikbaar. Online hebben al meer dan 100.000 beleggers een exemplaar van ‘Leer beleggen als Warren Buffett’ aangevraagd. *Een aantal van onze columns over de euro bundelden wij vijf jaar geleden (april 2010) in een online-boekje getiteld 'Terug naar de Gulden?'. Dit boekje is via deze link te downloaden (PDF-bestand). Lees meer over value-investing op warrenbuffett.nl en beterinbeleggen.nl Disclaimer: De artikelen van gastschrijver Hendrik Oude Nijhuis zijn op persoonlijke titel geschreven en hoeven daarom niet altijd de visie van Marketupdate te vertegenwoordigen. Marketupdate geeft geen beleggingsadvies en de artikelen van Hendrik Oude Nijhuis moeten ook niet als zodanig worden aangemerkt. Marketupdate heeft geen geld ontvangen of betaald voor deze bijdrage.

  • IJsland wil einde aan geldcreatie door banken?

    landsbankiDe regering van IJsland bestudeert een revolutionair voorstel om de macht van geldcreatie weg te halen bij commerciële banken en deze terug te brengen in handen van de centrale bank. Een dergelijke monetaire hervorming zou uniek zijn in in ons moderne geldstelsel en zou de macht van de banken aanzienlijk inperken.

    Het voorstel is afkomstig van Frosti Sigurjonsson en het rapport dat door vier verschillende centraal bankiers werd opgesteld is getiteld ‘Een beter monetair systeem voor IJsland’. Men identificeerde in totaal twintig crises sinds 1875 en ontdekte daarin een opvallend patroon. Over deze periode van 130 jaar was er zes keer sprake van een zeer ernstige crisis, waartussen steeds een periode van ongeveer vijftien jaar zat.

    In deze tussenperiode was er steeds sprake van een sterke kredietgroei, wat volgens Sigurjonsson steeds de oorzaak was van een crisis. Hij concludeerde dat de centrale bank er keer op keer niet in slaagde de kredietgroei bij commerciële banken in toom te houden en de inflatie uit de hand liet lopen. Daarin zag hij de aanleiding voor speculatie en risicovol gedrag in financiële markten, waardoor banken omvielen en kostbare overheidsinterventies nodig waren.

    Onder het nieuwe zogenaamde ‘Sovereine Geld’ voorstel zou de geldscheppende functie van commerciële banken exclusief in handen komen van de centrale bank. “De macht om geld te scheppen wordt gescheiden van de macht om te beslissen hoe dat nieuwe geld in de economie komt”, zo schrijft Sigurjonsson in het voorstel.

    argentor

  • IJsland scheldt gedeelte hypotheekschulden kwijt

    De regering van IJsland heeft afgelopen zaterdag bekendgemaakt dat een deel van de hypotheekschuld wordt kwijtgescholden, zo bericht Reuters. In totaal gaat het om een last van 150 miljard kronen (ruim €930 miljoen) die van de schouders van de IJslandse bevolking gehaald zal worden. Het kleine land herstelt maar langzaam van de crisis, die grotendeels veroorzaakt werd doordat banken voor de crisis teveel hypotheekleningen verstrekten. Door de hoge schuldenlast is de koopkracht van veel huishoudens sterk afgenomen, met als gevolg dat de consumentenbestedingen in elkaar zijn gezakt. Deze negatieve spiraal van lagere consumentenbestedingen en een oplopende werkloosheid wil de regering nu doorbreken door een deel van de schulden uit de boeken weg te strepen.

    Hypotheekschuld kwijtschelden

    “Het programma zal ongeveer 100.000 huishoudens helpen. Dit is het begin van een economische renaissance”, zo verklaarde premier Sigmundur Gunnlaugsson. De schuldverlichting heeft betrekking op in totaal 1,36 biljoen kronen aan hypotheken met inflatiecorrectie. Dit type hypotheken was erg populair in IJsland, maar door de hoge inflatie van de afgelopen jaren stegen ook de maandelijkse lasten voor deze leningen. Per huishouden kan er maximaal 4 miljoen Kronen aan hypotheekschuld kwijtgescholden worden, omgerekend is dat ongeveer €24.400. Het programma duurt vier jaar en zal over de hele periode 80 miljard kronen aan hypotheekschuld kwijtschelden. Ook maakt de regering het voor huishoudens aantrekkelijker om pensioenbesparingen te gebruiken om de hypotheekschuld te verlagen. Daarvoor is 70 miljard kronen aan belastingvoordelen gereserveerd.

    De centrumrechtse coalitie van de Progressieve Partij en de Onafhankelijk Partij lost hiermee een verkiezingsbelofte in. Tijdens de verkiezingscampagne eerder dit jaar beloofden deze partijen iets te doen aan de schuldenlast van huishoudens, na jaren van bezuinigen.

    Financiering

    De regering zegt deze maatregelen te kunnen financieren met een belastingverhoging voor financiële instellingen en een ‘haircut’ op ongeveer €3 miljard aan leningen die buitenlandse investeerders vertrekt hebben aan de IJslandse banken. Die leningen zijn op dit moment voornamelijk in handen van hedgefondsen, die het schuldpapier ooit voor een grote korting op de kop wisten te tikken.

    Het kwijtschelden van hypotheekschuld heeft op deze manier een minimale impact voor de overheidsbegroting van 2014 tot en met 2017, aldus de regering. Men hoopt dat de consumentenbestedingen en de economische groei door deze maatregelen weer zullen aansterken.

    IJslandse banken hebben in het verleden al afgeschreven op hypotheken in buitenlandse valuta. Daarmee is er reeds 200 miljard kronen aan schulden weggepoetst, bijna 12% van het IJslandse BBP in 2012. Met dit nieuwe programma van 150 miljard kronen wordt de schuldenlast van de IJslandse bevolking verder verlaagd.

    Kredietstatus

    Het kwijtschelden en herstructureren van schulden blijft uiteraard niet zonder gevolgen. Het rigoureuze beleid van de IJslandse regering kan volgens kredietbeoordelaars als S&P en Fitch buitenlandse investeerders afschrikken. In juli liet Standard & Poor’s weten dat ze de kredietstatus van het land misschien verder moet verlagen vanwege de schuldenproblematiek.

    Nederland

    In hoeverre is de situatie in IJsland vergelijkbaar met die in Nederland? Ook in ons land is de hypotheekschuld uitzonderlijk hoog, zo hoog dat het in combinatie met dalende huizenprijzen gezorgd heeft een een scherpe daling in het consumentenvertrouwen en een terugval in de consumptieve bestedingen. Zijn wij net als de IJslanders gegijzeld door private schulden? Uit verschillende hoeken komen al geluiden dat we ons pensioenvermogen moeten aanspreken om onze hypotheekschuld omlaag te brengen. Tegenover onze hoge hypotheekschuld staan echter ook veel pensioenbesparingen, waardoor de situatie voor Nederland minder problematisch lijkt dan die van de IJslanders.

    IJslandse huiseigenaren met hypotheek krijgen schuldverlichting

    IJslandse huiseigenaren met hypotheek krijgen schuldverlichting

  • IJsland wil ook bij de euro?

    Economen in IJsland zijn momenteel aan het evalueren wat de voordelen zijn van toetreding tot de euro ten opzichte van het behoud van de eigen kroon, zo schrijft Russia Today. Minder dan vijf maanden geleden zei minister van Financiën van IJsland, Katri Juliusdottir, dat de kroon nooit meer volledig hersteld zal worden als vrij bewegende valuta. Steeds meer ingewijden hinten de laatste tijd naar de mogelijkheid dat de IJslandse munt volledig geschrapt wordt.

    “We moeten andere opties in overweging nemen en één van die opties is om toe te treden tot een grote muntunie”, zo verklaarde gouveeur Mar Gudmundsson van de IJslandse centrale bank dinsdag tegenover Bloomberg. Over een mogelijke toetreding tot de Eurozone zei Gudmundsson het volgende: “Dit is een discussie die wereldwijd gevoerd wordt. Hoe kleiner het land is, hoe moeilijker die afweging is”.

    Toetreding tot de euro

    IJsland begon vroeg in 2010 al met gesprekken om toe te treden tot de Europese Unie, maar in 2012 ketste dat af door een overweldigende oppositie tegen de toetreding en door de verkiezingen die toen aanstaande waren. Slechts 25% van de IJslandse bevolking sprak zich in een recente peiling uit als voorstander van toetreding tot de EU, maar een meerderheid van twee derde stemde toen tegen. Toch blijft de regering benadrukken dat er een noodzaak is om aan te sluiten bij een economisch zwaargewicht.

    Toen de economische crisis in 2008 toesloeg in IJsland werden beleggers en economen verrast door het besluit van de regering om de drie grootste banken failliet te laten gaan en $85 miljard aan verplichtingen niet na te komen. De aandelenmarkt van IJsland kelderde toen met 90%, terwijl de werkloosheid en de inflatie opliepen naar respectievelijk 10% en 18%.

    Economie IJsland herstelt

    Inmiddels is de economie van IJsland alweer wat aan het opkrabbelen van de donkere dagen direct na de bankencrisis. De aandelenmarkt is weer gestegen, de werkloosheid zakte weer naar 5% en ook de inflatie kwam weer terug naar een meer aanvaardbaar niveau van 4,2%. Als gevolg van deze positieve ontwikkelingen verhoogde kredietbeoordelaar Moody’s de rating van IJsland naar ‘stabiel’. Fitch verhoogde de waardering naar BBB. Desondanks is de IJslandse kroon blijvend verzwakt in vergelijking met de periode voor 2008.

    Russia Today schrijft dat er weinig succesverhalen zijn onder de resterende individuele munten in Europa. Alleen de Noorse en Zweedse kronen weten hun waarde goed te behouden, ook omdat de valuta van deze landen worden gezien als vluchthaven bij stress in de Eurozone. Voorheen vervulde ook Zwitserland een dergelijke rol, maar hun centrale bank bezweek onder de druk om de munt zwakker te maken.

    Met een eigen valuta kan IJsland meedoen in de wereldwijde valutaoorlog en zodoende haar exportcapaciteit verbeteren, maar daarmee zou het land zich niet populair maken. De VS en Japan kregen tijdens de G20 top in Moskou van afgelopen week veel kritiek op hun monetaire (wan)beleid, vooral vanuit Europa. Wolfgang Schauble waarschuwde recent nog voor een overvloed aan liquiditeit als gevolg van het beleid van sommige centrale banken. De Franse minister van Financiën, Pierre Moscovici, liet er ook geen enkele twijfel over bestaan. Hij zei dat monetair beleid niet gebruikt moet worden om de wisselkoers te sturen.

    Fictieve IJslandse €2 munt

    Uitbreiding Eurozone

    Nieuwe aspirant-leden van de Eurozone, zoals IJsland, Letland, Litouwen en misschien ook Polen, staan allemaal voor de afweging tussen een grote mate van monetaire en fiscale onafhankelijkheid of toetreding tot een muntunie met een centraal gestuurd beleid. In het laatste geval komen daar wel de nodige moeilijkheden bij kijken, zoals de crisis in de PIIGS-landen. Het is niet uit te sluiten dat daar nog een keer geld heen moet om de bankensector te stabiliseren.

    Estland voegde zich in 2011 bij de euro, toen de Europese schuldencrisis volop in het nieuws was. Toch heeft dat Estland geen schade toegebracht, integendeel. Letland komt in 2014 bij de Eurozone en mogelijk volgt Litouwen een jaar later. Volgens berichtgeving op The Guardian is het mogelijk dat Polen in 2017 ook over zal stappen op de gemeenschappelijke munt en zich zal onderwerpen aan de disciplinerende rol van de ECB.

    Letland

    Voor Letland was het niet moeilijk om het besluit te maken over te stappen op de euro, want naar schatting 80% van alle economische activiteit was volgens de vice-premier van dat land al gekoppeld aan de euro. “Onze economie is volledig ge-euro-iseerd, wat er met de euro gebeurt treft ons ook”, zo verklaarde vice-premier Valdis Dombrovskis. Terwijl de politiek en het bedrijfsleven zich al sterk hebben gecommitteerd aan de euro wil slechts 30% van de Letse bevolking de overstap naar de euro maken, de rest blijft liever vasthouden aan de lat of weet het gewoon nog niet.

    IJsland overweegt ook toetreding tot de Eurozone?